Giáo án Ngữ văn lớp 10 (Học kì 1)

Tuần:
Ngàysoạn:
Ngàykí:
Tiết1,2: Văn học
TỔNG QUANVĂNHỌCVIỆT NAM
A. VẤNĐỀ CẦNGIẢI QUYẾT
I. Tên bài học: Tổngquanvănhọc ViệtNam.
II. Hìnhthức dạy học:DHtrênlớp.
III. Chuẩn bịcủagiáoviên vàhọc sinh
1. Giáoviên:
- Phươngtiện,thiếtbị:
+ SGK,SGV,TưliệuNgữVăn11,thiếtkếbàihọc.
+ Máytính,máychiếu,loa...
- PPDH: Phátvấn,thuyếttrình,nêuvấnđề,thảoluậnnhóm,trịchơi
2. Học sinh:Sáchgiáokhoa,bàisoạn.
B. NỘIDUNG BÀIHỌC
TổngquanvănhọcViệtNam.
C. MỤCTIÊUBÀIHỌC
1.Kiến thức
-NắmđượchaibộphậnhợpthànhcủavănhọcViệtNam:vănhọcdângianvàvăn
học viết.
- NắmđượcmộtcáchkháiquáttiếntrìnhpháttriểncủavănhọcviếtViệtNam.
- Nắmvữngcácthể loạivănhọc.
2. Kĩnăng
- Nhậndiệnđược nềnvăn học dântộc.
- Nêuđượccácthờikìlớnvàcác giaiđoạncụthểtrongcác thờikìphát triểncủa văn học
dântộc.
3.Tháiđộ
- Bồidưỡngniềmtựhàovềtruyềnthốngvănhố củadântộc.
4. Những nănglực cụ thể học sinhcần pháttriển
- Nănglựcthuthậpthôngtinliênquanđếnlịchsử vănhọcViệtNam

- Nănglựcđọc–hiểu cáctáctácphẩmvănhọcViệtNam(Vănhọcdângianvà vănhọcviết)
- Nănglựctrìnhbàysuynghĩ,cảmnhậncủacánhânvềcácthờikìvănhọc.
- Nănglựchợptáckhitraođổi,thảoluậnvềthànhtựu,hạnchế,nhữngđặcđiểm
cơbản,giátrịcủa nhữngtácphẩmvănhọcViệtNam;
- Nănglựcphântích,sosánhsựkhácnhaugiữavănhọcdângianvàvănhọcviết
- Nănglựctạolậpvănbảnnghịluận


D. TIẾNTRÌNH TỔCHỨCBÀIHỌC
1.KHỞIĐỘNG(5phút)
Hoạt độngcủaGV vàHS
*Hoạtđộng1:Khởiđộng
Bước1:GVgiaonhiệmvụ-Chialớp
thành2nhóm:
+Nhóm1:Kểtênnhữngtácphẩmvăn
họcdângian ởbậcTHCSmàemu
thíchnhất?
+Nhóm2:Kểtênnhữngtácphẩmvăn
họcviếtởbậcTHCSmàemuthích nhất?.
Bước2:HSthựchiệnnhiệmvụ-HS các
nhómtiếnhànhthảoluận nhanh Bước 3:
Các nhómcửđại diện trình
bày,nhómcịnlạinghevàbổxungý kiến.
Bước4:GVnhậnxétvàđưarađịnh
hướngvàobài.
CáctácphẩmvănhọcdângianởTHCS là:
- TruyệncổtíchThạchsanh,Bánhtrưng
bánhdày;TruyềnthuyếtThánhgióng,
Sơntinh– thủytinh….
- Cáctácphẩmcủavănhọcviết:bàithơ

SangthucủaHữuThỉnh,truyệnngắn
Bếnq của NguyễnMinhChâu…
=>Đólànhữngtácphẩmthuộcvănhọc
dângianvàvănhọc viếtViệtNam

Nộidungcơ bản cần đạt

Các tácphẩmvănhọc dângianởTHCS là:
-Truyệncổ tíchThạchsanh,Bánhtrưngbánh
dày;TruyềnthuyếtThánhgióng,Sơntinh
– thủytinh….
-Cáctácphẩmcủavănhọcviết:bàithơSang
thucủaHữuThỉnh,truyệnngắnBếnqcủa
NguyễnMinhChâu…


*Hoạtđộng2:Hìnhthànhkiếnthức
Thaotác1:Tìmhiểucácbộphậnhợp
thànhcủavăn họcViệt Nam
-Hìnhthức:Làmviệccánhân

I .CácbộphậnhợpthànhcủaVHVN:
Gồmhaibộphận:Vănhọcdângianvà
vănhọcviết.Haibộphậnnàycómốiquanhệ
mậtthiếtvớinhau.

- Kỹthuật:Đặtcâuhỏi
B1:GVnêucâuhỏi
VHVNbaogồmmấybộphậnlớn?Đó là
nhữngbộphậnvănhọcnào?

B2:Hssuynghĩtrả lời
B3:Hstrìnhbày
B4:GVchốtlạikiếnthức
1: Tìmhiểuvăn họcdân gian:
-Hìnhthức:Làmviệcnhóm
- Kỹthuật:Đặtcâuhỏi
B1:GVnêucâuhỏi
Nhóm1:VHDGlà gì?
Nhóm2: VHDG gồm những thể loại
nào?
Nhóm3:Nêuđặc trưngcủa VHDG?
B2:Các nhómhssuynghĩtrảlời
B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày
B4:GVchốtlại
2:Tìmhiểu văn họcviết :
-Hìnhthức:Làmviệcnhóm
- Kỹthuật:Đặtcâuhỏi
B1:GVnêucâuhỏi
Nhóm1:Vănhọcviếtlàgì?
Nhóm2:Vănhọcviếtđượcghilạibằng
nhữngthứchữnào?
Nhóm3:Nêucácthểloạicủavănhọc
viết?
B2:Các nhómhssuynghĩtrảlời
B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày
B4:GVchốtlại

1.Văn học dân gian:
- Kháiniệm:VHDG lànhữngsángtáctậpthể
vàtruyềnmiệngcủanhândânlaođộng.Các

trithứccóthểthamgiasángtác.Songnhững
sángtác đóphảitnthủ nhữngđặc trưngcủa
VHDGvàtrởthànhtiếngnóitìnhcảmchung
củanhândân.
+Gồmcácthểloạinhưthầnthoại,sửthi, truyền
thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ
ngơn,truyệncười,tụcngữ,câuđố,cadao,
dânca,vè,truyệnthơ,chèo.
- ĐặctrưngcủaVHDGlàtínhtruyềnmiệng,
tínhtậpthể,vàsựgắnbóvớicácsinhhoạt
khác
nhautrongđờisốngcộngđồng.
2. Vănhọcviết:
- Kháiniệm:Là sángtác của trithức được ghi
lại bằngchữviết, là sángtạo củacánhân.Tác
phẩmvănhọcviếtmangdấuấncủa tácgiả.
- Hìnhthứcvăntựcủavănhọcviếtđượcghi
lạichủyếubằng ba thứchữ: Hán,Nơm,Quốc
ngữ.
- Thể loại:
+TừthếkỉX-XIXcóbanhómthểloạichủ yếu:
* Vănxi(truyện,kítiểuthuyếtchương hồi).
* Thơ (thơ cổphongđườngluật,từkhúc).
* Vănbiềnngữ(phú,cáo,văntế).


