Luận văn thạc sĩ: Phân tích tài chính tại Công ty Cổ phần Thiên Tân thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

HỒNG THỊ THANH THÚY

PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN THIÊN TÂN
THÀNH PHỐ VĨNH YÊN, TỈNH VĨNH PHÚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

HỒNG THỊ THANH THÚY

PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN THIÊN TÂN
THÀNH PHỐ VĨNH YÊN, TỈNH VĨNH PHÚC
Chuyên ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. THÁI BÁ CẨN

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn
“Phân tích tài chính tại công ty cổ phần Thiên Tân, thành phố Vĩnh Yên,
tỉnh Vĩnh Phúc” là trung thực, là kết quả nghiên cứu của riêng tôi.
, số liệu sử dụng trong luận văn do cá nhân tôi thu thập từ các
báo cáo của Công ty Cổ phần Thiên Tân và tham khảo giáo trình phân tích tài
chính của nhà xuất bản Đại học tài chính; nhà xuất bản Đại học kinh tế Quốc
dân..., sách, báo, tạ
.
Thái Nguyên, ngày 09 tháng 5 năm 2014
Tác giả luận văn

Hồng Thị Thanh Thúy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài: “Phân tích tài chính tại cơng ty cổ
phần Thiên Tân, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc” tôi đã nhận được sự
hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể. Tôi xin được bày
tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện

giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trường, Phòng Quản lý
Đào tạo Sau Đại học, các khoa, phòng của Trườ

ế và Quản

trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tơi về mọi mặt
trong q trình học tập và hồn thành luận văn này.
Tơi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn
PGS.TS. Thái Bá Cẩn, các nhà khoa học, các thầy, cô giáo trong Trườ
ế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên.
Tôi xin trân trọng cảm ơn ban lãnh đạo cùng cán bộ công nhân viên
Công ty cổ phần Thiên Tân, cảm ơn sự động viên, giúp đỡ của bạn bè và gia
đình đã giúp tơi thực hiện luận văn này.
Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ quý báu đó.
Thái Nguyên, ngày 09 tháng 5 năm 2014
Tác giả luận văn

Hoàng Thị Thanh Thúy

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC VIẾT TẮT ................................................................................ vii

DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................. viii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ .............................................................................. ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 2
3. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................... 2
4. Những đóng góp của đề tài ........................................................................... 3
5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 3
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN ........................................................................ 4
1.1. Tình hình tài chính trong doanh nghiệp ..................................................... 4
1.1.1. Tổng quan về công tác phân tích tài chính ............................................. 4
1.1.2. Yêu cầu phân tích tài chính doanh nghiệp .............................................. 6
1.1.3. Hồn thiện cơng tác phân tích tài chính tại doanh nghiệp ...................... 8
1.2. Tài liệu để phân tích BCTC và phương pháp phân tích BCTC ................. 8
1.2.1. Tài liệu để phân tích tài chính và phương pháp phân tích TC ................ 8
1.2.2. Phương pháp phân tích tình hình tài chính ........................................... 10
1.3. Nội dung phân tích tài chính Doanh nghiệp ............................................ 16
1.3.1. Đánh giá khái qt tình hình tài chính .................................................. 16
1.3.2. Phân tích cấu trúc tài chính và tình hình đảm bảo vốn cho hoạt
động kinh doanh .............................................................................................. 19
1.3.3. phân tích tình hình và khả năng thanh toán của doanh nghiệp ............. 28
1.3.4. Phân tích hiệu quả kinh doanh .............................................................. 33
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iv
1.3.5. Phân tích tình hình lưu chuyển tiền tệ................................................... 36
1.4. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài chính ............................................... 38
1.4.1. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tài chính ............................................ 38

