Giáo án Ngữ văn lớp 10 (Học kì 1)

Tuần: 
Ngàysoạ
n: 
Ngàykí:
Tiết1,2: Văn học
TỔNG QUANVĂNHỌCVIỆT NAM
A.
VẤNĐỀ CẦNGIẢI QUYẾT
I. Tên bài học: Tổngquanvănhọc ViệtNam.
II. Hìnhthức dạy học:DHtrênlớp.
III. Chuẩn bịcủagiáoviên vàhọc sinh
1. Giáoviên:
­ Phươngtiện,thiếtbị:
+ SGK,SGV,TưliệuNgữVăn11,thiếtkếbàihọc.
+ Máytính,máychiếu,loa...
­ PPDH:  Phátvấn,thuyếttrình,nêuvấnđề,thảoluậnnhóm,trịchơi
2. Học sinh:Sáchgiáokhoa,bàisoạn.
B. NỘIDUNG BÀIHỌC
TổngquanvănhọcViệtNam.
C.
MỤCTIÊUBÀIHỌC
1. Kiến thức
­NắmđượchaibộphậnhợpthànhcủavănhọcViệtNam:vănhọcdângianvàvăn
học viết.
­ NắmđượcmộtcáchkháiqttiếntrìnhpháttriểncủavănhọcviếtViệtNam.
­ Nắmvữngcácthể loạivănhọc.
2. Kĩnăng
­ Nhậndiệnđược nềnvăn học dântộc.
­ Nêuđượccácthờikìlớnvàcác giaiđoạncụthểtrongcác thờikìphát triểncủa văn học 
dântộc.
3. Tháiđộ

­ Bồidưỡngniềmtựhàovềtruyềnthốngvănhố củadântộc.
4. Những nănglực cụ thể học sinhcần pháttriển
­ Nănglựcthuthậpthơngtinliênquanđếnlịchsử vănhọcViệtNam
­ Nănglựcđọc–hiểu cáctáctácphẩmvănhọcViệtNam(Vănhọcdângianvà 
vănhọcviết)
­ Nănglựctrìnhbàysuynghĩ,cảmnhậncủacánhânvềcácthờikìvănhọc.
­ Nănglựchợptáckhitraođổi,thảoluậnvềthànhtựu,hạnchế,nhữngđặcđiểm 
cơbản,giátrịcủa nhữngtácphẩmvănhọcViệtNam;
­ Nănglựcphântích,sosánhsựkhácnhaugiữavănhọcdângianvàvănhọcviết
­ Nănglựctạolậpvănbảnnghịluận


D.

TIẾNTRÌNH TỔCHỨCBÀIHỌC
&1.KHỞIĐỘNG(5phút)
Hoạt độngcủaGV vàHS

Nộidungcơ bản cần đạt


 *H o
   ạt đ
   ộ
   n
   g1:K
 
 h
    ởiđộng 
Bước1:GVgiaonhiệmvụ­Chialớp

thành2nhóm:
+Nhóm1:Kểtênnhữngtácphẩmvăn 
họcdângian ởbậcTHCSmàemu
thíchnhất?
+Nhóm2:Kểtênnhữngtácphẩmvăn 
họcviếtởbậcTHCSmàemuthích 
nhất?.
Bước2:HSthựchiệnnhiệmvụ­HS các 
nhómtiếnhànhthảoluận nhanh Bước 3: 
Các nhómcửđại diện trình 
bày,nhómcịnlạinghevàbổxungý kiến.
Bước4:GVnhậnxétvàđưarađịnh
hướngvàobài.
CáctácphẩmvănhọcdângianởTHCS là:
­ TruyệncổtíchThạchsanh,Bánhtrưng 
bánhdày;TruyềnthuyếtThánhgióng, 
Sơntinh– thủytinh….
­ Cáctácphẩmcủavănhọcviết:bàithơ 
SangthucủaHữuThỉnh,truyệnngắn 
Bếnq của NguyễnMinhChâu…
=>Đólànhữngtácphẩmthuộcvănhọc 
dângianvàvănhọc viếtViệtNam

Các tácphẩmvănhọc dângianởTHCS là:
­Truyệncổ tíchThạchsanh,Bánhtrưngbánh 
dày;TruyềnthuyếtThánhgióng,Sơntinh
– thủytinh….
­Cáctácphẩmcủavănhọcviết:bàithơSang 
thucủaHữuThỉnh,truyệnngắnBếnqcủa
NguyễnMinhChâu…

 *H o
   ạt đ
   ộ
   n
   g2:
   H
   ìnhthành
 
 k
   i  ếnth ứ
   c   
Thaotác1:Tìmhiểucácbộphậnhợp 
thànhcủavăn họcViệt Nam
­Hìnhthức:Làmviệccánhân
­

 I      
   .  C ácb
  ộp h
    ận h
   ợ
   pthànhc
 
 ủ
   a
  V
   H
   V

   N
   :
Gồmhaibộphận:Vănhọcdângianvà
vănhọcviết.Haibộphậnnàycómốiquanhệ 
mậtthiếtvớinhau.

