GIÁO Trình MÔ ĐUN HÀN VẨY pdf

Lời nói đầu
Công nghệ hàn ngày càng được sử dụng rộng rãi trong nhiều
ngành công nghiệp như chế tạo máy, xây lắp công trình công
nghiệp và dân dụng, giao thông vận tải và hóa chất…
Căn cứ vào chương trình khung của Tổng cục dạy nghề và
điều kiện thực tế giảng dạy của nhà trường. Giáo trình Môđun Hàn
vẩy được biên soạn theo hướng tích hợp giữa lý thuyết và thực
hành. Giúp cho Học sinh – Sinh viên vận dụng ngay lý thuyết vào
thực tiễn. Góp phần nâng cao chất lượng đào tạo.
Giáo trình được biên soạn trên cơ sở lựa chọn các kiến thức
trong các tài liệu chuyên ngành song vẫn đảm bảo tính kế thừa
những nội dung đang được giảng dạy ở trường. Nội dung giáo trình
gồm những kiến thức cơ bản về hàn vẩy và quy trình thực hiện một
bài tập thực hành hàn cơ bản như hàn thiếc, hàn đồng, bạc, vàng ở
vị trí bằng và hàn gấp mép, chồng mép.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình biên soạn, song
chắc chắn không thể tránh được những thiếu sót. Chúng tôi rất mong
được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp , để giáo trình được hoàn
chỉnh hơn
Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về: Tổ Công nghệ hàn – Khoa
Cơ khí trường Cao đẳng nghề công nghiệp Thanh hóa.
Xin chân thành cảm ơn !
Thanh hóa tháng 10 năm 2009
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
T mụn Cụng ngh Hn

GIO Trỡnh Mễ UN HN VY
Mú s m un: M21
Thi gian mụ un: 60 h; ( Lý thuyt: 15 h, Thc hnh: 45 h)
I. V TR TNH CHT CA Mễ UN

Hn vy l mt trong nhng mụ un ca chng trỡnh o to ngh
hn trỡnh lnh ngh. õy l khi kin thc v k nng c bn ca
cụng vic hn vy, nú cng rt quan trng i vi tt c mi ngi
th hn.Thiu nú ngi th hn s thiu cỏc kh nng hn ni kim
loi en vi kim loi mu, kim loi mu vi kim loi mu, s gp
khú khn trong quỏ trỡnh thc hin cụng vic ca ngh hn cng nh
s m bo an ton v sc khe ca ngi th
-V trớ: Mụ un ny c b trớ sau khi hc xong hoc hc song
song vi cỏc mụn hc MH7- MH12 v M13ữ M20
- Tớnh cht ca mụun: L mụ-un chuyờn ngnh bt buc
II. MC TIấU CA Mễ UN
Hc xong mụn hc ny ngi hc cú kh nng:
- Nhn bit chnh xc cc loi thuc hn, vt liu hn dng
trong cng ngh hn vy.
- Chun b thit b dng c hn y an ton.
- Chun b phi hn sch, khe h hn hp lý, ng kớch thc
bn v.
- Hn cỏc mi hn c bn, cỏc loi cu kin nh kột nc bc
lút, dao ct gt kim loi, thựng cha, u dõy in bng vy
thic, vy ch, vy ng, vy bc m bo bỏm, trn lỏng
tt, ớt khuyt tt.
- Hn sa cha cỏc kt cu hn b h hng m bo chc kớn,
trn lỏng tt a vo tỏi s dng.
- Thc hin t cụng tỏc an ton v v sinh phõn xng.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
2
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
III. NI DUNG Mễ UN
1. Ni dung tng qut v phừn phi thi gian:

S
TT
Tờn cỏc bi trong mụ un Thi gian
Tng
s
Lý
thuyt
Thc
hnh
Kim
tra*
1 Hn vy thic 20 5 14
2 Hn vy ng trờn l rn 14 4 9
3
Hn vy ng bng ngn
la hn khớ
13 3 9
4 Hn vy bc 13 3 9
5 Kim tra mụ un 4
Cng 60 15 41 4
2 Ni dung chi tit

Nhng kin thc c bn hn vy
1. Khỏi quỏt.
Hn vy l phng phỏp cụng ngh hn ni cỏc chi tit kim
loi hoc hp kim trng thỏi rn nh mt kim loi hoc hp kim
trung gian gi l vy hn. Khi hn vy thỡ kim loi ( hp kim) trung
gian c nung núng n trng thỏi chy,cũn kim loi vt hn thỡ
cn nung núng n mt nhit nht nh , m nhit ú gia
kim loi vt hn v vy hn cú th khuch tỏn vo nhau.

Hn vy c s dng rng rói trong ngnh k thut in, in
t v trong cỏc lnh vc khỏc; hn cỏc dung c ct kim loai, dng c
nhit.
c trung c bn ca hn vy l;
- Do khụng gõy ra s thay i thanh phn húa hc ca kim loi
vt hn v vựng nh hng nhit khụng tn ti do võy vt hn khụng
b bin dng.
- Cú th hn c cỏc kt cu phc tp m cỏc phng phỏp hn
khỏc khụng thc hin c.
- Cú kh nng hn cỏc loi vt liu khỏc nhau.
- Nng sut cao v khụng cn th bc cao.
- Hiu qu kinh t cao.

