Skkn một số biện pháp giúp giáo viên tạo sự tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp của trẻ ở trường mầm non

Một số biện pháp giúp giáo viên tạo sự tự tin,
mạnh dạn trong giao tiếp của trẻ ở trường mầm
non

I/Đặt vấn đề : sáng kiến kinh nghiệm mầm non giúp giáo viên
tự tin
– Tuổi thơ ấu của con người là một giai đoạn tràn đầy hạnh phúc
trong vịng tay của ơng bà, cha mẹ. Song do sự phát triển của xã hội
nên trẻ đã được gởi tới trường Mầm non để học tập nhằm giúp cha
mẹ, các bậc phụ huynh làm việc, tham gia vào lao động xã hội. Điều
này cho thấy thời gian sống ở các trường của trẻ rất lâu, bằng 2/3
số thời gian trẻ thức trong ngày. Làm thế nào để giúp trẻ sống
trong một tập thể đông đúc có nề nếp, ngoan ngỗn, hiểu biết mà
vẫn hồn nhiên, mạnh dạn, linh hoạt như ở gia đình, đó là nhiệm vụ
rất khó khăn của một giáo viên mầm non phụ trách nhóm lớp.
– Thơng thường giáo viên tuy đã đi học ở trường Sư phạm về sự
cần thiết phải xây dựng, phát triển nhân cách tồn diện cho trẻ phù
hợp với việc phát triển tâm sinh lý lứa tuổi nhưng trong thực tế hầu

skkn


hết giáo viên hay chú trọng tới việc rèn nề nếp lớp, nề nếp trẻ để
luôn trật tự, yên tĩnh, ngoan ngỗn. Song mặt trái của việc đó là trẻ
mất đi sự tự tin, mạnh dạn, sáng tạo của bản thân và chính điều
này đã ảnh hưởng rất lớn ở trường phổ thông sau này.
– Để khắc phục vấn đề này – chúng tôi đề ra một số biện pháp cụ
thể, yêu cầu giáo viên thực hiện để giúp các cháu phát triển được
tính hồn nhiên, chủ động, mạnh dạn, tự tin đúng như lứa tuổi mình
cần phải thế.
II/ NGUYÊN NHÂN SỰ THỤ ĐỘNG, KÉM MẠNH DẠN Ở TRẺ:

– Thực tế hiện nay cho thấy chúng ta phải thừa nhận một điều là
trẻ con ngày nay đã thông minh hơn, hoạt bát hơn, lém lĩnh hơn.
Nhưng khi cháu vào lớp học thì các cháu khơng dám nói lên những
điều trẻ thích, không dám mạnh dạn sinh hoạt trong tập thể, giao
tiếp với người lớn theo suy nghĩ của mình. Chỉ một số cháu dám nói
lên những suy nghĩ, trị chuyện cùng cô và khách đến lớp.Một câu
hỏi lớn được đặt ra?
– Các ngun nhân: Trong khi dạy giáo viên khơng có sự giao tiếp
gần gũi giữa cô và trẻ, cô thường dạy rập khuôn theo giáo án. Giáo
viên luôn nghĩ rằng nếu vui vẻ dễ dãi thì sẽ mất nề nếp gây ồn ào

skkn


mất trật tự. Và một trong những nguyên nhân gây nên sự thụ động
ở trẻ nữa đó là:
+ Giáo viên chưa biết điều khiển cái thông minh linh hoạt ở một số
trẻ giỏi đang có ở trong lớp của mình.
+ Cơ ít cùng cháu chuyện trị những đề tài ngồi chương trình, đàm
thoại bàn bạc những vấn đề xảy ra xung quanh trẻ.
+ Còn mệnh lệnh ra lệnh cho trẻ. Thậm chí muốn cháu vào nề nếp
nhanh cơ hay rầy la gị bó trẻ.
+ Trong một số tiết học như : tìm hiểu mơi trường xung quanh, văn
học, âm nhạc, vui chơi ít tạo điều kiện cho trẻ hỏi nhiều và nêu
những thắc mắc của mình bằng chính ngơn ngữ ngây thơ của trẻ.
III/ MỘT SỐ BIỆN PHÁP CỤ THỂ:
* Phương án 1 : Giúp bé có cảm giác thích thú mỗi khi đặt câu
hỏi với cô, học được nhiều điều hay sau mỗi câu trả lời của
cô:
+ Cô giáo là người bạn là người mẹ để cháu tin yêu gần gũi khi nói

chuyện:
– Hàng tháng trong những buổi họp chun mơn tôi thường đưa ra
những việc chưa thành công để các cô cùng thảo luận, hướng dẫn

skkn


và gợi ý các cô muốn cháu mạnh dạn tự tin, thơng minh các cơ nên
gần gũi trị chuyện cùng trẻ, đừng rầy la khi cháu làm sai. Mà
ngược lại phải tôn trọng cháu không xem thường những thắc mắc
những câu hỏi của cháu. Thậm chí quan tâm cả những lời méc vớ
vẩn của cháu.
 