1.4.2. Phân tích địn bẩy tài chính ................................................................... 40
DN.............. 41
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 42
2.1. Các câu hỏi nghiên cứu ............................................................................ 42
2.1.1. Tình hình kinh doanh của doanh nghiệp hiện nay như thế nào? .......... 42
2.1.2. Các nhóm chỉ tiêu kinh tế trong 3 năm qua của DN có gì thay đổi? ...... 42
2.1.3. Tốc độ tăng trưởng kinh tế trong 3 năm qua theo xu hướng nào? ........ 42
2.1.4. Doanh nghiệp có những thuận lợi và khó khăn gì trong KD? .............. 42
2.1.5. Nếu doanh nghiệp đang có những bất lợi những đề xuất nào có
thể giúp doanh nghiệp khắc phục? .................................................................. 42
2.2. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 42
2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................ 42
2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu .............................................................. 42
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CƠNG
TY CỔ PHẦN THIÊN TÂN ........................................................................ 45
3.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Thiên Tân .............................................. 45
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty .................................... 45
3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, địa bàn hoạt động của Công ty ......................... 46
3.1.3. Cơ cấu tổ chức Công ty Cổ phần Thiên Tân......................................... 46
3.1.4. Đặc điểm về quản lý kinh doanh và quản lý tài chính của Cơng ty ..... 50
3.2. Thực trạng về vốn và nguồn vốn của Công ty ......................................... 51
3.2.1. Đánh giá khái quát sự biến động về vốn ............................................... 51
3.2.2. Đánh giá khái quát sự biến động về nguồn vốn .................................... 52
3.2.3. Phân tích tình hình vốn kinh doanh ...................................................... 53
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

v
3.2.4. Tài sản cố định và đầu tư dài hạn.......................................................... 58

3.2.5. Đánh giá chung tình hình vốn kinh doanh ............................................ 58
3.2.6. Phân tích tình hình nguồn vốn kinh doanh ........................................... 59
3.2.7. Phân tích tình hình sử dụng vốn và nguồn vốn ..................................... 63
3.3. Phân tích tình hình tài chính của công ty Cổ phần Thiên Tân thông
qua bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ............................................ 67
3.3.1. Tình hình doanh thu .............................................................................. 68
3.3.2. Tình hình chi phí ................................................................................... 69
3.3.3. Phân tích tình hình thanh tốn của cơng ty ........................................... 75
3.4. Phân tích thực trạng về các hệ số ............................................................. 78
3.4.1. Phân tích khả năng thanh tốn .............................................................. 78
3.3.2. Phân tích các tỷ số về kết cấu tài chính................................................. 83
3.4.3. Các tỷ lệ về khả năng cân đối vốn ........................................................ 85
3.4.4. Các tỷ lệ về khả năng sinh lời ............................................................... 89
3.5. Đánh giá, nhận xét về thực trạng phân tích tài chính, năng lực tài
chính của Cơng ty............................................................................................ 98
3.5.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 98
3.5.2. Những hạn chế và ngun nhân ............................................................ 98
Chƣơng 4: GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CƠNG TÁC PHÂN TÍCH
TÀI CHÍNH TẠI CƠNG TY CP THIÊN TÂN........................................ 100
4.1. Phương hướng và nhiệm vụ để hồn thiện cơng tác phân tích tình
hình tài chính ................................................................................................. 100
4.1.1.Phương hướng và mục tiêu hoạt động kinh doanh của Công ty .......... 100
4.1.2. Phương hướng hồn thiện phân tích tình hình tài chính ..................... 101
4.1.3.Mục tiêu hồn thiện cơng tác phân tích tài chính của cơng ty trong
thời gian tới ................................................................................................... 101
4.1.4. Ngun tắc cơ bản để hồn thiện cơng tác phân tích tình hình tài chính ... 102
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vi
4.2. Một số giải pháp hồn thiện cơng tác phân tích tài chính tại Cơng
ty Cổ phần Thiên Tân .................................................................................... 102
4.2.1. Xây dựng quy trình phân tích tài chính hợp lý ................................... 102
4.2.2. Hồn thiện phương pháp phân tích ..................................................... 103
4.2.3. Hồn thiện nội dung phân tích tài chính ............................................. 104
4.2.4. Tổ chức nhân sự cho cơng tác phân tích ............................................. 104
4.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp............................................................ 105
4.3.1. Về phía Nhà nước ............................................................................... 105
4.3.2. Về phía Cơng ty và các đơn vị thành viên .......................................... 106
KẾT LUẬN .................................................................................................. 107
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 109
PHỤ LỤC ..................................................................................................... 110

