Tải bản đầy đủ (.pdf) (15 trang)

Cảm nhận gió lạnh đầu mùa (12 mẫu) siêu hay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (233.9 KB, 15 trang )

Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa
Đề bài: Nêu cảm nhận của em về văn bản “Gió lạnh đầu mùa.
Bài giảng Ngữ văn 6 Gió lạnh đầu mùa
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 1
Truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một truyện ngắn xuất sắc của ông viết về đề
tài trẻ em. Truyện đã giúp người đọc hiểu rõ hơn về phong cách nghệ thuật của Thạch
Lam. Tác giả đã khắc họa trước mắt người đọc hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa thật
tinh tế. Chỉ sau một đêm mưa rào, trời bắt đầu nổi gió bấc, rồi cái lạnh ở đâu đến khiến
con người tưởng rằng mình đang ở giữa mùa đông rét mướt. Sơn tung chăn tỉnh dậy,
cậu thấy mọi người trong nhà, mẹ và chị đã trở dậy, ngồi quạt hỏa lò để pha nước chè
uống. Mọi người đều “đã mặc áo rét cả rồi”. Ở ngồi sân “Gió vi vu làm bốc lên những
màn bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo. Bầu trời khơng u ám, tồn một màu
trắng đục”. Những cây lan trong chậu “lá rung động và hình như sắt lại vì rét”. Chỉ vài
chi tiết nhưng người đọc đã thấy được sự chuyển biến về thời tiết, thiên. Câu chuyện
tiếp tục diễn biến, đem đến cho người đọc niềm đồng cảm sâu sắc. Mẹ Sơn đã bảo Lan
- chị gái của Sơn vào buồng lấy thúng áo ra. Mẹ Sơn lật cái vỉ buồm, lục đống quần áo
rét. Bà giơ lên một chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng cịn lành. Đó chính là chiếc
áo của Dun - đứa em gái đáng thương của Sơn đã mất năm lên bốn tuổi. Người vú
già đã “với lấy cái áo lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê các đường chỉ”. Khi nghe
mẹ nhắc về em gái, Sơn cũng cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em quá”. Cậu
xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Chiếc áo bơng chính là kỉ vật gợi nhớ
về người em gái đã mất với biết bao tình yêu thương sâu sắc. Điều đó cho thấy tình
cảm gia đình thắm thiết, sâu sắc.
Trái ngược với cuộc sống sung túc của gia đình Sơn. Những nhân vật trẻ em
trong xóm trọ lại có hồn cảnh thật bất hạnh. Nào tằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con
Túc - những đứa trẻ em nghèo khổ vẫn phải mặc những bộ quần áo nâu bạc đã rách vá
nhiều chỗ. Mơi chúng nó “tím lại”, chỗ áo quần rách “da thịt thâm đi”. Gió lạnh thổi
đến, chúng nó lại “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Khi nhìn thấy Sơn và Lan
trong những bộ quần áo ấm áp, chúng cảm thấy xuýt xoa, ngưỡng mộ. Hai chị em Sơn
tỏ ra thân thiết với chúng chứ không khinh khỉnh như các em họ của Sơn.
Câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn khi Lan nhìn thấy Hiên đang đứng “co ro” bên


cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc có manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Cả hai


chị em đều cảm thấy thương xót cho con bé. Sơn chợt nhớ ra mẹ cái Hiên rất nghèo,
nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn cùng chơi với Hiên ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt
thống qua trong tâm trí Sơn - đó là đem chiếc áo bơng cũ của em Duyên cho Hiên.
Nghĩ vậy, cậu đã nói với chị gái của mình, nhận được sự đồng tình của chị. Chị Lan
đã “hăm hở” chạy về nhà lấy áo. Còn Sơn thì đứng n lặng đợi chờ, trong lịng tự
nhiên thấy “ấm áp vui vui”.
Kết thúc đem đến cho người đọc nhiều điều ấn tượng. Hai chị em Sơn lo lắng
khi người vú già biết mẹ đã biết chuyện hai chị em lén mang áo cho Hiên. Sơn cảm
thấy lo lắng, sợ hãi và sang nhà tìm Hiên để địi lại áo. Nhưng đó là một phản ứng bình
thường của một đứa trẻ khi mắc lỗi và bị phát hiện. Đến khi trở về nhà, chị em Sơn vô
cùng ngạc nhiên khi thấy mẹ con cái Hiên đang ở nhà mình. Mẹ Hiên đem chiếc áo
bơng đến trả mẹ của Sơn. Có thể thấy dù sống khó khăn, khổ cực nhưng bà vẫn giữ
vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Còn người mẹ của Sơn, sau
khi nghe rõ việc, bà đã cho mẹ của Hiên mượn năm hào về may áo ấm cho con. Điều
đó thể hiện mẹ Sơn là một người trái tim nhân hậu. Sau khi mẹ con Hiên về, mẹ Sơn
không tức giận, đánh mắng con mà còn “vẫy hai con lại gần, rồi âu yếm”. Như vậy,
truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa giàu giá trị nhân văn sâu sắc. Tác phẩm đã để lại những
dấu ấn nhất định trong lòng độc giả.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 2
Thạch Lam - một trong những nhà văn tiêu biểu khuynh hướng văn học lãng
mạn. Một trong những tác phẩm mang đậm dấu ấn phong cách của ơng là truyện
ngắn Gió lạnh đầu mùa.
Mở đầu tác phẩm, Thạch Lam đã khắc họa cho người đọc thấy được một khung
cảnh buổi sáng mùa đông bằng những chi tiết rất tinh tế. Chỉ sau một đêm mưa rào,
trời bắt đầu nổi gió bấc. Sơn thức dậy thì đã thấy mẹ và chị… đều “đã mặc áo rét cả
rồi”. Ngồi sân “Gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khơ
lạo xạo. Bầu trời khơng u ám, tồn một màu trắng đục”. Những cây lan trong chậu “lá

rung động và hình như sắt lại vì rét”. Chỉ một vài hình ảnh nhỏ nhưng cũng cho thấy
được sự chuyển biến của thời tiết thật rõ rệt.
Tiếp đến, tác giả đã dẫn dắt người đọc đến khung cảnh sinh hoạt của gia đình
Sơn. Mẹ Sơn bảo chị Sơn bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bơng cánh xanh đã cũ
nhưng cịn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cơ Duyên đấy”. Người vú già đã “với


