Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
PHẦN MỞ ĐẦU
Bác Hồ muôn vàn kính u của chúng ta đã nói: “Trẻ em hôm nay,
thế giới ngày mai” muốn nhắc nhở chúng ta rằng tương lai của đất nước
phụ thuộc vào thế hệ trẻ, đất nước có phồn vinh hay khơng là phụ thuộc
vào thế hệ trẻ có được chăm sóc giáo dục tốt hay không.
Ở lứa tuổi mầm non, cơ thể trẻ đang lớn nhanh và phát triển về mọi
mặt, muốn cho thế hệ tương lai của chúng ta thực sự có đầy đủ đức- tríthể- mĩ để phục vụ cho nhu cầu phát triển của đất nước thì cần phải chăm
sóc ngay từ bây giờ. Trong cơng tác chăm sóc giáo dục tồn diện cho trẻ thì
cơng tác chăm sóc sức khỏe được xem là một trong những mục tiêu vô
cùng quan trọng, trong đó cơng tác phịng chống tai nạn thương tích cho trẻ
được quan tâm hàng đầu.
Trong nhiều năm trở lại đây, chúng ta thường thấy tỷ lệ trẻ nhỏ gặp
tai nạn thương tích ngày càng nhiều. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ. Với bản chất tị mị, hiếu kỳ và ln muốn khám
phá những điều mới lạ, trẻ hay phải đối mặt với rất nhiều tình huống nguy
hiểm trong cuộc sống mà khơng phải lúc nào cũng có người lớn ở bên để
giúp đỡ. Song trong thực tế, việc dạy kỹ năng sống nói chung, kỹ năng
phịng tránh tai nạn thương tích nói riêng cho trẻ mầm non cịn khá mới mẻ
và chưa thực sự được chú trọng. Khả năng nhận thức của trẻ còn hạn chế
nên giáo viên gặp rất nhiều khó khăn trong q trình giáo dục kỹ năng
phịng tránh tai nạn thương tích.
Chính vì vậy, Thủ tướng Chính phủ ra Chỉ thị số 1408 ngày 1 tháng
9 năm 2009 của về tăng cường công tác bảo vệ chăm sóc trẻ em, đã chỉ thị
“Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh,
khơng có bạo lực”; tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào thi
đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, chú trọng việc rèn
Võ Thị Mỹ Hân
1
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
luyện kỹ năng sống, kỹ năng tự bảo vệ, kỹ năng giao tiếp, ứng xử cho trẻ
trong nhà trường.
Ngày 15/4/2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư số
13/2010/TT-BGD&ĐT Qui định về xây dựng trường học an tồn, phịng,
chống, tai nạn thương tích trong cơ sở giáo dục mầm non, nêu rõ “Nội
dung xây dựng trường học an tồn, phịng, chống tai nạn thương tích để
đảm bảo an tồn cho trẻ, khi trẻ được chăm sóc, ni dưỡng giáo dục tại cơ
sở giáo dục mầm non.”, và ngày 20 tháng 12 năm 2010, Bộ gửi Công văn
số: 8511/BGDĐT-GDMN tới các Sở Giáo dục – Đào tạo nhằm “Chấn
chỉnh tình trạng khơng đảm bảo an toàn cho trẻ em tại cơ sở giáo dục mầm
non”.
Kế hoạch số 670/ KH-PGDĐT huyện Tân Thạnh ngày 18/9/2015 về
phịng chống tai nạn thương tích trong giáo dục mầm non năm 2016.Kế
hoạch 1004/KH PGDĐT huyện Tân Thạnh ngày 28/12/2015 Kế hoạch xây
dựng trường học an tồn, phịng chống tai nạn thương tích trong các cơ sở
giáo dục mầm non năm học 2015 -2016
Việc đảm bảo an tồn, phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ là
nhiệm vụ quan trọng trong công tác nuôi dạy trẻ ở trường mầm non và
được sự quan tâm đặc biệt của các cấp sở, ngành Hiện nay có khoảng 3
triệu trẻ em từ 0-6 tuổi được chăm sóc tại các trường mầm non, chiếm 26%
số trẻ em trong độ tuổi, cho thấy trách nhiệm của các nhà quản lý tại các
trường mầm non trong cơng tác chỉ đạo chăm sóc sức khỏe, phịng tránh tai
nạn thương tích cho trẻ là vơ cùng quan trọng.
Trường mầm non có nhiệm vụ ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ
em từ ba tháng tuổi đến sáu tuổi (Điều lệ trường mầm non). Vì thế tạo mơi
trường thật sự an toàn, thân thiện, lành mạnh cho trẻ hoạt động, vui chơi….
Võ Thị Mỹ Hân
2
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
là điều thiết yếu nhất. Đó cịn là điều kiện tốt để phát triển về thể chất và
tinh thần cho trẻ, góp phần phát triển một cách toàn diện.
