Skkn một số biện pháp giúp trẻ hoạt động tích cực môn làm quen chữ viết tiết 1

I/ ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên- bậc học nền tảng trong hệ thống giáo
dục quốc dân. Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất,
tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, những yếu tố đầu tiên của nhân cách. Tạo điều kiện tốt
cho những bước phát triển sau này. Hướng sự phát triển của trẻ vào việc hình thành
nhân cách con người, chuẩn bị khả năng học tập tốt.
Trong thời đại ngày nay, trẻ em luôn được xác định là tương lai của đất nước,
là những chủ nhân quyết định vận mệnh đất nước. Quan tâm tới cả chất lượng chăm
sóc, giáo dục trẻ là vấn đề được đặt lên hàng đầu của xã hội, khi chuẩn bị cho trẻ
bước vào một năm học mới.
Chuyển từ giai đoạn vui chơi là hoạt động chủ đạo, sang hoạt động học tập là
chính yếu - tức giai đoạn chuẩn bị vào lớp một của trẻ - luôn được đánh giá là giai
đoạn bước ngoặt, là một trong những dấu ấn lớn nhất trong cuộc đời mỗi con người.
Là giáo viên mầm non tơi biết mình nhận trọng trách rất lớn, đó là ươm mầm
những tài năng, những con người có ích cho xã hội, hình thành nên nhân cách, đạo
đức lối sống để trở thành một con người tốt, tuy nhiên hình thành nhân cách con
người thơi khơng đủ mà phải hình thành cả về tri thức cho trẻ, từ đó trẻ phát triển
được tồn diện.
Hoạt động cho trẻ làm quen với chữ viết trong chương trình Giáo dục mầm
non là một hoạt động vô cùng quan trọng, giúp trẻ mẫu giáo lớn phát triển ngôn ngữ
"tiền đọc viết".
Môn làm quen chữ viết là tiền đề vững chắc giúp trẻ mẫu giáo lớn bước vào
trường phổ thông với một tâm thế tự tin, vững vàng, bởi chữ viết là một phương tiện
đặc biệt quan trọng không thể thiếu ở trường tiểu học.
Xác định được tầm quan trọng trong việc dạy trẻ học môn làm quen chữ viết
là rất quan trọng và vô cùng cần thiết nên tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ
hoạt động tích cực mơn làm quen chữ viết tiết 1” để hoàn thành tốt cơng tác chăm
sóc giáo dục trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện.
1

skkn

II/ NỘI DUNG
Ngày nay, đối với bậc học mầm non thì việc dạy trẻ mẫu giáo lớn làm quen
chữ viết có ý nghĩa to lớn và vơ cùng quan trọng. Nó giúp trẻ phát triển ngơn ngữ,
bên cạnh đó cịn giúp trẻ giao tiếp với mọi người xung quanh.
Như chúng ta đã biết trẻ mẫu giáo là lứa tuổi khởi đầu với hoạt động làm quen
chữ viết. Làm quen ở đây khơng có nghĩa là dạy cho trẻ tập đọc, tập viết, mà cái
chính là giúp trẻ có thể nhận dạng được các chữ viết, và có kĩ năng ban đầu của hoạt
động học tập.
Cho trẻ làm quen chữ viết là nhiệm vụ rất quan trọng trong việc chuẩn bị cho
trẻ vào lớp Một. Cần phải có chương trình cụ thể và hình thức giúp trẻ làm quen với
chữ viết thích hợp. Vì thế, địi hỏi giáo viên phải có phương pháp giảng dạy tích cực,
phù hợp với đặc điểm của từng trẻ, giúp trẻ có thể lĩnh hội một cách ấn tượng và sâu
sắc nhất.
1/ Đặc điểm tình hình:
Năm học 2013- 2014 tôi được phân công dạy lớp lá với tổng số cháu là 42
cháu, trong đó có 20 nữ, 22 nam với đặc điểm tình hình lớp như trên khi dạy môn
làm quen chữ viết tôi gặp phải một số khó khăn và thuận lợi như sau:
2/ Thuận lợi:
-

Lớp được trang bị bộ bàn ghế ngồi học đúng quy định của Bộ Giáo dục và
Đào tạo đề ra, được trang bị ti vi, đàn organ, máy tính thuận lợi cho việc dạy
và học.

-

Nhà trường đã cài phần mềm happy kid phục vụ cho việc học chữ viết của trẻ.

-

Nhà trường luôn dự giờ thăm lớp giáo viên để góp ý, rút kinh nghiệm.

