Skkn một số giải pháp nâng cao chất lượng đọc, viết cho học sinh lớp 1

MỤC LỤC

NỘI DUNG

Trang

1. Mở đầu

2

1.1. Lí do chọn đề tài

2

1.2. Mục đích nghiên cứu

2

1.3. Đới tượng nghiên cứu

2

1.4. Phương pháp nghiên cứu

2

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm

3

2.1. Cơ sở lí luận

3

2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh
nghiệm

3

2.3. Những giải pháp thực hiện

5

2.3.1. Làm tốt công tác nhân sự

5

2.3.2. Xây dựng kế hoạch nâng cao chất lượng

6

2.3.3. Các biện pháp chỉ đạo

7

2.3.4. Đổi mới sinh hoạt chun mơn

11

2.3.5. Phối hợp lực lượng bên ngồi nhà trường

13

2.3.6. Chú trọng việc tổ chức các hoạt động ngoại khố

14

2.3.7. Làm tốt cơng tác kiểm tra đánh giá

15

2.4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm.

16

3. Kết luận, kiến nghị

17

3.1.Kết luận

17

3.2.Những đề xuất kiến nghị

17

TÀI LIỆU THAM KHẢO

skkn

19


2

1.Mở đầu
1.1.  Lý do chọn đề tài:
Như chúng ta đã biết, mơn tiếng Việt ở trường Tiểu học có nhiệm vụ hết sức
quan trọng trong việc hình thành năng lực hoạt động ngơn ngữ cho học sinh trong
suốt q trình các em ngồi trên ghế nhà trường, cũng như cuộc sống sau này - năng
lực hoạt động ngôn ngữ được thể hiện trong 4 dạng hoạt động tương ứng với chúng
là 4 kỹ năng: đọc, viết, nghe, nói [3]. Mơn Tiếng Việt nói chung và ở lớp 1 nói
riêng thì kĩ năng đọc, viết là vơ cùng quan trọng. Có đọc thông thạo mới hiểu được
nội dung của văn bản. Khi kĩ năng viết được thành thạo mới thể hiện hết cho người
đọc thấy được nội dung của văn bản. Nếu kĩ năng đọc viết thành thạo thì tiếp thu
các môn học khác được dễ dàng. Là cán bộ quản lí. Tơi nhận thấy sau khi rời bàn
tay chăm sóc của ông bà, cha mẹ, chia tay với trường mầm non, trẻ 6 tuổi bước vào
một giai đoạn học mới. Các em học chữ, học đọc, học viết. Nên các em còn nhiều
bỡ ngỡ và tiếp thu kiến thức thật khó khăn. Trẻ phải nói lên được những yêu cầu
cần thiết của một bài học, từ đó nhìn vào âm - vần - tiếng trẻ đọc, viết đúng. Cũng
từ đây trẻ đọc, viết được câu văn, bài văn một cách thành thạo. Với những yêu cầu
ngày càng cao đòi hỏi học sinh lớp một phải đọc viết thành thạo bài học. Nếu các
em khơng đọc thơng viết thạo thì các em làm tốn cũng rất khó khăn và học các
mơn khác cũng vậy. Để giúp các em đọc, viết thành thạo giáo viên gặp rất nhiều
khó khăn. Thực tế ở các trường Tiểu học việc dạy đọc, viết bên cạnh những thành
cơng cịn nhiều hạn chế. Nhất là các trường Tiểu học ở vùng miền núi học sinh của
chúng tôi chưa đạt được hiệu quả như mong muốn trong việc đọc, viết. Kết quả
đọc, viết của nhiều em chưa đáp ứng được yêu cầu. Nhiều học sinh học hết
chương trình lớp 1 nhưng kĩ năng đọc, viết vẫn còn rất hạn chế đặc biệt là đối với
học sinh là người dân tộc thiểu số. Điều này đã khiến tôi rất trăn trở . Vì vậy trong

q trình làm cơng tác quản lí tơi tích lũy một số kinh nghiệm và nghiên cứu đề ra
"Một số giải pháp nâng cao chất lượng đọc, viết cho học sinh lớp 1".
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Tìm hiểu thực trạng về đọc viết của học sinh lớp 1 Trường Tiểu học Hồi
Xuân. Đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đọc, viết cho học sinh lớp
1.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Các giải pháp giúp học sinh lớp 1 Trường Tiểu học Hồi Xuân đọc, viết tốt
hơn.Đáp ứng được yêu cầu cần đạt đối với học sinh lớp 1 về đọc, viết.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp điều tra, thu thập thông tin và xử lý số liệu.
- Phương pháp thống kê.

skkn


3

- Phương pháp thuyết trình.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận:
* Tiểu học là bậc học nền tảng của nền giáo dục quốc dân. Tiếng Việt vừa là
môn học cơ bản vừa là môn học công cụ để học sinh chiếm lĩnh tri thức và kĩ năng
của các bộ mơn khác trong chương trình giáo dục.Chương trình mơn ngữ văn, ban
hành ngày 26 tháng 12 năm 2018, quy định mục tiêu dạy học Tiếng Việt ở cấp
Tiểu học như sau:
Giúp học sinh hình thành và phát triển những phẩm chất chủ yếu với các
biểu hiện cụ thể: u thiên nhiên, gia đình, q hương; có ý thức đối với cội nguồn;
yêu thích cái đẹp, cái thiện và có cảm xúc lành mạnh; có hứng thú học tập, ham
thích lao động; thật thà, ngay thẳng trong học tập và đời sống; có ý thức thực hiện

trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, xã hội và mơi trường xung quanh.
Giúp học sinh bước đầu hình thành các năng lực chung, phát triển năng lực
ngôn ngữ ở tất cả các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe với mức độ căn bản: đọc đúng,
trôi chảy văn bản; hiểu được nội dung, thơng tin chính của văn bản; liên hệ, so
sánh ngồi văn bản; viết đúng chính tả, ngữ pháp; viết được một số câu, đoạn, bài
văn ngắn (chủ yếu là bài văn kể và tả); 6 phát biểu rõ ràng; nghe hiểu ý kiến người
nói.
Phát triển năng lực văn học với yêu cầu phân biệt được thơ và truyện, biết
cách đọc thơ và truyện; nhận biết được vẻ đẹp của ngơn từ nghệ thuật; có trí tưởng
tượng, hiểu và biết xúc động trước cái đẹp, cái thiện của con người và thế giới
xung quanh được thể hiện trong các văn bản văn học.
* Dạy Tiếng Việt lớp 1 có nhiệm vụ rất lớn lao là trao cho các em chiếc
chìa khóa mở cánh cửa của tri thức để các em biết đọc, biết viết, biết vận dụng.
2.2. Thực trạng
2.2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường
* Thuận lợi:
- Nhà trường được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của UBDN huyện, của phịng
GD&DDT huyện Quan Hóa, của Đảng ủy, UBND Thị Trấn Hồi Xuân.
- Đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, phần lớn giáo viên trẻ, nhiệt tình, có
trách nhiệm với cơng việc.
- Đa số học sinh ngoan, vâng lời.
* Khó khăn:
- Địa bàn nhà trường rộng, có 2 khu lẻ. CSVC các khu trường xuống cấp
chưa được tu sửa kịp thời.