Thấy được tầm quan trọng của vấn đề này, bản thân tơi là Phó hiệu
trưởng nhà trường, tơi ln đặt cơng tác phịng chống tai nạn thương tích
cho trẻ là một trong những yếu tố cấp bách góp phần chăm sóc sức khỏe
một cách tồn diện cho trẻ, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm quyết
định đến chất lượng, uy tín của nhà trường.
Căn cứ vào tình hình thực tế, qua thời gian học hỏi, nghiên cứu tôi
thực sự tâm đắc và muốn được đi sâu nghiên cứu chun đề phịng tránh tai
nạn thương tích cho trẻ nhằm nâng cao chất lượng ni dưỡng, chăm sóc,
giáo dục trẻ đồng thời quản lý tốt công tác chăm sóc sức khỏe, phịng
chống tai nạn thương tích trong cho trẻ trong trường Mẫu giáo Hậu Thạnh
Đông nơi tôi đang cơng tác. Đó cũng là lý do để tơi chọn đề tài: “Một số
biện pháp Phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu
giáo tại Trường Mẫu giáo Hậu Thạnh Đông năm học 2015 - 2016” .
Tuy đề tài này có nhiều chị em đã nghiên cứu và áp dụng nhưng bản thân
tôi vẫn tâm đắc và quyết định chọn để nghiên cứu và áp dụng ở trường mẫu
giáo Hậu Thạnh Đông nơi tôi đang công tác. Với mục đích nhằm giúp giáo
viên và trẻ có kiến thức cũng như có kỹ năng phịng tránh tai nạn thương
tích cho trẻ, hạn chế tai nạn thương tích xảy ra đối với trẻ trong nhà trường.
Đồng thời, cũng giúp phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của việc
phòng tránh tai nạn thương tích và biết cách phịng trách tai nạn thương
tích cho trẻ ở gia đình.
Võ Thị Mỹ Hân
3
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
PHẦN NỘI DUNG
PHẦN I: THỰC TRẠNG
Việc phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ mẫu giáo được thực hiện
và quan tâm từ nhiều năm nay. Trong q trình thực hiện đề tài bản thân tơi
nhận thấy một số thuận lợi cũng như khó khăn như sau:
* Thuận lợi:
Trường mẫu giáo Hậu Thạnh Đông đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 năm
2011. Trong những năm gần đây Trường mẫu giáo Hậu Thạnh Đông luôn
được sự quan tâm sâu sát của các cấp Lãnh đạo, chính quyền địa phương về
cơng tác truyền thơng, tun truyền phịng chống tai nạn thương tích cũng
như việc trang bị cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị, tranh ảnh, tài liệu
phục vụ chun đề
Bản thân tơi là Phó hiệu trưởng nhà trường , tôi luôn quan tâm đến
chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ đặc biệt là phịng tránh tai nạn thương
tích trong trường.
Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên nhiệt tình trong chăm sóc giáo dục trẻ,
một số giáo viên cơng tác lâu năm có nhiều kinh nghiệm trong việc phịng
chống tai nạn thương tích. Ngồi ra tơi cịn nhận được sự quan tâm sự ủng
hộ nhiệt tình của phụ huynh.
Trường có phịng y tế với đầy đủ trang thiết bị, nhân viên y tế nhiệt
tình, có kiến thức về sơ cấp cứu trong trường hợp xảy ra tai nạn thương
tích.
* Khó khăn:
Trẻ trong độ tuổi mẫu giáo rất tò mò, hiếu động nên thường xuyên xảy
ra những tai nạn thương tích ngồi mong muốn: trượt ngã, đánh nhau, hóc
sặc thức ăn.., trẻ chưa có kỹ năng biết cách tự bảo vệ bản thân và phòng
tránh tai nạn thương tích.
Võ Thị Mỹ Hân
4
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc phối hợp với nhà trường
phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ.
Giáo viên chưa có nhiều kĩ năng trong cơng tác phịng chống tai nạn
thương tích cho trẻ
Cơ sở vật chất chưa đảm bảo an toàn cho trẻ
Trẻ chưa có kiến thức cũng như kỹ năng để có thể phịng tránh tai nạn thương tích
cho mình, vì thế ở những tháng đầu năm học tai nạn thương tích thường xảy ra đối với
trẻ:
Năm
học
2015- 2016
Đầu năm
Trẻ bị tai
Sỉ số nạn trượt
ngã
211
Thương
Đánh tích do đồ
nhau
dùng, đồ
chơi
20
15
10
9.5%
7.1% 4.7%
Trẻ chưa nắm
Trẻ
bị được
kiến
hóc
sặc thức
phịng
thức ăn
tránh tai nạn
thương tích
5
50
2.4%
23.6%
Qua thời gian tìm hiểu tôi được biết một số nguyên nhân dẫn đến kết
quả trên là do:
Thứ nhất: Trẻ ở độ tuổi mẫu giáo rất thích khám phá và tìm hiểu,
muốn làm theo ý mình. Một phần do trẻ ở gia đình được cưng chiều, được
sự bảo bọc của cha mẹ chính vì thế mà trẻ chưa biết cách bảo vệ bản thân.