-

Nhà trường trang bị các vật liệu tạo điều kiện giúp tôi làm đồ dùng, đồ chơi
phục vụ cho tiết học.

3/ Khó khăn:
-

Nhà trường chưa tạo điều kiện kết nối mạng intrenet, nên việc tìm tịi tài liệu
giảng dạy cịn khó khăn.

2

skkn


-

Một số phụ huynh nơn nóng trong việc học chữ của con em mình nên đã dạy
trước chương trình, ở lớp tơi có trẻ đã đọc chữ một cách thành thạo, dẫn đến
việc tiếp thu bài của tiết học không đồng đều.

-

Phụ huynh ở trường tơi nghề nghiệp chính chủ yếu là làm cơng nhân, nên
khơng ít phụ huynh cịn xem nhẹ việc đến trường của con mình, thường xuyên

cho con nghỉ học, đi muộn về sớm, gây khó khăn cho việc truyền đạt kiến
thức của giáo viên.

-

Một số cháu mới đi học năm đầu tiên nên chưa mạnh dạn, nhiều cháu cịn nói
ngọng, nói lắp, gây khó khăn cho việc học môn làm quen chữ viết.

4/ Kết quả khảo sát trên trẻ
Sau khi nhận nhiệm vụ, qua khảo sát đánh giá trẻ đầu năm có:
-

Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế: khảo sát 42 trẻ. Mức độ đạt được là 27
trẻ. Trẻ chưa đạt chiếm 35,8%.

-

Trẻ nhận biết và phát âm đúng: khảo sát 42 trẻ. Mức độ đạt được là 12 trẻ. Trẻ
chưa đạt chiếm 71,5%.

-

Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ viết: khảo sát 42 trẻ.
Mức độ đạt được 17 trẻ. Trẻ chưa đạt chiếm 59,6%.

-

Trẻ tô, viết đúng chữ cái: khảo sát 42 trẻ. Mức độ đạt được là 19 trẻ. Trẻ chưa
đạt chiếm 54,8%.

-

Biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc: khảo sát 42 trẻ. Mức
độ đạt được là 35 trẻ. Trẻ chưa đạt chiếm 16,7%.

5/ Các biện pháp thực hiện:
5.1/ Biện pháp tạo môi trường "Làm quen chữ viết".
5.2/ Biện pháp gây hứng thú cho trẻ trên hoạt động "Làm quen chữ viết".
5.3/ Biện pháp tổ chức trên tiết học.
5.4/ Biện pháp dạy trẻ làm quen với chữ viết qua trò chơi.
5.5/ Biện pháp lồng ghép tích hợp các hoạt động khác.
5.6/ Biện pháp cho trẻ làm quen với chữ viết ở mọi lúc, mọi nơi.
5.7/ Biện pháp phối hợp.
3

skkn


5.1/ Biện pháp tạo môi trường "Làm quen chữ viết"
Lứa tuổi mầm non “trẻ học mà chơi, chơi mà học” thơng qua chơi để trẻ lĩnh
hội kiến thức. Vì vậy, việc tạo cơ hội cho trẻ được học tập, vui chơi với một mơi
trường tích cực sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của trẻ, giúp trẻ phát triển
toàn diện về các mặt nhận thức, thẩm mỹ, lao động,..
Xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ đã khó, thế nhưng xây dựng mơi
trường để trẻ hoạt động tích cực lại cịn khó hơn. Việc xây dựng mơi trường để trẻ
hoạt động tích cực sẽ giúp trẻ hình thành năng lực quan sát, phát triển óc tị mị, ham
hiểu biết, hứng thú, phát triển nhận thức của trẻ.
Có thể nói, mơi trường tốt thì trẻ sẽ hoạt động tích cực, mơi trường hạn chế thì
trẻ sẽ phát triển chậm. Việc tạo môi trường "Làm quen chữ viết" trong lớp học cho
trẻ là vơ cùng quan trọng. Chính vì thế là một người giáo viên tôi luôn cố gắng quan