skkn


4

- Một bộ phận cha mẹ học sinh chưa thực sự quan tâm đến việc học của con
em mình cịn phó mặc cho nhà trường. Tự ý cho con nghỉ học với những lý do
khơng phù hợp.
- Có nhiều học sinh mồ côi (cả cha lẫn mẹ, mồ côi cha hoặc mẹ, bố mẹ bỏ
rơi); nhiều học sinh bố mẹ đi làm ăn xa các em ở với ông, bà, bác…).
- Một bộ phận nhỏ giáo viên chưa thực sự nhiệt tình, chưa đam mê nghề,
chưa chịu khó học hỏi.
- Học sinh mầm non lên lớp 1 nhiều em không nhận diện được mặt 29 chữ
cái. Nhiều em bị tăng động; cầm bút sai và tư thế ngồi viết sai phổ biến đối với học
sinh mới vào lớp 1.
2.2.2. Chất lượng đọc viết của học sinh lớp 1.
Trong những năm qua mặc dù nhà trường rất quan tâm đến chất lượng đọc
viết của học sinh lớp 1. Bởi có đọc, viết tốt thì học sinh mới có khả năng học tốt
các môn học khác và học tốt ở các lớp trên. Song trong thực tế , khi học sinh kết
thúc chương trình lớp 1 thì nhiều em học sinh vẫn chưa đạt được yêu cầu của đọc,
viết. Nhiều học sinh cuối năm học đọc còn đánh vần, viết chữ xấu và sai nhiều.
Nên hàng năm nhà trường vẫn còn học sinh chưa hồn thành chương trình lớp 1 và
phải ở lại lớp. Là phó hiệu trưởng, chỉ đạo chun mơn, tơi đã nghiên cứu, điều tra,
khảo sát để tìm hiểu rõ các nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên ở Trường Tiểu học
Hồi Xuân trong những năm qua. Để từ đó đề ra giải pháp khắc phục.
Bảng 1: Khảo sát tư thế ngồi học và cách cầm bút của học sinh (Một số
hình ảnh minh họa phụ lục 01).
TT Thực trạng
Số lượng Tỉ lệ
1 Học sinh cầm bút sai cách;
25
30,1
2 Học sinh cầm bút đúng cách
58
69,9

3 Học sinh ngồi viết không đúng tư thế, khoảng cách
68
81,9
4 Học sinh cầm bút đúng và ngồi viết đúng tư thế;
15
18,1
Qua kết quả khảo sát trên cho thấy đa số học sinh mới vào lớp 1 cầm bút
theo kiểu tự do, cầm bút không đúng và ngồi viết sai tư thế nhiều. Đây đã là thói
quen từ bậc mầm non và rất khó sửa. Điều này nếu không được khắc phục sẽ ảnh
hưởng trực tiếp đến kết quả viết của học sinh nói riêng và chất lượng các mơn học
khác nói chung.
Bảng 2: Khảo sát chất lượng nhận dạng âm, tô và viết chữ của học sinh
vào đầu năm học.
TT Thực trạng
Số
Tỉ lệ
lượng
1 Học sinh học nhưng không nhớ được 1 âm nào do khả
2
2,4
năng, do không đi học đều ở mầm non.

skkn


5

2
3
4

5

Học sinh nhớ được những âm đơn giản.
15
18,1
Học sinh tăng động không chú ý học.
10
12,1
Học sinh lúc nhớ, lúc quên âm, tơ, viết chữ sai quy trình.
24
28,9
Học sinh nhận diện được âm và đọc được âm nhưng viết
15
18,1
sai quy trình, viết không theo hàng.
6 Học sinh nhận diện chữ cái tốt, phát âm tốt, viết tốt.
17
20,4
Kết quả khảo sát: Thực trạng trên cho thấy đầu vào lớp 1 của nhà trường
có chất lượng rất thấp. Yêu cầu nhận dạng được các chữ cái (29 chữ cái) và phát
âm được các âm đó thì nhiều học sinh chưa đạt u cầu. Việc tơ chữ cái sai quy
trình cũng rất phổ biến đối với học sinh vào lớp 1 (Do học sinh mầm non đi học
không đều, phụ huynh không coi trọng việc học ở mầm non, do nhiều học sinh có
gia đình thiếu quan tâm) . Đầu lớp 1 học sinh bắt đầu học đọc âm và viết chữ,
nhưng nhiều học sinh không đạt được yêu cầu (Không nhớ được âm vừa học, viết
không ra chữ, không theo hàng lối,..), Cầm bút sai cách . Đây cũng là một khó
khăn đối với thầy cô chủ nhiệm lớp một trong việc rèn đọc, viết cho học sinh (Một
số hình ảnh minh họa phụ lục 01).
Bảng 3: Kết quả khảo sát hoàn cảnh gia đình học sinh; sự quan tâm
của phụ huynh đến việc học của con em.

TT
Thực trạng
Số
Tỉ lệ
lượng
1 Học sinh mồ côi cha mẹ hoặc cha mẹ bỏ nhau phải sống
15
18,1
với ông bà, người thân.
2 Học sinh người dân tộc thiểu số;
68
81,9
3 Phụ huynh không quan tâm đến việc học của con em.
56
67,5
4 Gia đình khơng có góc học tập cho con em
35
42,2
5 Phụ huynh quan tâm đến việc học của con em nhưng
65
78,3
không biết cách hướng dẫn học sinh học tập ở nhà.
Kết quả khảo sát: Thực trạng trên cho thấy học sinh có hồn cảnh éo le và
khó khăn còn nhiều. Phụ huynh quan tâm tới việc học tập của con em mình cịn rất
hạn chế Nhiều phụ huynh phó mặc hồn tồn việc dạy học và giáo dục cho nhà
trường. Điều này có thể ảnh hưởng rất lớn đến việc nâng cao chất lượng đọc, viết
cho học sinh lớp 1 nói riêng và kết quả giáo dục các em nói chung.
2.3. Các giải pháp
2.3.1. Làm tốt cơng tác nhân sự.
Giải pháp thực hiện:

- Thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018, Ban giám hiệu
nhà trường cùng với tổ chuyên môn họp bàn và lựa chọn giáo viên có đủ năng lực,
chuẩn hóa , tâm huyết và có kinh nghiệm trong cơng tác giảng dạy để chủ nhiệm

skkn


6

lớp 1 năm học 2020 – 2021; 2021 – 2022. Đồng thời lựa chọn giáo viên cốt cán
chính là giáo viện chủ nhiệm lớp 1 năm học 2021 – 2022 để giáo viên có điều kiện
được tập huấn kĩ càng về chương trình giáo dục 2018 ở các cấp về áp dụng, triển
khai cho cán bộ giáo viên ở đơn vị mình.
- Tạo điều kiện cho CBQL, giáo viên dự kiến được phân công dạy lớp 1 năm
học 2021 -2022 gồm: GV chủ nhiệm, Tổng phụ trách Đội, GV dạy âm nhạc, mỹ
thuật, GD thể chất... tham gia tập huấn chương trình giáo dục phổ thơng năm 2018
bằng nhiều hình thức như: trực tuyến, trực tiếp, cấp tỉnh, cấp huyện…
Kết quả: Ban giám hiệu nhà trường cùng tổ chuyên môn đã lựa chọn được
4 giáo viên chủ nhiệm lớp 1 và 4 giáo viên đặc thù đều có đủ năng lực, chuẩn hóa ,
tâm huyết và có kinh nghiệm trong công tác giảng dạy. 4 giáo viên chủ nhiệm lớp
đều đã có thâm niên ít nhất 5 năm dạy lớp 1 (Trong đó có 1 giáo viên là tổ trưởng,
1 giáo viên là tổ phó tổ 1,2,3; có 3 giáo viên là người dân tộc Thái). Chọn cử 1
Phó hiệu trưởng chỉ đạo chung là người có năng lực Tốt, nhiệt tình, tâm huyết với
nghề. Tất cả các đồng chí cán bộ quản lí và giáo viên đã tham gia tập huấn chương
trình giáo dục phổ thơng 2018 đầy đủ và hiệu quả.
2.3.2. Xây dựng kế hoạch nâng cao chất lượng đọc, viết cho học sinh
khối 1.
Giải pháp thực hiện:
- Ngay từ đầu năm học chuyên môn nhà trường đã xây dựng kế hoạch nâng
cao chất lượng toàn diện cho học sinh tồn trường. Trong đó kế hoạch nâng cao

chất lượng đọc, viêt cho học sinh lớp 1 được đặc biệt chú trọng. Chính vì vậy ngay
từ đầu năm học tôi đã giao nhiệm vụ cho từng giáo viên, từng lớp phải có nhiều
giải pháp để đạt được:
Từ tuần 1 đến tuần 6: 100% học sinh nhận biết và đọc đúng cơ bản các âm,
các tiếng, từ ngữ có chứa âm đã học. Viết đúng các chữ cái, các tiếng, từ ngữ có
chứa các chữ cái đã học.
Từ tuần 7 đến tuần 17: 100% học sinh phải nhận biết và đọc đúng cơ bản
được các vần; các tiếng, từ ngữ có chứa vần.Viết đúng các vần, các tiếng, từ có
chứa vần. Hết tuần 17 khơng cịn học sinh khơng nhớ âm và vần đơn giản.
Từ tuần 18 đến tuần 35: 100% học sinh phải đọc (đọc trơn) được đoạn, bài;
nghe viết đúng chính tả.
- Từ mục tiêu chung của nhà trường là 100% học sinh lớp 1 hồn thành
chương trình lớp học và được lên lớp 2. Tổ chuyên môn họp xây dựng kế hoạch cụ
thể cho khối 1 trong từng giai đoạn phù hợp với chương trình học của học sinh từ
đó các lớp có kế hoạch cụ thể bồi dưỡng học sinh của lớp mình.
- Căn cứ vào thực trạng điều tra về chất lượng đầu vào, chất lượng đầu năm
của học sinh lớp 1, những tồn tại hạn chế ảnh hưởng đến kết quả đọc, viết của học

skkn


7

sinh đã được điều tra và phân tích. Chỉ đạo tổ chun mơn sinh hoạt chun mơn
đầu năm tìm và đưa ra các giải pháp nâng cao chất lượng đọc, viết cho học sinh lớp
1. Chú trọng việc tìm thêm những giải pháp mới có tính khả thi cao, phù hợp với
đối tượng học sinh, phù hợp với chương trình giáo dục mới 2018.
Kết quả: Từ mục tiêu chung và phân tích kĩ thực trạng học sinh khối 1 tồn
trường và học sinh lớp 1 ở từng thôn bản, giáo viên đã lập kế hoạch và đề ra chỉ
tiêu cụ thể cho từng lớp ở từng giai đoạn và từng đối tượng. Đề xuất được nhiều

giải pháp gắn liền với thực trạng đã phân tích nhằm khắc phục tình trạng đọc, viết
kém cho học sinh.
2.3.3. Chỉ đạo thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm trong việc dạy
đọc, viết cho học sinh lớp 1.
* Chuẩn bị đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh.
Giải pháp thực hiện:
- Năm học 20201– 2022 là năm học thứ hai thực hiện chương trình giáo dục
2018, trong đó các em học sinh lớp 1 là khối đầu tiên thực hiện chương trình. Để
tránh tình trạng gây bất ngờ, hoang mang cho học sinh và phụ huynh, ngay từ đầu
năm học nhà trường đã yêu cầu giáo viên chủ nhiệm tuyên truyền tới phụ huynh
học sinh để phụ huynh hiểu được mục đích và việc cần thiết phải thay sách. Từ đó
kêu gọi phụ huynh phối hợp, chung tay cùng nhà trường trong công tác giáo dục,
đôn đốc phụ huynh mua sắm đầy đủ các loại sách vở, đồ dùng học tập cần thiết
phục vụ tốt nhất cho việc học của con em mình.
- Yêu cầu giáo viên chủ nhiệm tìm hiểu kĩ hồn cảnh gia đình từng học sinh;
báo cáo ban giám hiệu những học sinh có hồn cảnh đặc biệt khó khăn; đề xuất hỗ
trợ đồ dùng học tập cho học sinh nếu cần thiết. Với mục tiêu tất cả học sinh phải có
đủ đồ dùng để học tập.
- Tuyên truyền, vận động các bậc phụ huynh có điều kiện hỗ trợ phương
tiện, đồ dùng học tập cho những học sinh có hồn cảnh đặc biệt khó khăn giúp các
em có thêm động lực để phấn đấu học tập.
Kết quả: Phụ huynh rất đồng lòng với việc hỗ trợ con em mình học chương
trình mới; nhất trí cao với kế hoạch chuẩn bị đồ dùng cho học sinh. 100% học sinh
có đủ đồ dùng học tập (Trong đó có 66/76 học sinh được gia đình trang bị đầy đủ
đồ dùng học tập. Cịn lại 10/76 học sinh có hồn cảnh đặc biệt khó khăn được thầy
cơ và nhà trường hỗ trợ mua sắm đồ dùng học tập). (Một số hình ảnh minh họa phụ
lục 02 ).
* Thực hiện nghiêm việc rèn cho học sinh ngồi viết đúng tư thế và cầm
bút viết đúng cách.
Giải pháp thực hiện:Theo kết quả điều tra thực trạng về tư thế ngồi viết và

cách cầm bút viết của học sinh lớp 1 thì cịn nhiều học sinh thực hiện chưa đúng.

