Skkn một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường tiểu học bình dương

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
"MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC BÌNH
DƯƠNG"

skkn


PHẦN THỨ I:
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG
1/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Đất nước sau 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng,
nước ta đã tiến những bước tiến dài trên con đường phát triển. Song hành cùng
bước tiến của cả dân tộc. Ngành Giáo dục đã đạt được những thành tựu hết sức lớn
lao . Quy mô và mạng lưới của các cơ sở giáo dục được phát triển đáp ứng ngày
càng tốt hơn về nhu cầu học tập của toàn xã hội. Chất lượng đào tạo đã có những
chuyển biến ở tất cả các cấp học. Nhất là công tác phổ cập giáo dục tiểu học đã có
những bước tiến dài góp phần giảm tỉ lệ mù chữ trong độ tuổi của cả nước nói
chung và của tỉnh nhà nói riêng. Đặc biệt, những cuộc vận động như “ Hai không
”,và 4 nội dung “ Mỗi thầy giáo cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và
sáng tạo cho học sinh noi theo ”và nội dung“ xây dựng trường học thân thiện
học sinh tích cực ”, cuộc vận động “ học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh” đã thực sự thổi một luồng gió mới vào sự nghiệp trồng người , tạo đà
cho sự thay đổi về chất của toàn bộ hệ thống giáo dục .
Như chúng ta biết, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: Chăm lo sự nghiệp trồng
người, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài là trách nhiệm của
toàn xã hội.
Trong văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng khẳng định:
Giáo dục và đào tạo phải có sự đổi mới và nâng cao chất lượng toàn diện về nội

dung, phương pháp dạy học, hệ thống trường lớp và hệ thống về quản lý giáo dục.
Trong hệ thống giáo dục phổ thông , giáo dục tiểu học có vai trị vơ cùng quan
trọng vì : “ Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu
cho sự phát triên đúng đắn và lâu dài về đức, trí, thể, mỹ và các kỹ năng cơ bản làm
nền tảng của những bậc học sau này; nó là cơ sở vững chắc cho sự phát triển toàn
diện con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa là nền móng vơ cùng quan trọng cho sự
phát triển nhân cách tồn diện của trẻ ”.
Chính vì vậy, việc nâng cao chất lượng dạy và học đúng thực chất là một yêu
cầu vô cùng cần thiết mà các nhà quản lý giáo dục cần có những biện pháp chỉ đạo ,
quản lý tốt để đảm bảo chất lượng dạy và học.
Trong những năm qua , Giáo dục tiểu học đã đạt được nhiều thành tựu to lớn,
rất đáng tự hào trong sự nghiệp phát triển giáo dục. Song bên cạnh đó chất lượng
đào tạo vẫn cịn thấp, có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự mất cân đối vì: Đội ngũ giáo

skkn


viên chưa đều, đa số tuổi đời cao cho nên sự nhiệt tình năng nỗ cịn hạn chế dẫn đến
việc giảng dạy không theo kịp với phương pháp đổi mới làm hạn chế sự phát triển
tư duy của học sinh, các em tiếp thu chậm dẫn đến chất lượng giảng dạy thấp. Đặc
biệt vấn đề đáng quan tâm hiện nay mà các cấp, các ngành đều bức xúc và trăn trở
đó là chất lượng giáo dục đúng thực chất .
Xuất phát từ những vấn đề trên, là người cán bộ quản lí trường học, bản thân
tơi muốn phát huy hơn nữa về vai trị, nhiệm vụ của mình là đồn bẫy thúc đẩy đồng
bộ các hoạt động giáo dục trong nhà trường mà trọng tâm là hoạt động dạy học.
Đồng thời phải có trách nhiệm hạn chế những tồn tại, làm cho thực trạng dạy học
từng bước nâng cao. Do đó, tơi chọn đề tài "Một số biện pháp quản lý nhằm nâng
cao chất lượng dạy học ở trường tiểu học Bình Dương " nhằm góp phần nâng cao
chất lượng dạy và học đúng thực chất ở bậc tiểu học của chúng ta hiện nay .
II/ MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI :

1/ Mục đích nghiên cứu:
- Nghiên cứu đề tài nhằm mục đích tìm ra những biện pháp giúp cho công tác
quản lý dạy và học của nhà trường tiểu học đạt hiệu quả cao hơn.
- Đưa ra một số biện pháp hữu hiệu để quản lý tốt nhằm nâng cao chất lượng
dạy và học ở trường tiểu học hiện nay.
2/ Nhiệm vụ nghiên cứu :
- Nghiên cứu tìm hiểu một số văn bản để làm cơ sở lý luận về quản lý hoạt
động dạy học ở trường tiểu học và các lý luận liên quan đến đề tài .
- Khảo sát thực trạng nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học hiện nay ở
trường tiểu học Bình Dương.
- Vận dụng những kiến thức đã học về quản lý trường học của hiệu trưởng để
đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu :
3.1 Đối tượng nghiên cứu :
Các hoạt động, các biện pháp quản lý của hiệu trưởng để nâng cao chất lượng
dạy và học đúng thực chất ở trường tiểu học Bình Dương.
3.2 Phạm vi nghiên cứu :

skkn


- Nghiên cứu trong phạm vi hoạt động dạy và học ở trường tiểu học Bình
Dương.
- Thời gian hai năm : 2008-2009; 2009-2010
-Tìm hiểu một số biện pháp quản lý chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng dạy và
học đúng thực chất của trường trong năm học 2009-2010.để đối chiếu với năm học
trước.
4. Phương pháp nghiên cứu :
Trong quá trình điều tra nghiên cứu đề tài chúng tôi sử dụng một số phương
pháp nghiên cứu sau:

4.1 Phương pháp nghiên cứu lý luận :
Nghiên cứu các tài liệu, văn bản có liên quan đến vấn đề quản lý nâng cao
chất lượng dạy học.
4.2 Phương pháp điều tra phỏng vấn :
Tìm hiểu ghi nhận những vấn đề có liên quan đến nội dung đề tài. Cụ thể là
trao đổi bàn bạc với tổ khối chuyên môn, giáo viên dạy giỏi, giáo viên dạy ở mức
độ đạt yêu cầu.
Liên hệ với giáo viên chủ nhiệm lớp, tìm hiểu chất lượng học sinh học tập
trong lớp: Đối tượng học sinh khá giỏi, học sinh trung bình, yếu, cá biệt, để nắm bắt
cụ thể, từ đó tạo động cơ giáo dục thái độ học tập cho các em.
Điều tra kết quả giảng dạy của giáo viên tại đơn vị trong 2 năm học liền nhau:
Năm học 2008 - 2009; 2009 - 2010; kết quả kiểm tra hồ sơ giáo án, giờ lên lớp của
giáo viên; khảo sát chất lượng từng giai đoạn, học kỳ của học sinh trong năm học.
4.3 Phương pháp quan sát :
Tập trung quan sát hoạt động dạy của giáo viên bằng cách trực tiếp dự giờ,
thăm lớp để nắm bắt được chất lượng giảng dạy của giáo viên, song song quan sát
hoạt động học của học sinh thông qua kết quả kiểm tra bài tập của học sinh qua từng
giai đoạn, từng thời điểm với nhiều hình thức khác nhau.
Hoạt động chỉ đạo, quản lý của phó Hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học
qua sự kiểm nghiệm và tổng kết có chọn lọc.

skkn


4.4 Phương pháp nghiên cứu sản phẩm :
Trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ của giáo viên, sách vở của học sinh, bài kiểm tra
theo định kỳ của học sinh để ghi nhận nội dung và phân tích những mặt mạnh, mặt
yếu của chất lượng dạy và học.
4.5 Phương pháp tổng hợp :
- Thống kê trình độ đào tạo của giáo viên.

-Thống kê kết quả xếp loại khảo sát giáo viên
- Thống kê chất lượng các kỳ kiểm tra của học sinh.
-Phân tích so sánh đối chiếu chất lượng giáo dục của trường trong 2 năm
2008-2009; 2009-2010.
4.6 Phương pháp nghiên cứu sản phẩm của đối tượng :
- Xem vở học, vở tập, bài kiểm tra của học sinh
- Kiểm tra hồ sơ, giáo án của giáo viên qua hình thức đột xuất, định kỳ.

PHẦN THỨ II
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG I :
NHỮNG CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG
I/ MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN :
1/ Nhà trường :
Là một thiết chế xã hội trong đó diễn ra q trình giáo dục và đào tạo, là nơi
triển khai mơ hình giáo dục nhất định, trong đó có sự tương tác qua lại giữa hoạt
động của thầy và hoạt động của trò.
Trường học là nơi tiến hành cơng tác giảng dạy đào tạo tồn diện hay về một
lĩnh vực chun mơn nào đó cho những tập thể học sinh.
2/P. Hiệu trưởng :

skkn


Là người giúp thủ trưởng, đại diện cho nhà trường về mặt pháp lý, là người có
trách nhiệm về chuyên môn trong nhà trường. Là người chịu trách nhiệm với cấp
trên về các mặt hoạt động chuyên môn trong nhà trường mà mình quản lý.
3/ Chất lượng dạy học :
Chất lượng dạy học ở bậc tiểu học được phản ánh qua kết quả đánh giá của
học sinh về hai mặt học lực - hạnh kiểm theo những tiêu chuẩn do Bộ Giáo dục quy

định.
4/ Hoạt động dạy học :
4.1 -Hoạt động :Là tiến hành những việc làm có liên quan hệ với nhau chặt
chẽ, nhằm một mục đích nhất định. Bản chất của nền tảng của hoạt động là tính có
chủ thể và tính có đối tượng. Nếu khơng có chủ thể và khơng có đối tượng thì khơng
thể hình thành nên hoạt động. Do vậy bất cứ hoạt động nào cũng phải có sự hiện
diện của hai đối tượng chủ thể và khách thể, chủ thể và khách thể là hai đặc trưng
bản chất của nền tảng hoạt động.
4.2-Hoạt động dạy học :
- Học là hoạt động có đối tượng, trong đó học sinh là chủ thể, khái niệm khoa
học là đối tượng chiếm lĩnh.
- Dạy học là sự điều khiển tối ưu quá trình học sinh chiếm lĩnh khái niệm khoa
học , bằng cách đó phát triển và hình thành nhân cách cho học sinh.
- Dạy và học có mục đích khác nhau: Nếu
thì dạy nhằm vào mục đích điều khiển sự học
nhau, thâm nhập vào nhau, sinh thành ra nhau,
giữa dạy và học biểu hiện ở sự tương tác qua
chính là hoạt động giữa dạy và học.

học nhằm vào chiếm lĩnh khoa học
tập. Tuy nhiên dạy và học xen kẽ
tương tác lẫn nhau. Sự thống nhất
lại giữa chủ thể và đối tượng. Đó

- Dạy học cịn có ý nghĩa đặc biệt trong công tác giáo dục, là một trong những
con đường chủ yếu hình thành ở học sinh những định hướng giá trị, những phẩm
chất đạo đức của con người thể hiện trong mối quan hệ: Với con người; xã hội và tự
nhiên.
5. Quản lý hoạt động dạy học :
5.1 Khái niệm :