sát, tìm tịi học hỏi để có thể tạo mơi trường “Mở” để trẻ hoạt động, và môi trường
phải được thay đổi thường xuyên để kích thích sự hứng thú của trẻ.
Ví dụ: Phía trên khoảng tường rộng tơi dán chữ "Tuần này bé học gì?" và tơi
lựa chọn cắt dán để phù hợp với chủ điểm.
Ở chủ điểm nước và các hiện tượng thiên nhiên, tôi cùng trẻ cắt giấy nỉ tạo
thành nước, để thêm đẹp tôi cùng trẻ trang trí thêm ở dưới nước có hoa sen, thuyền,
người đưa đị,... sau đó cho trẻ cắt các chữ cái và dán chữ dưới hình ảnh theo sự
hướng dẫn của cơ như nước thì dán chữ n, mưa thì dán chữ m,… và thay đổi hình
ảnh theo từng chủ đề.(Hình 3)
Ngồi góc "Tuần này bé học gì?" mà tên các góc xung quanh lớp tơi đều gắn
thẻ từ tương ứng, bảng bé ngoan, xem ai khéo tay, khi học đến nhóm chữ cái nào, tơi
cho trẻ liên hệ thực tế bằng cách tìm xung quanh lớp nhóm chữ cái đó, rồi đọc to chữ
cái vừa tìm được, như vậy sẽ giúp trẻ nhớ lâu hơn.(Hình 1, 2)
5.2/ Biện pháp gây hứng thú cho trẻ trên hoạt động "Làm quen chữ viết"
Hứng thú: là nhu cầu mang tính cảm xúc cao của trẻ và có được trước khi có
động cơ hoạt động. Khi trẻ hứng thú với một việc gì đó khi đó sẽ nảy sinh động cơ
và tích cực tham gia vào hoạt động đó. Trẻ sẽ tham gia hoạt động tích cực và mang
4

skkn


lại hiệu quả công việc cao hơn. Một câu chuyện hấp dẫn, trẻ hứng thú nghe thì trẻ sẽ
nhớ nội dung câu chuyện lâu. Khi trẻ hứng thú tham gia vào một trị chơi, trẻ sẽ chơi
trị chơi đó tới cùng. Trong việc học của trẻ cũng vậy, nếu người lớn tạo được hứng
thú cho trẻ với việc học, trẻ sẽ học tích cực.
Vì vậy, để cung cấp kiến thức cho trẻ, người lớn cần quan tâm đến đồ dùng
trực quan có nghĩa là đồ dùng dạy học cũng như đồ dùng, đồ chơi của trẻ phải giống
thật và có màu sắc đẹp mắt, có như vậy sẽ kích thích sự khám phá, tìm tịi của trẻ.
Và tơi đã tìm ra một số giải pháp để tạo sự hứng thú cho trẻ: Đối với trẻ mẫu giáo tư

duy của trẻ là tư duy trực quan hình tượng, vì thế chuẩn bị đầy đủ đồ dùng cho cô và
trẻ là rất cần thiết. Tuy nhiên đồ dùng phải đảm bảo an tồn tuyệt đối cho trẻ.
Ví dụ: Trẻ làm quen với chữ b, d, đ (chủ điểm thế giới động vật).
Để gây sự hứng thú đối với trẻ, tơi tạo tình huống bằng cách: làm mơ hình khu rừng
với những con vật có chứa chữ cái b, d, đ.
Tơi sẽ dẫn trẻ đi tham quan khu rừng xem trong khu rừng có những con vật nào? Sau
đó dẫn trẻ về lớp hỏi trẻ đã nhìn thấy gì?
Trẻ sẽ tri giác để nhớ lại những hình ảnh vừa được xem.
Trẻ sẽ trả lời có “đàn dê” “con bướm”. Cơ ghép các thẻ chữ cái rời thành cụm từ “
đàn dê” “con bướm”. Mời trẻ tìm chữ cái đã học. Sau đó giới thiệu chữ cái sẽ học là
chữ b, d, đ.

Ví dụ: Cho trẻ làm quen với chữ h, k chủ điểm "Tết và mùa xuân" tôi
giới thiệu: Hôm nay lớp chúng mình tổ chức hội chợ hoa xn, các lồi hoa về
dự hội rất là đơng đủ. Nào chúng mình cùng xem có những lồi hoa gì ? (Trẻ đi
và hát bài "Màu hoa" sau đó kể tên hoa mai, hoa đào, hoa loa kèn,...lần lượt đưa
từng tranh ra cho trẻ xem tranh hoa đào và trẻ làm quen với chữ h).
5.3/ Biện pháp tổ chức trên tiết học
Để hoạt động làm quen chữ viết của trẻ tích cực thì người giáo viên phải có
nghệ thuật dẫn dắt trẻ để tạo hứng thú cho trẻ hoạt động. Hình thức phải sinh động,
thu hút tập trung chú ý của trẻ. Giáo viên cần tổ chức cho trẻ hoạt động nhóm để
phát huy tính tích cực của trẻ, lồng ghép tích hợp nhẹ nhàng, lấy trẻ làm trung tâm
5

skkn


có nghĩa là cơ chỉ là người gợi mở để trẻ hoạt động. Có như vậy thì giờ học mới đạt
kết quả cao.
Dưới đây là kế hoạch hoạt động làm quen chữ viết tôi đã lồng ghép các

chuyên đề cũng như các các hoạt động khác giúp trẻ hứng thú và hoạt động tích cực
hơn.
Ví dụ:
Mơn: Làm quen chữ viết
Chủ đề: Thế giới động vật
Đề Tài: : “u, ư” (Tiết 1)
* Mục đích yêu cầu:
-

