Phát huy vai trò của công tác tư tưởng trong các tổ chức cơ sở đảng hiện nay

Tên môn học: Cơ sở lý luận công tác tư tưởng
Tên đề tài: Phát huy vai trị của cơng tác tư tưởng trong các tổ chức cơ sở
Đảng hiện nay
MỞ ĐẦU
Cơng tác chính trị, tư tưởng là hoạt động lãnh đạo quan trọng hàng đầu
của Đảng nhằm nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn để xây dựng thành chủ
trương, đường lối, chính sách của Đảng. Trong mọi thời kỳ cách mạng, cơng
tác tư tưởng của Đảng nói chung và của tổ chức cơ sở đảng nói riêng có vị trí
đặc biệt quan trọng đối với sự nghiệp lãnh đạo của Đảng, góp phần xây dựng,
truyền bá chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng,
thiết thực đi vào đời sống.
Quan điểm của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ cơng
nghiệp hóa, hiện đại hóa cần tập trung vào một số nội dung cơ bản: xác định
cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, là khâu then chốt
trong công tác xây dựng Đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ phải xuất phát từ
chiến lược phát triển kinh tế- xã hội và bảo vệ tổ quốc, yêu cầu nhiệm vụ thời
kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; qn triệt quan điểm
giai cấp cơng nhân của Đảng; gắn việc xây dựng đội ngũ cán bộ với cơng tác
xây dựng, đổi mới cơ chế, chính sách...
Trong giai đoạn hiện nay, việc đào tạo cán bộ tư tưởng của Đảng ở cơ
sở cần tập trung vào một số vấn đề sau: xác định tiêu chuẩn cán bộ cơ sở; xây
dựng quy hoạch cán bộ cơ sở; đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cơ sở; thực hiện tốt
quy chế công tác cán bộ của tổ chức cơ sở đảng; đổi mới, chỉnh đốn tổ chức
bộ máy làm công tác tổ chức cán bộ ở cơ sở.
Trong phạm vi môn học cơ sở lý luận công tác tư tưởng, tơi xin chọn
vấn đề “Phát huy vai trị của cơng tác tư tưởng trong các tổ chức cơ sở Đảng
hiện nay” làm đề tài tiểu luận kết thúc môn học của mình.


I. VAI TRỊ, ĐẶC ĐIỂM CƠNG TÁC TƯ TƯỞNG CỦA TỔ CHỨC CƠ
SỞ ĐẢNG

1. Một số khái niêm cơ bản
Khái niệm tư tưởng:
Tư tưởng là sự phản ánh hiện thực trong ý thức, là biểu hiện của
con người đối với thế giới xung quanh.
Tư tưởng là phạm trù thuộc về kiến trúc thượng tầng của xã hội, tư
tưởng do chế độ xã hội, điều kiện sinh hoạt vật chất của xã hội quy định.
- Trong xã hội có giai cấp thì bao giờ tư tưởng cũng mang tính giai
cấp, nó biểu hiện lợi ích vật chất của giai cấp trong xã hội:
- Tư tưởng giữ vai trò chỉ đạo hành động của mỗi con người
Tư tưởng mang tính chất tiến bộ, cách mạng sẽ tạo ra hành động tiến bộ
cách mạng đem lại lợi ích cho con người. Mác viết “khi tư tưởng lý luận thâm
nhập vào quần chúng sẽ biến thành sức mạnh vật chất”
Tư tưởng bảo thủ, lạc hậu dẫn đến hành động lạc hậu –đó là nguyên
nhân làm cho xã hội chậm phát triển: ví dụ tư tưởng trọng nam khinh nữ làm
cho việc thực hiện chính sách dân số của Đảng và nhà nước được thực hiện
kém hiệu quả.
Trong quá trình đi lên chủ ngĩa xã hội ở nước ta hiện nay, việc truyền bá chủ
ngĩa Mác-Lênin ,tư tưởng Hồ Chí Minh đến cán bộ đảng viên và quần chúng
nhân dân là việc rất cần thiết.
Công tác tư tưởng là hoạt động có mục đích của một giai cấp, một chính đảng
nhằm hình thành, phát triển, truyền bá hệ tư tưởng trong quần chúng, tạo
thành niềm tin và thúc đẩy quần chúng hành động vì lợi ích của chủ thể cơng
tác tư tưởng.
Q trình tư tưởng là quá trình sản xuất, truyền bá hệ tư tưởng tạo niềm tin và
chuyển biến hệ tư tưởng thành hành động của quần chúng, thành sức mạnh
vật chất, thực hiện mục tiêu, lý tưởng của chủ thể tư tưởng.
2. Vị trí, vai trị cơng tác tư tưởng của tổ chức cơ sở Đảng