Kỹthuật:Đặtcâuhỏi

B1:GVnêucâuhỏi
VHVNbaogồmmấybộphậnlớn?Đó là 
nhữngbộphậnvănhọcnào?
B2:Hssuynghĩtrả lời
B3:Hstrìnhbày
B4:GVchốtlạikiếnthức
1: Tìmhiểuvăn họcdân gian:
­Hìnhthức:Làmviệcnhóm
­ Kỹthuật:Đặtcâuhỏi 
B1:GVnêucâuhỏi 
Nhóm1:VHDGlà gì?
Nhóm2: VHDG gồm những thể loại 
nào?
Nhóm3:Nêuđặc trưngcủa VHDG?
B2:Các nhómhssuynghĩtrảlời
B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày
B4:GVchốtlại
2:Tìmhiểu văn họcviết :
­Hìnhthức:Làmviệcnhóm
­

Kỹthuật:Đặtcâuhỏi

B1:GVnêucâuhỏi
Nhóm1:Vănhọcviếtlàgì?
Nhóm2:Vănhọcviếtđượcghilạibằng 
nhữngthứchữnào?
Nhóm3:Nêucácthểloạicủavănhọc
viết?
B2:Các nhómhssuynghĩtrảlời
B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày
B4:GVchốtlại

1. Văn  học   dân 
gian:
­ Kháiniệm:VHDG lànhữngsángtáctậpthể
vàtruyềnmiệngcủanhândânlaođộng.Các 
trithứccóthểthamgiasángtác.Songnhững
sángtác đóphảitnthủ nhữngđặc trưngcủa
VHDGvàtrởthànhtiếngnóitìnhcảmchung 
củanhândân.
+Gồmcácthểloạinhưthầnthoại,sửthi, truyền 
thuyết, truyện cổ tích, truyện ngụ
ngơn,truyệncười,tụcngữ,câuđố,cadao, 
dânca,vè,truyệnthơ,chèo.
­ ĐặctrưngcủaVHDGlàtínhtruyềnmiệng, 
tínhtậpthể,vàsựgắnbóvớicácsinhhoạt   khác 
nhautrongđờisốngcộngđồng.
2. Vănhọcviết:
­ Kháiniệm:Là sángtác của trithức được 
ghi
lại bằngchữviết, là sángtạo củacánhân.Tác 

phẩmvănhọcviếtmangdấuấncủa tácgiả.
­ Hìnhthứcvăntựcủavănhọcviếtđượcghi
lạichủyếubằng ba thứchữ: Hán,Nơm,Quốc 
ngữ.
­ Thể 
loại:
+TừthếkỉX­XIXcóbanhómthểloạichủ yếu:
* Vănxi(truyện,kítiểuthuyếtchương 
hồi).
* Thơ (thơ cổphongđườngluật,từkhúc).
* Vănbiềnngữ(phú,cáo,văntế).


Thao tác 2:Tìm hiểuq trình phát 
triển củavăn họcviết Việt Nam:
GVchoHS đọc mục II
­Hìnhthức:Làmviệccánhân
­ Kỹthuật:Đặtcâuhỏi 
B1:GVnêucâuhỏi
?Vănhọcviết
ViệtNamcómấy
thờikì lớn?Đólànhữngthờikìvăn học 
nào?
B2:HSsuynghĩtrả lời 
B3:Hstrảlờicánhân
B4:Gvchốtkiếnthức
1:TìmhiểuvềvănhọctrungđạiViệt 
Nam(từthế kỉXđếnhếtthế kỉXIX)
­Hìnhthức:Làmviệcnhóm
­

Kỹthuật:Đặtcâuhỏi

B1:GVnêucâuhỏi
Nhóm1 : Trình bàybốicảnhxã 
hội,đặc điểmcủa văn học viết 
Việt Namgiaiđoạn 
từthếkỉXđếnhết XIX?
Nhóm2 :Nêu những tác giả,tác 
phẩmtiêu biểucủavăn họcgiaiđoạn 
từthếkỉXđếnhết XIX?
B2:Các

 nhómhssuynghĩtrảlời 

B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày 
B4:GVchốtlạiýchính.

*ChữNơmcóthơNơmđườngluật,từ 
khúc,ngâmkhúc,hátnói…
+TừđầuthếkỉXXđếnnay:Loạihình 
thểloạivănhọccóranhgiớitươngđốirõ
rànghơn:loạihìnhtựsự,trữtình,kịch.
II.   Q
   u
   átr
   ì  nhph á
  ttr
   i  ểnc ủ
   a

  v
  ănh
  ọcvi ế
   t Việt 
Nam:
­ QtrìnhpháttriểncủavănhọcViệtNam 
gắnchặtvớilịchsửchínhtrị,vănhóa,xãhội 
củađấtnước
­ Cóba thời kìlớn:
+ Từthế kỉXđếnXIX.
+ TừđầuthếkỉXXđếnCMT8/1945
+ Sau CMT8/1945đếnhếtthếkỉXX.
­ VănhọctừthếkỉXđếnhếtthếkỉXIXlà
văn  học   trung 
đại
­ Haithờikìsau(đầuthếkỉXXđếnhếtthế
kỉXX)tuymỗithờikìcónhữngđặcđiểm riêng 
nhưng đều nằm chung trong xu thế 
pháttriểnvănhọctheohướnghiệnđạihố 
nêncóthể gọichunglàvăn học hiện đại. 
1.Vănhọctrungđại:(từthếkỉXđếnhết 
thếkỉXIX) :
+XHPKhìnhthành,pháttriểnvàsuy 
thối,cơngcuộcxâydựngđấtnướcvàchống 
giặc ngoạixâm
­ ChữHándunhậpvàoVNtừđầucơng 
ngunnhưngđếnthếkỷXkhidântộcViệt 
Namgiànhđượcđộclập,vănhọcviếtmới
thựcsựhìnhthành.
­ Vănhọc   thờikìnàyđượcviếtbằngchữHán 

vàchữNơmdoảnhhưởngchủyếuvănhọc 
trungđạiTrungQuốc(Phongkiếnxâmlược). 
VănhọcchữHánlàcầunốiđểdântộctatiếp 
nhậncáchọcthuyếtNhogiáo,Phậtgiáo,Lão 
Tử. Sáng tạo các thể loại trên cơ sở ảnh
hưởngcácthểloạicủavănhọcTrungQuốc. 
VănhọcChữNơmpháttriểnlàbằngchứng 
hùnghồnchthứcxâydựng1nềnvănhọc   độc 
lậpcủa dântộcta.
­ Tác   phẩm,tác  giả 
tiêubiểu:
+ ChữHán.
+ ChữNơm.


