Sự tạo trứng ở chuột

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
KHOA SINH HỌC

BÁO CÁO THỰC TẬP
Sự tạo trứng ở chuột

Năm học: 2017-2018


I. Mục đích:
- Sinh viên hiểu và thực hiện được thao tác làm tiêu bản đúc cắt với mẫu buồng trứng chuột
- Quan sát cấu tạo và phân biệt được các dạng nang trứng ở những giai đoạn phát triển khác
nhau
II. Cơ sở lý thuyết:
- Ở cơ thể cái, buồng trứng là nơi xảy ra q trình tạo nỗn trưởng thành, có khả năng thụ
tinh để tạo cá thể mới. Buồng trứng tồn tại thành cặp và thường có dạng hình trứng. Buồng
trứng gồm có vùng tủy và vùng vỏ. Phần vỏ gồm những tế bào hình thoi xếp theo nhiều
hướng khác nhau gọi là mô kẽ. Vùi trong mô kẽ là các nang trứng có chứa các nỗn bào.
- Các loại nang trứng:
 Nang trứng nguyên thủy: một noãn bào nằm giữa, xung quanh có một lớp tế bào
nang dẹt có nguồn gốc từ trung bì trung gian. Nang thường nằm riêng lẻ hoặc thành
nhóm nang
 Nang trứng bậc 1: Các tế bào nang từ dạng biểu mô đơn dẹp thành dạng hình trụ.
Xuất hiện lớp màng sáng bao quanh noãn bào
 Nang trứng bậc 2: Nang bào phát triển từ 1 lớp thành 2 lớp rồi nhiều lớp. Màng sáng
dày và rõ. Vỏ nang mỏng, hình thành 2 lớp: lớp tế bào đa giác bên trong và lớp tế
bào dạng sợi bên ngồi
 Nang trứng có hốc: xuất hiện xoang chứa dịch khi có 5-7 lớp nang bào, kích thước
nang lớn, vỏ nang khá dày
 Nang trứng chín: kích thước rất lớn, có vành phóng xạ, nhân nỗn bào rất lớn (bóng
phơi)

III. Thực tập:
1. Mẫu vật, dụng cụ:
- Mẫu vật: Chuột bạch:
 Dễ ni trong điều kiện phịng thí nghiệm, dễ thao tác
 Sinh sản nhanh, sản phẩm sinh dục nhiều
 Mẫu đại diện để nghiên cứu về động vật có vú
- Dụng cụ, hóa chất:
 01 kéo; 02 panh nhọn; 01 kim nhọn; găng tay; 40 lamen; 20 lam kính; 01 bút đánh
dấu; giấy thấm; 01 ống đong; 01 khay đúc 24 giếng; 08 ống phancol; 01 đèn cồn;
01 dao rọc giấy; 01 bát ngâm mẫu
 Nước muối sinh lý; dung dịch Formalin 37- 40%; cồn nguyên chất; xylen; paraphin;
sáp ong; lịng trắng trứng; dầu thơng


 Thuốc nhuộm Eosin 1%; Hematoxylin
 Thiết bị cắt chuyên dụng; bể nhuộm- rửa; tủ ấm; tủ hút; kính hiển vi
2. Các bước tiến hành:
- Bước 1: Cố định mẫu và rửa nước
 Cắt mẫu, rửa qua dung dịch sinh lý
 Cố định mẫu: ngâm mẫu trong dung dịch Boin (dung dịch boin của acid picric,
250ml dung dịch formalin 37-40%; 50ml Glacial acetic acid) có thể tích lớn gấp
30-50 lần thể tích mẫu. Để trong vịng 24-72 giờ.
 Rửa nước: mẫu sau khi cố định được rửa với dòng nước chảy liên tục trong vòng 6
giờ hoặc ngâm nước trong 8-12 giờ (15-20 phút thay nước một lần)
- Bước 2: Loại nước và làm trong mẫu:
 Loại nước: Chuyển mẫu qua các dung dich cồn có nồng độ tang dần từ cồn 70 rồi
sang cồn 90 96 2 lần cồn 100. mỗi lần rửa cồn trong vòng 15 phút.
 Làm trong mẫu: chuyễn mẫu qua xylen để loại cồn. Chuyển mẫu qua các dung dich
cồn:xylen 1:1; xylen; xylen mỗi lần 15 phút
- Bước 3: Tẩm paraphin