Trẻ nhận biết, phân biệt, phát âm đúng, nhận ra chữ “u, ư” trong từ.

-

Trẻ đọc chữ cái “u, ư” rõ ràng, nói trịn câu khi trả lời câu hỏi của cơ.

-

Qua trị chơi giúp trẻ vận động phát triển cơ thể hài hòa, cân đối.

-

Trẻ cảm nhận vẻ đẹp qua các hình ảnh, đồ dùng, đồ chơi.

-

Trẻ ham thích học chữ cái và hoạt động tích cực cùng bạn.

* Chuẩn bị :
-

Chuẩn bị của cơ: Powerpoint, nhạc, thẻ chữ cái “u,ư”, trị chơi nhóm.

-

Chuẩn bị cho trẻ: rỗ, nét chữ “u,ư” rời,

-

Tích hợp: Âm nhạc, làm quen với tốn, Văn học.

-

Lồng ghép: Biến đổi khí hậu, giáo dục dinh dưỡng, BVMT và ATGT, câu đố.

* Tiến trình hoạt động:
Cho cả lớp vận động bài “Chú Ếch con”. Đàm thoại về nội dung bài hát:
-

Bài hát nhắc đến con vật gì?

-

Ếch sống ở đâu?

-

Mỗi khi trời mưa, những chú Ếch rủ nhau đi kiếm mồi. Vậy khi đi đường
gặp trời mưa thì chúng ta phải như thế nào? (giáo dục biến đổi khí hậu)

Cả lớp hát bài”lý kéo chài” cải biên lời (giáo dục ATGT và BVMT) lại máy tính.

Cho trẻ xem nhiều hình ảnh động vật sống dưới nước.
6

skkn


Đọc câu đố:

“Con gì tám cẳng
Nghênh ngang hai càng
Đeo chiếc yếm trắng
Dạo chơi đồng làng”
(con cua)

Cho trẻ xem hình ảnh “con cua” và hỏi trẻ:
-

Cơ có hình ảnh gì?

-

Trong thịt cua chứa chất dinh dưỡng gì?(giáo dục dinh dưỡng)

-

Với hình ảnh “con cua” cơ có từ gì tương ứng?

Cho trẻ phát hiện chữ cái đã học và giới thiệu chữ cái mới chữ “u”
Cơ phát âm và phân tích cách phát âm. (cơ chú ý sửa sai cho trẻ)
Cơ nói cấu tạo của chữ u: Chữ u có 1 nét móc phải nối liền với 1 nét thẳng đứng.

Mời một vài trẻ đứng lên nhắc lại.
Giới thiệu chữ u in thường, chữ u viết thường, chữ u in hoa.
Đọc câu đố:

“ Con gì có vẩy có vây
Sống ở dưới nước mà không lên bờ”
(Con cá)

Ai biết tên con cá này là cá gì?
Giới thiệu chữ cái mới chữ “ư”
Cơ phát âm và phân tích cách phát âm. (cơ chú ý sửa sai cho trẻ)
Cơ nói cấu tạo chữ ư : Gồm 1 nét móc phải, nối liền với 1 nét thẳng. Trên đầu nét
thẳng có dấu móc nhỏ.
Mời một vài trẻ đứng lên nhắc lại.
Giới thiệu chữ ư in thường, chữ ư viết thường, chữ ư viết hoa.
Các con vừa được xem phim các loại động vật sống dưới nước, bây giờ cơ sẽ có
một món q nữa để tặng các con. Cho cả lớp hát “ Cá vàng bơi” lại bảng so sánh
chữ u, ư.
7

skkn


Các con nhìn xem chữ u, ư có điểm gì giống và khác nhau:
Giống: đều có nét móc phải, nối liền với 1 nét thẳng đứng.
Khác: chữ ư thì có nét móc nhỏ trên đầu nét thẳng, chữ u thì khơng có.
Cơ mời một vài trẻ lên tìm chữ cái u, ư và giơ lên cho cả lớp xem.
Cho Trẻ đọc thơ “rong và cá” về đội hình chữ U
Cho trẻ tìm xung quanh lớp chữ cái u, ư.
Giới thiệu trò chơi “Ai giỏi nhất”

