thuyet minh tot nghiep minh thanh doc

Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
LÅÌI NỌI ÂÁƯU
Nãưn cäng nghiãûp trãn thãú giåïi hiãûn nay â v âang phạt triãøn, thay âäøi o
ảt. Trong khi âọ, nỉåïc ta måïi chè åí trong giai âoản cäng nghiãûp họa, hiãûn âải họa.
Âãø täưn tải v këp theo sỉû phạt triãøn ca thãú giåïi, chụng ta cáưn phi âäøi måïi v táûn
dủng táút c nhỉỵng gç hiãûn cọ. Trong âọ nghnh Chãú tảo tảo mạy l mäüt ngnh then
chäút âi âáưu trong cäng cüc cå khê họa ca nỉåïc nh.
Qua thåìi gian di hc táûp, nghiãn cỉïu l thuút v thỉûc tãú cng våïi sỉû hỉåïng
dáùn, giụp âåỵ nhiãût tçnh ca tháưy giạo Nguùn Thanh Viãût cng nhỉ cạc tháưy cä giạo
trong ngnh chãú tảo mạy thüc khoa cå khê. Em â âỉåüc nháûn nhiãûm vủ thiãút kãú
Mạy ẹp trủc khuu 63T lm âãư ti täút nghiãûp ca mçnh.
Sau 14 tưn thỉûc hiãûn âỉåüc sỉû hỉåïng dáùn ca tháưy Nguùn Thanh Viãût âãún
nay âäư ạn täút nghiãûp ca em â hon thnh. Tuy nhiãn thåìi gian thiãút kãú cọ hản v
nhỉỵng kinh nghiãûm chỉa âáưy â ca bn thán nãn âäư ạn khäng trạnh khi nhỉỵng sai
sọt. Mong cạc q tháưy cä giạo cạc bản b âọng gọp kiãún âãø âäư ạn âỉåüc hon thiãûn
hån.
Em xin chán thnh cm ån tháưy giạo hỉåïng dáưn, cạc tháưy cä giạo bäü â tảo
âiãưu kiãûn giụp âåỵ em hon thnh âäư ạn ny.
 Nàơng, ngy 26 thạng 5 nàm 2004
Sinh viãn thiãút kãú:
Âäù Minh Thnh
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 1
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
PHÁƯN A
CHỈÅNG 1
GIÅÏI THIÃÛU VÃƯ CẠC PHỈÅNG PHẠP
GIA CÄNG ẠP LỈÛC
1.1 THỈÛC CHÁÚT, ÂÀÛC ÂIÃØM CA GIA CÄNG ẠP LỈÛC
1.1.1 Thỉûc cháút

Gia cäng kim loải bàòng ạp lỉûc l mäüt trong nhỉỵng phỉång phạp cå bn âãø
chãú tảo cạc chi tiãút mạy v cạc sn pháøm kim loải thay thãú cho phỉång phạp âục
hồûc gia cäng càõt gt.
Gia cäng kim loải bàòng ạp lỉûc thỉûc hiãûn bàòng cạch dng ngoải lỉûc tạc dủng
lãn kim loải åí nhiãût âäü rn hồûc nhiãût âäü bçnh thỉåìng lm cho kim loải âảt âãún quạ
giåïi hản ân häưi, kãút qu s lm thay âäøi hçnh dảng ca váût thãø kim loải m khäng
phạ hy tênh liãn tủc v âäü bãưn ca chụng.Lỉûc lm biãún dảng cọ thãø l lủc âäüng hay
lỉûc ténh.
Gia cäng kim loải bàòng ạp lỉûc ngoi tạc dủng tảo hçnh v kêch thỉäúccnfcọ
tạc dủng ci thiãûn v âäưng âiãưu hoạ täø chỉïc kim loải trãn ton bäü sn pháøm loải trỉì
mäüt säú khuút táû ca âục, náng cao cå tênh chi tiãút gia cäng .
1.1.2 Âàûc âiãøm
Kim loải gia cäng åí thãø ràõn, sau khi gia cäng khäng nhỉỵng thay âäøi hçnh
dạng kêch thỉåïc m cn thay âäøi c cå, l, họa tênh ca kim loải nhỉ : Kim loải mën
chàût hån hảt âäưng âãưu, khỉí cạc khuút táût (räø khê, räø co ) do âục gáy nãn, náng
cao cå tênh v tøi bãưn ca chi tiãút.
Gia cäng ạp lỉûc thỉåìng chøn bë phäi cho gia cäng cå khê, nọ cọ tạc dủng
náng cao cå tênh, gim lỉåüng dỉ gia cäng cå, náng cao âäü chênh xạc v nàng sút
càõt gt .
Gia cäng ạp lỉûc cọ thãø gia cäng âỉåüc nhiãưu kim loải khạc nhau nhỉ: thẹp
cạc bon, thẹp håüp kim, håüp kim mu. Âäü do ca håüp kim cng cao thç viãûc gia
cäng ạp lỉûc cng dãø dng.
Phäi liãûu khi gia cäng ạp lỉûc cọ thãø l thi âục, thanh cạn, sn pháøm cạn
chu k , thẹp táúm.v.v.
Gia cäng kim loải bàòng ạp lỉûc cho nàng sút cao vç cọ kh nàng cå khê họa
v tỉû âäüng họa cao.
1.2 KHẠI NIÃÛM VÃƯ BIÃÚN DẢNG DO KIM LOẢI.
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 2
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T

1.2.1 Biãún dảng do ca kim loải.
a. Biãún dảng do trong âån tinh thãø.
- Nãúu váût tinh thãø cọ mảnh thäúng nháút v phỉång khäng âäøi trong ton
bäü thãø têch thç gi l âån tinh thãø .
- Âån tinh thãø l khäúi kim loải cọ mảng tinh thãø âäưng nháút khi ỉïng sút
sinh ra trong kim loải vỉåüt quạ giåïi hản ân häưi kim loải bë biãún dảng do do trỉåüt
v song tinh.

a) b)
Hçnh 1.1 Så âäư biãún dảng trong âån tinh thãø.
Theo hçnh thỉïc trỉåüt, mäüt pháưn âån tinh thãø dëch chuøn song song våïi pháưn
cn lải theo mäüt màût phàóng nháút âënh, màût phàóng ny gi l màût trỉåüt (Hçnh a). Trãn
màût trỉåüt, cạc ngun tỉí kim loải dëch chuøn tỉång âäúi våïi nhau mäüt khong âụng
bàòng säú ngun láưn thäng säú mảng, sau dëch chuøn cạc ngun tỉí kim loải åí vë trê
cán bàòng måïi, båíi sau khi thäi tạc dủng lỉûc kim loải khäng tråí vãư trảng thại ban âáưu.
Theo hçnh thỉïc song tinh, mäüt pháưn tinh thãø vỉìa trỉåüt vỉìa quay âãún mäüt vë
trê måïi âäúi xỉïng våïi pháưn cn lải qua mäüt màût phàóng gi l màût song tinh (Hçnh b)
cạc ngun tỉí kim loải trãn mäùi màût di chuøn mäüt khong t lãû våïi khong cạch
âãún màût song tinh.
Cạc nghiãn cỉïu l thuút v thỉûc nghiãûm cho tháúy trỉåüt l hçnh thỉïc ch
úu gáy ra biãún dảng do trong kim loải cạc màût trỉåüt l cạc màût phàóng cọ máût âäü
ngun tỉí cao nháút. Biãún dảng do do song tinh gáy ra ráút bẹ, nhỉng khi cọ song
tinh trỉåüt s xy ra thûn låüi hån.
b. Biãún dảng do trong âa tinh thãø.
Âa tinh thãø gäưm ráút nhiãưu tinh thãø nh gi l hảt tinh thãø, cọ cng cáúu trục
mảng nhỉng våïi âënh hỉåïng khạc nhau mang tênh ngáùu nhiãn liãn kãút bàòng biãn giåïi
hảt.
Trong âa tinh thãø cạc hảt cọ âënh hỉåïng khạc nhau v biãn giåïi hảt giỉỵa
chụng l cạc cn tråí chuøn âäüng lãûch mảng. Sỉû khạc nhau vãư âënh hỉåïng thãø hiãûn
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 3

Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
åí chäø trỉåüt s chè bàõt âáưu trong mäüt säú êt hảt cọ âënh hỉåïng thûn låüi (do vi mä).
Âãø lãûch cọ thãø trỉåüt trong ton bäü âa tinh thãø m váùn âm bo tênh liãn tủc cáưn phi
cọ êt nháút nàm hãû trỉåüt hoảt âäüng âäüc láûp.Vç váûy ngay tỉì âáưu trỉåüt phỉïc tảp â xy
ra trong âa tinh thãø våïi ỉng sút cao hån nhiãưu so våïi trỉåüt âån gin trong âån tinh
th cng loải mảng. Biãn hảt chênh l nåi m cạclãûch trỉåüt bë dỉìng lải , tảo thnh
mäüt táûp håüp våïi säú lỉåüng lãûch âạng kãø, tảo ra mäüt trỉåìn ỉïng sút bäø sung cng våïi
ngoải lỉûc â âãø kêch thêch ngưn tảo lãûch trong cạc hảt lán cáûn hoảt âäüng , cỉï nhỉ
váûy quạ trçnh biãún dảng do âỉåüc thỉûc hiãûn tỉì hảt ny sang hảt khạc.Quạ trçnh ny
tråí nãn khọ khàn nãúu kêch thỉåïc hảt cng nh , vç khi âọ säúlüng lãûch trong táûp håüp
s gim v trỉåìng ỉïng sút s úu âi.
Khi åí nhiãût âäü cao hån 0,5 nhiãût âäü nọng chy, biãn hảt cọ thãø âọng gọp
vo biãún dảng do do chụng trỉåüc âỉåüc. Khi âọ vai tr cn tråí chuøn âäüng lãûch ca
chụng khäng cn mảnh nỉỵa.
1.2.2 Cạc úu täú nh hỉåíng âãún tênh do v biãún dảng ca kim loải.
Tênh do ca kim loải l kh nàng biãún dảng ca kim loải dỉåïi tạc dủng
ca ngoải lỉûc m khäng bë phạ hy. Tênh do ca kim loải phủ thüc vo hng loảt
nhán täú khạc nhau : Thnh pháưn v täø chỉïc ca kim loải, nhiãût âäü, trảng thại ỉïng
sút chênh, ỉïng sút dỉ, ma sạt ngoi, lỉûc quạn tênh, täúc âäü biãún dảng.
a. nh hỉåíng ca thnh pháưn v täø chỉïc kim loải.
Cạc kim loải khạc nhau cọ kiãøu mảng tinh thãø, lỉûc liãn kãút giỉỵa cạc ngun
tỉí khạc nhau do âọ tênh do ca chụng cng khạc nhau , chàóng hản âäưng nhäm do
hån sàõt. Âäúi våïi cạc håüp kim, kiãøu mảng thỉåìng phỉïc tảp xä lãûch mảng låïn, mäüt säú
ngun täú tảo cạc hảt cỉïng trong täø chỉïc cn tråí sỉû biãún dảng do âọ tênh do gim.
Thäng thỉåìng kim loải sảch v håüp kim cọ cáúu trục mäüt pha. Cạc tảp cháút thỉåìng
táûp trung åí biãn giåïi hảt, lm tàng xä lãûch mảng cng lm gim tênh do ca kim
loải.
b. nh hỉåíng ca nhiãût âäü.
Tênh do ca kim loải phủ thüc ráút låïn vo nhiãût âäü háưu hãút kim loải khi

tàng nhiãût âäü tênh do tàng. Khi tàng nhiãût âäü, dao âäüng nhiãût ca cạc ngun tỉí
tàng, âäưng thåìi xä lãûch mảng gim, kh nàng khuúch tạn ca cạc ngun tỉí tàng
lm cho täø chỉïc âäưng âãưu hån .mäüt säú kim loải åí nhiãût âäü thỉåìng täưn tải åí pha kẹm
do, khi åí nhiãût âäü cao chuøn biãún th hçnh thnh pha cọ âäü do cao.khi ta nung
thẹp tỉì 20 âãún 100
0
C thç â do tàng cháûm nhỉng tỉì 100 âãún 400
0
C âäü do gim
nhanh, âäü gin tàng (âäúi våïi thẹp håüp kim âäü do gim âãún 600
0
C),quạ nhiãût âäü ny
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 4
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
thç do tàng nhanh,åí nhiãût âäü rn nãúu hm lỉåüng cacbon trong thẹp cng cao thç sỉïc
chäúng biãún dảng cng låïn.
c.nh hỉåíng ca ỉïng sút dỉ.
Khi kim loải bë biãún dảng nhiãưu,cạc hảt tinh thãø bë våí vủn,xä lãûnh mảng
tàng ỉïng sút dỉ låïn. Lm cho tênh do kim loải gim mảnh (Hiãûn tỉåüng biãún cỉïng)
Khi nhiãût âäü kim loải âảt tỉì 0,25 âãún 0,35 Tnc (Nhiãût âäü nọng chy), ỉïng sút dỉ
v xä lãûch mảng gim lm cho tênh do kim loải phủc häưi tråí lải (Hiãûn tỉåüng phủc
häưi). Nãúu nhiãût âäü nung âảt tåïi 0,4 Tnc trong kim loải bàõt âáưu xút hiãûn quạ trçnh
kãút tinh lải, täø chỉïc kim loải sau kãút inh lải cọ hảt âäưng âãưu v låïn hån, mảng tinh
thãø hon thiãûn hån nãn âäü do tàng.
d. nh hỉåíng ca trảng thại ỉïng sút chênh.
Trảng thại ỉïng sút chênh cng nh hỉåíng âạng kãø âãún tênh do ca kim
loải. Qua thỉûc nghiãûm ngỉåìi ta tháúy ràòng kim loải chëu ỉïng sút nẹn khäúi cọ tênh
do cao hån khi chëu ỉïng sút nẹn màût, nẹn âỉåìng hồûc chëu ỉïng sút kẹo. Ụng sút
dỉ ma sạt ngoi lm thay âäøi trảng thại ỉïng sút chênh trong kim loải nãn tênh do

trong kim loải cng gim.
e. nh hỉåíng ca täúc âäü biãún dảng.
Sau khi rn dáûp, cạc hảt kim loải bë biãún dảng do chëu tạc dủng mi phêa
nãn chai cỉïng hån, sỉïc chäúng lải sỉû biãún dảng ca kim loải s låïn hån, âäưng thåìi khi
nhiãût âäü ngüi dáưn s kãút tinh lải nhỉ c. Nãúu täúc âäü biãún dảng nhanh hån täúc âäü kãút
tinh lải thç cạc hảt kim loải bë chai chỉa këp tråí lải trảng thại ban âáưu m lải tiãúp tủc
biãún dảng, do ỉïng sút trong khäúi kim loải s låïn, hảt kim loải bë dn v cọ thãø bë
nỉït.
Nãúu láúy hai khäúi kim loải nhỉ nhau cng nung âãún nhiãût âäü nháút âënh räưi
rn trãn mạy bụa v mạy ẹp, ta tháúy täúc âäü biãún dảng trãn mạy bụa låïn hån, nhỉng
täúc âäü biãún dảng täøng cäüng trãn mạy ẹp låïn hån.
1.3 CẠC PHỈÅNG PHẠP GIA CÄNG KIM LOẢI BÀỊNG ẠP LỈÛC
1.3.1 Cäng nghãû dáûp táúm
a. Thỉûc cháút.
Dáûp táúm l mäüt phỉång phạp gia cäng ạp lỉûc tiãn tiãún âãø chãú tảo cạc sn
pháøm hồûc chi tiãút bàòng váût liãûu táúm thẹp bng hồûc thẹp di.
Dáûp táúm âỉåüc tiãún hnh åí trảng thại ngüi (Trỉì thẹp cacbon cọ s > 10 mm
v mäüt säú thẹp håüp kim âàûc biãût thỉåìng phi gia cäng åí trảng thại nọng) nãn cn gi
l dáûp ngüi.
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 5
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
Váût liãûu dng trong dáûp táúm : Thẹp cạcbon, thẹp håüp kim, âäưng v håüp kim
âäưng, nhäm v håüp kim nhäm, niken, thiãúc, chç v mäüt säú váût liãûu phi kim nhỉ :
Giáúy cactäng, ãbänêc, fip, amiàng, da
b. Âàûc âiãøm.
Nàng sút lao âäüng cao, dãù tỉû âäüng họa v cå khê họa .
Chuøn âäüng ca thiãút bë âån gin, cäng nhán khäng cáưn trçnh âäü cao, âm
bo âäü chênh xạc cao.
Cọ thãø dáûp âỉåüc nhỉỵng chi tiãút phỉïc tảp v âẻp cọ âäü bãưn cao, âäü cỉïng vỉỵng