Thứ hai: Do một số phụ huynh chưa có kiến thức và chưa thật sự
quan tâm nhiều đến vấn đề phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. Đa số
phụ huynh là nơng dân, thường xun đi làm chưa có nhiều thời gian chăm
sóc cho trẻ, một số phụ huynh khơng quan trọng những tai nạn nhỏ xảy ra
cho trẻ như xay xát do té ngã,đánh nhau,sặc thức ăn..
Võ Thị Mỹ Hân
5
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Thứ ba: Một số giáo viên mới ra trường, có trình độ sơ cấp, chưa có
nhiều kinh nghiệm trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ và phịng chống tai
nạn thương tích cho trẻ tại lớp.
Thứ tư: Sân trường thường xuyên đọng nước vào mùa mưa, rong rêu
bám, khi trẻ tham gia hoạt động chơi ngồi trời rất nguy hiểm dễ xảy ra
tình trạng bị té ngã. Một số đồ dùng đồ chơi ngoài trời chưa được trang bị
tu sửa kịp thời
Thứ năm: Ban giám hiệu chưa quản lý chặt chẽ chế độ sinh hoạt trong
một ngày của trẻ, kiểm tra đồ dùng đồ chơi trong các lớp để loại bỏ những
đồ chơi nguy hiểm có thể gây thương tích cho trẻ
Thứ sáu: Giáo viên và trẻ chưa được bồi dưỡng kiến thức về phòng
tránh tai nạn thương tích kịp thời.
Trước tình hình trên bản thân tơi là Phó Hiệu trưởng nhà trường nhận
thấy trách nhiệm của mình là cần phải giúp giáo viên và trẻ trang bị một số
kiến thức đơn giản về việc phịng tránh tai nạn thương tích, giúp trẻ bước
đầu có nhận thức được và có kỹ năng tự bảo vệ bản thân. Đây sẽ là hành
trang, kỹ năng sống rất cần thiết cho trẻ sau này. Nhằm góp phần làm giảm
tai nạn thương tích xảy ra trong nhà trường đối với trẻ.
Võ Thị Mỹ Hân
6
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
PHẦN II. BIỆN PHÁP
Biện pháp 1. Bồi dưỡng nâng cao kiến thức về phòng tránh tai
nạn thương tích cho giáo viên - nhân viên và cho trẻ.
1.1 Bồi dưỡng kiến thức về phòng tránh tai nạn cho giáo viên- nhân
viên:
Giáo viên mầm non là người trực tiếp chăm sóc trẻ khi ở lớp, vì vậy
bồi dưỡng kiến thức về phịng tránh tai nạn thương tích cho giáo viên là rất
quan trọng. Chính vì thế ngay từ đầu năm học, tôi đã lập kế hoạch thực
hiện chuyên đề, bồi dưỡng kiến thức về phòng tránh tai nạn cho giáo viên.
Ngoài việc tổ chức các buổi tập huấn cho giáo viên cịn khuyến
khích giáo viên nghiên cứu sách báo về phịng chống tai nạn thương tích
cho phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi và tình hình thực tế ở địa
phương. Tổ chức cho giáo viên tham gia các cuộc thi tìm hiểu về cách
phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ.
Tổ chức cho giáo viên tham gia các lớp tập huấn về y tế để nâng cao
kiến thức về cách sơ cứu kịp thời nếu trẻ khơng may gặp tai nạn, có kĩ năng
về phịng và xử trí ban đầu một số tai nạn thường gặp như sặc, bỏng, gãy
xương…
Hàng năm, nhà trường tổ chức cho nhân viên y tế bồi dưỡng kiến
thức, thực hành về phịng, chống và xử trí các tai nạn thường gặp cho giáo
viên, khi trẻ bị tai nạn giáo viên phải bình tĩnh xử trí sơ cứu ban đầu tại
chỗ, đồng thời báo cho cha mẹ và y tế nơi gần nhất để cấp cứu kịp thời cho
trẻ.
Võ Thị Mỹ Hân
7
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Hình ảnh: Nhân viên y tế hướng dẫn giáo viên sơ cứu khi trẻ bị gãy tay
Những nội dung bồi dưỡng cho giáo viên: Hiểu về mơi trường an
tồn đối với trẻ mầm non, phịng tránh các tai nạn thương tích thường gặp:
dị vật ở tai mũi họng,tai nạn do ngộ độc,đuối nước cho trẻ, cháy, nổ, bỏng,
điện giật,tai nạn giao thơng, động vật cắn.
Hình thức bồi dưỡng: Tơi tìm mua các cuốn tài liệu có liên quan đến
xây dựng mơi trường an tồn, phịng, chống, xử trí các TNTT thường gặp,
photo các tài liệu của trung tâm y tế, photo các văn bản chỉ đạo của ngành,
photo các bài viết tuyên truyền phòng, tránh các dịch bệnh cho 100% CBGV-NV tự nghiên cứu và học tập.