Quản lý hoạt động dạy học là quản lý dạy của thầy và hoạt động học của trò
với những điều kiện cơ sở vật chất và các phương tiện thiết bị dạy học nhất định.

skkn


- Quản lý hoạt động dạy học cũng chính là quản lý q trình dạy học. Mục
đích và nhiệm vụ dạy học được thể hiện đồng thời thống nhất với nhau trong q
trình dạy của thầy và học của trị.
Quản lý quá trình dạy học là một hệ thống cân bằng động gồm nhiều thành tố
tác động qua lại lẫn nhau, chế ước lẫn nhau và tương tác với đời sống xã hội và môi
trường giáo dục theo những quy luật và nguyên tắc nhất định, nhằm đảm bảo thực
hiện các nhiệm vụ dạy học tối ưu; quá trình dạy học đạt được chất lượng và hiệu
quả so với mục tiêu chung của giáo dục.
* Quá trình dạy học được coi là hoạt động trọng tâm trong nhà trường. Dạy
học có nâng cao chất lượng hay khơng nó được thể hiện rõ nét trong quá trình dạy
và học của thầy và trò. Để đáp ứng yêu cầu phát triển theo xu thế của xã hội hiện
nay, người thầy giáo phải xác định được vị trí, mục tiêu, nội dung chương trình và
phương pháp dạy học mới; từ đó xây dựng kế hoạch tổ chức dạy học diễn ra liên tục
trong suốt năm học nhằm góp phần đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển
nhân cách cho học sinh.
II/ VAI TRỊ, VỊ TRÍ, CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ CỦA QUẢN LÝ Q
TRÌNH DẠY HỌC:
1/ Vai trị :
Nghị quyết Hội nghị trung ương Đảng lần thứ X đã chỉ rõ: “ Đổi mới toàn
diện nền giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nâng cao
chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới cơ cấu tổ chức, cơ chế quản lý, nội dung,
phương pháp dạy học. Thực hiện chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa chấn hưng nền
giáo dục Việt Nam. Xây dựng mơ hình giáo dục mở, mơ hình xã hội học tập vơí hệ
thống học tập suốt đời ”.

- Quản lý hoạt động dạy học là hoạt động trung tâm trong quản lý trường học.
Vì dạy học thực hiện theo chương trình, kế hoạch, đã được xác định và diễn ra trong
suốt năm học. Dạy học đặt ra nền móng cho sự hình thành và phát triển tồn diện
nhân cách cho học sinh. Vì vậy quản lý hoạt động dạy học đóng vai trị quan trọng
hơn bao giờ hết để nâng cao chất lượng dạy học đúng thực chất.
2/ Vị trí :
Quản lý hoạt động dạy học là một bộ phận chủ yếu của hệ thống quản lý quá
trình giáo dục trong nhà trường. Quá trình giáo dục tiểu học bao gồm:
-Quá trình dạy học trên lớp: theo chương trình, kế hoạch dạy học

skkn


-Q trình giáo dục ngồi giờ lên lớp : Bao gồm các hoạt động giáo dục trong
nhà trường và ngoài xã hội, nhằm củng cố, phát triển giá trị đạo đức, văn hóa, thẩm
mỹ, khoa học và năng lực tìm ẩn khác.
3/ Vai trị của người phó hiệu trưởng trong việc chỉ đạo, quản lý và nâng
cao chất lượng dạy học .
Người phó hiệu trưởng là người có năng lực quản lý, là người có trình độ
chun mơn vững, có uy tín và được mọi người tín nhiệm, tin u.
-Phó Hiệu trưởng là người biết phát huy tính sáng tạo và năng lực của bản
thân để có những kế hoạch và biện pháp thích hợp nhằm thực hiện tốt trọng tâm là
đào tạo con người phát triển toàn diện.
4/ Chức năng quản lý hoạt động dạy học:
- Chức năng là hoạt động tác dụng bình thường hoặc đặc trưng của một cơ
quan.
4.1. Chức năng tổng hợp :
- Là chức năng hình thành và phát triển nhân cách của học sinh trong qúa trình
dạy học, nhằm đặt nền tảng cho sự phát triển về đạo đức, nhân phẩm, thẩm mỹ, tinh
thần thể lực của học sinh. Góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực và bồi

dưỡng nhân tài cho đất nước.
4.2. Chức năng phối hợp trong :
Là chức năng dạy chữ, dạy người thông qua các lực lượng giáo dục phối hợp
các hoạt động giáo dục trong nhà trường. Do tính chất chun mơn hóa, sự tiên tiến
của cơng nghệ. Do đó, để thực hiện có hiệu quả của quá trình dạy học thì việc chỉ
đạo quá trình dạy học phải được tiến hành xen kẽ và phối hợp với các lực lượng
trong nhà trường để thể hiện chức năng dạy chữ và dạy người.
4.3. Chức năng phối hợp ngồi :
Trong điều kiện trình độ dân trí ngày càng cao, khoa học ngày càng phát triển,
sự bùng nổ về tin học viễn thơng đã cho học sinh có nhiều cơ hội để học sinh học
hỏi nhiều nguồn tri thức. Ngồi chương trình đã học ở trường, việc liên kết phối
hợp ngồi với gia đình và xã hội, các cơ sở giáo dục, các trung tâm văn hóa, khoa
học kỹ thuật, nghệ thuật tạo mục đích giáo dục thống nhất là điều kiện tối ưu hóa
việc quản lý quá trình dạy học.

