Trư ng Đ i h c Ngo i thương
Khoa Kinh t và Kinh doanh qu c t
Môn h c: Đ u tư qu c t
Gi ng viên: Nguy n Th Vi t Hoa
Tel.: 0904 222 666
Email:
Chương 8: MUA L I VÀ SÁP NH P (M&A)
TRÊN TH Gi I
•
•
•
•
•
8.1. Khái ni m M&A
8.2. Phân lo i M&A
8.3. Các phương pháp ti n hành M&A
8.4. Đ ng cơ c a M&A qua biên gi i
8.5. Nh ng nhân t c a môi trư ng tác đ ng
đ n M&A qua biên gi i
2
1
Yêu c u c a chương
• Hi u đư c khái ni m M&A, M&A qua biên gi i
• Phân bi t đư c các hình th c M&A khác nhau
• Hi u đư c các phương th c tái c u trúc doanh
nghi p trong M&A
• Hi u đư c l i ích c a vi c th c hi n M&A
• Hi u đư c đ ng cơ c a M&A qua biên gi i
3
Câu h i ôn t p
•
•
•
•
Câu h i 1: Mua l i và sáp nh p là gì? Nêu ví d về ho t đ ng mua
l i và sáp nh p?.
Câu h i 2: Nêu 2 lý do có th khi n M&A là phương th c thâm
nh p ph bi n hơn t i các nư c phát tri n so v i các nư c đang
phát tri n?
Câu h i 3: L y ví d về ho t đ ng M&A theo chi u d c, theo chi u
ngang và tổ h p t i Vi t Nam. Cho bi t m c tiêu c a các công ty
trong các thương v c thể này.
Câu h i 4: Có các cách tái c u trúc doanh nghi p như thế nào trong
ho t đ ng M&A? Các cách th c này phù h p v i nh ng doanh
nghi p có đ c đi m như thế nào? Cho ví d .
4
2
8.1. Khái ni m M&A (merger & acquisition)
Mua l i (acquisition): Mua l i doanh nghi p là vi c m t doanh nghi p
mua toàn b ho c m t ph n tài s n c a m t doanh nghi p khác đ
đ ki m soát, chi ph i toàn b ho c m t ngành ngh c a doanh
nghi p b mua l i;
Sáp nh p (Merger) doanh nghi p là vi c m t ho c m t s doanh
nghi p chuy n toàn b tài s n, quy n, nghĩa v và l i ích h p pháp
c a mình sang m t doanh nghi p khác, đ ng th i ch m d t ho t
đ ng c a doanh nghi p b sáp nh p.
H p nh t doanh nghi p (consolidation) là vi c hai ho c nhi u doanh
nghi p chuy n toàn b tài s n, quy n, nghĩa vuu và l i ích h p
pháp c a mình đ hình thành m t doanh nghi p m i đ ng th i
ch m d t s t n t i c a các doanh nghi p b h p nh t.
M&A qua biên gi i là ho t đ ng mua l i và sáp nh p đư c ti n hành
gi a các ch th
ít nh t hai qu c gia khác nhau.