 Chuyển mẫu vào xylen : paraphin 1:1 ở nhiệt độ 37-40; paraphin; paraphin ở nhiệt
độ 58-60 mỗi lần 6 giờ sau đó chuyển vào paraphin : sáp ong trong 12 giờ
- Bước 4: Đúc paraphin:
 Sử dụng paraphin của lần tẩm cuối cùng để đúc.
 Chuẩn bị khuôn đúc: khuôn đúc là khay nhiều giếng, mỗi giếng được tráng một lớp
glyceryl mỏng.
 Đun nóng chảy paraphin rồi đổ vào khuôn đúc. Dùng phanh đã hơ nóng gắp mẫu
đưa vào khn.
 Ngâm khn trong nước mát trong 24 giờ.
- Bước 5: Cắt mẫu, gắn mẫu lên lam kính
 Khối paraphin đã đúc được cắt thành hình khối, gắn lên đế dao. Chỉnh độ dày 20
μm, cắt bỏ phần paraphin không chứa mẫu.
 Chỉnh độ dày về 10 μm và 7 μm đẻ cắt mẫu thành dải băng dài.
 Gỡ băng và ngâm trong bát nước ấm để dãn phẳng.
 Đưa băng lên lam kính đã được phủ sẵn một lớp albumin lòng trắng trứng.

- Bước 6: Loại paraphin, nhuộm tiêu bản, gắn lamen:


 Loại paraphin: Ngâm lam kính có mẫu vào các dung dịch: xylen (2 lần, mỗi lần 1015 phút); cồn:xylen 1:1, cồn 100, cồn 96, cồn 90, cồn 70 mỗi lần 2 -3 phút; rửa lại
bằng nước cất.
 Nhuộm Hematoxylin và Eosin: Nhuộm mẫu đã loại paraphin với Hematoxylin trong
15-20 phút; rửa nước, cho qua dung dịch biệt hóa cồn 99: HCL 99:1; nhuộm tiếp
bằng Eosin 1% trong 10-15 phút, rửa nước.
 Loại nước: Chuyển tiêu bản đã nhuộm qua các dung dịch cồn 70; cồn 90, cồn 96,
cồn 100 (2 lần). Mỗi lần 2-3 phút.
 Làm trong tiêu bản: Chuyển tiêu bản qua các dung dịch: cồn: xylen 1:1; xylen (2
lần). Mỗi lần 2-3 phút.
 Gắn lamen: Để khô tiêu bản, nhỏ lên vị trí có mẫu nhựa thơng để dính lamen vào
tiêu bản. Gắn lamen, ghi nhãn. Bảo quản ở tủ ấm 37.

IV. Kết quả và thảo luận:
1. Tiêu bản lát cắt buồng trứng:

Nang trứng nguyên thủy – vật kính 40X

Nang trứng bậc I – vật kính 40X

Nang trứng bậc II – vật kính 40X

Nang trứng có hốc – Vật kính 40X

2. Lưu ý:


- Trong q trình đúc paraphin, do paraphin khơng đồng nhất nên khi cắt mẫu có nhiều lát
cắt khơng chứa mẫu, hiệu quả cắt thấp, lát cắt không đẹp, không có mẫu nang trứng nào
cịn nỗn bào.
- Do khơng thu được lát cắt đẹp ở buồng trứng, các tiêu bản thu được chủ yếu là lát cắt ở
phần vòi trứng, vì vậy số lượng tiêu bản khơng nhiều và khó tìm.