Điểm Nóng Xã Quỳnh Mỹ, Huyện Quỳnh Phụ, Tỉnh Thái Bình Năm 1997 - Một Số Bài Học Kinh Nghiệm Và Giải Pháp Cho Xử Lý Tình Huống Chính Trị Tr.docx

Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

A. MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài :
Chính trị học là môn khoa học về đấu tranh cho quyền lực, về giành,
giữ và thực thi quyền lực chính trị của gia cấp cầm quyền. Song, chính trị
khơng chỉ là khoc học mà cịn là nghệ thuật. Xử lý tình huống chính trị là một
trong những nội dung quan trọng của nghệ thuật chính trị, rất cần thiết cho
hoạt động chính trị thực tiễn.
Những năm gần dây, mơi trường chính trị thế giới biến động rất phức
tạp, đặc biệt là sau sự kiện ngày 11/9/2001 tại Mỹ; các hoạt động " khủng bố "
và " chống khủng bố " trở thành vấn đề thời sự, nóng bỏng tồn cầu; chiến
tranh cục bộ, xung đột vũ trang, xung đột dân tộc, tôn giáo xảy ra ở nhiều
nước. Thế lực hiếu chiến, cực đoan mà đứng đầu là Mỹ, ln tăng cường các
chính sách áp đặt, can thiệp vào nội bộ các nước nhỏ, nhất là đối với các nước
xã hội chủ nghĩa bằng nhiều chiêu bài chính trị của chủ nghĩa tư bản nhằm
xố bỏ chủ nghĩa mác xít, xóa bỏ chủ nghĩa xã hội. Ở nước ta, cũng đã xuất
hiện một số điểm nóng về chính trị như điểm nóng ở Huế ( 1993 ), ở Thái
Bình, Đồng Nai ( 1997 ), ở Tây Ngun ( 2001 và 2004 )…Trước tình hình
đó, để hoàn thành sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc Việt Nam, đòi
hỏi mỗi chúng ta phải nhận thức đúng đắn, kịp thời các tình huống chính trị
nhằm giữ vững ổn định chính trị - xã hội, tiếp tục đẩy mạnh sự nghiệp cơng
nghiệp hố - hiện đại hố đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh.
Trong giai đoạn hiện nay, muốn hồn thành tốt mục tiêu đó, địi hỏi
người cán bộ lãnh đạo chính trị phải có bản lĩnh chính tri, có năng lực và
phương pháp đẻ tiếp cận và xử lý các tình huống chính trị, các điểm nóng
chính trị - xã hội khi chúng xảy ra.
Nhận thức được vấn đề này cùng với thời gian nghiên cứu, học tập mơn
học " Xử lý tình huống chính trị " và tìm hiểu thực tế về điểm nóng Thái
Bình, em mạnh dạn chọn đề tài: " Điểm nóng xã Quỳnh Mỹ, huyện Quỳnh

Phụ, tỉnh Thái Bình năm 1997 - một số bài học kinh nghiệm và giải pháp
cho xử lý tình huống chính trị trong giai đoạn hiện nay ". Song, do điều
kiện thời gian, khuôn khổ của một tiểu luận và năng lực bản thân còn nhiều
1


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

hạn chế. Em rất mong nhận được ý kiến nhận xét, góp ý của q thầy, cơ
cùng tồn thể các bạn để giúp em có nhận thức tồn diện, sâu sắc và đầy đủ
hơn nữa về vấn đề nghiên cứu, phục vụ tốt cho q trình cơng tác sau này.
2. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài:
- Mục đích : Trên cơ sở những vấn đề lý luận chung về xử lý tình
huống chính trị và điểm nóng xã Quỳnh Mỹ, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái
Bình năm 1997 ( sau đây gọi tắt là điểm nóng Quỳnh Mỹ ). Mục đích của đề
tài nhằm rút ra một số bài học kinh nghiệm và giải pháp cho xử lý tình huống
chính trị trong giai đoạn hiện nay.
- Nhiệm vụ : Để đạt được mục đích nêu trên, đề tài có nhiệm vụ khái
qt mọt số vấn đề lý luận chung về xủ lý tình huống chính trị và nghiên cứu
thực tiễn điểm nóng Quỳnh Mỹ.
3. Phạm vi nghiên cứu đề tài :
Trong khuôn khổ điều kiên thời gian có hạn nên đề tài chỉ tập chung nghiên
cứu trên phạm vi ở một xã trong nhiều xã xảy ra điểm nóng ở Thái Bình.
4. Phương pháp nghiên cứu :
Đề tài được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác - Lê
nin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, đường lối của Đảng Cộng Sản
Việt Nam và đồng thời sử dụng các phương pháp tổng hợp, phân tích, đánh
giá và kết luận.
5. Ý nghĩa của đề tài :
Việc nghiên cứu đề tài giúp sinh viên nâng cao nhận thức lý luận cùng

như thực tiễn về xử lý tình huống chính trị, phục vụ cho q trình cơng tác sau
khi tốt nghiệp. Đồng thời hy vọng đề tài sẽ góp phần giúp cho những người cán
bộ hoạt động trong lĩnh vực chính trị có thêm nhiều kinh nghiệm và giải pháp để
xử lý tốt các tình huống chính trị có thể xảy ra; góp phần tổng kết những vấn đề
thực tiễn, đúc kết, bố sung thêm về mặt lý luận trong lĩnh vực xủ lý tình huống
chính trị.
6. Kết cấu đề tài :
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
của đề tài được triển khai thành 2 chương, 6 mục, bao gồm :
Chương 1 : Một số vấn đề lý luận chung về xử lý tình huống chính trị;
2


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

Chương 2 : Thực tiễn về điểm nóng Quỳnh Mỹ năm 1997 - một số bài học
kinh nghiệm và giải pháp cho xử lý tình huống chính trị trong giai đoạn hiện nay.