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vii
DANH MỤC VIẾT TẮT

TT
1

BCĐKT

Bảng cân đối kế toán

2

BCTC

Báo cáo tài chính

3

DFL

Địn bẩy tài chính

4

EPS

Thu nhập trên mỗi cổ phiếu

5

PO

Đơn đặt hàng

6

ROA

Hệ số sinh lợi tài sản

7

ROE

Hệ số sinh lợi vốn chủ sở hữu

8

TSLĐ

Tài sản lưu động

9

TSCĐ

Tài sản cố định

10

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

11

VLĐ

Vốn lưu động

12

WTO

Tổ chức thương mại thế giới

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

viii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Cân bằng tài chính theo nguồn tài trợ tài sản ................................. 26
Bảng 3.1: Phân tích thực trạng biến động về vốn (tài sản) của công ty cổ
phần Thiên Tân ............................................................................... 51
Bảng 3.2: Phân tích thực trạng biến động về nguồn vốn của công ty cổ
phần Thiên Tân ............................................................................... 52
Bảng 3.3: Phân tích tình hình phân bổ vốn tại cơng ty ................................... 54
Bảng 3.4: Phân tích nguồn vốn ....................................................................... 60
Bảng 3.5: Bảng kê nguồn vốn và sử dụng vốn ............................................... 64
Bảng 3.6: Phân tích nguồn vốn và sử dụng vốn năm 2012............................. 65
Bảng 3.7: Phân tích nguồn vốn và sử dụng vốn năm 2013............................. 66
Bảng 3.8: Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh......................................... 67
Bảng 3.9: Phân tích tình hình doanh thu ......................................................... 68
Bảng 3.10: Phân tích tình hình chi phí ............................................................ 69
Bảng 3.11: Phân tích tình hình lợi nhuận........................................................ 72
Bảng 3.12: Tổng hợp các chỉ tiêu khoản phải thu .......................................... 75
Bảng 3.13: Phân tích tình hình các khoản phải trả ......................................... 77
Bảng 3.14: Phân tích khả năng thanh tốn của cơng ty .................................. 79
Bảng 3.15: Tổng hợp các chỉ tiêu thanh toán ................................................. 79
Bảng 3.16: Tình hình nộp thuế ngân sách nhà nước ....................................... 82
Bảng 3.17: Các tỷ số về kết cấu tài chính ....................................................... 83

Bảng 3.18: Các tỷ số về hiệu suất sử dụng vốn .............................................. 85
Bảng 3.19: Tổng hợp các tỷ số về khả năng sinh lời ...................................... 89
Bảng 3.20: Tóm tắt đánh giá các tỷ số tài chính ............................................. 92

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ix
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1. Mơ hình tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần
Thiên Tân ........................................................................................ 47
Sơ đồ 3.2. Tổ chức bộ máy kế tốn của Cơng ty Cổ phần Thiên Tân ............ 49
Sơ đồ 3.1. phân tích tình hình tài chính bằng phương trình DUPONT .......... 94

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Phân tích tình hình tài chính là cơng cụ hữu hiệu trong quản trị doanh
nghiệp, giúp các nhà quản lý doanh nghiệp và các cơ quan chủ quản cấp trên
thấy rõ thực trạng tình hình tài chính của doanh nghiệp mình để từ đó đưa ra
các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Trong ngành công nghệ thơng tin ở Việt Nam hiện nay, máy tính là một
lĩnh vực lớn và có khả năng cạnh tranh cao nhất. Không những thế, nhu cầu
tiêu dùng trong nước của hơn 80 triệu dân cũng là một tiềm năng to lớn cho
sự phát triển của ngành này. Chính vì vậy, hoạt động kinh doanh mặt hàng