2. Vy hn
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
3
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
Vy hn l nhng kim loi hoc hp kim cú kh nng liờn kt cỏc
vt liu kim loi vi nhau, to nờn liờn kt hn bn chc ; tha
món yờu cu lm vic ca kt cu hn.

a, Yờu cu i vi vy hn
Vy hn cn ỏp ng nhng yờu cu sau;
- Vy hn khi núng chy phi cú kh nng khuch tỏn tt vo
kim loi vt hn to nờn lp vy hn bn chc.
- Nhit núng chy ca vy hn phi thp hn nhit núng
chy ca kim loi vt hn.
- trng thỏi núng chy vy hn phi cú tớnh chy loóng cao
d in y ton b mi hn.

- H s dn nhit ca kim loi vt hn v vy hn cn phi gn
nh nhau.
- Vy hn cn phi m bo do, bn, khụng b giũn
núng va giũn ngui.
- D ch to, giỏ thnh r.
b, phõn loi vy hn.
Da vo nhit núng chy, ngi ta chia vy hn lm 2 nhúm;
- Nhúm vy hn d núng chy cũn gi l vy hn mm. nhúm
ny cú nhit núng chy nh hn 450
0
C.
- Nhúm vy hn khú núng chy cũn gi l vy hn cng.
Nhúm ny cú nhit núng chy ln hn 450
0
C.
c) Cỏc loi vy hn
Vy hn mm
Cỏc loi vy hn mm l cỏc hp kim cha ; Sn, Pb, Cd, Bi v
cú nhit lm vic t (190
ữ
350)
0
C.
Vy hn mm s dng hn cỏc sn phm lm vic nhit
thp, chu lc nh.
Vy hn mm gm thic chỡ v vt liu hn c bit.
- Thic hn
Thic hn l hp kim thic - chỡ. Thic hn gm cỏc loi ; thic hn
25, thic hn 30, thic hn 33, thic hn 40, thic hn 50, thic hn
60 v thic hn 90. Loi thic hn 25 n 50 s dng ch yờu hn

st tõy. Thic hn 60 s dng hn ng h in, thic hn 90 s
dng hn cỏc dng c cha thc n.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
4
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
- Vy hn mm c bit
Trờn c s hp kim thic- chỡ ngi ta a vo mt s nguyờn t,
Cu, Zn, Bi, Cd s to ra vt liu hn cú nhit núng chy thp
hn cỏc kt cu m bo cỏc yờu cu c bit; hn cỏc tm km
mng, dng c bo him nhit
Vy hn mm c bit thng s dng l;
+ Hp kim Sn Pb Bi
Thnh phn ca hp gm; 15,5% Sn + 32,5 % Pb +52% Bi. Hp
kim ny cú nhit núng chy khong 96
0
C.
+ Hp kim Sn + Pb + Cd + Bi .
Thnh phn ca hp kim gm 13,3% Sn + 26,7 % Pb + 10 % Cd
+ 50% Bi. Hp kim ny cú nhit núng chy khong 60
0
C.


Vy hn cng
Vy hn cng cú cng v c tớnh tng i cao, do vy
thng s dng hn nhng liờn kt cú yờu cu c tớnh cao v
chu nhit cao .
Vy hn cng thng dựng gm ; ng thau, bc, vt liu hn bn
núng

- ng thau ( hp kim Cu Zn )
Dựng hn cỏc liờn kt bng kim loi en v kim loi mu cú
nhit núng chy trờn 1000
0
C. Cỏc s hiu thng dựng 42,
45, 51, 54 hocMy-36, My-48, My54
thnh phn ca nú theo bng sau
Ký hiu
% Cu % Zn
t
0
bt u
núng chy
t
0
kt thỳc
núng chy
My-36
My-48
My-54
36

2
48

2
54

2
cũn li

cũn li
cũn li
800
0
C
860
0
C
870
0
C
823
0
C
870
0
C
880
0
C
- Vy bc
Vy bc s dng hn thng cú cha thờm cỏc nguyờn t ng
v km .
Vt liu hn ny cú th hn c tt c cỏc kim loi en v kim
loi mu ( tr nhng kim loi cú nhit núng chy thp hn nhit
núng chy ca vy hn nh; nhụm , magiờ, km )
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
5
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí

u im ca vy hn bc l
Cú do, bn cao.
Tớnh chng g tt .
Lm vic tt trong iu kin chu un v ti trng va p.
Vi d ; vy hn bc 72 ; gm 72% Ag +28% Cu nhit l 779
0
C
cú dn in tt nờn dựng hn ng, ng thau v bc.
Thnh phn vy hn bc
Khớ hiu
vy hn
%
Ag
%
Cu
%
Zn
%
Cd
% Ni

g/cm
3
t
0
bt
u
núng
chy
t

0
kt
thỳc
núng
chy
CP25
25 40 35 8,7 775 790
CP40
40 16,7 17 26 0,2
ữ
0,7 8,4 605 720
CP45
45 30 25 9,1 726 740
CP72
72 28 9,9 779 790
Trờn bng trờn vy hn CP 40 cú nhit bt u núng chy v
kt thỳc nh nht nờn vy hn ny dựng hn cỏc mi hn ca thộp
ó tụi yờu cu sc bn c hc ln .

- Vy hn bn núng
Vy hn bn núng l hp kim cú cha cỏc nguyờn t (50
ữ
90 )%
Cu, (20
ữ
40 )% Zn, (3
ữ
8 )% Ni, (2
ữ
5 )% Mn, v < 2% Fe.