B. NỘI DUNG

CHƯƠNG 1 : MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG
VỀ XỬ LÝ TÌNH HUỐNG CHÍNH TRỊ
1.1. Khái niệm tình huống, tình huống chính trị, điểm nóng xã hội
và điểm nóng chính trị - xã hội :
* Tình huống :
Tình huống là quan niệm để chỉ những sự kiện, những biến cố diễn ra
khơng bình thường, có những vấn đề gay cấn, phức tạp, đòi hỏi con người
phải nhận thức và xử lý bằng những giải pháp đặc biệt.
* Tình huống chính trị :
Tình huống chính trị là những sự kiện, biến cố khơng bình thường diễn

ra trong đời sống chính trị - xã hội, gây nên sự mất ổn định hoặc có khả năng
trực tiếp gây nên sự mất ổn định chính trị - xã hội, địi hỏi con gười phải áp
dụng những giải pháp đặc biệt để giải quyết.
* Điểm nóng xã hội :
Điểm nóng xã hội là đời sống xã hội trong trạng thái khong bình
thường, bất ổn định, rối loạn, diễn ra sự xung đột, chống đối giữa các lực
lượng với những hành vi khơng cịn tự kiềm chế được, đã vượt ra ngồi khn
khổ của luật pháp và chuẩn mực đạo đức, văn hoá, diến ra tại một địa điểm
trong thời gian nhất định và có khả năng lan toả sang nơi khác.
* Điểm nóng chính trị - xã hội :
Điểm nóng chính trị - xã hội là điểm nóng xã hội diễn ra trong lĩnh vực
chính trị - xã hội khi mà sự chống đối của đám đông quần chúng, cảu các lực
lượng đối lập đã hướng trực tiếp vào những người nắm quyền lực chính trị, cơ
quan quyền lực và thể chế chính sách của chính quyền nhà nước.
1.2. Phương pháp tiếp cận, phương châm chỉ đạo và yêu cầu xử lý
điểm nóng chính trị:
* Phương pháp tiếp cận:

3


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

Khi điểm nóng xảy ra, tình hình rất khẩn cấp bởi có sự tập trung chống
đối của nhiều người. Vậy nên cần có cách tiếp cận đẻ nhận thức đúng đắn và
đề ra giải pháp ứng phó với tình hình.
- Thứ nhất, cần phân tích những u sách của đám đơng quần chúng
đang diễn ra: những yêu sách của những người tham gia điểm nóng là chính
đáng, thì địi hỏi cấp ủy, chính quyền địa phương, những nhà chức trách, nhà
hoạch định chính sách … xem xét lại chủ trương, đường lối, chính sách của

Đảng và Nhà nước chỗ nào hợp lý, chỗ nào chưa hợp lý để có sự điều chỉnh,
bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế của đất nước, của địa phương, cơ
quan, đơn vị mình. Những yêu sách đó sai do những kẻ cơ hội chính trị,
những thế lực thù địch, những kẻ bất mãn chế độ… kích động nhân dân,
những kẻ q khích để địi hỏi yêu sách với Đảng và Nhà nước. Yêu sách có
thể có sự đan xen, cài đặt giữa nguyện vọng của quần chúng với âm mưu của
các thế lực thù địch. Đây là những tình huống mang tính chất rất phức tạp.
- Thứ hai, phân tích người đứng đầu đám đơng của điểm nóng.
Người đứng đầu có thể là người xuất đầu lộ diện đi đầu hơ hào, q khích
bằng những biểu hiện hò hét, vung tay múa chân, vẻ mặt hung hăng trước đám
đông nhưng nhiều trường hợp họ là kẻ giấu mặt, trá hình, đứng đằng sau kích
động, chỉ huy đám đơng. Khi nào tìm ra người đứng đầu, phân tích rõ bản chất
của người đứng đầu mới thấy hết bản chất của điểm nóng và mục tiêu của cuộc
đấu tranh ẩn giấu đằng sau những yêu sách của quần chúng.
Thông thường người đứng đầu là kẻ xấu, thế lực thù địch thì những u
sách của quần chúng ln ẩn chứa những ý đồ chính trị, từ những yêu sách
này họ sẽ lấn tới yêu sách khác và cuối cùng đi tới lật đổ chính quyền. Những
người đứng đầu là người tốt thì u sách của đám đơng là yêu sách chính
đáng, mục tiêu đấu tranh của họ là vì cơng bằng, dân chủ trong xã hội.
- Thứ ba, phải phân tích tâm lý, hành vi của đám đơng quần chúng. Trong
điểm nóng thơng thường có hai khuynh hướng gắn với hai bộ phận tham gia điểm
nóng. Khuynh hướng thứ nhất là đối với những kẻ bất mãn chế độ, có tiền án, tiền
sự, có tư tưởng đi ngược lại với lợi ích của dân tộc nên khi trong tình trạng bất
thường cao độ khơng kìm chế được bản thân sẽ trở thành kẻ hung hăng quá khích
làm đám đơng nóng lên nhanh chóng và kéo dài dẫn đến xung đột gay gắt. Khuynh
4


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

hướng thứ hai, đây là những người bị động hùa theo kẻ xấu, bị kẻ xấu lợi dụng hoặc
ép buộc đi theo. Những người này khi được tuyên truyền thuyết phục của Đảng,
Nhà nước sẽ khơng cịn hùa theo kẻ xấu nữa và tan rã, giải tán.
Từ phân tích rõ ba vấn đề trên sẽ tạo ra căn cứ cho việc xác định mâu
thuẫn của điểm nóng: mâu thuẫn địch – ta (đối kháng); mâu thuẫn trong nội
bộ nhân dân (không đối kháng); mức độ của từng loại mâu thuẫn và sự đan
xen của các mâu thuẫn ấy. Khi nào xác định được mâu thuẫn mới có những
căn cứ khoa học để tìm ra những giải pháp đúng.
* Phương châm chỉ đạo:
- Đảm bảo nhanh chóng, ổn định tình hình, thực hiện đúng chủ chương,
chính sách, pháp luật, tăng cường sự đồn kết thống nhất, thúc đẩy sự phát
triển của xã hội.
- Phải đảm bảo sự chỉ huy thống nhất, giải quyết nhanh gọn, phát huy
sức mạnh của cả hệ thống chính trị.
- Phải sử dụng đồng bộ nhiều biện pháp tư tưởng, hành chính, kinh tế,
pháp luật, nhưng lấy biện pháp tuyên truyền giáo dục, thuyết phục, vận động
là chính.
- Phải kiên định về nguyên tắc, mềm dẻo, linh hoạt về biện pháp giữ
vững vai trò lãnh đạo của Đảng.
- Gắn việc phát huy dân chủ với việc tôn trọng kỷ cương pháp luật.
*Yêu cầu:
- Áp dụng các giải pháp làm giảm áp lực và hạn chế sự lan toả sang nơi
khác nên phải áp dụng các giải pháp mau lẹ, chính xác làm giảm tối đa thiệt
hại có thể xảy ra.
- Phải tạo lập được sự ổn định về tư tưởng, chính trị và trật tự xã hội để
tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế xã hội (ổn định bền vững và lâu dài).
- Tạo ra các tiền đề các nhân tố để điểm nóng khơng thể tái phát.
- Phải củng cố sự bền vững của hệ tư tưởng chủ đạo và cơ sở chính trị
của giải pháp cầm quyền.
1.3. Quy trình giải pháp xử lý điểm nóng chính trị - xã hội:

5


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

*Bước 1: Phải nắm chắc tình hình, phân tích ngun nhân và nhận
dạng mâu thuẫn.
- Nắm chắc tình hình, khi điểm nóng xảy ra chúng ta phải có thơng tin
chính xác về các mặt sau: Thời gian, địa điểm, phạm vi và số lượng, các biểu
hiện vi phạm nghiêm trọng, yêu sách của họ là gì, tích cực hay tiêu cực, liên
quan đến ai và ai là người giải quyết. Ai là người cầm đầu chỉ huy kể cả công
khai và giấu mặt, số lượng những người quá khích, âm mưu và thủ đoạn của
họ xem ý đồ của họ muốn gì ?, kế hoạch của họ ra sao, có sự can thiệp chỉ đạo
của bọn trong và ngồi nước hay khơng nắm được tâm trạng của số đông
người nơi xảy ra điểm nóng ủng hộ hay phản đối những người tham gia điểm
nóng, họ có bị lơi kéo, mua chuộc, khống chế khơng, nguyện vọng của họ lúc
này là gì ?
+ Tình hình hoạt động của cấp uỷ Đảng, chính quyền nơi xảy ra điểm
nóng như thế nào, có duy trì được vai trò lãnh đạo hay mất vai trò lãnh đạo.
Thái độ của họ đối với việc xử lý điểm nóng như thế nào.
- Phải đánh giá đúng nguyên nhân phát minh điểm nóng, xác định xem
nguyên nhân khách quan hay là nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân bên trong
hay nguyên nhân bên ngoài, nguyên nhân sâu xa hay nguyên nhân trực tiếp.
- Xác định mâu thuẫn: Sau khi phân tích nguyên nhân cần xác định rõ
các loại mâu thuẫn xem đây là mâu thuẫn đối kháng hay không đối kháng,
mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân hay giữa dân với chính quyền, mâu thuẫn
địch, ta, xem xét mức độ và sự đan xen giữa các mâu thuẫn.
* Bước 2: Thiết lập sự lãnh đạo chỉ huy thống nhất phát huy vai trị
của các binh chủng cơng tác tư tưởng và hiệu lực của hệ thống chính trị để

giữ vững quyền lực chính trị, lựa chọn người chỉ huy, người trực tiếp tham gia
vận động tuyên truyền giáo dục, thuyết phục phải có đủ uy tín bản lĩnh trí tuệ,
có phương pháp đúng, có khản năng chịu đựng và biết hồ mình vào quần
chúng. Trong trường hợp cần thiết có thể thay đổi người chỉ huy, kiên trì vận
động giáo dục thuyết phục đưa công tác tư tưởng đi trước một bước, phát huy

6


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

dân chủ dựa vào dân và động viên nhân dân tham gia giải quyết điểm nóng.
Có sự lãnh đạo chỉ huy thống nhất các cấp, các ngành từ Trung ương đến cơ
sở để có biện pháp xử lý đúng đắn.
- Phải lựa chọn phương thức, lực lượng, phương tiện cần thiết để giải
quyết điểm nóng, xác định rõ phương thức giải quyết là tuyên truyền vận
động giáo dục thuyết phục hay trấn át, hay kết hợp cả 2 phương thức trên. Các
lực lượng tham gia có thể là cấp uỷ ban tuyên giáo, mặt trận các đồn thể
quần chúng, những người có uy tín trong cộng đồng cơng an, qn đội.... có
thể phát huy sức mạnh tổng hợp các phương tiện truyền thông đại chúng trong
giải quyết điểm nóng.
- Sử dụng các phương thức, lực lượng phương tiện xử lý điểm nóng
trong trong các trường hợp cụ thể để giải tán đám đông quần chúng cần tập
trung cao độ làm công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục thuyết phục một
cách kiên trì, bền bỉ, khơng dùng biện pháp hành chính mệnh lệnh, áp đặt với
quần chúng ngay từ đầu. Giải quyết yêu sách của đám đơng nếu u sách đó
là chính đáng. Nếu khơng giải quyết được ngay thì phải cam kết với họ sớm
đưa ra giải quyết. Đưa cán bộ vào đám đông để vận động lôi kéo thuyết phục
những quần chúng tích cực, đồng thời để nhận diện và răn đe những kẻ q
khích. Khun giải đám đơng gây rối tỉnh ngộ. Trong nhiều trường hợp cần

vạch rõ âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch để quần chúng hiểu rõ.
Chia cắt đám đơng thành các nhóm nhỏ, điều chuyển cách ly những đối tượng
cầm đầu quá khích ra khỏi quần chúng. Trong trường hợp cần có thể sử dụng
biện pháp mạnh buộc phải giải tán đám đông.
+ Đối với người cầm đầu.

. Nếu

người cầm đầu là phần tử xấu thì chúng ta cần đủ chứng lý để

vạch trần thủ đoạn của họ, giúp quần chúng nhận thức rõ đúng sai.