skkn


skkn


 
 
– Và không chỉ gợi ý cho các cô bằng lời, tôi đã hành động để các cô
nắm vững cách : thường xuyên vào nhóm lớp hoặc những giờ sinh
hoạt ngồi trời, giờ vui chơi, nói chuyện với trẻ bình thường và gần
gũi… Ví dụ như bạn Kim mới cắt tóc phải khơng, đẹp q nha. Bé Mi
sáng đi học có ngoan khơng, hơm nay Mi có áo đầm xinh quá…
– Sử dụng những câu chuyện đơn giản bằng cách gợi cho cháu trả
lời bằng những ngơn ngữ bình thường, dần dần các cháu hết bị gị
bó, khơng cịn nhút nhát nữa và cịn thấy rằng “ cơ Hiệu trưởng,

Phó Hiệu trưởng nói chuyện cũng rất giống mẹ nói chuyện với con”.
+ Những thông tin những nhận xét của người thân trong gia đình:
– Một trong những biện pháp giáo dục tốt là thông tin cho bé biết là
những điều người thân trong gia đình nghĩ về mình, nhận xét mình.
Cơ giáo là người tổ chức truyền đạt lại qua buổi sinh hoạt chủ
nhiệm được thực hiện như sau: trong suốt một năm học ba mẹ đến
trường tiếp xúc với cô và qua sổ Bé ngoan có những nhận xét cho
gia đình. Giáo viên chọn một buổi sinh hoạt trong tuần hoặc lúc sinh
hoạt ngồi trời kể lại những gì cơ biết về bé một cách thật tình cảm,

skkn


thật tế nhị. Đặc biệt  lưu ý những bé cá biệt của lớp, cô nêu những
ưu điểm dù rất nhỏ động viên, tránh trường hợp chỉ khen những bé
giỏi; chê bai những trẻ kém làm cho trẻ chán và thêm mặc cảm.
– Cơ nên hạn chế phân tích những điều chưa tốt trên một cá nhân
nào đó trước lớp mà chỉ nên giáo dục cháu trên những nhân vật
trong truyện… Và để giúp bé mạnh dạn cô mời bé đứng lên – xác
nhận những gì cha mẹ kể cho cơ nghe và động viên bé kể những
việc làm tốt ở nhà. Mục đích của cơ sẽ đạt rất nhanh, vì bé sẽ rất tự
tin những điều cơ nói về mình.
+ Xây dựng giờ tìm hiểu mơi trường xung quanh tốt để cung cấp
kiến thức về thiên nhiên và xã hội cho trẻ:
– Xây dựng chuỗi hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó và sưu tầm cách
cơi mở giới thiệu vấn đề. Ví dụ muốn giới thiệu với trẻ về đặc thù
của móng vuốt các con vật sống trong rừng thì cơ sẽ hỏi” các con
thấy những con vật sống trong rừng như thế nào? Thức ăn của
chúng là những gì? Tư thế(cách ăn) của chúng khi săn mồi như thế
nào?…

– Hoặc dưới hình thức kiểm tra kiến thức trẻ. Chúng tơi thường
xun vào lớp thăm trẻ, sà xuống nói chuyện với trẻ về mọi chuyện