lấy cái áo lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê các đường chỉ”. Khi nghe mẹ nói, Sơn
cũng “nhớ em, cảm động và thương em quá”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm
nước mắt”. Cái áo bơng chính là kỉ vật gợi lên tình cảm mẫu tử thiêng liêng, tình anh
em sâu đậm và tình thương của vú già nhân hậu.
Cuộc sống sung túc của gia đình Sơn được nhà văn khắc họa. Sơn được mặc cái
áo dạ chỉ đỏ lẫn áo vệ sinh, ngoài lại mặc phủ cái áo vải thâm. Ngược lại, sự nghèo
khổ, khó khăn được thể hiện qua hình ảnh những đứa trẻ trong xóm chợ. Đó là những
nhân vật như thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc vẫn mặc những bộ quần áo nâu
bạc đã rách vá nhiều chỗ. Môi chúng nó “tím lại”, chỗ áo quần rách “da thịt thâm đi”.
Gió lạnh thổi đến, chúng nó lại “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Khi nhìn thấy
Sơn và Lan, lũ trẻ con xóm chợ đều lộ vẻ “vui mừng”. Nhưng truyện giàu giá trị nhân
văn khi nhà văn khắc hóa thái độ của chị em Sơn - thân thiện chứ không khinh khỉnh
như chị em họ.
Sơn và chị gái đều là những đứa trẻ ngây thơ, lương thiện. Khi chị Lan nhìn
thấy Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc có manh áo “rách
tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Sơn đã “động lòng thương” và chợt nhớ ra mẹ cái Hiên rất
nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn cùng chơi với Hiên ở vườn nhà. Chị Lan và
Sơn đã bàn với nhau cho cái Hiên chiếc áo bơng cũ. Sau đó, Lan đã “hăm hở” chạy về
nhà lấy áo. Sơn yên lặng đợi chờ, trong lòng tự nhiên thấy “ấm áp vui vui”. Cái áo cũ
mà chị em Sơn đem cho cái Hiên chứa đựng biết bao tình người, thể hiện tình cảm san
sẻ của một đứa trẻ có một trái tim giàu tình yêu thương. Hành động của chị em Sơn
tuy nhỏ bé nhưng lại thật cao cả, đáng quý.Truyện khơng dừng lại ở đó. Phần cuối
truyện, mẹ Hiên đã đem cái áo bông đến trả mẹ của Sơn. Hành động này thể cho thấy

có những con người trong xã hội xưa, dù sống khó khăn, khổ cực nhưng vẫn giữ vững
phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn sau khi nghe rõ việc, đã
cho mẹ Hiên mượn năm hào về may áo ấm cho con. Cịn với hai chị em Sơn, bà chẳng
những khơng tức giận mà còn “vẫy hai con lại gần, rồi âu yếm”. Cả mẹ Sơn hay mẹ
Hiên đều là những người phụ nữ đức hạnh, giàu lịng tự trọng. Có thể khẳng định rằng
truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa là một câu chuyện nhẹ nhàng, nhưng lại chan chứa tình
yêu thương.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 3
Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn
đọc và gợi ra nhiều suy ngẫm cho mỗi người về tình yêu thương trong cuộc sống. Với


giọng văn nhẹ nhàng, sâu lắng, nhà văn đã khắc họa một cách rõ nét hình ảnh các nhân
vật xuất hiện xuyên suốt truyện ngắn với chân dung đẹp đẽ, sống động. Hai chị em Lan
và Sơn vì thương đám trẻ nghèo mà mang áo của em gái mình ra cho cô bạn nhỏ. Để
rồi sợ mẹ mắng mà khép nép khơng dám nhìn mẹ. Cũng vì hành động của con trẻ, mà
người mẹ ngỡ ra được bao điều và cho người mẹ nghèo vay tiền mua áo cho con. Đó
chính là khoảnh khắc đẹp đẽ của cả người lớn và trẻ em – khoảnh khắc chứa chan tình
người khiến cho người đọc chúng ta cũng rưng rưng xúc động. Con người thường chỉ
nghĩ đến mình mà khó nghĩ được cho người khác, và người mà có cuộc sống đủ đầy
lại càng khó nghĩ cho những người khốn khó hơn mình vì họ khơng hiểu được những
gánh nặng của những người khó khăn. Thế nhưng, những em bé trong câu chuyện dù
sống trong nhung lụa vẫn hiểu và thương những mảnh đời khó khăn thì đó thực sự là
vẻ đẹp q giá của tình người. Có thể thấy, bức tranh đầu mùa đông được nhà văn
Thạch Lam miêu tả rất chính xác, tinh tế. Cảnh vật như nổi hình, nổi khối trước mắt
người đọc. Cịn bức tranh tình người hiện lên vừa ấm áp, vừa đơn sơ, vừa quen thuộc
nhưng rộn ràng, hạnh phúc, dạt dào tình cảm, cảm xúc. Có thể nói rằng, với ngịi bút
tài hoa của nhà văn Thạch Lam, truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa đã để lại những ấn
tượng sâu sắc trong lòng độc giả trong suốt mấy mươi năm qua vì vẻ đẹp tình người.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 4

Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam là trang văn thể hiện thấm đẫm dư vị của tình u
thương. Tác phẩm khơng cần quá nhiều cuộc đối thoại mà chỉ thông qua con chữ, độc
giả đã dễ dàng thấy được vẻ đẹp ẩn sâu bên trong mỗi nhân vật. Có lẽ, mỗi nhân vật
đều mang một kích thước tâm hồn giống tác giả nên ở họ ln có sự đa cảm và tinh
thần lạc quan, dù những con người ấy sống trong nghịch cảnh nhưng vẫn biết tạo ra
hạnh phúc cho riêng mình. Mẹ của Sơn là một người mẹ yêu thương con và có tấm
lịng đơn hậu, thể hiện qua những chi tiết bà chăm sóc con mình và cho các con có
tuổi thơ đầy đủ “Mẹ đưa cho Sơn một chiếc áo khốc mới, dày và ấm hơn, sau đó hai
chị em cùng nhau ra chợ tìm những đứa trẻ khác trong làng để chơi.”. Về những đứa
trẻ nghèo trong xóm, dù đã mấy năm trơi qua, mùa đơng cứ đến rồi đi nhưng chúng nó
vẫn phải mang lại mấy bộ đồ cũ, chỉ có những mảnh vá thì ngày càng nhiều thêm mà
thơi. Trong số đó có Hiên, đứa trẻ duy nhất chỉ mang trên mình manh áo rách tả tơi lộ
hết cả phần lưng và cánh tay, vì mẹ của em làm nghề mò cua bắt ốc, chẳng khấm khá
được bao nhiêu nên cũng khơng có tiền mà mua lại đồ cũ hay dù chỉ vài đồng để may
áo cho con. Thế rồi sự thương cảm trong chị em Sơn đã trỗi dậy, hai đứa trẻ quyết
định về nhà lấy cho Hiên chiếc áo bông cũ. Hành động của Sơn chính là tình nhân ái