Vy hn bn núng c s dng rng rói hn nhng chi tit lm
vic nhit cao v hp kim bn núng.
Vớ d ; hn mónh hp kim cng vo dng c ct kim loi thỡ
dựng vy hn l hp kim Cu-Ni

3. Thuc hn vy
a) Yờu cu i vi thuc hn vy.
Thuc hn vy cú tỏc dng lm sch lp ụxit v cỏc cht bn khỏc
trong vy hn v kim loi vt hn.
Thuc hn cn m bo cỏc yờu cu sau;
- To iu kin tt cho vy hn khuch tỏn vo kim loi vt hn.
- Bo v b mt kim loi vt hn v vy hn núng chy khụng b
ụxy húa trong quỏ trỡnh hn.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
6
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
- Hũa tan c lp ụxớt to nờn trờn b mt kim loi vt hn v vy
hn.
- Khụng lm thay i thnh phn v tớnh cht ca kim loi vt hn
v vy hn khi nung núng.
- Khụng gõy nờn hin tng n mũn kim loi mi hn v sinh ra
khớ c khi hn.
- Vy hn phi r ,d ch to.
b) Cỏc loi thuc hn
Ph thuc vo thnh phn kim loi vt hn v yờu cu k thut ca
mi hn m s dng thuc hn cho thớch hp.
- Thuc hn dựng hn vy hn mm
hn vy hn mm, ngi ta s dng thuc hn th
lng.Thuc hn s dng l dung dch mui clo ; cloruakm, clorua

amụn v axớt phụtphoric v cỏc hn hp. Trong mt s trng hp
ngi ta dựng hn hp c bit hn in, in t ; Vớ d nh
ru glixirin, Colopan
+ Axớtclohydric (HCl ) thng dựng vi nng loóng khong
20
ữ
25% dựng hn vi loi vt liu trỏng hoc m km. Qỳa trỡnh
pha cn chỳ ý khi cho axit vo nc phi t t trỏnh sy ra n,
bn tỳe gõy tai nn. Khi pha phi i phn ng hon ton v kim
tra ỳng nng , i n khi axit ngui ri mi s dng hn,
khi hn song phi lm sch mi hn.
+ kmclorua (Zncl
2
) dựng hn kim loi en , mu nh inox
hoc ng loi ny s dng th lng hoc bt. vi loi th lng cú
th iu ch sn hoc ta iu ch trc tip t km vi axit clohydric
phng trỡnh phn ng ; 2HCl + Zn Zncl
2
+ H
2

Chỳ ý ; Quỏ trỡnh iu ch cn phi phn ng bo hũa v
ngui sau ú mi hn . i vi mun km Zncl
2
cng n mũn kim
loi nờn khi hn song cn phi lm sch.
+ Cloruakm Actini (Ac) iu ch t 75% Zncl
2
dng bt v
trn 25% Ac ri em nu chy to thnh hn hp hn. Thng

dựng vi vy hn mm. dựng hn thộp, ng v cỏc hp kim
khỏc.
+ Colopan ( nha thụng ) l cht hũa tan hu c, dựng bo
v chi tit mỏy . Trong quỏ trỡng hn thng dựng vi hn hp 30%
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
7
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
colopan v 70% ru Etylic cho ta thuc hn tt thng dựng khi
hn khớ c in, in t.

- Thuc hn dung hn vy hn cng
hn vy hn cng, thng s dng thuc hn bụrc
(Na
2
B
4
O
7
) axớtboric (H
2
BO
3
) lu lng pha trn tựy theo vt hn,
loi ny thng dựng vi dng bt. dựng hn ng, thộp, bc v
c bo qun trong l kớn.
4) Cỏc loi liờn kt mi hn vy
Hn vy c ng dng cho cỏc loi liờn kt mi hn
- Mi hn liờn kt giỏp mi.
- Mi hn liờn kt chng.

- Mi hn liờn kt gúc

5) cụng ngh hn vy
a) chn vy hn
bn ca mi hn vy ph thuc vo loi vy hn, do vy khi
chn vy hn cn c vo yờu cu k thut ca mi hn v iu kin
lm vic ca liờn kt hn chn loi vy hn cho thớch hp.
b) Ch hn vy
Ch hn vy gm cỏc thụng s ch yu sau;
- Nhit hn
Nhit khi hn vy cú nh hng rt ln n cht lng
mi hn. Nu nhit tng thỡ sc cng b mt ca vy hn gim,
lm tng kh nng khuch tỏn ca vy hn vo kim loi vt hn.
Nhng nu nhit hn tng quỏ cao s lm t chc ca kim loi
mi hn v kim loi vt hn thay i, do ú lm thay i c tớnh ca
mi hn. Vỡ vy, khi hn phi chn nhit hn cho thớch hp.
Nhit khi hn vy thng ly cao hn nhit núng chy
ca vy hn khong ( 25
ữ
50 )
0
C.
- Thi gian nung
Thi gian nung cú nh hng ln n nng sut quỏ trỡnh hn
cng nh cht lng ca mi hn. Thi gian nung cng di thỡ chiu
sõu lp khuch tỏn ca vy hn v kim loi vt hn tng, lm liờn
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
8
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí

kt mi hn tt hn. Tuy nhiờn nu thi gian nung quỏ di s lm
cho ht tinh th phỏt trin, lm c tớnh mi hn gim v hiu qu
kinh t thp. Do vy khi hn phi chn thi gian nung cho thớch
hp.