skkn


5/ Nhiệm vụ quản lý hoạt động dạy học :
- Dạy học phải nghiêm túc, đảm bảo chương trình và kế hoạch dạy học của
từng khối lớp, của từng cá nhân, khơng coi nhẹ và khơng cắt xén chương trình.
- Bám sát mục tiêu, nội dung bài học.
- Xây dựng nề nếp dạy học nhằm nâng cao chất lượng.
-Phó Hiệu trưởng cần xác định mơ hình quản lý chun mơn thơng qua hoạt
động của thầy và trị.
- Các biện pháp phải cụ thể, rõ ràng.
-Quản lý chặt chẽ việc thực hiện đổi mới chương trình, nội dung và phương
pháp dạy học, thời gian biểu, thời khóa biểu và thơng qua đó kiểm tra tiến độ dạy
học.
-Quản lý nề nếp dạy học, cảnh quan sư phạm, chất lượng dạy học, trang thiết

bị, cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy và học.
-Quản lý về khâu soạn giảng, sách giáo khoa, sách giáo viên, tổ chức bồi
dưỡng các chuyên đề, thao giảng, hội giảng, vận dụng cải tiến phương pháp dạy học
nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ.
-Quản lý chặt chẽ, sâu sát công tác chủ nhiệm trong việc phối hợp giữa gia
đình, nhà trường, xã hội nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
BÌNH DƯƠNG - HUYỆN BÌNH SƠN
I/ Đặc điểm tình hình chung:
1/ Tình hình địa phương :
Bình Dương là một ốc đảo, xung quanh sông nước bao bọc. Tổng số dân trong
xã 8624 người,đất chật người đông, đa số người dân sống bằng nghề nơng và biển,
có gia đình đi làm ăn xa. Bình Dương là một xã có dân trí cao, có truyền thống hiếu
học, phụ huynh ln quan tâm đến việc học của con em vì họ có nhận thức đúng
đắn về sự phát triển của phong trào GD xã nhà.
2/ Đặc điểm tình hình nhà trường:

skkn


2.1. Số liệu :
Tổng số lớp: 16 lớp
Tổng số học sinh: 527 em - Nữ: 242em
Trong tổng số cán bộ giáo viên : 26/ 20 nữ
-BGH: 02/ 02 nữ
- Giáo viên đứng lớp: 21
- Tổng phụ trách đội: 01
- GV kế toán - thiết bị: 01
- GV thủ quỷ - thư viện: 01

- Tỉ lệ giáo viên đứng lớp: 1.31
* Chi bộ trường có: 12/ 9 nữ
3/ Trình độ chun môn nghiệp vụ :
- Đại học sư phạm: 1/1 nữ
-Cao đẳng sư phạm: 9/9 nữ
- Trung học sư phạm: 16/ 6 nữ
4/ Thuận lợi :
- Được sự quan tâm của Đảng uỷ, của chính quyền địa phương, của Phịng
Giáo dục, của các hội đoàn thể tạo mọi điểu kiện cho sự nghiệp giáo dục xã nhà
phát triển.
- Đội ngũ giáo viên có trình độ chun mơn chuẩn và trên chuẩn 100%.
- Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên có năng lực và năng động trong mọi công
tác.
- Đội ngũ giáo viên hầu hết đều là người dân địa phương nên việc đi lại dạy dỗ
rất thuận tiện. Tuy cũng có một số giáo viên các xã khác đến cơng tác nhưng vẫn
đảm bảo giờ giấc.
- Phụ huynh luôn quan tâm đến việc học của con em nên họ đã hổ trợ về tinh
thần cũng như vật chất cho nhà trường, đảm bảo các hoạt động dạy học.
5/ Khó khăn :

skkn


- Bình Dương là một xã quanh năm nước bao bọc, có hai xóm cách sơng trở
đị nên việc đi lại học hành của con em ở hai xóm trở nên khó khăn trong thời tiết
mưa bão.
- Có một số dân ở nơi khác đến sinh sống, nhưng cuộc sống cịn gặp nhiều khó
khăn nên ít quan tâm đến việc học hành của con em.
- Cịn một số ít học sinh tiếp thu chậm, chưa đáp ứng yêu cầu nên khó hịa
nhập với phương pháp dạy học mới.

- Hầu hết tuổi đời của giáo viên trong hội đồng cao, trung bình 47 tuổi nên
cũng có phần ảnh hưởng đến chất lượng.
II/ Kết quả điều tra khảo sát vấn đề :
1/ Trình độ chun mơn:
Qua số liệu điều tra của các năm 2008-2009và 2009-2010 tại trường như sau:
TRÌNH ĐỘ CHUN MƠN
TS

Năm học

CB-GV

Đại học SP

Cao đẳng SP

Trung học SP

SL

SL

%

SL

%

6

23,07

20

76,92

7

26,92

18

69,23

2008-2009

26

0

2009-2010

26

1

%

3,84

Qua số liệu trình độ chuyên môn của cán bộ giáo viên trong 2 năm 2008-2009
và 2009 -2010 cho chúng ta thấy giáo viên đã đạt chuẩn và trên chuẩn 100% . Tuy
nhiên trình độ trên chuẩn ( CĐSP) còn thấp mới ở mức 26,92%
2/ Năng lực chuyên môn của giáo viên :
Năng lực chun mơn
Năm
học

2008-

TS
G
V
26

Giỏi
S
L

Khá
%

23 88,5

SL

%

3

11,5

Các cấp khen
TBình

Yếu

S
L

S
L

%

skkn

%

Tỉnh

Huyện

S
L

S
L

%

3

11,

%


2009
20092010

5
26

23 88,5

3

11,5

1

3,8 2

7,6

3. Việc soạn bài chuẩn bị bài lên lớp :
- Trước khi lên lớp giáo viên phải chuẩn bị thiết kế bài dạy đầy đủ, có đồ dùng
dạy học.
- Ban giám hiệu sẽ theo dõi và kiểm tra giáo án theo kế hoạch 4 lần / năm và

tổ chức hình thức kiểm tra đột xuất.
- Qua hai năm BGH kiểm tra giáo án của giáo viên trong hai năm với kết quả
chất lượng soạn giáo án như sau:
Kết quả kiểm tra giáo án
Năm học