Xuất phát từ tầm quan trọng của lý luận đối với sự nghiệp cách

mạng.
Công tác tư tưởng là bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong
toàn bộ hoạt động của Đảng
- Công tác tư tưởng là hoạt động lãnh đạo quan trọng hàng đầu của
Đảng nhằm nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, phát triển cương lĩnh,
đường lối, chính sách của Đảng.
Bản thân Đảng ln khơng ngừng tự đổi mới cả tư duy trí tuệ và hoạt
động thực tiễn của mình. Việc nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, áp dụng
lý luận vào thực tiễn đề ra đường lối, chính sách, động viên, cổ vũ tồn Đảng,
tồn dân thực hiện thắng lợi mục tiêu đề ra – đó chính là cơng tác tư tưởng
trong hoạt động lãnh đạo của Đảng.
- Công tác tư tưởng là một trong những phương thức lãnh đạo chủ
yếu, có vị trí quan trọng hàng đầu trong hoạt động lãnh đạo của Đảng
Sự lãnh đạo của Đảng đối với xã hội có thể bằng nhiều phương thức
lãnh đạo khác nhau
 lãnh đạo bằng đường lối,chính sách, nghị quyết…
 lãnh đạo bằng cơng tác cán bộ, thông qua đội ngũ đảng viên
 bằng công tác kiểm tra, giám sát….
Tuy nhiên, trong nhiều phương thức lãnh đạo đó thì cơng tác tư tưởng
ln là phương thức lãnh đạo có vai trị lãnh đạo hàng đầu, đó chính là sự
giáo dục, thuyết phục, động viên đối với cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân
dân thực hiện theo mục tiêu của Đảng đề ra.
Lý luận đóng vai trò trong việc xác định mục tiêu cho hoạt động, là
kim chỉ nam cho hoạt động thực tiễn, vì vậy trong thực tiễn của cách mạng
nước ta Đảng ta đã tiến hành cơng tác tư tưởng đến tồn bộ cán bộ, đảng viên
và mọi tầng lớp nhân dân, từ sức mạnh tinh thần biến nó thành sức mạnh vật
chất to lớn để đánh thắng 2 kẻ thù xâm lược giải phóng dân tộc, thống nhất
đất nước.

Mác nói “lý luận cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất, một khi nó thâm
nhập vào quần chúng” (C.Mác-Ăngnghen toàn tập, nxb CTQG, H 2001.t1, tr
580). Lênin chỉ rõ : “nâng cao sự giác ngộ của quần chúng hiện nay cũng như
bất cứ lúc nào, vẫn là nền tảng và nội dung chủ yếu của tồn bộ cơng tác của
chúng ta” (Lênin toàn tập.nxb Tiến bộ M.1980 .t13,tr 472)
Hiện nay công tác tư tưởng của Đảng ta nhằm truyền bá chủ nghĩa
Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, cương lĩnh, chính sách của
Đảng , xây dựng thế giới quan khoa học, bồi dưỡng lý tưởng, lẽ sống, niềm
tin, định hướng giá trị đúng đắn thúc đẩy con người hành động tích cực và
sáng tạo thực hiện mục tiêu, lý tưởng của Đảng, xây dựng đời sống văn hóa,
con người mới, xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và
đạo đức.
Xem xét vai trò của cơng tác tư tưởng chính là làm rõ vai trị của công
tác tư tưởng đối với sự nghiệp cách mạng của quần chúng.
Công tác tư tưởng là nhân tố quan trọng hàng đầu góp phần vào thành
cơng của sự nghiệp cách mạng
- Công tác tư tưởng tạo nên sự thống nhất ý chí và hành động, tạo nên
sức mạng chính trị tinh thần to lớn trong Đảng và toàn xã hội, góp phần
xứng đáng vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng.
Tư tưởng chỉ đạo hành động của con người, cho nên việc tiến hành
công tác tư tưởng của Đảng nhằm làm cho cán bộ, đảng viên, quần chúng
nhân dân có tư tưởng tiến bộ, cách mạng, khoa học, tin và làm theo đường lối
chính sách của Đảng, tuân thủ pháp luật của Nhà nước xây dựng thành công
Xã hội chủ nghĩa ở nước ta.
Là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi dưỡng nền tảng tư tưởng
chính trị, bảo vệ chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối
chính sách của Đảng, khẳng định tính tiên phong về chính trị, lý luận, trí
tuệ, văn hóa, đạo đức của Đảng.
Đi trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ tổ quốc

Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần X, Đảng ta đã đưa ra đành
giá về vai trò của cơng tác tư tưởng: “Cơng tác tư tưởng đã góp phần nâng
cao nhận thức, tính tích cực của cán bộ, đảng viên, nâng cao niềm
tin của nhân dân vào đường lối đổi mới, tạo sự thống nhất trong Đảng và
sự đồng thuận trong xã hội góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, giữ vững
ổn định chính trị-xã hội”.
Nghị quyết TW5 khóa X xác định cơng tác tư tưởng,lý luận, báo chí
trong tình hình mới là : “Cơng tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng,
của tất cả đảng viên, trước hết là cấp ủy các cấp và đồng chí bí thư cấp ủy”.
3. Đặc điểm cơng tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
Công tác tư tưởng được coi như là hoạt động tất yếu của Đảng
Công tác tư tưởng được tiến hành đồng bộ ở các cơ quan đảng từ cơ
quan đảng ở trung ương cũng như tới các tổ chức cơ sở đảng ở địa phương.
Đây là một bộ phận quan trọng trong công tác chính trị-tư tưởng của Đảng nói
chung, tuy nhiên bên cạnh đó ở tổ chức cơ sở đảng thì cơng tác tư tưởng cũng
mang những đặc điểm riêng.
 Nội dung công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng vừa mang tính tồn
diện, tổng hợp, vừa rất cụ thể.
- Tính tồn diện: Cơng tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng hướng tới mọi
cán bộ, đảng viên và quần chúng ở sở thuộc sự lãnh đạo của mình về mọi mặt
của đời sống xã hội.
- Toàn diện về đối tượng: hướng tới đó là mọi cán bộ, đảng viên, quần chúng
nhân dân.
- Phạm vi: rất rộng lớn, trên mọi địa bàn, lãnh thổ. Trong đó cần chú trọng
cơng tác tư tưởng ở vùng núi, vùng dân tộc thiểu số...
- Tính tổng hợp: được thể hiện ở nội dung cơng tác tư tưởng hội tụ mọi
thông tin lãnh đạo của Đảng, của nhà nước và của đoàn thể cấp trên bao hàm
mọi lĩnh vực của đời sống.