låïn , âäü nhàơn bãư màût cao
c. Cäng dủng.
Dáûp táúm âỉåüc dng räüng ri trong cạc ngnh cäng nghiãûp, âàûc biãût ngnh
chãú tảo mạy bay, näng nghiãûp, ä tä, thiãút bë âiãûn, dán dủng
d. Cäng nghãû dáûp táúm.
Cạc ngun cäng cå bn trong dáûp táúm âỉåüc chia thnh hai nhọm:
+Nhọm ngun cäng càõt: thỉûc hiãûn tạch mäüt pháưn phäi ra khi pháưn khạc
bàòng âỉåìng càõt håí hồûc kên.
+Nhọm ngun cäng tảo hçnh: lm thay âäøi hçnh dảng phäi ban âáưu âãø nháûn
âỉåüc váût dáûp cọ hçnh dạng v kêch thỉåïc theo u cáưu.
* Cạc ngun cäng càõt
Cạc ngun cäng càõt trong dáûp táúm gäưm :càõt âỉïc , dáûp càõt v âät läù.
-Càõt âỉïc: l ngun cäng tạch mäüt pháưn phäi theo âỉåìng càõt håí. Âãø thỉûc
hiãûn ngun cäng càõt cọ thãø sỉí dủng mạy càõt cọ hai lỉåỵi dao song song, mạy càõt cọ
mäüt hồûc hai lỉåỵi dao nghiãng, mạy càõt lỉåỵi dao dảng âéa.
-Dáûp càõt v âäüt läù: l ngun cäng càõt phäi theo mäüt âỉång càõt kin. Khi dáûp
càõt phán phán bao båíi âỉåìng càõt l sn pháøm, khi âäüt läù pháưn phäi ngoi âỉåìng càõt
l sn pháøm.
Dủng củ cå bn âãø dáûp càõt v âäüt läù l bäü cäúi v chy. Khe håí giỉỵa cäúi v
chy bàòng khong(5 - 10)% chiãưu dy phäi( s).


Hçnh
1.2 Såí âäư dáûp
càõt v âäüt läù
1 chy
2 phäi 3 cäúi
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 6
P
1

2
3
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
Âãø âm bo cháút lỉåüng phäi, khi dáûp càõt v âäüt läù cáưn lỉu :
+Âỉåìng kênh läù khäng quạ bẹ, âäúi våïi chi tiãút thẹp d> s.
+Khong cạch giỉỵa hai läù gáưn nhau phi â låïn.
+Âỉåìng càõt trạnh tảo thnh gọc nhn sàõc.
+Hai cảnh giạp nhau phi cọ gọc lỉåün.
* Cạc ngun cäng tảo hçnh.
- ún: l ngun cäng lm thay âäøi trủc ca mäüt pháưn phäi so våïi cạc
pháưn khạc.
Khi ún pháưn trãn ca phäi chëu nẹn, pháưn dỉåïi chëu kẹo cọ thãø gáy ra vãút
nỉïc tải vng ún. Màût khạc do biãún dảng ân häưi , sau khi ún gọc ún ca phäi
thỉåìng låïn hån gọc ca khäúi v. Båíi váûy , khi ún cáưn phi chn gọc lỉåün ca mi
chy â låïn, gọc ca khäúi v nh hån gọc cáưn ún ca phäi tỉì 1dãún 10 âäü.
Ngun cäng dáûp vút: ngun cäng tảo hçnh cạc chi tiãút hồûc phäi dảng
äúng tỉì phäi táúm phàóng .ngỉåi ta chia dáûp vút thnh hai dảng: dáûp vút khäng lm
mng thnh v dáûp vút cọ lm mng thnh.
Khi dáûp vút khäng lm mng thnh, chiãưu dy chi tiãút chi tiãút dáûp bàòng
chiãưu dy phäi ban âáưu .Våïi cạc chi tiãút chiãưu cao thnh váût dáûp khäng låïn hån
chiãưu dy nhiãưu, dng chy dáûp v khn âãø dáûp,cn khi chiãưu cao ca váût låïn hån
chiãưu dy nhiãưu, thỉåìng dng thãm vnh ẹp âãø trạnh hiãûn tỉåüng gáúp mẹp åí miãûng
váût dáûp.
P
4
3
1
P
P

2
Hçnh 1.3 Så âäư ngun cäng dáûp vút khäng lm mng thnh
1 chy dáûp 2 vnh ẹp 3phäi 4 phäi dáûp
- Ngun cäng ún vnh .
- Ngun cäng tọp miãûng.
- Ngun cäng gin phäưng.
- Ngun cäng miãút.
1.3.2 Cäng nghãû dáûp thãø têch
a. Thỉûc cháút :
Dáûp thãø têch l phỉång phạp gia cäng ạp lỉûc m kim loải biãún dảng nọi
chung bë khäúng chãú båíi bãư màût lng khn.
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 7
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
Dủng củ ch úu ca dáûp thãø têch l khn dáûp, hçnh dạng kêch thỉåïc ca
lng khn khäng phủ thüc vo hçnh dạng kêch thỉåïc ca sn pháøm.
b. Âàûc âiãøm:
Hçnh dạng v kêch thỉåïc sn pháøm cọ âäü chênh xạc v âäü bọng bãư màût cao:
khi dng nhỉỵng thiãút bë âàûc biãût thç váût dáûp cọ thãø âảt âäü chênh xạc kêch thỉåïc âãún
±(0,1÷ 0,05). Vãư cháút lỉåüng chi tiãút thç cọ cå tênh âäưng âiãưu v cao do sỉû biãún dảng
kim loải tháúu triãût v âãưu khàõp.Nhåì sỉû khäúng chãú v biãún dảng cỉåỵng bỉïc trong
lng khn nãn phỉång phạp dáûp thãø têch cọ kh nàng dáûp âỉåüc nhỉỵng chi tiãút cọ
hçnh dạng phỉïc tảp, tiãút kiãûm âỉåüc kim loải,thao tạc âån gin v vç váûy khäng u
cáưu trçnh âäü cäng nhán quạ cao. Âiãưu quan trng l nàng xút lao âäüng ráút cao, dãø
cå khê hoạ, thỉåìng âỉåüc dng trong sn xút hng loảt hay hng khäúi .
Dáûp thãø têch cọ nhỉåüc âiãøm l u cáưu cäng xút ca thiãút bë låïn do âọ viãûc
náng cao khäúi lỉåüng ca chi tiãút bë hản chãú . Hiãûn nay khäúi lỉåüng ca váût nh hån
hồûc bàòng 1 táún. Viãûc chãú tảo v u cáưu váût liãûu mt bäü khn khạ phỉïc tảp, vç váûy
giạ thnh ca khn cao, mäùi bäü khn chè dng âãø chãú tảo mäüt loải chi tiãút m
thäi.