Cách chơi: Mỗi trẻ sẽ lấy rỗ có nét chữ cái u, ư cắt rời. Trẻ sẽ ghép từng nét rời
thành chữ u, ư, theo yêu cầu của cô.
Luật chơi: Trẻ phải ghép đúng chữ u, ư.
Cho trẻ chơi.
Giới thiệu trò chơi: “ Thi xem tổ nào nhanh” (hình 7)
Cách chơi: Các con sẽ chia thành 4 tổ ở 4 góc khác nhau. Mỗi tổ sẽ thực hiện hồn
chỉnh theo u cầu của cơ: cắt, dán thật nhiều chữ cái u, ư. Tô màu con vật có
chứa chữ cái u ư. Xếp hột hạt tạo thành chữ cái u, ư
Luật chơi: kết thúc 1 bài hát, tổ nào thực hiện nhanh nhiều và đúng theo yêu cầu
của cô sẽ là đội thắng cuộc.
Cho trẻ chơi.
Kiểm tra kết quả xem đội nào chơi tốt. Động viên khuyến khích trẻ lần sau chơi tốt
hơn.
Cả lớp hát “chú Ếch con” nghỉ.
5.4/ Biện pháp dạy trẻ làm quen với chữ viết qua trị chơi
Thơng qua các trị chơi để luyện tập, củng cố những chữ cái trẻ vừa học, giúp
trẻ nhớ lâu hơn.
Ví dụ 1: Chủ đề tết và mùa xuân với chữ cái “m, l, n”
Trò chơi: “Cắm hoa ngày tết”
8

skkn


Cách chơi: Cô chia lớp thành 3 đội, mỗi đội có một lọ hoa, khi nghe hiệu lệnh, mỗi
bạn trong đội lần lượt đi tìm mua những bơng hoa mang những chữ cái m, l, n để
trang trí cho lọ hoa của đội mình, trên đường đi lấy hoa phải qua chiếc cầu nhỏ.
Luật chơi: kết thúc một bài hát, đội nào có nhiều hoa có chữ cái vừa học và khơng vi
phạm luật trên đường đi thì sẽ thắng cuộc.
Ví dụ 2: Chủ đề ngành nghề với chữ cái “i, t, c”

Trò chơi “ Thi ghép chữ cái nhanh”
Cách chơi: Cho trẻ lấy rỗ đồ dùng, yêu cầu trẻ nhắm mắt và dùng đơi bàn tay của
mình sờ chọn các nét chữ để ghép được đúng chữ mà cô yêu cầu. Cô yêu cầu ghép
chữ i, trẻ sờ và ghép nét chữ, cho trẻ đọc chữ cái i. Tương tự như vậy đối với chữ cái
t, c.
Luật chơi: Ai ghép nhanh và đọc đúng sẽ được tặng bông hoa điểm thưởng.
5.5/ Biện pháp lồng ghép tích hợp các hoạt động khác
* Tích hợp văn học
Ví dụ 1: Chủ điểm “Trường mầm non” với chữ cái o, ô, ơ. Tôi thường sử
dụng thơ ca, hò vè, câu đố để tạo hứng thú cho trẻ:
Cô dạy
Mẹ mẹ ơi cô dạy
Phải giữ sạch đôi tay
Bàn tay mà dơ bẩn
Sách áo cũng bẩn ngay
Mẹ mẹ ơi cô dạy
Cãi nhau là không vui
Cái miệng nó xinh thế
Chỉ nói điều hay thơi.
Mình vừa đọc bài thơ gì?(cơ dạy)
Cơ giới thiệu chữ cái sẽ học chữ “ô”. Tương tự với chữ cái o, ơ.