2:TìmhiểuvềvănhọchiệnđạiViệt 
Nam(từđầuthếkỉXXđếnhếtthếkỉ XX)
­Hìnhthức:Làmviệcnhóm
­

Kỹthuật:Đặtcâuhỏi

B1:GVnêucâuhỏi
Nhóm1 : Trình bàybốicảnhlịch sử, 
cácgiaiđoạn phát triểncủa văn học 
viết Việt Namgiaiđoạn từ đầuthế 
kỉ XXđếnhết XX?
Nhóm2 :Nêu đặc điểmcủa văn học 
giaiđoạn từđầuthếkỉXXđếnhết 
XXchiathànhcác giaiđoạn nào?

B2:Các

 nhómhssuynghĩtrảlời 

B3:Đạidiệncácnhómtrìnhbày 
B4:GVchốtlạiýchính.

B1:Gvnêucâuhỏi
?Trìnhbàysựkhácbiệtcủavănhọc 
trungđạivàvănhọchiệnđạiViệtNam
?(vềtácgỉ,vềđờisốngvănhọc,vềthể
loại,về thipháp)
B2:Hssuynghĩtrả lời
B3:HStrả lờicánhân
B4:GVchốtlạiýchính.

Thaotác3:ConngườiViệtNamqua

=>SựpháttriểnchữNơmvàvănhọcchữ 
Nơmlngắnvớinhữngtruyềnthốngcủa 
dântộc:lịngunước,tinhthầnnhânđạo 
vàhiệnthực.Nóthểhiệnthinhthầnýthức 
dântộc đã pháttriểncao
2. Vănhọchiệnđại:(đầuthếkỉXXđếnhết 
thếkỉXX) :
* Bốicảnhlịchsử:Mởrộnggiaolưuquốc 
tế,tiếpxúcvàtiếpnhậntinhhoacủanhiều 
nềnvănhọcđểđổimới.Đặcbiệtlàtiếpxúc
vàtiếpnhậntinhhoacủanềnvănhọcÂu– 
Mĩ,làmthayđổinhậnthức,cáchnghĩ,cách

cảmvà cáchnóicủangườiViệtNam.
* Chia4giaiđoạn:
+ TừđầuXXđếnnăm1930
+ Từ1930đếnnăm1945
+ Từ1945đếnnăm1975
+ Từ1975đếnnay
* Đặc 
điểmchung:
­VănhọchiệnđạiViệtNammộtmặtkế 
thừatinhhoacủavănhọctruyềnthống,mặt 
kháctiếpthutinhhoacủanhữngnềnvănhọc 
lớntrênthếgiớiđể hiệnđạihố.
* Sựkhácbiệtcủavănhọctrungđạivàvăn   học 
hiệnđạiViệtNam:
­ Vềtácgiả:Đãxuấthiệnnhàvănnhàthơ 
chunnghiệp,  lấyviệc viếtvăn,sángtác  thơ 
là nghề nghiệp.
­ Vềđờisốngvănhọc:Nhờcóbáochí, kĩ
thuậtinấnhiệnđại,tácphẩmvănhọcđivào 
đờisốngnhanhhơn,mốiquanhệgiữađộc 
giảvàtácgiảmậtthiếthơn,đờisốngvănhọc 
sơinổi,năngđộnghơn.
­ Về thể loại: Thơ mới, tiểu thuyết, kịch
nói…thaythế hệthốngthể loạicũ.
­ Vềthipháp:Lốiviếtướclệ,sùngcổ,phi 
ngã,củaVHTDkhơngcịnthíchhợpvàlối
viếthiệnthựcđềcaocátínhsángtạo,đềcao
“cáitơi” cánhândầnđược khẳngđịnh.
III.    C
    on

   n
   gư
   ờ
   i  V i  ệt N
   amq
   u
   av
   ă
    n h
   ọ
   c    :
VănhọcViệtNamthểhiệntưtưởng,tình 
cảm,quanniệmchínhtrị,vănhố,đạođức,
thẩmmĩcủangườiViệtNamtrongnhiềumối


quanhệ:
1.  C onngư
 
 ờ
   i  V i  ệt N
   amtr
 
 o
    ng m
    ốiquanhệv ớ
     
 ithế g
  i  ớ it
  ựn h

   iê
   n
   :
­Vănhọcdângian:
+Tưduyhuyềnthoại,kểvềqtrìnhnhận 
thức,...tíchlũyhiểubiếtthiênnhiên.
+Conngườivà thiênnhiênthânthiết.
­ Thơcatrungđại:Thiênnhiêngắnlýtưởng, 
B3:HStrả lờicánhân
đạo  đức,thẩmmỹ
­ Vănhọchiệnđại:hìnhtượngthiên nhiên
B4:GVchốtlạiýchính.
thểhiệnquatìnhuđấtnước,cuộc sống,lứa 
­ Đốitượng củavănhọc: con người và  đơi
xãhộilồingườifivănhọclànhân học.
→ConngườiViệtNamgắnbósâusắcvới 
­ Quacácmốiquanhệ:Vớithếgiớitự 
thiênnhiênvàlntìmthấytừthiênnhiên 
nhiên,quốcgia,dântộc,xãhội,vàý 
nhữnghìnhtượngthểhiệnchínhmình.
thứcvềbảnthân.
2.  C onngư
 
 ờ
   i  V i  ệt N
   amtr
 
 o
    ng m
    ốiquanhệv ớ

     
Nêunhữngbiểuhiệncụthểvềhìnhảnh 
 iq u
   ố
   c  g
  ia,
   d
   ânt
   ộ
   c    :
conngườiVNquamốiquanhệvớitự 
­ NgườiViệtNammangmộttấmlịngu 
nhiên?Lấyvídụminhhoạquanhững
nước thiếttha.
tácphẩmvănhọc? 
­ Biểuhiệncủa lịngunước:
HS:suynghĩtrảlời 
+ ulàngxóm,qhương.
HS:Trảlờicánhân GV: 
+Tựhàovềtruyềnthốngvănhọc,lịchsử 
Chốtlạikiếnthức
dựngnước vàgiữnước củadântộc.
VD:  CơnSơnca (Nguyễn  Trãi),  Qua
+Ýchícămthùqnxâmlượcvàtinhthần 
đèoNgang(BàhuyệnThanhQuan),Thi  
dámhisinhvìđộc lậptựdodântộc.
vịnh,Thuđiếu,Thuẩm(Nguyễn 
­Tácphẩmkếttinhtừlịngunước 
Khuyến),Rằmthánggiêngcủa Bác.
“Namquốc sơnhà”,“Bìnhngơđạicáo”,“Văn tế 