Thi gian nung khi hn ph thuc vo;
+ Chiu dy kim loi vt hn.
+ Khe h gia cỏc chi tit hn.
+ Thnh phn ca kim loi vt hn v vy hn.
+Tc nung.
Xỏc nh tc nung núng cn cn c vo kớch thc ca vt
hn, dn nhit ca kim loi vt hn . Kớch thc vt hn cng
ln, tớnh dn nhit ca vt hn kộm thỡ tc nung núng phi chm
trỏnh hin tng cong vờnh v nt vt hn khi hn.
c) K thut hn vy
- Chun b ; trc khi hn phi chun b y thit b, dng c v
cỏc vt t cn thit cho quỏ trỡnh hn;
+ Dõy hn vy .
+ Thuc hn.
+ Vt hn .
- Trc khi hn phi lm sch cn thn b mt vt hn. Lm sch
cú th bng phng phỏp c hc hay húa hc.Nu ty sch dựng
10% kim nhit 80
0
C sau ú ra sch bng axit HCl hoc
10%H
2
SO
4
ri xy khụ nhit 110

0
C
ữ
120
0
C
- Gỏ chi tit
Gỏ phi m bo khe h iu gia cỏc chi tit. khe h gia cỏc chi
tit phi t n mc ti thiu lm tng kh nng khuch tỏn ca
vy hn v lm tng bn cho liờn kt hn.
i vi cỏc chi tit mỏy bng ng ta h t 0,15
ữ
0,3mm
i vi cỏc chi tit mỏy bng thộp ta h 0,15 mm
i vi cỏc chi tit mỏy bng bc ta h t 0,01
ữ
0,03mm
i vi cỏc chi tit liờn kt ng ta h t 0,2
ữ
0,25mm
Khi hn vy hn vy nhng mi hn liờn kt chng mộp,
khong chng t 3
ữ
60mm ph thuc vo chiu dy kim loai v
iu kin lm vic ca sn phm.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
9
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
Vt liu cú chiu dy 2

ữ
5mm di chng mộp 40 mm.
- Ph thuc hn
Ph thuc hn vo v trớ ng hn hay nhỳng c vo thuc hn.
Chỳ ý ; khi quột thuc hn khụng c quỏ lõu m phi thc
hin hn ngay, nht l khi dựng thuc hn th lng v khi quột
khụng c quỏ rng.
- Hn ;
Trỡnh t cỏc bc cụng vic khi hn nh sau ;
+ Bụi iu thuc hn lờn b mt mi hn.
+ Nung núng.
Nung núng khi hn l nhõn t rt quan trng vỡ nú quyt nh n
cht lng liờn kt hn. Khi nung phi nung núng u vt hn v
vy hn tt c cỏc phớa.
i vi hn vy hn mm, u m hn trc khi hn phi lm
sch. Dựng gia búng u m sỏng ti ỏnh kim, khi gia khụng
c lm sc phi vờ trũn u sau ú a m vo nung ti mt
nhit nht nh khong (350
0
C
ữ
450
0
C ) a ra nhỳng nhanh
u m vo dung dch mui ZnCl
2
thi gian khong 10s. a ra v
trỏng hp kim hn , bng cỏch tr sỏt hp kim hn trờn u m hn
cho n khi hp kim bỏm vo u m, khi ú m hn ó c lm
sch theo yờu cu . a m vo lũ nung tip, nu nung lũ than phi

chỳ ý khụng c vựi u m xung than s lm m bn , nung ti
nhit (300
0
C
ữ
400
0
C ) ri a ra thc hin hn. Nhit nung
khụng c quỏ 600
0
C v quỏ trỡnh hn nhit khụng di
200
0
C . quỏ trỡnh hn khi s dng thuc hn phi phự hp vi m
hn.
chỳ ý ; + Hn bng vy hn mm ch nờn s dng hn cỏc liờn
kt mi hn chng.
Khong chng gia cỏc chi tit hn ph thuc vo chiu dy vt
hn v iu kin lm vic ca liờn kt hn. Thụng thng khong
chng l ( 3
ữ
60) mm .
+ Vi nhng liờn kt hn cú chiu dy ( 2
ữ
5) mm v ỏp lc lm
vic 5at thỡ chiu di phn chng nh hn 40mm.
- Gia cụng mi hn sau khi hn.
Sau khi hn song cn phi gia cụng tip mi hn hon chnh
t yờu cu k thuut ty ra sch thuc hn dựng trong quỏ trỡnh
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức

10
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
hn. Cú th ty ra bng nc hoc ty ra bng dung dch 10%
NaOH ri xy khụ chi tit nhit 110
0
C . Nu thuc hn dựng
Colopan v ru Etylic ta cn phi ty ra bng xng.
- Kim tra mi hn ;
Phi cn c vo tớnh cht lm vic ca chi tit hn m kim tra mi
hn. Khi kim tra mi hn bng 1,5 ln ỏp sut lm vic.
Vớ d ; ỏp lc lm vic l 1at kim tra bng 1,5at l t yờu cu.
Bi 1 : HN VY HN THIC MD 21 -01
Gii thiu:
Hn vy thic l mt bi tp c bn nm trong h thng cỏc bi
thuc mụun hn vy trong chng trỡnh o to cụng nhõn lnh
ngh, nhm cung cp nhng kin thc v k nng cn thit khi thc
hin cụng vic hn vy thic. Trong quỏ trỡnh hc, ngi hc phi
tip thu kin thc v cụng ngh hn vy thic, an ton v v sinh
mụi trng, phi thc hin cỏc thao tỏc hn trờn cỏc vt liu mụ
phng, hon thin cỏc bi tp v thc hin cỏc cụng vic hn
thnh tho cỏc mi hn vy thic trờn cỏc kt cu hn tht, nh
thựng ti, thựng du, ng dn khớ ỏp sut thp.
Mc tiu ca bi:
Sau khi hc xong bi hc ny ngi hc s cú kh nng:
- Nhn bit cỏc ngun nhit nng, cỏc ngn la khớ t- ụxy v
khớ t-khụng khớ, m t in, l cm ng, l nung phc v
cho cng vic hn thic.
- S dng cỏc loi dng c thit b hn thic nh m hn t
bng l, m hn t bng in, m hn t bng khớ.

