Skkn xây dựng chủ đề chế tạo mô hình bảng tuần hoàn bằng nguyên liệu tái chế theo inhj hướng stem nhằm phát triển năng lực cho học sinh khối 10 trường thpt hàm rồng

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT HÀM RỒNG

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

CHẾ TẠO MƠ HÌNH
BẢNG TUẦN HỒN BẰNG NGUYÊN LIỆU TÁI CHẾ
THEO ĐỊNH HƯỚNG STEM NHẰM PHÁT TRIỂN
NĂNG LỰC CHO HỌC SINH LỚP 10
TRƯỜNG THPT HÀM RỒNG

Người thực hiện: Bùi Thị Bích Ngọc
Chức vụ: Giáo viên
SKKN thuộc mơn: Hóa học

THANH HỐ NĂM 2022

skkn


MỤC LỤC
TRANG
1.
MỞ ĐẦU………………………………………………………
1
1.1. Lý do chọn đề tài………………………………………………
1
1.2.
1
Mục đích nghiên cứu…………………………………………..

1.3. Đối tượng được nghiên cứu……………………………………
1.4. Phương pháp nghiên cứu………………………………………
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm …………………

1
1
2

2.
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.

NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM………………...
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm……………………...
Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm….
Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề………………...
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường…………………

2
2
3
3
3

3.
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ……………………………………
3.1. Kết luận………………………………………………………...

3.2. Kiến nghị……………………………………………………….

16
16
17

skkn


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Để thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI, đặc biệt là Nghị quyết
Trung ương số 29-NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo, nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa
trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Ngày 28/12/2018 Chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể vừa được Ban Chỉ đạo
đổi mới chương trình sách giáo khoa giáo dục phổ thơng thơng qua. Trong đó chú
trọng vào hình thành và phát triển năng lực cũng như phẩm chất của người học.
Chương trình vừa được thơng qua có sự thay đổi rất lớn ở cấp Trung học phổ
thông (THPT), hướng đến định hướng nghề nghiệp từ lớp 10. Trong đó, các mơn
Vật lý, Hóa học, Sinh học thuộc nhóm mơn Khoa học tự nhiên được lựa chọn theo
định hướng nghề nghiệp khơng chỉ địi hỏi HS nắm vững những kiến thức, kỹ năng
cơ bản mà còn chú trọng yêu cầu vận dụng kiến thức, kỹ năng vào thực hành, giải
quyết các tình huống trong học tập và cuộc sống ...
Ngày 4/5/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg
về việc tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4: “…
Thay đổi mạnh mẽ các chính sách, nội dung, phương pháp giáo dục và dạy nghề
nhằm tạo ra nguồn nhân lực có khả năng tiếp nhận các xu thế cơng nghệ sản xuất
mới, trong đó cần tập trung vào thúc đẩy đào tạo về Khoa học, Công nghệ, Kỹ
thuật và Tốn học (STEM), ngoại ngữ, tin học trong chương trình giáo dục phổ

thông”.
Để thực hiện chỉ thị trên, ngày 14/08/2020 Bộ GD-ĐT ban hành công văn
số 3089/BGDĐT-GDTrH về hướng dẫn việc triển khai thực hiện giáo dục
STEM trong giáo dục trung học.
Trong chương trình giáo dục phổ thơng mới 2018 bộ mơn hóa học, vai trị
trong việc giảng dạy STEM là hết sức quan trọng kết hợp với các bộ mơn khác
như Tốn học, Vật lí, Tin học, Cơng nghệ nhằm phát triển phẩm chất và năng
lực của học sinh.
Vì vậy tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Chế tạo mơ hình bảng tuần hồn
bằng ngun liệu tái chế theo định hướng STEM nhằm phát triển năng lực
cho học sinh lớp 10 trường THPT Hàm Rồng”
1.2. Mục đích nghiên cứu
Qua thực tế giảng dạy học sinh khối lớp 10, nhận thấy việc học mơn Hóa
cịn xa rời thực tế. Điều đó thơi thúc tơi tìm tịi, nghiên cứu sáng kiến trên.
1.3. Đối tượng được nghiên cứu
- Các phương pháp dạy học tích cực.
- Các bài dạy trong chương trình THPT.
- Học sinh khối lớp 10 trường THPT Hàm Rồng.