c. Phán loải dáûp thãø têch
-Phán loải theo trảng thại nhiãût ca phäi
Ngỉåìi ta chia thnh dáûp khn nọng v dáûp khn ngüi.
Dáûp khn nọng l phỉång phạp dáûp m phäi liãûu gia cäng âỉåüc nung âãún nhiãût
âäü rn: phỉång phạp ny âỉåüc sỉí dủng räüng ri hån vç sỉû biãún dảng kim loải âỉåüc
dãø dng ,kh nàng âiãưn tháúu âỉåüc täút. Khäng u cáưu cäng sút thiãút bë quạ
cao,khn âåỵ mn .v.v.Tuy nhiãn våïi rn khn nọng cháút lỉåüng bãư màût chi tiãút bë
hản chãú ,âäü chênh xạc vãư kêch thỉåïc tháúp, bäükhn phi chëu nhiãût täút. Vç váûy ngỉåìi
ta thỉåìng dng dáûp khn nọng âãø dáûp nhỉỵng chi tiãút u cáưu âäü bọng bãư màût,âäü
chênh xạc khäng cao.
Dáûp khn ngüi: phỉång phạp ny ta chè nung phäi gia cäng âãún khon nhiãût âäü
kãút thục rn hồûc cọ khi khäng nung, vç thãú nãn sỉû biãún dảng kim loải khọ khàn ,
kh nàng âiãưn tháúu kẹm, âi hi cäng sút thiãút bë cao,bäü khn chọng mn gáy ỉïng
sút dỉ trong kim loải. Dáûp khn ngüi thç cháút lỉåüng bãư màût täút ,âäü chênh xạc vãư
kêch thỉåïc cao, cho nãn thỉåìng dng cho nhỉỵng ngun cäng chênh xạc, sỉía âụng
vo láưn cúi cng trỉåïc khi ra thnh pháøm.
- Phán loải theo kãút cáúu lng khn:
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 8
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
Ngỉåìi ta phán thnh : dáûp trong khn kên v dáûp trong khn håí .Khn håí l
khn cọ màût phán khn tải vng tiãúp giạp våïi váût gia cäng thàóng gọc våïi phỉång
ca lỉûc tạc dủng, cỉía ba via khäng hản chãú sỉû biãún dảng kim loải ra chung quanh.
Màût phán khn l màût tiãúp giạp giỉỵa hai khn, bãư màût ny thäng thỉåìng l phàóng
nhỉng cng cọ thãø l màût gáùy khục, màût cong hay âënh hçnh.
Dáûp trong khn håí thç tênh do kim loải tháúp, sỉû âiãưn tháúu khäng cao, kim loải
htỉìa tảo thnh ba via l âiãưu khäng thãø trạnh khi cọ khi chiãúm tåïi 20% khäúi lỉåüng
ca phäi, u cáưu cäng sút thiãút bë låïn.Nhỉng viãûc dáûp trong khn håí thç viãûc tênh
toạn phäi liãûu khäng u cáưu quạ chênh xạc, màût phán khn tỉång âäúi âån gin.
Khn kên l khn cọ màût phán khn tải vng tiãúp giạp våïi váût gia cäng song

song hay gáưn song song våïi phỉång ca lỉûc tạc dủng, váût dáûp cọ hay khäng cọ ba
via.Dáûp trong khn kên thç tênh do ca kim loải âỉåüc tàng, tênh âiãưn tháúu âỉåüc
täút,u cáưu cäng sút thiãút bë khäng låïn. Tuy nhiãn dáûp trong kên thç u cáưu viãûc
tênh toạn phäi phi chênh xạc, u cáưu cháút lỉåüng nung cao.
Trong trỉåìng håüp cạc âiãưu kiãûn k thût dáûp trong khn kên âm bo, váût dáûp s
khäng cọ ba via thç âỉåüc gi l dáûp khäng ba via .Dáûp khäng ba via khäng nhỉỵng
tiãút kiãûm âỉåüc kim loải m cho phẹp gim cäng sút u cáưu ca thiãút bë dáûp 40%
so våïi dáûp trong khn håí.

1
2
3
4
Hçnh 1.4 Så âäư khn håí
1 nỉía khn dỉåïi 2 lng khn 3 vnh ba via 4 nỉía khn trãn
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 9
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T

Hçnh 1.5 Så âäư khn kên
- Phán loải theo cạch bäú trê lng khn trãn khäúi khn:
Theo cạch phán loải ny, ngỉåìi ta chia dáûp khn thnh dáûp trong khn cọ mäüt
lng khn v dáûp trong khn cọ nhiãưu lng khn.
Dáûp trong khn mäüt lng khn thç phäi phi âỉåüc dáûp så bäü trỉåïc hồûc cọ thãø
dng ngay phäi thẹp âënh hçnh. Vç váûy nọ chè âỉåüc ỉïng dủng trong dảng sn xút
trung bçnh, kãút cáúu bäü khn âån gin, u cáưu cäng sút thiãút bë khäng cao . Rn
trong khn nhiãưu lng khn thç phäi liãûu âỉåüc âỉa vo nhỉỵng lng khn kãú tiãúp
nhau trãn cng mäüt khäúi khn. Thiãút kãú nhỉỵng bäü khn ny phỉïc tảp v cọ thãø
dng trãn nhỉỵng mạy cọ cäng sút låïn. Phỉång phạp rn khn ny âỉåüc dng
trong nhỉỵng dảng sn xút trung bçnh låïn hay hng khäúi.

- Phán loải theo thiãút bë gia cäng.
Âáy l cạch phán loải thỉåìng hay dng, nháút l khi xẹt âãún nhỉỵng âiãưu kiãûn v quạ
trçnh cäng nghãû. Cạch phán loải ny chia ra: dáûp khn trãn mạy bụa dáûp thãø têch,
dáûp khn trãn mạy ẹp thu lỉûc, dáûp khn trãn mạy ẹp dáûp nọng hay mạy dáûp
ngang v dáûp khn trãn cạc mạy chun dng .
CHỈÅNG 2
GIÅÏI THIÃÛU VÃƯ THIÃÚT BË DÁÛP THÃØ TÊCH
2.1 ỈÏng dủng ca thiãút bë dáûp thãø têch.
Thiãút bë dáûp thãø têch cọ thãø lm âỉåüc nhỉỵng cäng viãûc nhỉ : dáûp trong khn kên,
dáûp trong khn håí, ẹp tinh , âäüt läù, càõt ba via, cọ thãø dáûp âỉåüc nhỉỵng chi tiãút cọ
hçnh dạng phỉïc tảp v nhỉỵng chi tiãút låïn
2.2 Cạc thiãt bë dáûp thãø têch thỉåìng dng.
2.2.1 Mạy dáûp trủc khuu .
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 10
ọử aùn tọỳt nghióỷp Thióỳt kóỳ
maùy eùp truỷc khuyớu 63T
Maùy dỏỷp truỷc khuyớu coù lổỷc eùp tổỡ 16
1
0
2
1
F
F
l
l
==à
10.000 tỏỳn.Maùy naỡy coù
loaỷi haỡnh trỗnh õỏửu con trổồỹt cọỳ õởnh goỹi laỡ maùy coù haỡnh trỗnh cổùng;coù loaỷi õỏửu con
trổồỹt coù thóứ õióửu chốnh õổồỹc goỹi laỡ haỡnh trỗnh móửm.Nhỗn chung caùc maùy lồùn õóửu coù
haỡnh trỗnh móửm.Trón maùy dỏỷp cồ khờ coù thóứ laỡm õổồỹc caùc cọng vióỷc khaùc nhau :reỡn

trong khuọn hồớ,eùp phọi,õọỹt lọự,cừt bavia sồ õọử nguyón lyù õổồỹc trỗnh baỡy trón hỗnh
sau:
SVTH : ọự Minh Thaỡnh - Lồùp : 99 C1A Trang 11
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T