- Chun b chi tit hn sch ht cc vt du m, ht lp -xy ho
b mt bng cc dung dch kim, bn chi, gia, mi co hoc
bng cỏc phng phỏp lm sch khỏc.
- Trnh by cc kiu mi hn thic.
- Lp chi tit hn c nh khụng b xờ dch trong quỏ trnh hn,
khe h hn hp lý.
- Gii thch cch pha ch thuc hn dng trong cng vic hn
vy thic.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
11
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
- Chn ỳng ch hn nh: nhit nung, tc nung, thi
gian gi nhit. phự hp vi tng loi vt liu hn.
- Hn cỏc mi hn thic, m bo trn lỏng tt, kim loi vy
hn bm chc vo kim loi vt hn, khng b bt kh, ln x,
chy vy hn.
- Thc hin tt cng tc an ton v v sinh phõn xng
Ni dung ca bi Thi gian: 20 h (LT: 5 h,
TH:15 h)
1: Dng c, thit b hn vy thic. Thi gian:2
2: Thic hn, thuc hn. Thi gian:2
3: K thut hn thic Thi gian:12
4: Kim tra cht lng mi hn Thi gian:2
5: An ton lao ng v v sinh phõn xng khi
hn thic
Thi gian:2
1 : Cụng tỏc chun b:
1.1.Vt liu:
-

Thựng ng du tụi kớch thc 180 ì 180 bng tụn mó
km
-
Thic hn 50 (50%Sn v 50%Pb)
-
Thuc hn mui clo rua km (Zncl
2
)
1.2.Thit b v dng c:
- Mi co
- Bn chi st
- Chi lụng
- Gia dt
- L ng thuc hn
- M hn t
- Bn hn
1.3. iu kin an ton
- Mt bng thc tp b trớ gn gng, ni lm vic cú ỏnh
sỏng, h thng thụng giú, hỳt bi hot ng tt
- Nn xng khụ rỏo
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
12
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
- Bo h lao ng y
2: Trỡnh t thc hin:
2.1.c bn v,( Hỡnh 1-1) l bn v chi tit thựng.
2.2.Chun b phụi, vt liu hn:
-Dựng mi co, bn chi st lm sch ht vt bn ,du m ụ-xy
hoỏ trờn ng hn

-Thuc hn Zncl
2
c pha ch bo ho
2.3.Lm sch m hn:
- Dựng gia lm sch ht lp ụ-xy hoỏ, thic cũn bỏm trờn m hn
(hỡnh 1-2a), cú th dựng mui ZnCl
2
ra sch u m hn (hỡnh
-1-2b).
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
13
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí

2.4 Nung m hn:
Nhúm lũ cho lũ chỏy n nh lỳc ú mi cho m hn vo t
khi t nờn cho u bt thic lờn phớa trờn, t n nhit
khong 400
0
- 450
0
c, cú th t m hn bng ngun nhit ca ngn
la hn khớ, cng cú th dựng m hn in hn.
2.5 Quột thuc hn lờn ng hn:
-Dựng chi lụng nhỳng vo thuc hn, ri quột nh lờn vựng mi
hn chỳ ý quột thuc hn va ỳng chiu rng ng hn, hỡnh
1-3.

hỡnh 1-3
hỡnh 1-4

2.6 Hn:
M hn sau khi ó nung ỳng nhit , cho m hn bt thic bng
cỏch cho m hn ct vo thanh thic, thic s chy lng v bỏm
vo m hn
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
14
Zncl
2
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
a m hn ó bt thic vo v trớ mi hn, tt nht l v trớ
lũng thuyn chuyn ng m hn chm cho m hn va t núng
vt hn n nhit hn, va lm cho thic chy lng bỏm vo vt
hn, ngi th phi quan sỏt thic chy tht lng lỳc ú mi dch
chuyn m hn, khi ht thic trờn m hn cng l lỳc m hn ngui,
ta li nung tip v tip tc hn cho ht ng hn.
3. Lm sch kim tra cht lng mi hn:
Sau khi hn xong dựng dung dich xỳt 5% hoc nc ra sch mi
hn trỏnh thuc hn lm ụ-xy hoỏ mi hn.
Quan sỏt bng mt kim tra mi hn cú rong búng hay khụng, cú b
r khớ ngm x hay khụng
Kim tra kớch thc mi hn bng thc
Sau ú dựng du la v phn mu kim tra kớn ca mi hn
4. Cỏc dng sai hng nguyờn nhõn v bin phỏp phũng nga:
Mi hn khụng ngu:
Nguyờn nhõn: nung m hn khụng ỳng nhit , chuyn ng m
hn nhanh, lm sch cha tt.
Bin phỏp phũng nga: Nung m hn ỳng nhit quy nh, tuyt
i chp hnh vic lm sch trc khi hn, luụn luụn quan sỏt tỡnh
hỡnh núng chy ca vựng hn iu chnh tc hn

Mi hn khụng ỳng kớch thc:
Nguyờn nhõn: do quột thuc hn vo ng hn cú b rng quỏ ln
hoc quỏ bộ lm cho thic hn bỏm vo ng hn vi kớch thc
quỏ ln hoc quỏ nh
Bin phỏp phũng nga:
Khng ch chiu rng khi quột thuc hn lờn ng hn
Mi hn ngm x:
Nguyờn nhõn: Do khụng lm sch ht vt bn v vt ụ-xy hoỏ trờn
ng hn, hoc nung m hn cha ỳng nhit lm cho thic hn
cha chy lng ht gõy nờn ngm x
Bin phỏp phũng nga: Nung m hn ỳng nhit , chp hnh
tuyt i cụng tỏc lm sch
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
15
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
BI 2 HN VY NG TRấN L RN MD -21-02