skkn


1.4. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình học tập, giảng dạy và nghiên cứu kiến thức này tôi tập
trung giải quyết các vấn đề sau:
- Một là nghiên cứu kĩ lý thuyết trong sách giáo khoa và phương pháp dạy
học mới.
- Hai là nghiên cứu khả năng tiếp thu của học sinh trường THPT Hàm Rồng
để có những cách trình bày thật dễ hiểu, phù hợp với từng đối tượng học sinh.
- Ba là vận dụng phương pháp dạy học STEM vào thực tiễn giảng dạy của

mình, học tập của học sinh, đồng thời thu thập ý kiến phản hồi từ học sinh và
đồng nghiệp, rút kinh nghiệm sữa chữa, bổ sung, hoàn thiện hơn.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
- Hệ thống hóa tồn bộ bảng tuần hồn.
- Vận dụng phương pháp mới để đón chương trình sách giáo khoa mới.
2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
STEM là thuật ngữ viết tắt của các từ Science (Khoa học), Technology
(Cơng nghệ), Engineering (Kĩ thuật) và Mathematics (Tốn học), thường được
sử dụng khi bàn đến các chính sách phát triển về Khoa học, Cơng nghệ, Kĩ
thuật và Tốn học của mỗi quốc gia. Thuật ngữ này lần đầu tiên được giới
thiệu bởi Quỹ Khoa học Mỹ vào năm 2001. Với những tiếp cận khác nhau,
giáo dục STEM sẽ được hiểu và triển khai theo những cách khác nhau. Các nhà
lãnh đạo và quản lý đề xuất các chính sách để thúc đẩy giáo dục STEM, quan
tâm tới việc chuẩn bị nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của sự phát triển khoa
học, cơng nghệ. Người làm chương trình qn triệt giáo dục STEM theo cách
quan tâm tới nâng cao vai trị, vị trí, sự phối hợp giữa các mơn học có liên quan
trong chương trình. Giáo viên thực hiện giáo dục STEM thông qua hoạt động
dạy học để kết nối kiến thức học đường với thế giới thực, giải quyết các vấn đề
thực tiễn, để nâng cao hứng thú, để hình thành và phát triển năng lực và phẩm
chất cho học sinh. Nhìn chung, khi đề cập tới STEM, giáo dục STEM, cần
nhận thức và hành động theo cả hai cách hiểu sau đây:

skkn


Hình 1: Mơ hình giáo dục STEM
Một là, TƯ TƯỞNG (chiến lược, định hướng) giáo dục, bên cạnh định
hướng giáo dục toàn diện, THÚC ĐẨY giáo dục 4 lĩnh vực: Khoa học, Cơng
nghệ, Kỹ thuật, Tốn với mục tiêu định hướng và chuẩn bị nguồn nhân lực đáp

ứng nhu cầu ngày càng tăng của các ngành nghề liên quan, nhờ đó, nâng cao sức
cạnh tranh của nền kinh tế.
Hai là, phương pháp TIẾP CẬN LIÊN MƠN (khoa học, cơng nghệ, kỹ
thuật, toán) trong dạy học với mục tiêu: (1) nâng cao hứng thú học tập các môn
học thuộc các lĩnh vực Khoa học, Cơng nghệ, Kỹ thuật, Tốn; (2) vận dụng kiến
thức liên môn để giải quyết các vấn đề thực tiễn; (3) kết nối trường học và cộng
đồng; (4) định hướng hành động, trải nghiệm trong học tập; (5) hình thành và
phát triển năng lực và phẩm chất người học.
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
Qua nhiều năm thực tế giảng dạy tôi thấy thực trạng giáo dục ở cơ sở như sau:
* Về phía giáo viên:
- Về phía bản thân là một giáo viên hóa học, mặc dù trong tiết dạy đã sử
dụng nhiều phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực như hoạt động nhóm,
chuyên gia, nêu vấn đề, phát vấn học sinh nhưng hiệu quả chưa được cao do
thời gian trên lớp hạn chế.
- Dạy học chưa định hướng được nghề nghiệp cho học sinh.
* Về phía học sinh:
- Học sinh chưa chủ động trong cơng việc, chưa có khả năng lập kế hoạch
và thực hiện kế hoạch vì vậy khả năng sáng tạo còn hạn chế.
- Học sinh chưa tích hợp được nhiều mơn học để giải thích cũng như chế
tạo ra những sản phẩm mong muốn.
- Học sinh chưa biết được quy trình nghiên cứu khoa học, thử nghiệm nên
thường có tâm lí chán nản, khơng kiên trì.

skkn


- Chưa định hướng được nghề nghiệp, khơng biết mình thích nghề gì và
nghề gì phù hợp với năng lực của mình.
2.3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