nảy sinh từ sự tự nguyện, một tấm lịng ln biết đồng cảm với những kiếp người
nghèo khổ. Dẫu lo bị mẹ mắng nhưng em vẫn quyết định tặng chiếc áo bơng cũ cho
Hiên, chúng ta có thể xem hành động ấy như tình thương yêu xuất phát từ trái tim
thuần khiết. Bên cạnh đó cũng khơng thể khơng nhắc đến mẹ con Hiên, dù được chị
em Sơn đưa cho chiếc áo cũ nhưng họ vẫn chạy sang nhà để trả lại, tuy nghèo khổ
nhưng hai con người ấy vẫn có lịng tự trọng và ln biết ơn những ai đã quan tâm
đến cuộc sống của họ. Từ đó chúng ta thấy được rằng, giữa dịng đời trơi nổi vơ định
này, không phải ai cũng lạnh lùng, vô cảm mà cịn rất nhiều người mang trên mình
tâm hồn trong sáng và nặng trĩu tình thương.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 5
Thạch Lam - một trong những nhà văn tiêu biểu khuynh hướng văn học lãng mạn. Một
trong những tác phẩm mang đậm dấu ấn phong cách của ông là truyện ngắn Gió lạnh

đầu mùa.Mở đầu tác phẩm, Thạch Lam đã khắc họa cho người đọc thấy được một khung
cảnh buổi sáng mùa đông bằng những chi tiết rất tinh tế. Chỉ sau một đêm mưa rào, trời
bắt đầu nổi gió bấc. Sơn thức dậy thì đã thấy mẹ và chị… đều “đã mặc áo rét cả rồi”.
Ngoài sân “Gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo.
Bầu trời không u ám, toàn một màu trắng đục”. Những cây lan trong chậu “lá rung động
và hình như sắt lại vì rét”. Chỉ một vài hình ảnh nhỏ nhưng cũng cho thấy được sự
chuyển biến của thời tiết thật rõ rệt.Tiếp đến, tác giả đã dẫn dắt người đọc đến khung
cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn. Mẹ Sơn bảo chị Sơn bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc
áo bơng cánh xanh đã cũ nhưng cịn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cô Duyên
đấy”. Người vú già đã “với lấy cái áo lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê các đường
chỉ”. Khi nghe mẹ nói, Sơn cũng “nhớ em, cảm động và thương em quá”. Cậu xúc động
khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Cái áo bơng chính là kỉ vật gợi lên tình cảm mẫu
tử thiêng liêng, tình anh em sâu đậm và tình thương của vú già nhân hậu.Cuộc sống
sung túc của gia đình Sơn được nhà văn khắc họa. Sơn được mặc cái áo dạ chỉ đỏ lẫn
áo vệ sinh, ngoài lại mặc phủ cái áo vải thâm. Ngược lại, sự nghèo khổ, khó khăn được
thể hiện qua hình ảnh những đứa trẻ trong xóm chợ. Đó là những nhân vật như thằng
Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc đã rách vá nhiều
chỗ. Môi chúng nó “tím lại”, chỗ áo quần rách “da thịt thâm đi”. Gió lạnh thổi đến,
chúng nó lại “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Khi nhìn thấy Sơn và Lan, lũ trẻ
con xóm chợ đều lộ vẻ “vui mừng”. Nhưng truyện giàu giá trị nhân văn khi nhà văn
khắc hóa thái độ của chị em Sơn - thân thiện chứ không khinh khỉnh như chị em họ.Sơn
và chị gái đều là những đứa trẻ ngây thơ, lương thiện. Khi chị Lan nhìn thấy Hiên đang


đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc có manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng
và tay”. Sơn đã “động lòng thương” và chợt nhớ ra mẹ cái Hiên rất nghèo, nhớ đến em
Duyên ngày trước vẫn cùng chơi với Hiên ở vườn nhà. Chị Lan và Sơn đã bàn với nhau
cho cái Hiên chiếc áo bơng cũ. Sau đó, Lan đã “hăm hở” chạy về nhà lấy áo. Sơn yên
lặng đợi chờ, trong lòng tự nhiên thấy “ấm áp vui vui”. Cái áo cũ mà chị em Sơn đem
cho cái Hiên chứa đựng biết bao tình người, thể hiện tình cảm san sẻ của một đứa trẻ

có một trái tim giàu tình u thương. Hành động của chị em Sơn tuy nhỏ bé nhưng lại
thật cao cả, đáng q.Truyện khơng dừng lại ở đó. Phần cuối truyện, mẹ Hiên đã đem
cái áo bông đến trả mẹ của Sơn. Hành động này thể cho thấy có những con người trong
xã hội xưa, dù sống khó khăn, khổ cực nhưng vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói
cho sạch, rách cho thơm”. Mẹ Sơn sau khi nghe rõ việc, đã cho mẹ Hiên mượn năm hào
về may áo ấm cho con. Còn với hai chị em Sơn, bà chẳng những khơng tức giận mà cịn
“vẫy hai con lại gần, rồi âu yếm”. Cả mẹ Sơn hay mẹ Hiên đều là những người phụ nữ
đức hạnh, giàu lòng tự trọng.Có thể khẳng định rằng truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa”
là một câu chuyện nhẹ nhàng, nhưng lại chan chứa tình yêu thương. Qua tác phẩm,
người đọc đã cảm nhận được những bài học về lòng trắc ẩn.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 6
Thạch Lam là nhà văn tiêu biểu thuộc nhóm Tự lực văn đồn. Truyện ngắn Gió lạnh
đầu mùa là một truyện ngắn xuất sắc của ông viết về đề tài trẻ em.
Truyện bắt đầu bằng khung cảnh của buổi sáng mùa đông được nhà văn khắc họa tinh
tế. Chỉ sau một đêm mưa rào, trời bắt đầu nổi gió bấc, rồi cái lạnh ở đâu đến khiến con
người tưởng rằng mình đang ở giữa mùa đông rét mướt. Sơn tung chăn tỉnh dậy, cậu
thấy mọi người trong nhà, mẹ và chị đã trở dậy, ngồi quạt hỏa lò để pha nước chè uống.
Mọi người đều “đã mặc áo rét cả rồi”. Ở ngoài sân “Gió vi vu làm bốc lên những màn
bụi nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo. Bầu trời không u ám, toàn một màu trắng
đục”. Những cây lan trong chậu “lá rung động và hình như sắt lại vì rét”. Và sơn cũng
thấy lạnh, cậu vơ vội cái chăn trùm lên đầu rồi gọi chị.
Mẹ Sơn đã bảo Lan - chị gái của Sơn vào buồng lấy thúng áo ra. Mẹ Sơn lật cái vỉ
buồm, lục đống quần áo rét. Bà giơ lên một chiếc áo bông cánh xanh đã cũ nhưng cịn
lành. Đó chính là chiếc áo của Duyên - đứa em gái đáng thương của Sơn đã mất năm
lên bốn tuổi. Người vú già đã “với lấy cái áo lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê các
đường chỉ”. Khi nghe mẹ nhắc về em gái, Sơn cũng cảm thấy “nhớ em, cảm động và
thương em quá”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Chiếc áo bơng
chính là kỉ vật gợi nhớ về người em gái đã mất với biết bao tình yêu thương sâu sắc.
Sau khi mặc xong áo ấm, chị em Sơn đi ra chợ chơi.Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí,
con Túc - những đứa trẻ em nghèo khổ vẫn phải mặc những bộ quần áo nâu bạc đã rách