B1:GVnêucâuhỏi
nghĩasĩCầnGiuộc”,“Tunngơnđộc lập”
Nêunhữngbiểuhiệncụthểvềhìnhảnh 
3.  C onngư
 
 ờ
   i  V i  ệt N
   amtr
 
 o
    ng m
    ốiqu a
    nh  ệxã 
conngườiVNquamốiquanhệvới 
 h ộ
   i:
  
quốcgia,dântộc?Lấyvídụminhhoạ  qua 
­ Ướcmơxâydựngmộtxãhộicơngbằng,
nhữngtác phẩmVH?
tốtđẹphơn.
B2:Hssuynghĩtrả lời
­ Phêphán,tốcáocácthếlựcchun 
B3:HStrả lờicánhân
quyền,cảmthơngvớisốphậnconngườibị
ápbức.
B4:GVchốtlạiýchính.
­ Nhìnthẳngvàothựctạiđểnhậnthức,phê 
­Lịngunước,sẵnsànghisinhvìtự  
phán,cảitạoxã hộichotốtđẹp.

do,độclậpcủaquốcgia,dântộc.Các
→Chủ nghĩa hiện thực vàchủnghĩa nhân
bàiNamquốcsơnhà(LTK),Hịch  
đạo
tướngsĩ(TQT),BìnhNgơđạicáo(NT), 
.
VăntếnghĩasĩCầnGiuộc...chủnghĩa 
unướclà  nộidunglớnxunsuốtcủa 
nềnVHVN.
B1:GVnêucâuhỏi
văn 
học:
B1:GVnêucâuhỏi
HìnhảnhconngườiViệtNamđượcthể 
hiệntrongvănhọcquanhữngmốiquan
hệnào?
B2:Hssuynghĩtrả lời


Nhữngbiểuhiệncụthểvềhìnhảnhcon
 HO Ạ
   T
   Đ
   Ộ
   NG
   3
      L
:    U
   YỆ
   N

   T
   Ậ
   P
  
GVgiaonhiệmvụ:
 C âu 
   h
   ỏ
  i   1:  Ðặctrưngnàosauđây
khơnglà đặc trưngcủa vănhọc dângian
a.Vănhọc dângian là nhữngtácphẩm
nghệthuậtngơntừtruyềnmiệng.
b.Vănhọcdângianđược tậpthể sáng
tạonên.
c.Vănhọc dângian gắnbóvà phục vụ
trực tiếpchocácsinhhoạtkhác nhau
trongđờisốngcộngđồng
d.Vănhọcdângian mangđậmdấuấnvà
phongcáchcá nhâncủa ngườinghệ sĩ

 3: L U
   YỆ
   N
   T
   Ậ
   P
  
TRẢLỜI
[1]='d'
[2]='b'

[3]= ‘d’
[4]= ‘c’
[5]='d'


dângian.
 C âu 
   h
   ỏ
  i   2:  Vănhọcdângiancótấtcả 
baonhiêuthểloại?
a. 12
13 
 b.
HO
 Ạ
   T
   Đ
   Ộ
   NG
   4
    : V Ậ
   N
    D
  ỤNG   
GVnêucâu hoi.HSsuy
̉
nghĩlàm bài.
+ Vẽ sơ đồtưduybàiTổngquanvăn

 4: V
   Ậ
   N
    D
  ỤNG   
 Th a m k  h
   ả o  : 
    


học ViệtNam
­HS thựchiệnnhiệmvụ:
­ HS báocáokếtquả thựchiệnnhiệm 
vụ

Văn họcViệt Nam

G
v
c
h
u
ẩ
n
k
i
ế
n
t
h

ứ
c

 HOAT
̣  Đ
   Ộ
   N
   G
  
5–
 T ÌMTỊI,
 
 M
   Ở
  
 R Ộ
   N
   G(th
   ự
   ch
   
iệnởnhà)
GVucầuHS
sưutầmnhững
bàiviết

V

Văn 
họcv

iết

Vă V
trung đă
(Từ TK
n
X đ  
TK h
ọ
c
5: 
 
TÌMTỊI
h
,MỞ 
i
RỘNG:
ệ
n
 
đ
ạ
i
 
(
T
ừ
 
đ
ầ

u
T
K
 
X
X


đến hết TK 
XX)

­ Nhậnthứcđược
nhiệmvụcầngiải
ềtổngquanvănhọ quyết củabàihọc
­ Tậptrungcaovà 
c 
hợptác tốtđể 
ViệtNam(đăngtr giảiquyết 
nhiệmvụ.
ênbáo/tạpchíhoặ
­ Cótháiđộtích
cực,hứngthú.
c 
phêbìnhvănhọcv

trongcáchsáchch
unkhảo)đểlàm
tư 
liệuhọctập.Nộid
ungcácbàiviếtcó 

thểlà:
­ Đá
nhgiá 
vềgiaiđ
oạnvăn
học.
­ Đánhgiávềmột
bộphận/xuhướn
g vănhọc.
………………………………………
………………………………………
…………
………………………………………
………………………………………
…………
………………………………………
………………………………………
…………
………………………………………
………………………………………
…………
………………………………………
………………………