Để giải quyết các bài tốn này, tơi đã kết hợp các kiến thức cơ bản sau:
- Nghiên cứu nội dung của bộ sách giáo khoa hóa học lớp 10 đang dùng
trong nhà trường.
- Nghiên cứu định hướng đổi mới trong chương trình sách giáo khoa mới.
- Nghiên cứu các phương pháp dạy học được tiếp thu.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Sau đây tôi xin giới thiệu chủ đề mà bản thân đã nghiên cứu và thử nghiệm:

CHỦ ĐỀ:
CHẾ TẠO MƠ HÌNH BẢNG TUẦN HỒN BẰNG NGUN LIỆU TÁI CHẾ

A. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong chương 2 của sách giáo khoa lớp 10 về Bảng tuần hồn: kiến thức
rất trừu tượng, khó hình dung nên việc học sinh trải nghiệm làm mơ hình Bảng
tuần hoàn giúp các em hiểu sâu hơn về nguyên tắc sắp xếp và ý nghĩa của Bảng
tuần hoàn.
Vấn đề thứ hai, rác thải và xử lí rác thải đang là mối quan tâm rất lớn của
toàn xã hội nên làm Bảng tuần hoàn từ vật liệu tái chế giúp các em tiết kiệm chi
phí, có ý thức về bảo vệ môi trường, phát triển nhiều ý tưởng sáng tạo làm ra
những vật dụng khác tái chế và làm giảm lượng rác thải ra môi trường.

B. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Giúp học sinh hiểu được nguyên tắc sắp xếp và cấu tạo của Bảng tuần
hồn từ đó học sinh vận dụng Bảng tuần hồn để khai thác thơng tin về ơ
ngun tố, chu kì, nhóm ngun tố đặc biệt là các nguyên tố nhóm A.
- Học sinh hiểu được tầm quan trọng của việc tái chế rác thải là một trong
những vấn đề quan trọng cần giải quyết ngay trong giai đoạn này của xã hội.
- Học sinh có thể sáng tạo và thiết kế các mơ hình Bảng tuần hoàn dễ sử

dụng và độc đáo.

2. Kỹ năng
- Học sinh có kỹ năng đọc và lấy thơng tin, phối hợp làm việc nhóm và
thuyết trình về mơ hình Bảng tuần hồn của mình đã làm.

skkn


3. Phát triển phẩm chất
- Có ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường: không xả rác bừa bãi không
đúng nơi quy định.
- Tích cực tham gia q trình làm mơ hình và phản biện cho mơ hình của
nhóm mình trước lớp.

4. Phát triển năng lực
a. Năng lực chung
- Năng lực tự chủ và tự học.
- Năng lực ngôn ngữ.
- Năng lực cơng nghệ.
- Năng lực tốn học.
- Năng lực thẩm mỹ.

b. Năng lực STEM
- Khoa học (S): Hiểu được nguyên tắc sắp xếp và ý nghĩa của Bảng tuần hồn.
- Cơng nghệ (T): Nêu được cơng dụng và sử dụng thành thạo súng bắn
keo, kéo, dao dọc giấy….
- Kỹ thuật (E): đọc các tài liệu về hướng dẫn làm mơ hình từ đó vận dụng
vào mơ hình Bảng tuần hồn.
- Tốn học (M): tính tốn và đo được chiều dài, chiều rộng của các ơ

ngun tố; kích cỡ từng mơ hình; tính tốn thống kê điểm của từng nhóm lên
thuyết trình dựa vào điểm thành viên.

C. CHUẨN BỊ
1. Chuẩn bị của giáo viên
Phương tiện dạy học
- Máy tính, ti vi thông minh, video về vật liệu tái chế , một số mơ hình
Bảng tuần hồn khác …
- Phịng học, có bàn làm việc nhóm.

2. Chuẩn bị của học sinh
- Sách giáo khoa lớp 10 mơn hóa.
- Vật liệu tái chế (thùng xốp, bìa catơng, nút chai, …), bút màu hoặc hộp
màu nước, thước kẻ, súng bắn keo, bút chì, dao dọc giấy, kéo, …

D. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
- Phương pháp hoạt động nhóm.
- Phương pháp tự luận nêu vấn đề.
E. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Địa điểm tổ chức lớp: lớp học khối 10.

skkn


TIẾT 1: XÁC ĐỊNH U CẦU CỦA MƠ HÌNH BẢNG
TUẦN HOÀN VÀ NGHIÊN CỨU VỀ BẢNG
TUẦN HOÀN
Gồm 2 hoạt động
+ Hoạt động 1: Xác định u cầu của mơ hình Bảng tuần hoàn.
+ Hoạt động 2: Nghiên cứu về Bảng tuần hồn.