vá nhiều chỗ. Mơi chúng nó “tím lại”, chỗ áo quần rách “da thịt thâm đi”. Gió lạnh thổi


đến, chúng nó lại “run lên, hai hàm răng đập vào nhau”. Khi nhìn thấy Sơn và Lan trong
những bộ quần áo ấm áp, chúng cảm thấy xuýt xoa, ngưỡng mộ. Hai chị em Sơn tỏ ra
thân thiết với chúng chứ không khinh khỉnh như các em họ của Sơn.
Và đặc biệt là khi Lan nhìn thấy Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh
chỉ mặc có manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Cả hai chị em đều cảm thấy
thương xót cho con bé. Sơn chợt nhớ ra mẹ cái Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày
trước vẫn cùng chơi với Hiên ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt thoáng qua trong tâm trí Sơn
- đó là đem chiếc áo bơng cũ của em Duyên cho Hiên. Nghĩ vậy, cậu đã nói với chị gái
của mình, nhận được sự đồng tình của chị. Chị Lan đã “hăm hở” chạy về nhà lấy áo.
Cịn Sơn thì đứng n lặng đợi chờ, trong lịng tự nhiên thấy “ấm áp vui vui”. Cái áo
cũ mà chị em Sơn đem cho Hiên thể hiện tấm lòng nhân hậu của hai đứa trẻ.
Về đến nhà, hai chị em Sơn lo lắng khi người vú già biết mẹ đã biết chuyện hai chị em
lén mang áo cho Hiên. Sơn cảm thấy lo lắng, sợ hãi và sang nhà tìm Hiên để địi lại áo.
Nhưng đó là một phản ứng bình thường của một đứa trẻ khi mắc lỗi và bị phát hiện.
Đến khi trở về nhà, chị em Sơn vô cùng ngạc nhiên khi thấy mẹ con cái Hiên đang ở
nhà mình. Mẹ Hiên đem chiếc áo bơng đến trả mẹ của Sơn. Có thể thấy dù sống khó
khăn, khổ cực nhưng bà vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách cho thơm”.
Cịn người mẹ của Sơn, sau khi nghe rõ việc, bà đã cho mẹ của Hiên mượn năm hào về
may áo ấm cho con. Điều đó thể hiện mẹ Sơn là một người trái tim nhân hậu. Sau khi
mẹ con Hiên về, mẹ Sơn khơng tức giận, đánh mắng con mà cịn “vẫy hai con lại gần,
rồi âu yếm”. Đó chính là tấm lòng vị tha cũng như giàu lòng yêu thương của người mẹ.
Truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” nhẹ nhàng mà thật sâu sắc. Tác phẩm đã giúp người
đọc hiểu hơn về giá trị của tình yêu thương giữa con người. Đây quả là tác phẩm xuất
sắc của nhà văn Thạch Lam.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 7
Thạch Lam được biết đến như là một cây bút có đóng góp đáng kể cho sự phát triển của
thể loại văn xuôi trong văn học Việt Nam giai đoạn 1930 - 1945. Truyện ngắn Thạch

Lam không hấp dẫn bạn đọc bằng những chi tiết xung đột gay cấn, mà gây xúc động
độc giả một phong cách giản dị, trong trẻo và giàu cảm xúc. Đối với tôi, tác phẩm gợi
nên những xúc cảm mãnh liệt nhất chính là truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” của Thạch
Lam.
Dù Thạch Lam viết rất nhiều đề tài, nhưng chủ yếu ông vẫn dành nhiều sự ưu ái cho
phụ nữ và trẻ nhỏ. Trẻ em trong văn chương của ơng có nhiều gương mặt, nhiều hồn
cảnh, nhiều cách cư xử khác nhau nhưng lúc nào cũng thật đáng yêu, đáng mến với
những cảm xúc quá đỗi trong trẻo, non tơ, ngọt ngào. Truyện “Gió lạnh đầu mùa” mở
đầu vào một buổi sáng khi thức dậy, Sơn bỗng thấy cái rét mướt tràn ngập khắp đất trời.
“Mùa đông đột nhiên đến, không báo trước” khiến cái sân đất trước nhà Sơn khơ trắng,
gió lạnh thổi vi vu như muốn “rót” cái buốt giá vào da thịt con người. Sau khi đã ấm áp


trong hai chiếc áo rét cùng chiếc áo áo vải thâm dài mặc phủ bên ngoài, Sơn rủ chị Lan
ra ngồi chợ chơi. Nơi đây có những đứa trẻ con nhà nghèo đang chờ nó ra để chơi đánh
khăn, đánh đáo.
Lũ trẻ vẫn tập trung ở cuối chợ, nô nghịch như mọi khi, chỉ có điều trong mắt Sơn hơm
nay những thằng Cúc, con Xuân, con Tý, con Túc: “Môi chúng nó tím lại, và qua những
chỗ áo rách, da thịt thâm đi. Mỗi cơn gió đến, chúng lại run lên, hàm răng đập vào
nhau”. Thê thảm nhất trong đám trẻ con nhà nghèo là cái Hiên. “Con bé co ro đứng bên
cột quán, chỉ mặc có manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay”. Tuy rách rưới nhưng đó
lại là chiếc áo duy nhất của Hiên để chống lại mùa đơng giá rét. Nhà nó nghèo, mẹ nó
chỉ có nghề mị cua, bắt ốc thì làm gì có tiền may áo ấm. Sơn thầm nghĩ vậy và thế là
trong đầu đứa trẻ thơ ngây bỗng thoáng qua một ý nghĩ tốt đẹp và nhân văn biết bao.
Không chút lưỡng lự Sơn bàn với chị Lan về nhà lấy chiếc áo bông cũ vốn là kỷ vật của
đứa em gái đã mất cho Hiên: “Với lòng ngây thơ của tuổi trẻ, chị Lan hăm hở chạy về
nhà lấy áo. Sơn đứng lặng yên đợi, trong lòng tự nhiên thấy ấm áp vui vui”…
Tác giả đã vẽ nên trong tác phẩm hai mảnh đời đối lập, đó là Sơn - một đứa trẻ may
mắn khi được thức dậy trong cái chăn ấm áp, được sưởi tay trong hỏa lò, được mẹ và
chị chăm sóc kỹ lưỡng, khi lo cho từng “chén chè nóng ấp vào mặt, vào má cho ấm”.