TS
GV

Tốt

Khá

TBình

SL

%

SL

%

2008-2009

26

20

76,9

6

23,1

2009-2010

26

21

80,8

5

19,2

SL

Yếu
%

SL

%

4/ Chất lượng giờ lên lớp của giáo viên :
Thực hiện theo theo phương hướng nhiệm vụ và kế hoạch từng năm học, nhà
trường đã dự giờ để đánh giá chất lượng giảng dạy trên lớp của từng giáo viên như
sau:

Kết quả BGH dự giờ giáo viên trong năm 2008-2009; 2009-2010 như sau:
Kết quả dự giờ giáo viên
Năm học

TS
GV

2008-2009

26

Giỏi

Khá

TB

Yếu

SL

%

SL

%

SL

%

SL %

20

76,9

6

23,0

0

0

0

skkn


2009-2010

26

22

84,6

4

15,3

Nhận xét kết quả điều tra:
Qua kết quả điều tra tìm hiểu về năng lực dạy học của đội ngũ giáo viên trong
trường, chúng tôi thấy rằng: Về thái độ công tác tự học tự bồi dưỡng, cũng như
trách nhiệm khi lên lớp giáo viên đều chấp hành tốt, không cắt xén chương trình.
việc chuẩn bị phương tiện dạy học bảo đảm. Về tinh thần giúp đỡ học sinh trên lớp
được đa số giáo viên quan tâm, đặc biệt đối với những em học sinh yếu, học sinh
khuyết tật.
5/ Thực hiện chương trình quy chế chun mơn:
5.1. Thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học :
Qua phương pháp điều tra, phỏng vấn và kiểm tra hồ sơ, giáo án của giáo viên
và vở học sinh, tôi nhận thấy giáo viên thực hiện đầy đủ chương trình dạy học về lý
thuyết cũng như bài tập thực hành. Bên cạnh đó cịn một vài giáo viên chưa thực
hiện tốt bài tập thực hành như mơn Mỹ thuật, Âm nhạc vì những mơn này cịn địi
hỏi về năng khiếu. Mơn Thể dục chưa có giáo viên chuyên biệt nên giáo viên dạy
chưa đi sâu vào kỹ năng của mơn học. Do đócũng có phần ảnh hưởng không nhỏ
đến chất lượng dạy và học các bộ môn năng khiếu .
5.2. Việc sử dụng thiết bị đồ dùng dạy học :
Giáo viên có tinh thần tốt về việc sử dụng đồ dùng dạy học và tự làm đồ dùng
dạy học. Mỗi năm học giáo viên tự làm đồ dùng dạy học có chất lượng qua các
tiết thao giảng ở trường , ở cụm để bổ sung vào đồ dùng dạy học của nhà trường.
Tuy nhiên một số thiết bị bị hư vì mưa bão, nhà trường khơng có kinh phí để bổ
sung, điều này cũng làm ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học.
6/ Thực trạng hoạt động học tập của học sinh :
6.1. Tình hình chung của học sinh :
Năm học

TS

TS

lớp HS

Nữ

Học sinh giỏi

Học sinh tiên Học
tiến
yếu

sinh

SL

%

SL

%

SL

%

2008-2009

15

532 252 187

35,1

263

49,4

14

2,6

2009-2010

16

537 253 209

38,9

232

43,2

12

2,2

skkn

Nhìn bảng thống kê ta thấy trường tiểu học Bình Dương có số học sinh khá
đơng, số học sinh nữ chiếm 50% trên tổng số học sinh, số lượng học sinh giỏi và số
lượng học sinh tiên tiến của trường trong hai năm chiểm tỉ lệ trên 70% học sinh tồn
trường. Tỉ lệ học sinh yếu cịn ở mức hơn 2,2%. Đó chính là mặt hạn chế làm ảnh
hưởng đến việc nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường.
6.2. Đánh giá xếp loại học sinh:
Qua khảo sát hoạt động học của học sinh trong hai năm, tôi nhận thấy:
- Học sinh đi học đều, ít nghỉ học trừ những trường hợp vắng mặt với lý do
chính đáng.
- Thực hiện giờ giấc nghiêm túc, ăn mặc đồng phục đẹp.
-Họat động học của học sinh là kết quả kiểm chứng hoạt động dạy của giáo
viên. Thông qua việc kiểm tra vở , bài tập kiểm tra, học bạ trong hai năm, giáo viên
đánh giá xếp loại học sinh theo đúng quy định, đúng theo Quyết định 30, TT 32 của
Bộ giáo dục và Đào tạo.
6.3.Chất lượng học sinh :
Hoạt động dạy và hoạt động học luôn đi song song với nhau. Qua thực hiện
các phương pháp: phương pháp quan sát, phỏng vấn, điều tra, tôi đã thu thập đuợc
kết quả học tập của học sinh trong hai năm như sau:
Bảng tổng hợp xếp loại học lực của học sinh:

Xếp loại học lực mơn
Năm học

TS

Giỏi

HS

Khá

SL

%

SL

TBình

Yếu

%

SL

%

SL

%

2008-2009

532

147

27,63 174

32,7

197

37,0

14

2,6

2009-2010

537

182

33,9

35,2

154

28,7

12

2,2

189

* Xếp loại hạnh kiểm:

Xếp loại hạnh kiểm
Năm học

TS
HS

Thực hiện Đ

Thực hiện C Đ

SL

SL

%

skkn

%


2008-2009

532

532

100%

2009-2010

537

537

100%

Kết quả học lực và hạnh kiểm học sinh trong hai năm 2008-2009; 2009-2010
cho ta thấy chất lượng học tập của học sinh năm sau so với năm học trước cao hơn ,
số lượng học sinh giỏi có tăng, số học sinh hồn thành chương trình bậc tiểu học
tăng.
-Tuy nhiên năm học 2009-2010 vẫn còn một số học sinh yếu so với kế hoạch
của nhà trường, lý do là còn một số học sinh còn ham chơi,chưa chăm học. Do cha
mẹ đi làm ăn xa ít quan tâm đên việc học của con em( giao lại cho ông bà hoặc gởi
cho chú bác). Bên cạnh đó vẫn cịn một số giáo viên quan tâmchưa sâu sát đến các
đối tượng này, chưa có biện pháp nâng cao chất lượng dạy học, chưa quan tâm đúng
mức đến chất lượng của lớp mình cũng như của nhà trường.
III/ Thực trạng của những biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng
dạy học ở trường tiểu học Bình Dương:
1/ Tổng quan về hiện trạng:
1.1. Trong năm học 2008-2009 trường tiểu học Bình Dương đã làm được
những việc sau đây:
- Thiết lập và thực hiện các loại kế hoạch, công tác giảng dạy.
- Nghiên cứu về tình hình giáo viên để phân cơng chun mơn.
- Lập thời khóa biểu, kế hoạch giảng dạy, kế hoạch kiểm tra.
- Lập kế hoạch khảo sát chất lượng và bàn giao chất lượng.
- Lập kế hoạch kiểm tra, đánh giá theo định kỳ. Đánh giá những việc đã làm
được và chưa làm được để rút kinh nghiệm.

- Đểđạt kết quả tốt trong công tác giảng dạy, BGH phân công những giáo viên
có năng lực chun mơn, có phẩm chất đạo đức tốt, có tinh thần trách nhiệm cao
làm các tổ khối trưởng chuyên môn.
- BGH kiểm tra việc lập kế hoạch năm học, học kỳ, tháng tuần của tổ khối
trưởng, giáo viên chủ nhiệm và các đoàn thể trong nhà trường thường xuyên có kế
hoạch kiểm tra việc thực hiện kế hoạch đó.

skkn


- Thường xuyên kiểm tra hồ sơ giáo án của giáo viên theo định kỳ và đột xuất
để nắm bắt tình hình soạn giảng cũng như việc chuẩn bị bài lên lớp của giáo viên để
đánh giá đúng thực chất về chất lượng giảng dạy.
- Thường xuyên tổ chức sinh hoạt chuyên môn, thảo luận chuyên đề cùng
nhau học hỏi rút kinh nghiệm với những phương pháp mới về dạy học, chủ nhiệm
lớp .
-Tổ chức thi giáo viên giỏi cấp trường, chọn giáo viên dự thi giáo viên dạy
giỏi cấp huyện, tỉnh.
- Chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, tổ chức các hội thi
như: Vở sạch chữ đẹp, kể chuyện theo sách, Mĩõ thuật…
+ Đối với tổ chuyên môn:
- Lập kế hoạch của tổ khối chuyên môn dựa vào kế hoạch của nhà trường.
- Thực hiện việc kiểm tra hồ sơ, kiểm tra dự giờ giáo viên, thao giảng, hội
giảng theo kế hoạch chỉ đạo chung của nhà trường.
+ Đối với giáo viên chủ nhiệm:
- Xây dựng kế hoạch công tác cả năm, cả học kỳ, cả tháng, tuần, đồng thời có
kế hoạch dự kiến các đồ dùng dạy học để sử dụng trong từng tiết dạy.
Tiến hành phụ đạo học sinh yếu và bồi dưỡng học sinh giỏi, có biện pháp giáo dục
học sinh khuyết tật, học sinh thiệt thòi trong học tập.
-Tổ chức hội thi ở lớp lựa chọn đội tuyển để bồi dưỡng dự thi cấp trường.

- Giáo viên phải tự học, tự rèn luyện chuyên môn nghiệp vụ.để nâng cao tay
nghề, nâng cao trình độ.
- Tham gia đầy đủ các đợt bồi dưỡng thường xuyên do ngành tỏâ chức.
1.2.Những việc tồn tại:
- Việc liên hệ với phụ huynh học sinh trong công tác chủ nhiệm lớp không
được thường xuyên.
-Việc bồi dưỡng học sinh giỏi và phụ đạo học sinh yếu thực hiện thường
xuyên nhưng chưa sát từng em. Một số tiết giáo viên dạy chưa phát huy hết năng
lực chuyên môn để giúp học sinh lĩnh hội tri thức một cách sâu sắc, do đó cũng có
phần ảnh hưởng khơng nhỏ đến chất lượng.

