BO TRÌ CÔNG NGHIP VIT NAM
Vinamain.com
- & -
Lionel Dupont
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
2
TÀI LIU THAM KHO
§ L’entreprise communicante, sous la direction de Claude Foulard, 1998.
§ La gestion de production, 3
e
edition revue et augmentée, Jean Bénassy, 1998.
§ Le commerce électronique - aspects juridique, sous la direction de Alain
Bensoussan, 1998.
§ Gestion financière - les enjeux essentiels, Jean Darsa, 1997
§ La conception en communication - méthodologie qualité, Sylvie Leleu-Merviel,
1997.
§ Les systèmes transactionnels-concepts, normes et produits, Jérôme Besancenot,
Michèle Cart, Jean Ferré, Rachid Guerraoui, Philippe Pucheral, Bruno Traverson,
1997.
§ Une nouvelle gestion industrielle, Hugues Molet, 1997.
§ La logistique de l’entreprise - le supply chain manangement, Pascal Eymery,
1997.
§ Connaissance et savoir-faire en entreprise - intégration et capitalization,
coordonnateur Jean-Marc Fouet, 1997.
§ Informatique de compétition, Jean-Francois Gautier, Alan Fustec, 1997.
§ Gestion de flux en enterprise - modélisation et simultation, Jean-Francois Claver,
Jacqueline Gélinier, Dominique Pitt, 1997.
§ Le juste à temps - produire autrement, 2
e
edition revue et augumentée, Claude
Marty, 1997.
§ Transport et logistique, Jacques Pons, 1997.
§ La performance économique en entreprise, coordonnateurs : Jacques-Henri Jacot,
Jean-Pierre Micaelli, 1996.
§ L’informatique et le droit fiscal, Mémento-guide Alain Bensoussan, 1995.
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
3
NI DUNG MÔN HC
1. Gii Thiu
1.1 Li nói đu
1.2 Doanh nghip – Trung tâm sn xut
1.3 Doanh nghip – n v kinh t
1.3.1 Giá tr gia tng
1.3.2 Chu k công nghip
1.3.3 Tính toán chi phí
1.4 Kinh doanh trong môi trng hin đi
1.4.1 Tin trin ca th trng và cnh tranh
1.4.2 Toàn cu hoá hot đng kinh t
1.4.3 i mi nhanh chóng sn phm
1.4.4 Tác đng ca môi trng trên doanh nghip
1.5 Loi hình doanh nghip
1.5.1 Loi hình theo dòng nguyên liu
1.5.2 Phng thc đáp ng th trng
1.5.3 Tính lp li ca sn xut
1.5.4 T chc sn phm/Qui trình
1.5.5 Bn cht ca giá tr gia tng
2. Qun Lý Tn Kho
2.1 Gii thiu
2.1.1 Chi phí kho
2.1.2 S cn thit ca kho
2.1.3 Chc nng ca kho
2.2 Phng din thông tin ca qun lý kho
2.3 Qun lý hàng cung ng
2.3.1 Gii thiu
2.3.2 H thng quyt đnh
2.4 Loi hình
3. Mô Hình Qun Lý Quyt nh
3.1 Lng hàng kinh t
3.1.1 Mô hình
3.1.2 Phân tích nng lc
3.1.3 Công thc khác
3.1.4 ng dng
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
4
3.2 Lng hàng tung ra đu đng lúc khi đu
3.3 Mô hình vi chi phí bin đi
3.3.1 Giá hàng hóa theo s lng q yêu cu
3.3.2 Chi phí đt hàng ph thuc vào s lng
3.3.3 Giao hàng theo đt
3.3.4 Mô hình Wilson vi s thiu ht hàng
4. Lch Sn Xut
4.1 Mô hình da trên t s phc v
4.1.1 Ví d m đu
4.1.2 Tính t s dch v theo thi gian
4.1.3 Tính t s dch v theo chi tit b
4.2 Tn kho vi tn s quay vòng bng không: bán báo
4.2.1 Biu din mô hình
4.2.2 Mô hình hóa
4.2.3
Cách din đt
4.2.4 Ví d không liên tc
4.2.5 Ví d liên tc
4.3. Mô hình lp lch sn xut theo C
p
, C
r
hàm ca thi gian và s lng hàng hoá.