9
3
2
11
13
12
10
8
7
6
4
5
1

Hçnh 2-1 Mạy ẹp trủc khuu
Ngun l lm viãûc ca mạy nhỉ sau:âäüng cå(1) qua bäü truưn âai(2) truưn
chuøn âäüng cho trủc(4), bạnh ràng(5) àn khåïp våïi bạnh ràng (6) làõp läưng khäng
trãn trủc khuu(8). Khi âọng ly håüp (7) trủc khuu (8) quay, tay biãn(10) lm cho
âáưu trỉåüc chuøn âäüng tënh tiãún lãn xúng , thỉûc hiãûn chu trçnh dáûp.
Âàûc âiãøm ca mạy dáûp trủc khuu: Chuøn âäüng ca âáưu trỉåüt ãm hån mạy
bụa, nàng sút cao, täøn hao nàng lỉåüng êt, nhỉng cọ nhỉåüc âiãøm l phảm vi âiãưu
chènh hnh trçnh bẹ, âi hi tênh toạn phäi chênh xạc v phi lm sảch phäi k trỉåïc
khi dáûp.
2.2.2 Mạy dáûp thy lỉûc:

L loải mạy rn truưn dáùn bàòng dng cháút lng
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 12
1- Âäüng cå âiãûn
2- Bạnh âai nh
3- Bạnh âai låïn (Läưng
khäng)
4- Trủc dáùn
5- Bạnh ràng nh
6- Bạnh ràng Låïn
7- Cå cáúu ly håüp
8- Trủc khuu
9- Cå cáúu phanh hm
10- Tay biãn
11- Âáưu trỉåüt
12- Rnh trỉåüt
13- Bn mạy
14- Âãú mạy
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
Hçnh 2-2 Så âäư mạy dáûp thu lỉûc
1- Xi lanh náng 2- Xi lanh ẹp 3- Âáưu ẹp 4- Khn trãn
5- Van phán phäúi 6- Bçnh äøn ạp 7- Båm cao ạp 8- Bãø chỉïa dáưu
Ngun l lm viãûc ca mạy nhỉ sau:Dáưu tỉì bãø chỉïa (8) âỉåüc båm cao ạp (7)
âáøy tåïi bçnh äøn ạp (6) v âi qua van phán phäúi (5), tu thüc vo vë trê ca van, dáưu
âỉåüc dáùn vo xi lanh (1) hồûc xi lanh ẹp (2). Khi ta âiãưu khiãøn van phán phäúi âãø dáưu
âi vo xi lanh náng, pistong náng âi lãn mang âáưu trỉåüc (3) âi lãn, khi x dáưu vãư bãø
chỉïa pistong náng hả xúng . Khi ẹp, âiãưu khiãøn van phán phäúi âãø dáưu âi vo xi
lanh ẹp, âáøy pistong ẹp âi xúng .Kãút thục quạ trçnh ẹp , dáưu âỉåüc dáùn tỉì xi lanh ẹp
qua van phán phäúi tråí vãư bãø chỉïa , pistong ẹp âỉåüc náng lãn.
2.2.3 Mạy dáûp ma sạt trủc vêt.

Cạc mạy dáûp ma sạt trủc vêt cọ lỉûc ẹp tỉì 40
÷
630 táún .
Ngun ly ï lm viãûc ca mạy
Âäüng cå (1) truưn chuøn âäüng qua bäü truưn âai (2), lm quay trủc (5)trãn
âọ cọ làõp cạc âéa ma sạt (4) v (7) khi nháún bn âảp (17) cáưn âiãưu khiãøn âi lãn âáøy
trủc (5) dëch chuøn sang phi v âéa ma sạt (4) tiãúp xục våïi âéa ma sạt (6) lm trủc
vêt quay theo chiãưu âỉa âáưu bụa âi xúng . Khi âãún vë trê cúi cng ca âáưu ẹp váúu
(14) t vo cỉí (15) lm cho cáưn âiãưu khiãøn âi xúng âáøy trủc (5) dëch chuøn qua
trại v âèa ma sạt (7) t vo âéa ma sạt (6) lm trủc vêt quay theo chiãưu ngỉåüc lải ,
âỉa âáưu trỉåüc âi lãn khi váúu (14) t vo cỉí (13) cáưn âỉåüc nháút lãn , trủc âỉåüc âáøy
sang phi, sau âọ âỉåüc láûp lải quạ trçnh trãn.
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 13
3
7
6
4
2
1
8
5
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T

6
4
3
2
10
17

1
8
7
5
14
16
11
12
15
13
9
Hçnh 2-3 Så âäư mạy ẹp ma sạt
PHÁƯN B
THIÃÚT KÃÚ V TÊNH TOẠN
CHỈÅNG 3 PHÁN TÊCH V CHN PHỈÅNG ẠN THIÃÚT KÃÚ
3.1 Phán têch cạc u cáưu k thût
Hiãûn nay nhỉỵng thiãút bë dng trong dáûp ngüi cọ nhiãưu chng loải ph håüp
våïi tỉìng u cáưu cäng nghãû khạc nhau trong ngnh gia cäng ạp lỉûc . Å í âáy ta phi
thiãút kãú mạy dáûp thãø têch phủc vủ cho quy trçnh cäng nghãû sn xút cháún lỉu m củ
thãø l dng cho cạc ngun cäng âäüt ,càõt cạc loải tän m trong cạc chng loải mạy
hay âỉåüc sỉí dủng räüng ri l chng loải mạy ẹp lãûch tám v mạy dáûp thãø têch trủc
khuu.
Ngun l lm viãûc ca hai chng loải mạy ny hon ton tỉång tỉû nhau
âãưu sỉí dủng cå cáúu tay quay thanh truưn trong truưn âäüng cå khê âãø biãún âäøi
chuøn âäüng quay ca trủc lãûch tám hay trủc khuu thnh chuøn âäüüng âi lải ca
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 14
ọử aùn tọỳt nghióỷp Thióỳt kóỳ
maùy eùp truỷc khuyớu 63T
õỏửu trổồỹt õóứ thổỷc hióỷn nhióửu nguyón cọng trong cọng nghóỷ dỏỷp tỏỳm nhổ cừt hỗnh ,õọỹt
lọự ,dỏỷp sỏu uọỳn nhổng chuớng loaỷi maùy eùp duỡng truỷc lóỷch tỏm coù haỡnh trỗnh laỡm

vióỷc cuớa õỏửu eùp nhoớ vaỡ lổỷc eùp beù hồn so vồùi maùy eùp truỷc khuyớu .Vỗ vỏỷy ,ta choỹn
phổồng aùn laỡ thióỳt kóỳ maùy eùp truỷc khuyớu
Cỏỳu taỷo cuớa thỏn maùy dỏỷp truỷc khuyớu thổồỡng coù: Thỏn hồớ vaỡ thỏn kờn
+Kióứu thỏn hồớ: khoaớng laỡm vióỷc thổồỡng hồớ ồớ 3 phờa: phờa trổồùc vaỡ hai họng,
loaỷi naỡy lổỷc dỏỷp khọng lồùn hồn 100 tỏỳn.
+Kióứu thỏn kờn: maùy laỡm vióỷc thổồỡn hồớ ồớ hai phờa trổồùc vaỡ sau, ồớ họng coù cổớa
sọứ duỡng khi dỏỷp tổỷ õọỹng caùc phọi bng.Thỏn maùy coỡn chia ra kióứu mọỹt truỷc vaỡ hai
truỷc:
Thỏn maùy kióứu mọỹt truỷc : Laỡ daỷng thỏn maùy coù bọỹ phỏỷn truyóửn õọỹng nũm vóử
mọỹt phờa cuớa thỏn maùy(hỗnh 3-1 a) bión maùy mang õỏửu trổồỹt nũm ngoaỡi gọỳi õồợ cuớa
thỏn maùy,goỹi laỡ thỏn maùy coù truỷc cọng xọn. Nhổồỹc õióứm cuớa loaỷi thỏn maùy naỡy laỡ õọỹỹ
cổùng cuớa truỷc chờnh
.
Hỗnh 3-1a Thỏn maùy kióứu mọỹt truỷc

