Tải bản đầy đủ (.pdf) (63 trang)

Văn mẫu lớp 12 Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (449.63 KB, 63 trang )

Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân

Dàn ý diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân
Dàn ý số 1
I. Mở bài:
● Giới thiệu tác giả và tác phẩm
● Giới thiệu sơ lược về Mị trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”. Tâm trạng của Mị
trước đêm xuân.
II. Thân bài:
– Phân tích tâm trạng Mị trong đêm mùa xuân.
+ Trước đêm mùa xuân, do bị đày đọa, áp chế, Mị trở thành một người phụ nữ “vô
hồn”, mất hết ý niệm về thời gian lẫn không gian. Kiếp sống của Mị lúc đó chẳng khác
nào kiếp sống con trâu, con ngựa trong nhà thống lí Pá Tra. Nhưng có thể nói sức sống
trong Mị chưa hồn tồn lụi tắt.
-> Sức sống trong Mị có thể bị dập tắt vĩnh viễn, nhưng cũng có thể sẽ trỗi dậy khi có
điều kiện.
+ Do sự tác động của bối cảnh bên ngoài đối với Mị trong đêm mùa xuân. Mùa xuân
năm ấy ở Hồng Ngài đẹp và gợi cảm biết bao
--> Chính khơng gian rộn rã sắc màu cùng tiếng sáo tha thiết lơ lửng kia đã đánh thức
con người Mị ngày xưa. Tiếng sáo vơ tình hay cố ý chạm vào nỗi nhớ “Mị nghe tiếng
sáo vọng lại, thiết tha bổi hồi”. “Mị ngồi nhẩm lại bài hát của người đang thổi”…
- Mùa xuân đó đầy sắc màu, rộn rã âm thanh. Điều ấy xa lạ với không gian trong căn
phòng bé nhỏ của Mị, nhưng gần gũi với thế giới mà Mị đã từng sống rất hạnh phúc.
Chúng gợi cho Mị nhớ lại thời xa xưa. Ngày xưa, Tết Mị uống rượu. Bây giờ, Mị cũng
uống rượu. Rồi Mị say.


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
- Rượu – chất men đánh thức phần đời đã mất của Mị. “Khi uống rượu say, Mị lại
được sống về những ngày trước. Ngày trước Mị vui sướng biết bao. Tai Mị vẳng nghe
tiếng sáo vọng lại đầu làng. Đấy là tiếng sáo của tình duyên, của tuổi thanh xuân căng


đầy sức sống. Mị khơng cịn là cơ con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra nữa. Mị đang
uống rượu bên bếp và thổi sáo rồi Mị uốn chiếc lá trên mơi, thổi lá cũng hay như thổi
sáo. Có biết bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Ra thế, Mị còn trẻ lắm.
Mị vẫn còn trẻ.”
- Sự đối lập giữa hoàn cảnh đêm xuân, giữa thế giới được đánh thức với cuộc sống
thực tại: Khi say, Mị nhớ và sống lại với ngày xưa, nhưng thực ra, Mị vẫn đang ở nhà
thống lý Pá Tra. Mị vẫn đang sống kiếp đọa đày với A Sử. Sự đối lập giữa một bên là
hạnh phúc tuổi trẻ với một bên là kiếp sống trâu ngựa đã khiến Mị suy nghĩ đến việc
kết liễu đời mình như ngày mới về làm dâu nhà thống lý. Mị lại ước gì có nắm lá ngón
trong tay, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa. Càng nhớ lại chỉ thấy
nước mắt ứa ra. Ôi chao, tiếng sáo ấy, tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài
đường. Mị đang muốn quên đi, Mị không muốn nhớ lại cái ngày trước mà không được.
Tiếng sáo ấy lửng lơ, tiếng sáo ấy làm Mọi thiết tha bổi hổi. Mị muốn đi chơi. Mị
muốn thốt ra ngồi cái ơ cửa ơ mờ đục, trăng trắng này!
- Nhưng Mị lại thực hiện một sự giải thốt bằng cách khác. Đó là bỏ nhà đi chơi như
những người trẻ trung đang dập dìu ngồi làng. Mị đã ý định giải thốt một cách lặng
lẽ mà mãnh liệt: Mị đến góc nhà, tay lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn
cho sáng…Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở trong vách… Mị rút thêm
cái áo. Mị làm tất cả, thật bình thản và quyết liệt như ngày xưa, khi trong đầu Mị đang
rập rờn tiếng sáo.
- Ý định giải thốt của Mị khơng thành: Trơng thấy Mị, A Sử lấy làm lạ. Nó chỉ biết
rằng Mị muốn đi chơi. Thằng chồng ác hơn con hổ ấy khơng biết trước mặt mình đã là
một cơ Mị khác, cô Mị của ngày xưa mà hắn đã từng lừa lọc để đánh cắp đem về. Hắn
thẳng tay vùi dập tàn nhẫn sự trở về đó: A Sử bước lại, nắm lấy Mị, lấy thắt lưng trói
hai tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trói Mị đứng vào cột nhà. Tóc Mị xỗ


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
xuống mặt, A Sử quấn ln tóc lên cột làm cho Mị khơng cúi, không nghiêng đầu
được nữa…

III. Kết bài:
Thành công của nhà văn Tơ Hồi là đã khắc hoạ một nhân vật sống chủ yếu bằng tâm
trạng, với tâm trạng. Cả đêm mùa xuân, Mị hành động được rất ít, nhưng người đọc
vẫn thực sự hấp dẫn với một con người đang từ cõi âm u mơ hồ trỗi dậy. Không gian,
thời gian, giọng kể của tác phẩm theo một tiết tấu của chính tâm trạng ấy. Hẳn Tơ
Hồi đã đặt cả tấm lịng của mình vào tâm trạng của Mị, để người đọc dõi theo tâm
trạng ấy, khi tha thiết, khi nghẹn ngào xót xa.
Xem thêm: Tóm tắt Vợ chồng A Phủ
Dàn ý số 2
I. Mở bài
● Vợ chồng A Phủ là một trong những truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách sáng
tác của Tơ Hồi. Qua việc khắc họa cuộc đời những con người Tây Bắc, tác giả
đã phản ánh chân thực hiện thực miền núi trước cách mạng.
● Mị là hình tượng nhân vật đại diện cho sức sống và vẻ đẹp con người nơi đây,
đoạn miêu tả tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xn là đoạn cho thấy rõ nét
nhất nét đẹp tâm hồn Mị.
II. Thân bài
1. Vài nét về cuộc đời nhân vật Mị (trước đêm tình mùa xuân)
● Mị vốn là một người con gái đẹp, có tài thổi sáo, thổi ken lá, “có nhiều người
mê, ngày đêm đã thổi sáo theo Mị”.
● Mị từng yêu và từng được yêu, cũng hồi hộp, khao khát trước những âm thanh
hị hẹn của tình u.


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
● Hiếu thảo, chăm chỉ, ý thức được giá trị cuộc sống tự do nên sẵn sàng làm
nương ngô trả nợ thay cho bố.
● Mọi khao khát đều bị dập tắt khi Mị bị bắt làm dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra:
bị đem ra cúng trình ma nhà thống lí (ách thống trị của thần quyên và cường
quyền) ép Mị cam phận làm nô lệ.