5
Các kênh M&A qua biên gi i
Sáp nh p
qua biên gi i
H p nh t
ngang b ng
BP-Amoco (1998)
Daimler-Chrysler (1988)
Sáp nh p
M&A qua
biên gi i
Mua l i các
chi nhánh
nư c ngoài
Mua l i qua
biên gi i
Mua l i 1 cty
tư nhân
Mua l i
doanh nghi p
trong nư c
Japan Tobacco – RJ
Reynolds International (1999)
Wal Mart – ASDA Group
(1999)
Toyota – Toyota Motor Thailand
(1997)
Honda – Honda car
Manufacturing (Thailand)
(1997)
Vodafone – AirTouch
Communication (1999)
Mannesmann – Orange
(1999)
Tư nhân hóa
(mua l i 1 DN
nhà nư c)
Nhóm các nhà đ u tư t Tây
Ban Nha – Telebras (1998)
Nhóm các nhà ĐT t Ý – NH
Polska Kasa Opiek (1999)
Mua l i các
DN b qu c
h u hóa
Ripplewood – Long Term
Credit Bank c a NB (2000)
Cycle & Cariage – PT Astra
International (2000)
6
3
Các giai đo n phát tri n m nh c a M&A
• Làn sóng th nh t: 1897-1904: M&A theo chi u
ngang
• Làn sóng th 2: 1916-1929: M&A theo chi u d c
• Làn sóng th 3: 1965-1969: M&A h n h p
• Làn sóng th 4: 1981-1989: M&A thù đ ch
• Làn sóng th 5: 1992-2000: M&A qua biên gi i
• Làn sóng th 6: 2003-2008: c đơng năng đ ng,
v n t có c a tư nhân, vay n
8
4
5
8.2. Phân lo i M&A
• 8.2.1. Theo quan h trong dây chuy n s n xu t
kinh doanh
– M&A theo chi u ngang
– M&A theo chi u d c
– M&A h n h p
• 8.2.2. Theo cách th c tài tr
– M&A mua l i
– M&A sáp nh p
• 8.2.3. Theo thi n chí c a các bên
– M&A thân thi n
– M&A thù đ ch
11
Horizontal M&A
M&A theo chi u ngang
Competitor
Competitor
Là liên k t gi a các đ i th c nh tranh
+
=
=
6
Horizontal M&A
M&A theo chi u ngang
• Phát tri n m nh trong các ngành: dư c, ơ
tơ, đ u khí và m t s ngành d ch v
Vertical M&A
M&A theo chi u d c
Hai d ng:
+
=
Backward
Forward
Raw
material
Components
Automobile
Automobile
making
assembly
retail (dealers)
Ustream
(Thư ng ngu n)
Automobile
wholesale
Downstream
(H ngu n)
7
Backward vertical M&A
• Avon mua l i m t s hãng m ph m
15
Forward vertical M&A
• News Corporation mua l i DirectTV
– DirectTV là cơng ty truy n hình qua v tinh.
Nh mua cơng ty này mà News Corporation
có th phát nhi u chương trình truy n hình
hơn: tin t c, gi i trí, trị chơi, …
16
8
Conglomerate M&A
• Mua l i và sáp nh p gi a các cơng ty khác
ngành
• M c tiêu c a nh ng v sáp nh p như v y là đa
d ng hóa, và chúng thư ng thu hút s chú ý
c a nh ng cơng ty có lư ng ti n m t l n
+
+
=
9
8.2.2. Theo cách th c tài tr
• Mua l i
• Sáp nh p
• H p nh t
8.2.3. Theo thi n chí c a các bên
• M&A thân thi n
• M&A thù đ ch
10
M&A thân thi n
• Air France and KLM : Air France – KLM
Group
M&A thù đ ch
•
•
•
•
•
•
(1) BHP Billiton chào mua Rio Tinto v i giá 188 tri u
USD,
(2) RBS (cùng v i Santander và Fortis) mua ABN AMRO
v i giá 98 tri u USD,
(3) E on’s tr giá 82 tri u USD đ mua Endessa,
(4) France Telecom tr giá 47 tri u USD đ mua
TeliaSonera
(5) Xstrada tr 43 tri u USD đ mua Anglo American of
$43 billion.
(6) Microsoft tr 42 tri u USD đ mua Yahoo.
22
11
M&A thù đ ch
8.3. Các phương pháp ti n hành M&A
• 8.3.1. Bán cơng ty con (sell-off)
• 8.3.2. Chào bán c ph n ra cơng chúng
(Equity carve-out)
• 8.3.3. Phân b c phi u c a cơng ty con
(Spinoffs)
• 8.3.4. Phát hành c phi u theo lĩnh v c
(tracking stock)
12
8.4. Đ ng cơ c a M&A qua biên gi i
• T cđ
• Tìm ki m tài s n chi n lư c
• M r ng th trư ng, tăng cư ng v th trên
th trư ng
• Tăng hi u qu nh xung l c
• Tăng qui mơ
• Đa d ng hóa và phân tán r i ro
• Đ ng cơ tài chính
• D ng cơ cá nhân
8.5. Nh ng nhân t c a môi trư ng tác
đ ng đ n M&A qua biên gi i
• Thay đ i v cơng ngh
• Thay đ i mơi trư ng lu t pháp và chính
sách
– Thay đ i chính sách v M&A qua biên gi i
– Thay đ i khác v lu t pháp và chính sách
• Thay đ i c a th trư ng v n
26
13
14