Thao tác 2:Tìm hiểuquá trình phát
triển củavăn họcviết Việt Nam:
GVchoHS đọc mục II
-Hìnhthức:Làmviệccánhân

- Kỹthuật:Đặtcâuhỏi
B1:GVnêucâuhỏi
?Vănhọcviết
ViệtNamcómấy
thờikì lớn?Đólànhữngthờikìvăn học
nào?
B2:HSsuynghĩtrả lời
B3:Hstrảlờicánhân
B4:Gvchốtkiếnthức
1:TìmhiểuvềvănhọctrungđạiViệt
Nam(từthế kỉXđếnhếtthế kỉXIX)
-Hìnhthức:Làmviệcnhóm
- Kỹthuật:Đặtcâuhỏi
B1:GVnêucâuhỏi
Nhóm1 : Trình bàybốicảnhxã
hội,đặc điểmcủa văn học viết Việt
Namgiaiđoạn từthếkỉXđếnhết
XIX?
Nhóm2 :Nêu những tác giả,tác
phẩmtiêu biểucủavăn họcgiaiđoạn
từthếkỉXđếnhết XIX?
B2:Các

nhómhssuynghĩtrảlời

B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày
B4:GVchốtlạiýchính.

*ChữNơmcóthơNơmđườngluật,từ
khúc,ngâmkhúc,hátnói…

+TừđầuthếkỉXXđếnnay:Loạihình
thểloạivănhọccóranhgiớitươngđốirõ
rànghơn:loạihìnhtựsự,trữtình,kịch.
II. QtrìnhpháttriểncủavănhọcviếtViệt
Nam:
- QtrìnhpháttriểncủavănhọcViệtNam
gắnchặtvớilịchsửchínhtrị,vănhóa,xãhội
củađấtnước
- Cóba thời kìlớn:
+ Từthế kỉXđếnXIX.
+ TừđầuthếkỉXXđếnCMT8/1945
+ Sau CMT8/1945đếnhếtthếkỉXX.
- VănhọctừthếkỉXđếnhếtthếkỉXIXlà
văn học trung đại
- Haithờikìsau(đầuthếkỉXXđếnhếtthế
kỉXX)tuymỗithờikìcónhữngđặcđiểm riêng
nhưng đều nằm chung trong xu thế
pháttriểnvănhọctheohướnghiệnđạihố
nêncóthể gọichunglàvăn học hiện đại.
1.Vănhọctrungđại:(từthếkỉXđếnhết
thếkỉXIX) :
+XHPKhìnhthành,pháttriểnvàsuy
thối,cơngcuộcxâydựngđấtnướcvàchống giặc
ngoạixâm
- ChữHándunhậpvàoVNtừđầucơng
ngunnhưngđếnthếkỷXkhidântộcViệt
Namgiànhđượcđộclập,vănhọcviếtmới
thựcsựhìnhthành.
- Vănhọc
thờikìnàyđượcviếtbằngchữHán

vàchữNơmdoảnhhưởngchủyếuvănhọc
trungđạiTrungQuốc(Phongkiếnxâmlược).
VănhọcchữHánlàcầunốiđểdântộctatiếp
nhậncáchọcthuyếtNhogiáo,Phậtgiáo,Lão Tử.
Sáng tạo các thể loại trên cơ sở ảnh
hưởngcácthểloạicủavănhọcTrungQuốc.
VănhọcChữNômpháttriểnlàbằngchứng
hùnghồnchoýthứcxâydựng1nềnvănhọc
độc
lậpcủa dântộcta.
- Tác phẩm,tác giả tiêubiểu:
+ ChữHán.
+ ChữNôm.


2:TìmhiểuvềvănhọchiệnđạiViệt
Nam(từđầuthếkỉXXđếnhếtthếkỉ XX)
-Hìnhthức:Làmviệcnhóm
- Kỹthuật:Đặtcâuhỏi
B1:GVnêucâuhỏi
Nhóm1 : Trình bàybốicảnhlịch sử,
cácgiaiđoạn phát triểncủa văn học
viết Việt Namgiaiđoạn từ đầuthế kỉ
XXđếnhết XX?
Nhóm2 :Nêu đặc điểmcủa văn học
giaiđoạn từđầuthếkỉXXđếnhết
XXchiathànhcác giaiđoạn nào?
B2:Các

nhómhssuynghĩtrảlời

B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày
B4:GVchốtlạiýchính.

B1:Gvnêucâuhỏi
?Trìnhbàysựkhácbiệtcủavănhọc
trungđạivàvănhọchiệnđạiViệtNam
?(vềtácgỉ,vềđờisốngvănhọc,vềthể
loại,về thipháp)
B2:Hssuynghĩtrả lời
B3:HStrả lờicánhân
B4:GVchốtlạiýchính.

Thaotác3:ConngườiViệtNamqua

=>SựpháttriểnchữNơmvàvănhọcchữ
Nơmlngắnvớinhữngtruyềnthốngcủa
dântộc:lịngunước,tinhthầnnhânđạo
vàhiệnthực.Nóthểhiệnthinhthầnýthức dântộc
đã pháttriểncao
2. Vănhọchiệnđại:(đầuthếkỉXXđếnhết
thếkỉXX) :
* Bốicảnhlịchsử:Mởrộnggiaolưuquốc
tế,tiếpxúcvàtiếpnhậntinhhoacủanhiều
nềnvănhọcđểđổimới.Đặcbiệtlàtiếpxúc
vàtiếpnhậntinhhoacủanềnvănhọcÂu–
Mĩ,làmthayđổinhậnthức,cáchnghĩ,cách
cảmvà cáchnóicủangườiViệtNam.
* Chia4giaiđoạn:
+ TừđầuXXđếnnăm1930

+ Từ1930đếnnăm1945
+ Từ1945đếnnăm1975
+ Từ1975đếnnay
* Đặc điểmchung:
-VănhọchiệnđạiViệtNammộtmặtkế
thừatinhhoacủavănhọctruyềnthống,mặt
kháctiếpthutinhhoacủanhữngnềnvănhọc
lớntrênthếgiớiđể hiệnđạihố.
* Sựkhácbiệtcủavănhọctrungđạivàvăn
học
hiệnđạiViệtNam:
- Vềtácgiả:Đãxuấthiệnnhàvănnhàthơ
chunnghiệp, lấyviệc viếtvăn,sángtác thơ là
nghề nghiệp.
- Vềđờisốngvănhọc:Nhờcóbáochí, kĩ
thuậtinấnhiệnđại,tácphẩmvănhọcđivào
đờisốngnhanhhơn,mốiquanhệgiữađộc
giảvàtácgiảmậtthiếthơn,đờisốngvănhọc
sơinổi,năngđộnghơn.
- Về thể loại: Thơ mới, tiểu thuyết, kịch
nói…thaythế hệthốngthể loạicũ.
- Vềthipháp:Lốiviếtướclệ,sùngcổ,phi
ngã,củaVHTDkhơngcịnthíchhợpvàlối
viếthiệnthựcđềcaocátínhsángtạo,đềcao
“cáitơi” cánhândầnđược khẳngđịnh.
III. ConngườiViệtNamquavănhọc:
VănhọcViệtNamthểhiệntưtưởng,tình
cảm,quanniệmchínhtrị,vănhố,đạođức,
thẩmmĩcủangườiViệtNamtrongnhiềumối

văn học:
B1:GVnêucâuhỏi
HìnhảnhconngườiViệtNamđượcthể
hiệntrongvănhọcquanhữngmốiquan
hệnào?
B2:Hssuynghĩtrả lời

quanhệ:
1. ConngườiViệtNamtrongmốiquanhệvớit
hếgiớitựnhiên:
-Vănhọcdângian:
+Tưduyhuyềnthoại,kểvềqtrìnhnhận
thức,...tíchlũyhiểubiếtthiênnhiên.
+Conngườivà thiênnhiênthânthiết.
B3:HStrả lờicánhân
- Thơcatrungđại:Thiênnhiêngắnlýtưởng, đạo
B4:GVchốtlạiýchính.
đức,thẩmmỹ
- Đốitượng củavănhọc: con người và - Vănhọchiệnđại:hìnhtượngthiên nhiên
xãhộilồingườivănhọclànhân học.
thểhiệnquatìnhuđấtnước,cuộc sống,lứa đơi
- Quacácmốiquanhệ:Vớithếgiớitự
→ConngườiViệtNamgắnbósâusắcvới
nhiên,quốcgia,dântộc,xãhội,vàý
thiênnhiênvàlntìmthấytừthiênnhiên
thứcvềbảnthân.
nhữnghìnhtượngthểhiệnchínhmình.
Nêunhữngbiểuhiệncụthểvềhìnhảnh
2. ConngườiViệtNamtrongmốiquanhệvớiq