. Nếu người cầm đầu là phản động liên quan đến phản động thì phải tìm

cách bắt giữ nhưng bắt lúc nào ? bắt ở đâu ? xử lý như thế nào ? thì phải tính
tốn rất kỹ.

- Chuẩn bị phương án xử lý tình huống xấu nhất có thể xảy ra, ngăn ngừa
nguy cơ lan toả sang nơi khác.

7


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

+ Lúc đầu phải giải quyết theo phương án tốt nhất để giải quyết, nếu tình
hình phức tạp thì có thể chuyển sang phương án thứ 2, thứ 3.
+ Khi tình huống xấu nhất xảy ra thì phải ứng phó kịp thời khơng để rơi
vào tình trạng lúng túng, bị động, bất ngờ.
+ Có biện pháp kiềm chế để khơng để điểm nóng bùng phát lớn và lan

toả sang nơi khác như là dùng lực lượng vũ trang khống chế phong toả ở gần
và xung quanh điểm nóng để yểm trợ khi cần thiết và để tách biệt điểm nóng
với vùng lân cận. Có thể áp dụng các giải pháp khác như: Tăng cường chính
trị tư tưởng, ổn định chính trị, nâng cao đời sống nhân dân ở những vùng
xung quanh điểm nóng.
* Bước 3: Khắc phục hậu quả, ổn định tình hình khi điểm nóng bị dập
tắt.
- Đưa hoạt động nơi xảy ra điểm nóng trở lại với nhịp điệu bình thường,
từ đó:
+ Phải khắc phục hậu quả của điểm nóng như thiệt hại về vật chất, tinh
thần.... làm tốt công tác tư tưởng, tuyền truyền, vận động cán bộ Đảng viên,
quần chúng nhân dân, xố bỏ hận thù khơi phục sự đồn kết, gắn bó, giúp đỡ
lẫn nhau, ổn định cơng tác, ổn định cuộc sống.
+ Phải giáo dục ý thức đoàn kết thương yêu nhau trong nội bộ cơ quan
đơn vị, trong nội bộ nhân dân, kêu gọi tình cảm cộng đồng, nêu cao truyền
thống cách mạng, truyền thống yêu nước của nhân dân.
+ Xử lý đúng mức những người vi phạm để xảy ra điểm nóng và gây ra
điểm nóng.
+ Kiện tồn, củng cố tổ chức, thanh lọc cán bộ sai lầm và lựa chọn cán
bộ thay thế.
* Bước 4: Rút kinh nghiệm dự báo tình hình và áp dụng những giải
pháp để điểm nóng khơng tái phát.
- Đánh giá rút kinh nghiệm, qua việc giải quyết điểm nóng cần đánh giá
rút kinh nghiệm.
- Dự báo tình hình và áp dụng các giải pháp để điểm nóng khơng tái
phát.
8


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

CHƯƠNG 2 : THỰC TIỄN VỀ ĐIỂM NÓNG
QUỲNH MỸ NĂM 1997 - MỘT SỐ BÀI HỌC KINH
NGHIỆM
VÀ GIẢI PHÁP CHO XỬ LÝ TÌNH HUỐNG CHÍNH TRỊ
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY.
2.1. Một vài đặc điểm cơ bản về xã Quỳnh Mỹ:
Quỳnh Mỹ là một xã nằm gần huyện lỵ Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình
thuộc khu vực đồng bằng phía Đơng Bắc bộ nước ta. Phía Đơng của xã tiếp
giáp với xã Quỳnh Hưng, phía Tây giáp xã Quỳnh Sơn, phía Nam giáp xã
Quỳnh Bảo và phía Bắc giáp thị trấn Quỳnh Cơi.
Diện tích tự nhiên toàn xã khoảng 500km2 với tổng số dân là
5.394người(1997), được chia thành 12xóm.
Kinh tế xã Quỳnh Mỹ chủ yếu dựa vào phát triển nông nghiệp, sản xuất
cơ bản là trồng lúa và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Đời sống của nhân dân nơi
đây cịn gặp nhiều khó khăn với thu nhâp bình quân chỉ đạt khoảng 3triệu
đồng/người/năm(GDP năm 1997). Hiện nay, xã Quỳnh Mỹ đang tích cực chỉ
đạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hố, hiện đại hố
nơng nghiệp nơng thơn, tuy nhiên tỷ trọng nông nghiệp vẫn chiếm tỉ lệ cao
trong cơ cấu kinh tế của xã.
Về mặt bằng văn hố, dân chí của xã tương đối cao, xã đã hoàn thành
phổ cập giáo dục trung học cơ sở vào năm 2000. Cơ sở hạ tầng điện, đường,
trường, trạm được đầu tư xây dựng, đảm bảo đáp ứng tơt các nhu cầu văn
hố tinh thần của nhân dân trong xã. Trong hai cuộc kháng chiến hào hùng
của dân tộc, Đảng bộ và nhân dân xã Quỳnh Mỹ là môt đơn vị giàu truyền
thống cách mạng.
Về tổ chức Đảng và hệ thống chính trị: năm 1997 Đảng bộ xã có
157đảng viên đang sinh hoạt tại 14chi bộ (2chi bộ nhà trường) và 68đảng viên
đuợc miễn sinh hoạt. Các đồn thể chính trị hoat động khá thường xuyên,
riêng Hội Cựu chiến binh của xã đã có 226hội viên đang sinh hoạt.