Thỏn maùy kióứu 2 truỷc: Laỡ loaỷi thỏn maùy coù bọỹ phỏỷn truyóửn õọỹng , bọỳ trờ ồớ 2 phờa
cuớa thỏn maùy (hỗnh 3-1 b). Bión maùy mang õỏửu trổồỹt nũm giổợa 2 gọỳi õồợ cuớa thỏn
maùy nón õọỹ cổùng vổợng cuớa thỏn maùy cao. Thỏn maùy kióứu 2 truỷc thổồỡng coù kióứu thỏn
nghióng õổồỹc vaỡ thỏn cọỳ õởnh , loaỷi thỏn nghióng õổồỹc coù ổu õióứm laỡ saớn phỏứm sau
khi dỏỷp rồỡi khoới loỡng khuọn , õổồỹc ra theo chióửu nghióng cuớa thỏn maùy.
SVTH : ọự Minh Thaỡnh - Lồùp : 99 C1A Trang 15
ọử aùn tọỳt nghióỷp Thióỳt kóỳ
maùy eùp truỷc khuyớu 63T
Hỗnh 3.1b Thỏn maùy kióứu hai truỷc
3.2 Phỏn tờch caùc kóỳt cỏỳu maùy
a. Chuyóứn õọỹng tởnh tióỳn nhồỡ truỷc khuyớu 2 truỷ.
ỷc õióứm chuyóứn õọỹng cuớa cồ cỏỳu naỡy laỡ bióỳn chuyóứn õọỹng quay n thaỡnh
chuyóứn õọỹng tởnh tióỳn lón xuọỳng cuớa õỏửu trổồỹt .
Cồ cỏỳu naỡy coù ổu õióứm laỡ õồn giaớn , hióỷu suỏỳt cao , õọỹ cổùng vổợng cuớa õỏửu
trổồỹt lồùn vaỡ haỡnh trỗnh laỡm vióỷc cuớa õỏửu eùp lồùn.

Hỗnh 3.2 Truyóửn õọỹng õóỳn truỷc khuyớu tổỡ hai phờa
b. Chuyóứn õọỹng tởnh tióỳn nhồỡ truỷc lóỷch tỏm kióứu 1 truỷc:
ỷc õióứm cuớa chuyóứn õọỹng naỡy laỡ bióỳn chuyóứn õọỹng quay truỷc lóỷch tỏm CO
1
thaỡnh chuyóứn õọỹng lón xuọỳng cuớa õỏửu trổồỹt .
Nhổng ồớ cồ cỏỳu naỡy coù õỷc õióứm laỡ do duỡng truỷc lóỷch tỏm õóứ truyóửn chuyóứn
õọỹng nón lổỷc eùp khọng lồùn lừm, õọỹ cổùng vổợng thỏỳp haỡnh trỗnh laỡm vióỷc nhoớ ,ổu
õióứm laỡ õồn giaớn dóự chóỳ taỷo.
Hỗnh 3.3 Truyóửn õọỹng õóỳn truỷc khuyớu tổỡ mọỹt phờa
c. Cồ chóỳ chuyóứn õọỹng thọng qua caùc khỏu baớn lóử:
ỷc õióứm cuớa cồ cỏỳu truyóửn õọỹng: bióỳn chuyóứn õọỹng quay cuớa khuyớu 1
thaỡnh chuyóứn õọỹng tởnh tióỳn cuớa õỏửu trổồỹt .Ta thỏỳy ồớ loaỷi cồ cỏỳu naỡy truyóửn õọỹng rỏỳt
phổùc taỷp , chióỳm khọng gian maùy lồùn do duỡng cồ cỏỳu thanh truyóửn vaỡ khuyớu baớn
SVTH : ọự Minh Thaỡnh - Lồùp : 99 C1A Trang 16
C
O1
S
S
n
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
lã,hiãûu sút truưn âäüng tháúp , hnh trçnh lm viãûc nh , khäng âạp ỉïng âỉåüc tênh
nàng kinh tãú .K thût khi thiãút kãú mạy.
Kãút lûn: Qua viãûc phán têch v âỉa ra cạc phỉång ạn thiãút kãú ca cå cáúu
cháúp hnh nhỉ trãn . Ta tháúy cå cáúu chuøn âäüng tënh tiãún nhåì tay quay con trỉåüt l
täúi ỉu ,hiãûu qu vãư màût tênh nàng k thût , hiãûu sút cao ph håüp våïi u cáưu k
thût cáưn thiãút kãú.
3.3 Chn phỉång ạn thiãút kãú
Qua viãûc phán têch chng loải mạy ẹp v mäüt säú cå cáúu truưn âäüng cng
våïi u cáưu cäng nghãû chãú tảo ta rụt ra mäüt säú u cáưu chênh âãø chãú tảo mạy ẹp

dng âãø âäüt dáûp.
Thán mạy phi vỉỵng chàõc âàûc biãût l trủc chênh ca mạy
Mạy dng âãø âäüt dáûp våïi lỉûc dáûp 63táún nãn thán mạy 2 trủ , cọ bäü truưn
âäüng c 2 phêa ,tay biãn v con trỉåüt nàòm åí giỉỵa nãn âäü cỉïng vỉỵng cao thán mạy cọ
âäü nghiãng bàòng 0
0
.
Loải mạy ta thiãút kãú l loải mạy vản nàng dng trong cäng nghãû dáûp , âäüt
läù, dáûp sáu, ún, dáûp táúm sn pháøm lm ra cọ âäü chênh xạc låïn .Âäưng thåìi kãút
cáúu chênh ca mạy cng âån gin ,dãø chãú tảo , làõp rạp âiãưu khiãøn , phủ tng thay thãú
cọ thãø gia cäng âỉåüc tải nåi sn xút ,sỉí dủng bo qun dãù dng. Âáy l nhỉỵng ỉu
âiãøm vãư màût k thût ca mạy dáùn âãún giạ thnh hả.
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 17
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T

9
3
2
11
13
12
10
8
7
6
4
5
1
PHỈ ÅNG ẠN 1

hçnh 3.4 Mạy ẹp trủc khuu
CHỈÅNG 4
TÊNH TOẠN ÂÄÜNG HC V TÉNH HC
CÅ CÁÚU KHUU- BIÃN- ÂÁƯU TRỈÅÜT
4.1 Cạc säú liãûu ban âáưu
Thiãút kãú mạy ẹp trủc khuu thán håí cọ lỉûc ẹp danh nghéa P = 63 táún
Theo [6] ta cọ
Hnh trçnh âáưu trỉåüt S =100 mm
Säú hnh trçnh âáưu trỉåüt trong 1 phụt n = 52 láưn / phụt
Khong cạch tỉì âáưu trủc ca âáưu trỉåüt âãún thán mạy C = 260 mm
4.2.Hnh trçnh v täúc âäü âáưu trỉåüt
4.2.1 Hnh trçnh
Âãø biãún âäøi chuøn âäüng ca trủc khuu thnh chuøn âäüng tënh tiãún ca
âáưu trỉåüt ngỉåìi ta ạp dủng phäø biãún cå cáúu tay quay thanh truưn (khuu-biãn)
.Chiãưu di tay quay R chênh l bạn kênh lãûch tám ca trủc khuu .Chiãưu di L ca
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 18
ọử aùn tọỳt nghióỷp Thióỳt kóỳ
maùy eùp truỷc khuyớu 63T
bión laỡ khoaớng caùch giuợa hai tỏm cuớa 2 ọứ bi ồớ 2 õỏửu bión trón vaỡ dổồùi.Khi õỏửu trổồỹt
chuyóứn õọỹng õi laỷi coù hai vở trờ maỡ ồớ õoù tỏm bión vaỡ tỏm truỷc khuyớu cuỡng trón õổồỡng
truỷc .Ngổồỡi ta goỹi 2 vở trờ naỡy laỡ õióứm chóỳt trón (CT) vaỡ õióứm chóỳt dổồùi (CD).
Khoaớng caùch giổợa hai vở trờ õoù laỡ haỡnh trỗnh toaỡn phỏửn S cuớa õỏửu trổồỹt vaỡ S
= 2R laỡ mọỹt trở sọỳ khọng õọứi.Mọựi voỡng quay cuớa truỷc khuyớu õỏửu trổồỹt thổỷc hióỷn 2
haỡnh trỗnh,haỡnh trỗnh õi xuọỳng vaỡ haỡnh trỗnh õi lón.
Hỗnh 4-1Sồ õọử haỡnh trỗnh õỏửu trổồỹt
Thổỷc chỏỳt cuớa phỏửn naỡy laỡ phỏửn õọỹng lổỷc hoỹc cuớa cồ cỏỳu tay quay thanh
truyóửn,õóứ xaùc õởnh cọng suỏỳt trón maùy ta cỏửn xaùc õởnh caùc lổỷc taùc duỷng caùc khỏu tổỡ
lổỷc dỏỷp ồớ õỏửu trổồỹt bũng caùch phỏn tờch lổỷc.
Vồùi: + Baùn kờnh lóỷch tỏm truỷc khuyớu R = 50 mm
+ Chióửu daỡi tay quay L = 500 mm