- Tính cụ thể: Nội dung sát với từng đối tượng ở cơ sở, quán triệt tình hình,
yêu cầu chung, đảm bảo nhân dân dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện.
Ví dụ: Cơng tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng ở vùng có đồng bào
dân tộc thiểu số yêu cầu cán bộ làm công tác tư tưởng phải am hiểu tập quán
của đồng bào, am hiểu ngôn ngữ và cần biệp pháp nghiệp vụ thích hợp, cụ thể
làm cho đồng bào hiểu và làm theo.
Với tư cách là hạt nhân chính trị tại cơ sở, các tổ chức cơ sở đảng trên
cơ sở nắm vững quan điểm đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà
nước và điều kiện thực tế của cơ sở đề ra chủ trương biện pháp lãnh đạo nhân
dân thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ chính trị tại cơ sở.

 Hai là: trình độ dân trí, giác ngộ chính trị của quần chúng ở cơ sở
rất khác nhau, nhu cầu đa dạng
- Cơ sở xã, phường, thị trấn nơi tổ chức cơ sở Đảng lãnh đạo hội tụ
đủ mọi tầng lớp dân cư với các dân tộc, tôn giáo, nghành nghề khác nhau,
trình độ dân trí khác nhau, nhu cầu cũng có sự khác nhau và đa dạng.
Ví dụ ở trong một xã có nhiều dân tộc cùng sinh sống như người Kinh,
Tày, Nùng..có bộ phận dân cư theo thiên chúa giáo.
Có bộ phận dân cư sản xuất nông nghiệp, một bộ phận kinh doanh buôn
bán…
- Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở Đảng phải nắm vững, hiểu
đúng trình độ, nhu cầu của các bộ phận nhân dân ở cơ sở mình để xác
định nội dung, hình thức, biện pháp tác động cho phù hợp, thiết thực, đạt
hiệu quả cao.
Công tác tư tưởng ở cơ sở của Đảng phải chú trọng nội dung và hình
thức thích hợp đối với tình hình và đối tượng cụ thể của địa phương.

 Ba là: Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng diễn ra thường
xuyên, liên tục, nhạy cảm và phức tạp.

- Tính thường xuyên, liên tục được thể hiện: ở việc công tác tư tưởng
phải được tiến hành ở mọi lúc, mọi nơi. Mọi sự lơi lỏng trong công tác tư


tưởng, khơng thường xun đổi mới nơi dung, hình thức, biện pháp... đều làm
suy yếu năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng trên mặt trận tư tưởng văn
hóa...
- Tổ chức cơ sở đảng hàng ngày đối mặt trực tiếp với mọi diễn biến
phức tạp của cơ sở, nơi cảm nhận thái độ của các tầng lớp nhân dân đối với
nghị quyết của Đảng, chính sách của Nhà nước, tâm trạng của họ trước biến
động tình hình trong nước và thế giới…và trực tiếp nắm và giải quyết các
vấn đề nảy sinh ở cơ sở.
Một nghị quyết của Đảng hay chính sách của Nhà nước khi ban hành ra
ln có sự đồng tình, hưởng ứng hay thắc mắc của quần chúng. Tổ chức đảng
ở cơ sở chính là nơi người dân bày tỏ ý kiến của mình trước Đảng và Nhà
nước
- Cơng tác tư tưởng ln mang tính nhạy cảm, phức tạp: Vì hiện nay,
mặt trái của nền kinh tế thị trường, mở cửa và hợp tác với bên ngồi; tình hình
chính trị thế giới sau Liên Xơ và Đông Âu sụp đổ; sự tấn công của các lực
lượng thù địch bằng “ diễn biến hịa bình” trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa,
nhiệm vụ cơng cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Tác động rất lớn đến nhận
thức, tư tưởng của cán bộ, đảng viên, tầng lớp nhân dân. Làm xuất hiện những
biểu hiện tiêu cực trong tâm tư, đạo đức, lối sống...Một bộ phận không nhỏ
cán bộ, đảng viên suy thoái phẩm chất, yếu kém về năng lực, không đáp ứng
yêu cầu công tác.
- Bên cạnh những vấn đề của đời sống xã hội, sự hoạt động chống phá
của các thế lực thù địch bên ngoài và các phần tử xấu trong nước luôn nhằm
vào cơ sở. chúng luôn chống phá bằng những vấn đề nhạy cảm như vấn đề
dân tộc, tơn giáo,dân chủ, nhân quyền…
Ví dụ: Vụ việc Tây Nguyên năm 2001 và 2004, các thế lực thù địch lợi

dụng đồng bào dân tộc trình độ dân trí thấp, ra chiêu bài kích động, gây mâu
thuẫn dân tộc và tơn giáo làm mất đồn kết khối đại đoàn kết dân tộc ta nhằm
chống phá Đảng và nhà nước ta.