● Những ngày đầu khi làm dâu “hàng mấy tháng đêm nào Mị cũng khóc”, Mị tủi
nhục đắng cay, uất ức cho số phận.
● Mị muốn chết nhưng thương cha, Mị đành chấp nhận kiếp làm thân trâu ngựa.
● Mấy năm sau, cha Mị mất, Mị đã khơng cịn muốn chết nữa vì đã chai sạn tâm
hồn: “ở lâu trong cái khổ Mị quen rồi”, “lùi lũi như con rùa ni trong xó cửa”,
cuộc đời bị giam cầm trong căn phịng tối đen.
● Thống lí Pá Tra đã áp dùng cường quyền, thần quyền áp chế khiến Mị cam chịu
kiếp sống nơ lệ: Mị tưởng mình là con trâu, con ngựa.
2. Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân
● Khung cảnh thiên nhiên nồng nàn: cỏ danh vàng ứng, chiếc váy hoa phơi trên
mỏm đá như những con bướm sặc sỡ, khơng khí dần áp, ...âm thanh bên ngoài:
tiếng sáo cất lên, tiếng trẻ chơi quay cười vang, ...
● Mị nhìn khung cảnh, nghe âm thanh mà bắt đầu cảm thấy thiết tha bồi hồi, Mị
bắt đầu lẩm bẩm theo lời hát gọi bạn tình, ...
● Ngày tết, Mị lén uống rượu, “uống ực từng bát”, Mị say và sống về quá khứ,
say sưa trong tiếng sáo gọi bạn yêu.s
● Mị sực nhớ đến tình cảnh của mình hiện tại, nhớ đến A Sử, Mị muốn chết “nếu
có nắm lá ngón trong tay lúc này Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ
lại”.
- Mị nhận thức sự tồn tại của bản thân “thấy phơi phới trở lại”, “Mị còn trẻ lắm. Mị
vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”, với khát khao tự do.
● Tinh thần phản kháng mạnh mẽ: lấy miếng mỡ để thắp sáng lên căn phịng tối,
Mị vấn lại tóc, lấy cái váy hoa, nổi loạn muốn “đi chơi tết” chấm dứt sự tù đày.


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
● Hiện thực khơng trói được trái tim Mị, khi A Sử trói, lòng Mị vẫn lửng lơ theo
tiếng sáo, tiếng hát của tình yêu đến những đám chơi.
- Lúc vùng bước đi nhưng tay chân đau không cựa được, Mị thổn thức nghĩ mình
khơng bằng con ngựa, cơ chợt tỉnh trở về với hiện thực.

- Cả đêm hôm ấy, Mị lúc mê lúc tỉnh, lúc đau đớn, lúc nồng nàn tha thiết.
- Nhận xét: Tâm hồn chai sạn của Mị đã sống lại, Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh
liệt, sức sống ấy ln âm ỉ trong lịng người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có cơ hội để
bùng lên mạnh mẽ.
- Dù sự nổi loạn của Mị không thể giải thốt số phận cơ nhưng đây là nền tảng nhóm
lên thêm ngọn lửa sức sống trong cô, để sức sống không lụi tắt hẳn, chuẩn bị cho một
sự phản kháng trong tương lai: cắt dây trói cho A Phủ.
III. Kết bài
● Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm lí Mị trong đêm tình mùa xuân cho thấy rõ nét
phẩm chất, tính cách trong Mị - người con gái Tây Bắc tiềm tàng sức sống.
● Đặc sắc nghệ thuật: khả năng phân tích tâm lí nhân vật, sự am hiểu về phong
tục và con người Tây Bắc, ngôn ngữ, lối trần thuật rất tự nhiên, ...
● Vợ chồng A Phủ chứa đựng giá trị nhân đạo sâu sắc.
Dàn ý số 3
I. Mở bài


Vợ chồng A Phủ là một trong những truyện ngắn tiêu biểu cho phong cách sáng
tác của Tơ Hồi. Qua việc khắc họa cuộc đời những con người Tây Bắc, tác giả đã
phản ánh chân thực hiện thực miền núi trước cách mạng.



Mị là hình tượng nhân vật đại diện cho sức sống và vẻ đẹp con người nơi đây,
đoạn miêu tả tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xuân là đoạn cho thấy rõ nét nhất
nét đẹp tâm hồn Mị.

II. Thân bài



Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
1. Vài nét về cuộc đời nhân vật Mị (trước đêm tình mùa xuân)


Mị vốn là một người con gái đẹp, có tài thổi sáo, thổi ken lá, “có nhiều người
mê, ngày đêm đã thổi sáo theo Mị”.



Mị từng yêu và từng được yêu, cũng hồi hộp, khao khát trước những âm thanh
hò hẹn của tình yêu.



Hiếu thảo, chăm chỉ, ý thức được giá trị cuộc sống tự do nên sẵn sàng làm
nương ngô trả nợ thay cho bố.



Mọi khao khát đều bị dập tắt khi Mị bị bắt làm dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra:
bị đem ra cúng trình ma nhà thống lí (ách thống trị của thần quyên và cường
quyền) ép Mị cam phận làm nô lệ.



Những ngày đầu khi làm dâu “hàng mấy tháng đêm nào Mị cũng khóc”, Mị tủi
nhục đắng cay, uất ức cho số phận.




Mị muốn chết nhưng thương cha, Mị đành chấp nhận kiếp làm thân trâu ngựa.



Mấy năm sau, cha Mị mất, Mị đã khơng cịn muốn chết nữa vì đã chai sạn tâm
hồn: “ở lâu trong cái khổ Mị quen rồi”, “lùi lũi như con rùa ni trong xó cửa”,
cuộc đời bị giam cầm trong căn phịng tối đen.



Thống lí Pá Tra đã áp dùng cường quyền, thần quyền áp chế khiến Mị cam chịu
kiếp sống nơ lệ: Mị tưởng mình là con trâu, con ngựa.

2. Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân


Khung cảnh thiên nhiên nồng nàn: cỏ danh vàng ứng, chiếc váy hoa phơi trên
mỏm đá như những con bướm sặc sỡ, khơng khí dần áp, ...âm thanh bên ngoài:
tiếng sáo cất lên, tiếng trẻ chơi quay cười vang, ...



Mị nhìn khung cảnh, nghe âm thanh mà bắt đầu cảm thấy thiết tha bồi hồi, Mị
bắt đầu lẩm bẩm theo lời hát gọi bạn tình, ...



Ngày tết, Mị lén uống rượu, “uống ực từng bát”, Mị say và sống về quá khứ,
say sưa trong tiếng sáo gọi bạn yêu.s




Mị sực nhớ đến tình cảnh của mình hiện tại, nhớ đến A Sử, Mị muốn chết “nếu
có nắm lá ngón trong tay lúc này Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ
lại”.


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
- Mị nhận thức sự tồn tại của bản thân “thấy phơi phới trở lại”, “Mị còn trẻ lắm. Mị
vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”, với khát khao tự do.