+ Haỡnh trỗnh cuớa õỏửu trổồỹt S =100 mm
+ S

=R
( ) ( )
[ ]
+ 212501 cos,cos
Goùc quay cuớa truỷc khuyớu tổồng ổùng vồùi haỡnh trỗnh laỡm vióỷc goỹi laỡ goùc laỡm
vióỷc cuớa truỷc khuyớu ,goùc naỡy õổồỹc tờnh tổỡ 5 - 30
0
.
Trong thổỷc tóỳ saớn xuỏỳt thỗ ta phaới tờnh giaù trở cuớa S

Aùp duỷng cọng thổùc :
S
( ) ( )
[ ]
+= 212501 cos,cosR
ỷt
f
=
( ) ( )
[ ]
+ 212501 cos,cos

RfS =
Tổỡ cọng thổùc trón ta thỏỳy
RfS =
phuỷ thuọỹc vaỡo goùc

vaỡ

SVTH : ọự Minh Thaỡnh - Lồùp : 99 C1A Trang 19
S
L
R
CT
CD
CT
CD
2R
S
R
L
ọử aùn tọỳt nghióỷp Thióỳt kóỳ
maùy eùp truỷc khuyớu 63T
Trong õoù :

:Goùc quay cuớa truỷc khuyớu õổồỹc tổỡ CD
Do õoù :
S
cuợng tờnh tổỡ õióứm chóỳt dổồùi ngổồỹc chióửu vồùi chióửu quay cuớa truỷc
khuyớu .

L
R
=
: Hóỷ sọỳ chióửu daỡi cuớa bión
ó ứõồn giaớn trong vióỷc tờnh toaùn ngổồỡi ta tờnh sụn caùc giaù trở cuớa
f

phuỷ
thuọỹc vaỡo

vaỡ

,bióỳt õổồỹc giaù trở cuớa
f
nhỏn vồùi R thỗ ta õổồỹc giaù trở cuớa
S
Ta coù :

mm
S
R 50
2
100
2
===

10
500
50
500
,
L
R
mmL
===
=
ọỳi vồùi maùy eùp truỷc khuyớu õồn õọỹng lổỷc eùp danh nghộa õổồỹc taỷo nón khi goùc

quay cuớa truỷc khuyớu tổỡ 5
0


30
0
tờnh tổỡ õióứm chóỳt dổồùi cuớa õỏửu trổồỹt ,ngổồỹc vồùi
chióửu chuyóứn õọỹng õi xuọỳng cuớa õỏửỡu trổồỹt.
óứ õaỷt õổồỹc hióỷu quaớ tọỳt nhỏỳt khi dỏỷp ta choỹn goùc
30=
0
vỗ ồớ õoù lổỷc dỏỷp lồùn
Theo [6] vồùi goùc
30=
0
ta coù
f
=0,146


Khoaớng haỡnh trỗnh laỡm vióỷc
mm,,.f.RS 37146050 ===
b. Tọỳc õọỹ cuớa õỏửu trổồỹt
Sau mọỹt voỡng quay cuớa truỷc khuyớu õỏửu trổồỹt õi qua 2 vở trờ CT vaỡ CD.Qua
mọựi vở trờ õỏửu trổồỹt thay õọứi vở trờ chuyóứn õọỹng .Giai õoaỷn bừt õỏửu dỏỷp ,õỏửu trổồỹt coù
1 trở sọỳ tọỳc õọỹ naỡo õoù sau õoù haợm dỏửn tồùi 0 tọỳc õọỹ õỏửu trổồỹt phuỷ thuọỹc vaỡo baùn kờnh
lóỷch tỏm R,vở trờ goùc laỡm vióỷc vaỡ sọỳ voỡng quay cuớa truỷc khuyớu .Tọỳc õọỹ lồùn nhỏỳt cuớa
õỏửu trổồỹt õổồỹc tờnh :
V = 0,105.R.n (m/s) theo trang 19,[6]

V = 0,105.50.52 = 273
mm
/s = 0,273
m
/s
Tọỳc õọỹ naỡy tổồng ổùng vồùi goùc laỡm vióỷc cuớa truỷc khuyớu laỡ : 82
0

ữ
85
0
.
v
max
< 0,6
m
/s (Maùy eùp saớn xuỏỳt trong nổồùc)
Tọỳc õọỹ cuớa õỏửu trổồỹt thổỷc ra chố aớnh hổồớng õóỳn õọỹ moỡn cuớa chaỡy vaỡ cọỳi.Khi tọỳc
õọỹ õỏửu trổồỹt tng thỗ tọỳc õọỹ moỡn cuớa khuọn cọỳi cuợng tng theo :
Chuyóứn vở cuớa õỏửu trổồỹt .
SVTH : ọự Minh Thaỡnh - Lồùp : 99 C1A Trang 20

CD
CT
CD
R
CT
X
C

L

O
D
ọử aùn tọỳt nghióỷp Thióỳt kóỳ
maùy eùp truỷc khuyớu 63T
Hỗnh 4-2 Sồ õọử chuyóứn vở cuớa õỏửu trổồỹt
X = AB = OA - ( DO + BD )
X = ( R + L ) - ( Rcos

+ L.cos

)
Trong õoù :
L : Chióửu daỡi thanh truyóửn : L =500 mm
R :Baùn kờnh quay cuớa truỷc khuyớu :R =50 mm


:Goùc quay cuớa truỷc khuyớu tổồng ổùng vồùi X tổỡ CD


:Goùc lóỷch giổợa 2 õổồỡng tỏm thanh truyóửn vaỡ õổồỡng tỏm õỏửu trổồỹt

10
500
50
,
L
R
===

( Thọng sọỳ kóỳt cỏỳu )
Ta coù thóứ vióỳt :















+







+= coscosRX
11
1
ỏy laỡ cọng thổùc chuyóứn vở cuớa õỏửu trổồỹt .óứ tờnh toaùn gỏửn õuùng trở sọỳ cuớa
X coù thóứ ta duỡng cọng thổùc .Tổỡ

OCB,ta coù :



=
sin
sin
vaỡ
=
2
1 sincos
Maỡ : cos
( )
2
1
2222
11 == sinsin
SVTH : ọự Minh Thaỡnh - Lồùp : 99 C1A Trang 21
A
B
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T
Biãún âäøi sau âọ rụt gn ta âỉåüc cäng thỉïc gáưn âụng sau :
X = R
( ) ( )







α−
λ
+α− coscos 1
4
1
( 3-1 )
Váûn täúc ca âáưu trỉåüt
Láúy âảo hm (3-1) âäúi våïi thåìi gian ta cọ täúc âäü ca âáưu trỉåüt tênh theo cäng
thỉïc :
V =
ω
α
=
α
α
= .
d
dX
dt
d
.
d
dX
dt
dX
Trong âọ :
dt
dα

=ω
:Täúc âäü gọc ca trủc khuu
Do âọ : V = R
B Rsinsin ω=






α
λ
+αω 2
2
(3-2)
Trong âọ :






α
λ
+α= 2
2
sinsinB
Täúc âäü trung bçnh ca âáưu trỉåüt : V
tb
=

30
n.S
m/s
S :hnh trçnh âáưu trỉåüt S = 2R = 100 mm = 0,1m
n: l säú vng quay ca trủc khuu n = 52 vg/ph

s/mms/m,
.,
V
tb
1731730
30
5210
===⇒

Gia täúc ca âáưu trỉåüt
Láúy âảo hm ca cäng thỉïc (3-2) âäúi våïi thåìi gian ,ta cọ cäng thỉïc gia täúc
ca âáưu trỉåüt l :