Gii thiu:
Hn vy ng l mt bi tp c bn nm trong h thng cỏc bi
thuc mụun hn vy trong chng trỡnh o to cụng nhõn lnh
ngh, nhm cung cp nhng kin thc v k nng cn thit khi thc
hin cụng vic hn vy ng. Trong quỏ trỡnh hc, ngi hc phi
tip thu kin thc v cụng ngh hn vy ng, an ton v v sinh
mụi trng, phi thc hin cỏc thao tỏc hn trờn cỏc vt liu mụ
phng, hon thin cỏc bi tp v thc hin cỏc cụng vic hn
thnh tho cỏc mi hn vy ng trờn cỏc kt cu hn tht, nh
hn dao tin, dao phay, ng dn khớ , ng dn du.
Mc tiu ca bi:
Sau khi hc xong bi hc ny ngi hc s cú kh nng:

- Trnh by y cỏc loi dng c thit b dựng cho cụng vic
hn vy ng trn l rn.
- Nhn bit cỏc loi vt liu dựng hn vy ng nh: cỏc loi
ng hn, thuc hn.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
16
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
- Nn thng phi, lm sch ht du m, cc cht bn v -xy ho
trn phi.
- Lp rỏp phụi m bo khe h hp lý khụng b x dch v tr
trong qu trnh hn.
- Chn ch hn: Nhit nung, tc nung, thi gian gi
nhit phự hp vi tng loi vt liu hn.
- Hn vy ng m bo trn lỏng tt, kim loi que hn
khuch tỏn vo kim loi vt hn, khụng b bt khớ, ln x,
khụng chỏy thng kim loi c bn.
- Thc hin tt cụng tỏc an ton v v sinh phõn xng.
Ni dung ca bi: Thi gian: 14 h (LT: 4 h, TH:10
h)
1: Dng c, thit b hn vy ng. Thi gian:2
2: Thuc hn vy ng, vy hn. Thi gian:2
3: K thut hn vy ng. Thi gian:10
4: Kim tra cht lng mi hn. Thi gian:1
5: An ton lao ng v v sinh phõn xng. Thi gian:1
1 : Cụng tỏc chun b:
1.1.Vt liu:
-
Thõn dao tin
-

Mu hp kim T
15
k
6
-
Thuc hn hn the Na
2
B
4
O
7
-
Vy hn dựng ng 62 hoc ng 68
1.2.Thit b v dng c:
- Gia dt
- Kỡm rốn
- Lũ nung (Khi hn vy ng trờn lũ rốn)
- Bỏn gh hn
- gỏ hn
1.3. iu kin an ton
- Mt bng thc tp b trớ gn gng, ni lm vic cú ỏnh
sỏng, h thng thụng giú, hỳt bi hot ng tt, thit b hn khớ
m bo kớn
- Nn xng khụ rỏo
- Bo h lao ng y
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
17
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
2: Trỡnh t thc hin:

2.1.c bn v:
2.2.Chun b phụi, vt liu hn:
-Dựng gia lm sch ht vt bn, vt ụ-xy hoỏ trờn phn cn hn
mu hp kim
-Vy ng c dỏt mng vi kớch thc 1 ì 10 ì 20 (khi hn
trờn lũ rốn)
2.3.Hn trờn lũ rốn:
Gỏ phụi: t thõn dao tin lờn mt phng ca e hoc bn hn, sau
ú t lỏ ng ó dỏt mng vo v trớ cn hn, t chng mu hp
kim lờn lỏ ng mng, Ph hn the lờn rónh hn
Hn: Sau khi nhúm lũ ó chỏy n nh, dựng kỡm rốn cp phụi a
vo lũ, khi a phụi vo lũ lỳc u phi gim bt lng giú cho
hn the núng chy t t trỏnh b thi ra khi rnh hn, khi thy hn
the phng lờn, lỳc ny tng lng giú lũ rốn cho lũ mnh, nung
vựng hn n nhit 900-950
0
c quan sỏt thy ng ó chy lỏng
thỡ nhc phụi ra khi lũ ngui
3. Lm sch kim tra cht lng mi hn:
-Hn xong ch cho phụi hn ngui, gừ sch x, dựng bn chi st
ỏnh sch trờn b mt phụi
-Dựng nc sch hoc dung dch xỳt 5% ra sch chi tit hn
-Kim tra in y ca ng vo khe h ng hn
-Kim tra cht lng chy lỏng v cht lng b mt ca mi
hn , kim tra cỏc khuyt tt ca mi hn
4. Cỏc dng sai hng nguyờn nhõn v bin phỏp phũng nga:
Mi hn khụng ngu:
Nguyờn nhõn: nung cha n nhit hn, vy ng khụng c
dỏt mng trc khi hn, ng cha chy lng ó nhc ra khi lũ
Bin phỏp phũng nga: Nung vt hn ỳng nhit quy nh, luụn

luụn quan sỏt tỡnh hỡnh núng chy ca ng hn
Mi hn ngm x:
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
18
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
Nguyờn nhõn: Do khụng lm sch ht vt bn v vt ụ-xy hoỏ trờn
phụi hn trc khi hn, hoc nung cha n nhit khi hn
Bin phỏp phũng nga: Nung m hn ỳng nhit , chp hnh
tuyt i cụng tỏc lm sch
BI 3 HN VY NG BNG NGN LA
HN KH
MD-21-03