Tinh thần phản kháng mạnh mẽ: lấy miếng mỡ để thắp sáng lên căn phịng tối,
Mị vấn lại tóc, lấy cái váy hoa, nổi loạn muốn “đi chơi tết” chấm dứt sự tù đày.



Hiện thực khơng trói được trái tim Mị, khi A Sử trói, lịng Mị vẫn lửng lơ theo
tiếng sáo, tiếng hát của tình yêu đến những đám chơi.

- Lúc vùng bước đi nhưng tay chân đau không cựa được, Mị thổn thức nghĩ mình
khơng bằng con ngựa, cơ chợt tỉnh trở về với hiện thực.
- Cả đêm hôm ấy, Mị lúc mê lúc tỉnh, lúc đau đớn, lúc nồng nàn tha thiết.
- Nhận xét: Tâm hồn chai sạn của Mị đã sống lại, Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh
liệt, sức sống ấy ln âm ỉ trong lịng người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có cơ hội để
bùng lên mạnh mẽ.
- Dù sự nổi loạn của Mị không thể giải thốt số phận cơ nhưng đây là nền tảng nhóm
lên thêm ngọn lửa sức sống trong cơ, để sức sống không lụi tắt hẳn, chuẩn bị cho một
sự phản kháng trong tương lai: cắt dây trói cho A Phủ.
III. Kết bài



Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm lí Mị trong đêm tình mùa xuân cho thấy rõ nét
phẩm chất, tính cách trong Mị - người con gái Tây Bắc tiềm tàng sức sống.



Đặc sắc nghệ thuật: khả năng phân tích tâm lí nhân vật, sự am hiểu về phong
tục và con người Tây Bắc, ngôn ngữ, lối trần thuật rất tự nhiên, ...



Vợ chồng A Phủ chứa đựng giá trị nhân đạo sâu sắc.
Mị trong đêm tình mùa xuân hay nhất

Nếu những nhà văn hiện thực phê phán chỉ thấy con người là nạn hân bất lực của hồn
cảnh thì các nhà văn cách mạng bao giờ cũng phát thiện hiện ra sức manh phúc sinh
trong tâm hồn của những con người cùng khổ. Là cây bút xuất sắc trong dòng văn học
cách mạng Việt Nam, chẳng những rất thành công khi diễn tả cái chết dần chết mòn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
của Mị – một cơ gái tràn đầy sức sống mà cịn rất tinh tế khi khám phá quá trình hối
duyên của Mị. Nếu như có một hồn cảnh làm tê liệt bóp chết sức sống của Mị thì tất
cũng có một hồn cảnh giúp Mị hối sinh. Và hồn cảnh đó chính là đêm tình mùa xuân
quyến rũ.
Ở vùng rẻo cao Hồng Ngài khơng gì vui bịng Tết đến, xn về. Năm nay Hồng Ngài
đón một cái tết đặc biệt. Đúng lúc gió và rét rất dữ dội thế nhưng, bất chấp cái khắc
nghiệt của thời tiết, khơng khí đón Tết vui xuân của Hồng Ngài vẫn rất náo nức tưng
bừng. Tiếng cười nói rộn vang. Ngồi đầu núi lấp ló đã có tiếng sáo rủ bạn đi chơi.

Khơng khí tưng bừng, náo nức ấy đã vọng vào tâm hồn Mị, khiến tâm hồn Mị thức
tỉnh hồi sinh.
Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Tao không có con trái con gái
Tao di tìm người yêu
Lời của tiếng sáo thật giản dị mộc mạc, nhưng nó chứa chan niềm vui niềm tự do, khát
vọng yêu đương, hạnh phúc. Khúc ca say mê náo nức của mùa xuân tuổi trẻ đã vọng
vào cõi sâu thẳm trong lòng Mị thiết tha đã đánh thức cõi lòng câm lặng bấy lâu của
Mị, tiếng sáo ấy khơi dậy sức sống tiềm tàng trong con tim Mị. . Ý thức về quyền làm
người trỗi dậy, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Cách
uống rượu của Mị thật lạ. Mị uống lấy được, uống như chưa bao giờ được uống, uống
cho bõ hờn, bõ tức. Uống để cuốn phăng đi bao cay đắng tủi nhục của quãng đời đã
qua. Uống cho thỏa khát khao say mê, phía trước. Men rượu nồng nàn tiếng sao tha
thiết đã nhấc bổng Mị thoát khỏi thực tại, dìu Mị trở về miền quá khứ đẹp tươi với bao
khát khao nồng cháy. Mị say, cứ lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người hát trong lịng Mị
đang sống về ngày trước. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi … có biết bao nhiêu người mê.
Ngày trước Mị trẻ trung yêu đời, ngày trước Mị đã từng yêu và được yêu. Sống với
ngày trước, lòng Mị bỗng phơi phới trở lại đột nhiên vui sướng, hạnh phúc. Những kí
ức hạnh phúc đã thơi thúc Mị nổi loạn. Bắt đầu là sự nổi loạn trong ý nghĩ. Mị trẻ lắm,
Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng ngày Tết cũng đi chơi.


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
Huống chi Mị với A Sử khơng có lịng với nhau, vậy mà vẫn phải ở với nhau. Lần đầu
tiên, sau chuỗi ngày dài dằng dặc, sống cam chịu, nhấn nhục với kiếp ngựa trâu như
con rùa ni trong xó tối, Mị dám chối bỏ ràng buộc duyên phận với A Sử để thành
người tự do. Đắm chìm trong miền kí ức say mê, trong những khát khao nồng cháy
dường như Mị đã quên cả thực tại. Rượu đã tan lúc nào. Người về đã vãn cả. Mị không
biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Cõi mộng, cõi mơ miền thương nẻo nhớ đang