máy tính điện tử ngày càng phát triển mạnh mẽ và Công ty Cổ phần Thiên
Tân với hoạt động chính là Mua bán, sửa chữa, lắp ráp linh kiện máy tính
cũng khơng nằm ngồi xu thế đó. Tuy nhiên, tại Cơng ty Cổ phần Thiên Tân,
việc phân tích tình hình tài chính chưa được chú trọng, nội dung phân tích
chưa đầy đủ, nên hiệu quả chưa cao.
Do đó, hồn thiện phân tích tình hình tài chính tại Cơng ty Cổ phần
Thiên Tân rất cần thiết và sẽ hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý, điều hành
Công ty nhằm tăng cường khả năng hội nhập,tạo sự an toàn cho nhà quản lý
là một tất yếu khách quan, đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường hiện nay.
Để doanh nghiệp kinh doanh đạt hiệu quả như mong muốn, hạn chế
những rủi ro xảy ra, các nhà quản trị phải tiến hành phân tích tình hình tài
chính tại doanh nghiệp mình, đồng thời dự đốn điều kiện kinh doanh trong
thời gian tới, vạch ra chiến lược kinh doanh phù hợp. Việc thường xuyên tiến
hành phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho nhà quản trị thấy rõ thực trạng
tài chính hiện tại, xác định đầy đủ và đúng đắn nguyên nhân, mức độ ảnh
hưởng của các nhân tố đến tình hình tài chính, từ đó có giải pháp hữu hiệu để
ổn định và tăng cường tình hình tài chính


2
Việc phân tích tình hình tài chính chủ yếu dựa vào các báo cáo thường
niên của doanh nghiệp. Các báo cáo tài chính phản ánh kết quả và tình hình
hoạt động kinh doanh bằng các chỉ tiêu giá trị. Những báo cáo này do kế toán
soạn thảo theo định kỳ, nhằm mục đích cung cấp thơng tin về kết quả và tình
hình tài chính của doanh nghiệp theo quy định của Bộ Tài Chính. Tất cả các
báo cáo tài chính đều là những tài liệu có tính lịch sử vì chúng nêu lên những
gì đã xảy ra trong một kỳ cá biệt nào đó. Nắm bắt được vai trị quan trọng của
việc phân tích báo cáo tài chính trong doanh nghiệp tơi quyết định chọn đề tài
“Phân tích tài chính tại công ty cổ phần Thiên Tân, thành phố Vĩnh n,
tỉnh Vĩnh Phúc” nhằm hồn thiện hơn vịêc phân tích tình hình tài chính của

Cơng ty Cổ phần Thiên Tân nói riêng và các doanh nghiệp kinh doanh máy
tính nói chung trên con đường hội nhập.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
2.1.Mục tiêu chung
Phân tích và đánh giá các báo cáo tài chính nhằm tìm ra những mặt
mạnh và cả những mặt bất ổn, từ đó đề xuất những biện pháp quản trị tài
chính đúng đắn và kịp thời để phát huy ở mức cao nhất hiệu quả sử dụng vốn
2.2. Mục tiêu cụ thể
Mục tiêu 1: Đánh giá chung tình hình tài chính trong 3 năm : 2011,
2012, 2013 (dựa trên 3 bảng báo cáo tài chính).
Mục tiêu 2: Phân tích các nhóm chỉ tiêu tài chính chủ yếu của DN.
1. Nhóm chỉ tiêu thanh tốn.
2. Nhóm chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn.
3. Nhóm chỉ tiêu lợi nhuận.
4. Nhóm chỉ tiêu cơ cấu tài chính
Mục tiêu 3: Đề xuất những biện pháp quản trị tài chính nhằm khắc phục
những bất ổn mà doanh nghiệp đang gặp.
3. Phạm vi nghiên cứu
3.1. Địa bàn nghiên cứu
Chọn Công ty cổ phần Thiên Tân - Vĩnh Yên - Vĩnh Phúc làm địa bàn
cho đề tài nghiên cứu.


3
3.2. Thời gian
Số liệu thu thập cho đề tài nghiên cứu được lấy trong 3 năm từ năm
2011-2013.
3.3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chủ yếu của đề tài là các chỉ số tài chính nhằm
để đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp trong những năm qua.