Mc tiu ca bi:
Sau khi hc xong bi hc ny ngi hc s cú kh nng:
- Trnh by y cỏc loi dng c thit b dựng cho cụng vic
hn vy ng bng ngn la hn kh O-xy, A-x-ty-len.
- Nhn bit cỏc loi vt liu dựng hn vy ng nh: Cỏc loi
ng hn, thuc hn.
- Nn thng phi, lm sch ht du m, cc cht bn v -xy ho
trn phi.
- Lp rỏp phụi m bo khe h hp lý khụng b x dch v tr
trong qu trnh hn.
- Chn ch hn: Nhit nung, tc nung, thi gian gi
nhit. phự hp vi tng loi vt liu hn.
- Chn ỳng ngn la hn hn vy ng.
- Hn vy ng m bo trn lỏng tt, kim loi que hn
khuch tỏn vo kim loi c bn, khụng b bt khớ, ln x, khụng
chỏy thng kim loi c bn.

- Thc hin tt cụng tỏc an ton v v sinh phõn xng.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
19
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
Ni dung ca bi: Thi gian: 13 h (LT: 3 h, TH:10
h)
1: Dng c, thit b hn vy ng bng ngn la
hn khớ.
Thi gian:2
2: Thuc hn vy ng, vy hn. Thi gian:2
3: Ch hn vy ng. Thi gian:1
4: K thut hn vy ng bng ngn la hn khớ. Thi gian:6
5: Kim tra cht lng mi hn Thi gian:1
6: An ton lao ng v v sinh phõn xng. Thi gian:1
1 : Cụng tỏc chun b:
1.1.Vt liu:
-
Thõn dao tin
-
Mu hp kim T
15
k
6
-
Thuc hn hn the Na
2
B
4
O

7
-
Vy hn dựng ng 62 hoc ng 68
1.2.Thit b v dng c:
- Gia dt
- Thit b hn khớ (khi hn vy ng bng phng phỏp hn khớ)
- Bỏn gh hn
- gỏ hn
1.3. iu kin an ton
- Mt bng thc tp b trớ gn gng, ni lm vic cú ỏnh
sỏng, h thng thụng giú, hỳt bi hot ng tt, thit b hn khớ
m bo kớn
- Nn xng khụ rỏo
- Bo h lao ng y
2: Trỡnh t thc hin:
2.1.c bn v:

2.2.Chun b phụi, vt liu hn:
- Dựng gia lm sch ht vt bn, vt ụ-xy hoỏ trờn phn cn
hn mu hp kim
2.3. Tớnh ch hn:
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
20
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
- Dựng bộp hn s 3 hoc s 4 hn, cụng sut ngn la 400-
700 m
3
/h
- Chn que hn cú ng kớnh d= 4mm

- Tc hn khi hn p cn m bo trong khong t 0,25-
0,15m/ph khụng nờn nh hn 0,15m/ph d gõy r trong mi hn
- Chn gúc nghiờng m hn = 30
0
-60
0

2.4. Chn phng phỏp hn:
Chn phng phỏp hn trỏi, que hn i trc m hn
2.5. Ly la v chn ngn la:
Chn ngn la ụ- xy hoỏ hn
T l:
2,1
22
2
>
HC
O
2.6. Gỏ phụi hn: t phụi hn lờn b mt bn hn, t mu hp
kim vo v trớ cn hn sao cho khe h gia mu hp kim v thnh
xn ca cỏn dao khong 0,5-1mm.

2.7. Hn:
- Chi tit p c t núng n nhit t 900- 950
0
bng
ngn la hn, sau ú t núng que hn, cho que hn bt thuc hn,
ri cho que hn vo v trớ hn, u que hn c nhỳng vo b
kim loi lng, hoc cng cú th sau khi t núng vt hn thỡ ri
thuc hn lờn ng hn

- Quan sỏt qua kớnh hn thy ng chy trn lỏng tt, in y
khe h ng hn l c
3. Lm sch kim tra cht lng mi hn:
- Hn xong ch cho phụi hn ngui, gừ sch x, dựng bn chi
st ỏnh sch trờn b mt phụi
- Dựng nc sch hoc dung dch xỳt 5% ra sch chi tit hn
- Kim tra in y ca ng vo khe h ng hn
- Kim tra cht lng chy lỏng v cht lng b mt ca mi
hn , kim tra cỏc khuyt tt ca mi hn
4. Cỏc dng sai hng nguyờn nhõn v bin phỏp phũng nga:
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
21
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
Mi hn khụng ngu:
Nguyờn nhõn: nung cha n nhit hn, vy ng khụng c
dỏt mng trc khi hn, ng cha chy lng ó nhc ra khi lũ
Bin phỏp phũng nga: Nung vt hn ỳng nhit quy nh, luụn
luụn quan sỏt tỡnh hỡnh núng chy ca ng hn
Mi hn ngm x:
Nguyờn nhõn: Do khụng lm sch ht vt bn v vt ụ-xy hoỏ trờn
phụi hn trc khi hn, hoc nung cha n nhit khi hn
Bin phỏp phũng nga: Nung m hn ỳng nhit , chp hnh
tuyt i cụng tỏc lm sch
BI 4 HN VY BC, VNG MD 21-04
Gii thiu:
Hn vy bc, vy vng l mt bi tp c bn nm trong h
thng cỏc bi thuc mụun hn vy trong chng trỡnh o to cụng
nhõn lnh ngh, nhm cung cp nhng kin thc v k nng cn
thit khi thc hin cụng vic hn vy bc, vy vng. Trong quỏ trỡnh