skkn


mà trẻ thích : hơm qua ở nhà có gì vui khơng? Những ngày nghỉ ở
nhà con làm gì, có đi chơi không? Đồng thời tôi gợi mở, động viên
khuyến khích trẻ hỏi thăm tơi : khen chiếc áo đang mặc, khoe với tơi
món đồ chơi trẻ em đang có và hỏi xem tơi có khơng… Đồng thời
tơi mời thêm nhiều bạn cùng trò chuyện cùng thảo luận với nhau.
– Và dựa theo sự hăng hái kể truyện của bé – tôi cùng cô giáo uốn
nắn thêm giúp trẻ nhận xét đúng hơn.
+ Tổ chức thật tốt và thật hồn chỉnh giờ vui chơi :
– Trò chơi nhất là trò phân vai theo chủ đề ( chơi bán hàng, đóng
vai bác sĩ, chơi cơ giáo… ) góp phần vào sự phát triển hài hồ cho trẻ
và qua trò chơi sẽ củng cố những tri thức mà trẻ có. Và quan hệ qua
lại giữa con người với con người sẽ rất tốt nếu người lớn thể hiện
sự hứng thú của mình với trị chơi của trẻ, tham gia chơi cùng trẻ,
chỉ bảo hướng dẫn hành động của trẻ trong khi chơi.
– Đa phần giáo viên của chúng ta hay làm thay trẻ trong giờ vui
chơi. Các loại đồ chơi trong lớp thường làm sẵn cho trẻ – bé chỉ
sắp xếp theo ý cô. Chúng ta nên thay đổi theo phương thức trẻ, vì
giờ vui chơi là của cháu. Cháu rất tha thiết được  suy nghĩ chơi theo

skkn


sự hứng thú của mình. Cơ chỉ nên là người quan  sát giúp ý kiến
dưới hình thức cùng hồ nhập chơi với cháu.

* Phương án 2: Sinh hoạt văn nghệ
– Ngồi giờ sinh hoạt chủ nhiệm, sinh hoạt ngồi trời… Ban giám hiệu
chúng tôi luôn động viên các lớp thực hiện thêm loại hình sinh hoạt
văn nghệ. Nhằm thực hiện tốt các bài hát đã được học đồng thời
qua sinh hoạt này phát huy cho trẻ tính mạnh dạn, tự tin trước đám
đông. Dám thể hiện cái trẻ biết và độc lập trong suy nghĩ và dám
khẳng định chính bản thân mình. Song trong đó cũng giúp cơ phát
hiện năng khiếu của trẻ giúp trẻ cảm nhận tốt âm nhạc.
– Khi thực hiện chương trình sinh hoạt văn nghệ : nhạc được sử
dụng nhiều cách hoặc cô đàn, nghe nhạc không lời để bé hát theo
nhạc. Qua những hình thức trên bé được tiếp xúc với âm nhạc
thường xuyên, cùng sinh hoạt với lớp thường xuyên sẽ tạo cho bé tự
tin, vui tươi, mạnh dạn hồn nhiên và gần gũi thân thiết cùng cô và
các bạn. Bé sẽ dần mất sự thụ động và nhút nhát.
* Phương án 3 : Cho trẻ được tư do và hành động theo suy
nghĩ của trẻ:

skkn


– Nếu có ai nói rằng “ cho trẻ hành động theo ý thích và suy nghĩ trẻ
là sai lầm” thì tơi nghĩ chính người nói như thế mới sai lầm. Bởi với
vai trò là một người lớn, một giáo viên thì nhiệm vụ chính của
chúng ta là giúp trẻ gặp khó khăn, hướng dẫn trẻ một cách kịp thời
để luôn đi đúng hướng. Tuyệt đối không để ý nghĩ là mình kêu trẻ
làm gì thì trẻ làm đó, mọi việc là có người lớn chuẩn bị sẳn chỉ cần
làm theo y như vậy thì sẽ chẳng có chuyện gì xảy ra. Vơ hình chung
vì những suy nghĩ này mà ta đã để lại sự chủ quan, ỷ lại vào người
lớn nơi trẻ.
– Vì thế cho nên với vai trị là Ban giám hiệu trường tôi triển khai

với giáo viên trong lúc sinh hoạt chuyên môn là hàng tuần trước
khi nghỉ ngày thứ 7 và chủ nhật giáo viên nên giao trẻ một nhiệm
vụ để trẻ được vừa chơi với hai ngày nghỉ đồng thời trẻ được
chứng tỏ với ba mẹ ở nhà những gì trẻ đã được hướng dẫn từ cơ
giáo và bây giờ khi nói với ba mẹ trẻ lại một lần nữa được học cách
nói chuyện, cách trình bày của chính người thân của trẻ. Và xem
như đây ta đã giúp cho trẻ được rất nhiều qua hình thức trẻ được
giao tiếp, trao đổi với nhiều người lớn và học được cách trình bày
ngơn ngữ của bản thân một cách mạnh dạn, tư tin. Ví dụ: cơ giao