skkn


8

Yêu cầu ngồi viết đúng tư thế và cầm bút viết đúng cách trở thành nội dung trong
các buổi sinh hoạt chuyên môn ở trường. Thường xuyên triển khai, nhắc nhở, song
tình trạng này vẫn khơng được giải quyết triệt để. Nhiều giáo viên cho rằng học
sinh đã thành thói quen nên khơng sưa được. Nếu khơng sửa được thói quen này sẽ
ảnh hưởng trục tiếp đến chất lượng chữ viết của học sinh. Chính vì vậy chun
mơn nhà trường đề ra mục tiêu 100% học sinh lớp 1 phải ngồi viết đúng tư thế và
cầm bút viết đúng cách.
- Ngay từ khi vào lớp ở những giờ học đầu tiên giáo viên cần hướng dẫn học
sinh kĩ về tư tế ngồi viết và cách cầm bút viết; lồng ghép uốn nắn học sinh trong
quá trình học tập và rèn luyện. Mỗi lớp, mỗi gia đình treo một bảng hướng dẫn
cách ngồi viết đúng tư thế và cầm bút đúng cách:
+ Ngồi viết đúng tư thế: Ngồi viết một cách thoải mái nhất, khơng gị bó, hai
tay phải đặt đúng điểm tựa quy định mới điều khiển cây bút theo sự chỉ huy của
não được. Khoảng cách từ mắt đến trang vở tầm 25cm đến 30cm là vừa (khoảng
hơn một gang tay người lớn); khơng được nhìn q gần vì thiếu ánh sáng dễ dẫn
đến cận thị. Cột sống lưng ln ở tư thế thẳng đứng, vng góc với mặt ghế ngồi.
Khơng ngồi vặn vẹo lâu dần thành có tật dẫn đến cong vẹo cột sống. Hai chân để
thoải mái, không để chân co chân duỗi khiến cột sống phải lệch vẹo và chữ viết sẽ
xiên lệch theo. Tay trái để xuôi theo chiều ngồi, giữ lấy mép vở cho khỏi xô lệch,
đồngthời làm điểm tựa cho trọng lượng nửa người bên trái.[5]

Ngồi viết đúng tư thế
+ Cầm bút đúng tư thế: Tay phải cầm chắc bằng 3 đầu ngón tay (ngón cái,

ngón trỏ và ngón giữa). Đầu ngón trỏ cách đầu bút chừng 2,5cm. Mép bàn tay là
điểm tựa của cánh tay phải khi đặt bút xuống bàn viêt. Lúc viết điều khiển cây bút
bằng các cơ cổ tay. Không để ngửa bàn tay quá, ngược lại không úp quá nghiêng
bàn tay về bên trái (nhìn từ trên xuống thấy cả 4 ngón tay: ngón trỏ, ngón giữa,
ngón áp út và ngón út). Cầm bút xi theo chiều ngồi bút đặt nghiêng so với giấy
khoảng 45 độ. Tuyệt đối không cầm bút dựng đứng 90 độ. Đưa bút từ trái qua

skkn


9

phải, từ trên xuống dưới, các nét đưa lên hoặc đưa sang ngang phải thật nhẹ tay.[5]
*

Cầm bút đúng cách
Kết quả: 100% giáo viên quyết tâm thực hiện tốt kế hoạch, huy động được
100% các bậc phụ huynh quan tâm phối hợp rèn cho học sinh biết ngồi viết đúng
tư thế và cầm bút đúng cách. Mỗi lớp, mỗi gia đình đều treo một bảng hướng dẫn
cách ngồi viết đúng tư thế và cầm bút đúng cách. Hằng ngày, giáo viên, phụ huynh
hướng dẫn con em mình làm theo đúng hướng dẫn.
*Triển khai tốt việc dạy phần âm và vần trong môn Tiếng Việt lớp 1.
Đối với học sinh lớp 1 để đạt được mục tiêu về đọc, viết thì phần học về âm
và vần là quan trọng nhất. Nếu phần âm, vần học sinh thực hiện tốt mục tiêu bài
học thì chắc chắn rằng chất lượng đọc, viết sẽ tốt. Để đạt được mục tiêu của mỗi
tiết dạy về âm và vần trong môn Tiếng Việt lớp 1 là một khó khăn lớn đối với học
sinh Trường Tiểu học Hồi Xn do những khó khăn phần thực trạng tơi đã nêu
(Đầu vào chất lượng về việc cầm bút, ngồi viết, nhận diện 29 chữ cái thấp. Nhiều
con em là người dân tộc thiểu số có hồn cảnh khó khăn; trình độ dân trí thấp;
nhiều học sinh ở với ơng bà già khơng có điều kiện quan tâm, nhiều trẻ tăng động,

….).
Theo phân phối chương trình mơn Tiếng Việt 1 thì 1 tuần học sinh có 12 tiết
Tiếng Việt, trong đó mỗi tuần gồm 5 bài (mỗi bài dạy trong 2 tiết, mỗi tiết học tử
2-3 âm hoặc vần có bài học tới 4 vần); 2 tiết Ôn tập và kể chuyện ở cuối tuần; 2
tiết tập viết tăng thêm [4]. Với khối lượng kiến thức như vậy thì đại trà học sinh sẽ
khó hồn thành được mục tiêu nếu khơng có được giải pháp tốt (đặc biệt là đối với
học sinh vùng đặc biệt khó khăn như Trường Tiểu học Hồi Xn) Chính vì vậy tơi
đã chỉ đạo thực hiện một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng phần học âm và
vần trong môn Tiếng Việt lớp 1 góp phần nâng cao chất lượng đọc, viết cho học
sinh như sau:
Giải pháp thực hiện:

skkn


10

-Tổ chức cho giáo viên sinh hoạt chuyên môn để xác định rõ mục tiêu của
các tiết dạy về âm và vần đó là:
Giúp học sinh:
Nhận biết và đọc đúng các âm; đọc đúng các tiếng, từ ngữ,câu có các âm.
Viết đúng các chữ cái ghi âm, viết đúng các tiếng, từ ngữ có chứa chữ.
Nhận biết và đọc đúng các vần, đọc đúng các tiếng, từ ngữ. câu, đoạn có các
vần. Viết đúng các vần, tiếng, từ ngữ có chứa vần.
- Yêu cầu giáo viên thực hiện tốt việc dạy học phân hóa đối tượng học sinh
trong mỗi tiết học. Nhằm phát hiện và bù đắp lỗ hổng kiến thức, tạo động lực thúc
đẩy học tập; biến niềm đam mê trong cuộc sống thành động lực trong học tập; dạy
học phân hóa là con đường ngắn nhất để đạt mục đích của dạy học đồng loạt. Dạy
học phân hóa được tổ chức dưới các hình thức như: phân hóa theo hứng thú (căn
cứ vào đặc điểm hứng thú học tập của học sinh để tổ chức cho người học tìm hiểu

