Cấm đoán có thể khiến trẻ hạn chế phát triển tư duy pot

Cấm đoán có thể khiến trẻ hạn chế phát triển
tư duy
Con bạn có thể không bao giờ nói ra, nhưng chắc hẳn hơn một lần,
với những mệnh lệnh cấm, chúng sẽ nghĩ mình là tên tù bị nhốt dưới
sự cai quản của một cai tù đầy quyền lực là bố mẹ chứ không được
sống thoải mái trong ngôi nhà của mình. Bạn đã bao giờ nghĩ rằng
mình đã từng trở thành một cai ngục?

Từ khi mới lẫm chẫm bước đi và khám phá thế giới xung quanh, trẻ
đã bắt đầu nhận được lệnh: Không được sờ vào chỗ nọ, đụng vào
chỗ kia.

Khi rời ti mẹ và chuyển sang tập ăn dặm, rồi tập ăn thức ăn cứng, trẻ
muốn tự mình điều khiển chiếc thìa hay chiếc bát của riêng mình thì
đã nghe bố mẹ hét: Đừng có làm rơi vãi khắp nhà như thế.

Khi trẻ muốn tham gia vào việc nhà, mẹ đuổi ra khỏi bếp và bảo:
Đừng có vào đây phá quấy, ra sân mà chơi.

Khi trẻ muốn khám phá thiên nhiên, cha mẹ bảo: Đừng có thò tay
xuống đất, không ai hơi đâu mà rửa ráy suốt ngày được.

Và khi trẻ biết làm mọi thứ, tự ý thức, tự hành động, lại còn có lý lẽ
để biết "cãi lại" bố mẹ nữa thì các câu "Đừng" càng ngày càng xuất
hiện với tần suất liên tục. Con cái phát ốm lên vì những yêu cầu
"Đừng có bật ti vi to thế", "Đừng có nhảy nhót loạn nhà lên như thế",
"Đừng có động tí là chảy nước mắt ra như thế", "Đừng có phá cái ô
tô đồ chơi mới mua như thế"

Bố mới mua cho con trai 4 tuổi một chiếc máy bay đắt tiền, có điều
khiển từ xa. Bố thực hành trước. Con trai thấy chiếc máy bay bay

lượn trên không rất điệu nghệ. Cậu con trai mới 4 tuổi thì chưa thể
điều khiển được chiếc máy bay nên nhìn bố làm một lúc thì chán và
đòi để chơi theo kiểu của cậu. Bấm lung tung một hồi, máy bay bay
lộn tùng phèo và vỡ cánh.

Con lôi máy bay ra vặt cánh hỏng, gỡ phi công. Bố xót ruột giằng lấy,
mắng con "Đừng có chơi cái này nữa. Con chơi thế mà gọi là chơi
à?". Con bị tước mất đồ chơi đáng ra là của mình thì ấm ức. Đồ chơi
của con nhưng phải chơi theo đúng kiểu của bố cơ!

Đồ chơi của trẻ cũng không được chơi theo kiểu của trẻ. Tập xúc ăn
cũng phải theo yêu cầu của bố mẹ, không được xảy ra sai sót. Cho
đến cả việc biểu hiện phản ứng bằng nước mắt cũng không được.
Làm trẻ con khổ thế đấy!

Trẻ mong muốn không bị cấm đoán. Trẻ mong muốn được tự do mày
mò và trải nghiệm theo ý tưởng của tuổi thơ. Tuy nhiên, ngoài những
lo lắng lường trước cho những điều không hay có thể xảy đến, cha
mẹ thường đặt cả những yêu cầu, tiêu chuẩn của người lớn để đòi
hỏi trẻ thực hiện.

Những cấm đoán khiến đứa trẻ hạn chế phát huy khả năng tư duy và
phát kiến trong lúc chơi, khiến trẻ trở nên thụ động, làm gì cũng lo
lắng bố mẹ phản đối. Một đứa trẻ luôn đợi bố mẹ đồng ý rồi mới làm
hoặc vừa chơi vừa xét nét thái độ của cha mẹ, có khi được cha mẹ,
người lớn khen là trẻ ngoan nhưng ở khía cạnh nào đó, nó đã hạn
chế tính tự quyết và bạo dạn.

Cố bác sĩ Nguyễn Khắc Viện đã từng kết luận: "Hạnh phúc cho em
bé biết bao khi gặp được bố mẹ biết cân nhắc liều lượng ép buộc,

cấm đoán, trừng phạt tuỳ theo mức độ lớn lên, khôn lên và mức độ
trưởng thành của con".