skkn


CHƯƠNG III:
CÁC GIẢI PHÁP, BIỆN PHÁP TRONG QUẢN LÝ NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở TIỂU HỌC HIỆN NAY
1. Những giải pháp cơ bản:
1.1 Phải thực hiện theo chuẩn để kiểm định chất lượng giáo dục : Ngành giáo
dục - đào tạo phải có sự thay đổi triệt để về công tác kiểm tra - đánh giá , trong đó
đề xây dựng được một hệ thống tiêu chí cụ thể cho từng bậc học , khối học, môn
học để kiểm định chất lượng hiệu quả dạy học.
1.2 Tích cực tuyên truyền, tạo dư luận xã hội tích cực về chất lượng, hiệu quả
giáo dục - đào tạo; mọi cá nhân, tổ chức , đoàn thể , các cơ sở có yêu cầu dịch vụ về
giáo dục - đào tạo cần có thói quen địi hỏi chất lượng thật sự về giáo dục nhu cầu
sử dụng " hàng hóa giáo dục" của xã hội là yếu tố tác động mạnh mẽ tới sự tăng
trưởng chất lượng giáo dục nói chung , dạy học nói riêng.
1.3 Nâng cao nhận thức làm thay đổi tư duy trong tổ chức hoạt động dạy học.
Trong nhà trường, cán bộ giáo viên phải nhận thức rõ mục tiêu giáo dục đào tạo,
yêu cầu của dạy học trong mối quan hệ với sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại

hóa đất nước. Trên cơ sở đó quyết tâm chống bệnh thành tích trong dạy học, quyết
tâm lấy chất lượng giáo dục - dạy học làm đầu, làm thước đo, giá trị của giáo dục đào tạo.
1.4 Người trực tiếp quản lý phải có chiến lược tồn diện quản lý chất lượng.
Trong nhà trường , người lãnh đạo phải có thói quen định chuẩn phù hợp với mục
tiêu giáo dục - đào tạo trong từng khâu từng mặt, từng yếu tố v.v ...của quá trình
quản lý, từ đó thực hiện các hoạt động quản lý thích hợp.
1.5 Khuyến khích tạo giá trị quản lý qua "thương hiệu" giáo dục của nhà
trường; xã hội, ngành và chính quyền các cấp cần quan tâm đúng mức việc kiểm tra,
đánh giá; tổng kết thi đua - khen thưởng ...phải dựa vào sản phẩm đích thực của
giáo dục nhà trường, qua đó đánh giá hiệu quả quản lý của lãnh đạo nhà trường.
2. Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học:
2.1 Nhà trường thiết lập và thực hiện các kế hoạch quản lý công tác dạy học:
-Ngay từ đầu năm học,nhà trường xây dựng nội dung kế hoạch chun mơn
phải xác định cụ thể, khoa học đó là yếu tố ban đầu tạo nền tác động đến chất lượng
giáo dục trong suốt năm học.

skkn


-Trong quá trình thực hiện kế hoạch cần đảm bảo đúng tiến độ theo kế hoạch
và có điều chỉnh kịp thời.
-Khi xây dựng kế hoạch cần chú ý đến các nguyên tắc bình đẳng, khoa học,
thực tiễn, tập trung dân chủ. tham khảo ý kiến chi bộ và các đoàn thể trong nhà
trường để đi đến thống nhất kế hoạch.
-Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng, các Tổ trưởng chun mơn và các đoàn thể lên
kế hoạch cụ thể và làm đúng theo chức năng nhiệm vụ quy định.
-Tổ chức cho giáo viên nghiên cứu nắm vững mục tiêu của cấp học yêu cầu
nội dung chương trình sách giáo khoa, phương pháp giảng dạy và các văn bản đánh
giá cho điểm học sinh; hướng dẫn về soạn giảng các quy định giữ vở sạch viết chữ
đẹp, quy chế thi cử...

-Khi thông qua kế hoạch cần có những chỉ tiêu cụ thể cần phấn đấu trong năm
học đối với từng thành viên, từng bộ phận để quyết tâm thực hiện.
-Tổ chức các chuyên đề về nội dung và phương pháp dạy học, kết hợp tổ chức
các phong trào thi đua dạy tốt - học tốt trong nhà trường.
-Kiểm tra giờ giấc việc thực hiện chương trình, thời khóa biểu của giáo viên
nhằm đảm bảo chất lượng của các hoạt động chun mơn nói chung và từng tiết dạy
nói riêng.
-Phó Hiệu trưởng tham gia chỉ đạo thành lập ban thanh tra chuyên môn trong
nhà trường để tiến hành dự giờ thăm lớp đánh giá tiết dạy của giáo viên hằng năm
và học lực của học sinh.
- Cần có kế hoạch tham gia các lớp bồi dưỡng chuẩn hóa và trên chuẩn hóa
hàng năm do Trường Cao đẳng phối hợp với Phòng Giáo dục tổ chức.
2.2 Quản lý và thực hiện quy chế chuyên môn dạy học của giáo viên:
Công tác chỉ đạo quản lý của Phó hiệu trưởng thực hiện chun mơn là khâu
trọng tâm nhất trong hoạt động giáo dục của nhà trường, chỉ đạo và thực hiện cụ thể
ở các mặt sau:
2.2.1 Lập kế hoạch dạy học:
Phó hiệu trưởng phải nắm vững chương trình dạy học để xây dựng kế hoạch
cụ thể làm cơ sở đánh giá kết quả giảng dạy của giáo viên; xây dựng những quy
định cụ thể về tổ chức quá trình sư phạm; chỉ ra những nguyên tắc cấu tạo của môn
học nội dung và kiến thức của từng môn học.