- Công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng phải đấu tranh kiên
quyết với kẻ thù, với nhận thức quan điểm sai trái, phải tiến hành thường
xuyên, liên tục vừa trực diện đối mặt, không né tránh lơi lỏng.
Hiện nay, các vấn đề nhạy nhạy cảm và phức tạp luôn xảy ra ở mọi địa
phương như vấn đề dân tộc, tôn giáo, bồi thường đất đai, chế độ chính
sách...ln cần các cấp ủy đảng cơ sở giải quyết kịp thời. Vì vậy, cần đẩy
mạnh cơng tác tư tưởng ở cơ sở, làm công tác tư tưởng thường xuyên, liên tục
sẽ góp phần quan trọng vào cơng tác lãnh đạo của cấp ủy cơ sở.
 Bốn là: sự biến động về chủ thể cơng tác tư tưởng và khó khăn về
kinh phí và phương tiện hoat động.
Lực lượng tiến hành công tác tư tưởng ở địa phương là cán bộ lãnh đạo
Đảng, chính quyền, đồn thể ở cơ sở. Trên thực tế, lực lượng này đảm nhận
công tác theo nhiệm kỳ 5 năm 1 lần thông qua bầu cử (ở cấp xã). Ví dụ như
trong nhiệm kỳ này người đó cơng tác trong cấp ủy cơ sở nhưng đến nhiệm
kỳ sau lại chuyển công tác khác hoặc nghỉ và người khác lại vào chức vụ đó.
- Chủ thể tiến hành công tác tư tưởng ở cơ sở là đội ngũ cán bộ lãnh
đạo Đảng, chính quyền và đồn thể đảm nhiệm theo nhiệm kỳ ở trạng thái
không ổn định.
Nhiệm kỳ cán bộ cấp xã là 5 năm, thông qua bầu cử.( ở chi bộ cơ sở là
5 năm 2 lần)
- Đội ngũ cán bộ này về kiến thức, kinh nghiệm, trình độ cịn hạn
chế
Chủ yếu cán bộ làm theo kinh nghiệm và uy tín, ít được bồi dưỡng đào
tạo chun mơn nghiệp vụ bài bản.
Ngày nay, trình độ dân trí ngày càng cao, nhu cầu ngày càng cao về

thơng tin trong sinh hoạt văn hóa tinh thần của nhân dân , một thực tế đặt ra là
phải nâng cao trình độ của cán bộ cơng tác tư tưởng ở cơ sở.


- Kinh phí hoạt động eo hẹp, cơng cụ phương tiện lạc hậu, thiếu
đồng bộ là cái khó, nan giải trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng công tác
tư tưởng ở tổ chức cơ sở đảng.
Thực tế ngân sách cấp xã ít, chi phí cho hoạt động nói chung của cơ sở
cịn hạn chế, chế độ lương, chính sách cho cán bộ làm công tác tư tưởng chưa
cao, cộng với trang thiết bị ở cơ sở nghèo nàn, lạc hậu là những trở ngại cần
khắc phục.
II.

NGUYÊN TẮC VÀ PHƯƠNG CHÂM TIẾN HÀNH CÔNG

TÁC TƯ TƯỞNG CỦA TỔ CHỨC CƠ SỞ ĐẢNG
1. Nguyên tắc
a. Tính Đảng
- Nguyên tắc tính Đảng: là nguyên tắc cơ bản nhất của công tác tư
tưởng, xuất phát từ bản chất giai cấp của hệ tư tưởng. Tính Đảng là biểu hiện
tập chung của tính giai cấp, có nghĩa là, tính Đảng là tính giai cấp, nhưng là
tính giai cấp ở trình độ triệt để nhất, sâu sắc nhất, tự giác nhất. Chính do yêu
cầu của cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng mà phát triển tính giai cấp thành
tính Đảng. “ Tính Đảng chặt chẽ là bạn đồng hành và kết quả của cuộc đấu
tranh giai cấp phát triển cao độ. Và ngược lại, cần phải phát triển tính Đảng
chặt chẽ để tiến hành cuộc đấu tranh giai cấp công khai và chặt chẽ ”.
Nguyên tắc tính Đảng địi hỏi mọi lực lượng làm cơng tác tư tưởng phải
đứng trên lập trường của giai cấp công nhân cà nhân dân lao động, hướng mọi
hoạt động vào việc tuyên truyền, giáo dục, đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa MácLênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của
nhà nước.

Khơng ngừng củng cố sự đoàn kết thống nhất của Đảng về tư tưởng, chính
trị, sự đồng thuận trong nhân dân.
Nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng, xây dựng con người mới, nền
văn hóa mới.


Ở các đơn vị, địa phương, cơ sở, các nghị quyết, quy định, kế hoạch trong
công tác tư tưởng cũng như trong các lĩnh vực khác, trước tiên phải đứng trên
lập trường, quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Từ đó sẽ xác định
nhiệm vụ cụ thể cho đơn vị mình ( các cơng tác Tơn giáo...)
b. Tính khoa học
- Tính khoa học trong cơng tác tư tưởng: là khái niệm chỉ sự phù hợp với
quy luật khách quan khi tiến hành công tác tư tưởng, là một nguyên tắc cơ
bản của công tác tư tưởng.
- Tính khoa học trong cơng tác tư tưởng được thể hiện:
+ Trước hết, đó là trong việc xây dựng chương trình, kế hoạch, tuân thủ
những quy luật vận động, biến đổi của lĩnh vực tư tưởng, có khả năng dựa vào
những thành tựu của các môn khoa học khác, tùng bước nâng cao trình độ
khoa học của mình...
+ Nội dung cơng tác tư tưởng, hình thức, biện pháp: ln bám sát và nắm
vững chủ nghĩa Mác- Lênin, đường lối, chính sách của Đảng, hiểu biết sâu
sắc các mơn khoa học liên ngành như xã hội học, tâm lý học, giáo dục học,
ngôn ngữ học, logic học... Khi xác định nội dung, hình thức, biện pháp cơng
tác tư tưởng tính đến khơng chỉ tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội
trong nước và trên thế giới, mà cịn tính đến đặc điểm dân tộc, địa phương,
trạng thái ý thức xã hội, tư tưởng tình cảm... của nhóm xã hội, con người cụ
thể. Ln tìm hiểu, áp dụng những hình thức và biện pháp mới phù hợp với
mức độ phát triển đi lên của cuộc sống.
+ Đối tượng, phạm vi tác động: được tiến hành trên phạm vi rộng lớn.