9

skkn


Ví dụ 2: Chủ đề bản thân với chữ cái a, ă, â:
Tôi tạo hứng thú cho trẻ bằng cách kể một đoạn trong câu chuyện “Đơi tay xấu xí”
và hỏi trẻ: các con vừa được nghe nội dung có trong câu chuyện nào? Trẻ trả lời là

câu chuyện “đôi tay xấu xí”. Cơ cho trẻ tìm chữ cái rời ghép thành cụm từ “đơi tay
xấu xí”. Cơ hỏi trẻ trong cụm từ, chữ cái nào đã học và giới thiệu chữ cái mới là chữ
a và chữ â.
* Tích hợp giáo dục âm nhạc
Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần khơng thể thiếu đối với
cuộc sống của mỗi con người. Chính vì vậy, việc tích hợp âm nhạc vào mơn làm
quen chữ viết là vơ cùng cần thiết. Nó giúp trẻ hứng thú hơn, tích cực hơn.
Ví dụ: Chủ đề phương tiện giao thơng với chữ cái h, k:
Cô tạo hứng thú cho trẻ bằng cách hát bài hát “Em qua ngã tư đường phố”. Đàm
thoại với trẻ về nội dung bài hát:
-

Mình vừa hát bài hát gì?

-

Khi đi trên đường các con nhìn thấy những loại xe nào?(trẻ kể)

Cho trẻ xem các loại xe có chứa chữ cái h, k: “xe cứu hỏa”, “xe đầu kéo”
Cho trẻ tìm chữ cái đã học, cơ giới thiệu chữ cái mới “ h, k”.
* Tích hợp hoạt động khám phá
Ví dụ: Chủ đề trường mầm non với chữ cái o, ơ, ơ
Tơi cho trẻ tìm xung quanh lớp đồ dùng đồ chơi có chứa chữ o, ô, ơ trẻ sẽ nói được
tên gọi, màu sắc, đặc điểm của đồ dùng, đồ chơi vừa tìm được.
Tơi u cầu trẻ tìm đồ dùng, đồ chơi chứa chữ cái ơ, trẻ sẽ tìm được cây thước và
nói được tên gọi, màu sắc, đặc điểm của cây thước.
* Tích hợp hoạt động tạo hình
Ví dụ: Chủ đề động vật với chữ cái e, ê
Tơi cho trẻ chơi trị chơi để củng cố. Mỗi trẻ sẽ lấy đất nặn để nặn chữ cái e, ê theo
u cầu của cơ.

* Tích hợp làm quen với Tốn:
Ví dụ: Chủ đề gia đình với chữ cái a, ă, â
10

skkn


Cho cả lớp chơi trò chơi:
Cách chơi: Chia cả lớp thành 3 đội, đặt tên lần lượt cho mỗi đội là a, ă, â. Khi có
hiệu lệnh bắt đầu Từng bạn của mỗi đội sẽ bị zích zắc lên chọn đồ dùng gia đình có
chứ chữ cái tên của đội mình.
Luật chơi: Kết thúc bài hát đội nào chọn nhiều đồ dùng đúng yêu cầu của cô sẽ
thắng cuộc.
Cho trẻ chơi.
Kết thúc trị chơi, cơ nhận xét bằng cách đếm xem đội nào lấy được nhiều đồ dùng
nhất.
Ví dụ: Chủ đề bản thân với chữ cái o, ô, ơ
Cho cả lớp chơi trò chơi “Thi xem tổ nào nhanh”:
Cách chơi: Cô chia lớp thành ba đội, mỗi đội chơi sẽ thi nhau chạy zích zắc sau đó
bật qua ba vịng, lên bảng khoanh trịn các chữ cái o, ơ, ơ có trong bài thơ “Phải là
Hai tay”.
Luật chơi: Các đội chơi theo luật tiếp sức. Mỗi lần chỉ được một bạn chơi. Kết thúc
bài hát, đội nào khoanh tròn nhiều chữ cái theo yêu cầu của cô sẽ thắng cuộc.
Trẻ chơi xong cơ đếm để nhận xét.
* Tích hợp thể dục giờ học:
Ví dụ: Chủ đề ngành nghề với chữ cái i, t, c:
Cho trẻ chơi “vận chuyển lương thực”
Cách chơi: Cô chia lớp thành 3 đội, tên mỗi đội lần lượt là i, t, c. Lần lượt từng bạn
của mỗi đội sẽ chạy zích zắc và bị chui qua cổng để chọn đúng bao lương thực có
chứa chữ cái tên của đội mình.