khám phá nhận thức); phân hóa theo sự nhận thức (lấy sự phân biệt nhịp độ làm
căn cứ phân hóa. Nhịp độ được tính bằng lượng thời gian chuyển từ hoạt động này
sang hoạt động khác, từ nhiệm vụ này sang nhiệm vụ khác); phân hóa giờ học theo
học lực (căn cứ vào trình độ học lực có thực của người học để có những tác động
sư phạm phù hợp với người học. Dựa trên trình độ khá, trung bình, yếu mà giáo
viên giao cho học sinh những nhiệm vụ tương ứng).
- Yêu cầu giáo viên thực hiện nghiêm việc theo dõi, tổng hợp kết quả học
âm, vần của học sinh trong từng buổi, từng tuần . Có kế hoạch phụ đạo học sinh
chưa hồn thành phải đạt được yêu cầu ngay trong tuần học đó và tuần tiếp theo.
- Động viên giáo viên dành thêm thời gian phụ đạo cho học sinh chưa hoàn
thành nội dung học tập. Ngồi các tiết dạy học chính giáo viên chủ nhiệm tách ra
một số học sinh chưa hoàn thành để kèm cặp ở những buổi học chiều.
- Yêu cầu giáo viên địa phương là người dân tộc thiểu số phải phát âm
đúng. Giáo viên chú trọng phát hiện và sửa sai phát âm cho học sinh đặc biệt là học
sinh dân tộc thiểu số bởi nếu phát âm sai thì viết cũng sẽ sai. Học sinh dân tộc
thường hay phát âm sai giữa dấu hỏi và dấu nặng "hỏi - họi", "lẳng - lặng",...
- Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm lớp làm tốt công tác phối hợp với phụ huynh
học sinh; tranh thủ sự ủng hộ của phụ huynh thúc đẩy việc tự học của học sinh ở
nhà. Trong cuộc họp phụ huynh, thơng qua nhóm Zalo của lớp tích cực tuyên
truyền, hướng dẫn phụ huynh cách nhắc nhở, kèm con em tiếp tục hoàn thành tốt
nội dung học tập ở nhà. Ví dụ: Đố con nhận diện các chữ cái mới học, đọc các âm
đã học, nhắc con ngồi viết đúng tư thế, cầm bút đúng cách như hướng dẫn,… tất cả
những việc này phụ huynh đều có khả năng làm được góp phần nâng cao chất
lượng đọc, viết cho các em.

skkn


11

Kết quả:
Giáo viên đã thực hiện tốt việc dạy học phân hóa đối tượng trong các tiết
học. Các thầy cơ đều tự nguyện tăng buổi để phụ đạo cho học sinh chưa hoàn
thành nội dung bài học ngay từ đầu năm học và sau mỗi tuần học nhằm giúp các
em hoàn thành mục tiêu các bài học ngay từ khi cịn ít kiến thức. Các thầy cơ đã
phối hợp tốt với phụ huynh; sau mỗi buổi học, tuần học giáo viên lại gặp phụ
huynh hướng dẫn phụ huynh cách hướng dẫn con em học ở nhà. Riêng 2 tuần học
đầu tiên cứ 2 buổi học giáo viên gặp gỡ phụ huynh 1 lần vào cuối buổi học để trao
đổi và dặn dị phụ huynh. Ví dụ: Sau khi học sinh học âm a âm b. Giáo viên hướng
dẫn phụ huynh về chỉ âm a, b giúp học sinh ghi nhớ và luyện phát âm. Theo dõi
nhắc nhở các con ngồi viết đúng tư thế, cầm bút đúng cách và luyện viết theo mẫu
(Hình ảnh minh họa phụ lục 03).
2.3.4. Thực hiện đổi mới sinh hoạt chuyên môn nhằm nâng cao chất
lượng đọc viết cho học sinh lớp 1.
Giải pháp thực hiện:
-Thay đổi nhận thức của giáo viên về sinh hoạt chuyên môn theo nghiên
cứu bài học
Trước hết giúp giáo viên hiểu được Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu
bài học cũng là hoạt động sinh hoạt chun mơn nhưng ở đó giáo viên tập trung
phân tích các vấn đề liên quan đến người học như: Học sinh học thế nào? Học sinh
đang gặp khó khăn gì trong học tập? nội dung và phương pháp dạy học có phù
hợp, có gây hứng thú cho học sinh không, kết quả học tập của học sinh có được cải
thiện khơng? Cần điều chỉnh gì và điều chỉnh như thế nào?
Sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học không tập trung vào việc
đánh giá giờ học, xếp loại giáo viên mà nhằm khuyến khích giáo viên tìm ra
nguyên nhân tại sao học sinh chưa đạt kết quả như ý muốn và có biện pháp để
nâng cao chất lượng dạy học, tạo cơ hội cho học sinh tham gia vào quá trình học
tập; giúp giáo viên có khả năng điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy học cho phù
hợp với đối tượng học sinh của lớp, trường mình.[6]
Tóm lại giáo viên dự giờ chỉ quan sát, suy ngẫm về việc học và các vấn đề

liên quan đến việc học của học sinh. Người dự giờ phải quan sát tỉ lỉ, phải tinh tế,
nhạy cảm việc học của từng học sinh để suy ngẫm và chuẩn bị chia sẻ ý kiến
phong phú, sâu sắc. Những dấu hiệu từ học sinh thể hiện rõ ở khuông mặt, lời nói,
điệu bộ, sản phẩm học tập,… khơng nên chỉ quan sát việc dạy của giáo viên, cần
chú ý quan sát mối quan hệ phản ứng của học sinh trước nội dung bài học và hành
động của giáo viên. Không coi trọng việc ghi chép tiến trình bài dạy. Giáo viên dự
giờ thoải mái ghi chép trong sổ dự giời. Khi kiểm tra, nhà trường tập trung đánh
giá sổ dự giờ của giáo viên theo hướng học.

skkn


12

- Hướng dẫn giáo viên sinh hoạt chuyên môn nghiên cứu bài học theo các
bước sau:[6]
Bước 1: Xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch bài học.
- Ở bước thứ nhất này, giáo viên cần xác định mục tiêu kiến thức và kỹ năng
mà HS cần đạt được khi tiến hành nghiên cứu. Mục tiêu ấy phải phù hợp với trình
độ của HS, năng lực chun mơn của giáo viên cũng như chuẩn kiến thức, kỹ
năng. Nên tôn trọng khuyến khích sự tự chủ, sáng tạo của giáo viên khi soạn bài
với ý tưởng mới.
- Tổ nhóm thảo luận đưa ra các hình thức.
- Sau khi kết thúc thảo luận, một giáo viên trong nhóm sẽ nhận trách nhiệm
vụ phát triển đề cương đầu tiên của giáo án.
Bước 2. Tiến hành bài học và dự giờ
Sau khi hoàn thành kế hoạch dạy học chi tiết, một giáo viên sẽ dạy minh họa
ở 1 lớp học cụ thể, các giáo viên cịn lại trong nhóm tiến hành dự giờ và ghi chép
thu thập dữ kiện về bài học.
Bước 3. Suy ngẫm, thảo luận