Trong quá trình thực hiện, căn cứ vào từng loại đối tượng, từ đó để xác định
nội dung, hình thức, biện pháp.
c. Sự thống nhất giữa lý luận và thực tiễn giữa lời nói và việc làm
được thể hiện:


+ Tính tiên phong của Đảng ta, tiên phong về lý luận và tiên phong về hành
động. Ngay trong thời kỳ thai ngén, các cán bộ của Đảng đã được trang bị
một cách cơ bản lý luận của chủ nghĩa Mác- Lênin về con đường đi lên chủ
nghĩa xã hội. Trong thực tiễn cách mạng, Đảng từng bước nâng cao và hồn
thiện hệ thống lý luận của mình. Được trang bị lý luận tiên phong, Đảng
hướng vào giải quyết những vấn đề cần thiết của cuộc đấu tranh cách mạng
của giai cấp công nhân và nhân dân lao động nước ta, hướng vào giải quyết
những nhiệm vụ thực tiễn của công cuộc đổi mới đất nước.
+ Được thể hiện ở bản chất công tác tư tưởng của Đảng.
Công tác tư tưởng phải bám sát thực tế, kịp thời giải đáp những vấn
đề bức xúc trong sản xuất và đời sống nhân dân.
Phải đẩy mạng sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, bảo đảm các hoạt
động thực tiễn trong các lĩnh vực của đời sống xã hội vừa đúng quan điểm của
Đảng lại vừa phù hợp, sát với hoàn cảnh thực tế ở mỗi cơ sở
Cán bộ đảng viên phải thực sự gương mẫu, nói và làm thống nhất
Cán bộ, đảng viên phải là những người gương mẫu trong xã hội thì lời
nói và việc làm mới có sức thuyết phục quần chúng, phải kiên quyết thực
hiện dứt điểm những quyết định đã ban hành, khắc phục tình trạng nói nhiều
làm ít, nói mà khơng làm hay nói một đằng làm một nẻo.
d. Tính đồng bộ, nhất quán, liên tục, linh hoạt và dễ hiểu.
- Tại sao công tác tư tưởng phải có tính đồng bộ, nhất qn, liên tục, linh
hoạt ?
Phải có tính đồng bộ vì q trình tư tưởng vận động không ngừng và bị chi
phối bởi nhiều yếu tố ( trình độ dân trí, tính chất, đặc điểm nghề nghiệp,

phong tục, tập quán của mỗi địa phương ). phải sử dụng đồng bộ cả nội dung
và hình thức, phương pháp tiến hành công tác tư tưởng.


Nhất quán giữa chủ trương và biện pháp công tác tư tưởng, giữa ra quyết
định và tổ chức thực hiện cùng với sự thống nhất trong hoạt động của các tổ
chức Đảng, chính quyền, sẽ đem lại hiệu quả cho cơng tác tư tưởng.
+ Tính liên tục: nhận thức tư tưởng của con người diễn biến hàng ngày,
hàng giờ, công tác tư tưởng phải nắm bắt được chiều hướng, diễn biến tư
tưởng của người dân, giải đáp những vấn đề mới nảy sinh trong cơ sở. Do đó
phải được thực hiện liên tục, đều đặn, thành nề nếp.
Công tác tư tưởng phải tiến hành liên tục qua nhiều thế hệ vì cách mạng là
sự nghiệp lâu dài ( chiến thắng chủ nghĩa tư bản là vấn đề lâu dài )
+ Tính linh hoạt: đối tượng của cơng tác chính trị- tư tưởng đa dạng, do đó
tùy vào hồn cảnh thực tế và đối tượng mà sử dụng, hình thức, biện pháp
cơng tác chính trị, tư tưởng cho phù hợp.
VD: Đối với công tác tư tưởng nông thôn vùng biên giới phía Bắc, thì việc
lựa chọn nội dung, hình thức, biện pháp công tác tư tưởng phải khác so với
công tác tư tưởng ở phường, thị trấn.
+ Dễ hiểu: mục đích của cơng tác chính trị- tư tưởng là tun truyền, giáo
dục để mọi người hiểu và thực hiện đúng. Nên khi tuyên truyền, giáo dục phải
dùng ngôn từ phù hợp với đối tượng; lựa chọn ngôn ngữ dễ hiểu, dễ nhớ góp
phần cho đối tượng dễ thực hiện. Làm cho cơng tác tư tưởng có hiệu quả.
2. Phương châm tiến hành công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng
- Một là: công tác tư tưởng phải gắn chặt với việc thực hiện nhiệm
vụ chính trị của tổ chức cơ sở đảng.
Nhiệm vụ của công tác tư tưởng nhằm vào việc thực hiện thắng lợi mục
tiêu nhiệm vụ chính trị của cán bộ, đảng viên của địa phương.
Cần tổ chức, tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên qn triệt
sau sắc nhiệm vụ chính trị, có ý chí, quyết tâm cao để có quyết tâm vượt qua

mọi thử thách, khó khăn.