conngườiVNquamốiquanhệvớitự nhiên? uốcgia,dântộc:
Lấyvídụminhhoạquanhững
- NgườiViệtNammangmộttấmlịngu nước
tácphẩmvănhọc?
thiếttha.
HS:suynghĩtrảlời
- Biểuhiệncủa lịngunước:
HS:Trảlờicánhân GV:
+ ulàngxóm,qhương.
Chốtlạikiếnthức
+Tựhàovềtruyềnthốngvănhọc,lịchsử
VD: CơnSơnca (Nguyễn Trãi), Qua
dựngnước vàgiữnước củadântộc.
đèoNgang(BàhuyệnThanhQuan),Thi
+Ýchícămthùqnxâmlượcvàtinhthần
vịnh,Thuđiếu,Thuẩm(Nguyễn
dámhisinhvìđộc lậptựdodântộc.
Khuyến),Rằmthánggiêngcủa Bác.
-Tácphẩmkếttinhtừlịngunước “Namquốc
B1:GVnêucâuhỏi
sơnhà”,“Bìnhngơđạicáo”,“Văn
tế
Nêunhữngbiểuhiệncụthểvềhìnhảnh
nghĩasĩCầnGiuộc”,“Tunngơnđộc lập”
conngườiVNquamốiquanhệvới
3. ConngườiViệtNamtrongmốiquanhệxãhộ
quốcgia,dântộc?Lấyvídụminhhoạ
qua i:
nhữngtác phẩmVH?
- Ướcmơxâydựngmộtxãhộicơngbằng,

B2:Hssuynghĩtrả lời
tốtđẹphơn.
- Phêphán,tốcáocácthếlựcchun
B3:HStrả lờicánhân
quyền,cảmthơngvớisốphậnconngườibị
B4:GVchốtlạiýchính.
ápbức.
-Lịngunước,sẵnsànghisinhvìtự
- Nhìnthẳngvàothựctạiđểnhậnthức,phê
do,độclậpcủaquốcgia,dântộc.Các
phán,cảitạoxã hộichotốtđẹp.
bàiNamquốcsơnhà(LTK),Hịch
→Chủ nghĩa hiện thực vàchủnghĩa nhân
tướngsĩ(TQT),BìnhNgơđạicáo(NT),
đạo.
VăntếnghĩasĩCầnGiuộc...chủnghĩa
unướclà
nộidunglớnxunsuốtcủa
nềnVHVN.
B1:GVnêucâuhỏi


Nhữngbiểuhiệncụthểvềhìnhảnhcon
ngườiVNquamốiquanhệxãhội?Lấy
vídụminhhoạquanhữngtácphẩmvăn học?
B2:Hssuynghĩtrả lời
B3:HStrả lờicánhân
B4:GVchốtlạiýchính.
- Thểhiệnquthứcxâydựngvàbảo
vệnềnđộclập,tựchủvềlãnhthổ(Nam

quốcsơnhà,BìnhNgơđạicáo...).
- Lịngunướcthểhiệnquatìnhu
qhương,lịngcămthùgiặc,niềmtự
hàodântộc,lịngtựtrọngdanhdựquốc
gia(Namquốcsơnhà,Hịchtướngsĩ,
BìnhNgơđạicáo...).,lịngcăm
thù
qnxâmlược(BìnhNgơđạicáo,Văn
tếnghĩasĩCầnGiuộc...).Khẳngđịnh
truyềnthốngvănhố,quyềnlợicủa
nhândân...(BìnhNgơđạicáo)...
B1:GVnêucâuhỏi
Nêunhữngbiểuhiệncụthểvềhìnhảnh
conngườiVNquthứccánhân?Lấy
vídụminhhoạquanhữngtácphẩmvăn học?
B2:Hssuynghĩtrả lời

4.ConngườiViệtNamvàýthứcvềcánhân:
Vănhọcdântộcthểhiệnnhữngphẩmchấttốt
đẹpcủaconngườiViệtNam(nhânái,thủy
chung,tìnhnghĩa,vịtha,đứchisinh,…),đề
caoquyềnsốngcủaconngườicánhânnhưng
khơng chấp nhận chủ nghĩa cá nhân cực
đoan…
->Vănhọcdântộctậptrungxâydựngmột
đạolílàmngườitốtđẹp.

B3:HStrả lờicánhân
B4:GVchốtlạiýchính.

HOẠTĐỘNG3: LUYỆNTẬP
GVgiaonhiệmvụ:
Câu hỏi 1: Ðặctrưngnàosauđây
khơnglà đặc trưngcủa vănhọc dângian
a.Vănhọc dângian là nhữngtácphẩm
nghệthuậtngôntừtruyềnmiệng.
b.Vănhọcdângianđược tậpthể sáng
tạonên.
c.Vănhọc dângian gắnbóvà phục vụ
trực tiếpchocácsinhhoạtkhác nhau
trongđờisốngcộngđồng
d.Vănhọcdângian mangđậmdấuấnvà
phongcáchcá nhâncủa ngườinghệ sĩ

3: LUYỆNTẬP
TRẢLỜI
[1]='d'
[2]='b'
[3]= ‘d’
[4]= ‘c’
[5]='d'


dângian.
Câu hỏi 2: Vănhọcdângiancótấtcả
baonhiêuthểloại?
a. 12
b. 13
c.14
d.15

Câu hỏi 3: Nhữngtruyệndângian
ngắn,cókếtchặtchẽ,kể vềnhữngsự
việc,kểvề nhữngsựviệc,hànhvi,qua
đónêulênbàihọc kinhnghiệmvề cuộc
sốnghoặctriếtlínhânsinhnhằmgiáo dục
conngườithuộcthể loạinàocủa vănhọc
dângian?
a. Truyệnthầnthoại.
b. Truyệncổtích.
c. Truyệncười
d. Truyệnngụngơn.
Câu hỏi 4: Ðặcđiểmnàosauđâykhông
phảilà đặc điểmcủa vănhọc viết?
a. Là sáng tác của trithức.
b. Ðược ghibằngchữviết.
c. Cótínhgiảndị.
d. Mangdấuấncủatác giả.
Câu hỏi 5: Nềnvănhọc ViệtNamtừxa
xưa đếnnayvề cơ bảnítsửdụngnhững
loạichữ?
a. ChữQuốc ngữ
b. ChữHán
c. ChữNơm
d. ChữtượnghìnhngườiViệtCổ
- HS thực hiện nhiệmvụ:
- HSbáo cáokếtquảthựchiệnnhiệm vụ:
- Gvchốtlạikiến thức
HOẠTĐỘNG4:VẬN DỤNG
GVnêucâu hỏi.HSsuynghĩlàm bài.
+ Vẽ sơ đồtưduybàiTổngquanvăn

4:VẬN DỤNG
Th a mkhả o :


học ViệtNam
-HS thựchiệnnhiệmvụ:
- HS báocáokếtquả thựchiệnnhiệm vụ
Gvchuẩnkiếnthức

HOẠTĐỘNG5–TÌMTỊI,MỞ
RỘNG(thựchiệnởnhà)
GVucầuHSsưutầmnhữngbàiviết

Văn họcViệt Nam
Văn họcdângian

Văn họcviết

Văn
học
trung
đại
(Từ TK
X đến
hết
TK
XIX)

Văn học

hiện đại
(Từ
đầuTK
XXđến
hết TK
XX)

5: TÌMTỊI,MỞ RỘNG:
phêbìnhvănhọcvềtổngquanvănhọc
ViệtNam(đăngtrênbáo/tạpchíhoặc
trongcáchsáchchunkhảo)đểlàmtư
liệuhọctập.Nộidungcácbàiviếtcó thểlà:

- Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết
củabàihọc
- Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết
nhiệmvụ.
- Cótháiđộtíchcực,hứngthú.