ω
α
=
α
α
== .
d
dv
dt
d
.

d
dv
dt
dv
j

( )
α+αω= 2
2
coscos.Rj
Âàût :
αλ+α= 2coscosC

C Rj
2
ω=⇒
Chiãưu ca gia täúc quy âënh nhỉ sau :Chiãưu hỉåïng tám O l chiãưu dỉång
ngỉåüc lải l chiãưu ám :
Gia täúc cỉûc âải khi láúy âảo hm :

( )
022
2
=αλ+αω−=
α
sinsin.R
d
dj

Tỉïc l :

( )
022 =αλ+α sinsin
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 22
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T

( )
041
04
=αλ+α
=ααλ+α
cossin
cossinsin

0=αsin
khi
0=α
hay
0
180=α
1+4






λ
−=α⇒=αλ
4

1
0 arccos

445
30
52143
30
2
,
.,n.
==
π
=ω
rad/s
Váûn täúc truưn ca thanh truưn :
Thanh truưn l bäü pháûn chuøn âäüng phỉïc tảp trong màût phàóng thàóng gọc
våïi âỉåìng tám trủc khuu .Âáưu nh thanh truưn chuøn âäüng tënh tiãún theo âáưu
trỉåüt Âáưu to thanh truưn chuøn âäüng quay trn quanh âỉåìng tám trủc khuu våïi
váûn täúc coi nhỉ khäng âäøi .
Vç váûy chuøn âäüng thanh truưn biãún thiãn theo quan hãû sau âáy :

( )
λ=β
αλ=β
arcsin
sinarcsin
max
Láúy âảo hm theo thåìi gian ta âỉåüc :

α

β
ω=
α
α
β
=
β
=ω
d
d
dt
d
.
d
d
dt
d
tt
(3-3)
Trong âọ
ω
l váûn täúc trủc khuu
Do :
λλ=β sinsin


ααλ=ββ⇒ d.cosd.cos
Hay :
β
α

λ=
α
β
cos
cos
d
d
Váûy :
α
αλ−
ωλ
=
β
α
ωλ=ω cos.
sin
.
cos
cos
tt
22
1
Gia täúc gọc ca thanh truưn
Âảo hm 3-3 theo thåìi gian ta âỉåüc :

α
ω
ω=
α
ω

=
ω
=ξ
d
d
.
d
d
dt
.d
tttttt

( )
( )
3
22
22
1
1
αλ−
α
λ−λω−=ξ⇒
sin
sin
tt
CHỈÅNG V
TÊNH TOẠN ÂÄÜNG LỈÛC HC MẠY
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 23
Âäư ạn täút nghiãûp Thiãút kãú
mạy ẹp trủc khuu 63T

Tênh toạn âäüng lỉûc hc ca mạy thỉûc cháút l âi xạc âënh cạc lỉûc tạc dủng lãn
cå cáúu mạy v phỉång chiãưu ca chụng ,mủc âêch l xạc âënh lỉûc tạc dủng lãn cạc
kháu : Âáưu trỉåüt ,thanh truưn v cúi cng l tçm cạc hãû sä úlỉûc tạc dủng lãn kháu
dáùn (trủc khuu ). Tỉì cạc thäng säú k thût ca mạy â chn v lủc ẹp danh nghéa
ca mạy.
5.1 LỈÛC ẸP DANH NGHÉA V LỈÛC ẸP CHO PHẸP CA ÂÁƯU
TRỈÅÜT :
Mäüt trong nhỉỵng thäng säú k thût cå bn v quan trng l lỉûc ẹp danh
nghéa hay cn gi l lỉûc ẹp .Âäúi våïi ẹp trủc khuu gọc quay trủc khuu
α
tỉì (5
÷
30
0
) tênh tỉì âiãøm chãút dỉåïi ca âáưu trỉåüt ngỉåüc våïi chiãưu chuøn âäüng âi xúng
ca nọ.
Lỉûc ẹp danh nghéa khäng phi l lỉûc cäú âënh m phủ thüc vo gọc quay v
chiãưu di hnh trçnh S (mm) ca âáưu trỉåüt .Nhỉ váûy mún xạc âënh lỉûc ẹp danh
nghéa trỉåïc hãút ta phi xạc âënh pháưn hnh trçnh lm viãûc ca âáưu trỉåüt .Trong thỉûc
tãú ,hnh trçnh lỉûc cọ lỉûc danh nghéa ráït nh so våïi hnh trçnh tênh toạn trong thuút
minh .Lỉûc ẹp danh nghéa chè phạt sinh khi hnh trçnh âáưu trỉåüt gáưn tåïi âiãøm chãút
dỉåïi.
Lỉûc ẹp danh nghéa l lỉûc låïn nháút tạc dủng vo âáưu trỉåüt .Khäng lm hỉ
hng âãún cạc bäü pháûn mạy.Do âọ , khi tênh toạn lỉûc ẹp cáưn lỉu mạy ẹp cọ 1 hãû säú
an ton v âäü bãưn trong phảm vi lỉûc giåïi hản â cho , gi l lỉûc cho phẹp ca âáưu
trỉåüt .
Ta chn lỉûc ẹp danh nghéa :
P = 63 (táún) = 630 (kN)
5.2. PHÁN TÊCH LỈÛC TRÃN CÅ CÁÚU :
Trong quạ trçnh chuøn âäüng cäng tạc ca mạy ẹp (cå cáúu tay quay con

trỉåüt ) chëu tạc dủng ca cạc lỉûc :
Lỉûc quạn tênh ca cạc chi tiãút cọ khäúi lỉåüng chuøn âäüng .
Lỉûc ẹp âáưu trỉåüt .
Trng lỉûc .
Lỉûc ma sạt cạc khåïp âäüng.
Quạ trçnh phán têch lỉûc thãø hiãûn (hçnh v 4-1) gäưm :
Tải âáưu ẹp B.
+ Lỉûc ẹp âãø lm biãún dảng v càõt váût liãûu P
c

+ Lỉûc quạn tênh Pqt .
SVTH : Âäù Minh Thnh - Låïp : 99 C1A Trang 24
ọử aùn tọỳt nghióỷp Thióỳt kóỳ
maùy eùp truỷc khuyớu 63T
`
Hỗnh 5-1 Sồ õọử phỏn tờch lổỷc
Lổỷc ma saùt giổợa õỏửu trổồỹt vaỡ raợnh trổồỹt (do lổỷc ma saùt nhoớ coù thóứ boớ qua ).
Ta coù :
qtc
PPP

+=
1

P
1
: Lổỷc taùc duỷng lón õỏửu nhoớ thanh truyóửn vaỡ õỏứy thanh truyóửn .Phỏn tờch P
1
thaỡnh 2 lổỷc :
+ Lổỷc P

tt
: taùc duỷng doỹc theo õổồỡng tỏm thanh truyóửn .
+ Lổỷc
N

: taùc duỷng theo phổồng thúng goùc vồùi õổồỡng tỏm õỏửu trổồỹt .
Ta coù : N = P
1
tg

, P
tt
=
cos
P
1
Taỷi C : P
tt
õổồỹc phỏn tờch ra thaỡnh 2 thaỡnh phỏửn :
+ Lổỷc tióỳp tuyóỳn
T

vaỡ lổỷc phaùp tuyóỳn
Z

taùc duỷng lón tỏm chọỳt khuyớu .

ZTP
tt

+=
Tổỡ quan hóỷ lổồỹng giaùc ta coù :
T = P
tt
sin
( )
( )



cos
sin
1
+
=+ P

( )
( )

+
=+=
cos
cos
PcosPZ
tt 1
SVTH : ọự Minh Thaỡnh - Lồùp : 99 C1A Trang 25
CT
T
Ptt
T

CD
Pt
Ptt
Pc
Pat
Pk
Z
O
R
N
B