Tuần: 
Ngàysoạn: 
Ngàykí: 
Tiết03

HOAT 
̣ ĐỘNG GIAO TIẾPBẰNG NGƠNNGỮ
A. VẤNĐỀ CẦNGIẢI QUYẾT
I. Tên bài học:hoạtđộng giaotiếpbằngngơnngữ
II. Hìnhthức dạy học:DHtrênlớp.
III. Chuẩn bịcủagiáoviên vàhọc sinh
1.
Giáoviên:
­ Phươngtiện,thiếtbị:
+ SGK,SGV,TưliệuNgữVăn11,thiếtkếbàihọc.
+ Máytính,máychiếu,loa...
­ PPDH:  
Phátvấn,thuyếttrình,nêuvấnđề,thảoluậnnhóm,trịchơi
2.
Học sinh:  Sáchgiáokhoa,bàisoạn.
B. NỘIDUNG BÀIHỌC
hoạtđộnggiaotiếp bằngngơnngữ
C. MỤCTIÊUBÀIHỌC
C.I. Kiến thức:
­ Kháiniệmcơbảnvềhoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:mụcđích
(traođổi
thơngtinvề nhậnthức,tưtưởngtìnhcảm,hànhđộng,…)
­ Haiqtrìnhtronghoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:tạolậpv
ănbản(nói hoặc viết) vàlĩnhhộivănbản(nghehoặc đọc)
­ Cácnhântốgiaotiếp:nhânvật,hồncảnh,nộidung,mụcđích,phư
ơngtiện
và cáchthứcgiaotiếp.
C.II. Kĩnăng: ­Xácđịnhđúngcác nhântốtronghoạtđộnggiaotiếp
­ Nhữngkĩnăngtrongcáchoạtđộnggiaotiếpbằngngơnngữ:ng
he,nói,đọc, viết,hiểu

C.III. Tháiđộ:Hiểurõcácnhântốcủahoạtđộnggiaotiếpbằngn
gơnngữvàsử dụngđạtmục đíchgiaotiếp
C.IV. Địnhhướng nănglực hìnhthành
­
Nănglực tựhọc
­
Nănglực giảiquyếtvấnđềvà sángtạo
­
Nănglực giaotiếp
­
Nănglực thẩmmĩ
­
Nănglực sửdụngngơnngữ
­
Nănglực hợp tác
D. TIẾNTRÌNH TỔ CHỨCBÀIHỌC
Hoạt độngcủaGV vàHS

Nộidungu cầu cần đạt


Hoạt động1: Kh
Hìnhthức:Đóngv


Thờigian:7phút
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
GVnêuucầu:Cadaocó câu:
Đêmtrăngthanhanhmớihỏi nàng
­Tre nonđủláđansàngnênchăng? 

Câuhỏi1:Nếuemlàchàngtraitrong 
Hoạt động2: Hìnhthànhkiến thức
Hìnhthức:Làmviệcnhóm
Kĩthuậtdạyhọc:Đặtcâuhỏilàm việc 
nhóm
­ Bước 1: GV chia lớp thành 4 
nhóm,thảoluậntheocâuhỏiđãghi

­ Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết 
củabàihọc:
HSnhậnnhiệmvụdiễntiểuphẩm,xửlí 
I. Thếnàolàhoạtđộnggiaotiếpbằng 
ngơn ngữ
1. Đọc vàtìmhiểu các ngữliệu
1.a. Ngữliệu1:vănbảnhộinghịDiên 
Hồng
Nhânvật:vua và cácbơlão.


trongphiếuhọc tập  (5 phút)
 N hóm1,2
 
 tìmhiểungữliệu1:Văn 
bảnhộinghịDiênHồng
 N hóm3,4
 
 tìmhiểungữliệu2:Văn
bảnTổngquanvăn học ViệtNam.
­ Bước2:Cácnhómthảoluậnlàm 
bàivàobảngphụ

­ Bước3:Cácnhómtreosản phẩm
vàGVchỉđịnhđạidiệnnhóm1,2; 
3,4trìnhbày.
Cácnhómcịnlạitheodõi,bổsung, 
đặtcâu hỏi.
­ Bước 4:GV hệthốnghóakiếnthức 
trênslide

­ Mỗibêncócươngvịkhácnhau:vualà 
ngườilãnhđạotốicaocủađấtnước,các 
bơlãothìđạidiệnchocáctầnglớpnhân dân.
Haibênlầnlượtđổivaigiaotiếpchonhau
­ Lượtlời1:VuaTrầnnói.cácvịbơlãonghe
­ Lượtlời2:Cácvịbơlãonói.nhàvuanghe
­ Lượtlời3:Nhàvuahỏi.cácvịbơlãonghe
­ Lượtlời4:Cácvịbơlãotrảlờinhàvua nghe
ỞđiệnDiênHồng.LúcnàyqnNgun 
Mơngđangồạtkéo50vạnđạiqnxâm
lược   nước 
ta?
Nộidung:giặcxâmlượcđấtnước,tanên 
hịahayđánh" Nhândânđồnglịngđánh
.
Mụcđích:bàn bạc đểtìmvà thống nhất 
cáchđốiphógiặc." Cuốicùngmụcđíchđ
ãđạtđược.
Ngơnngữ nóivớisắctháivừatrangtrọng 
vừa gầngũi
b.  N g
  ữliệu 

2:
 N hânv
   ậ
   t  g i  a oti
   ế
   p
    :tácgiảSGK(người
viết:ởtuổicaohơn,cóvốnsống,trình độ 
hiểu biết cao hơn ) và HS lớp 10 người 
đọc: trẻ tuổi hơn, có vốn sống, 
trìnhđộhiểubiếtthấphơn) 
 T r  o   n gho
   à  n
  c  ả
   n
  h
  củanềngiáodụcVN (nhà 
trường,cótínhtổchức cao).        
 N Dgiao
 
 t  iếp thuộclĩnhvựcvănhọc,với đề 
tài“Tổngquanvănhọcviệtnam”.
­  N h
  ữ
   ngv
   ấ
   n
  đ
   ềcơ b
  ả

   n
    :
+Cácbộphậnhợpthànhcủanền VHVN.
+ Q trìnhpháttriểncủa VHviết.
+ ConngườiVNquaVH. 
 Mụcđí c  hgi
   a  o
  t  i ế p:
  