4.3.1 Mô hình hóa
4.3.2 Ví d không liên tc
4.3.3 Ví d liên tc
4.4. Mô hình lch sn xut theo C
r
hàm ca s lng hàng hoá
4.4.1 Mô hình hóa
4.4.2 Ví d không liên tc
4.4.3 Ví d liên tc
4.4.4 Bin
4.5. Ph lc: bng P(z)
5. Qun lý đim đt hàng
5.1. Gii thiu
5.1.1 Cách tin hành
5.1.2 Các gi thit
5.1.3 Nghiên cu tng quát
5.1.4 Cách xác đnh X
L
5.2. Thi hn giao hàng L đc bit
5.2.1 T s dch v
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
5
5.2.2 Gim thiu chi phí
5.3. Thi hn giao hàng bt đnh
5.3.1 Gii quyt theo phân tích
5.3.2 Mô phng
5.3.3 Ví d
6. Hoch đnh sn xut
6.1. Nguyên nhân và vai trò ca hoch đnh
6.1.1 Mi quan h gia k hn khách hàng và k hn sn lng
6.1.2 Kh nng phn ng đi vi gim cu
6.2. H thng hoch đnh
6.3. H thng phân cp và tng hp
6.3.1 Nguyên lý tng hp
6.3.2 Tng hp
(tính đn) thi gian
6.3.3 Tng hp sn phm
6.3.4 Tng hp phng tin sn xut
6.4. H thng phân cp
7. D báo nhu cu
7.1. Chu k sng ca sn phm
7.2. c tính ca d báo
7.3. Nhng k thut d báo
7.4. Chui thi gian: phân tích các d liu
7.5. Nghiên cu theo thi gian: tng quan
7.5.1 Phân tích chui
7.5.2 Các loi hình
7.5.3 Ký hiu
7.5.4 ánh giá mt d báo
7.6. Chui không đi
7.6.1 Ví d m đu
7.6.2 Bình quân di đng da trên L thi đan quá kh gn nht
7.6.3 K tht làm trn hàm s m
7.7. Chui có xu hng
7.7.1 Ví d m đu
7.7.2 K thut làm trn hàm s m bc 2
7.7.3
ng gim
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
6
7.8. Chui theo mùa
7.8.1 Ví d m đu
7.8.2 Kim tra đnh k L
7.8.3 Chn mô hình
7.8.4 Tính tóan v xu hng
7.8.5 Tính tóan các h s
7.8.6 K thut làm trn hàm m 3
7.9 Ph lc: Nhc s li v thng kê
8. Hoch đnh bng chng trình tuyn tính
8.1 M đu
8.2 Mô hình mt giai đon
8.2.1 Ví d m đu
8.2.2 Mô hình trong trng hp tng quát
8.3 Vic tính đn các tài nguyên cng thêm
8.3.1 Ví d m đu
8.3.2
t bin
8.3.3 Mô hình trong trng hp tng quát
8.4 Xét đn đn s đa tr
8.5 Hoch đnh cho mt k hn cho trc
8.5.1 Ví d m đu
8.5.2 Mô hình hóa ví d
8.5.3 Mô hình hóa
8.6 Mô hình có tính đn s thiu ht
8.6.1 Các ln bán ht vì thiu hàng
8.6.2 Các ln bán tr vì thiu hàng
9. Hoch đnh bng chng trình đng
9.1 Gii thut cho trng hp tng quát
9.1.1 Ví d m đu
9.1.2 Mô hình hóa
9.1.3 Mô hình hóa bng đ th
9.1.4 áp án cho ví d
9.2 Gii thut trong trng hp thiu ht
9.2.1 nh ngha
9.2.2 Mô hình hóa
9.2.3 Mô hình hóa bng đ th
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
7
9.2.4 Ví d
10. Phng pháp Hoch đnh nhu cu vt t MRP -Material Requirement Planning
10.1 T MRP1 đn ERP
10.2 Ví d m đu
10.3 Chu trình công nghip
10.4 Th t tính toán
10.5 Tính toán nhu cu
10.6 Vic tính đn nhng ràng buc trong sn xut
10.6.1 D tr an toàn
10.6.2 Nhu cu đc lp
10.6.3 Lng sn xut nh nht
10.6.4 Ph phm
10.6.5 S tp hp và gia công
10.7 Qun tr cung ng
10.7.1 Phng pháp Wagner Within
10.7.2 Phng pháp gn đúng
–Heuristique- ca Silver Meal
10.7.3 Phng pháp chi phí đn v ti thiu