- Đánhgiá vềgiaiđoạnvănhọc.
- Đánhgiávềmộtbộphận/xuhướng
vănhọc.
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………


Tuần:

Ngàysoạn:
Ngàykí:
Tiết03
HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾPBẰNG NGƠNNGỮ
A. VẤNĐỀ CẦNGIẢI QUYẾT
I. Tên bài học:hoạtđộng giaotiếpbằngngơnngữ
II. Hìnhthức dạy học:DHtrênlớp.
III. Chuẩn bịcủagiáoviên vàhọc sinh
1. Giáoviên:
- Phươngtiện,thiếtbị:
+ SGK,SGV,TưliệuNgữVăn11,thiếtkếbàihọc.
+ Máytính,máychiếu,loa...
- PPDH: Phátvấn,thuyếttrình,nêuvấnđề,thảoluậnnhóm,trịchơi
2. Học sinh: Sáchgiáokhoa,bàisoạn.
B. NỘIDUNG BÀIHỌC
hoạtđộnggiaotiếp bằngngơnngữ
C. MỤCTIÊUBÀIHỌC
I. Kiến thức:
- Kháiniệmcơbảnvềhoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:mụcđích(traođổi
thơngtinvề nhậnthức,tưtưởngtìnhcảm,hànhđộng,…)
- Haiqtrìnhtronghoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:tạolậpvănbản(nói hoặc
viết) vàlĩnhhộivănbản(nghehoặc đọc)
- Cácnhântốgiaotiếp:nhânvật,hồncảnh,nộidung,mụcđích,phươngtiện
và cáchthứcgiaotiếp.
II. Kĩnăng: -Xácđịnhđúngcác nhântốtronghoạtđộnggiaotiếp
- Nhữngkĩnăngtrongcáchoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:nghe,nói,đọc,
viết,hiểu
III. Tháiđộ:Hiểurõcácnhântốcủahoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữvàsử
dụngđạtmục đíchgiaotiếp
IV. Địnhhướng nănglực hìnhthành

- Nănglực tựhọc
- Nănglực giảiquyếtvấnđềvà sángtạo
- Nănglực giaotiếp
- Nănglực thẩmmĩ
- Nănglực sửdụngngơnngữ
- Nănglực hợp tác
D. TIẾNTRÌNH TỔ CHỨCBÀIHỌC
Hoạt độngcủaGV vàHS
Hoạt động1: Khởiđộng
Hìnhthức:Đóngvai,diễntiểuphẩm.

Nộidungu cầu cần đạt


Thờigian:7phút
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
GVnêuyêucầu:Cadaocó câu:
Đêmtrăngthanhanhmớihỏi nàng
-Tre nonđủláđansàngnênchăng?
Câuhỏi1:Nếuemlàchàngtraitrong
câucadaotrên,trongmột“đêmtrăng
thanh”, em “đặt vấn đề’ với người
mìnhu:“Trenonđủláđansàngnên
chăng?”,thìcơgáiấysẽphảnứng
bằngnhữnglờinóinào?
Câuhỏi2:Sựphảnứngcủacơgáicó
làmthỏamãnmongmuốncủaem khơng?
Hãytrảlờihaicâuhỏitrênbằnghình
thứctiểuphẩm.
Bước2:Nhậnnhiệmvụhọc tập

HSnhậnnhiệmvụdiễntiểuphẩm,xử
lítìnhhuống(2khảnăngxảyra:cơ
gáitừchối,chàngtraikhơngđạtđược
ýmuốn;vàngượclại).
Bước 3: Báocáokếtquảhọc tập
HS diễntiểuphẩm
Bước 4: Đánhgiá kếtquả
-GVtổchứcđánhgiákếtquảđóng
vai,xửlítìnhhuốngcủa HS;
-GVdẫndắtvàobài:Trongcuộcsống
hàngngày,conngườikhơngthểsống
màkhơngcósựgiaotiếp.Giaotiếp
làmchoconngườinângcaohiểubiết,
tiếpnhậnđượctrithức,thốngnhất
đượchànhđộng.Đểgiúpcácemnâng
caokhảnăngsửdụngngơnngữtrong
giaotiếp,bàihọchơmnay,cơvàcác
emcùngtìmhiểu“hoạtđộnggiaotiếp
bằngngơnngữ”.
Hoạt động2: Hìnhthànhkiến thức
Hìnhthức:Làmviệcnhóm
Kĩthuậtdạyhọc:Đặtcâuhỏilàm việc
nhóm
- Bước 1: GV chia lớp thành 4
nhóm,thảoluậntheocâuhỏiđãghi

- Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết
củabàihọc:
HSnhậnnhiệmvụdiễntiểuphẩm,xửlí
tìnhhuống(2khảnăngxảyra:cơgáitừ

chối,chàngtraikhơngđạtđượcýmuốn;và
ngược lại).
- Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết
nhiệmvụ.
- Cótháiđộtíchcực,hứngthú.

I. Thếnàolàhoạtđộnggiaotiếpbằng ngơn
ngữ
1. Đọc vàtìmhiểu các ngữliệu
a. Ngữliệu1:vănbảnhộinghịDiên Hồng
Nhânvật:vua và cácbơlão.


trongphiếuhọc tập (5 phút)
Nhóm1,2tìmhiểungữliệu1:Văn
bảnhộinghịDiênHồng
Nhóm3,4tìmhiểungữliệu2:Văn
bảnTổngquanvăn học ViệtNam.
- Bước2:Cácnhómthảoluậnlàm
bàivàobảngphụ
- Bước3:Cácnhómtreosản phẩm
vàGVchỉđịnhđạidiệnnhóm1,2;
3,4trìnhbày.
Cácnhómcịnlạitheodõi,bổsung,
đặtcâu hỏi.
- Bước 4:GV hệthốnghóakiếnthức
trênslide

- Mỗibêncócươngvịkhácnhau:vualà
ngườilãnhđạotốicaocủađấtnước,các

bơlãothìđạidiệnchocáctầnglớpnhân dân.
Haibênlầnlượtđổivaigiaotiếpchonhau
- Lượtlời1:VuaTrầnnói.cácvịbơlãonghe
- Lượtlời2:Cácvịbơlãonói.nhàvuanghe
- Lượtlời3:Nhàvuahỏi.cácvịbơlãonghe
- Lượtlời4:Cácvịbơlãotrảlờinhàvua nghe
ỞđiệnDiênHồng.LúcnàyqnNgun
Mơngđangồạtkéo50vạnđạiqnxâm
lược nước ta?
Nộidung:giặcxâmlượcđấtnước,tanên
hịahayđánhNhândânđồnglịngđán
h.
Mụcđích:bàn bạc đểtìmvà thống nhất
cáchđốiphógiặc.Cuốicùngmụcđíchđã
đạtđược.
Ngơnngữ nóivớisắctháivừatrangtrọng vừa
gầngũi
b. Ngữliệu2:
Nhânvậtgiaotiếp:tácgiảSGK(người
viết:ởtuổicaohơn,cóvốnsống,trình độ hiểu
biết cao hơn ) và HS lớp 10 người đọc:
trẻ tuổi hơn, có vốn sống,
trìnhđộhiểubiếtthấphơn)
TronghồncảnhcủanềngiáodụcVN (nhà
trường,cótínhtổchức cao).
NDgiaotiếpthuộclĩnhvựcvănhọc,với đề
tài“Tổngquanvănhọcviệtnam”.
- Nhữngvấnđềcơbản:
+Cácbộphậnhợpthànhcủanền VHVN.
+ Q trìnhpháttriểncủa VHviết.