9


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

2.2. Q trình diễn biến và nguyên nhân diễn ra điểm nóng Quỳnh
Mỹ năm 1997:
* Quá trình diễn biến :
Nguyện vọng của đa số nơng dânmuốn giảm các khoản đóng góp. Khi
có chỉ thị 07 của huyện giảm một số khoản đóng góp về y tế, thú y, ngày
cơng… thì Đảng bộ, UBND và Hội đồng nhân dân xã có bàn thực hiện nhưng
chậm và khơng kiên quyết, cịn nhân dân địi hỏi giải quyết ngay. Từ ngày
8/11/1996 đến 20/11/1996, ở các xóm trong xã nhân dân tự tổ chức họp (đề
nghị trưởng thôn triệu tập, nhưng trưởng thôn từ chối), bàn đấu tranh thực
hiện công văn 07 của huyện, và kéo lên UBND xã đòi giải quyết. Từ đấu
tranh đòi thực hiện cơng văn 07 nhân dân địi thanh tra tồn bộ kinh tế tài
chính xã và địi lại hơn 90 triệu đóng góp xây dựng trường học, nhưng xã
chưa làm.
Ngày 3/3/1997 huyện thành lập Ban thanh tra do đồng chí Tuệ – Viện
trưởng Viện kiểm sát huyện làm Trưởng ban. Thanh tra làm việc gần đi đến
kết luận, nhân dân kéo lên huyện đòi phải trả ngay hơn 90 triệu (ngày 27 và
28/4/1997) và một số khoản đóng góp khác.
Ngày 1/5/1997 huyện ra quyết định trả lại những khoản do nhân dân
yêu cầu, gửi 1 bản cho UBND xã và một bản cho đại diện của nhân dân là
ơng Hồnh. Ngày 2/5/1997 Hội đồng nhân dân xã họp quyết định trả lại dân,
quyết định được thông báo trên hệ thống truyền thanh của xã, nhưng nhân dân
không chấp nhận và cho rằng đó là kết quả đấu tranh của nhân dân chứ không
phải là của Hội đồng nhân dân xã. Ngày 6/5/1997 ơng Hồnh cùng ơng Tới
mượn hội trường Uỷ ban họp nhân dân cơng bố quyết định của huyện, (có gửi

giấy mời Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch xã và các trưởng thôn đến dự) mừng thắng
lợi, tổ chức thanh tra nhân dân (mỗi xóm 3 người) để tiếp tục thanh tra kinh
tế, tài chính xã.
Ngày 8/5/1997 ơng Hồnh và ông Tới lên huyện gặp Viện kiểm sát,
Công an gọi sang và đọc lệnh bắt, huyện gọi Chủ tịch xã mang dấu lên xác

10


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

nhận và làm chứng bắt về tội họp nhân dân trái phép, vi phạm điều 205A luật
hình sự. Sáng 9/5/1997 mang quyết định xuống xã thơng báo cho gia đình
người bị bắt và công bố trên hệ thống truyền thanh xã. Chiều ngày 9/5/1997
nhân dân Quỳnh Mỹ kéo lên huyện cùng với nhân dân nơi khác khoảng 5.000
người, vây Viện kiểm sát, du đổ tường Công an huyện, dùng gạch ném vào
công an làm bị thương gần 10 người, bắt Viện trưởng Viện kiểm sát làm con
tin và bắt ký vào quyết định là đã ra lệnh bắt người trái phép. Đồng thời một
đám đông người kéo về xã Quỳnh Mỹ bắt Chủ tịch và Phó Chủ tịch xã đưa
lên huyện, đem nhốt chung với Viện trưởng Viện kiểm sát và ra yêu sách: tỉnh
thả ơng Hồnh và ơng Tới thì nhân dân sẽ thả 3 người trên. Sự vây ráp, sỉ
nhục, đánh cán bộ, đấu tranh giằng co hai bên từ chiều 9/5 đến sáng
11/5/1997, khi tỉnh chở ơng Hồnh và ơng Tới v huyện trả lại tự do thì nhân
dân giải tán. Một số người cơng kênh 2 ơng Hồnh và Tới như những người
hùng chiến thắng.
Từ sau ngày 11/5 đến nay thanh tra Nhà nước và thanh tra nhân dân
kiểm tra kinh tế tài chính xã, chưa phát hiện rõ cán bộ tham ơ, chỉ có gọi là
chi sai ngun tắc. Nhưng ngun tắc thế nào thì khơng rõ. Thanh tra nhân
dân cho rằng mức chi tiếp khách theo mức sống của nhân dân địa phương còn
thanh tra Nhà nước lại theo mức tiếp khách chung của xã hội hiện nay…

Từ diễn biến trên cho thấy: Giảm sự đóng góp quá mức là yêu cầu
chính đáng và cấp thiết của nông dân, nhưng Đảng uỷ, Hội đồng nhân dân và
UBND xã khơng giải quyết kịp thời, lừng chừng, do đó đã mất vai trò lãnh
đạo đối với nhân dân, ngọn cờ ấy đã rơi vào tay một số người quá khích, có
tiền án tiền sự, đi đầu hăng hái đấu tranh đáp ứng yêu cầu ấy của nhân dân.
Mặc dù đa số nhân dân khơng tín nhiệm họ, nhưng vẫn theo họ đấu tranh cho
lợi ích của mình; Những hình thức dân chủ ở nơng thơn biểu hiện ở hình thức
tổ chức Đảng, chính quyền và các đồn thể quần chúng không phản ánh được
đầy đủ nguyện vọng của nhân dân, mang nặng tính hình thức và khơng có tác
dụng khi tình hình phức tạp. Dân chủ đại diện khi đó trở nên vơ nghĩa nhân
11


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

dân đấu tranh địi dân chủ trực tiếp; Một số cơng việc xử lý tình huống khơng
đúng như: mở cửa hội trường Uỷ ban xã cho ơng Hồnh và Tới họp nhân dân,
bắt người và thả người bị bắt chưa đúng lúc và đúng cách làm cho tình hình
thêm gay gắt và phức tạp.