+Ngườiviết:trìnhbàynhữngvấnđềcơ
bảnvề VHVNchoHS lớp 10.
+Ngườiđọc:tiếpnhậnnhữngvấnđề đó.
 N g
  ơ
  n
  n
  gữ
   viếtdùngmộtsốlượnglớncác
thuật ngữ văn học, các câu mang đặc


điểmcủavănbảnkhoahọc,kếtcấuvăn
bảnmạchlạc, rõ ràng.
Hìnhthức:Cá nhân 
Kĩthuật: Đặtcâuhỏi
 2.Kếtl u
    ận 
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập ­ Khái niệm hoạt động giao tiếp bằng
GVđặtcâuhỏi,HS trả lời
ngơnngữ:Làhoạtđộngtraođổithơngtin 

­Từhaingữliệutrên,anh/chịhiểu 
củaconngườitrongxãhội,đượctiến 
­ Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết
 H o
   ạtđộ n
   g3:L
   u
   y
  ệntập 
củabàihọc.
Hìnhthức:Cặpđơi 
Kĩthuật:đặtcâuhỏi
­ Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết 
Bước1:GVucầucáccặpđơitự 
nhiệmvụ.
tạolậpmộtHĐGT
­ Cótháiđộtíchcực,hứngthú.
Bước2:Cáccặpđơithựchiệntheo 
uc
­ Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết
 H
 o
   ạầ
tđu c
ộ n
 ủ g4:H
 a GV
 o
   ạt đ
    ộng ứ

   n
   gd
   ụ
   n
   g
  
củabàihọc.
Hìnhthức:cá nhân
Kĩthuật:Cơngnão
­ Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết 
Bước1:GVgiaonhiệmvụ:HStự 
nhiệmvụ.
­ Cótháiđộtíchcực,hứngthú.
tạolậpvănbảnngắnvớihìnhthứcvà 
đềtàitựchọn.Vàtrảlờicâuhỏi:văn


bảnđóđượcviếtđể làmgì?
Bước 2:HS làmbài.
Bước 3: HStrả lờicánhân
Bước 4:GVnhậnxét

 HOẠ T
   Đ
   Ộ
   N
   G5–
   T
   ìmtị
   i  , m  ởrộng 

Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc tập
Phântíchnhântốgiaotiếp(nhânvật
,hồncảnh,nộidung,mục đích,cách 
thức )thểhiện qua bàicadao:
Càyđồngđangbuổibantrưa
Mồhơithánhthótnhư mưaruộngcày 
Aiơi,bưngbátcơmđầy
Dẻo thơmmộthạtđắngcay mn 
phần
Bước 2: Thực hiện nhiệmvụ
HS: suynghĩcâu trảlời
Bước3:Báocáokếtquảvàobuổi học 
sau
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả 
thực hiện nhiệmvụ
GV:Nhậnxétđánhgiá kếtquảvà
chuẩn hóa kiếnthức.

Bàicadaolà mộthoạtđộnggiaotiếp:
­ Nhânvậtgiaotiếp:Ngườinơngdânđang 
càyruộngnóivớinhữngngườikhác (Đại từ 
“Ai”:chỉtấtcảmọingười)
­ Hồncảnhgiaotiếp:Người nơngdâncày
ruộngvấtvả giữa buổitrưanóngnực.
­ Nộidunggiaotiếp:Nóivề mốiquanhệ 
giữabátcơmđầy,dẻothơmvà sựlàmviệc
vấtvả,đắngcay.
­ Mụcđích:Nhắcnhởmọingười phảicóý 
thứctrântrọng,nângniuthànhquả lao 
độngmàmìnhđã đổra biếtbaonhiêucơng

sức để cóđược thànhquả đó.
=> Cáchnóicụthể,cóhìnhảnhnênhấp 
dẫnvà cósứcthuyếtphục.

………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………..
PHIẾUHỌCTẬP


Nhóm1,2:ngữliệu1
­ Nhân vật giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
­ Qtrìnhtạolập văn bản?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………


­ Hồn cảnh giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
­ Nộidunggiaotiếp?
……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
­Mục đích giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
­Phương tiện ngơn ngữ?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
PHIẾUHỌCTẬP
Nhóm3,4:ngữliệu2
­Nhân vật giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
­Qtrìnhtạolập văn bản?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
­ Hồn cảnh giaotiếp?
……………………………………………………………………………………


……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
­Nộidunggiaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
­Mục đích giaotiếp?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
­ Phương tiện ngơn ngữ?
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

Tiết theoPPCT: 04 
Ngàysoạn:
Ngàydạy:
KHÁIQT VĂN HỌCDÂNGIANVIỆT NAM
A.
VẤNĐỀ CẦNGIẢI QUYẾT
I. Tên bài học:Kháiqtvănhọc dângianViệtNam


II. Hìnhthức dạy học:DHtrênlớp.
III. Chuẩn bịcủagiáoviên vàhọc sinh
1.

Giáoviên:
­ Phươngtiện,thiếtbị:
+ SGK,SGV,TưliệuNgữVăn11,thiếtkếbàihọc.
+ Máytính,máychiếu,loa...
­ PPDH:  Phátvấn,thuyếttrình,nêuvấnđề,thảoluậnnhóm,trịchơi
2.
Học sinh:Sáchgiáokhoa,bàisoạn.
B. NỘIDUNG BÀIHỌC
Kháiqtvănhọc dângianViệtNam
C.
MỤCTIÊUBÀIHỌC
1.