+ ConngườiVNquaVH.
Mụcđíchgiaotiếp:
+Ngườiviết:trìnhbàynhữngvấnđềcơ
bảnvề VHVNchoHS lớp 10.
+Ngườiđọc:tiếpnhậnnhữngvấnđề đó.
Ngơnngữviếtdùngmộtsốlượnglớncác
thuật ngữ văn học, các câu mang đặc


điểmcủavănbảnkhoahọc,kếtcấuvăn
bảnmạchlạc, rõ ràng.
Hìnhthức:Cá nhân
Kĩthuật: Đặtcâuhỏi
2.Kếtluận
- Khái niệm hoạt động giao tiếp bằng
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
GVđặtcâuhỏi,HS trả lời
ngơnngữ:Làhoạtđộngtraođổithơngtin
-Từhaingữliệutrên,anh/chịhiểu
củaconngườitrongxãhội,đượctiến
thếnàolàhoạtđộnggiaotiếpbằng
hànhchủyếubằngphươngtiệnngơnngữ
ngơnngữ?
(nói,viết),nhằmthựchiệnnhữngmục đíchvề
- Mỗi HĐGT gồmmấyq trình?
nhậnthức,tìnhcảm,hànhđộng...
- Hoạt động giao tiếp bao gồm hai q
Cácqtrìnhcó mốiquanhệvới
trình:tạolậpvănbản(dongườinói,người
nhaunhưthếnào?

viếtthựchiện),lĩnhhộivănbản(dongười
- Xác đinh các nhân tố chi phối
nghe,ngườiđọcthựchiện).Haiqtrình
HĐGTbằngngơnngữ?
nàydiễnrađồngthời,trongsựtươngtác
Bước 2: Thực hiện nhiệmvụ
vớinhau.
HS: suynghĩcâu trảlời
Bước3:Báocáokếtquảvàobuổi học sau - Hoạtđộnggiaotiếpchịusựchiphốicủa
cácnhântố:nhânvậtgiaotiếp,hồncảnh
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả thực
giaotiếp,nộidunggiaotiếp,mụcđíchgiao
hiện nhiệmvụ
tiếp,phươngtiệnvà cáchthứcgiao
GV:Nhậnxétđánhgiákếtquảvà
chuẩn hóa kiếnthức.

Hoạtđộng3:Luyệntập
Hìnhthức:Cặpđơi
Kĩthuật:đặtcâuhỏi
Bước1:GVucầucáccặpđơitự
tạolậpmộtHĐGT
Bước2:Cáccặpđơithựchiệntheo ucầu
của GV
Bước3:Gọimộtsốcặpđơibấtkì
thựchiệnHĐGT
Cáccặpđơikháctheodõivàphân
tíchcácnhântốtrongHĐGTđãthực hiện

- Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết

củabàihọc.
- Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết
nhiệmvụ.
- Cótháiđộtíchcực,hứngthú.

Hoạtđộng4:Hoạtđộngứngdụng
Hìnhthức:cá nhân
Kĩthuật:Cơngnão
Bước1:GVgiaonhiệmvụ:HStự
tạolậpvănbảnngắnvớihìnhthứcvà
đềtàitựchọn.Vàtrảlờicâuhỏi:văn

- Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết
củabàihọc.
- Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết
nhiệmvụ.
- Cótháiđộtíchcực,hứngthú.


bảnđóđượcviếtđể làmgì?
Bước 2:HS làmbài.
Bước 3: HStrả lờicánhân
Bước 4:GVnhậnxét
HOẠTĐỘNG5–Tìmtịi,mởrộng
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
Phântíchnhântốgiaotiếp(nhânvật
,hồncảnh,nộidung,mục đích,cách
thức )thểhiện qua bàicadao:
Càyđồngđangbuổibantrưa
Mồhơithánhthótnhư mưaruộngcày

Aiơi,bưngbátcơmđầy
Dẻo thơmmộthạtđắngcay mn
phần
Bước 2: Thực hiện nhiệmvụ
HS: suynghĩcâu trảlời
Bước3:Báocáokếtquảvàobuổi học sau
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả thực
hiện nhiệmvụ
GV:Nhậnxétđánhgiá kếtquảvà
chuẩn hóa kiếnthức.

Bàicadaolà mộthoạtđộnggiaotiếp:
- Nhânvậtgiaotiếp:Ngườinơngdânđang
càyruộngnóivớinhữngngườikhác (Đại từ
“Ai”:chỉtấtcảmọingười)
- Hồncảnhgiaotiếp:Người nơngdâncày
ruộngvấtvả giữa buổitrưanóngnực.
- Nộidunggiaotiếp:Nóivề mốiquanhệ
giữabátcơmđầy,dẻothơmvà sựlàmviệc
vấtvả,đắngcay.
- Mụcđích:Nhắcnhởmọingười phảicóý
thứctrântrọng,nângniuthànhquả lao
độngmàmìnhđã đổra biếtbaonhiêucơng
sức để cóđược thànhquả đó.
=> Cáchnóicụthể,cóhìnhảnhnênhấp
dẫnvà cósứcthuyếtphục.

………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………..

PHIẾUHỌCTẬP
Nhóm1,2:ngữliệu1
- Nhân vật giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
- Qtrìnhtạolập văn bản?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………


- Hồn cảnh giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
- Nộidunggiaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
-Mục đích giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
- Phương tiện ngơn ngữ?

……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
PHIẾUHỌCTẬP
Nhóm3,4:ngữliệu2
- Nhân vật giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
- Qtrìnhtạolập văn bản?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
- Hồn cảnh giaotiếp?
……………………………………………………………………………………


……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
-Nộidunggiaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
-Mục đích giaotiếp?
……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
- Phương tiện ngơn ngữ?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

Tiết theoPPCT: 04
Ngàysoạn:
Ngàydạy:
KHÁIQT VĂN HỌCDÂNGIANVIỆT NAM
A. VẤNĐỀ CẦNGIẢI QUYẾT
I. Tên bài học:Kháiquátvănhọc dângianViệtNam


II. Hìnhthức dạy học:DHtrênlớp.
III. Chuẩn bịcủagiáoviên vàhọc sinh
1. Giáoviên:
- Phươngtiện,thiếtbị:
+ SGK,SGV,TưliệuNgữVăn11,thiếtkếbàihọc.
+ Máytính,máychiếu,loa...
- PPDH: Phátvấn,thuyếttrình,nêuvấnđề,thảoluậnnhóm,trịchơi
2. Học sinh:Sáchgiáokhoa,bàisoạn.
B. NỘIDUNG BÀIHỌC
Kháiqtvănhọc dângianViệtNam
C. MỤCTIÊUBÀIHỌC
1. Về kiến thức
- Hiểuvà nhớđượcnhữngđặc trưngcơ bảncủa vănhọcdângian.