Sau khi dự giờ giáo viên sẽ được tham gia trao đổi góp ý kiến. Tuy nhiên,
đây là khâu khó và phức tạp nhất nhưng đặc biệt thú vị, rất cần có tinh thần cộng
tác, xây dựng của người tham gia và đặc biệt vai trò, năng lực của người chủ trì.
Đối với người chủ trì, cần tạo cơ hội cho tất cả người dự được phát biểu; cần
tìm hiểu ý nghĩa của những ý kiến đóng góp nhằm làm sáng tỏ những gì họ muốn
phát biểu thì mọi người sẽ học hỏi được nhiều điều; không nhất thiết tổng kết buổi
thảo luận mà khuyến khích mỗi giáo viên tự phát triển khả năng tổng kết của mình.
Bước 4. Áp dụng cho thực tiễn dạy học hàng ngày.
Sau khi thảo luận về tiết dạy đầu tiên, tất cả cùng suy ngẫm xem có cần tiếp
tục thực hiện nghiên cứu bài học này nữa hay không? Nếu nghiên cứu bài học vẫn
chưa hồn thiện thì cần tiếp tục nghiên cứu, nếu vậy thì cần phải thay đổi hay
chỉnh sửa ở những nội dung nào, chỗ nào được, chỗ nào chưa được. Chưa được thì
phải thay đổi như thế nào để thực hiện ở lớp học tiếp theo. Tất cả những câu hỏi đó
các giáo viên phải cùng nhau xem xét để tiết dạy ở các lớp sau hoàn thiện hơn. Từ
các ý kiến đóng góp thu được sau cuộc thảo luận, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục
chỉnh sửa lại cho phù hợp với đối tượng lớp tiếp theo. Những đặc điểm được sửa
có thể là cách nêu vấn đề, câu hỏi, phương pháp, phương tiện dạy học, hình thức tổ
chức lớp học, hoạt động của học sinh v.v...
Với quy trình hướng dẫn sinh hoạt trên tôi đã cho tổ chuyên môn thực hiện
sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học đối với môn Tiếng Việt theo từng

skkn


13

dạng bài: Dạng bài dạy 1âm (A a); dạng bài dạy 2 âm (Gh gh Nh nh); dạng bài dạy
về vần và tập đọc.[2]
- Tổ chức sinh hoạt chuyên môn với nội dung “ Chia sẻ kinh nghiệm
trong việc dạy đọc – viết cho học sinh lớp 1”.

Từ đầu năm học tôi yêu cầu tổ chuyên môn đưa nội dung “Chia sẻ kinh
nghiệm trong việc dạy đọc – viết cho học sinh lớp 1” vào xây dựng kế hoạch thực
hiện. Q trình sinh hoạt, thầy cơ vơ cùng hào hứng chia sẻ những kinh nghiệm tốt
cho đồng nghiệp nhằm nâng cao chất lượng đọc viết cho học sinh lớp 1. Những
giải pháp được thầy cô nhấn mạnh và chia sẻ đó là: Chuẩn bị bài thật chu đáo; dạy
học theo hướng phân hoá đối tượng; làm tốt việc kiểm tra đánh giá thường xuyên
trong mỗi tiết dạy, mỗi buổi học và tuần học để xây dựng kế hoạch phụ đạo ngay
cho học sinh chưa hồn thành.
Kết quả: Theo định kì tổ chuyên môn sinh hoạt chuyên môn đều đặn tập
trung vào sinh hoạt chuyên môn nghiên cứu bài học. Đã có 5/5 giáo viên chủ
nhiệm lớp 1 và 2/4 giáo viên đặc thù tham gia dạy minh họa. Qua các tiết dạy minh
họa giáo viên đã góp ý giúp nhau tìm được nhiều giải pháp mới phù hợp với đối
tượng học sinh ở địa phương và lớp mình phụ trách. Đặc biệt thảo luận tìm giải
pháp đạt được yêu cầu về đọc, viết cho học sinh ở mỗi tiết dạy (Hình ảnh minh họa
phụ lục 04).
2.3.5. Làm tốt cơng tác phối hợp các lực lượng bên ngoài nhà trường
thực hiện nâng cao chất lượng đọc viết cho học sinh lớp 1
Giải pháp thực hiện:
* Đối với Cha mẹ học sinh:
Chăm sóc, giáo dục học sinh là trách nhiệm của gia đình và tồn xã hội.
Việc phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội là tạo sự thống nhất về giáo dục
của nhà trường, gia đình và xã hội trong chăm sóc, giáo dục trẻ. Hiện nay, một bộ
phận cha mẹ chưa quan tâm, hoặc khơng có thời gian quan tâm tới việc giáo dục
con cái. Chính vì vậy, ngay từ cuộc họp Phụ huynh đầu năm của lớp, giáo viên cần
gặp gỡ, trao đổi riêng, thông qua kết quả khảo sát chất lượng học sinh lớp 1; những
tồn tại, hạn chế cần khắc phục để nâng cao chất lượng đọc, viết cho học sinh. Kết
hợp tuyên truyền tới các bậc phụ huynh về vai trò của việc phối hợp giữa nhà
trường với gia đình trong giáo dục. kêu gọi phụ huynh xã hội hoá giáo dục mua
sắm trang thiết bị hỗ trợ giảng dạy. Hướng dẫn phụ huynh cách phối hợp và hình
thức phối hợp sao cho đạt hiệu quả cao.

- Yêu cầu phụ huynh chuẩn bị đầy đủ các loại sách vở, đồ dùng học tập để các
em đủ điều kiện học tập và rèn luyện.
- Thông qua các kì họp và sổ liên lạc điện tử, nhóm Zalo tơi u cầu giáo viên
thường xun cập nhật, nhận xét ý thức học tập, kết quả học tập của học sinh.

skkn


14

Thông tin kịp thời tới phụ huynh những nội dung học sinh chưa hoàn thành và
hướng dẫn phụ huynh phối hợp.
Kết quả: Phụ huynh rất ủng hộ mọi hướng dẫn , kế hoạch của nhà trường.
Nhờ sự quan tâm của các bậc phụ huynh năm học 2021- 2022 nhà trường đã mua
được 10 ti vi, máy chiếu phục vụ công tác giảng dạy. Trong đó các lớp 1 đều có ti
vi, máy chiếu. Có ti vi, máy chiếu khơng chỉ hỗ trợ công việc giảng dạy, đáp ứng
yêu cầu giáo dục mới mà còn đặc biệt gây hứng thú học tập cho học sinh, thúc đẩy
sự tò mò và ham học cho học sinh tiểu học.
* Đối với trường mầm non trên địa bàn:
- Theo kết quả thực trạng đã điều tra thì các em vào lớp 1 có rất nhiều em
không nhận diện được 29 chữ cái, nhiều học sinh cầm bút sai cách, nhiều học sinh
ngồi viết sai tư thế. Nhiều học sinh đi học mầm non không tích cực, nghỉ học
nhiều. Tất cả những nội dung này có thể trở thành thói quen rất khó sửa của học
sinh. Điều nảy ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng đọc,
viết nói riêng của học sinh lớp 1 nói riêng. Nếu đầu vào lớp 1 tất cả các em đạt
được yêu cầu tối thiểu của chương trình bậc học mầm non lớp 5-6 tuổi “có tư thế
đọc, viết: ngồi, cầm bút; Nhận biết hình thức chữ viết: in - viết, hoa-thường,khoảng
cách, dấu phẩy-chấm; Nhận biết, phát âm chữ cái và các dấu thanh trong chữ - từ
có ý nghĩa; sao chép, đồ, tơ chữ).[1]
-Từ năm học 2020 – 2021 Ban giám hiệu trường chúng tôi đã sang gặp trao