Tạo điều kiện cho nhân viên y tế, giáo viên, cấp dưỡng, bảo vệ tham
gia đầy đủ các lớp tập huấn về: Phịng chống tai nạn thương tích trong
trường học, cơng tác vệ sinh an tồn thực phẩm, cơng tác y tế, vệ sinh học
đường; cơng tác phịng cháy chữa cháy, cơng tác chăm sóc, ni dưỡng trẻ
Tổ chức các buổi tọa đàm về các nội dung của quy chế xây dựng
trường học an toàn của nhà trường. Đưa ra các tình huống tai nạn thương
Võ Thị Mỹ Hân
8
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
tích từ đơn giản đến phức tạp thường xảy ra trong nhà trường để giáo viên
nghiên cứu, suy nghĩ, trao đổi và rút kinh nghiệm, tìm hướng giải quyết.
Phân cơng nhân viên y tế nghiên cứu các nội dung về cơng tác chăm
sóc sức khỏe, xử trí các tai nạn thường gặp gặp như: Bỏng nước sơi, điện
giật, hóc, sặc, gãy tay, gãy chân, ngạt nước, chảy máu...
1.2. Cung cấp kiến thức, giáo dục về phòng tránh tai nạn cho trẻ:
Đặc điểm của trẻ mầm non là hiếu động, tị mị, thích khám phá. Vì
thế cần giáo dục trẻ biết cách phòng tránh tai nạn thương tích, nắm được
một số kiến thức cần thiết về tai nạn thương tích để bảo vệ chính mình.
Ngay từ đầu năm học, tôi triển khai đến giáo viên lập kế hoạch giáo
dục phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. Cho trẻ xem một số hình ảnh
và tác hại của tai nạn thương tích xảy ra đối với trẻ, cung cấp cho trẻ một
số kiến thức về tai nạn thương tích như khi té ngã, đánh nhau với bạn bị
xay xát chảy máu, bị bỏng nước nóng... Giáo dục trẻ không lại gần bô xe
máy vừa chạy xong mới dừng lại, không được chơi gần ao hồ, kênh mương
gần trường, không chọc nghịch ổ điện, không cho hột hạt vào tai, mũi,
miệng. Dạy trẻ không nghịch đồ sắc nhọn khi chơi, không chọc nghịch vào
mắt mũi nhau, không đánh nhau với bạn.
Bồi dưỡng cho trẻ kỹ năng ứng cứu khi thấy bạn hoặc bản thân xảy
ra tai nạn thương tích: Báo với cơ giáo hoặc người lớn khi thấy bạn hoặc
bản thân bị tai nạn, nhắc nhở bạn cất những đồ chơi sắc nhọn có khả năng
gây thương tích, khơng lại gần nơi có lửa cháy, bếp nấu ăn hoặc những nơi
trơn trợt, không chơi những đồ chơi nguy hiểm, khơng ngậm những đồ chơi
có kích thước nhỏ.
Bồi dưỡng những kiến thức, kỹ năng cơ bản về phòng tránh và xử lý
các tình huống khi tai nạn xảy ra cho đội ngũ giáo viên, nhân viên có tầm
quan trọng đặc biệt. Giáo viên, nhân viên là lực lượng trực tiếp thực hiện
Võ Thị Mỹ Hân
9
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
mọi hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ trong trường mầm non.
Hơn ai hết giáo viên, nhân viên phải là người nắm vững những kiến thức,
kỹ năng cơ bản về phòng, chống và xử lý các tình huống khi tai nạn xảy ra
với trẻ để thực hiện tốt cơng tác của mình. Nếu giáo viên, nhân viên khơng
được bồi dưỡng thường xun thì khơng thể có kiến thức và khó xử trí
được các tình huống khi tai nạn xảy ra với trẻ. Sau khi bồi dưỡng kiến thức
về phòng tránh tai nạn thương tích cho giáo viên và trẻ, tơi nhận thấy giáo
viên nắm được một số kiến thức về phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ,
xử lý nhanh nhẹn kịp thời khi trẻ có xảy ra tai nạn thương tích, khơng lúng
túng như trước đây. Trẻ có một số kỹ năng tự bảo vệ mình, biết tránh xa
những nơi nguy hiểm biết cách ứng cứu khi thấy bạn bị tai nạn.
Biện pháp 2. Thường xuyên kiểm tra loại bỏ đồ dùng, đồ chơi
gây nguy hiểm.
Đồ dùng đồ chơi rất quan trọng và không thể thiếu đối với trẻ nhỏ.
Bởi ở lứa tuổi mẫu giáo “ học mà chơi, chơi mà học”. Hoạt động chơi đóng
vai trị chủ đạo. Thơng qua đồ chơi giúp trẻ tiếp cận kiến thức một cách dễ
dàng. Nếu trong một ngày ở lớp trẻ hoạt động mà khơng có đồ chơi thì coi
như hoạt động đó khơng thành cơng, qua đó nói lên tầm quan trọng của đồ
chơi là rất cần thiết cho trẻ. Và thời gian trẻ được tiếp xúc với đồ chơi trong
một ngày là rất nhiều, chính vì vậy phải loại bỏ những đồ chơi gây nguy
hiểm cho trẻ là điều rất cần thiết.