- Hiểuđượcnhữnggiátrịtolớncủavănhọcdângian.Đây
làcơsởđểhọcsinh
cótháiđộtrântrọngđốivớidisảnvănhóatinhthầncủadântộc,từđóhọctậptốt
hơnphầnvănhọcdângiantrongchươngtrình.
- NắmđượckháiniệmvềcácthểloạicủavănhọcdângianViệtNam.Họcsinh
cóthểnắmbắtcácthểloại,biếtphânbiệtsơbộthểloạinàyvớithểloạikháctrong hệ thống.
2. Về kĩnăng
- Rènluyệnkĩnănggiaotiếp,kĩnănglàmviệc nhóm.
3. Về tháiđộ,phẩmchất:
- Tháiđộ:
+Giúphọcsinhnhìnnhậnmộtcáchkháchquanvềcácđặctrưngcơbảncủa
vănhọcdângian,giátrịtolớncủavănhọcdângian,từđó,biếttrântrọng,uq,
tựhàovềdisảnvăn học dângiancủadân tộc.
+Bồidưỡngniềmtựhàovềtruyềnthốngvănhóacủadântộcquadisảnvăn
học
dângian.Từđó,cólịngsaymê vớivănhọc ViệtNam.
- Phẩmchất:Sốnguthương,sốngtựchủvàsốngtrách nhiệm...
4. Về nănglực
- Nănglực chung:
+Nănglựctựhọc,nănglựctựgiảiquyếtvấnđềvàsángtạo,nănglựcthẩm
mỹ,nănglựcthểchất,nănglựcgiaotiếp,nănglựchợptác,nănglựctínhtốn,năng
lực cơngnghệthơngtinvà truyềnthơng
- Nănglực riêng:
-Hìnhthànhnănglựctáihiệnvàvậndụngkiếnthức,nănglựcvậndụngkiến
chungvề
vănhọcdângianvàođọc hiểucác vănbảnvănhọc dângiancụthể.
D. TIẾNTRÌNH TỔ CHỨCBÀIHỌC
Hoạt độngcủagiáoviên vàhọc sinh
Nộidungbàihọc
Hoạt động1: Khởiđộng

B1: Gvgiaonhiệmvụ
*GV: Trình chiếu Video về truyền
-Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết


thuyếtAnDươngVương…,truyệncổ
tíchTấmCám;tranhảnhtruyệncười
+Chuẩnbịbảnglắpghép
*HS:
+ Xemvideotríchđoạn
+Lắpghéptácphẩmvớinội
dung
tríchđoạnđãxemđểnhậnbiếtthểloại
truyệndângian
- B2: HSthựchiện nhiệmvụ:
- B3:HSbáocáokếtquảthựchiện
nhiệmvụ,nhómnàotìmđượcnhiều
bàisẽ chiến thắng.
- B4:GVnhậnxétvàdẫnvàobài
mới:KhinóivềVHDG,LâmThịMĩ
Dạđãtừngcócâuthơlàmxúcđộng
lịngngười:
Tơiutruyệncổnước tơi
Vừanhânhậulạituyệtvờisâusa
Thươngngười rồimớithươngta
Yêunhaumấy núicáchxacũngtìm
Ởhiềnrồilạigặplành
Ngườingay lạigặpngườitiênđộtrì.
Và chođếnnhữngcâucadao:
Trênđồngcạndướiđồngsâu

Chồngcày vợcấy contrâuđibừa
Từtruyệncổđếncadaodânca,tục ngữ…
Tấtcảđềulàbiểuhiệncụthể
củaVHDG.Đểhiểurõchúngtacùng tìm
hiểu bài “KHÁI QT VHDG
VN”

củabàihọc.
- Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết
nhiệmvụ.
- Cótháiđộtíchcực,hứngthú.

Hoạt động2: Hìnhthànhkiến thức
Thaotác1:Giáoviênhướngdẫnhọc
sinhtìmhiểucácđặctrưngcơbản
củavăn học dân gianViệtNam
Mụctiêu:giúphọcsinhhiểurõnhững
đặctrưngcơbảncủavănhọcdân gian.
Hìnhthứctổchứcdạyhọc:họcsinh
làmviệc cánhân.
Kĩthuậtdạyhọc:độngnão,thơngtin
– phảnhồi,trảinghiệmsángtạo.
Cácbướcthực hiện:

I.Đặctrưngcơbảncủavănhọcdângian Việt
Nam
1.Vănhọcdângianlànhữngtácphẩm
nghệthuậtngơntừ truyềnmiệng
- Truyềnmiệng:làsự ghinhớtheokiểunhập
tâmvàphổbiếnbằnglờinóihoặcbằngtrình

diễnchongườikhácnghe,xem.
- Vănhọcdângianrađờitừrấtsớm,từkhi
chưacóchữviếtnênđượclưutruyềnchủ
yếu
bằng phương thức truyền miệng. Mặt
khác,phươngthứctruyềnmiệngcũngxuất
pháttừchínhnhucầusángtácvàthưởng


1. Vănhọcdângianlànhữngtác
phẩmnghệthuậtngơntừtruyền miệng
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc
tập
GV:Emhiểuthếnàolàtruyềnmiệng?
Tạisaotruyềnmiệnglàphươngthức
sángtácvàlưutruyềncơbảncủavăn học
dângian?
Theoem,qtrìnhtruyềnmiệngđược
thựchiệnthơngqua hìnhthức nào?
Bước 2: Thực hiện nhiệmvụ
- Học sinhsuynghĩ,ghilạicâutrả lời.
Bước 3: Báocáokếtquảvàthảoluận
- Hstrảlờicâuhỏi.
- Gvquansát,hỗtrợ,tưvấn
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả thực
hiện nhiệmvụ
GV:nhậnxétđánhgiákếtquảcủacác
cá nhân,chuẩnhóa kiếnthức.
Hoạtđộngtrảinghiệm,sángtạo:
chohọc sinhnghe mộtbàicadaohoặc

mơtảmộtcảnhtrênchiếuchèođểcác
emthấyrõsựkếthợpgiữalờithơ, nhạc
điệuvàdiễnxuất.Giáoviêncũng
cóthểgọihọcsinhhátlạimộtcâuca
dao,mộtlànđiệudâncađểcácem
trảinghiệmthêmcáchìnhthứcdiễn
xướngcủavănhọc dângian.
2. Vănhọcdângianlàsảnphẩmcủa
qtrìnhsángtáctậpthể(tínhtập thể)
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
GV: Emhiểuthế nào về kháiniệmtập
thể?Vìsaovănhọcdângianlạilàsản
phẩmcủaqtrìnhsángtáctậpthể?
Theoem,tínhtậpthểvàtínhtruyền
miệngcủavănhọcdângiancómối quanhệ
vớinhaunhưthếnào?
Bước 2: Thực hiện nhiệmvụ
-Học sinhsuynghĩ,ghilạicâutrả lời.
Bước 3: Báocáokếtquảvàthảoluận

thứcvănhọcmộtcáchtrựctiếpcủangười
dânlaođộngxưa.Đâycũngchínhlàđiểm
khácbiệtrấtcơbảngiữavănhọcdângianvà
vănhọc viết.
- Qtrìnhtruyềnmiệngđượcthựchiện
thơngquahìnhthứcdiễnxướngdân
gian
(trìnhbàytácphẩmmộtcáchtổnghợpthơng qua
cáchìnhthứcnói,kể,hát,diễn).

2.Vănhọcdângianlàsảnphẩmcủaq
trìnhsángtáctậpthể (tính tậpthể)
- Tậpthể:mộtnhómngười,mộtcộngđồng
người.
- Vănhọcdângianlàsảnphẩmcủaqtrình
sángtác tậpthể vì:
+Trongqtrìnhsángtác,lúcđầu,tácphẩm
cóthểdomộtcánhânkhởixướng.
+Khitácphẩmđượchìnhthành,nósẽđược
tậpthểđónnhậnvàtiếptụclưutruyềnqua
nhiềuđịaphương,nhiều thế hệkhácnhau.
+Trongqtrìnhlưutruyền,tácphẩmvăn
họcdângiantiếptụcđượccácthếhệngười
dânbổsung,
biếnđổinhằmgiúpchotác
phẩmhồnthiệnhơnvềnộidungcũngnhư
hìnhthức nghệ thuật.
+Dầndần,qualưutruyền,ngườitakhơng
nhớđượcvàcũngkhơngcầnnhớaiđãtừng
làtácgiả,tácphẩmvănhọcdângiantrở thànhcủa
chung.
=>Tínhtruyềnmiệngvàtínhtậpthểlàhai
đặctrưngcơbản,chiphối,xunsuốtq