10.7.4 Phng pháp cân bng gia chi phí tn kho và chi phí bt du qui trình
10.7.5 Phng pháp sàn xut theo dn hàng
10.7.6 n hàng vi sô lng c đnh hay kinh t
10.7.7 S lng ti thiu trong tng giai đan
10.8 Các gii hn ca phng pháp MRP
10.9 Vic tính đn các nng lc trong phng pháp MRP2
10.9.1 Tính chi phí
10.9.2 S điu chnh chi phí /nng lc
11. Kanban và OPT
11.1 Kanban
11.1.1 Nguyên lý Kanban
11.1.2 Kanban trong ba vùng
11.1.3 Chui (mt xích) Kanban
11.1.4 Kanban chuyn giao
11.1.5 Kanban và MRP
11.2 K thut ti u hóa sn xut – OPT: Optimized Production Technology.
11.2.1 Khái nim v OPT
11.2.2 Phn mm OPT
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
8
11.2.3 Qun lý nhng đim ùn tc.
12. Lch tin đ d án
12.1 nh ngha
12.2 Nhng điu tiên quyt ca qun lý d án
12.2.1 Nhng nhà ph trách
12.2.2 Phân tích theo tng nhóm nhim v
12.2.3 Liên kt các nhim v
12.3
H s
12.3.1 T chc và kim soát
12.3.2 Ví d
12.4 Vn đ c bn
12.4.1 Tính toán thi hn sm nht
12.4.2 Thi hn tr nht
12.4.3 Khon thi gian an tòan
12.5 Bn theo dõi
12.5.1 Gin đ Gantt
12.5.2
Gii thiu d án
12.6 M rng
12.6.1 Vic tính đn nhng ràng buc v thi gian
12.6.2 Vic tính đn tin d
12.7 PERT bt đnh
12.7.1 Gii quyt bng phân tích
12.7.2 Gii quyt bng mô phng
12.8 Lch tin đ vi tài nguyên tiêu th đc
12.9 Lch tin đ vi tài nguyên không tiêu th đc
12.9.1 Phng pháp chui
12.9.2 u nhc đim ca phng pháp chui
12.10 PERT chi phí
12.11 Khai thác các kt qu
12.11.1 Vic phân tích tin trình ch yu
12.11.2 Kim sóat
12.12
th không khép kín
12.12.1 Các đc tính
12.12.2 Xác đnh mt topo bc ba
12.13 Ph lc : Phng pháp gn đúng và các vn đ NP-hoàn thin
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
9
13. Qun tr máy móc
13.1 S cân bng ca máy móc và sn phm
13.1.1 Kh nng
13.1.2 lch sn xut
13.1.3 im điu chnh
13.2 Các ch s v vn hành
13.2.1 tin cy
13.2.2 Kh nng bo trì
13.2.3 S sn sàng
13.3 Các ch s v nng sut
13.3.1 Nhp đ danh đnh
13.3.2 T l nng sut
13.3.3 S ci thin TRS
13.4 S bo trì và tin trin ca nó
13.5 5S
13.6 Bo trì sn xut toàn din(TPM)
13.7 Qun tr bo trì vi s h tr ca máy tính(GMAO)
13.8 Gim thi gian ci to
13.8.1 Lô hàng sn xut
13.8.2 Phng pháp SMED
13.9 AMDEC
13.9.1 Gii thiu
13.9.2 Tin hành AMDEC
14. Qun tr phân xng
14.1 B trí máy móc
14.1.1 Dây chuyn sn xut
14.1.2 Phân xng truyn thng
14.1.3 Cm sn xut
14.2 T chc công vic
14.2.1 T chc khoa hc v lao đng
14.2.2 Các mô hình trung gian
14.2.3 Các mô hình mi
14.3 Tính linh hot và phân xng linh hot
14.3.1 nh ngha
14.3.2 S linh hot do nhân lc
14.3.3 S linh hot nh thit b
14.4 Cân bng chuyn
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
10
14.4.1 Ví d
14.4.2 Vn đ chung
14.4.3 M rng
14.5 Phân chuyn thành nhiu mô hình khác nhau
14.5.1
Vic làm trn các gánh nng công vic
14.5.2 Các đi tng khác
14.5.3 Nghiên cu mt chui ti u
14.6 B trí li phân xng truyn thng