skkn


Định hướng phương pháp đặc trưng của môn học và hình thức tổ chức dạy
học..., tạo cơ sở để đội ngũ giáo viên tiến hành lập kế hoạch dạy học cho thích hợp.
Phó Hiệu trưởng là người thường xun kiểm tra việc thực hiện chương trình
của giáo viên hàng tuần, tháng, học kỳ và luôn theo dõi mục tiêu nhiệm vụ dạy học
thơng qua các bài dạy trong chương trình. Đặc biệt là việc thực hiện mục đích yêu

cầu của từng bài dạy trong quá trình giáo viên lên lớp.
2.2.2 Chỉ đạo việc soạn bài:
Đây là công việc quan trọng để nâng cao chất lượng giờ dạy của giáo viên và
kết quả học tập tốt của học sinh. Soạn bài - giáo án vừa là hoạt động nghiệp vụ của
giáo viên vừa là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng của tiết học.
Việc chỉ đạo soạn bài đòi hỏi phải thống nhất về nội dung, hình thức, phương
pháp đổi mới nhằm nâng cao hiệu quả bài soạn, đặc biệt cần dựa vào chương trình
giảm tải, chuẩn kiến thức kỹ nang ở tiểu học hiện nay.
Hướng dẫn chỉ đạo giáo viên nắm vững phương pháp soạn bài theo phương
pháp đổi mới nhằm nâng cao hiệu quả bài soạn.
- Có kế hoạch kiểm tra giáo án: Kiểm tra giáo án đột xuất trên lớp, kiểm tra 2
tháng 1 lần , 1 học kỳ 2 lần.
Yêu cầu giáo án phải đảm bảo chất lượng , hình thức đẹp có phân bố thời
gian; câu hỏi phải dựa vào đối tượng học tập của lớp, nêu câu hỏi rõ ràng đúng
trọng tâm với bài dạy.
2.2.3 Quản lý giờ lên lớp:
Giờ lên lớp của giáo viên là hoạt động triển khai mọi kế hoạch dạy học đã xác
định, giữ vai trò quyết định đến chất lượng dạy học. PhóHiệu trưởng cần có biện
pháp tác động tạo cho giáo viên lên lớp thực hiện tiết dạy nhẹ nhàng giữa thầy và
trò nhưng vẫn đạt hiệu quả, học sinh lĩnh hội được kiến thức, rèn kỹ năng, hình
thành thái độ cần thiết theo mục tiêu đề ra. Phó Hiệu trưởng cần sử dụng thời khóa
biểu để quản lý giờ lên lớp của giáo viên; kiểm tra thường xuyên việc thực hiện giờ
giấc của họ; công việc sử dụng thiết bị đồ dùng dạy học để phục vụ cho tiết dạy.
Cần quan tâm hạn chế tiết dạy ở mức đạt yêu cầu,tăng tỉ lệ tiết khá giỏi đảm bảo
chất lượng hiệu quả giáo dục - dạy học cho học sinh.
2.2.4 Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học:
- Cần quán triệt cho giáo viên hiểu rõ đổi mới phương pháp dạy học cần phải
đổi mới đồng bộ các thành tố khác nhau của quá trình dạy học. Bản chất của quan

skkn

điểm mới về phương pháp dạy học là khắc phục lối truyền thụ một chiều, hình thành
khả năng tư duy sáng tạo cho học sinh qua quá trình tự lực học tập.
-Chỉ đạo giáo viên áp dụng đổi mới các hình thức tổ chức dạy học: Gắn liền
hoạt động dạy học với hoạt động tự học; phương pháp dạy học phải phát huy cao độ
tích cực độc lập sáng tạo của học sinh trong quá trình học tập.
-Cần cải tiến hệ thống kiểm tra đánh giá dạy học - Đổi mới mục đích của việc
đánh giá, đánh giá để xác nhận kết quả học tập của học sinh và điều chỉnh quá trình
dạy học cho phù hợp với mục tiêu. Đổi mới nội dung đánh giá đánh giá theo trình
độ chuẩn của chương trình.
2.2.5 Làm đồ dùng dạy học:
Đồ dùng dạy học là phương tiện phục vụ tiết dạy, có tác dụng gây hứng thú
cho học sinh trong quá trình học tập. Ở trường tiểu học ngoài thiết bị đồ dùng dạy
học do Bộ Giáo dục quy định cung cấp về trường, trong công tác quản lý, nhà
trường chỉ đạo cho giáo viên tự làm thêm đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy.
Thực tế chứng minh dù kinh phí ít nhưng hiệu quả chất lượng vẫn cao.
Hàng năm nhà trường tổ chức dự thi sử dụng đồ dùng dạy học do cấp huyện
và cấp tỉnh tổ chức. Phát động phong trào giáo viên tự làm đồ dùng dạy học tham
gia dự thi và phục vụ dạy học của bản thân.
2.2.6 Bồi dưỡng học sinh giỏi:
Người Phó hiệu trưởng tiểu học không những nắm được nội dung cơ bản của
công tác quản lý chuyên môn và mục tiêu kế hoạch đào tạo của trường tiểu học mà
phải nắm chắc nội dung chương trình kế hoạch của từng mơn học của từng khối lớp
cũng như đặc điểm tâm sinh lý từng lứa tuổi học sinh; trên cơ sở đó có những biện
pháp chỉ đạo thiết thực, cụ thể đến đội ngũ giáo viên để dần nâng cao chất lượng
dạy học . Cụ thể cần chỉ đạo tốt các mặt sau:
- Phát hiện học sinh giỏi, học sinh năng khiếu ngay từ đầu năm học lớp 1 phân
loại và có kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên (theo mức độ nhận thức của từng học
sinh) qua các lớp kế tiếp. Đến cuối bậc học sẽ hình thành đội ngũ học sinh giỏi, học

sinh có năng khiếu. Đây là thể hiện là mũi nhọn về chất lượng học tập của học sinh
trong nhà trường.
- Xây dựng đội ngũ giáo viên nòng cốt là giáo viên dạy giỏi cơ sở, cấp huyện,
tỉnh. Mỗi giáo viên đảm nhận một mảng kiến thức - Lên kế hoạch và phương pháp
giảng dạy, tài liệu phục vụ cho bồi dưỡng học sinh giỏi. Người quản lý bám sát vào
kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi để kiểm tra thường xuyên về lĩnh vực này.

skkn