Chính vì thế, ngay từ đầu năm học tơi kết hợp với Hiệu trưởng, tổ
khối trưởng kiểm tra đồ dùng đồ chơi các lớp, bàn ghế trẻ ngồi. Thống kê
những đồ dùng, bàn ghế hư có kế hoạch sửa chữa kịp thời. Báo ngay với
ban giám hiệu nếu trong lớp có đồ dùng, đồ chơi bị hỏng để thay thế sửa
chữa đồ dùng đồ chơi ngay đảm bảo an toàn và có đồ chơi cho trẻ kịp thời.
Võ Thị Mỹ Hân
10
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Bên cạnh đó, tơi lên kế hoạch và tổ chức cho giáo viên thường
xuyên vệ sinh đồ dùng, đồ chơi hàng ngày, hàng tuần để đảm bảo vệ sinh
và loại bỏ những đồ chơi gây nguy hiểm cho trẻ.
Những đồ chơi đã bị hư hỏng trở nên sắc nhọn rất nguy hiểm. Cơ
thể trẻ còn rất non yếu, làn da mỏng manh của trẻ rất dễ bị trầy xước vì thế
khi chơi dễ gây ra nguy hiểm cho trẻ như đứt tay, xước da. Vật sắc nhọn
làm nguy hiểm đến mắt cũng như chảy máu cơ thể trẻ. Đồ chơi ngoài trời
và đồ dùng phục vụ chuyên đề giáo dục phát triển vận động cho trẻ hoạt
động chắc chắn, đảm bảo an toàn và được kiểm tra xuyên.
Những đồ chơi nhỏ như xâu hột hạt, hoa ở góc hoạt động với đồ vật
có kích thước nhỏ khi trẻ chơi. Tôi thường xuyên nhắc nhở giáo viên cần
chú ý quan sát tránh để trẻ đưa vào miệng. Khi chơi xong giáo viên rèn cho
trẻ thói quen tự cất đồ chơi ngay ngắn đúng chỗ và không để trẻ tự ý lấy
chơi. Đối với những trẻ nhỏ như lớp mầm chồi: Tôi thường xuyên kiểm tra
đồ dùng đồ chơi, nhắc nhở giáo viên loại bỏ những đồ dùng có kích thước
nhỏ hay sắc nhọn để đảm bảo an tồn cho trẻ.
Ngồi ra, tơi cịn khuyến khích giáo viên làm đồ dùng đồ chơi tự tạo
từ các nguyên vật liệu phế thải, vừa đẹp, thu hút trẻ và đáp ứng u cầu
phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. Để động viên khuyến khích nhằm
giúp giáo viên có động lực để sáng tạo đồ dùng đồ chơi và tạo mơi trường
lớp học đẹp, an tồn thu hút trẻ. Tôi kết hợp với Hiệu trưởng tổ chức cuộc
thi trang trí lớp đẹp, chấm điểm trang trí theo chủ đề. Qua cuộc thi giáo
viên có nhiều sáng tạo hơn trong việc trang trí lớp và tạo đồ dùng đồ chơi
cho trẻ.
Võ Thị Mỹ Hân
11
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Hình ảnh: Đồ dùng đồ chơi sáng tạo của giáo viên
Với những đồ chơi hiện nay đa phần là đồ chơi xuất xứ từ Trung
Quốc, với nhiều chất liệu nhựa độc hại như chì, các chất gây rối loạn nội
tiết, gây ung thư… một số là loại nhựa giịn dễ vỡ gây nguy hiểm. Chính vì
vậy tơi ln nhắc nhở giáo viên cần lưu ý chọn cho trẻ đồ chơi có xuất xứ
rõ ràng, các thông số về kỹ thuật cũng như chất liệu tạo thành được nhà sản
xuất ghi đầy đủ, rõ ràng trên bao bì sản phẩm đảm bảo an tồn cho trẻ khi
chơi.
Song song với việc loại bỏ đồ dùng, đồ chơi nguy hiểm cho trẻ tơi
cịn thường xun kiểm tra việc sử dụng đồ dùng của giáo viên, nhắc nhở
giáo viên phải luôn cẩn trọng với đồ dùng của cô như: dao, kéo, thước kẻ,
súng bắn keo…khi dùng xong phải cất gọn đúng nơi quy định, cất cao khỏi
tầm tay của trẻ.
Đồ dùng đồ chơi không thể thiếu trong hoạt động hàng ngày của trẻ,
việc thường xuyên loại bỏ những đồ dùng đồ chơi khơng an tồn có vai trị
Võ Thị Mỹ Hân
12
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
rất quan trọng, góp phần tạo cho trẻ một môi trường hoạt động lành mạnh
không nguy hiểm. Sau khi thường xuyên kiểm tra và loại bỏ những đồ dùng
đồ chơi khơng an tồn của các lớp đồng thời kết hợp với việc khuyến khích
giáo viên sáng tạo trong việc làm đồ dùng đồ chơi, tôi nhận được kết quả
khả quan. Trẻ khơng bị thương tích từ những đồ chơi, mơi trường lớp học
an tồn đẹp mắt, giáo viên tích cực trong sáng tạo đồ dùng đồ chơi tạo
hứng thú cho trẻ đến lớp.