14.6.1 Gii thiu
14.6.2 Tìm kim mt s phân tích hoàn ho
14.6.3 Gii thut ROC ca King
14.6.4 Gii thut BEA
14.6.5 Gii thut s dng
giao tip khách hàng
14.7 B trí theo logique
14.7.1 Phân xng flow-shop
14.7.2 Phân xng job-shop :
phng pháp mt xích
14.8 B trí theo vt lý
15. Lch trình tin đ ca phân xng
15.1 Gii thiu
15.1.1 nh ngha
15.1.2 S đa dng ca vn đ
15.1.3 Ký hiu
15.1.4 Các tiêu chun
15.2
Dc tính tng quát
15.2.1 Tin đ hiu qu (tích cc)
15.2.2 Tính hp thc
15.2.3 Tin đ không tr hn ( Lp tc)
15.3.4 Mi quan h gia các nhim v
15.3 Vn đ trên mt máy
15.3.1 Ti thiu hóa toàn b quá trình
15.3.2 Ti thiu hóa các d dang
15.3.3 Ti thiu hóa s chm tr
15.3.4 Mô hình hoá bng chng trình tuyn tính
15.3.5 Gii quyt bng phng pháp SEP
15.4. Nhng vn đ trên nhiu máy
15.4.1 Flow-shop trên 2 máy
15.4.2 Job-shop trên 2 máy
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
11
15.4.3 Flow-shop trên m máy
15.4.4 Nhng vn đ trên m máy
16. Cht lng trong sn phm
16.1. Gii thiu
16.1.1 nh ngha
16.1.2 Qui trình xây dng cht lng
16.2. T kim tra đn cht lng toàn din
16.2.1 Kim tra
16.2.2 Hat đng da trên cht lng
16.2.3 m bo cht lng
16.3. Kim tra cht lng
16.3.1 Gii thiu
16.3.2 Kim tra và các tiêu chun
16.3.3 Kim tra ni làm vic
16.4. m bo cht lng
16.4.1 Gii thiu
14.4.2 Tiêu chun ISO 9000
17. Giám sát thng kê ca qui trình
17.1. Gii thiu
17.2. Phiu kim tra
17.2.1 nh ngha
17.2.2 Phiu kim tra thuc tính
17.2.3 Phiu kim tra đo lng
17.2.1 nh ngha
17.2.4 Phiu CUSUM và EWMA
17.3. Giai đon phân tích s b MSP
17.3.1 Nghiên cu kh nng ca mt qui trình
17.3.2 Phân tích đng thái ca mt qui trình bi phiu kim tra
17.3.3 Kim tra qui trình
17.4. Xây dng phiu kim tra cho mt phép đo đc
17.4.1 Mô hình
17.4.2 Ví d
17.5. S dng phiu kim tra trong giai đon khai thác
17.6. Giai đon ci tin liên tc
17.7. Kim tra cht lng theo thuc tính
17.7.1 iu kin s dng
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
12
17.7.2 Phiu (p) và (np)
17.7.3 Phiu (c) và (u)
17.8. Ph lc
18. Kim tra bng phng pháp ly mu
18.1. K hoch ly mu đn gin
18.2. Mô hình hoá
18.3. Tiêu chun ca mu
18.4. K hoch kép và k hoch ly nhiu ln
18.5. K hoch tin trin
18.6. Phng thc kim tra
19. Sn xut theo phng pháp nhanh và trit lý kp thi đúng lúc
19.1. Tin trin ca h thng sn xut
19.1.1 H thng th công
19.1.2 Sn xut dây chuyn
19.1.3 Trit lý Just in time và sn xut theo theo đn hàng
19.2. Nhng khái nim
19.3. Chính sách 7 không
19.4. Gim tn kho t phía cung ng
19.4.1 Tn kho do nguyên nhân kinh t
19.4.2 Hàng cung ng khác
19.5. Gim tn kho sn phm d dang
19.5.1 Phân tích mt quá trình
19.5.2 Phân tích các tin trình: ví d
19.5.3 Phng pháp phân tích
19.5.4 áp án cho ví d
Tra t
Th mc
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
13
Chng 1 :
GII THIU
1.1 M U
Trong chng này, ta gii thiu mt s t và khái nim s đc s dng phn sau.