Hoạt động 1: Xác định u cầu của mơ hình Bảng tuần hồn (5
phút)
A. Mục đích hoạt động
Sau hoạt động này học sinh có khả năng:
+ Biết được một số mơ hình Bảng tuần hồn mà các bạn ở trường khác đã làm.
+ Vật liệu tái chế cần chọn làm mơ hình.
+ Liệt kê được các tiêu chí sản phẩm từ đó định hướng thiết kế sản phẩm.

B. Nội dung hoạt động
GV cho học sinh xem mơ hình bảng tuần hồn của học sinh các trường
khác từ đó giới thiệu nhiệm vụ của dự án làm mơ hình Bảng tuần hoàn từ vật
liệu tái chế.

C. Dự kiến sản phẩm hoạt động của học sinh
- Xác định được yêu cầu mơ hình Bảng tuần hồn: kích thước, loại vật liệu
sử dụng, hình dáng vật.

D. Cách thức tổ chức hoạt động
Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Tổ chức nhóm học tập (2 phút)
Học sinh ngồi theo nhóm, cùng nhau
- Tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm
bầu nhóm trưởng, thư kí.
dự án: gồm 4 nhóm, mỗi nhóm khoảng
10 -11 bạn.

Mỗi nhóm bầu nhóm trưởng, thư kí
Tìm hiểu về các mơ hình Bảng tuần
hồn làm từ vật liệu tái chế (5 phút)
GV: chiếu video về các mơ hình Bảng tuần
hồn bằng tivi thơng minh cho học sinh.
YouTube: Tịa tuần hồn hóa họcThanh Thủy12
- GV: cho học sinh xem các mơ hình

skkn

HS: các nhóm cử bạn thư kí ghi lại
các mơ hình cơ giáo cung cấp.

HS khác theo dõi video và hình
ảnh để lựa chọn ý tưởng cho
nhóm mình.


Bảng tuần hồn khác.
Thống nhất tiến trình dự án (3 phút)
GV hướng dẫn HS về tiến trình dự án HS: thư kí mỗi nhóm ghi các nhiệm
và u cầu học sinh ghi vào nhật kí học vụ yêu cầu của GV.
tập
Các học sinh trong nhóm khác lắng
Bước 1: Nhận nhiệm vụ
nghe và bổ sung các thơng tin cho
Bước 2: Tìm hiểu kiến thức kĩ năng
bạn thư kí.
liên quan
Bước 3: Lập bản phương án thiết kế và

báo cáo
Bước 4: Làm sản phẩm
Bước 5: Báo cáo và đánh giá sản phẩm
Thống nhất yêu cầu và tiêu chí sản
phẩm (3 phút)
GV: đưa ra yêu cầu cho sản phẩm
HS: ghi lại các yêu cầu về sản phẩm
1. Mơ hình Bảng tuần hồn có hình
dạng như thế nào?
2. Em sử dụng những vật liệu nào để HS: đặt câu hỏi cho GV về vật liệu
làm Bảng tuần hồn?
và những thơng tin trong Bảng tuần
3. Thơng tin em cần ghi trong
hoàn
Bảng tuần hoàn?
GV: tổng kế lại tiêu chí sản phẩm
Hoạt động 2: Nghiên cứu về Bảng tuần hồn (30 phút)
A. Mục đích hoạt động
Sau hoạt động này:
- Học sinh nắm được nguyên tắc sắp xếp các nguên tố trong Bảng tuần hoàn.
- Học sinh hiểu được cấu tạo của Bảng tuần hồn: ơ ngun tố, chu kì, nhóm.
- Học sinh biết vận dụng để từ cấu hình electron ngun tử để tìm được vị
trí ngun tố trong Bảng tuần hồn.

B. Nội dung hoạt động
Học sinh tìm hiểu kiến thức về bảng tuần hoàn: (Bài 7 trang 32 sách giáo
khoa mơn hóa lớp 10) Và trả lời câu hỏi trong phiếu học tập sau đó GV sẽ gọi
đại diện nhóm lên trình bày sau đó GV chốt lại các vấn đề chính của bài.