Sơn có đến những hai chiếc áo rét cực dày, “một cái áo vệ sinh màu nâu sẫm và một cái
áo dạ khâu chỉ đỏ”, tuy đã mặc từ năm ngoái, năm kia nhưng khi cầm chúng giơ lên
Sơn vẫn “thấy mát lạnh cả tay”. Trong khi đó, những đứa trẻ kia vì nghèo khó phải vẫn
phải đem da thịt trần trụi trong “bộ quần áo nâu bạc, đã rách vá nhiều chỗ” căng sức
chống chọi với giá rét. Những chiếc áo rét năm ngoái, năm kia tưởng chừng như xưa cũ
với Sơn nay lại là một niềm mơ ước, một món hàng xa xỉ với lũ trẻ. Chúng bỏ dở những
trò chơi con trẻ, chỉ để được ngắm, được sờ và được ao ước, mộng tưởng về những
chiếc áo của Sơn.
Tình yêu thương của Sơn đã xua tan đi mùa đông lạnh giá, những tưởng câu truyện kết
thúc ở đó. Nhưng một ngày, mẹ cái Hiên đã đem cái áo bông đến trả cho bà mẹ của chị
em Sơn và nói: “Tơi về thấy cháu nó mặc cái áo bơng, tơi hỏi ngay. Nó bảo của cậu Sơn
cho nó. Tôi biết cậu ở đây đùa, nên tôi phải vội vàng đem lại đây trả mợ...” Hành động
này giúp ta cảm nhận được sự tự trọng của mẹ Sơn, tuy nghèo nhưng vẫn giữ cho mình
một tâm hồn đẹp đẽ. Cịn đối với mẹ của Sơn thì cái áo bơng cũ là di vật thiêng liêng.
Và rồi, mẹ của Sơn cho mẹ cái Hiên vay năm hào bạc để mua áo rét cho con như một
cách giúp đỡ nhưng không hề có ý khinh thường người mẹ nghèo. Cuối cùng, mẹ của
Sơn âu yếm ơm con vào lịng và bảo: “Hai con tôi quý quá, dám tự do lấy áo đem cho
người ta không sợ mẹ mắng ư?” Lời trách móc này lại là lời trách u, và có gì đó tự
hào lẫn yêu thương trong lời nói của người mẹ: Tự hào vì con mình đã có một tấm lịng
thật đẹp đẽ.
Dù viết về cái nghèo, cái đói, cái khổ cùng quẫn, văn chương Thạch Lam vẫn thật đẹp.
Giữa những sự khổ đau, giữa những tầng lớp xã hội khác nhau, vẫn ln có những con
người tốt bụng xóa mờ đi khoảng cách đó, tạo nên tình thương giữa người với người,
sưởi ấm trong mùa đông lạnh giá.


Trong sáng tác, Thạch Lam luôn quan niệm: “Cái đẹp man mác khắp vũ trụ, len lỏi
khắp hang cùng ngõ hẻm, tiềm tàng ở mọi vật bình thường. Cơng việc của nhà văn là
phải hiểu cái đẹp ở chính chỗ mà người ta khơng ngờ tới, tìm cái đẹp kín đáo và che lấp
của sự vật cho người khác một bài học trơng nhìn và thưởng thức.” Và cái đẹp ấy, đã

được nhà văn thể hiện trong tác phẩm “Gió lạnh đầu mùa”, đó là cái đẹp của tâm hồn
con người. Với ý nghĩa sâu sắc ẩn sâu bên trong tác phẩm, chắc chắn “Gió lạnh đầu
mùa” sẽ mãi là một truyện ngắn gợi nên trong lòng độc giả bao cảm xúc mãnh liệt.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 8
Tác phẩm "Gió lạnh đầu mùa" của nhà văn Thạch Lam đã để lại trong em nhiều suy
ngẫm về vẻ đẹp tình người. Vào một ngày trời trở lạnh, Sơn được mẹ mặc cho chiếc áo
khoác thật ấm áp. Hai chị em Sơn ra chợ chơi, đám trẻ con đều "giương đôi mắt ngắm
bộ quần áo mới của Sơn". Sơn và chị Lan đều nhận thấy lũ trẻ vẫn mặc quần áo bạc
màu như mọi khi. Khi nhìn thấy cái Hiên với "manh áo rách tả tơi, hở cả lưng và tay",
hai chị em đã quyết định chạy về lấy áo của em Duyên đưa cho cô bé nghèo khổ. Tác
giả đã khắc họa các nhân vật trong tác phẩm một cách độc đáo. Nổi bật là Lan và Sơn
với tấm lòng nhân hậu, yêu thương, giúp đỡ trẻ em nghèo. Hành động đưa áo rét cho
Hiên của hai chị em đã làm người mẹ không khỏi cảm động. Cuối cùng, mẹ lấy năm
đồng tiền cho mẹ Hiên vay. Ngoài ra, những nhân vật khác như Hiên, thằng Cúc, thằng
Xuân, con Tý, con Túc cũng được tác giả khắc họa một cách sinh động. Đó chính là
những đứa trẻ nghèo khổ cần được giúp đỡ và yêu thương. Với lối kể chuyện hấp dẫn,
tác phẩm đã trở nên thu hút người đọc. Qua truyện ngắn "Gió lạnh đầu mùa", ta càng
thêm thấm thía tầm quan trọng của tình u thương trong cuộc sống.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 9
Khi đọc "Gió lạnh đầu mùa" của nhà văn Thạch Lam, ta không khỏi xúc động trước
những mảnh đời đau khổ bế tắc. Khi trời chuyển lạnh, Sơn được mẹ cho mặc một chiếc
áo mới đẹp và ấm áp. Chị em Lan và Sơn cùng nhau ra chợ chơi, tại đây, hai chị em
gặp lũ trẻ làng quây quần chơi nghịch. Chúng không dám vồ vập mà chỉ "giương đôi
mắt ngắm bộ quần áo mới" của Sơn. Mỗi khi có cơn gió lạnh thổi qua, hàm răng của
chúng lại đập vào nhau. Khi nhìn thấy Hiên - cơ bé nghèo khổ, khơng có áo khốc ấm,
mặc dù rất sợ mẹ mắng, hai chị em vẫn quyết định về lấy áo bông đưa cho Hiên. Điều
này đã thể hiện tấm lòng nhân hậu của hai chị em. Hành động đầy tình yêu thương của
Sơn và Lan đã khiến người mẹ cảm động. Cuối cùng, mẹ Sơn lấy tiền cho mẹ Hiên vay.