4. Những đóng góp của đề tài
Về mặt lý luận: Vận dụng hệ thống chỉ tiêu phân tích tài chính doanh
nghiệp trong lĩnh vực nghiên cứu.
Về mặt thực tiễn: đề xuất một số giải pháp nâng cao khả năng tài chính
tại công ty cổ phần Thiên Tân - thành phố Vĩnh Yên - Tỉnh Vĩnh Phúc.
5. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được chia làm 4 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng tình hình tài chính tại công ty Cổ phần Thiên Tân
Chương 4: Các giải pháp hồn thiện phân tích tình hình tài chính tại
Cơng ty Cổ phần Thiên Tân.


4
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Tình hình tài chính trong doanh nghiệp
1.1.1. Tổng quan về cơng tác phân tích tài chính
1.1.1.1. Khái niệm phân tích tài chính doanh nghiệp
Để đạt được kết quả cao trong hoạt động sản xuất kinh doanh thì các
doanh nghiệp phải xác định phương hướng, mục tiêu trong đầu tư, đồng thời
phải có biện pháp sử dụng nguồn nhân lực, vật lực, tài lực hợp lý. Trong đó
quan trọng nhất là các quyết định về tài chính, các quyết định này được thực
hiện ở hiện tại nhưng sẽ ảnh hưởng đến tương lai của doanh nghiệp. Muốn
đưa ra được quyết định tài chính chính xác và hiệu quả thì một cơng cụ quan
trọng đó là phân tích tình hình tài chính.
Phân tích, hiểu theo nghĩa chung nhất là sự chia nhỏ sự vật, hiện
tượng trong mối quan hệ hữu cơ giữa các bộ phận cấu thành của sự vật
hiện tượng đó. Để từ đó bằng các phương pháp liên hệ, so sánh, đối chiếu

và tổng hợp lại nhằm rút ra tính quy luật và xu hướng phát triển cả các
hiện tượng nghiên cứu.
Tài chính doanh nghiệp là hệ thống các quan hệ kinh tế dưới hình thức
giá trị nảy sinh trong quá trình phân phối các nguồn tài chính gắn liền với việc
tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ của doanh nghiệp để phục vụ cho yêu cầu
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và các nhu cầu chung của xã hội.
Hoạt động tài chính của doanh nghiệp có mối quan hệ chặt chẽ và biện
chứng với các hoạt động khác trong doanh nghiệp. Do vậy để nhận thức đúng
được bản chất, tính chất và xu hướng phát triển của tài chính doanh nghiệp
cần phân chia, phân giải hoạt động tài chính doanh nghiệp thành các bộ phận
cấu thành trong mối quan hệ biện chứng giữa các bộ phận và xem xét trong
mối quan hệ biện chứng với các hoạt động kinh tế khác của doanh nghiệp hay
chính là phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp.
Như vậy có thể nói rằng: Phân tích tài chính là sử dụng một tập hợp các
khái niệm, phương pháp và các công cụ cho phép xử lý các thơng tin kế tốn


5
và các thông tin khác về quản lý nhằm đánh giá tình hình tài chính của một
doanh nghiệp, đánh giá rủi ro, mức độ và chất lượng hiệu quả hoạt động của
doanh nghiệp. Từ đó giúp các đối tượng quan tâm đi tới những dự đốn chính
xác về mặt tài chính của doanh nghiêp mà đưa ra các quyết định hợp lý, phù
hợp với mục tiêu mà họ quan tâm.
Trong điều kiện hiện nay, những biến động của thị trường và điều kiện
kinh tế chính trị trong nước và quốc tế ln mang lại những cơ hội, nhưng
cũng khơng ít rủi ro cho doanh nghiệp. Vai trị của phân tích tình hình tài
chính ngày càng được đề cao trong hoạt động của doanh nghiệp, chính sách
tài chính doanh nghiệp có ảnh hưởng lớn đến các quyết định của các đối
tượng quan tâm đến doanh nghiệp cũng như sự tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp. Chính điều đó đã thúc đẩy sự hình thành lý luận về phân tích tình