C. Dự kiến sản phẩm hoạt động của học sinh

- Phiếu trả lời câu hỏi.
- Kiến thức trọng tâm trong bài Bảng tuần hoàn trong vở ghi.

skkn


D. Cách thức tổ chức hoạt động
Hoạt động của GV
Mở đầu (5 phút)
GV: Phát phiếu học tập và cho học sinh
làm trong 3 phút.
GV: gọi một nhóm trả lời các thông tin
trong phiếu học tập số 1.
GV: yêu cầu HS mở Bảng tuần hoàn
trang 37 sách giáo khoa để xem các
nguyên tố trên của bài nằm ở hàng, cột
nào trong Bảng tuần hoàn.
Nghiên cứu Bảng tuần hoàn (20
phút)
GV: Phát phiếu học tập và cho học sinh
làm trong 10 phút.
GV gọi đại diện nhóm trả lời các thơng
tin trong phiếu học tập số 2.
GV : chốt lại các thông tin để về học
sinh có thể tổng hợp trong vở ghi.
Tổng kết và giao nhiệm vụ (5 phút)
GV: nhận xét về tiến độ làm việc của các
thành viên trong nhóm.
GV: giao nhiệm vụ tuần sau:
Nhiệm vụ học tập: Dựa trên kiến thức

vừa tìm hiểu (vật liệu tái chế, kiến thức
về Bảng tuần hồn) các em hãy xây
dựng bản thiết kế về “Mơ hình Bảng
tuần hồn từ vật liệu tái chế”.
u cầu sản phẩm
Poster bản thiết kế bao gồm các nội
dung:
- Cấu tạo (hình vẽ).
- Nguyên liệu dự kiến.
- Cách bước tiến hành.
Lưu ý :
GV có thể lựa chọn linh hoạt hình thức
bản thiết kế : poster( giấy roki, lịch
cũ…), bản trình chiếu powerpoint, hình
vẽ trên bảng.

skkn

Hoạt động của HS
HS: làm bài tập trong phiếu, có
sự bàn bạc giữa các thành viên
trong nhóm HS: đại diện nhóm
được gọi trả lời thơng tin trong
phiếu học tập
HS: một học sinh trả lời câu hỏi

HS: làm bài tập trong phiếu, có sự
bàn bạc giữa các thành viên trong
nhóm.
HS: đại diện nhóm được gọi trả lời

thơng tin trong phiếu học tập.

HS: đại diện nhóm ghi lại các
nhiệm vụ cần làm trong tuần tới.


PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
Câu 1: Cho các nguyên tố sau: Na ( Z =11) ; Al ( Z =13); Cl ( Z =17)
a. Viết cấu hình electron nguyên tử nguyên tố trên.
b. Những nguyên tố trên có đặc điểm chung gì về số lớp electron.
……………………………………………………………………………………
Câu 2: Cho các nguyên tố sau: Be ( Z =4) ; Mg ( Z =12); Ca (Z =20)
a. Viết cấu hình electron nguyên tử nguyên tố trên.
b. Những nguyên tố trên có đặc điểm chung gì về số electron lớp ngồi.
……………………………………………………………………………………

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
Câu hỏi 1: Dựa vào Bảng tuần hoàn trang 37, em hãy cho biết nguyên tắc sắp
xếp Bảng tuần hoàn (xét theo điện tích hạt nhân, hàng ngang và cột dọc).
1. Điện tích hạt nhân sắp xếp như thế nào?
......................................................................................…………………………
2. Các ngun tố trong một hành có đặc điểm gì?
.............................................................................………………………………
3. Các ngun tố trong một cột có đặc điểm gì?
...................................................................................……………………………
Câu hỏi 2: Em hãy trả lời các câu hỏi sau:
1. Chu kì là gì?
................................................................................................................................
2. Mối quan hệ giữa STT của chu kì và STT lớp e?
................................................................................................................................

3. Số chu kì nhỏ và chu kì lớn?
................................................................................................................................
4. Chu kì nào chưa hồn thành?
................................................................................................................................
5. Quy luật của mỗi chu kì ?
................................................................................................................................
6. Nhóm ngun tố là gì?
................................................................................................................................
7. Bảng tuần hồn có bao nhiêu cột và được chia làm mấy nhóm A, mấy nhóm B?
.....................………………………………………………………………………
8. Đặc điểm của nhóm A (loại nguyên tố, mối quan hệ số e lớp ngồi và STT nhóm
……………………………………………………………………………………
9. Đặc điểm của nhóm B(loại nguyên tố, mối quan hệ số e hóa trị và STT nhóm?
................................................................................................................................

skkn


TIẾT 2: TRÌNH BÀY BẢN THIẾT KẾ MƠ HÌNH BẢNG TUẦN
HOÀN TỪ VẬT LIỆU TÁI CHẾ
(Báo cáo: 45 phút)
Tiết 2 gồm hoạt động : Trình bày bản thiết kế mơ hình Bảng tuần hồn từ vật
liệu tái chế.