Nhà văn Thạch Lam đã khắc họa các nhân vật trong tác phẩm với những nét đặc sắc
khác nhau. Qua đó, tác giả khéo léo gửi gắm thơng điệp về tình u thương con người.
Nhà văn thương xót cho những trẻ em có số phận nghèo khổ, khơng đủ cơm ăn, áo ấm.
Ngôi kể thứ ba và các lời đối thoại góp phần làm nổi bật lịng nhân hậu của Lan và Sơn.
Tác phẩm "Gió lạnh đầu mùa" đã đem đến cho ta những bài học quý giá về tình yêu
thương con người.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 10
Thạch Lam là một trong những nhà văn tiêu biểu của khuynh hướng văn học lãng mạn.
Những tác phẩm của ông chủ yếu là khai thác thế giới nội tâm của nhân vật với những
cảm xúc mong manh, mơ hồ trong cuộc sống thường ngày. Một trong những tác phẩm
tiêu biểu là truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa.
Thạch Lam đã mở đầu chuyện bằng khung cảnh buổi sáng mùa đông. Chỉ sau một đêm
mưa rào, trời bắt đầu nổi gió bấc. Nhân vật Sơn ngủ dậy thấy mọi người trong nhà, mẹ
và chị… đều “đã mặc áo rét cả rồi”. Ngồi sân “Gió vi vu làm bốc lên những màn bụi
nhỏ, thổi lăn những cái lá khô lạo xạo. Bầu trời khơng u ám, tồn một màu trắng đục”.
Những cây lan trong chậu “lá rung động và hình như sắt lại vì rét”.
Thế rồi khung cảnh sinh hoạt của gia đình Sơn được Thạch Lam khắc họa thật giản dị.
Mẹ Sơn bảo chị Sơn bê thúng quần áo ra. Nhìn chiếc áo bơng cánh xanh đã cũ nhưng
cịn lành, mẹ Sơn nói: “Đây là cái áo của cơ Dun đấy”. Người vú già đã “với lấy cái
áo lật đi lật lại ngắm nghía, tay mân mê các đường chỉ”. Khi nghe mẹ nói, Sơn cũng
“nhớ em, cảm động và thương em quá”. Cậu xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước
mắt”. Cái áo bơng chính là kỉ vật gợi lên tình cảm mẫu tử thiêng liêng, tình anh em sâu
đậm và tình thương của vú già nhân hậu.
Gia đình Sơn khá giả, chị em Sơn được mẹ chăm sóc, lo toan. Sơn được mặc cái áo dạ
chỉ đỏ lẫn áo vệ sinh, ngoài lại mặc phủ cái áo vải thâm. Cách ăn mặc ấy đối với những
đứa trẻ em nghèo ngày xưa là cả một niềm mơ ước. Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí,
con Túc vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc đã rách vá nhiều chỗ. Môi chúng nó “tím


lại”, chỗ áo quần rách “da thịt thâm đi”. Gió lạnh thổi đến, chúng nó lại “run lên, hai

hàm răng đập vào nhau”. Khi nhìn thấy Sơn và Lan, lũ trẻ con xóm chợ đều lộ vẻ “vui
mừng”. Hai chị em Sơn tỏ ra thân thiết với chúng chứ không khinh khỉnh như các em
họ của Sơn.
Đặc biệt nhất là khi chị Lan nhìn thấy Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió
lạnh chỉ mặc có manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”. Sơn đã “động lòng thương”
và chợt nhớ ra mẹ cái Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn cùng chơi với
Hiên ở vườn nhà. Chị Lan và Sơn đã bàn với nhau cho cái Hiên chiếc áo bơng cũ. Sau
đó, Lan đã “hăm hở” chạy về nhà lấy áo. Sơn yên lặng đợi chờ, trong lòng tự nhiên thấy
“ấm áp vui vui”. Cái áo cũ mà chị em Sơn đem cho cái Hiên chứa đựng biết bao tình
người, thể hiện tình cảm san sẻ của một đứa trẻ có một trái tim giàu tình yêu thương.
Hành động của chị em Sơn tuy nhỏ bé nhưng lại thật cao cả, đáng q.
Nhưng truyện khơng dừng lại ở đó. Phần cuối truyện, mẹ Hiên đã đem cái áo bông đến
trả mẹ của Sơn. Hành động này thể cho thấy có những con người trong xã hội xưa, dù
sống khó khăn, khổ cực nhưng vẫn giữ vững phẩm chất tốt đẹp: “Đói cho sạch, rách
cho thơm”. Mẹ Sơn sau khi nghe rõ việc, đã cho mẹ Hiên mượn năm hào về may áo ấm
cho con. Còn với hai chị em Sơn, bà chẳng những khơng tức giận mà cịn “vẫy hai con
lại gần, rồi âu yếm”. Điều đó cho thấy mẹ Sơn cũng là một người phụ nữ nhân hậu, giàu
lòng vị tha và yêu thương.
“Gió lạnh đầu mùa” là một câu chuyện nhẹ nhàng, nhưng lại chan chứa tình yêu thương.
Truyện đã đem đến những bài học vô cùng quý giá cho mỗi người đọc.
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 11
Truyện ngắn "Gió lạnh đầu mùa" có cốt truyện đơn giản nói về chuyện cho áo, trả áo
rét giữa ba đứa trẻ và hai người mẹ nơi phố huyện nghèo, cách chúng ta ngày nay trên
60 năm trời. Đúng như có ý kiến đã cho rằng: "Truyện tuy có nói đến gió lạnh nhưng
lại
ấm
áp
tình
đời


tình
người".