12


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

* Ngun nhân:
Điểm nóng Quỳnh Mỹ xuất hiện và diễn ra kéo dài mấy tháng với tính
chất trầm trọng, có thể thấy rõ bởi do các nguyên nhân.
- Người nông dân trong xã phải đóng góp q mức so với thu nhập bình
qn chung của họ. Khi chuyển sang cơ chế thị trường thì ở nơng thơn đã diễn

ra q trình hình thành và xác lập kinh tế hộ tự chủ và việc trao quyền sử
dụng ruộng đất lâu dài cho hộ nông dân có ý nghĩa quyết định; đồng thời với
q trình ấy cần phải thay đổi căn bản mơ hình hợp tác kiểu cũ, chuyển sang
làm dịch vụ bình đẳng với hộ nông dân. Hộ nông dân chỉ phải nộp thuế cho
Nhà nước, cịn các phí dịch vụ trên ngun tắc ngang giá và thoả thuận. Đó là
q trình dân chủ hố kinh tế nơng thơn, chấm dứt tình trạng thu của nơng
dân dưới hình thức cưỡng bức phi kinh tế. Nhưng ở Quỳnh Mỹ lại không thực
hiện triệt để quá trình ấy. Hình thức hợp tác xã kiểu cũ vẫn tồn tại một cách
lửng lơ, cũng khơng cịn là hình thức cũ, nhưng cũng khơng phải là hình thức
mới, vẫn thu 8 kg/ sào/ năm của hộ nông dân để trả công ban quản lý và lập
các quỹ. Đồng thời cũng thu 20 khoản khác đối với hộ nông dân dưới hình
thức phi kinh tế. Ruộng đất tuy đã giao cho hộ nơng dân theo bán khốn trước
đây, nhưng khơng mạnh dạn cấp giấy quyền sử dụng ruộng đất cho hộ, còn để
lại đất dự phòng quá nhiều tạo điều kiện cho việc bán và sử dụng không hợp
lý, trong điều kiện đất chật người đơng như Thái Bình sẽ gây lên sự phản ứng
trong nông dân.
- Cán bộ vi phạm quyền dân chủ với dân: Về thể chế chính trị nông
thôn được cấu thành bởi các bộ phận Đảng, Chính quyền, các đồn thể quần
chúng và ban quản lý hợp tác xã. Ban quản lý hợp tác xã hoạt động như một
bộ phận của chính quyền. Thời bao cấp nguồn chi tiêu của hệ thống này từ
vốn quỹ hợp tác xã nông nghiệp. Sau khoản 10, vốn quỹ hợp tác xã giảm dần
chỉ còn khoản thu 8 kg/ sào/ năm, nhưng ở Thái Bình lại có nguồn thu mới
như: xây dựng trường học, trạm xá, đường giao thông và khoản thu khác từ
hộ nơng dân, từ thuế đị, thuế chợ, bán đất, đấu thầu quỹ đất dự trữ… Nhờ vậy
13


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

mà hệ thống chính trị nơng thơn có nguồn kinh phhí chi cho họp hành, hội

nghị, tiếp khách và các lễ nghi khách tiết. Đó là một trong những động lực
làm cho cán bộ xã, thơn hăng hái hoạt động. Nếu chỉ có phụ cấp ít ỏi như chế
độ hiện hành thì cán bộ không thể bỏ việc nhà để suốt ngày lo công việc của
làng, xã được. Động lực hoạt động của một số cán bộ do lợi dụng bán đất, cấp
đất, phần thưởng của bên B cho bên A trong xây dựng cơ bản, nên rất hăn hái
làm việc, một mặt để có tiền mua xe máy, xây nhà, mặt khác, lại có thành tích
báo cáo lên cấp trên.
Cũng từ những động cơ trên mà việc xây dựng đường xá, trường học,
trạm xá… chưa được bàn bạc dân chủ đã được quyết định làm. Cịn các khoản
thu đối với hộ nơng dân phải tiến hành triệt để, ai không giao nộp đủ thì
cưỡng chế. Dĩ nhiên ở một số cán bộ cịn có động cơ muốn cho q hương
mình có bộ mặt khơng kém gì nơi khác, địa phương mình cũng làm tití các
nghĩa vụ như nơi khác.
Nẩy sinh sự bất bình của nhân dân với cán bộ đương chức đương quyền
trên hai phương diện:
+ Về việc thu quá sức đóng góp của nhân dân lại đem chi tiêu bất hợp lý.
+ Về sự cưỡng chế của chính quyền, mất dân chủ.
Những bất bình trên tích đọng qua nhiều năm tháng bùng lên thành
phong trào đấu tranh của quần chúng; nhân dân tự thành lập thanh tra để thực
hiện dân chủ trực tiếp, dùng sức mạnh đông người buộc cán bộ đương chức
đương quyền làm theo ý mình. ở những nơi sự đấu tranh trong nội bộ Đảng
yếu, nhiều đảng viên trong lịng bất bình nhưng khơng dám nói ra, thì những
người q khích, có tiền án, tiền sự, chống đối chính quyền giữ vai trị lãnh
đạo và cầm đầu phong trào quần chúng. Thường xảy ra các hiện tượng xỉ
nhục, đánh cán bộ, đốt nhà cán bộ, đập phá công sở; những đảng viên không
phải là cán bộ địa phương đứng nogài cuộc, không tỏ thái độ bên vực cán bộ
đương chức, đương quyền.

14

Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

Một mặt duy trì thể chế hợp tác xã kiểu cũ, mặt khác cũng chưa tìm
cách xây dựng chính quyền địa phương theo phương hướng Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Chính quyền của Nhà nước
pháp quyền chỉ được phép làm những việc mà luật pháp Nhà nước quy định,
nhưng trên thực tế chính quyền lại làm nhiều việc ngoài luật pháp (dĩ nhiên là
theo nghị quyết và chỉ thị của Đảng bộ và chính quyền địa phương), khơng
thực hiện nghiêm luật pháp mà cịn vi phạm pháp luật thì tất yếu nhân dân
chống lại chính quyền. Xã là một cấp ngân sách, việc thu chi ngân sách phải
theo quy chuẩn luật pháp, thông qua hội đồng nhân dân và cơng khai với tồn
thể nhân dân. Nhưng hco đến nay việc thu, chi ấy vẫn tuỳ tiện, thiếu dân chủ
công khai. Vốn quỹ hợp tác xã thì thu, chi dưới hình thức phi kinh tế, cịn
ngân sách xã lại thu, chi khơng có ngun tắc, đó là căn ngun phát sinh
tham ơ, lãng phí ở nơng thơn. Có thể nói thể chế chính trị nơng thơn Quỳnh
Mỹ vẫn mang hình dáng của thời bao cấp, chưa đổi mới theo phương hướng
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân thật sự.
Trên đây là những nguyên nhân cơ bản phát sinh điểm nóng Thái Bình,
song ngun nhân trực tiếp là để cho nó kéo dài, trầm trọng thêm lại phụ
thuộc vào tình huống cụ thể và cách sử lý của lãnh đạo. Sự khiếu kiện của
nhân dân đã diễn ra hàng năm trước khi bùng nổ điểm nóng, ngịi nổ cháy âm
ỉ từ lâu. Nhưng người cầm quyền thì cứ bình chân như vại, vẫn cứ khen nhau,
phong tặng cho nhau danh hiệu Đảng bộ, Chi bộ trong sạch vững mạnh. Điều
đó cho thấy Đảng chính quyền thực sự đã xa dân, đã mất gốc (dân là gốc của
thể chế chính trị – xã hội), do vậy thiếu nhậy cảm về chính trị. Việc từ chối
đóng góp, xin ra hợp tác xã, yêu cầu công khai dân chủ của nhân dân, Đảng
và chính quyền cơ sở khơng tự xem xét lại những chủ trương chính sách của
mình mà lại cho rằng nhân dân khơng chấp hành chính sách, cần dùng biện
pháp cưỡng chế. Sự chống đối của nhân dân ngày càng tăng, đến khi bùng nổ