Chỉ có xuất phát từ u cầu nhiệm vụ chính trị và gắn bó chặt chẽ với
việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, cơng tác tư tưởng ở cơ sở mới có sức sống
và hiệu quả.
Ví dụ: ở tổ chức cơ sở Đảng ở đơn vị xã, phường, thị trấn, sau khi
thông qua nghị quyết, quyết định của Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân,
cần tiến hành tuyên truyền, quán triệt sâu sắc tới mọi cán bộ, đảng viên,
nhanh chóng đưa vào cuộc sống, giải quyết nhiệm vụ chính trị đã đặt ra.
Ở các đơn vị như bệnh viện, trường học, nghị quyết đưa ra phải nhằm thực
hiện nhiệm vụ của co quan đơn vị. Như trong trường học, có các quy định về
kế hoạch năm học, chương trình đào tạo, công tác của cán bộ, giảng viên
trong trường...
- Hai là: công tác tư tưởng phải tiến hành giáo dục tồn diện, từ lý
luận chính trị đến kiến thức văn hóa, quản lý, kỹ thuật; phẩm chất đạo đức
cách mạng. Bỏi vì:
 Thứ nhất, Đảng lãnh đạo mọi mặt, mọi lĩnh vực của đời sống
xã hội.
 Thứ hai, công tác tư tưởng góp phần phục vụ sự nghiệp lãnh
đạo cách mạng của Đảng.
 Vì thế, cơng tác tư tưởng phải được tiến hành một cách toàn
diện ( thể hiện ở nội dung công tác tư tưởng ).
- Ba là: : công tác tư tưởng phải gắn liền với công tác tổ chức, với
phong trào cách mạng của quần chúng
Mục đích của cơng tác tư tưởng là nâng cao tính tự giác, chỉ đạo hành động
của quần chúng, vì vậy cơng tác tư tưởng ln gắn bó mật thiết với các cơng
tác tổ chức và cơng tác khác. Phải có tổ chức thích hợp với nhưng hình thức,
biện pháp kế hoạch cụ thể để tập hợp cán bộ, đảng viên, và nhân dân vào tổ
chức và hành động theo sự dẫn dắt của lý luận khoa học.

Công tác tư tưởng phải gắn bó với cơng tác tổ chức, qua tổ chức để kịp
thời nắm được diễn biến của quần chúng.


Sự gắn bó giữa cơng tác tư tưởng và cơng tác tổ chức đò hỏi người cán bộ
tư tưởng cơ sở phải thực hiện tốt các bước tiến hành giải quyết tư tưởng: tìm
hiểu tư tưởng, xem xét, nhận xét, đánh giá, tiến hành giải quyết tư tưởng trong
từng tổ chức, với từng đối tượng cụ thể.
Muốn làm được điều đó, người cán bộ tư tưởng cơ sở phải thơng suốt
đường lối, chủ trương của Đảng, có niềm tin mạnh mẽ, gương mẫu trong hoạt
động, sử dụng tốt các tổ chức, các biện pháp về tổ chức để làm công tác tư
tưởng.
Ví dụ: muốn giáo dục đảng viên, quần chúng, nhất thiết phải thông qua
tổ chức Đảng, tổ chức quần chúng. Để từ tổ chức, tiến hành phê bình, sửa
chữa những khuyết điểm, sai lầm cũng như phát huy những nhân tố tích cực.
Ví dụ, trong một chi bộ có đảng viên đựơc miễn công tác và sinh hoạt
chi bộ đã có sai phạm. Khi chi bộ họp để xử lý sai phạm, trong chi bộ có các ý
kiến khác nhau. Một số ý kiến cho rằng, đồng không phải chịu trách nhiệm
trước chi bộ vì khơng tham gia sinh hoạt đảng. Nhiều đảng viên có ý kiến
ngược lại. Dù đồng chí khơng tham gia sinh hoạt đảng, nhưng mắc sai lầm,
khuyết điểm đến mức phải thi hành kỷ luật thì chi bộ vẫn phải xem xét để thi
hành kỷ luật. Sau khi xem xét các quy định về thi hành điều lệ Đảng, các quy
định về đảng viên đựợc miễn công tác, sinh hoạt đảng, quyền hạn và trách
nhiệm...các đồng chí có ý kiến nếu vi phạm tới mức phải đưa ra kỷ kuật thì
vẫn phải đưa ra tổ chức để xem xét và kỷ luật là đúng quy định.
- Bốn là: mở rộng và khuyến khích thực hành dân chủ trong cơng
tác tư tưởng
Được thể hiện ngay chính trong chế độ sinh hoạt của Đảng, quy chế
thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Thực tiễn đổi mới ở nước ta rất phong phú và đa dạng

Quan điểm của Đảng ta ln coi trọng việc mở rộng dân chủ, khuyến
khích phát huy sáng tạo trong lý luận và tổng kết thực tiễn.


Hiện nay nước ta đang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đang
trên đà của sự phát triển, bên cạnh đó, trong Đảng và xã hội cũng xuất hiện
những ý kiến khác nhau, đôi khi trái ngược nhau, trong tình hình đó đi đến
nhất trí khơng dễ dàng.
Cần mở rộng dân chủ khuyến khích tranh luận, tranh luận thẳng thắn về
ý kiến, quan điểm trái nhau để đạt tới sự thống nhất trên cơ sở của khoa học.
Thực tế, ở nơi nào gò ép để đạt được sự nhất trí về hình thức đơn giản
thì vấn đề tư tưởng, tâm trạng càng trở nên phức tạp.
- Năm là: bảo đảm thơng tin kịp thời đa dạng nhưng có định hướng
Thơng tin kịp thời, chính xác định hướng chính trị là nguyên tắc cơ bản
trong công tác tư tưởng.
Nhiều trường hợp do thiếu thông tin hoặc thông tin không kịp thời gây
tác hại cho công tác lãnh đạo và thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ sở.
Tổ chức thông tin về thành tựu xây dựng đất nước những thành tựu
phát trển kinh tế, văn hóa xã hội của địa phương, đơn vị và thời sự quốc tế là
một cách làm cơng tác tư tưởng có hiệu quả hiện nay, nhất là trong điều kiện
tình hình kinh tế, chính trị trên thế giới biến động nhanh chóng và phức tạp.
Cơng tác tư tưởng phải đảm bảo tính định hướng: Vì mục đích của cơng
tác tư tưởng là nhằm xây dựng Đảng về mặt trí tuệ, tư tưởng chính trị, củng
cố vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng.
Nhằm xác lập hệ tư tưởng của giai cấp công nhân, tư tưởng, đạo đức Hồ Chí
Minh chiếm vai trị chủ đạo trong đời sống tinh thần của xã hội, hình thành
con người mới, nhân cách mới, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Sáu là: tồn chi bộ làm cơng tác tư tưởng, kết hợp công tác tư
tưởng trong Đảng với cơng tác tư tưởng của các tổ chức đồn thể xã hội và
cơng tác tư tưởng của tồn dân.