đổi với chuyên môn Trường Mầm non Hồi Xuân và Trường Mầm non Thị trấn về
những tồn tại bất cập của học sinh vào lớp 1. Mong muốn trường mầm non quan
tâm, chỉ đạo sát sao việc dạy học để các em học sinh đạt được yêu cầu của chương
trình. Nhằm tạo hành trang tốt nhất cho các em bước vào một môi trường học tập
mới ở trường tiểu học. Ví dụ: Hồn thành chương trình lớp mẫu giáo lớn các em
phải đạt được các yêu cầu về Phát triển thể chất, Phát triển nhận thức, Phát triển
tình cảm xã hội, Phát triển thẩm mỹ và Phát triển về ngơn ngữ trong đó phải Nhận
dạng được các chữ cái (29 chữ cái) và phát âm được các âm đó.
Kết quả: Việc gặp gỡ, trao đổi với ban giám hiệu các trường mầm non đã
được trường mầm non đánh giá cao về tinh thần hợp tác tất cả vì học sinh thân yêu.
Mặc dù việc tiếp nhận và bàn giao học sinh vào lớp 1 không qua kiểm tra khảo sát
chất lượng. Song ban giám hiệu trường mầm con cam kết nỗ lực hết sức để có
được chất lượng học sinh tốt nhất bàn giáo cho trường tiểu học.(Hình ảnh minh
hoạ phụ lục 4).
2.3.6. Chú trọng việc tổ chức các hoạt động ngoại khố.
Hoạt động ngoại khóa mơn Tiếng Việt ở Tiểu học đóng vai trị quan trọng
trong việc tạo ra những hình thức học tập sinh động, đa dạng, phong phú và góp
phần nâng cao chất lượng mơn Tiếng Việt: Học sinh có điều kiện sử dụng Tiếng

skkn


15

Việt trong nhiều hoàn cảnh giao tiếp khác nhau, ứng dụng, phản ứng nhanh, rèn
luyện năng lực sử dụng ngôn ngữ nghệ thuật, diễn tả ý nghĩ, tình cảm của mình, bổ
trợ cho các tiết học chính khố. Hoạt động ngoại khố tạo ra mơi trường học tập
đầy đủ, hài hồ, trọn vẹn.
Ngoại khóa mơn Tiếng Việt ở Tiểu học góp phần phát triển 4 kĩ năng
( nghe, nói, đọc, viết). Với những vai trò và ý nghĩa to lớn của hoạt động ngoại

khố, từ đầu năm học chun mơn đã xây dựng nhiều chủ điểm hoạt động ngoại
khoá trong năm cho học sinh như: Tổ chức ngày hội đọc sách, triển lãm chữ viết
đẹp, tổ chức ngày hội Thiếu nhi tiến bước lên đoàn,…
Kết quả: Nhà trường đã tổ chức cho học sinh các hoạt động ngoại khoá theo
kế hoạch đã xây dựng. Qua hoạt động trưng bày chữ viết, học sinh được trao cơ
hội giới thiệu với thầy cơ và bạn bè tồn trường về sản phẩm chữ viết của mình,
tạo thêm hứng thú rèn chữ viết cho học sinh .Đồng thời các em học sinh cũng được
xem nhiều bài viết đẹp, nhiều bộ vở sạch đẹp từ đó khơi dậy trong các tinh thần
quyết tâm phấn đấu trong học tập.Qua hoạt động tổ chức Ngày hội đọc sách các
em biết thêm nhiều hơn về ý nghĩa của việc đọc sách. Tất cả học sinh đều tích cực,
hào hứng tham gia đọc sánh tìm tịi tri thức mới qua đó các em rèn được kĩ năng
đọc. (Hình ảnh minh họa phụ lục 05).
2.3.7. Làm tốt công tác kiểm tra, đánh giá.
Giải pháp thực hiện:
- Ngoài việc chỉ đạo giáo viên dạy minh họa, chun mơn nhà trường cịn
tích cực dự giờ, thăm lớp . Dự giờ theo kế hoạch trước, dự giờ đột xuất, dự theo
các dạng bài như âm, vần (1 vần, nhiều vần), tập đọc,.. Dự giờ với đối tượng
học sinh khu chính (có điều kiện học tập tốt hơn), học sinh khu lẻ, lớp
ghép,...nhằm kịp thời phát hiện những tồn tại, sai sót, những nội dung, hình thức
chưa phù hợp để hướng dẫn điều chỉnh, bổ sung kịp thời.
- Kiểm tra chất lượng đọc viết theo định kì:
+ Đầu tuần 7: Kiểm tra học sinh nhận biết và đọc đúng các âm, các tiếng, từ
ngữ có chứa âm đã học. Viết đúng các chữ cái, các tiếng, từ ngữ có chứa các chữ
cái đã học.
Đầu tuần 18: Kiểm tra việc nhận biết và đọc đúng được các vần; các tiếng,
từ ngữ có chứa vần.Viết đúng các vần, các tiếng, từ có chứa vần. Vơi mục tiêu đến
hết tuần 17 khơng cịn học sinh khơng nhớ âm và vần đơn giản.
Tuần 27 : Kiểm tra đọc, viết ở mức độ nâng cao dần về tốc độ và sự biểu
cảm trong tập đọc; viết đúng, viết đẹp trong chữ viết.
Việc kiểm tra trên sẽ giúp chuyên môn nhà trường nắm chắc được chất

lượng đọc, viết của học sinh theo từng giai đoạn. Sau kiểm tra chúng tôi sẽ đánh
giá kết quả giúp giáo viên có thêm nhiều giải pháp để cải tiến chất lượng.Tránh

skkn


16

được tình trạng học sinh chưa hồn thành nội dung học tập bị dồn đống kiến thức.
Đến cuối năm kiểm tra thì khơng có đủ thời gian để khắc phục hoặc hiệu quả bị
giảm.
Kết quả: Giáo viên rất thích được chuyên môn nhà trường dự giờ, khảo sát
chất lượng. Bởi khi dự giờ chúng tôi không gây áp lực cho giáo viên. Mà qua dự
giờ đã giúp giáo viên tìm cách tháo gỡ khó khăn trong q trình dạy học theo mục
tiêu. Nhiều giáo viên đã đăng kí với chuyên mơn để được dự giờ, thăm lớp. Nhờ có
sự đổi mới trong công tác kiểm tra, đánh giá đã làm thay đổi tư tưởng của đội ngũ
giáo và từ đó khơng cịn ngại, sợ khi được dự giờ, thăm lớp hay khảo sát chất
lượng.
2.4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm:
Vào giữa học kỳ II sau khi đã tiến hành và duy trì các giải pháp như trên, tơi
tiến hành khảo sát trên học sinh lớp 1 toàn trường và kết quả đạt được như sau:
Bảng 1: Khảo sát tư thế ngồi học và cách cầm bút của học sinh.
TT Thực trạng
Số
Tỉ lệ
lượng
1 Học sinh không biết cầm bút viết;
0
0
2 Học sinh cầm bút sai cách;