Biện pháp 3. Xây dựng mơi trường trong và ngồi lớp học an
tồn.
Mơi trường cho trẻ hoạt động ở trường mầm non bao gồm mơi
trường trong lớp và ngồi lớp. Mơi trường hoạt động có an tồn, thoải mái,
đáp ứng đủ nhu cầu cho mọi hoạt động của trẻ thì mới tạo hứng thú cho trẻ
tham gia tích cực vào các hoạt động của cô tổ chức.
Cơ sở vật chất của trường mầm non là yếu tố tác động trực tiếp đến quá
trình chăm sóc- ni dưỡng - giáo dục trẻ. Khơng thể chăm sóc - ni
dưỡng - giáo dục trẻ theo mục tiêu của ngành học nếu khơng có những cơ
sở vật chất tương ứng. Trong Điều lệ trường mầm non, các điều trong mục
1, mục 2 đã quy định yêu cầu về cơ sở vật chất của trường mầm non, phải
đảm u cầu của việc chăm sóc - ni dưỡng- giáo dục trẻ. Cơ sở vật chất,
trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi có đảm u cầu thì mới tạo được mơi trường
an tồn cho trẻ hoạt động. Chính vì thế, tôi luôn chú trọng đến việc xây
dựng cơ sở vật chất đầy đủ, phù hợp để tạo điều kiện an tồn cho trẻ trong
mọi hoạt động, qua đó đã giảm thiểu được các tai nạn thương tích cho trẻ.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã phối hợp với Hiệu trưởng chỉ đạo giáo viên,
nhân viên rà sốt lại tồn bộ cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi
của bộ phận mình phụ trách. Báo cáo cụ thể với Ban giám hiệu số trang
thiết bị, đồ dùng, đồ chơi cũ, hỏng, cần thay thế và bổ sung.
Võ Thị Mỹ Hân
13
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Căn cứ vào số liệu báo cáo của các bộ phận sau khi rà soát. Ban giám
Hiệu nhà trường đi kiểm tra thực tế, sau đó xây dựng kế hoạch mua sắm bổ
sung, thay thế, sửa chữa kịp thời.
Sân trường đã được trán đan nhiều năm, hiện nay đã xuống cấp, một số
chỗ bị trũng khơng thốt nước, nhất là trong mùa mưa rong rêu bám rất
nhiều, sân trường trở nên trơn trợt. Khi trẻ tham gia chơi ngoài trời dễ gây
té ngã rất nguy hiểm. Tơi đã phối hợp với Hiệu trưởng có kế hoạch vận
động phụ huynh và các mạnh thường quân trên địa bàn làm hệ thống thốt
nước cho sân trường.
Trường có nhiều cây xanh che bóng mát, vào mùa mưa tạo nên độ ẩm
thấp cao, làm cho sân trường ẩm ướt thường xuyên, tổ chức cho giáo viên
nhân viên cắt tỉa những tàn cây to, nhánh cây khô, tránh rớt xuống bất ngờ
gây tai nạn cho trẻ.
Kiểm tra lại đồ chơi ngoài trời thường xuyên, phát hiện hư hỏng sữa
chữa kịp thời. Hệ thống điện được kiểm tra thường xuyên, các ổ cắm, phích
điện bố trí trên cao khỏi tầm tay của trẻ. Đồng thời, tổ chức kiểm tra thực
hiện vệ sinh phịng lớp, kiểm tra chế đợ chăm sóc trẻ theo định kỳ, đột
xuất, nhắc nhở giáo viên chấn chỉnh kịp thời.
Khu vực nhà bếp được xây dựng cách xa khu vực giảng dạy để tránh
ảnh hưởng của khí ga cũng như tiếng ồn ảnh hưởng tới trẻ nếu trẻ hít phải
khí độc từ các nguồn gây ơ nhiễm khơng khí rất dễ bị ngộ độc khơng khí.
Trường có trang bị bình chữa cháy. Hệ thống hố gas ln được đậy nắp cẩn
thận.Những đồ dùng của trường đã bị hư hỏng, tập trung một chỗ sắp xếp
gọn gàng, tránh nơi trẻ qua lại.
Võ Thị Mỹ Hân
14
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Thường xuyên kiểm tra các loại thuốc phòng y tế, bổ sung kịp thời các
loại thuốc đã hết, thanh lý các loại thuốc hết hạn sử dụng, trang bị đầy đủ
dụng cụ sơ cấp cứu khi trẻ xảy ra tai nạn.