hình tài chính, điều này hồn tồn phù hợp với u cầu phát triển tất yếu
khách quan. Trên cơ sở phân tích tình hình tài chính, sẽ biết được tình hình tài
sản, vốn chủ sở hữu, sự vận động của tài sản và nguồn vốn, khả năng tài
chính, cũng như an ninh tài chính của doanh nghiệp. Thơng qua các kết quả
phân tích tình hình tài chính, có thể đưa ra các dự báo về kinh tế, các quyết
định về tài chính trong ngắn hạn, trung hạn, dài hạn và từ đó có thể đưa ra các
quyết định đầu tư đúng đắn.
Thực tế ở một số nước có nền kinh tế thị trường phát triển, phân tích
tình hình tài chính doanh nghiệp đã được hết sức coi trọng và đã có người
chun hành nghề phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp. Họ được tập
hợp trong những nghiệp đoàn quốc gia (như hội các nhà phân tích tài chính
Pháp - SFAF có trung tâm đào tạo và tạp chí “phân tích tài chính” do hội quản
lý), ở Châu Âu những nghiệp đoàn này đã tập hợp thành “Hội hiệp các nhà
phân tích tài chính Châu Âu” (FEAF). Hội đã phổ cập hố các thuật ngữ, các
phương pháp phân tích và trình bày các tài liệu phân tích tài chính trên quy
mơ tồn Châu Âu.
Ở nước ta, cùng với tiến trình đổi mới cơ chế quản lý, phát triển kinh tế
hàng hoá nhiều thành phần, các phạm trù và phương tiện tài chính gắn liền
với kinh tế thị trường đã và đang dần đần xuất hiện, việc đổi mới và hoàn


6
thiện phân tích tình hình tài chính là nhiệm vụ rất bức xúc cần được giải
quyết. Điều đó cho thấy phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp sẽ ngày
càng được coi trọng và chắc chắn sẽ ngày càng được hồn thiện và phát triển.
1.1.1.2. Sự cần thiết của cơng tác phân tích tài chính doanh nghiệp
Như chúng ta đã biết mọi hoạt động kinh tế của doanh nghiệp đều phản
ánh qua hình thức giá trị và nằm trong thể tác động liên hồn với nhau. Bởi
vậy, chỉ có thể phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp mới đánh giá
đầy đủ và sâu sắc mọi hoạt động kinh tế trong trạng thái động của các hiện

tượng kinh tế.
1.1.2. Yêu cầu phân tích tài chính doanh nghiệp
Tuỳ theo mục đích mà nội dung phân tích có sự khác nhau nhưng
thường là:
1.1.2.1. Phân tích tình hình tài chính đối với nhà quản lý
Là người trực tiếp quản lý, điều hành doanh nghiệp, nhà quản lý hiểu rõ
nhất tài chính doanh nghiệp, do đó họ có nhiều thơng tin phục vụ cho việc
phân tích. Phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp đối với nhà quản lý
nhằm đáp ứng những mục tiêu sau:
- Tạo ra những chu kỳ đều đặn để đánh giá hoạt động quản lý trong giai
đoạn đã qua, việc thực hiện cân bằng tài chính, khả năng sinh lời, khả năng
thanh tốn và rủi ro tài chính trong hoạt động của doanh nghiệp.
- Đảm bảo cho các quyết định của Ban giám đốc phù hợp với tình
hình thực tế của doanh nghiệp, như quyết định về đầu tư, tài trợ, phân
phối lợi nhuận.
- Cung cấp thông tin cơ sở cho những dự đốn tài chính.
- Căn cứ để kiểm tra, kiểm soát hoạt động, quản lý trong doanh nghiệp.
1.1.2.2. Phân tích tình hình tài chính đối với các nhà đầu tư
Các nhà đầu tư là những người giao vốn của mình cho doanh nghiệp
quản lý sử dụng, được hưởng lợi và cũng chịu rủi ro. Đó là những cổ đông,
các cá nhân hoặc các đơn vị, doanh nghiệp khác. Các đối tượng này quan tâm
trực tiếp đến những tính tốn về giá trị của doanh nghiệp. Thu nhập của các
nhà đầu tư là tiền lời được chia và thặng dư giá trị của vốn. Hai yếu tố này