Ngành qun lý công nghip quan tâm đn nhng quyt đnh giúp doanh nghip:
§ Sn xut vào thi đim thích hp.
§ Tung ra nhng sn phm tha mãn nhu cu ca khách hàng.
§ Vi mc chi phí đm bo đc hot đng lâu dài ca doanh nghip .
ây cng chính là ba khái nim mà ta s thy xuyên sut trong toàn b cun sách
này: vic làm ch k hn, cht lng và giá c. Qun lý công nghip không bao gm tòan
b các chc nng ca doanh nghip. c bit, ta s xem nhng quyt đnh liên quan đn
đnh ngha và khái nim ca sn phm và nhng quyt đnh liên quan đn chính sách
thng mi (đàm phán các hp đng, nghiên cu th trng) nm ngòai phm vi ca
nó.Ta s tp trung chuyên bit hn vào nhng vn đ có liên quan:
Ø Qun lý tn kho
Ø Hoch đnh và qun lý các luân lu vt cht và thông tin.
Ø Qun lý d án (đi vi sn xut đn v)
Ø B trí dây chuyn sn xut và phân xng.
Ø Lch trình tin đ và b trí dây chuyn trong phân xng.
Ø Cht lng sn xut (làm ch các s liu thng kê các quá trình, kim tra)
Ø Nhng phng pháp quan trng dùng trong sn xut (MRP, kanban, sn xut
theo phng pháp nhanh và đúng lúc)
Có rt nhiu đnh ngha v doanh nghip, chúng khác nhau tùy cách nhìn nhn ca tác
gi. Trong sách này, doanh nghip đc đ cp di góc đ sn xut. Trc ht ta hãy
xem doanh nghip nh là 1 trung tâm sn xut (phn 2) và tác nhân kinh t (phn 3).
Qun lý công nghip không phi là mt ngành mi. T bao thi nay, các doanh nghip đã
tìm cách to ra các sn phm đ làm hài lòng khách hàng. Nu qun lý công nghip có
quay li trc vin cnh này, đó chính là vì s tin hóa khá nhanh ca môi trng kinh t
hin ti đã áp đt nhiu mô hình mi cho doanh nghip. S tin hóa này s đc đ cp
phn 4. ã đành rng tt c doanh nghip không ging nhau và cng không cùng gii
quyt mt vn đ nào đó. Ngc li, 1 vn đ him khi xy đn cho ch 1 doanh nghip
mà thng xut hin nhng doanh nghiêp khác n
a mà gia chúng có nhiu đc đim
chung. Chính vì vy s rt thú v nu ta xem xét h thng loi hình ca các doanh nghip
(phn 5).
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
14
1.2 DOANH NGHIP : TRUNG TÂM SN XUT
Doanh nghip trc ht là mt trung tâm sn xut ca ci vt cht (các vt hu hình)
hay dch v. Trong phn này, ta ch gii hn mc các doanh nghip sn xut ra ca ci.
Nhng doanh nghip này đc gi là công ty sn xut, khác vi các công ty dch v, c
vn. Vi cách nhìn này, ta s mô hình hóa các doanh nghip sn xut di dng hp đen,
ngha là nó nhn nhiu dòng vào và to ra mt dòng ra (sn phm).