gọi Mị.
Mãi sao, Mị mới bừng tỉnh. Mị đứng dậy nhưng không bước ra đường chơi nữa mà từ
từ bước vào buồng. Ý nghĩ muốn đi chơi đã lóe lên trong đầu Mị nhưng nó chưa đủ
mạnh để dứt Mị ra khỏi thế giới ngục tù. Phản ứng nổi loạn ở Mị cần thêm thời gian và
chất xúc tác. Bước vào buồn, ngịi xuống giường, trơng ra cái cửa sổ lỗ vuông bằng
bàn tay, mờ mờ trăng trắng. Bao cay đắng tủi nhục của kiếp nô lệ trung thân bỗng dội
về, dày vò cõi lòng Mị tan nát, ứ máu đầy bi kịch. Và Mị bỗng nảy ra ý nghĩ thật lạ
lùng, đột biến mà mang tinh tất yếu : Mị muốn tự tử : nếu có nắm lá ngón trong tay lúc
này, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại chỉ thấy nước mắt úa
ra. Cứ nghĩ Mị sẽ tự tử ngay nhưng đúng lúc ý nghĩ muốn chết trỗi dậy thì tiếng sao
gọi bạn u lơ lửng bay ngồi đường lại một lần nữa vang vọng vào tâm hồn Mị. Khúc
ca yêu nồng nàn ấy đã dập tắt ý nghĩ muốn chết nhưng cũng không thể sống lùi lũi như
con rùa ni trong xó tối nữa. Mị phải sống trong vùng trời tươi sáng, ngập tràn ánh
nắng tự do, hạnh phúc. Và chính ý nghĩ ấy đã thơi thúc Mị có hành động nổi loạn, táo
bạo, quyết liệt từng có. Mị đến góc nhà lấy ống mỡ sắn một miếng bỏ vào thêm đĩa
đèn cho sáng. Tại sao Mị phải thắp đèn ? Phải chăng, Mị không cam chịu sống trong
xó tối nữa ? Mị muốn phá tan màn đêm âm u, mù tối nơi đại ngục trần gian này. Mị
muốn thắp sáng cho tương lai của mình. Ngọn lửa trên đĩa đèn hay ngọn lửa trong lòng
Mị đang rừng rực cháy. Thắp đèn xong, Mị cuốn lại tóc, với tay lấy cái váy và rút
thêm cái áo. Bất chấp mọi luật lệ của nhà thống lí, Mị hành động như một người hoàn
toàn tự do
Những khát vọng cháy bỏng của Mị vừa bùng lên thì đã bị vùi dập một cách thơ bạo
tàn nhẫn. A Sử trói đứng Mị vào cột bằng cả một thúng sợi đay tàn nhẫn. Tóc Mị xõa


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
xuống, A Sử cuốn ln tóc lên cột làm cho Mị khơng cúi khơng nghiêng được nữa.
Rồi A Sử tắt đèn đóng cửa lại. Tại sao A Sử phải trói Mị như thê ? Có phải đó là thói
quen tàn bạo của A Sử hay chính A Sử cũng giật mình hoảng sợ trước hành động nổi
loạn táo bạo của Mị ? Hắn phải dùng mọi vũ lực thô bạo nhất để dập tắt tinh thần phản

kháng mạnh mẽ của Mị. Tuy nhiên những cánh cửa buồng khép chặt, những làn dây
chói chặt khơng sao chói được tâm hồn Mị. Bóng ma của buồng gian cũng không sao
dập tắt được ngọn lửa cháy sáng trong tim Mị. Mọi vũ lực bạo tàn của A Sử đều trở
nên vơ nghĩa. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như khơng biết mình đang bị trói. Hơi
rượu nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị theo cuộc chơi, những đám chơi. Mị khe
khẽ hát, tiếng hát cất lên từ trái tim sôi nổi, nồng nàn. Rồi Mị vùng bước đi, mạnh mẽ,
quyết liệt, sức sống tiềm tàng, khát vọng tự do đã trỗi dậy mãnh liệt. Sức sống ấy cứ
trào ra ngoài ra sợi dây trói.
Nhưng rồi Mị chợt bừng tỉnh, những làn dây chói cứa vào ra thịt đau dứt, xót xa, đau
đớn đến tê tái. Tiếng sáo tha thiết, dìu dặt tắt lịm, chỉ cịn tiếng chân ngựa đạp vách
nhức nhối ai ốn. Mị thổn thức nghĩ mình khơng bằng con ngựa. Cả đêm ấy, Mị lúc
mê, lúc tỉnh, lúc đớn đau, quặn thắt trước thực tại thê thảm, khốn cùng, lúc lại cồn cào,
tha thiết nhớ. Quá khứ, thực tại, hạnh phúc, khổ đau cứ giằng xé trong trái tim Mị.
Ngòi bút Tơ Hồi thật tinh tế tài hoa khi lách vào cõi sâu tâm tư của Mị khiến Mị trở
thành ‘thật hơn con người thật’.
Mùa xuân rồi cũng qua đi nhưng sức sống tiềm tàng trong Mị đã được khơi dậy và chờ
dịp bùng lên. Với nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật tinh tế Tơ Hồi đã đem đến cho
nhân vật một hướng đi, một cuộc đời mới. Đó cũng chính là giá trị nhân văn cao đẹp
của tác phẩm. Đồng thời cũng cho thấy tài năng của Tô Hồi cùng những đóng góp
của ơng cho văn học Việt Nam.
Phân tích Mị trong đêm tình mùa xn
Nhắc đến Tơ Hoài là nhắc đến một cây bút với khả năng sáng tác dồi dào, phong phú ở
nhiều thể loại, mà ở thể loại nào ông cũng để lại những tác phẩm, những dấu ấn xuất
sắc từ truyện thiếu nhi, hồi ký, truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch bản phim,... Ở mảng văn


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
học hiện thực Tơ Hồi đã ghi dấu ấn với tập truyện Tây Bắc bao gồm ba truyện ngắn
nói về cuộc sống của người dân tộc miền núi phía Bắc những năm tháng trước cách
mạng tháng tám. Trong đó Vợ chồng A Phủ là tác phẩm được biết đến nhiều nhất bởi

những giá trị nhân văn, nhân đạo sâu sắc được lồng ghép trong bối cảnh hiện thực đất
nước lúc bấy giờ. Có thể nói rằng Tơ Hồi chính là người tiên phong "mở đất" khi viết
về đời sống của các dân tộc miền núi phía Bắc, đặc biệt hơn là đi sâu vào những bất
hạnh và vẻ đẹp tiềm ẩn trong tâm hồn của người phụ nữ dân tộc thiểu số dưới ách áp
bức của cả cường quyền, lẫn thần quyền. Mị trong Vợ chồng A Phủ chính là một điển
hình cho những số phận bất hạnh, đau khổ tột cùng của vùng trời Tây Bắc, cuộc đời
Mị tưởng như đã chết từ khi bước chân vào nhà thống lý Pá Tra, thế nhưng với sức
sống mạnh mẽ, khao khát tự do tột độ, trong đêm tình mùa xuân ấy, Mị đã thức giấc,
bắt đầu phản kháng, tìm lối thốt cho riêng mình.
Mị xuất thân trong một gia đình nơng dân nghèo, bố Mị phải đi vay tiền cưới vợ, món
nợ ấy mãi đến khi Mị đã lớn khôn, trở thành một cô gái xinh đẹp, giỏi giang mà vẫn
chưa trả hết nợ. Chính món nợ truyền kiếp khốn khổ đó đã kéo theo cuộc đời của Mị
xuống những bất hạnh tột cùng. Vì để trả nợ cho cha, Mị phải chấp nhận làm con dâu
gán nợ cho nhà thống lý Pá Trá, bị bắt ép chung sống với A Sử, người mà Mị khơng
thương, chấp nhận từ bỏ tình u của cuộc đời.
Ngày đầu tiên về là dâu, Mị đã bỏ trốn về nhà, trong tay cầm nắm lá ngón chỉ muốn
chết quách đi cho xong, Mị đã cố gắng vùng vẫy, phản kháng để chống lại số phận.
Thế nhưng Mị chết rồi thì lấy ai trả nợ cho người cha già, cái hiếu, cái tình đã giữ Mị ở
lại với cuộc đời này, thế nhưng Mị sống cũng chẳng khác nào cái xác không hồn, chỉ
đơn giản là đang tồn tại. Mang tiếng về làm dâu nhà giàu, nhưng Mị sống khơng khác
gì một nơ lệ, làm việc quần quật không kể ngày đêm, liên tục từ mùa này qua tháng
khác, chưa từng ngơi nghỉ đến một ngày. Cái khổ sở về thể xác cùng với sự hành hạ về
tinh thần khi phải chung sống với người đàn ông vũ phu dường như đã giết chết trái
tim, giết chết tâm hồn Mị. Mị tựa như một cỗ máy lao động, suốt mấy năm trời người
ta chẳng nghe Mị nói chuyện lần nào, cứ lặng im, "lầm lũi như con rùa trong xó cửa",
đi qua từng năm tháng khổ đau. Rõ ràng là một cơ gái xinh đẹp có tài thổi sáo, tuổi đời