Về kiến thức
­ Hiểuvà nhớđượcnhữngđặc trưngcơ bảncủa vănhọcdângian.
­ Hiểuđượcnhữnggiátrịtolớncủavănhọcdângian.Đây
 
làcơsởđểhọcsinh 
cótháiđộtrântrọngđốivớidisảnvănhóatinhthầncủadântộc,từđóhọctậptốt 
hơnphầnvănhọcdângiantrongchươngtrình.
­ NắmđượckháiniệmvềcácthểloạicủavănhọcdângianViệtNam.Họcsinh
cóthểnắmbắtcácthểloại,biếtphânbiệtsơbộthểloạinàyvớithểloạikháctrong hệ 
thống.
2.
Về kĩnăng
­ Rènluyệnkĩnănggiaotiếp,kĩnănglàmviệc nhóm.
3.
Về tháiđộ,phẩmchất:
­ Tháiđộ:
+Giúphọcsinhnhìnnhậnmộtcáchkháchquanvềcácđặctrưngcơbảncủa 

vănhọcdângian,giátrịtolớncủavănhọcdângian,từđó,biếttrântrọng,uq, 
tựhàovềdisảnvăn học dângiancủadân tộc.
+Bồidưỡngniềmtựhàovềtruyềnthốngvănhóacủadântộcquadisảnvăn   học 
dângian.Từđó,cólịngsaymê vớivănhọc ViệtNam.
­ Phẩmchất:Sốnguthương,sốngtựchủvàsốngtrách nhiệm...
4.
Về nănglực
­ Nănglực chung:
+Nănglựctựhọc,nănglựctựgiảiquyếtvấnđềvàsángtạo,nănglựcthẩm 
mỹ,nănglựcthểchất,nănglựcgiaotiếp,nănglựchợptác,nănglựctínhtốn,năng
lực cơngnghệthơngtinvà truyềnthơng
­ Nănglực riêng:
­Hìnhthànhnănglựctáihiệnvàvậndụngkiếnthức,nănglựcvậndụngkiến 
chungvề vănhọcdângianvàođọc hiểucác vănbảnvănhọc dângiancụthể.
D.
TIẾNTRÌNH TỔ CHỨCBÀIHỌC
Hoạt độngcủagiáoviên vàhọc sinh
Nộidungbàihọc
Hoạt động1: Khởiđộng
B1: Gvgiaonhiệmvụ
*GV: Trình chiếu Video về truyền

­Nhậnthứcđượcnhiệmvụcầngiảiquyết


thuyếtAnDươngVương…,truyệncổ
tíchTấmCám;tranhảnhtruyệncười
+Chuẩnbịbảnglắpghép
*HS:
+ Xemvideotríchđoạn

+Lắpghéptácphẩmvớinội
 dung 
tríchđoạnđãxemđểnhậnbiếtthểloại 
truyệndângian
­ B2: HSthựchiện nhiệmvụ:
­ B3:HSbáocáokếtquảthựchiện 
nhiệmvụ,nhómnàotìmđượcnhiều
bàisẽ   chiến 
Hoạt động2: Hìnhthànhkiến thức
Thaotác1:Giáoviênhướngdẫnhọc  
sinhtìmhiểucácđặctrưngcơbản  
củavăn học dân gianViệtNam
Mụctiêu:giúphọcsinhhiểurõnhững
đặctrưngcơbảncủavănhọcdân gian.
Hìnhthứctổchứcdạyhọc:họcsinh 
làmviệc cánhân.
Kĩthuậtdạyhọc:độngnão,thơngtin
– phảnhồi,trảinghiệmsángtạo. 
Cácbướcthực hiện:

củabàihọc.
­ Tậptrungcaovà hợptác tốtđể giảiquyết 
nhiệmvụ.
­ Cótháiđộtíchcực,hứngthú.

I.Đặctrưngcơbảncủavănhọcdângian 
Việt Nam
1.Vănhọcdângianlànhữngtácphẩm  
nghệthuậtngơntừ truyềnmiệng
­ Truyềnmiệng:làsự ghinhớtheokiểunhập

tâmvàphổbiếnbằnglờinóihoặcbằngtrình 
diễnchongườikhácnghe,xem.
­ Vănhọcdângianrađờitừrấtsớm,từkhi 
chưacóchữviếtnênđượclưutruyềnchủ  yếu 
bằng phương thức truyền miệng. Mặt
khác,phươngthứctruyềnmiệngcũngxuất 
pháttừchínhnhucầusángtácvàthưởng


Bước 3: Báocáokếtquảvàthảoluận
1. Vănhọcdângianlànhữngtác  
phẩmnghệthuậtngơntừtruyền  
miệng
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc
tậ
p
GV:Emhiểuthếnàolàtruyềnmiệng?
Tạisaotruyềnmiệnglàphươngthức 
sángtácvàlưutruyềncơbảncủavăn học 
dângian?
Theoem,qtrìnhtruyềnmiệngđược
thựchiệnthơngqua hìnhthức nào?
Bước  2:  Thực  hiện  
nhiệmvụ
­ Học   sinhsuynghĩ,ghilạicâutrả 
lời.
Bước 3: Báocáokếtquảvàthảoluận
­
Hstrảlờicâuhỏi.
­

Gvquansát,hỗtrợ,tưvấn
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả  
thực hiện nhiệmvụ
GV:nhậnxétđánhgiákếtquảcủacác
cá nhân,chuẩnhóa kiếnthức.
Hoạtđộngtrảinghiệm,sángtạo: 
chohọc  sinhnghe  mộtbàicadaohoặc  
mơtảmộtcảnhtrênchiếuchèođểcác
emthấyrõsựkếthợpgiữalờithơ, nhạc 
điệuvàdiễnxuất.Giáoviêncũng 
cóthểgọihọcsinhhátlạimộtcâuca 
dao,mộtlànđiệudâncađểcácem 
trảinghiệmthêmcáchìnhthứcdiễn 
xướngcủavănhọc dângian.
2. Vănhọcdângianlàsảnphẩmcủa  
qtrìnhsángtáctậpthể(tínhtập thể)
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc  
tập
GV: Emhiểuthế nào về kháiniệmtập
thể?Vìsaovănhọcdângianlạilàsản 
phẩmcủaqtrìnhsángtáctậpthể?
Theoem,tínhtậpthểvàtínhtruyền
miệngcủavănhọcdângiancómối 
quanhệ vớinhaunhưthếnào?
Bước  2:  Thực  hiện  
nhiệmvụ
­Học sinhsuynghĩ,ghilạicâutrả lời.