Luật chơi: Đội nào chọn nhiều và đúng yêu cầu của cô sẽ thắng cuộc.
5.6/ Biện pháp cho trẻ làm quen với chữ cái ở mọi lúc, mọi nơi.
* Thơng qua giờ đón - trả trẻ:
Các đồ dùng sinh hoạt của trẻ tôi đều sử dụng các kí hiệu chữ cái, mỗi trẻ có
một kí hiệu chữ cái khác nhau với màu sắc khác nhau theo tổ. Khi đón cũng như trả

11

skkn


trẻ tôi hướng dẫn trẻ cất túi sách cũng như giày dép đúng vào kệ có kí hiệu chữ cái
của mình.
Ví dụ 1: Đồ dùng của bạn Mai đặt vào ngăn tủ có ký hiệu là chữ cái "a" thì trẻ nhớ
lâu hơn về chữ cái "a".
Ví dụ 2: Trước khi ra bàn ăn trẻ phải lấy khăn bàn ăn, tơi ln quan sát, hướng dẫn
trẻ lấy khăn đúng kí hiệu của mình,...(Hình 9)
* Thơng qua giờ hoạt động ngồi trời:
Khi tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ dạo chơi xung quanh sân trường trẻ
được tìm hiểu các loại cây, hoa, đồ chơi ngoài trời, gọi tên chúng. Sau đó tìm chữ cái
đã học trong tên các loại cây, hoa đồ chơi.
Ví dụ:

bập bênh, xích đu, hoa mười giờ, rau cải,.....

* Thông qua giờ hoạt động vui chơi:
Thông qua việc “học mà chơi, chơi mà học”. Vì vậy, trong giờ hoạt động vui
chơi tôi cũng lồng ghép chữ cái vào một cách nhẹ nhàng.
Ví dụ:
Ở góc nghệ thuật: Cho trẻ nặn chữ, cắt dán chữ.

Ở góc học tập: Tơi cho trẻ sao chép từ (Hình 9). Chơi trị chơi happy kid.(Hình 10)
5.7/ Biện pháp phối hợp
Chúng ta biết rằng, sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ em chịu ảnh
hưởng trực tiếp và sâu sắc bởi công tác giáo dục của gia đình và trường mầm non.
Mỗi mơi trường giáo dục có thế mạnh riêng trong việc giáo dục trẻ. Do vậy, việc
phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục trẻ là rất cần thiết. Nó tạo
sự thống nhất trong cơng tác chăm sóc- giáo dục, có thể nói giáo dục gia đình và nhà
trường bổ sung cho nhau, hỗ trợ cho nhau trong việc giáo dục trẻ em. Gia đình củng
cố, mở rộng và rèn luyện cho trẻ những nội dung được tiếp nhận ở nhà trường.
Ngược lại, nhà trường phát huy vốn kinh nghiệm của trẻ trong gia đình vào việc giáo
dục, rèn luyện kĩ năng, thói quen cần thiết. Nếu gia đình và nhà trường phối hợp chặt
chẽ với nhau thì việc chăm sóc- giáo dục trẻ hiệu quả hơn.
* Phối hợp với phụ huynh:
12

skkn


-

Trong giờ đón trả trẻ cũng như có các buổi họp phụ huynh tôi luôn trao đổi
với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ ở trường để có biện pháp phù hợp
với từng trẻ.

-

Kêu gọi phụ huynh tích cực đóng góp cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ
cho trẻ làm quen với chữ viết: tranh ảnh, sách báo cũ có chứa chữ cái.

-

Tuyên truyền để phụ huynh biết được tác hại của việc cho trẻ học trước
chương trình lớp Một. Cũng như biết được sự cần thiết phải dạy trẻ làm quen
chữ viết đối với trẻ 5- 6 tuổi.

* Phối hợp với đồng nghiệp:
Sau những tiết dự giờ, đồng nghiệp cùng nhau rút ra kinh nghiệm để giờ
dạy sau đạt hiệu quả cao hơn và không mắc phải những thiếu sót của tiết dạy trước,
chọn lọc những mặt tốt áp dụng cho tiết dạy sau của lớp mình đạt hiệu quả tốt hơn.
6/.Kết quả đạt được.
Qua quá trình thực hiện các biện pháp trên. Đến thời điểm này lớp tôi đạt kết quả
rất khả quan.
-

Trẻ cầm vở, để vở, ngồi tô đúng tư thế: khảo sát 42 trẻ. Mức độ đạt được là 39
trẻ. Trẻ chưa đạt chiếm 7,2%.

-

Trẻ nhận biết và phát âm đúng: khảo sát 42 trẻ. Mức độ đạt được là 31 trẻ. Trẻ
chưa đạt chiếm 26,2%.

-

Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động làm quen chữ viết: khảo sát 42 trẻ.
Mức độ đạt được 35 trẻ. Trẻ chưa đạt chiếm 16,7%.

-

Trẻ tô, viết đúng chữ cái: khảo sát 42 trẻ. Mức độ đạt được là 36 trẻ. Trẻ chưa

đạt chiếm 14,3%.