ra biểu tình thì xử lý rất lúng túng. Cán bộ chủ chốt không đủ bản lĩnh chính
trị, khơng dám trực tiếp đối thoại với nhân dân, trả lời những yêu sách của
nhân dân trước đám đông biểu tình, khơng xuống cơ sở để cùng với chi bộ,

15


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

Đảng bộ giải quyết giáo dục. Từ đây cũng đặt ra những yêu cầu cho công tác
đào tạo cán bộ lãnh đạo. Việc bắt người cầm đầu không đúng lúc, đúng cách,
thả ra cũng không đúng lúc, đúng cách như ở Quỳnh Mỹ, đã làm cho tình
hình phức tạp hơn.
Nguyên nhân nổ ra điểm nóng Quỳnh Mỹ cịn do một số người vốn bất
mãn, hiềm thù với cán bộ, chính quyền cơ sở, nhân cơ hội đứng ra tổ chức,
kích động, xúi dục nhân dân để trả thù cá nhân.
Tóm lại, có thể khẳng định rằng, điểm nóng Quỳnh Mỹ về bản chất là
mâu thuẫn không đối kháng, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân đã phát triển
đến đỉnh cao. Về cơ bản vẫn phong trào đấu tranh địi dân chủ, cơng bằng,
cơng khai của nông dân. Phong trào ấy không phải với mục đích chống Đảng,
chống chế độ, lật đổ chính quyền mà muốn chính quyền trở lại đúng với bản
chất của nó.
2.3. Một số bài học kinh nghiệm và giải pháp cho xử lý tình huống
chính trị trong giai đoạn hiện nay:
* Bài học kinh nghiêm:
Xuất phát từ thực tiễn điểm nóng Quỳnh Mỹ năm 1997 chúng ta rút ra
được một số kinh nghiêm:
- Cần hoàn thiện, bổ sung và xây dựng mới những chính sách, chủ
trương trên tầm vĩ mơ về phát triển kinh tế nông nghiệp, xã hội nông thôn và
giai cấp nông dân, phù hợp kịp thời với thời kỳ phát triển hiện nay.

Đảng ta lãnh đạo xã hội, trong đó có giai cấp nơng dân, là nhằm đem đến
cho họ cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc. Giai cấp nông dân Việt Nam bên
cạnh những ưu điểm cịn có nhiều hạn chế so với các giai cấp lao động khác.
Vì thế các chính sách chủ trương, pháp luật trực tiếp tác động vào nông
nghiệp , nông thôn và nông dân là tối quan trọng. Tuy nhiên, từ sự kiện điểm
nóng Quỳnh M nói riêng cũng như Thái Bình nói chung, hiện nay chính sách
của ta cịn có nhiều nội dung phải được nhanh chóng bổ sung và thay đổi. Tuy
nhiên bên cạnh chính sách về phát triển kinh tế cần có chính sách phát triển
họ với tính cách là một giai cấp, xã hội được ưu đãi. Chỉ có như thế, người
nơng dân mới được phát triển tồn diện, cơng bằng và mới bớt đi tâm lý mặc
cảm, người nông dân nông thôn bị bỏ rơi. Đặc biệt phải coi trọng quy trình
16


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

thể chế hố chính sách của Đảng và Nhà nước ở địa phương theo ngun tắc
tập trung dân chủ, có tính khả thi để khơng xảy ra tình trạng mâu thuẫn, hiểu
sai chủ trương, chính sách.

17


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

- Ra sức kiện tồn, củng cố hệ thống chính trị các cấp ở địa phương.
Trong đó, cấp cơ sở và cấp huyện cần được quan tâm hàng đầu. Kiện
tồn hệ thống chính trị toàn diện từ thể chế, bộ máy cho đến con người chính
trị trong đó yếu tố con người được xem là nhân tố quyết định. Việc kiện toàn,
củng cố hệ thống chính trị các cấp địa phương nơi có điểm nóng diễn ra có ý

nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo sự tồn tại thực của Đảng và nhà nước ta.
Đồng thời nó cũng là nhân tố lấy lại niềm tin của nhân dân đối với vai trò
lãnh đạo quản lý của Đảng và Nhà nước làm cho kẻ địch khơng có cơ hội để
giành lấy dân, lấn lướt một cách dễ dàng.
- Nhanh chóng thống nhất về nhận thức và giải pháp ở tất cả các cấp,
kiện toàn và khôn khéo trong việc đấu tranh chống bọn quá khích, cơ hội và
bọn tội phạm xã hội, xem đó là một trong những nội dung đấu tranh trong
thời kỳ mới.
Kinh nghiệm cho thấy khi xảy ra điểm nóng mà các cấp khơng có và
chậm thống nhất về nhận thức bản chất vấn đề, các giải pháp thì nhất định sẽ
làm cho “nóng” trở thành “sơi” đơn giản trở thành phức tạp. Nhiều vụ việc rất
đáng tiếc lại thường xảy ra từ tình hình này. Khơng chỉ như thế, tai hại tiếp nữa
là làm cho giữa các cấp nảy sinh tình trạng tranh cơng đổ lỗi dẫn đến mâu
thuẫn có khi gay gắt.
Q trình diễn biến điểm nóng thường xuất hiện cơ hội, quá khích “đổ
dầu vào lửa”. Với số lượng này chỉ có khơn khéo và cương quyết trừng phạt,
mọi biểu hiện do dự hữu khuynh ở đây là điều nguy hiểm cho ta. Song cái
khó ở đây là khi đám đơng quần chúng đang nóng, họ ít có phả năng phân biệt
chính - tà và cấp cơ sở đang lúng túng, thậm chí tê liệt nên rất khó có thể ra
tay kịp thời. Vì thế việc này phụ thuộc vào khả năng nắm bắt đối tượng từ
trước đó là: Phụ thuộc vào các cấp trên. Nó địi hỏi một cách quyết định vào
trình độ văn hố chính trị của chủ thể giải quyết ra sao.
Ngoài ra, ta thấy điểm nóng diễn ra và kéo dài, kẻ thù của giai cấp và của
chế độ sẽ không bỏ lỡ cơ hội, tác động vào nhằm làm cho tình hình xấu thêm
dẫn đến khủng hoảng chính trị để cuối cùng lượng sức dân lật đổ sự lãnh đạo
của Đảng - Cho nên chúng ta phải hết sức cảnh giác trước sự phá hoại của kẻ
địch bằng diễn biến hồ bình khi điểm nóng xảy ra.
18

Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

* Giải pháp:
Thực tiễn trong giai đoạn hiện nay, cách mạng Việt Nam vừa đứng
trước thời cơ, vận hội lớn, vừa phải đối mặt với những nguy cơ, thách thức
lớn không thể xem lường. Nắm bắt cơ hội, đẩy lùi nguy cơ, vượt qua thách
thức với tinh thần cách mạng tiến công, đưa cách mạng tiến lên mạnh mẽ, đó
là vấn đề có ý nghĩa sống còn đối với chúng ta.
Để đảm bảo ổn định trật tự xã hội và xử lý tốt các tình huống chính trị
cần tập trung vào một số giải pháp:
- Thứ nhất: phải chủ động xây dựng một hệ thống giải pháp đồng bộ
thống nhất từ trên xuống dưới (4 cấp), trong đó cần đặc biệt quan tâm việc
xác định ch rõ các giải pháp căn bản chiến lược làm cơ sở cho việc định ra
một cách linh hoạt các giải pháp tình thế.
- Thứ hai, để cụ thể trong nhận thức và hành động, các giải pháp cần
được phân loại để áp dụng cho phù hợp với mỗi tình hình cụ thể. Trong sự
phân loại ấy, cần nên có sự phân biệt (tương đối) đâu là giải pháp đem lại lợi
ích trực tiếp ch dân và đâu là giải pháp đem lại lợi ích của hệ thống chính trị
từ đó, về ngun tắc, các giải pháp đem lại lợi ích cho dân phải được xem là
cao nhất và chi phối các giải pháp khác. Hai loại giải pháp này, nếu xuất phát
từ chủ thể giải quyết điểm nóng là Đảng và Nhà nước thì có thể gọi giải pháp
đem lại lợi ích trực tiếp cho dân và giải pháp hướng ngoại, còn giải pháp kia
là giải pháp hướng nội. Vì thế cần hết sức tranh việc đưa ra các giải pháp có
thể đẩy dần vào phía đối lập với Đảng và chính quyền ở các cấp. Bởi vì, điểm
nóng thực chất vẫn là mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân.
- Thứ ba, cần có các giải pháp cụ thể tương ứng cho mỗi một quá trình
diễn biến của điểm nóng. Điểm nóng chỉ phát sinh khi các mâu thuẫn đã vận
động trong suốt một quá trình: mâu thuẫn từ lợi ích kinh tế dẫn đến mâu thuẫn
xã hội và rồi mâu thuẫn tiếp tục lan đến, tác động vào lĩnh vực chính trị. Vì
thế cần có giải pháp cụ thể, đón đầu ở mỗi một q trình đó.

19


Tiểu luận Xử lý tình huống chính trị

C. KẾT LUẬN
Có thể thấy điểm nóng khơng tự nhiên sinh ra, khơng tự nhiên mất đi,
ngăn chặn và giải quyết điểm nóng ở mức độ nào đó là phụ thuộc vào quyết
định, vào vai trị lãnh đạo của Đảng, cơng tác quản lý kinh tế – xã hội của
chính quyền, vai trị đại diện quyền làm chủ của nhân dân, của các tổ chức, cá
nhân người lãnh đạo, quản lý. ở đâu cán bộ có trí tuệ, bản lĩnh, trung thực và
trong sạch, gần gũi, gắn bó, biết chăm lo tới đời sống của nhân dân thì ở đó
khơng xảy ra điểm nóng và ngược lại, ở đâu có tham nhũng, có vi phạm lợi
ích kinh tế – chính trị, quyền làm chủ của nhân dân thì ở đó tất yếu sinh ra
điểm nóng.
Như vậy rõ ràng là cán bộ ở các cấp có vai trị quan trọng trong việc
dập tắt điểm nóng cũng như ngăn ngừa điểm nóng xảy ra.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Cán bộ là những người đem chính
sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành,
đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ để
đặt chính sách cho đúng”.
Do đó, xây dựng nền dân chủ XHCN là cả một quá trình biến đổi cách
mạng to lớn đòi hỏi phải phấn đấu kiên trì, bền bỉ. Sự phát triển tốt của kinh
tế, văn hóa, chính trị ln ln tạo điều kiện phát triển dân chủ tốt hơn, cao
hơn. Ngược lại, thực hiện tốt dân chủ xã hội chủ nghĩa sẽ thúc đẩy kinh tế,
văn hóa phát triển, giữ vững ổn định chính trị.
Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa mà khâu quan trọng là dân chủ ở cơ
sở là một vấn đề có tầm vóc chiến lược, liên quan đến sự sống còn của đất
nước và chế độ mới.

20