7
phần lớn chịu ảnh hưởng của lợi nhuận thu được của doanh nghiệp. Do đó,
phân tích tnh hnh tài chính đối với nhà đầu tư là để đánh giá doanh nghiệp và
ước đoán giá trị cổ phiếu, dựa vào việc nghiên cứu các báo cáo tài chính, khả
năng sinh lời, phân tích rủi ro trong kinh doanh.

1.1.2.3. Phân tích tình hình tài chính đối với người cho vay
Người cho vay là các ngân hàng, các doanh nghiệp khác… cho doanh
nghiệp vay vốn để đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động sản xuất - kinh doanh.
Khi cho vay, họ phải biết chắc được khả năng hoàn trả tiền vay. Thu nhập của
họ là lãi suất tiền cho vay. Do đó, phân tích hoạt động tài chính đối với người
cho vay là xác định khả năng hoàn trả nợ của khách hàng. Tuy nhiên, phân
tích đối với những khoản cho vay dài hạn và những khoản cho vay ngắn hạn
có những nét khác nhau. Đối với những khoản cho vay ngắn hạn, nhà cung
cấp tín dụng ngắn hạn đặc biệt quan tâm đến khả năng thanh tốn ngay của
doanh nghiệp. Nói khác đi là khả năng ứng phó của doanh nghiệp khi nợ vay
đến hạn trả. Đối với các khoản cho vay dài hạn, nhà cung cấp tín dụng dài hạn
phải tin chắc khả năng hoàn trả và khả năng sinh lời của doanh nghiệp mà
việc hoàn trả vốn và lãi lại tuỳ thuộc vào khả năng sinh lời. Tuy nhiên, cả
người cho vay ngắn hạn hay dài hạn đều quan tâm đến cơ cấu tài chính của
doanh nghiệp đi vay.
1.1.2.4. Phân tích tình hình tài chính đối với những người hưởng lương trong
doanh nghiệp
Người hưởng lương trong doanh nghiệp là người lao động của doanh
nghiệp, có nguồn thu nhập chính từ tiền lương được trả. Bên cạnh thu nhập từ
tiền lương, một số lao động cịn có một phần vốn góp nhất định trong doanh
nghiệp. Vì vậy, ngồi phần thu nhập từ tiền lương được trả họ cịn có tiền lời
được chia. Cả hai khoản thu nhập này phụ thuộc vào kết quả hoạt động sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Do vậy, phân tích tình hình tài chính giúp
họ định hướng việc làm ổn định và yên tâm dốc sức vào hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp tuỳ theo công việc được phân công.
Từ những vấn đề nêu trên, cho thấy: Phân tích tình hình tài chính doanh
nghiệp là cơng cụ hữu ích được dùng để xác định giá trị kinh tế, để đánh giá