hc, ngi hc phi tip thu kin thc v cụng ngh hn vy bc,
vy vng, an ton v v sinh mụi trng, phi thc hin cỏc thao tỏc
hn trờn cỏc vt liu mụ phng, hon thin cỏc bi tp v thc hin
cỏc cụng vic hn thnh tho cỏc mi hn vy bc trờn cỏc kt
cu hn tht, nh hn ni cỏc ng dn du bng ng, ng thau
Mc tiu ca bi:
Sau khi hc xong bi hc ny ngi hc s cú kh nng:
- Nhn bit cỏc ngun nhit nng, cỏc ngn la khớ t- ụxy v
khớ t-khụng kh, l cm ng, l in tr, l than phc v cho
cng vic hn bc.
- S dng cỏc loi dng c thit b hn vy bc ỏp ng cỏc tiờu
chun k thut v k nng thao tỏc s dng thit b dng c.
- Nn thng phi, lm sch du m, cc cht bn v -xy ho
trn phi.
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
22
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
- Chn vy bc cú thnh phn c bn l bc, ng, km, m bo
mi hn cú bn cao, tnh do.
- Gii thch cng dng ca tng loi thuc hn, cch s dng
thuc hn trong qu trnh hn.
- Hn vy bc m bo trn lỏng tt, kim loi que hn khuch
tỏn vo kim loi vt hn, khụng b bt khớ, ln x, ỳng kớch
thc.
- Thc hin tt cụng tỏc an ton v v sinh phõn xng.
Ni dung ca bi: Thi gian: 13 h (LT: 3 h,
TH:10 h)
1: Dng c, thit b hn, vy bc. Thi gian:2
2: Bc hn, thuc hn. Thi gian:1

3: K thut hn vy bc. Thi gian:8
4: Kim tra cht lng mi hn. Thi gian:1
5: An ton lao ng v v sinh phõn xng khi
hn vy bc
Thi gian:1
1 : Cụng tỏc chun b:
1.1.Vt liu:
-
ng dn du bng ng 20, s=2mm
-
Vy hn bc 72 (gm 72% Ag + 28% Cu) cú nhit núng
chy 779
0
c
-
Thuc hn hn the Na
2
B
4
O
7
hoc H
2
BO
3
1.2.Thit b v dng c:
- Gia dt
- Bt la
- Thit b hn khớ: Chai ụ- xy, chai a-xờ-ty-len, van gim ỏp,
ng dn khớ, m hn

- Bỏn gh hn
- gỏ hn
1.3. iu kin an ton
- Mt bng thc tp b trớ gn gng, ni lm vic cú ỏnh
sỏng, h thng thụng giú, hỳt bi hot ng tt, thit b hn khớ
m bo kớn
- Nn xng khụ rỏo
- Bo h lao ng y
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
23
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
2: Trỡnh t thc hin:
2.1.c bn v:
2.2.Chun b phụi, vt liu hn:
-Dựng gia lm sch ht vt bn, vt ụ-xy hoỏ trờn mộp hn
2.3 . Tớnh ch hn:
-Dựng bộp hn s 1 hn cụng sut ngn la hn 250lit/h
-Chn que hn cú ng kớnh d=2mm
-Tc hn khi hn p cn m bo trong khong t 0,25-
0,15m/ph khụng nờn nh hn 0,15m/ph d gõy r trong mi hn
-Chn gúc nghiờng m hn = 30
0
-60
0

2.4 Chn phng phỏp hn:
Chn phng phỏp hn trỏi, que hn i trc m hn
2.5. Ly la v chn ngn la:
Chn ngn la ụ- xy hoỏ hn

T l:
2,1
22
2
>
HC
O
2.5 Gỏ phụi hn: t phụi hn gỏ phụi hn vi khe h tt nht t
0,03- 0,05mm
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
24
Trờng cao đẳng nghề công ngiệp thanh hóa
Khoa cơ khí
2.4.6 Hn:
-Chi tit p c t núng n nhit t 900- 950
0
bng ngn
la hn, sau ú t núng que hn, cho que hn bt thuc hn,
ri cho que hn vo v trớ hn, u que hn c nhỳng vo b
kim loi lng, hoc cng cú th sau khi t núng vt hn thỡ
ri thuc hn lờn ng hn
-Quan sỏt qua kớnh hn thy vy bc chy trn lỏng tt, in y
khe h ng hn l c
3. Lm sch kim tra cht lng mi hn:
-Hn xong ch cho phụi hn ngui, gừ sch x, dựng bn chi st
ỏnh sch trờn b mt phụi
-Dựng nc sch hoc dung dch xỳt 5% ra sch chi tit hn
-Kim tra in y ca vy bc vo khe h ng hn
-Kim tra cht lng chy lỏng v cht lng b mt ca mi
hn , kim tra cỏc khuyt tt ca mi hn

4. Cỏc dng sai hng nguyờn nhõn v bin phỏp phũng nga:
Mi hn khụng ngu:
Nguyờn nhõn: t núng cha n nhit hn(b mt kim loi c
bn cha chy lng) ó cho vy hn vo
Bin phỏp phũng nga: Nung mộp hn ỳng nhit quy nh,
luụn luụn quan sỏt tỡnh hỡnh núng chy ca vy hn, vng hn
Mi hn ngm x:
Nguyờn nhõn: Do khụng lm sch ht vt bn v vt ụ-xy hoỏ trờn
phụi hn trc khi hn, hoc nung cha n nhit khi hn
Bin phỏp phũng nga: Nung mộp hn ỳng nhit , chp hnh
tuyt i cụng tỏc lm sch
Môđun hàn đắp Biên soạn: Nguyễn Đỗ Đức
25