Từ những điều kiện cơ sở vật chất ban đầu cịn nhiều khó khăn trong
việc thực hiện chun đề phịng tránh tai nạn thương tích, sau thời gian có
kế hoạch sửa chữa và được sự ủng hộ của phụ huynh. Giờ đây sân trường
đã được thơng thống, có hệ thống thốt nước, khơng cịn đọng nước trơn
trợt như trước đây. Đồ dùng đồ chơi được sữa chữa kịp thời, cây xanh được
phát quan, môi trường cho trẻ vui chơi được bảo đảm an toàn, xanh,sạch,
đẹp.
Biện pháp 4: Thường xuyên kiểm tra theo dõi giáo viên thực hiện
chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ
Trẻ trong độ tuổi mẫu giáo rất thích khám phá các sự vật hiện tượng
sự vật xung quanh nhưng trẻ lại không nhận ra được các mối nguy hiểm
xung quanh. Chính vì vậy, quan sát trẻ mọi lúc mọi nơi, trong các hoạt
động diễn ra hàng ngày góp phần giúp trẻ phịng tránh được tai nạn thương
tích xảy ra. Chính vì thế, ngay từ đầu năm học, tôi chỉ đạo giáo viên phải
giám sát, chú ý đến trẻ trong các hoạt động diễn ra hàng ngày. Tơi lập kế
hoạch phịng tránh tai nạn thương tích và chọn lớp điểm là lớp mầm 1 để
thực hiện chuyên đề.
Hình ảnh: Khẩu hiệu tuyên truyền
của lớp mầm 1
Võ Thị Mỹ Hân
15
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Trẻ lứa tuổi mẫu giáo phải ln ln được sự chăm sóc, trơng coi
của người có trách nhiệm. Cơ giáo phải thường xun theo dõi, bao quát
cháu mọi lúc mọi nơi, trong mọi hoạt động.
Luôn ln để mắt đến trẻ mọi lúc, mọi nơi vì ở tuổi mầm non trẻ
hiếu động và luôn muốn khám phá mọi đồ vật xung quanh bằng tất cả khả
năng của mình: Mắt nhìn, tay sờ và… ngậm vào miệng để nếm thử. Vì thế
mà trẻ thường mắc phải các tai nạn về đường hơ hấp do hít và nuốt phải các
dị vật.
Hàng ngày giáo viên nhận trẻ trực tiếp từ tay cha mẹ trẻ, đếm và
kiểm tra trẻ nhiều lần trong ngày, chú ý những lúc đưa trẻ ra ngồi nhóm
trẻ để tham gia các hoạt động ngồi trời ,bàn giao số trẻ khi giao ca. Khi trò
chuyện với trẻ giáo viên tổ chức chơi một số trò chơi như tập vơng, tay
xinh…( gợi ý xem trẻ có đồ gì trong túi thì bỏ ra chơi cùng) để xem ai có gì
trong túi quần áo khơng, từ đó cơ có thể loại bỏ những đồ chơi nhỏ mà trẻ
nhặt được hoặc mang từ nhà đến.
Thường ít gây ra tai nạn nhưng ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ.
Trẻ có thể đùa nghịch chọc bút vào mặt nhau ( chọc vào mắt nhau). Nhất là
với các hoạt động sử dụng đất nặn cần chú ý không đẻ trẻ nghịch đất nặn
nhét vào tai, mũi của nhau rất nguy hiểm.
Kiểm tra nhắc nhở giáo viên không sử dụng các loại chai, lọ đựng
thuốc, đựng màu độc hại làm đồ chơi cho trẻ phục vụ cho hoạt động học.
Kiểm tra kế hoạch lồng ghép, tích hợp chuyên đề của giáo viên.
Trong các cuộc họp chuyên môn, họp tổ cho giáo viên thảo luận nội dung
tích hợp chun đề phịng tránh tai nạn thương tích vào từng chủ đề đang
thực hiện:
Võ Thị Mỹ Hân
16
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
VD: Với chủ đề Đồ dùng trong gia đình: lồng ghép các câu hỏi:
“những đồ dùng nào trong gia đình có thể gây nguy hiểm trẻ không được
đến gần”( các đồ dùng sử dụng điện, phích đựng nước nóng, dao, kéo…),
cháu nhận biết những đồ dùng nguy hiểm..
Chủ đề: Phượng tiện giao thông: Giáo viên giáo dục trẻ kông đến
gần bô xe vừa mới tắt máy, cách ngồi trên xe để bảo đảm an toàn cho trẻ.
Khơng đi qua đường một mình, khơng xuống sơng, ao một mình...
Chủ đề: Thực vật: giáo dục trẻ khơng leo trèo cây hái quả dễ bị té
ngã
Chủ đề động vật: Không tiếp xúc với những con vật hung dữ, không
chọc phá tổ ong... Cho trẻ làm quen với những biển cấm, biển báo nguy
hiểm, cảnh báo những đồ vật gây nguy hiểm và những nơi nguy hiểm trẻ
không được đến gần.
