Tìm kiếm thông tin trong môi trường điện tử potx

Xin chào buổi sáng!

Tìm kiếm thông tin trong
môi trường điện tử
Giảng viên: Kathleen Weibel
Chương trình học bổng đào tạo cán bộ thư viện Việt Nam của
Simmons College/Atlantic Philanthropies

Chương trình Phát triển thư viện khu vực
Thụy Điển- Lào- Việt Nam
Thứ Năm, Ngày 1/5/2008

Chúc mừng 1/5!
Chúc mừng Ngày quốc
tế lao động

Hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục xem
xét vấn đề sau :

Nguyên tắc và những kỹ
năng nào cần có trong Hệ
thống tra cứu thông tin?

Xác định nhiệm vụ
Chiến lược tìm kiếm thông tin
Định vị và truy cập
Sử dụng thông tin
Tổng hợp
Đánh giá
Giải

quyết

Yêu

cầu
Thông

tin:
6 kỹ
năng
chính
(Big6)

Theo Eisenberg và Berkowitz (1996)
Kỹ năng Big6:
1. Xác định nhiệm vụ : Xác định yêu cầu, xác định
nhu cầu thông
2. Chiến lược tìm kiếm thông tin : Động não tìm ra tất
cả cácnguồn có thể tìm, chọn lọc nguồn có khả năng
giải quyết vấn đề lớn nhất
2. Định vị và truy cập : Chọn nguồn, Tìm kiếm thông tin
trong nguồn lực đó
4. Sử dụng thông tin: Rà soát, truy xuất thông tin phù hợp
extract relevant information
5. Tổng hợp: Tổ chức thông tin, trình bày kết quả
6. Đánh giá: Đánh giá kết quả và quy trình tìm kiếm
UNESCO EIPICT MODULE 3. LESSON 2
10

Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ

thuật đầu tiên trong Big6
1. Xác định nhiệm vụ
2. Chiến lược tìm kiếm thông tin
3. Định vị và truy cập

Lập thành nhóm

Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ
thuật đầu tiên trong Big6
1. Xác định nhiệm vụ
2. Chiến lược tìm kiếm thông tin
3. Định vị và truy cập

Xác định nhiệm vụ
Khi chúng ta
giúp một bạn đọc
trong thư viện,
làm thế nào
nhận ra yêu cầu
thông tin của họ?

Thảo luận

Phỏng vấn tham khảo
Một cuộc hội thọai giữa một nhân viên
trong bộ phận Dịch vụ Tham khảo với một
bạn đọc để làm rõ nhu cầu thông tin và hỗ
trợ bạn đọc thỏa mãn được nhu cầu trên
–
Richard E. Bopp and Linda C. Smith

Phỏng vấn tham khảo

Niềm nở tiếp đón

Tỏ vẻ quan tâm

Nhắc lại yêu cầu củ abạn
đọc

Hỏi

Kiểm tra xem bạn đọc đã
tìm kiếm cái gì rồi

Hỏi về hình thức, mức dộ
phù hợp, bề sâu của nội
dung

Lấy được thông tin bạn đọc
cần biết

Hỏi bạn đọc xem thông tin
cung cấp có làm thỏa mãn yêu
cầu của họ không

Kiểm tra xem bạn đọc còn cần
gì khác nữa

Khuyến khích bạn đọc trở lại

tìm kiếm thông tin

Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ
thuật đầu tiên trong Big6
1. Xác định nhiệm vụ
2. Chiến lược tìm kiếm thông tin
3. Định vị và truy cập

Chiến lược tìm kiếm thông tin
Một khi bạn đã
xác định thông tin
mà bạn đọc cần
làm sao để bạn
quyết định bạn sẽ
tìm thông tin này
ở đâu?

Thảo luận

Ngu n l c và công c thông tin ồ ự ụ
 Sau khi xác định yêu cầu, chọn CSDL
mà bạn nghĩ là có khả năng lớn nhất
để giải đáp câu hỏi đó.
o Nguồn lực thư mục (OPACs, and CD-
ROMs và CSDL trực tuyến)
o Nguồn lực toàn văn
o Nguồn lực đồ họa
o Search engines and directories
 Chú ý là cũng có thể dùng cả nguồn in
ấn

 Bạn cũng có thể hỏi chuyên gia hay đồng nghiệp
UNESCO EIPICT MODULE 3. LESSON 2 11

Một số tiêu chí để cân nhắc khi quyết
định chọn nơi tìm thông tin trực tuyến
•
Chủ đề (cơ sở)
•
Độ tin cậy
•
Tính đúng đắn
•
Độ chính xác
•
Độ toàn diện
•
Tính khả dụng (vấn đề
ngôn ngữ)
•
Tính sẵn sàng/hiệu lực
•
Tính cập nhật
•
Khả năng cung cấp

Định vị và truy cập
•
Làm thế nào định vị
được tài liệu trong
thư viện của bạn?

•
Làm thế nào tìm ra
thông tin trong tài liệu
của thư viện?

Thảo luận

Một số kỹ thuật định vị thông tin
trong CSDL
•
Tìm kiếm theo nhóm từ
•
Sử dụng các trường tìm
kiếm
•
Dùng ký hiệu hay từ chặt cụt
hay Wild Cards
•
Tiêu đề đề mục hay từ mô
tả
•
Hiệu chỉnh phép tra cứu

Giải lao

Chúng ta sẽ đề cập đến 3 kỹ
thuật đầu tiên trong Big6
1. Xác định nhiệm vụ
2. Chiến lược tìm kiếm thông tin
3. Định vị và truy cập

Một số kỹ thuật để định vị thôngtin
trong CSDL
•
Tìm kiếm theo cụm từ
•
Sử dụng các trường tìm
kiếm
•
Dùng ký hiệu hay từ chặt cụt
hay Wild Cards
•
Tiêu đề đề mục hay từ mô
tả
•
Hiệu chỉnh phép tra cứu

Tìm kiếm theo cụm từ
•
Một nhóm từ nào đó theo một trật tự nào
đó chứ không phải bất kỳ từ nào xuất
hiện trong cùng văn bản tài liệu
•
Nhóm từ bắt buộc từ cạnh từ như trật tự
đã định sẵn
•
Ví dụ như tên đầy đủ của một người, địa
danh, nhan đề sách, bài hát,…