- Hstrảlờicâuhỏi.
- Gvquansát,hỗtrợ,tưvấn
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả thực
hiện nhiệmvụ
GV:nhậnxétđánhgiákếtquảcủacác

cá nhân,chuẩnhóa kiếnthức.
Thaotác2:Giáoviênhướngdẫnhọc
sinhtìmhiểuhệthốngthểloạicủa
văn
học dângian ViệtNam
Mụctiêu:giúphọcsinhnắmđượccác
thểloạicủavănhọcdângianvàcó
thểđịnhnghĩangắngọnvànêuvídụ
về
từngthể loại.
Phươngtiện:bảngphụ,bútdạ,máy chiếu.
Kĩthuậtdạyhọc:độngnão,thơngtin
– phảnhồi,khăntrảibàn
Hìnhthứctổchức:họcsinhlàmviệc
nhóm.
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập:
Dựavàosáchgiáokhoa,emhãykể
têncácthểloạicủavănhọcdângianViệtNa
mvàhãyđịnhnghĩathậtngắn
gọnkháiniệmcác thể loại?Kể tênmột
sốtácphẩmthuộcnhữngthểloạivăn học
dângianmà embiết?
Bước 2: Thực hiện nhiệmvụ
- HScácnhómtiếnhànhthảoluậnvà
cửđạidiệntrìnhbày.
Bước 3: Báocáokếtquả
- Cácnhómtranhluậnvàbổxung ý
kiến.
-Gvquansát,hỗtrợ,tưvấn
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả thực

hiện nhiệmvụ
GV:nhậnxétđánhgiákếtquảcủacác
nhóm,chuẩnhóa kiếnthức.

trìnhsángtạovàlưutruyềntácphẩmdân
gian.Haiđặctrưngnàycóquanhệmậtthiết,
thểhiệnsựgắnbócủavănhọcdângianvới
cácsinhhoạtkhácnhautrongđờisốngcộng
đồng.
II. Hệthốngthểloạicủavănhọcdângian Việt
Nam

-Vănhọc
dângianViệtNambaogồm12thể
loạichính:thầnthoại,truyềnthuyết,sửthi,
truyệncổtích,truyệnngụngơn,truyệncười,
tụcngữ,câuđố,cadao,vè,truyệnthơ,chèo.
- Thầnthoại:
+ Tác phẩmtựsựdângian.
+Thườngkểvềcácvịthầnnhằmgiảithích
cáchiệntượngtựnhiên,thểhiệnkhátvọng
chinhphụctựnhiêncủaconngườithờicổ
đại.
- Sửthi:
+ Tác phẩmtựsựdângiancóquymơlớn.
+Sửdụngngơnngữcóvần,nhịp,xâydựng
nhữnghìnhtượngnghệ thuậthồnhtráng.
+Kểvềmộthoặcnhiềubiếncốdiễnratrong
đờisốngcộngđồng của cưdâncổđại.
- Truyềnthuyết:

+ Tác phẩmtựsựdângian.
+ Kể về các sựkiệnhoặc các nhânvậtlịchsử
cóthậttheohướnglítưởnghóa.
+Thểhiệnsựngưỡngmộvàtơnvinhcủa nhândân.
- Truyệncổ tích:
+ Tác phẩmtựsựdângian.
+Cốttruyệnvàhìnhtượngđượchưcấucó
chủđịnh.
+Kểvềsốphậnngườidânlaođộngtrongxã
hội,thểhiệntinhthầnnhânđạovàtinhthần
lạcquancủa ngườilaođộng.


-VănhọcdângianViệtNambaogồm
12thểloạichính:thầnthoại,truyền
thuyết,sửthi,truyệncổtích,truyện
ngụngơn,truyệncười,tụcngữ,câu
đố,cadao,vè,truyệnthơ,chèo.

Thao tác 3: Giáo viên hướng dẫn
họcsinhtìmhiểunhữnggiátrịcơ bản
củavăn học dân gian Việt Nam Mục
tiêu: giúp học sinh nắm được
nhữnggiátrịcơbảncủavănhọcdân
gianViệtNam,từđó,uqvàtự
hàovềvănhọc dântộc.
Kĩthuậtdạyhọc:cơngnão,thơngtin
– phảnhồi,phịngtranh.

- Truyệnngụ ngơn:

+ Tác phẩmtựsựdângianngắn.
+ Kếtcấuchặtchẽ.
+Thơngquacácẩndụđểkểvềnhữngsự việc
liênquanđếnconngười.
+Nêulêncácbàihọckinhnghiệmvềcuộc
sốnghoặctriếtlínhânsinh.
- Truyệncười:
+ Tác phẩmtựsựdângianngắn.
+ Kếtcấuchặtchẽ,kếtthúc bấtngờ.
+Kểvềnhữngsựviệcxấu,tráitựnhiênđể
gâycườinhằmmục đích giảitrí,phê phán.
- Tục ngữ:
+ Câunóingắngọn,hàmsúc.
+ Có hìnhảnh,vần,nhịp.
+ Đúc kếtkinhnghiệmthực tiễn.
- Câuđố:
+ Bài vănvầnhoặc câunóicóvần.
+Mơtảđồvậtbằngcáchámchỉđểngười
nghe
lígiải,
nhằmrènluyệntư
duy,khảnăng
liêntưởng,suyđốn.
- Ca dao,dânca:
+ Tác phẩmtrữtìnhdângian.
+ Thườngkếthợpgiữa lờithơ vàđiệunhạc.
+ Thể hiệntưtưởng,tìnhcảmcủa conngười.
- Vè:
+ Tác phẩmtựsựdângianbằngvần.
+Kểlạihoặcbìnhluậnnhữngsựkiệncó tính thời

sự hoặc những sự kiện lịch sử
đươngthời.
- Truyệnthơ:
+ Tác phẩmtựsựdângianbằngthơ.
+ Giàuchấttrữtình.
+Phảnánhsốphậnvàkhátvọngcủacon
ngườikhihạnhphúclứađơivàsựcơngbằng
bịtước đoạt.
- Chèo:
+ Tác phẩmsânkhấudângian.
+Kếthợpcácyếutốtrữtìnhvàtràolộngđể
cangợinhữngtấmgươngđạođứcvàphê phán,đả
kíchcáixấutrongxãhội.
III. Nhữnggiátrịcơbảncủavănhọcdân gian
Việt Nam


Hìnhthứctổchức:họcsinhlàmviệc
nhóm.
Cácbướcthực hiện:
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
GV:chiahọc sinhthành3nhóm.
Nhóm1:Tạisaonóivănhọcdângian
làkhotrithứcvơcùngphongphúvề
đờisốngcácdântộc?Lấyvídụ.
Nhóm2:Tạisaonóivănhọcdângian
cógiátrịgiáodụcsâusắcvềđạolí
làmngười?Lấyvídụ.
Nhóm3:Tạisaonóivănhọcdângian
cógiátrịthẩmmĩtolớn,gópphầntạo

nênbảnsắcriêngchonềnvănhọcdân tộc?
Lấyvídụ.
Bước 2: Thực hiện nhiệmvụ
HS:bầunhómtrưởng,thưkí,thảo
luậnnhóm,ghicâutrảlờivàobảng phụ
Bước 3: Báocáokếtquảvàthảoluận
Hsbáocáokếtquảtrênbảngphụ,treo
kếtquảcácnhómkhácquansát,nhận
xét,phảnbiện
Gvquansát,hỗtrợ,tưvấn
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả thực
hiện nhiệmvụ
Gv:Nhậnxétđánhgiákếtquảcủacác
nhóm

HOẠTĐỘNG3:THỰC HÀNH
B1: GV giaonhiệmvụ:
Câu hỏi1:"….lànhững tácphẩm
nghệthuậtngơntừ donhândân sáng
tácvàlưutruyền".Ðólàđịnhnghĩa về:?
a. Cadao.
b. Truyệncổ.
c. Tục ngữ.
d. Vănhọc dângian.
Câu hỏi2:Văn họcdân gian ra đời:
a.Từ thờikì xãhộicơngxãngun