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
tầm hai mươi thế nhưng lại sống như một nắm tro tàn, lạnh lẽo, đơn độc, thậm chí

khơng cịn cảm nhận được niềm vui sướng hay đau khổ bởi "ở lâu trong cái khổ, Mị
cũng quen khổ rồi. Bây giờ Mỵ tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là con ngựa.
Con ngựa chỉ biết ăn cỏ, biết đi làm mà thôi". Ấy vậy mà trong sự chai lì đến vơ cảm,
khơng thiết tha với cuộc đời, Mị vẫn còn nhận thức được cái khổ đau khơng bằng lồi
trâu ngựa của người đàn bà sống trong nhà thống lý Pá Tra rằng "Con ngựa, con trâu
làm có lúc, đêm cịn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn bà con gái nhà này vùi vào việc
cả đêm cả ngày". Chi tiết nhỏ này đã khắc họa mạnh nỗi đớn đau, bất hạnh cùng cực
không chỉ của riêng nhân vật Mị mà là của chung nhiều những thân phận đàn bà khác
ở Hồng Ngài, là người nhưng sống kiếp khơng bằng lồi vật ni, đớn đau đến tột
cùng.
Không chỉ là nỗi đau về thể xác khiến Mị trở nên chai sạn, mà thực tế chính những vết
thương trong tâm hồn mới khiến Mị trở nên thờ ơ với tất cả. Từ một cô gái xinh đẹp,
thổi sáo, thổi lá giỏi, được biết bao chàng trai si mê, lại có một tình u đẹp tưởng như
gần đâm hoa kết trái, Mị bỗng trở thành con dâu gán nợ, chịu cảnh chung đụng với
một kẻ thô lỗ, bị giam cầm trong một căn phòng tối tăm chỉ có một ơ cửa sổ bé bằng
lịng bàn tay lúc nào cũng mờ mờ không biết là màu sương hay là màu nắng. Mị phải
từ bỏ tất cả những mong ước của đời mình, từ bỏ cuộc sống tự do, chôn vùi tuổi trẻ
trong cuộc hôn nhân gán nợ, lấy người chồng sang giàu nhưng chẳng khác nào địa
ngục trần gian. Mị khơng có quyền được lựa chọn, khơng có một con đường nào khác,
cơ chỉ cịn cách bọc mình lại trong cái vỏ chai lì, lầm lũi để tiếp tục những ngày tháng
tối tăm, tuyệt vọng.
Những tưởng cuộc đời Mị cứ mãi thinh lặng, bế tắc và vĩnh viễn bị chôn vùi dưới cái
ách của thần quyền và thần quyền, thế nhưng chính đêm tình mùa xn cùng với tiếng
sáo gọi bạn réo rắt - âm thanh của sự sống trong Vợ chồng A Phủ, dường như đã đánh
thức tâm hồn Mị. Một tâm hồn chưa chết hẳn, nằm sâu trong nắm tro tàn ấy chính là
những hịn than nóng bỏng, vẫn nồng nhiệt niềm khao khát được sống, được tự do của
Mị, chỉ trực chờ ngày được phất lên ngọn lửa rực rỡ. Khi mùa xuân đến, những cơ gái,
chàng trai trẻ tuổi nơ nức hẹn hị, người ta khốc lên mình những bộ váy áo màu sắc



Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
sặc sỡ, thổi sáo, thổi lá tình tứ suốt ngày này qua ngày nọ. Mị nghe thấy tiếng sáo vọng
lại "thiết tha bổi hổi", trong vô thức mị bất chợt lẩm nhẩm theo bài hát của người vừa
thổi, những câu hát mà có lẽ đã lâu lắm rồi Mị khơng cịn nhắc tới. Có thể nói rằng, ở
một chi tiết nhỏ này, người ta đã thấy được trái tim vốn chai sạn của Mị hình như đang
dần sống lại, bởi lẽ làm gì có người nào lại hát khi tâm hồn đã nguội lạnh. Những câu
hát ấy, dù không thành tiếng, thành lời thế nhưng nó lại là tiếng vang của tâm hồn, một
tâm hồn khởi sắc, dần bước ra khỏi lớp vỏ chai lì bấy lâu nay vẫn mang.
Sự thay đổi trong tâm hồn Mị càng được bộc lộ rõ ràng thông qua chi tiết Mị uống
rượu "Ngày Tết Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát". Trên
thực tế Mị ở trong nhà thống lý Pá Tra khơng hề có một vị trí nào, cơ sống cuộc đời
cịn bần cùng khổ sở hơn cả lồi vật nuôi, thế nên việc uống rượu đối với Mị là một sự
kiện xa xỉ, thậm chí nếu bị bắt được có lẽ Mị sẽ bị đánh trói, bắt phạt. Dù thế nhưng
Mị vẫn lén lấy rượu uống, điều đó giống như là một sự phản kháng, Mị muốn đòi
quyền lợi cho mình, cả nhà thống lý đều được uống rượu ăn Tết đủ đầy, Mị cũng
muốn được như vậy, Mị muốn một lần được sống như con người ở cái nơi đã mang
đến cho Mị biết bao nhiêu là đau khổ. Và cứ thế Mị uống rượu ừng ực, từng bát, uống
không phải để thỏa mãn cái niềm khao khát, thèm muốn, mà dường như Mị đang cố
uống cho trôi đi hết tất cả những uất ức khổ đau, cũng là cái cách mà cơ thể hiện sự
phẫn nộ, khó chịu trong lòng bấy lâu nay. Trong men rượu cay, Mị bỗng nhớ về những
ngày xa xăm, khi Mị còn chưa bị ép làm dâu nhà thống lý, cô cũng có một cuộc sống
tươi đẹp, tương lai đầy hứa hẹn, khi bản thân Mị là người con gái tài sắc vẹn tồn,
chăm chỉ lao động, lại có một tình u đẹp sắp đơm bông. Thế nhưng chỉ trong một
đêm tất cả đã trở thành ác mộng, càng nghĩ Mị lại càng ngẩn ngơ trong hoài niệm. Thế
rồi người cũng về hết, cịn lại một mình Mị ngồi trơ giữa nhà, trong lịng Mị bỗng nảy
ra điều gì đó, Mị đứng dậy đi vào buồng "Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột
nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước". Tâm hồn tưởng đã chết của Mị đã
thực sự sống lại một cách diệu kỳ, đã biết bao lâu rồi Mị khơng cịn cảm nhận được cái
cảm giác vui sướng, cái phơi phới của một tâm hồn son trẻ, có lẽ là từ lúc Mị bước
chân vào nhà thống lý Pá Tra. Không chỉ là về cảm xúc mà dấu ấn chứng minh cho sự

sống lại của tâm hồn Mị còn nằm ở nhận thức về cuộc đời về tuổi trẻ của mình "Mị trẻ


