Xoắn ruột ở trẻ em: Chỉ có 6 giờ để "cứu" doc

Xoắn ruột ở trẻ em: Chỉ
có 6 giờ để "cứu"

Nếu bị xoắn ruột, trẻ sẽ nhanh chóng rơi vào tình trạng
sốc nặng khi chưa được phẫu thuật kịp thời.


Nhiều trẻ phải cắt ruột vì đến viện muộn

Tại khoa Hồi sức Ngoại BV Nhi Đồng 1, TP HCM hiện có
nhiều bệnh nhi đã được phẫu thuật do lồng hoặc xoắn ruột.
Bệnh nhân nhỏ nhất mới chỉ 2 tháng tuổi là bé Hà Đức, trú
tại quận 1, TP HCM. Theo lời của gia đình thì ngay khi thấy
con nôn ói nhiều lần, dịch ói vàng như phân, kèm tiêu 3 lần
ra máu đỏ, bé Đức được gia đình cho nhập viện.

Tại đây, Đức được siêu âm bụng, kết quả cho thấy bé bị xoắn
ruột 2 vòng theo chiều kim đồng hồ do ruột xoay bất toàn,
hầu hết ruột non bị xoắn. Chỉ sau 3 giờ nhập viện, Đức đã
được các bác sỹ tháo xoắn ruột. Rất may vì được phẫu thuật
sớm nên đoạn ruột xoắn còn hồng nên bé Đức đã không phải
cắt bỏ ruột.

Tương tự, bé Trí Minh, 5 tuổi được chuyển từ Tây Ninh lên
BV Nhi đồng 1 với chẩn đoán xoắn ruột. Trước đó 2 ngày,
Minh nôn ói dịch xanh, bụng chướng và được đưa đến nhập
viện trong tình trạng sốc nặng, huyết áp tụt. Sau 3 giờ hồi sức
chống sốc tích cực, Minh được chuyển mổ. Tuy nhiên vì thời
gian bệnh nhân đến viện muộn nên các bác sỹ đã phải cắt bỏ

khoảng 70cm ruột bị xoắn do dây dính đã tím đen.
Một trường hợp đến viện muộn khác là bé Minh Hùng, 12
tuổi, ngụ tại Bến Tre. Hùng bị đau bụng kèm nôn ói từ 24 giờ
trước nhập viện. Sau khi siêu âm bụng, các bác sỹ phát hiện
ngay xoắn ruột. Chỉ sau 1 giờ nhập viện, Hùng được phẫu
thuật ngay, nhưng 60cm ruột đã không cứu được vì hoại tử
tím đen nên các bác sỹ buộc phải cắt bỏ.
Bé Trung Dũng, 5 tháng tuổi, nhà ở Bình Thuận lại bị cắt
80cm ruột vì đến viện muộn do lồng ruột. Cũng gần giống
như triệu chứng của xoắn ruột, bé Dũng cũng bị nôn ói nhiều
lần, đi tiêu ra phân máu nhày. Đến ngày thứ ba vẫn không
giảm triệu chứng này nên gia đình đưa con vào nhập viện.
Tuy nhiên thay vì được bơm tháo lồng bằng hơi (không phải
mổ) như những trường hợp nhập viện sớm, bé Dũng phải cắt
bỏ toàn bộ khối lồng gồm hồi tràng - manh tràng đến đại
tràng xuống.

Dấu hiệu nhận biết sớm
Theo BS. Đặng Thanh Tuấn, Khoa Hồi sức Ngoại, BV Nhi
đồng 1, phương pháp tháo mổ xoắn ruột, lồng ruột không
phức tạp. Tuy nhiên, bệnh nhân cần phải đến viện kịp thời
(đặc biệt là với bệnh nhân xoắn ruột) vì thời gian có thể
"cứu" đoạn ruột bị xoắn là 6 giờ kể từ khi có triệu chứng. Sau
khoảng thời gian này, khả năng phải cắt bỏ ruột cũng như tử
vong do sốc nhiễm trùng nhiễm độc là rất cao.
Cũng theo BS Tuấn, lồng ruột thường gặp ở trẻ từ 3 - 9 tháng
tuổi, khởi bệnh với 3 triệu chứng: Khóc thét (do đau bụng),
nôn ói nhiều và tiêu phân nhày máu. Qua thăm khám và nhất
là siêu âm bụng, các bác sỹ sẽ có chẩn đoán lồng ruột chính
xác và kịp thời.

Cũng giống như xoắn ruột, xử trí lồng ruột sẽ rất đơn giản là
tháo lồng bằng hơi (em bé sẽ được bơm hơi qua ống thông
đặt vào hậu môn với áp lực thích hợp để tháo lồng mà không
cần phải mổ) nhưng động tác này phải được thực hiện càng
sớm càng tốt.

Tuy nhiên phương pháp này không thực hiện được đối với
các trường hợp đến muộn (sau 48 giờ kể từ khi khởi bệnh),
các bé có dấu hiệu nặng (có sốc) hoặc đã có biến chứng như
thủng ruột. Lồng ruột đến muộn hoặc có biến chứng bắt buộc
phải mổ và có khi phải cắt bỏ khối ruột bị lồng vào nhau.
Một số dấu hiệu nhận biết sớm mà cha mẹ không nên bỏ
qua:
-Trẻ bỏ bú, quấy khóc, da tím tái.
- Khóc thét lên từng cơn.
- Những cơn đau bụng kéo dài từ 15-20 phút.
- Bụng chướng.
- Nôn dịch màu xanh, vàng.
-Đại tiện ra máu lẫn chất nhầy màu đỏ hoặc màu nâu, đen.