thứcvănhọcmộtcáchtrựctiếpcủangư

ời 
dânlaođộngxưa.Đâycũngchínhlàđiể
m 
khácbiệtrấtcơbảngiữavănhọcdângia
nvà vănhọc viết.
­ Qtrìnhtruyềnmiệngđượcthựchi
ện   thơngquahìnhthứcdiễnxướngdân 
gian 
(trìnhbàytácphẩmmộtcáchtổnghợpth
ơng qua cáchìnhthứcnói,kể,hát,diễn).

2.Vănhọcdângianlàsảnphẩmcủaq
  trìnhsángtáctậpthể   (tính  
tậpthể)
­ Tậpthể:mộtnhómngười,mộtcộngđ
ồng
n
g
ư
ờ
i
.
­ Vănhọcdângianlàsảnphẩmcủaqtr
ình sángtác tậpthể vì:
+Trongqtrìnhsángtác,lúcđầu,tácph
ẩm cóthểdomộtcánhânkhởixướng.
+Khitácphẩmđượchìnhthành,nósẽđư
ợc 
tậpthểđónnhậnvàtiếptụclưutruyềnq
ua   nhiềuđịaphương,nhiều  thế 

hệkhácnhau.

+Trongqtrìnhlưutruyền,tácphẩmvăn 
họcdângiantiếptụcđượccácthếhệngười
dânbổsung,
 biếnđổinhằmgiúpchotác 
phẩmhồnthiệnhơnvềnộidungcũngnhư
hìnhthức
 nghệ 
thuật.
+Dầndần,qualưutruyền,ngườitakhơng 
nhớđượcvàcũngkhơngcầnnhớaiđãtừng 
làtácgiả,tácphẩmvănhọcdângiantrở 
thànhcủa chung.
=>Tínhtruyềnmiệngvàtínhtậpthểlàhai
đặctrưngcơbản,chiphối,xunsuốtq


Hstrảlờicâuh
ỏi.
­
Gvquansát,hỗtrợ,tưvấn
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả 
thực hiện nhiệmvụ
GV:nhậnxétđánhgiákếtquảcủacác
cá nhân,chuẩnhóa kiếnthức.
Thaotác2:Giáoviênhướngdẫnhọc  
sinhtìmhiểuhệthốngthểloạicủa  
văn học dângian ViệtNam
Mụctiêu:giúphọcsinhnắmđượccác

thểloạicủavănhọcdângianvàcó  
thểđịnhnghĩangắngọnvànêuvídụ   về 
từngthể loại.
Phươngtiện:bảngphụ,bútdạ,máy 
chiếu.
Kĩthuậtdạyhọc:độngnão,thơngtin
– phảnhồi,khăntrảib
àn
Hìnhthứctổchức:họcsinhlàmviệc 
nhóm.
Bước1:Chuyểngiaonhiệmvụhọc 
tập:
Dựavàosáchgiáokhoa,emhãykể
têncácthểloạicủavănhọcdângianViệt
Namvàhãyđịnhnghĩathậtngắn
gọnkháiniệmcác thể loại?Kể tênmột
sốtácphẩmthuộcnhữngthểloạivăn 
học dângianmà embiết?
Bước  2:  Thực  hiện  
nhiệmvụ
­ HScácnhómtiếnhànhthảoluậnvà
cửđạidiệntrìnhbày.
Bước
 3:  
Báocáokếtquả
­ Cácnhómtranhluậnvàbổxung ý
kiến
.
­Gvquansát,hỗtrợ,tưvấn
Bước4:Nhậnxét,đánhgiákếtquả 

thực hiện nhiệmvụ
GV:nhậnxétđánhgiákếtquảcủacác
nhóm,chuẩnhóa kiếnthức.
­

trìnhsángtạovàlưutruyềntácphẩmdân 
gian.Haiđặctrưngnàycóquanhệmậtthiết, 
thểhiệnsựgắnbócủavănhọcdângianvới 
cácsinhhoạtkhácnhautrongđờisốngcộng 
đồng.
II. Hệthốngthểloạicủavănhọcdângian 
Việt Nam

­Vănhọc
 dângianViệtNambaogồm12thể 
loạichính:thầnthoại,truyềnthuyết,sửthi, 
truyệncổtích,truyệnngụngơn,truyệncười, 
tụcngữ,câuđố,cadao,vè,truyệnthơ,chèo.
­ Thầnt
hoại:
+ Tác phẩmtựsựdângian.
+Thườngkểvềcácvịthầnnhằmgiảithích 
cáchiệntượngtựnhiên,thểhiệnkhátvọng 
chinhphụctựnhiêncủaconngườithờicổ
đại
.
­ S
ửthi:
+ Tác phẩmtựsựdângiancóquymơlớn.
+Sửdụngngơnngữcóvần,nhịp,xâydựng 

nhữnghìnhtượngnghệ thuậthồnhtráng.
+Kểvềmộthoặcnhiềubiếncốdiễnratrong
đờisốngcộngđồng của cưdâncổđại.
­ Truyềnth
uyết:
+ Tác phẩmtựsựdângian.
+ Kể về các sựkiệnhoặc các nhânvậtlịchsử 
cóthậttheohướnglítưởnghóa.
+Thểhiệnsựngưỡngmộvàtơnvinhcủa 
nhândân.
­ Truyệncổ 
tích:
+ Tác phẩmtựsựdângian.
+Cốttruyệnvàhìnhtượngđượchưcấucó 
chủđịnh.