A. Mục đích hoạt động
Sau hoạt động này học sinh có khả năng:
- Mơ tả bản thiết kế về Bảng tuần hồn từ vật liệu tái chế.
- Vận dụng các kiến thức Bảng tuần hồn, tốn học để giải thích cho mơ
hình của nhóm mình.
- Lựa chọn phương án thiết kế tối ưu cho mơ hình Bảng tuần hồn.

B. Nội dung hoạt động
Trong 1 tuần, HS làm việc nhóm ở nhà để hồn thành bản thiết kế, cử
bạn lên thuyết trình, góp ý để bài thuyết trình tốt nhất.

Hướng dẫn lập phương án thiết kế
1. Mỗi thành viên vẽ ít nhất 1 ý tưởng thiết kế sản phẩm, cập nhật vào nhật kí cá
nhân.
2. Các thành viên thảo luận tất cả các ý tưởng của các thành viên và lựa chọn 1
ý tưởng tốt nhất. Vẽ vào nhật kí học tập của nhóm.
3. Vẽ phác họa thiết kế của sản phẩm. Ghi rõ:
- Chú thích từng bộ phận của sản phẩm.
- Liệt kê các nguyên liệu ứng với từng bộ phận.
- Dự kiến về kích thước, hình dáng, chiều dài, chiều rộng……
- Vận dụng các kiến thức về Bảng tuần hoàn để giải thích về hình dáng,
kích thước ở trên.

C. Dự kiến sản phẩm
- Bản thiết kế.
- Bản ghi nhận đóng góp ý kiến đóng góp của các bạn học và các câu hỏi,
ý kiến của nhóm phản biện.

skkn


D. Cách thức tổ chức hoạt động
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Mở đầu: Tổ chức báo cáo (5 phút)
GV: thơng báo tiến trình của buổi báo
cáo
+ Thời gian báo cáo mỗi nhóm: 3 phút
+ Thời gian đặt câu hỏi và trao đổi: 3
phút
+ Trong khi các bạn báo cáo, mỗi
học sinh ghi chú ý nhận xét và đặt
câu hỏi tương ứng

GV thơng báo tiêu chí đánh giá
cho bản thiết kế
Báo cáo (30 phút)
GV: mời từng nhóm lên báo cáo

HS: cử bạn đại diện nhóm ghi
yêu cầu của GV về việc báo cáo
sản phẩm. Các học sinh khác
nhận phiếu đánh giá và nghiên
cứu trước khi đánh giá từng
nhóm

HS: cử bạn đại diện nhóm báo cáo,
các bạn khác lắng nghe và bổ sung
câu trả lời của bạn lên báo cáo
GV: sử dụng phiếu đánh giá để đánh HS nhóm khác cho điểm và ghi nhận
giá phần trình bày của học sinh
xét nhóm lên báo cáo
Tổng kết và dặn dị (10 phút)
- GV đánh giá phần báo cáo của nhóm - HS ghi lại nhận xét giáo viên

dựa trên các tiêu trí
+ Nội dung
- HS tham khảo mơ hình của các bạn
+ Hình thức bài báo cáo
nhóm khác để hồn thiện ý tưởng
+ Kỹ năng thuyết trình (trình bày và nhóm mình
trả lời câu hỏi)
- GV yêu cầu HS tổng hợp các góp ý
của GV và các nhóm, điều chỉnh bản
thiết kế và lựa chọn phương án thiết kế
tối ưu.
- GV thông báo nhiệm vụ của hoạt
động học tập kế tiếp: thi công và báo
cáo sản phẩm.

skkn


Hình 2: Bản thiết kế của HS

PHỤ LỤC 1: BÁO CÁO DỰ ÁN
TT
1
2
3
4
5

Nội dung công việc

Phân công

Đánh giá nhiệm vụ

PHỤ LỤC 2: BẢNG TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG BÁO CÁO
PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ
(dùng cho GV)
Nội dung các phần đánh giá
1 Có chú thích đầy đủ các bộ phận thiết bị
BẢN PHƯƠNG ÁN

Có liệt kê rõ ràng danh mục các nguyên
2
liệu tái chế sử dụng

skkn

Điểm
1
1


THIẾT KẾ

Có đầy đủ các thơng số kĩ thuật( loại vật
liệu, độ dài, độ dày, số lượng…..)