skkn


cho trẻ đề tài “ bé hãy nói một nghề mà bé biết. Đồng thời nói lên :
ước mơ của chính bản thân mình sau này thích làm nghề gì. Tại
sao?” Với đề tài này cô giáo cho bé được về nhà hỏi những người
thân quen về một nghề hoặc yêu cầu bố, mẹ dẫn đi quan sát, thậm
chí cả việc trò chuyện với người đang làm các nghề để trẻ được
trực tiếp quan sát rồi suy nghĩ và nêu được lý do khi chọn một nghề
sau này. Qua những việc mà trẻ đã làm sẽ có vốn kiến thức rất
nhiều và cứng từ đây chính là nền tảng để trẻ mạnh dạn, tự tin,
phát triển những lời nói của mình một cách hồn nhiên ngây thơ
nhưng rất thiết thực từ những gì trẻ đã và đang thực hiện.
IV/ KẾT QUẢ: sáng kiến kinh nghiệm mầm non giúp giáo viên
tự tin
– Với những suy nghĩ như trẻ chúng tôi đã và đang áp dụng tại
trường, với sự nhiệt tình của tập thể giáo viên, với tinh thần cầu
tiến luôn suy nghĩ sáng tạo trong phương pháp giảng dạy và với
phương châm “ lấy học sinh làm trọng tâm” chúng tôi đã giúp
cháu :

skkn


+ Hồn nhiên linh hoạt, mạnh dạn, thông minh và thích đến trường.
Đó là điều mà phụ huynh thật an tâm khi giao núm ruột của mình
cho nhà trường.
+ Tham gia các hội thi do PGD và trường tổ chức : biểu diễn văn
nghệ mừng ngày nhà giáo Việt Nam, mừng ngày 8/3, mừng xuân
… . Tổ chức cho các cháu tham quan, trò chuyện và biểu diễn văn
nghệ tại Tòa án quân sự quân khu 7 với tinh thần rất mạnh dạn và
tự tin.
+ Đặc biệt là về sau khi các cháu gặp tôi đã tỏ vẻ gần gũi đến nổi
đang vui chơi ngồi trời hoặc đang sinh hoạt trong lớp đã chạy đến
nói chuyện với tơi về nét chữ trẻ viết xong, vừa thực hiện xong một
tác phẩm tạo hình hoặc khéo với tơi một vài chiếc kẹp đẹp, kể với
tôi việc vừa xảy ra ở lớp. Bằng thực tế đơn giản tôi đã chứng minh
cho giáo viên của tôi thấy là : dù quản lý cháu bé nhỏ như thế ta
cũng không nên xem thường cháu.
V/ BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Qua kết quả thực hiện nêu trên tôi đã rút ra được một số kinh
nghiệm sau:

skkn


-Luôn luôn quán triệt và xác định tầm quan trọng trong việc phát
triển nhân cách của trẻ trong trường Mầm non để giúp trẻ hoạt
bát, mạnh dạn, tự tin, nhanh nhẹn.
– Phải kết hợp song song vừa giải quyết nhận thức của mọi người

từ giáo viên, phụ huynh, đồng thời vừa hình thức tổ chức thực hiện
của BGH trong việc phát triển nhân cách cho trẻ.
– Phải coi trọng những hành động, suy nghĩ của trẻ dù là nhỏ nhất
và luôn đạt câu hỏi “ luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu” lên
hàng đầu.
– Phải tạo được nề nếp hoạt động thường xuyên, liên tục, mang tính
tự giác cao, đồn kết nhất trí và quyết tâm thực hiện khơng ngại khó.
– Điều cơ bản nhất là không gấp gáp với thời gian, khơng nóng lịng
vội vã địi có kết quả trong thời gian ngắn mà phải kiên trì.
– Tổ chức bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi cho
đội ngũ giáo viên, khuyến khích giáo viên tự nghiên cứu, sưu tầm
hình ảnh, cách làm đồ dùng, đồ chơi trên các phương diện thông
tin…vv.
– Tạo điều kiện về thời gian cho 100% giáo viên làm đồ dùng, đồ
chơi tự tạo.

skkn


– Tăng cường cơng tác xã hội hóa giáo dục hỗ trợ cho nhà trường
làm đồ dùng dạy học, đồ chơi tự tạo cho trẻ (Huy động nguồn
nguyên vật liệu đã qua sử dụng, nguyên vật liệu tiết kiệm, công lao
động, kinh phí…)

skkn