Kết hợp công tác tư tưởng của chi bộ, đảng bộ cơ sở với công tác tư
tưởng của các tổ chức, đồn thể ở cơ sở, kết hợp cơng tác tư tưởng trong đảng
và trong toàn xã hội


Cấp ủy phải biết tập hợp lực lượng, phát huy mọi khả năng, phương
pháp và kỹ năng làm công tác tư tưởng cho mọi người
Phát huy vai trò của đảng viên này đối với đảng viên khác, đảng viên
với nhân dân, khả năng làm công tác tư tưởng của các đoàn thể xã hội, lấy hội
viên giáo dục hội viên, quần chúng giáo dục quần chúng.
- Một là: tăng cường giáo dục, nâng cao trình độ chính trị, tư tưởng,
thống nhất nhận thức và hành động, thực hiện thắng lợi các
nhiệm vụ chính trị ở cơ sở.
Nội dung chính trong cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng ở cơ sở trong
những năm tới là:
Giáo dục quan điểm, đường lối và các nghị quyết của Đảng, của tổ
chức đảng các cấp ở địa phương, cơ sở. làm cho mỗi cán bộ, đảng viên và
nhân dân kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định
chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thấm nhuần quan điểm đổi mới
của Đảng.
Giáo dục, nâng cao nhận thức về thời cơ và thách thức của đất
nước, của từng địa phương, ngành, cơ sở trong bối cảnh tồn cầu hóa
và hội nhập kinh tế quốc tế.
Giáo dục, nâng cao cảnh giác cách mạng, chống âm mưu và thủ đoạn
“diễn biến hịa bình”, bạo loạn lật đổ, phá hoại về tư tưởng, chính trị của các
thế lực thù địch, cơ hội.
Giáo dục tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, hướng về cội nguồn,
giữ gìn truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc..
- Hai là: Công tác tư tưởng phải tuyên truyền, cổ vũ, động viên quần
chúng góp phần đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước thực hiện

thắng lợi nhiệm vụ chính trị của đơn vị.
Cơng tác tư tưởng của chi bộ, đảng bộ cơ sở phải góp phần đưa đường lối
của đảng vào cuộc sống, biến nghị quyết của Đảng thành hiện thực thông qua
giải quyết các vấn đề kinh tế- xã hội bức xúc của địa phương


Cơng tác tư tưởng góp phần vào việc tổng kết thực tiễn, vận dụng đường
lối chính sách của Đảng vào kế hoạch chung của Đảng vào việc hoạch định
chủ trương, giải pháp phát triển kinh tế- xã hội ở cơ sở
Góp phần động viên quần chúng nhân dân, cán bộ, đảng viên quần chúng,
thống nhất, phát huy truyền thống, khắc phục khó khăn, huy động mọi nguồn
lực để phát triển sản xuất, giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân,
hoàn thành nghĩa vụ đối với nhà nước.
Cần giải đáp kịp thời, vướng mắc về nhận thức, định hướng chính trị cho
cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân
Ví dụ: từ 2007, chúng ta đã đẩy mạnh cuộc vận động “ học tập và làm theo
tám gương đạo đức Hồ Chí Minh”, cuộc vận động đã trở thành một phong
trào hoạt động chính trị sâu rộng trong tồn Đảng, toàn quân, toàn dân ta. Đã
đưa đựơc những gương điển hình tiên tiến cho xã hội học tập và noi theo.
Hoặc các phong trào chào mừng kỷ niệm các ngày lễ lớn của dân tộc,
30/04, 01/05, 02/09...phong trào của Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh... đã thu
hút được đông đảo các tầng lớp trong xã hội tham gia.
- Ba là: tăng cường giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng
viên và nhân dân
Cần đẩy mạnh cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh”, coi đây là việc tuyên truyền chính trị sâu rộng trong quần
chúng, coi việc giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ đảng viên và nhân
dân là nhiệm vụ hết sức quan trọng.
Giáo dục bằng việc phân công, giao nhiệm vụ, rèn luyện thực tiễn,
thông qua đấu tranh phê bình và tự phê bình, tiếp thu ý kiến đóng góp xây

dựng của quần chúng, qua nêu gương điển hình tiên tiến
Coi trọng nguyên tắc xây đi đơi với chống, lấy xây là chính; nói đi đơi
với làm, nêu gương người tốt, việc tốt…
Lãnh đạo thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, đấu tranh chống
quan liêu, tham nhũng, lãng phí.