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
lắm. Mị vẫn còn trẻ", đồng thời bộc lộ thành khao khát, ước muốn rằng "Mị muốn đi
chơi". Có thể nói rằng đến lúc này niềm khao khát tự do, khao khát được sống, được
hưởng thụ cuộc đời của Mị đã bộc lộ một cách rõ rệt nhất. Mị khơng cịn là người đàn
bà trẻ tuổi sống lầm lũi, thinh lặng, chịu đựng trong nhà thống lý Pá Tra với khuôn mặt
lúc nào cũng buồn rười rượi nữa, mà đã gần như khôi phục được sự sống quay về với
bản tính con người trước kia, một cô gái trẻ đẹp, yêu đời, giỏi thổi sáo, bắt đầu dám
phản kháng lại để giành lại hạnh phúc cho bản thân.
Thế nhưng không may rằng dù tâm hồn Mị đã được cởi trói, nhưng thân xác Mị vẫn
nằm trong sự khống chế của cường quyền. Trong lúc Mị định thay vào chiếc váy rực
rỡ để đi chơi thì A Sử về, nó khơng cho Mị cái quyền được chơi Tết mà tàn ác túm tóc
Mị, rồi trói cơ vào cây cột nhà bằng sợi đay, cắt đứt hết những niềm vui sướng vừa nảy
nở trong tâm hồn người phụ nữ tội nghiệp. A Sử đi rồi, để lại một mình Mị với căn
buồng tối đen, trong hoàn cảnh ấy cứ nghĩ rằng Mị sẽ sụp đổ và tuyệt vọng thêm một
lần nữa, nhưng không, "Mị đứng im lặng, như khơng biết mình bị trói", lịng Mị vẫn
đang nghĩ về những cuộc chơi, những đám chơi mà Mị khao khát. Dường như dây trói
của A Sử có chặt hơn nữa, thì cũng chỉ giữ lại được thân xác này của Mị chứ khơng
thể trói buộc được cái tâm hồn khao khát tự do mãnh liệt của cô. Mị bắt đầu phản
kháng "Mị vùng bước đi" nhưng dây trói siết lại, "tay chân đau khơng cựa được", nghe
tiếng ngựa đạp vào vách, Mị lần nữa ý thức được nỗi đau thân phận rằng bản thân
thậm chí cịn chẳng bằng con ngựa. Bởi lẽ, con ngựa còn được tự do đơi chân mà đạp
vào vách, cịn Mị cả chân tay đều bị trói cứng khơng thể cựa quậy, Mị chảy nước mắt,
nghĩ về cuộc đời đau khổ của mình bằng một tâm thế xót xa, cái mà bao lâu nay Mị
dường như đã bỏ qua.
Đêm tình mùa xuân đã kết thúc bằng việc Mị bị trói đứng trong buồng ngủ, thế nhưng
đó khơng phải là sự kết thúc, mà thực tế rằng tất cả những sự kiện diễn ra tuần tự đều
có ý nghĩa dần dà đánh thức tâm hồn đang nép kỹ trong lớp vỏ chai sần của Mị. Cho

đến khi Mị hoàn toàn ý thức được nỗi đau thân phận, ý thức được giá trị của bản thân,
cùng với niềm khao khát mãnh liệt được sống, được tự do, thì cũng chính là lúc Mị
hồn tồn sống lại một cách đúng nghĩa cả thể xác lẫn tinh thần. Sự kiện A Sử trói Mị


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xn
chính là tiền đề, khởi đầu cho những sự phản kháng mạnh mẽ, tự giải thốt cho người
khác và cho chính bản thân Mị, để tìm đến một cuộc đời, một tương lai mới tốt đẹp
hơn.
Mị trong Vợ chồng A Phủ là một nhân vật điển hình cho nhiều đồng bào miền núi phía
Bắc có số phận bất hạnh, phải chịu cảnh áp bức bóc lột của cả cường quyền và thần
quyền trong giai đoạn trước cách mạng tháng tám. Với tình cảm gắn bó tha thiết và đơi
mắt thấu hiểu của mình Tơ Hồi khơng chỉ phản ánh hiện thực xã hội đầy khắc nghiệt
mà cịn thơng qua đó bộc lộ những vẻ đẹp tiềm ẩn trong từng nhân vật, mà ở Mị là vẻ
đẹp tài năng, nhan sắc, nhân cách, sự khao khát tự do mãnh liệt, tình yêu cuộc sống tha
thiết, sự phản kháng mạnh mẽ đối với những bất cơng mà cơ phải gánh chịu, để tự giải
thốt cho chính bản thân và cả người khác.
Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xn
Với nhà văn Tơ Hồi "Nhân vật là trụ cột của sáng tác, phải chuẩn bị nhân vật trước
tiên" cho nên ông đã rất thành công khi xây dựng nhân vật Mị và A Phủ trong tác
phẩm "Vợ chồng A Phủ". Ngòi bút miêu tả tâm lí của Tơ Hồi đã đạt tới phép "biện
chứng tâm hồn", điều đó được thể hiện rõ ràng qua diễn biến tâm trạng nhân vật Mị
trong đêm tình mùa xuân với nhiều cảm xúc khó hiểu nhưng ẩn chứa một sức sống
tiềm tàng mãnh liệt.
Tơ Hồi (1920) là một trong những cây bút văn xuôi hiện đại hàng đầu của nền văn
học hiện đại Việt Nam với nhiều sáng tác phong phú thiên về phong tục và những sinh
hoạt đời thường của con người. Tác phẩm "Vợ chồng A Phủ" được viết năm 1952 và
in trong tập "Truyện Tây Bắc". Đây chính là kết quả của chuyến đi với bộ đội vào giải
phóng Tây Bắc dài 8 tháng của nhà văn khi được hịa mình vào những phong tục tập
quán của người dân miền núi.