1

4 Trình bày được nguyên tắc sắp xếp BTH

1

5 Nêu ứng dụng của mô hình BTH

1

3

HÌNH THỨC
BẢN THIẾT KẾ
KĨ NĂNG
THUYẾT
TRÌNH

6
7
8
9
10

Hình vẽ và chú thích rõ ràng, dễ quan
sát
Poster có màu sắc hài hịa, bố cụ hợp lí
Trình bày thuyết phục
Trả lời được câu hỏi phản biện
Tham gia đóng góp ý kiến, đặt câu hỏi
phản biện có chất lượng cho nhóm báo
cáo

TỔNG ĐIỂM

1
1
1
1
1
10

Hoạt động 4:
CHẾ TẠO MƠ HÌNH BẢNG TUẦN HỒN TỪ VẬT LIỆU TÁI CHẾ
(Học sinh làm mơ hình trong 2 tuần ở nhà)
A. Mục đích hoạt động
- Thi cơng mơ hình Bảng tuần hoàn từ phương án thiết kế tối ưu đã lựa chọn.
- Thử nghiệm sản phẩm và điều chỉnh.

B. Nội dung hoạt động
HS thi cơng làm Bảng tuần hồn ngồi giờ học. GV theo dõi và hỗ trợ HS.

C. Dự kiến sản phẩm
- Mơ hình Bảng tuần hồn từ vật liệu tái chế.
- Bản thiết kế sau điều chỉnh.

D. Cách thức tổ chức hoạt động
GV có thể lập nhóm Fecebook và u cầu HS cập nhật q trình thi cơng
sản phẩm. Từ đó GV có thể đơn đốc, hỗ trợ và tư vấn khi cần thiết.
HS thử nghiệm chế tạo các mơ hình và ghi vào nhật ký cơng việc HS: cử
học sinh viết phần báo cáo cho sản phẩm khi hoàn thành.

skkn

PHỤ LỤC 3: KẾ HOẠCH CỦA CHÚNG TƠI
TT
1
2
3
4

Cơng việc

Thời gian

Ghi chú

PHỤ LỤC 4: THI CÔNG SẢN PHẨM
Sản phẩm thử nghiệm:
Lần 1:
- Nhược điểm của lần làm mơ hình đầu tiên
Lần 2:
- Ưu điểm: ..............................................................................................................
- Vấn đề tồn tại (nếu có) ........................................................................................

TIẾT 3:
TRÌNH BÀY SẢN PHẨM MƠ HÌNH BẢNG TUẦN HỒN
VÀ THẢO LUẬN (45 phút trên lớp)
Tiết này bao gồm hoạt động 5: Trình bày sản phẩm mơ hình Bảng tuần
hồn và thảo luận.

A. Mục đích hoạt động

- Trình bày cách thực hiện mơ hình Bảng tuần hồn (ngun tắc sắp
xếp,loại vật liệu, cách tiến hành, thời gian và chi phí thực hiện.
- Giải thích được sự thành cơng hoặc thất bại của sản phẩm.
- Đề xuất các ý tưởng cải tiến mơ hình Bảng tuần hồn.

skkn


B. Nội dung hoạt động
HS báo cáo và thử nghiệm sản phẩm. GV và HS nhận xét và nêu câu hỏi.
HS giải thích sự hình thành cơng hay thất bại của mơ hình Bảng tuần hồn và đề
xuất phương án cải tiến.

C. Dự kiến sản phẩm
- Mơ hình Bảng tuần hồn từ vật liệu tái chế.
- Phần thuyết trình được soạn trên Word, powerpoint, hình vẽ, poster.

D. Cách thức tổ chức hoạt động
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Mở đầu - Tổ chức báo cáo (5 phút)
GV: cho học sinh xem video về vật liệu
tái chế
HS xem video trên tivi thông minh
Youtube: sức sống từ rác thải tái chế
GV: Nêu nhiệm vụ học sinh đã thực hiện
được trong các tiết trước
Tiết 1: Xác định yêu cầu của mô hình HS lắng nghe và bạn lên thuyết
Bảng tuần tồn và nghiên cứu về Bảng trình của các nhóm lên chuẩn bị
tuần hồn.