Các dòng vào ca h mt phn mang bn cht vt cht, mt phn mang bn cht
thông tin. Các dòng vào này có quan h đn nhng yu t khác cng góp phn vào tin
trình sn xut.
1. Ngun nhân lc gm lao dng trc tip nhm can thip trc tip đn tin trình ch
to và lao đng gián tip giúp đm bo các công vic chun b, t chc, qun lý
theo ngha rng
2. Nhng trang b bao gm các máy móc, dng c, các b phn dùng cho thay th,
bo trì, c s vt cht.
3. Nhng vt liu dùng đ to ra sn phm cui cùng. Tùy theo mc đ bin đi, ta
phân chúng thành các nguyên vt liu ( khóang cht, lúa mì,…) và các bán thành
phm. Nhng bán thành phm nói trên đu đã tri qua tin trình ch bin. Tùy
theo lnh vc công nghip mà chúng có nhng tên gi khác nhau: thành phn, b
phn, linh kin.
4. Các dòng cht lu và nng lng (nc,đin,gaz…) cn thit cho tin trình sn
xut.
Tp hp các thành phn k trên đây vn cha đ đ sn xut. Còn cn phi bit ta
mun sn xut cái gì và làm điu đó nh th nào. Vy nên sn xut cng yêu cu các
dòng thông tin đ t t chc sn xut.
1. Nhng thông tin v k thut giúp quyt đnh chn sn phm nào và tin trình ch
to nó. V sn phm, ch yu là phi có các vt liu cn (mt s thành phn có th
thay th cho nhau), có k hach, và nhng tiêu chun v k thut phi tuân theo
(ch tiêu v cht lng, mc đ tin cy tt,dung sai…). V tin trình sn xut, nó
đc miêu t thông qua các thang sn xut (sn phm khác nhau).
Ngoài các thông tin chính thc đã đc mã hóa, tn ti hai dòng thông tin khác.
Là tri thc tích ly riêng ca doanh nghip và vn hóa doanh nghip. Hai ngun
thông tin này cng nh hng đn các tin trình và cách thc
làm vic.
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
15
2. Nhng thông tin liên quan đn tình trng ca h thng sn xut xét ti mt thi
đim nht đnh, đc bit là tình trng các ngun lc (mc đ tn kho, lao đng,
tình trng máy móc) và s tin trin ca các công vic đang thc hin
3. Nhng d liu k toán liên quan giá thành gn vi sn xut.
4. Nhng thông tin liên quan đn môi trng bên ngoài và cn thit cho vic hat
đng tt ca doanh nghip, đc bit là nhng thông tin v th trng (nhu cu bit
đc hay d đóan), s sn sàng ca ngun vn, nhng ràng buc và gii hn
phi tuân th (lut xã hi,v.v…)
Sn xut ra ca ci vt cht huy đng nhân lc, các máy móc thit b, nng lng đ
ch bin nguyên vt liu. Tin trình ch bin tuân theo quy tc sn xut đc xác đnh bi
các thông tin k thut, da trên trng thái thc t ca phân xng và tài nguyên.
Rõ ràng, ta đã thy xut hin các gii hn ca cách tip cn này. Nó cho mt cái nhìn
thin cn v doanh nghip mt thi đim mà không có cái nhìn tng quát. Mt phn, nó
không coi trng các mi quan h vi môi trng hat đng và b qua mi quan h nng
đng gia doanh nghip, nhà cung ng, nhân công … Mt khác, nó làm cho ta ngh rng
mc đích duy nht mà doanh nghip mun hng ti là sn xut ra ca ci (hay dch v)
mà không quan tâm đn li ích thc t và giá thành. ây là cách tip cn ch yu hng
ti tin trình sn xut mà b qua khía cnh sn phm. Chúng ta cng phi nhn rng mc
đích ca sn xut chính ra to ra ca ci đáp ng đc nhu cu ca th trng. Nói cách
khác, mt sn phm phi tìm đc ngi mua và mt dch v phi tha mãn nhu cu.