0
0
3 Học sinh ngồi viết không đúng tư thế
0
4 Học sinh ngồi viết khoảng cách giữa mắt và vở không
2
2,4
đủ theo yêu cầu để bảo vệ mắt;
5 Học sinh cầm bút đúng và ngồi viết đúng tư thế;
81
97,6
Bảng 2: Khảo sát chất lượng đọc, viết của học sinh.
TT Thực trạng
Số
Tỉ lệ
lượng
1 Học sinh không nhớ chữ cái, không đọc được
0
0
2 Học sinh đánh vần chậm và sai lỗi nhiều, viết chậm sai
nhiều.
1
1,2
3 Học sinh tăng động không chú ý học.
1
1,2
4 Học sinh đánh vần nhanh, viết đúng nhưng tốc độ
3,6
chậm.
3

5 Học sinh đọc, viết đúng đảm bảo tốc độ.
78
94,0
Bảng 3: Kết quả khảo sự quan tâm của phụ huynh đến việc học của con
em.
TT
Thực trạng
Số
Tỉ lệ
lượng
1 Phụ huynh không quan tâm đến việc học của con em.
4
4,8
2 Gia đình khơng có góc học tập cho con em
0
0

skkn


17

3

Phụ huynh quan tâm đến việc học của con em nhưng
10
12,1
không biết cách hướng dẫn học sinh học tập ở nhà.
4 Phụ huynh quan tâm đến việc học của con em và phối
69

83,1
hợp tốt với giáo viên trong việc hướng dẫn con em học
bài ở nhà.
Qua việc theo dõi thường xuyên trong quá trình dạy đọc, viết cho học sinh lớp
1 ở Trường Tiểu học Hồi Xuân, đến cuối tháng 4/2022, thống kê cho thấy các em
đã có nhiều chuyển biến tích cực, cụ thể :
- 100% học sinh ngồi viết đúng tư thế, cầm bút đúng cách.
- 100% học sinh có góc học tập và nêu cao được ý thức học ở nhà.
- 100% học sinh đã đọc được và viết được, nhiều học sinh đọc viết tốt, mặc dù
đến thời điểm khảo sát giữa kì 2 vẫn cịn học sinh đánh vần, nghe viết còn chậm,
song còn thời gian cuối năm và hè chắc chắn 100% học sinh sẽ hồn thành tốt nội
dung đọc, viết theo chương trình môn Tiếng Việt lớp 1.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận :
Trên đây là một số kinh nghiệm tôi đã chỉ đạo nhằm nâng cao chất
lượng đọc, viết cho học sinh. Với những giải pháp trên khi dạy đọc, viết
cho học sinh, giáo viên cần nhiệt tình trong cơng tác nghiên cứu bài dạy
cũng như nhiệt tình trên giừo lên lớp. Cần dạy theo hướng phân hoá đối
tượng học sinh, có kế hoạch cụ thể cho từng đối tượng học sinh trong từng
tiết học để các em đạt được mục tiêu bài học. Giáo viên cần chú trọng rèn
tư thế ngồi viết và cách cầm bút đúng nhằm nâng cao chất lượng chữ viết
bởi cầm bút sai cách sẽ làm giảm tốc độ viết và chất lượng chữ viêt. Coi
trọng phần dạy âm vần cho học sinh, bởi nếu phần âm vần học sinh đạt
được yêu cầu thì kết quả đọc, viết của học sinh sẽ tốt. Đồng thời giáo viên
cần phải làm tốt công tác phối hợp với gia đình học sinh để phụ huynh có
trách nhiệm trong học tập của con em mình. Để nâng cao được chất lượng
đọc, viết cho học sinh lớp 1 thì giáo viên còn phải làm tốt khâu kiểm tra,
đánh giá trong đó có đánh giá thường xuyên và đánh giá định kì. Chun
mơn nhà trường cũng phải làm tốt cơng tác này nhằm kịp thời giúp giáo
viên và học sinh điều chỉnh quá tình dạy học phù hợp và hiệu quả.

Với biện pháp này khả năng vận dụng vào dạy học là thực tế, mà bất
cứ giáo viên nào cũng có thể thực hiện được. Nếu áp dụng tốt các giải pháp
này chắc chắn chất lượng đọc, viết của học sinh lớp 1 sẽ được nâng cao.
3.2.Những đề xuất kiến nghị :
- Đối với Nhà trường : Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn cần tiếp tục triển
khai các giải pháp cho giáo viên để trao đổi học tập kinh nghiệm; tiếp tục duy trì và tìm

skkn


18

thêm các biện pháp khác nhằm nâng cao chất lượng đọc, viết của học sinh lớp 1 góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục chung của trường.
- Đối với phụ huynh học sinh : Cần quan tâm sát sao, phối hợp cùng với nhà
trường nhắc nhở, hướng dẫn các em tự giác trong học tập.
Trên đây chỉ là một số giải pháp của cá nhân với kinh nghiệm còn ít tơi rất
mong muốn được sự góp ý, trao đổi của các đồng nghiệp để có được những biện
pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng đọc, viết cho học sinh ở trường một cách
hiệu quả.
Tôi xin trân trọng cảm ơn !
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG
Thanh Hóa, ngày 15 háng 4 năm 2022
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết

Trịnh Thị Gấm

skkn


19

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Chương trình Giáo dục Mầm non của Bộ Giáo dục và Đào tạo;
[2]. Chương trình sách giáo khoa môn Tiếng Việt lớp 1, bộ Kết nối tri thức với
cuộc sống.
[3]. Mục tiêu môn Tiếng Việt tiểu học chương trình giáo dục phổ thơng 2018;
[4]. Phân phối chương trình mơn Tiếng Việt lớp 1 chương trình giáo dục phổ thông
2018;
[5]. Quy chuẩn của Bộ Y tế về tư thế ngồi học đúng và cách cầm bút đúng;
[6]. Tài liệu hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về tổ chức dạy học ở tiểu học thực
hiện chương trình giáo dục phổ thông 2018 của Vụ Giáo dục tiểu học.

skkn


20

PHỤ LỤC

Phụ lục 01: Một số hình ảnh minh họa về thực trạng

skkn


21

Phụ lục 02: Một số hình ảnh giáo viên trao sách, vở, đồ dùng học tập
cho học sinh lớp 1 có hồn cảnh khó khăn.

skkn


22

Phụ lục 03: Một số hình ảnh giáo viên tăng buổi dạy phụ đạo học sinh
và hình ảnh giáo viên phối hợp với phụ huynh.

skkn


23

Phụ lục 04: Hình ảnh sinh hoạt chun mơn, cơng tác xã hội hoá giáo dục.

skkn


24

Phụ lục 05: Một số hình ảnh tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp.

skkn


25

skkn