Võ Thị Mỹ Hân
17
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Đối với hoạt động ngoài trời: Tôi thường xuyên quan sát và nhắc nhở
giáo viên phải quan sát chú ý tới trẻ. Không để trẻ đi ra ngồi tầm mắt của
cơ. Bởi vì,trong giờ chơi vì ở ngồi trời, trẻ rất ham chơi nên có thể gặp các
tai nạn như: Chấn thương phần mềm, rách da, gãy xương…nguyên nhân
thường do trẻ đùa nghịch, xô đẩy nhau, hoặc chạy nhảy va vào các bậc
thềm gây chấn thương. Vì vậy, trước khi cho trẻ ra hoạt động ngoài trời
giao viên chú ý đếm trẻ, kiểm tra khu vực sân trẻ . Giao hẹn sân chơi quy
định, phải đảm bảo đó là nơi thống mát… Khơng để trẻ chơi gần các bụi
rậm, nơi có tổ ong, tổ kiến để đề phòng ong đốt, kiến cắn. Loại bỏ các vật
sắc nhọn bằng kim loại, mảnh thủy tinh, gốm, sắt, đá, sỏi…khỏi nơi vui
chơi của trẻ, vì vậy cơ phải luôn bao quát ở bên trẻ để đảm bảo trẻ vui chơi
mà vẫn an tồn. Ở thang leo, xích đu, cầu trượt cần đặt các miếng thảm để
khi trẻ tiếp đất được an tồn, khơng bị trầy xước khi va vào nền bê tông
Võ Thị Mỹ Hân
18
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
Hình ảnh: Cơ và cháu cùng chơi ngồi trời
Cơ kịp thời giải thích ngay cho trẻ về sự nguy hiểm của các vật nhọn
khi chơi, đùa nghịch hay sinh hoạt để trẻ có thể ghi nhớ ngay và cẩn thận
hơn khi chơi.
Trong hoạt động ăn: Tôi thường xuyên xuống các lớp kiểm tra giờ
ăn của cháu, xem giáo viên tổ chức giớ ăn như thế nào, để chấn chỉnh kịp
thời trong các cuộc họp
Ví dụ: Vào giờ ăn trẻ rất hiếu động háu ăn vì thế khi thức ăn mang từ nhà
bếp lên cịn đang cịn nóng giáo viên cần để nguội bớt rồi mới chia về bàn
cho trẻ.
Kiểm tra thức ăn trước khi cho trẻ ăn, uống. Tránh cho trẻ ăn thức
ăn, nước uống cịn q nóng. Khơng ép trẻ ăn, uống khi trẻ đang khóc, trẻ
vừa ăn, vừa cười đùa hoặc khi trẻ đang khóc mà cơ cố ép trẻ ăn, uống đều
Võ Thị Mỹ Hân
19
Một số biện pháp phịng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mẫu giáo
rất dễ gây sặc cho trẻ. Vì thế cơ phải để trẻ ăn trong tâm trạng thật thoải
mái, không cố ép trẻ.
Khi ăn cần cho trẻ ăn ở tư thế ngồi, nhắc trẻ ăn từ từ, nhai kỹ. Giáo
dục trẻ khi ăn không được vừa ăn, vừa đùa nghịch, nói chuyện dễ bị sặc,
nghẹn.
Dị vật đường ăn thường gặp là hóc xương, nghẹn nên tơi đã trao với
nhà bếp nhặt kĩ xương khi chế biến món cá cho trẻ, chế biến những món ăn
mềm, xay nhỏ. Với lớp mầm một số trẻ chưa có kỹ năng nhai khi ăn do đó
tơi trao đổi với nhà bếp cắt nhuyễn thực phẩm để trẻ lớp mầm ăn dễ dàng
hơn.
Khi cho trẻ ăn các quả tráng miệng lên chọn các loại quả khơng có
hạt nếu có hạt cần chú ý bóc bỏ hạt trước khi đưa lên lớp.
Nhắc nhở giáo viên thận trọng khi cho trẻ uống thuốc, đặc biệt là
các thuốc dạng viên
Hoạt đông giờ ngủ: Tôi thường xuống lớp, kiểm tra giờ ngủ của trẻ,
Khi trẻ chuẩn bị ngủ giáo viên chú ý xem trẻ còn ngậm thức ăn trong
miệng không, kiểm tra tay, túi quần áo xem có vật nhỏ lạ, các loại hạt, kẹo
cứng, đồ chơi trên người trẻ tránh trường hợp khi ngủ trẻ trêu ghẹo nhét
vào miệng, mũi, tai. Để dị vật rơi vào đường thở gây ngạt thở.
Phòng ngủ phải được thơng thống tránh trường hợp khi trẻ ngủ trẻ
hít phải khí độc từ các nguồn gây ơ nhiễm khơng rất dễ bị ngộ độc.Giáo
viên luôn bao quát trẻ không để trẻ ngủ lâu trong tư thế nắm sấp xuống
đệm, úp mặt xuống gối sẽ thiếu dưỡng khí gây ngạt thở
Giờ chơi tự do trong lớp: Nhắc nhở giáo viên quan sát trẻ trong khi
chơi, tránh cho trẻ có thể gặp các tai nạn như dị vật mũi, tai do trẻ tự nhét
Võ Thị Mỹ Hân
20