Tiết 2: Trình bày bản thiết kế mơ hình
Bảng tuần hồn.
2 tuần trước: Các em làm mơ hình
Bảng tuần hồn ở nhà
Tiết hơm nay các em sẽ trình bày sản
HS cả lớp nhận phiếu đánh giá để
phẩm mô hình Bảng tuần hồn.
chấm điểm cho các nhóm báo cáo
GV: Đưa nhiệm vụ của nhóm báo cáo Bạn thư kí mỗi nhóm nhận tờ tổng hợp
và các học sinh của các nhóm khác sẽ để đánh giá các nhóm và ghi nhận xét
chấm điểm cho nhóm báo cáo và thư kí cho nhóm mình.
từng nhóm sẽ ghi lại kết quả.
GV cử hai bạn lên dẫn chương trình báo
cáo sản phẩm của các nhóm.
Báo cáo các nhóm (30 phút)
HS: Một HS của nhóm báo cáo lên trình
GV cùng HS khác nghe các nhóm báo bày trong 3 phút và 3 phút tranh biện.
cáo.
HS: lắng nghe bạn báo cáo.
GV hướng dẫn các học sinh trong các HS: cho điểm và nhận xét chung về
nhóm chấm điểm nhóm lên báo cáo và nhóm báo cáo.
hướng dẫn thư kí tập hợp và ghi các HS: các nhóm khác đưa câu hỏi phản
thơng tin lên tờ tổng hợp.
biện cho nhóm lên trình bày.
Tổng kết, đánh giá sản phẩm của các
nhóm (5 phút)

skkn

Gv: tổng hợp điểm và nhận xét các nhóm HS: một HS làm thư kí ghi thơng tin
thơng qua tờ tổng hợp điểm chung.
các nhóm.
GV: Đưa các câu hỏi về BTH để học HS: chú ý lắng nghe, giơ tay trả lời
sinh khai thác mơ hình mà mình vừa câu hỏi.
thiết kế được.
GV: Đưa câu hỏi mở để HS phát triển mơ
hình Bảng tuần hồn.

Một số hình ảnh tiết dạy

Hình 3: Nhóm 1 thuyết trình sản phẩm làm từ vật liệu tái chế

Hình 4: Nhóm 2 thuyết trình sản phẩm: Ngôi nhà xanh

skkn


Hình 5: Nhóm 3 thuyết trình sản phẩm: Chiếc hộp bốn mùa

Hình 6: Nhóm 4 thuyết trình: Giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam
PHỤ LỤC 5. PHIẾU ĐÁNH GIÁ DÀNH CHO HỌC SINH
LỚP: ……………………..........…… NHÓM: …………………………………..
HỌ VÀ TÊN: ……………........…………………………………………………..
STT

TIÊU CHÍ

1. Đầy đủ nội dung cơ bản về chủ đề
1. Báo cáo kiến được báo cáo

thức (15 đ)
2. Poster có màu sắc hài hịa, bố cục
hợp lí
2. Bản
3. Đầy đủ nội dung theo yêu cầu cơ bản
phương án
4. Bản trình chiếu có màu sắc hài
thiết kế (15đ) hịa, bố cục hợp lí
3. Mơ hình
5. Đảm bảo đầy đủ thơng tin của

skkn

ĐIỂM
TỐI ĐA

10
5
10
5
10

ĐIỂM
ĐÁNH GIÁ


BTH
6. BTH được chế tạo từ nguyên liệu
Bảng tuần
tái chế

hoàn (30đ)
7. BTH có hình thức đẹp
8. BTH dễ tra cứu thơng tin
1. Trình bày mạch lạc, rõ ràng
2. Kết hợp với cử chỉ, phương tiện
4. Kỹ năng
khác để hỗ trợ trình bày
thuyết trình
3. Trả lời câu hỏi phản biện
(20đ)
4. Tham gia đóng góp ý kiến, đặt câu
hỏi phản biện cho nhóm khác
5. Kỹ năng làm 1. Kế hoạch có tiến trình và phân
2. Mỗi thành viên tham gia đóng
việc nhóm
góp ý tưởng. hợp tác hiệu quả để
(20đ)
hoàn thành dự án

10
5
5
5
5
5
5
10
10

KẾT QUẢ THU ĐƯỢC SAU KHI DẠY HỌC

THEO ĐỊNH HƯỚNG STEM
Qua công tác điều tra tôi thu được kết quả sau:
- Học sinh đã có hứng thú học mơn hóa học nói riêng và mơn khoa học tự
nhiên nói chung cụ thể:
- 80% HS thích thú, hào hứng với các hoạt động STEM.
- 95% HS thích thú, hào hứng với các hoạt động trải nghiệm vào các dịp lễ tết.
- 100% HS đã rèn luyện được năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp
tác, năng lực sáng tạo, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng làm việc nhóm.
- 100% HS có ý thức bảo vệ môi trường, tiết kiệm trong sinh hoạt, biết
yêu thương chia sẻ và giúp đỡ mọi người.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận
Sau một quá trình nghiên cứu, chỉnh sửa và bổ sung, đề tài đã thu được
những kết quả sau:
- Đã nêu được định hướng của việc thay đổi sách giáo khoa, chương trình
dự thảo sách giáo khoa mới.

skkn