Truyện mở đầu bằng cảnh gió lạnh, đó là một buổi sáng mùa đông. Cái rét mướt chợt
đến chỉ sau một đêm mưa rào, trời nổi gió bấc. Sơn ngủ dậy thấy mọi người trong nhà,
mẹ và chị… "đã mặc áo rét cả rồi". Ngồi sân "Gió vi vu… thổi lăn những cái lá khô
lạo xạo". Rét lắm, trời "một màu trắng đục". Những cây lan trong chậu "lá rung động
và hình như sắt lại vì rét". Lạnh lắm, Sơn "co ro" đứng dậy sau khi kéo chăn lên đắp
cho em nhỏ. Gió lạnh mà ấm áp tình đời. Cả nhà nhớ đến những mùa đơng lạnh lẽo đã
qua. Nhìn chiếc áo bơng cánh xanh đã cũ nhưng cịn lành, mẹ Sơn nói: "Đây là cái áo
của cơ Dun đấy". Vú già, người đã nuôi Duyên từ lúc mới đẻ "với lấy cái áo lật đi lật
lại ngắm nghía, tay mân mê các đường chỉ". Bé Duyên đã chết từ năm lên bốn tuổi.
Nghe mẹ nói, Sơn "nhớ em, cảm động và thương em quá". Nhìn thấy mẹ "yên lặng…",
Sơn xúc động khi thấy mẹ "hơi rơm rớm nước mắt". Cái áo bông, một di vật của bé
Duyên bạc mệnh để lại, gợi lên bao nỗi đau và tình thương: tình mẹ con, tình anh em,
tình thương của vú già nhân hậu. Tình tiết nói về chiếc áo bé Dun cho thấy ngòi bút
Thạch Lam rất tinh tế, giàu xúc cảm, "tâm hồn nhạy cảm và từng trải về sự đời" (Nguyễn
Tuân).
Chị em Sơn là con nhà trung lưu, được mẹ săn sóc, cho ăn mặc ấm áp. Sơn được mặc
cái áo dạ chỉ đỏ lẫn áo vệ sinh, ngoài lại mặc phủ cái áo vải thâm. Cách ăn mặc ấy đối
với trẻ em ngày xưa phải nói là đẹp, con nhà nghèo chỉ mơ ước. Trong lúc đó, trẻ con
xóm chợ, thằng Cúc, thằng Xn, con Tí, con Túc vẫn mặc những bộ quần áo nâu bạc
đã rách vá nhiều chỗ. Mơi chúng nó "tím lại"", chỗ áo quần rách "da thịt thâm đi". Gió
lạnh thổi đến, chúng nó lại "run lên", "hai hàm răng đập vào nhau". Thạch Lam rất nhân
hậu khi ơng nói về tình bạn tuổi thơ. Lũ trẻ con xóm chợ đều lộ vẻ "vui mừng" khi chị
em Sơn đến chơi. Sơn và chị Lan "thản mật" chơi đùa với các bạn. Thằng Xuân đến
"mó vào" chiếc áo của Sơn, "tặc lưỡi" khen, ngạc nhiên vì chưa thấy cái áo đẹp như thế
bao giờ! Thằng Cúc "ngây ngô" giương mắt lên hỏi Sơn về nơi mua cái áo. Sơn ngây
thơ, hồn nhiên "ưỡn ngực" nói với các bạn nhỏ là áo mua tận Hà Nội, "mẹ tơi cịn hẹn

mua cho tơi một cái áo nhiều tiền hơn nữa kia". Có hạnh phúc nào bằng khi "già được
bát canh, trẻ được manh áo mới". Cái ước mơ có manh áo mới, có áo ấm trong mùa
đơng đối với con nhà nghèo được Thạch Lam nghĩ đến, nói đến với tất cả tình thương
và lịng trắc ẩn đáng quý.
Tinh tiết, cái Hiên con nhà mò cua bắt ốc đứng "co ro" bên cột quán, trong gió lạnh chỉ
mặc có manh áo "rách tả tơi", "hở cả lưng và tay" được tác giả nhắc đến thật xúc động.
Sơn "động lòng thương" chợt nhớ ra mẹ cái Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày
trước vẫn cùng chơi với Hiên ở vườn nhà. Chị Lan và Sơn đã bàn với nhau cho cái Hiên


chiếc áo bông cũ. Chị Lan "hăm hở" chạy về nhà lấy áo. Sơn yên lặng đợi chờ, trong
lòng tự nhiên thấy "ấm áp vui vui". Chiếc áo bông cũ đối với cái Hiên lúc bấy giờ là vô
giá. Em đang sống trong cảnh nghèo, đói rét. Một miếng khi đói bằng một gói khi no.
Cái áo cũ mà chị em Sơn đem cho cái Hiên chứa đựng biết bao tình người, thể hiện tình
cảm san sẻ "lá lành đùm lá rách". Trong gió lạnh đầu mùa mà thế giới trẻ con lại ấm áp
tình người cao quýPhần cuối truyện mở ra một tình huống mới: trả áo và cho vay tiền
mua áo. Mẹ cái Hiên đã đem cái áo bông đến trả cho bà mẹ của chị em Sơn và nói: "Tơi
về thấy cháu nó mặc cái áo bơng, tới hỏi ngay. Nó bảo của cậu Sơn cho nó. Tôi biết
cậu ở đây đùa, nên tôi phải vội vàng đem lại đây trả mợ…". Mẹ cái Hiên tuy nghèo đói
mà sạch và thơm. Đối với mẹ của Sơn thì cái áo bông cũ là di vật thiêng liêng của đứa
con gái bé bỏng tội nghiệp đã mất khi lên 4 tuổi. Cử chỉ mẹ của Sơn cho mẹ cái Hiên
vay năm hào bạc để mua áo rét cho con là nghĩa cử "Thương người như thể thương
thân". Người mẹ hiền "âu yếm ơm con vào lịng" và bảo: "Hai con tôi quý quá, dám tự
do lấy áo đem cho người ta không sợ mẹ mắng ư?" làm cho câu chuyện thêm ý vị. Mẹ
hiền dạy con bài học biết cách thương người.
Thạch Lam là một cây bút, một thành viên của Tự lực văn đoàn. Sau hơn nửa thế kỉ,
văn chương của Tự lực văn đồn, nói chung đã rơi dần vào quên lãng. Thế nhưng truyện
ngắn Thạch Lam vẫn đem đến cho ta nhiều "nhã thú", có lẽ vì tâm hồn ơng giàu tình
thương và q trọng người nghèo, ông đã dành cho tuổi thơ những trang văn đậm đà,
trong sáng. Và ta càng thấy rõ tình nhân đạo thấm đẫm làm nên chất thơ trong truyện

ngắn Thạch Lam. Vì thế, truyện "Gió lạnh đầu mùa" mãi mãi để lại trong lịng người
sự ấm áp của tình người và tình đời. Đúng, "người nhân hậu là người đáng quý trọng,
đáng yêu nhất".
Cảm nhận Gió lạnh đầu mùa - mẫu 12
Thạch Lam (1910 – 1942) là một trong những nhà văn nổi tiếng trước cách mạng tháng
Tám. Lời văn của Thạch Lam nhẹ nhàng, tinh tế. Truyện ngắn của Thạch Lam phần lớn
nói về những con người bình dị trong cuộc đời: người mẹ, người chị, những đứa em,
những người bạn tốt… Có truyện ngắn Thạch Lam như một bài thơ trong sáng vẻ tình
người: "nhà mẹ Lê", "Dưới bóng hồng lan", "Cơ hàng xén", "Gió lạnh đầu mùa", v.v…
Truyện "Gió lạnh đầu mùa" là một trong những truyện ngắn xuất sắc của Thạch Lam.
Tác giả đã giới thiệu với chúng ta một thế giới tuổi thơ vui chơi, chan hịa u thương
trong tình làng nghĩa xóm vơ cùng thân thiết. Sơn và chị Lan là hai hình ảnh đẹp nhất
trong bài thơ – văn xuôi rất trong sáng về tình người, đã để „ lại ấn tượng sâu sắc trong


lòng

chúng

ta.