8

mặt mạnh, mặt yếu của doanh nghiệp, tìm ra nguyên nhân khách quan và chủ
quan, giúp cho từng đối tượng lựa chọn và đưa ra được những quyết định phù
hợp với mục đích mà họ quan tâm.
1.1.3. Hồn thiện cơng tác phân tích tài chính tại doanh nghiệp
Hồn thiện cơng tác phân tích tài chính thể hiện cơng tác phân tích tài
chính tại doanh nghiệp được phân tích theo một quy trình hồn chỉnh, với đầy
đủ các nội dung phân tích đồng thời lựa chọn được phương pháp phân tích
hợp lý với thời gian và chi phí thấp nhất đồng thời góp phần tích cực trong
việc ra quyết định của lãnh đạo.
Các chỉ tiêu đánh giá mức độ hoàn thiện cơng tác phân tích tài chính.
Số lượng các chỉ tiêu tài chính được nghiên cứu phải đầy đủ, hợp lý.
Số lượng và chất lượng các báo cáo tài chính được lập có đáp ứng
được khơng?
Số lượng các chỉ tiêu tài chính trung bình ngành được đưa vào để
so sánh.
Tần suất phân tích tài chính tại doanh nghiệp.
1.2. Tài liệu để phân tích BCTC và phƣơng pháp phân tích BCTC
1.2.1. Tài liệu để phân tích tài chính và phương pháp phân tích TC
1.2.1.1. Hệ thống báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính là những báo cáo tổng hợp nhất về tình hình tài sản,
vốn chủ sở hữu và cơng nợ cũng như tình hình tài chính, kết quả kinh doanh,
tình hình lưu chuyển tiền tệ và khả năng sinh lời trong kỳ của doanh nghiệp.
Báo cáo tài chính cung cấp các thơng tin kinh tế - tài chính chủ yếu cho người
sử dụng thơng tin kế tốn trong việc đánh giá, phân tích và dự đốn tình hình
tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Báo cáo tài chính
được sử dụng như nguồn dữ liệu chính khi phân tích tài chính doanh nghiệp.
Khác với hệ thống báo cáo kế toán quản trị - là những báo cáo liên
quan đến việc cung cấp thông tin cho các nhà quản trị trong nội bộ doanh
nghiệp - Báo cáo tài chính là những báo cáo dùng để công khai, liên quan chủ
yếu đến các thành viên bên ngoài doanh nghiệp. Người sử dụng thơng tin của

báo cáo tài chính quan tâm đến việc xem xét, đánh giá hoạt động kinh doanh


9
và tình hình tài chính của doanh nghiệp để có quyết định thích ứng (đầu tư,
cho vay, rút vốn, liên doanh, xác định thuế và các khoản nghĩa vụ khác).
Thông thường, người sử dụng thông tin trên Báo cáo tài chính là những người
làm cơng tác phân tích tài chính ở các cơ quan Nhà nước (cơ quan chủ quản,
ngân hàng, thống kê, tài chính...), nhà đầu tư, nhân viên thuế, các cổ đông, các
trái chủ, chủ nợ...
Báo cáo tài chính doanh nghiệp có ý nghĩa to lớn khơng những đối với
các cơ quan, đơn vị và cá nhân bên ngồi doanh nghiệp mà cịn có ý nghĩa
trong việc chỉ đạo, điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh
nghiệp. Báo cáo tài chính rất hữu ích đối với việc quản trị doanh nghiệp và
đồng thời là nguồn thông tin tài chính chủ yếu đối với những người ngồi
doanh nghiệp. Báo cáo tài chính khơng những cho biết tình hình tài chính của
doanh nghiệp tại thời điểm báo cáo mà còn cho thấy kết quả hoạt động mà
doanh nghiệp đạt được trong hồn cảnh đó. Bằng việc xem xét, phân tích báo
cáo tài chính, người sử dụng thơng tin có thể đánh giá chính xác sức mạnh tài
chính, khả năng sinh lãi và triển vọng của doanh nghiệp.
Theo Chế độ kế toán doanh nghiệp hiện hành (Quyết định số
15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của Bộ Tài chính), hệ thống Báo cáo tài
chính áp dụng cho tất cả các doanh nghiệp thuộc mọi lĩnh vực, mọi thành
phần kinh tế trong cả nước ở Việt Nam bao gồm 4 biểu mẫu báo cáo sau:
- Bảng cân đối kế toán (Mẫu số B01 - DN);
- Báo cáo Kết quả hoạt động kinh doanh (Mẫu số B02 - DN);
- Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ (Mẫu số B03 - DN);
- Bản thuyết minh báo cáo tài chính (Mẫu số B09 - DN).
1.2.1.2. Cơ sở dữ liệu khác
Sự tồn tại, phát triển cũng như quá trình suy thoái của doanh nghiệp

phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Có yếu tố bên trong và yếu tố bên ngồi; có yếu
tố chủ quan và yếu tố khách quan. Điều đó tuỳ thuộc vào tiêu thức phân loại
các yếu tố ảnh hưởng.
- Các yếu tố bên trong