1.Vănhọcdângianlàkhotrithứcvơcùng
phongphúvềđờisốngcác dân tộc
-Trithứctrongvănhọcdângianthuộcđủ

mọilĩnhvựccủađờisống:tựnhiên,xãhội,
conngười.Đólànhữngkinhnghiệmlâuđời
đượcnhândânlaođộngđượcđúckếttừ thực
tiễn.
-Vănhọcdângiancóthểcungcấpcho
chúngtanhữnghiểubiếtrấtphongphúvàđa
dạngvề đấtnước,lịchsử,vănhóa,conngười
ViệtNam.
2.Vănhọcdângiancógiátrịgiáodụcsâu sắcvề
đạolílàmngười
-Vănhọcdângiangópphầnbồidưỡngcho
chúngtanhữngphẩmchấttốtđẹp,manglại
chotanhữngbàihọcvềđạolí,vềlẽsống,về
cáchứngxử,làmngười;hướngtađếnnhững
tìnhcảmcao đẹp.
3.Vănhọcdângiancógiátrịthẩmmĩto
lớn,gópphầntạonênbảnsắcriêngcho nền văn
họcdântộc
- Trảiquabaothăngtrầmcủalịchsử,cáctác
phẩmvănhọcdângianđãđượcmàigiũa,
chắtlọc,trởthànhnhữngviênngọcsáng,có
giátrịthẩmmĩtolớn.
- Từlâu,vănhọcdângianđãtrởthành
nguồncảmhứngsángtạovơtậnchovănhọc
viết,làmảnhđấtmàumỡchovănhọcviết
hìnhthànhvà pháttriển.

d.Vănhọc dângian.

a.Từ thờikì xã hộicơngxãngunthuỷ.

thuỷ.
b. Ởthờiphongkiếnkhixãhộiphân
chiagiaicấp
c. Ởthế kỷ Xcùngmộtlúc vớivănhọc
viết
d. Từ CáchmạngTháng8-1945
Câu hỏi3:Câuđánhgiá : văn học
dângianlànhững hịn ngọcq là
của:
a. NguyễnTrãí.
b. HồChíMinh.
c. NguyễnDu.
d. PhạmVănÐồng
Câu hỏi4:Văn họcdân gian được
truyềnmiệngbằnghìnhthức
a. Nói -kể
b. Hát
c. Diễn
d. Tấtcả cáchìnhthức trên
B2:HS thực hiện nhiệmvụ:
B3:HS báo cáokếtquả thực hiện
nhiệmvụ
B4:Nhậnxétđánhgiákếtquảcủa các
nhóm
HOẠTĐỘNG4:ỨNG DỤNG
GVgiaonhiệmvụ:
Đọc bàivănbảnsauvà trả lờicâuhỏi:
Tơimêcadaotừnhữngngàycịnnhỏ.

TrướckhibiếtXnDiệunói“Cadao
làmáucủaTổquốc”,trướckhinghe
Tế Hanhnói“Tơilớnlênbằng ca dao
vàsữamẹ”,tơiđãsữngsờtrước
nhữnglờirucủamátơi.Mỗilầnru
con,bàcầmhaitaonơi,hoặcmộttay
chụmcảbốntaonơivừađưavừahát.
Lạthay,mátơilàmlụngsuốtngày
đầutắtmặttốimàkhichạmvàotao
nơicủaconthìcadaotnranhư
suối,bàinọnốibàikiatưởngchừng
nhưvơtận.Trànngậptrongâmthanh
dudươnghuyềnhoặclàcảmộtthế
giớilạlùng,thếgiớicủamồhơinước

b.HồChíMinh.

d.Tấtcả cáchìnhthức trên

1.Câuchủđềcủavănbản:Tơimêcadaotừ
nhữngngày cịnnhỏ.
Ngườiviếtsửdụngthaotácdiễndịch.


mắt,thếgiớicủatìnhthương,củatình
u,củacáithiện,củasựhuyềnảo
mộngmơ...
2.TếHanhnói“Tơilớnlênbằngcadaovà
(TríchLờingỏVẻđẹptrongcadaosữamẹ”.Ýnghĩacủacâunóinàylàbên
NguyễnĐức Quyền)

cạnhsữamẹnilớnphầnxácthìcadao
1/Xácđịnhcâuchủđềcủavănbản.
cũnglànguồnsữangọtngàonilớntinh
Ngườiviếtsửdụngthaotácdiễndịch
thầncủaconngườitrongcảcuộcđời.Qua
hayquynạp?
đó,câunóicangợivẻđẹpcủacadao,của
2/TếHanhnói“Tơilớnlênbằngca
tìnhmẫutửthiêngliêng.
daovàsữamẹ”.Ýnghĩacủacâunói
nàylà gì?
B2: HS thực hiệnnhiệmvụ:
-B3: HS báocáokếtquảthực hiện
nhiệmvụ:
B4:GVnhậnxétđánhgiákếtquảcủa các
nhóm
HOẠTĐỘNG 5:Mởrộng,sáng tạo
- Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết
Gv: Giaonhiệmvụ
+Kểlạimộtcâuchuyệncổdângian
củabàihọc.
đã từngnghe.
- Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết
nhiệmvụ.
HS: Thựchiện nhiệmvụ
Hs: Báo cáo kết quả thực hiện - Cótháiđộtíchcực,hứngthú.
nhiệmvụ vàotiết học sau
........................................................................................................................................
.......................................................................................................................
……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………


Tuần:2
Ngàysoạn: 6/9
Ngàykí:
Tiết05:HOẠT ĐỘNG GIAOTIẾPBẰNG NGƠNNGỮ
A. VẤNĐỀ CẦNGIẢI QUYẾT
I. Tên bài học:hoạtđộng giaotiếpbằngngơnngữ
II. Hìnhthức dạy học:DHtrênlớp.
III. Chuẩn bịcủagiáoviên vàhọc sinh
I. Chuẩn bịcủagiáoviên:-SGK,thiếtkếbàihọc,giáốn
- HìnhảnhhộinghịDiênHồng(nếucó)
- Phiếuhọc tập:phiếughicâuhỏi,bàitậpđể kiểmtra.
II. Chuẩnbịcủahọcsinh:Chuẩnbịbàiởnhà:Đọccácngữliệuvàtrảlờicâuhỏi
trongSgk,vở soạn,vở ghi.
B. NỘIDUNG BÀIHỌC
hoạtđộnggiaotiếp bằngngơnngữ
C. MỤCTIÊUBÀIHỌC
I. Kiến thức:
- Kháiniệmcơbảnvềhoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:mụcđích(traođổi
thơngtinvề nhậnthức,tưtưởngtìnhcảm,hànhđộng,…)
- Haiqtrìnhtronghoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:tạolậpvănbản(nói hoặc
viết) vàlĩnhhộivănbản(nghehoặc đọc)
- Cácnhântốgiaotiếp:nhânvật,hồncảnh,nộidung,mụcđích,phươngtiện
và cáchthứcgiaotiếp.
II. Kĩnăng: -Xácđịnhđúngcác nhântốtronghoạtđộnggiaotiếp
- Nhữngkĩnăngtrongcáchoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:nghe,nói,đọc,
viết,hiểu
III. Tháiđộ:Hiểurõcácnhântốcủahoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữvàsử

dụngđạtmục đíchgiaotiếp
IV. Địnhhướng nănglực hìnhthành
- Nănglực tựhọc
- Nănglực giảiquyếtvấnđềvà sángtạo
- Nănglực giaotiếp
- Nănglực thẩmmĩ
- Nănglực sửdụngngơnngữ
- Nănglực hợptác
D.TIẾNTRÌNH BÀIHỌC
Hoạt độngcủaGV vàHS
Nộidungu cầu cần đạt
Hoạt động1: Khởiđộng
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
GV:Chiahọc sinhthành3nhóm.

- Nhân vật giao tiếp: Nhân vật “cơ yếm
thắm” và nhânvật“anh”
-Hồncảnhgiaotiếp:Đậpđấttrồngcây