Câu chuyện bắt đầu từ sự chuyển đổi thời tiết. Trời đang ấm, chỉ qua một đêm mưa rào,
bơng gió rét thổi về. Ải cũng tưởng như đang ở giữa mùa đơng rét mướt. Sơn "tung
chăn tỉnh dậy". Em nhìn ra ngồi sân, nghe "gió vi vu…", ám thanh xào xạc của những
chiếc lá khơ. Những khóm lan "lá rung động và hình như sắt lại vì rét". Rồi Sơn kéo
chăn đắp cho em. Một cử chỉ nhỏ ấy cũng đủ nói lên Sơn có một tâm tình đẹp, rất yêu
em nhỏ. Khi nghe mẹ và vú già nhắc đến em Duyên, đứa em gái bé bỏng, tội nghiệp đã
chết từ năm lên 4 tuổi, rồi nhìn thấy cái áo bông cũ của em để lại, "Sơn nhớ em, cảm
động và thương em quá!". Sơn xúc động theo dõi mọi biến đổi trên gương mặt mẹ.
Người mẹ hiền nhìn chiếc áo cũ – kỉ vật thiêng liêng của đứa con thơ đã sớm "ra đi",

người vú già nhắc lại chuyện cũ đau lịng mơ hồ, xa xơi, "Sơn thấy mẹ hơi rơm rớm
nước mắt"… Đó là những nét vẽ tinh tế, trong sáng, cảm động về tình người mà ta cảm
nhận được trong phần
đầu

truyện

"Gió

lạnh

đầu

mùa".

Gió lạnh thổi về sớm. Sơn được mặc áo ấm: áo dạ chi đỏ, áo vệ sinh, ngồi mặc cái áo
vải thâm dài. Trong lúc đó nhiều bạn của chị em Sơn như thằng Cúc, thằng Xuân, con
Tí, con Túc, cái Hiên,… "vẫn những bộ quần áo nâu bạc, đã rách vá nhiều chỗ" co ro
trước làn gió lạnh. Sơn và chị Lan khơng vì thế mà cách bức, khinh khỉnh với các bạn
nhỏ nhà nghèo như mấy đứa em họ. Hai chị em đã sống và vui chơi chan hòa yêu thương
với các bạn. Sơn cũng ngây thơ, hồn nhiên khoe áo đẹp, như các em nhỏ khác. Em ‘"lật
vạt áo thâm, chìa áo vệ sinh và áo dạ cho cả bọn xem",… Lũ trẻ xúm lại ngắm nghía,
trầm trồ!
Trong truyện ngắn này, với tấm lịng nhân hậu, ơng đã ghi lại một tình tiết rất cảm động.
Khi nhìn thấy cái Hiên chỉ mặc một "manh áo rách tả tơi hở cả lưng và tay", Sơn chợt
nhớ ra cảnh nhà bạn nghèo quá, mẹ phải mò cua bắt ốc ‘thì lấy đâu ra tiền mà mua sắm
áo cho con nữa’. Sơn và chị Lan động lòng thương. Em nói thầm với chị: "Hay là chúng
ta đem cho nó cái áo bơng cũ, chị ạ". Và khi chị Lan chạy về nhà lấy áo, với lòng hồn
nhiên của tuổi thơ, em thấy "ấm áp vui vui". Đó là một chi tiết đẹp, chan chứa tình
người. Cái áo bơng cũ có đáng giá là bao! Nhưng đối với hồn cảnh bé Hiên, con nhà

nghèo giữa ngày đơng tháng giá thì thật vơ cùng q báu. Đằng sau chiếc áo bông cũ


là cả một tấm lòng vàng của chị em Sơn. Việc cho bạn một tấm áo rét là một việc làm
đầy tình nghĩa. Một miếng khi đói bằng một gói khi no. Tương trợ "lá lành đùm lá rách",
giúp đỡ bạn bè trong lúc khó khăn đói rét là một đức tính q báu của con người. Tình
u thương đồng loại làm cho con người trở nên cao quý.
Câu nói của mẹ Sơn: "Hai con tôi quý quá, dám tự do lấy áo đem cho người ta không
sợ mẹ mắng à?", với cử chỉ "âu yếm ơm con vào lịng" chứa đựng biết bao tình thơm
thảo. Từ chuyện con đem áo rét cho bạn dẫn đến việc người mẹ cho người đàn bà mò
cua bắt ốc vay tiền để mua áo ấm cho con là những nét tươi sáng, ấm áp của áng văn
đậm đà tình nghĩa mà Thạch Lam để lại cho bạn đọc hơn nửa thế kỉ qua.
Đọc truyện "Gió lạnh đầu mùa", hình ảnh một bà mẹ phúc hậu, hai đứa con ngoan như
những đốm sáng lung linh, khơi gợi một tình đời ấm áp trong gió lạnh. Sơn là một đứa
con ngoan, một người em dễ thương, một người anh đôn hậu, một người bạn tốt…
hiện lên thấp thống trong làn gió lạnh đầu mùa. Sơn là biểu tượng cho vẻ đẹp tâm
hồn của tuổi thơ q ta.

"Gió lạnh đầu mùa" cho thấy một ngịi bút tinh tế trong biểu hiện cảnh, sâu sắc trong
diễn tả tâm trạng. Cốt truyện đơn giản mà óng ánh vẻ đẹp nhân văn. "Gió lạnh đầu
mùa" là một bài thơ – văn xi rất đẹp nói về tình nhân ái. Văn chương đích thực
nhân đạo hóa con người, làm cho người gần người hơn, góp phần làm cho tâm hồn ta
trong sạch hơn, phong phú hơn… như Thạch Lam từng mong muốn.

Trang văn của ông để lại cho đời tuy nói về "gió lạnh" mà ấm áp một tình thương
đáng quý.




×