Cần phải định kỳ tổ chức báo cáo trước nhân dân về hoạt động của tổ
chức Đảng và chính quyền, tổ chức lấy ý kiến đóng góp xây dựng Đảng, phê
bình cán bộ,đảng viên của quần chúng
Hướng dẫn nhân dân phát hiện,đấu tranh, ngăn chặn các biểu hiện
quan liêu tham nhũng, lãng phí của cán bộ, đảng viên, cơng chức ở địa
phương, cơ sở.
Tổ chức tốt việc tiếp dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, giải quyết khiếu
nại, tố cáo của nhân dân
Tăng cường tuyên truyền, nêu gương điển hình tiên tiến. phê bình sai trái,
xử lý nghiêm minh vi phạm…
Phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng làm công tác tư
tưởng, kết hợp các biện pháp tư tưởng chính trị, tổ chức, kiểm tra, kinh
tế, hành chính; kết hợp phong trào quần chúng với việc thi hành chính
sách, pháp luật, để góp phần ngăn chặn sự suy thoái về đạo đức, lối sống
và bài trừ các tệ nan xã hội.
- Bốn là: Công tác tư tưởng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ xây dựng
đời sống văn hóa, bồi dưỡng, xây dựng con người mới với những đức
tính, phẩm chất tốt đẹp.
Đại hội X của Đảng khẳng định: “Làm cho văn hóa thấm sâu vào từng
khu dân cư, từng gia đình, từng người, hồn thiện hệ giá trị mới của con
người Việt Nam…
Đảng bộ, chi bộ cơ sở cần tổ chức thực hiện phong trào “toàn dân đồn
kết xây dựng đời sống văn hóa” ở cơ sở, xây dựng Làng, xã, tổ dân phố văn

hóa.
Xây dựng con người với những đức tính tốt đẹp, đạo đức, văn hóa của
con người Việt Nam
- Năm là: Cơng tác tư tưởng trực tiếp tham gia đẩy mạnh công cuộc
vận động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng đảng bộ, chi bộ trong
sạch, vững mạnh.


Đảng bộ, chi bộ cần coi trọng, đẩy mạnh cuộc vận động xây dựng,
chỉnh đốn Đảng trên lĩnh vực tư tưởng
Thực hiện nghiêm túc quy định về chế độ học tập lý luận chính trị trong
Đảng
Thực hiện tốt nguyên tắc tập chung dân chủ, tự phê bình và phê bình,
nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Xây dựng chi bộ, đảng bộ cơ sở trong
sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lanh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ
sở Đảng
Xây dựng củng cố mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân.
- Sáu là: Chủ động tiến công, triển khai có hiệu lực cuộc đấu tranh
trên mặt trận tư tưởng.
Kẻ thù, các lực lượng thù địch ln tìm mọi cách chống pháp nước ta
trên mọi mặt. đặc biệt trên mặt trận tư tưởng. Vì vậy cần giáo dục tinh thần
cảnh giác cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, khơng ngừng nâng
cao bản lĩnh chính trị, bản lĩnh vững vàng trước mọi khó khăn thử thách.
Xây dựng nội bộ trong sạch vững mạnh làm phương hướng cơ bản
Tuyên truyền gương điển hình, tiên tiến, đấu tranh, phê bình những
quan điểm sai trái của các thế lực thù địch
Cơng tác tư tưởng ở cơ sở có nhiệm vụ quán triệt sâu sắc chỉ thị, quy
định về bảo vệ chính trị nội bộ, trước hết là những quy định đảng viên không
được làm trái với cương lĩnh, đường lối của Đảng, truyền bá quan điểm sai
trái….

Đối với những hành vi sai trái như tung thông tin bịa đặt, phát tán tài
liệu, thư nặc danh, mạo danh, có nội dung xấu.. cần xác định rõ tính chất, mức
độ vi phạm, ý đồ của người thực hiện để có biện pháp đấu tranh thích hợp.
Kiên quyết, khơng khoan nhượng về tư tưởng chính trị. Vạch trần
những nội dung sai trái của các thế lực thù địch
Có những biện pháp xủ lý về mặt tổ chức, hành chính theo quy định
của kỷ luật Đảng và pháp luật của nhà nước.


2. Lực lượng,phương pháp và hình thức tiến hành cơng tác tư
tưởng ở tổ chức cơ sở đảng
a. Xây dựng, tổ chức lực lượng làm công tác tư tưởng ở cơ sở
- Thực hiện phương châm toàn đảng bộ, chi bộ và mọi đảng viên có
trách nhiệm trực tiếp làm công tác tư tưởng, lấy quần chúng giáo dục
quần chúng; cán bộ, đảng viên, trước hết là cấp ủy và bí thư phải chủ
đọng tích cực làm cơng tác tư tưởng, huy động tồn nhân dân làm cơng
tác tư tưởng dưới sự chỉ đạo của cấp ủy đảng.
Để làm tốt công tác tư tưởng, cấp ủy phải xây dựng, tổ chức đội ngũ
cán bộ tuyên giáo làm tham mưu và tổ chức thực hiện công tác tư tưởng ở
cơ sở
- Thường xuyên bồi dưỡng những đảng viên có khả năng, trình độ
và nhiệt tình tham gia đội ngũ báo cáo viên, tổ chức mạng lưới tuyên
truyền viên của xã, phường, phụ trách các buôn, thôn, làng, ấp, bản.
Đội ngũ này vừa làm cơng tác truyền đạt, phổ biến tình hình thời sự,
chính sách, vừa giúp cấp ủy nắm tình hình, tư tưởng của nhân dân
Quan tâm, bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho đội ngũ báo cáo viên thơng
qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng của cấp huyện, quận, hoặc tại cơ sở.
Cung cấp những tài liệu, sách báo, phương tiện làm việc cần thiết cho
đội ngũ này.
- Cấp ủy chủ trì, chỉ đạo, phối hợp hoạt động giữa các tổ chức, các

lực lượng trên địa bàn để làm công tác tư tưởng.
Lực lượng công tác tư tưởng ở xã, phường, thị trấn gồm: cán bộ tuyên
giáo của đảng ủy, cán bộ văn hóa thơng tin của chính quyền, của các đoàn thể
xã hội , của các nhà trường, của các đơn vị bộ đội, công an, bộ đội biên phịng
đóng qn tại địa bàn
- Cần động viên sử dụng lực lượng cán bộ về hưu, cưu chiến binh,
lực lượng có năng lực, uy tín và kinh nghiệm làm cơng tác tư tưởng.