-

Biết cách cầm sách, mở sách ra xem và quy trình đọc: khảo sát 42 trẻ. Mức độ
đạt được là 42 trẻ. Trẻ đạt 100%
Nhìn vào bảng khảo sát trên tơi thấy số trẻ nhận biết và phát âm đúng tăng lên

rõ rệt, số trẻ ở các mức độ trung bình và yếu giảm xuống đáng kể.
Qua trao đổi cùng phụ huynh. Phụ huynh rất tin tưởng và khen cháu tiến bộ nhiều so
với đầu năm.
13

skkn


7/ Bài học kinh nghiệm
Để giúp trẻ hoạt động tích cực môn làm quen chữ viết tiết 1 tôi tự rút ra bài
học kinh nghiệm cho mình như sau:
-

Tạo mơi trường đa dạng, phong phú, đồ dùng đồ chơi đẹp mắt kích thích sự
hứng thú của trẻ.

-

Biết sử dụng linh hoạt các hình thức khác nhau như: Gây hứng thú cho trẻ
ngay ở phần giới thiệu bài, tạo tình huống bất ngờ, gây được sự chú ý, tập
trung của trẻ.

-

Cần sử dụng hợp lý các phương pháp, biện pháp trong tiết dạy sẽ làm tăng
hứng thú học tập của trẻ, làm cho việc học của trẻ trở lên thoải mái nhẹ nhàng
hơn.

-

Tổ chức nhiều trò chơi để luyện tập, củng cố cho trẻ. Thơng qua trị chơi giúp
trẻ có ấn tượng sâu sắc, trẻ sẽ nhớ lâu hơn.

-

Lồng ghép chuyên đề, các hoạt động khác một cách nhẹ nhàng, lô gic tạo tâm
thế thoải mái, không áp đặt trẻ.

-

Cung cấp kiến thức cho trẻ mọi lúc, mọi nơi.
Phối hợp cùng nhà trường, với phụ huynh, với đồng nghiệp trong công tác
chăm sóc và giáo dục trẻ.
Thường xuyên học tập để nâng cao trình độ, nghiệp vụ. Khơng ngừng tự học,

tự rèn luyện, tự bồi dưỡng và ln tìm tịi những cái mới trong bộ môn chữ viết.
Ứng dụng công nghệ thơng tin vào giảng dạy, cần tìm tịi những nội dung và những
thơng tin cần thiết để thay đổi hình thức, gây hứng thú cho trẻ.
Đồ dùng đồ chơi để trẻ hoạt động phải an toàn, sạch sẽ, đẹp, sinh động, phù hợp với
trẻ.
Giáo viên phải yêu nghề và tâm huyết với nghề, yêu thương trẻ, tận tụy với nghề.
III/ KẾT LUẬN

Trẻ em là những công dân nhỏ tuổi và là người chủ tương lai của đất nước.
Quan tâm đến trẻ em là một trong những mối quan tâm hàng đầu của mỗi quốc gia.

14

skkn


Nhận thức được tầm quan trọng đó, là một người giáo viên mầm non, tôi luôn
cố gắng phấn đấu để đào tạo những thế hệ trẻ có thể phát triển tồn diện.
Với tơi, hiện đang là giáo viên đứng lớp lá, tôi nhận thức được tầm quan trọng
của việc dạy trẻ làm quen chữ viết. Có thể nói đây là một vấn đề mà chương trình
đổi mới hiện nay rất quan tâm, nhất là đối với trẻ cuối tuổi Mẫu giáo. Vì thế Giáo
viên chúng ta hãy cùng chung tay, góp sức để giúp trẻ khám phá những điều mới lạ,
học được nhiều kiến thức từ môn làm quen chữ viết mang lại và đó chính là hành
trang tốt nhất cho trẻ bước vào lớp Một.
Là người giáo viên mầm non, tôi luôn tâm huyết với nghề yêu nghề, mến trẻ,
ln vững vàng kiên định trong mọi hồn cảnh, phấn đấu vượt mọi khó khăn. Khơng
ngừng học hỏi tìm tịi, nghiên cứu học tập. Luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
Xứng đáng với sự tín nhiệm của phụ huynh và nhà trường.
Tôi luôn ghi nhớ và thực hiện tốt nhiệm vụ của mình để góp phần nhỏ xây dựng đất
nước ngày càng giàu đẹp.
Định An, Ngày

Tháng

Năm 2014

Người viết
Nguyễn Thị Thu Thảo

15

skkn