Mị là một cô gái xinh đẹp nhưng gia cảnh lại chẳng mấy giàu có. Thế nhưng cố vẫn rất
yêu đời và có tài thổi kèn lá hay như thổi sáo. Trong những đêm tình mùa xuân "trai
đến đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị" chứng tỏ mị có sức hấp dẫn như một bông


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
hoa rừng Tây Bắc vậy. Người ta thường hay nói "Hồng nhan bạc phận" và với Mị
cũng vậy, sóng gió bắt đầu ập đến với cô kể từ khi cô bị bắt làm dâu gạt nợ nhà thống
lí Pá Tra. Mị có thái độ phản đối trước những lệ tục cổ hủ, nghiệt ngã tồn tại trong xã
hội phong kiến trước cách mạng, Mị nói với cha rằng "bố đừng bán con cho nhà giàu".
Những ngày sống trong nhà thống lí, Mị cảm thấy mình khơng bằng thân con trâu, con
ngựa, Mị "lùi lũi như con rùa ni trong xó cửa". Mị đã muốn tự tử nhưng nghĩ đến
cha Mị lại không tự tử, sống trong cái khổ lâu dần Mị cũng không còn nghĩ đến cái
chết nữa. Điều đặc biệt ẩn chứa bên trong của một cô gái tưởng chừng như yếu đuối ấy
lại có một dịng nhựa sống vơ cùng mãnh liệt. Tâm hồn Mị như được hồi sinh trong
đêm tình mùa xuân với những giai điệu của tiếng sáo, tiếng nhạc và rồi sức sống của
Mị được đẩy lên cao trào trong đêm đơng, Mị đã cắt dây trói cứu A Phủ - người có
cùng cảnh ngộ với Mị để cùng nhau trốn thốt khỏi nhà thống lí Pá Tra.
Thiên nhiên vốn là ngoại cảnh nhưng nó cũng có tác động vô cùng to lớn đối với tâm
trạng của con người. Thiên nhiên Tây Bắc rạo rực khi xuân về khiến cho Mị cũng dần
thay đổi, khơng cịn u buồn như trước nữa. Khung cảnh thiên nhiên Tây Bắc thật đẹp
"gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng", "gió và rét rất dữ dội" cho thấy sự biến chuyển của
đất trời đang từ mùa đông khắc nghiệt đang chuyển biến dần sang mùa xuân ấm áp.
Cuộc sống của con người cũng thật sinh động bởi những màu sắc rực rỡ của "những
chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ", rộn ràng bởi
tiếng cười đùa của đám trẻ trên sân chơi trước nhà hay những tiếng sáo lấp ló ngồi
đầu núi như dội vào tâm hồn Mị. Mị ngồi nhẩm thầm lời bài hát của người đang thổi
sáo. Lời bài hát tuy giản dị, mộc mạc nhưng hàm chứa lẽ sống đầy phóng khống, tự
do của con người:
"Mày có con trai con gái rời

Mày đi làm nương
Ta khơng có con trai con gái
Ta đi tìm người u"
Người ta thường chỉ hát khi có điều gì thơi thúc họ và Mị cũng hát vì có một mùa xuân
đang thức dậy ngay cả trong lòng Mị. Có lẽ, tiếng hát trong lịng Mị chính là một biểu


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
tượng nghệ thuật cho thấy sức sống bắt đầu được hồi sinh sau những chuỗi ngày Mị
sống trong tủi nhục, u buồn. Mị uống rượu, Mị "cứ uống ực từng bát" như muốn nuốt
hận vào lòng để quên đi thực tại và nén sâu nỗi xót xa tủi nhục vào trong lịng. Hơi
men của rượu đã làm thức dậy trong đầu Mị những kỉ niệm ngày xưa "tai Mị văng
vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng", "có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo
đi theo Mị". Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm
ngày trước. Đây là cảm giác vui sướng nhất của Mị trong suốt cả quãng đời khi Mị còn
được tự do. Mị có ý thức rất rõ về mình "Mị trẻ lắm. Mị muốn đi chơi" như bao người
có chồng vẫn đi chơi ngày Tết. Mị lại nghĩ đến cái chết, đây là lần thứ hai trong cuộc
đời Mị nghĩ đến nó nhưng ý nghĩ đó vụt đến rồi vụt biến mất. Nếu như lần thứ nhất Mị
nghĩ đến cái chết để giải thoát khi bị bắt về làm dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra thì lần
thứ hai Mị nghĩ đến cái chết để tỏ rõ sự phản kháng mãnh liệt với hồn cảnh bi đát của
mình. Tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn còn văng vẳng bên tai Mị khiến cho Mị cũng chẳng
buồn nghĩ đến cái chết nữa, nhịp sống của mùa xuân vẫn khơi dậy trong lịng Mị
những ý thức muốn sống, cơ có nhu cầu đi chơi.
Tâm hồn và thể xác của con người luôn là một thể thống nhất và không thể tách rời.
Khi Mị vui Mị cũng muốn làm nhiều việc ý nghĩa cho cuộc đời mình hơn. Mị đến góc
nhà lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ vào đĩa đèn cho sáng, ánh sáng của ngọn đèn trong
căn buồng Mị chính là ánh sáng của sự sống, nó đang được chắt chiu trong cái khắc
nghiệt của hoàn cảnh và Mị đã lấy ánh sáng trong lịng mình để thắp sáng cuộc đời. Mị
cuốn lại tóc, với lấy cái váy hoa cho thấy sức sống của Mị đã được trở về với vẻ đẹp
nữ tính. Điều này gắn với quy luật tâm lí của người phụ nữ khi có khát vọng về tình

u trong cuộc sống thì họ rất có ý thức chăm sóc bản thân nhưng khi mất đi hạnh
phúc thì họ khơng cịn nâng niu, trân q tài sản q giá như vẻ đẹp nữ tính ấy nữa.
Mị chuẩn bị mọi thứ cho tươm tất để được hòa vào sắc xuân như thời còn ở với bố, Mị
cũng chuẩn bị đi chơi như bao người nhưng sức sống của Mị nhanh chóng bị đàn áp
bởi A Sử. Hắn lấy cái thắt lưng trói đứng Mị vào cột nhà, tắt đèn và khép cửa buồng
lại giống như việc đi chơi của Mị đã bị dập tắt ngay tại giây phút này. Ngay trong hồn
cảnh đó Mị vẫn sống với một trạng thái vơ cùng lạ lùng "Trong bóng tối Mị đứng im
lặng như khơng biết mình đang bị trói", Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo còn vang bên tai


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
nhưng Mị vùng lên để bước đi thì chân tay đau khơng thể cựa được. Tưởng chừng như
A Sử trói Mị để cản bước cơ đi chơi nhưng A Sử chỉ có thể cầm tù Mị về thể xác mà
khơng thể trói buộc tâm hồn Mị. Tiếng sáo xuất hiện đã đưa Mị trở về với thực tại,
giúp Mị ý thức được tình cảnh đau khổ "Mị không nghe tiếng sáo nữa", "Mị thổn thức
nghĩ mình khơng bằng con ngựa". Ngịi bút của Tơ Hồi đã thật sự tinh tế khi miêu tả
sức sống bền bỉ trong tâm hồn Mị, nó như một hạt mầm căng tràn nhựa sống để thức
dậy xuyên qua lớp đất đá vươn tới bầu trời tự do khi mùa xuân về.
Để miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xn, nhà văn Tơ
Hồi đã phát hiện ra hai mặt tưởng như đối lập mà thống nhất trong tính cách của nhân
vật Mị. Đó chính là con người tưởng chừng như cam chịu nhưng lại có sức phản kháng
mạnh mẽ, khao khát tự do hạnh phúc từng bước vươn dậy để tạo nên một sức mạnh
khơng gì có thể hủy diệt được. Nhà văn đã thành cơng ở nghệ thuật khắc họa nhân vật.
Ngịi bút của Tơ Hồi đã diễn tả tinh tế, chân thực những biểu hiện tâm lí phức tạp đầy
mâu thuẫn của Mị. Mị là kiểu nhân vật tâm trạng, được miêu tả chủ yếu ở đời sống nội
tâm. Nhà văn đã sử dụng nghệ thuật trần thuật, truyện được kể chủ yếu ở ngơi thứ ba
từ điểm nhìn của những người ở Hồng Ngài như hịa vào tiếng nói bên trong của nhân
vật để nói lên nỗi lịng của Mị.
Nhân vật Mị trong "Vợ chồng A Phủ" chính là hiện thân cho sức sống của con người
lao động miền núi trong chế độ cũ phải chịu nhiều áp bức, bóc lột. Nhà văn đã khám

phá ra vẻ đẹp ẩn chứa trong tâm hồn của những con người bị vùi dập. Mị tưởng chừng
như đã trở thành vật vô tri vô giác trong nhà thống lí nhưng vẫn tiềm tàng sức sống
mãnh liệt trong đêm tình mùa xuân. Qua nhân vật Mị, ta thấy được niềm thương cảm của
tác giả trước những thân phận bất hạnh, nhà văn đã phát hiện, trân trọng và khẳng định vẻ đẹp
của họ khi họ hướng tới ánh sáng của cách mạng.

Phân tích Mị trong đêm tình mùa xn
Tơ Hồi là một trong những cây bút văn học vô cùng xuất sắc, cho ra đời nhiều tác
phẩm nổi tiếng và đưa vào giảng dạy. Trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của mình
ơng đã nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá. Hơn 60 năm lao động nghệ thuật,


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xn
ơng có gần 200 đầu sách thuộc nhiều thể loại khác như như truyện kí, tiểu thuyết…
Những tác phẩm văn học của ơng thường có lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động, vốn từ
giàu có và nhiều khi bình dân, thơng tục. Khi đọc truyện người đọc cảm nhận thấy tác
phẩm rất thật, rất chân thành, cảm nhận được tấm lòng nhà văn dành cho nhân vật của
mình nên tác phẩm rất có sức hút lôi cuốn, lay động người đọc.
Một trong những tác phẩm để đời của Tơ Hồi phải kể đến Vợ Chồng A Phủ và đoạn
trích nổi bật nhất tác phẩm chính là diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xn.
Đây là đoạn trích thể hiện cho vẻ đẹp đầy sức sống tiềm tàng mãnh liệt của người phụ
nữ bị áp bức.
Sức sống tiềm tàng vốn là sức sống của con người, khi bị hoàn cảnh bên ngoài tác
động vào dù là khó khăn, gian khổ thế nào cũng khơng thể che khuất đi, thậm chí sức
sống ấy luôn thường trực như ngọn lửa, chỉ chờ cơ hội là bùng cháy, trỗi dậy. Sức
sống ấy ln có ở trong người con gái nhỏ bé vùng Tây Bắc – Mị trong tác phẩm Vợ
chồng a Phủ của Tơ Hồi.
Nếu đọc đoạn đầu tác phẩm ta sẽ thấy hình ảnh một cô gái lầm lũi ngồi quay sợi gai
bên tảng đá. Cơ gái ấy nhìn thiếu sức sống, sống mà như đã chết, ánh mắt chỉ nhìn về
một hướng vơ định. Dù cơ gái ấy có làm gì đi nữa như thái cỏ ngựa, dệt vải hay chẻ

củi, cõng nước thì cơ ấy cũng cúi mặt buồn rười rượi. Thoạt đầu khi đọc tác phẩm,
người đọc cảm thấy đây là nhân vật nhu nhược, sóng hèn và có lẽ bị tra tấn quá nhiều
dẫn đến tinh thần không được ổn định và vơ định.
Nhưng ngược dịng q khứ, trở về thời cô Mị chưa làm dâu nhà thống lý Pá Tra
chúng ta sẽ bắt gặp hình ảnh một cơ gái tuổi đôi mươi, xinh đẹp, tràn đầy sức sống và
hi vọng.
Mị xinh đẹp, Mị nhiều người yêu, người xếp ở ngõ nhiều đến nỗi bố mẹ khơng thể ngủ
được vì tiếng chó sủa. Trai đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị. Mị là cô gái người
Mông trẻ trung, hồn nhiên, Mị thổi sáo rất giỏi đến nỗi bao nhiêu chàng trai say mê
“Mùa xuân đến, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá


Văn mẫu lớp 12: Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, cứ ngày đêm thổi sáo đi theo Mị
hết núi này sang núi khác.”
Mị cũng có người yêu, Mị cũng muốn đi theo tiếng gọi của tình u, vì Mị cịn trẻ. Mị
ý thức được điều này nên Mị sống hạnh phúc, vui trẻ.
Khơng chỉ vậy, Mị cịn rất hiếu thảo với cha mẹ. Khi biết cha mẹ muốn bán mình gán
nợ Mị ý thức được tự do, cầu xin cha mẹ để Mị làm nương ngô trả nợ. Chỉ qua một vài
yếu tố về cuộc đời của Mị trước lúc làm dâu nhà thống lý Pá Tra chúng ta cũng thấy
được rằng Mị là người khao khát sống tự do, khao khát hạnh phúc và có sức sống
mãnh liệt tiềm tàng.
Khi về làm dâu nhà thống lý Pá Tra, người đọc cảm thấy dường như sức sống ấy đã
khơng cịn. Vì chúng ta chỉ bắt gặp hình ảnh cơ Mị lúc nào cũng buồn rười rượi, ánh
mắt cúi xuống vô định. Muội bị bóc lột khơng khác gì trâu ngựa, trâu ngựa làm còn
được nghỉ, được cho ăn, còn đàn bà nhà này thì chỉ biết vùi đầu vào cơng việc khơng
được nghỉ ngơi. Ở nhà thống lý Pá tra không khác gì địa ngục trần gian với đủ loại cực
hình như đánh, phạt, trói…
Trong hồn cảnh như thế này, một cơ gái mới lớn chưa trải sự đời chỉ biết sống qua
ngày, lầm lũi như con rùa: “Mỗi ngày Mị càng khơng nói, lùi lũi như con rùa ni

trong xó cửa. Ở buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông ấy mà trông
ra. Đến bao giờ chết thì thơi.” Dường như chúng ta thấy cơ Mị khơng cịn sức sống
nữa, phó mặc cho cuộc đời, cứ sống vậy đến khi nào chết thế là hết một đời.
Căn phịng Mị ở có khác nào buồng giam, chỉ có một ơ cửa nhỏ duy nhất nhìn ra ngồi
để thấy ánh sáng. Nhưng chính hồn cảnh này đã làm nền cho sức sống mãnh liệt tiềm
tàng trong Mị. Sức sống ấy chưa có đủ điều kiện để bùng cháy, trỗi dậy. Chỉ cho đến
khi vào đêm tình mùa xuân, sức sống mãnh liệt trong trái tim người con gái nhỏ bé
mới trỗi dậy để thay đổi cuộc đời Mị và A Phủ.



×