1.3 DOANH NGHIP : TÁC NHÂN KINH T
1
.3.1 Giá tr gia tng
Nhng thiu sót nói trên hng chúng ta đn mt cách tip cn th hai trong đó
doanh nghip đc xét nh phn t ca mt h thng rng ln hn hot đng trong chu
trình kín. Sn phm do doanh nghip sn xut ra nhm mc đích tha mãn th trng.
Vic bán sn phm ra th trng s phát sinh mt lu chuyn tài chính (nu ta loi tr
nhng tình hung v đi chác hay trao đi hàng hóa). Dòng tài chính này đc phân b
theo by trm trung chuyn sau :
1. Mt phn ca dòng này giúp tr lng cho các nhà cung ng, là nhng ngi đã
cung cp vt liêu (nguyên vt liu, linh kin, các cht lu) và dch v (đin thoi,
vn chuyn).
2. Mt phn khác giúp tr lng cho nhân công, đi li, h s cung cp sc lao đng
và cht xám (co khi ch đn gin thông qua thi gian có mt ca h).
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
16
3. Mt phn khác nhm tr cho nhà nc và các đn v hành chính đa phng
(thành ph, tnh,vùng). Vai trò ca nhng đn v này nói chung đã không đc
nhn thc đúng. Vic chi tr cho h có th đc hiu di dng thu và l phí.
i li, h bo đm s an toàn, cung cp c s h tng (vn chuyn, nng lng),
pháp lut, và bo đm (mt phn) cho vic đào to nhân công.
4. Nhng c đông nhn đc mt phn ca s tin này di dng c tc. ó là
nhng ngi mang li vn cho doanh nghip (đc dùng ch yu đ có đc c
s vt cht và các thit b máy móc ln).
5. Ngân hàng cung cp mt phn vn cho doanh nghip và nhn đc mt phn ca
s tin nói trên di dng lãi sut.
6. Doanh nghip dùng mt phn làm d tr di dng khu hao đ có th mua mi
các máy móc thit b, hoc di dng d phòng cho nhng ri ro có th xy ra sau
này (n khó đòi).
7. Và cui cùng, toàn b phn còn li tr thành lãi ròng ca doanh nghip. S tin
giúp doanh nghip kh nng m rng đu t mà không cn trông ch t phía bên
ngoài (vn hay khon vay)
Ta nhn đnh rng dòng tài chính thu hi phi ln hn giá trc tip tiêu th (nguyên
liu, nng lng) dùng trong sn phm (khon tin s 1 nói trên). Do đó, doanh nghip
phi thêm vào giá tiêu th, mt giá tr cng thêm nhm cân đi vi sáu khon tin còn li
nói trên. Giá tr này đc gi là giá tr gia tng. Chính xác hn, ta gi giá tr gia tng là
s chênh lch gia sn xut (bán, tn kho hay cha s dng) và các vic tiêu th trung
gian (vic mua d tr cng vi nhng bin đi trong tn kho, cng các chi phí bên ngòai,
chi phí gia công nu da vào các s liu ca bng Tng kt Trung tâm).
Nu chúng ta xem xét mi vic di góc đ ca khách hàng, giá tr gia tng tng
ng vi nhng gì h phi tr nhiu hn đ mua đc sn phm cui cùng. Xét ví d đn
gin sau đây: vic sa mt cn phòng. La chn đu tiên bao gm t mua các dng c
(sn, thm, ), mt ít vt liu ( bàn chi, ) và bt tay vào công vic. Gi s rng hóa đn
lên đn 1.000 quan. La chn th hai là tr tin cho mt công ty làm dch v, h cung cp
vt liu và làm công vic. Gi s bng báo giá đ ngh là 5.000 quan cha tính thu. Nh
vy 4.000 quan khác bit là t giá tr gia tng ca công ty (ta thy rng vt liu vn là
1.000 quan) và câu hi đt ra cho khách hàng là h đng ý tr 4.000 quan đ không thc
hin công vic bi chính h
không. Nhng nguyên nhân chính đ h giao công vic sa
nhà đó cho công ty là :
- Tit kim thi gian
- Thiu kh nng chuyên môn
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
17
- Thiu dng c
Trong trng hp tng quát hn, cn phi thêm giá tr sáng to vào.
Mt cách khái quát, giá tr gia tng là s khác bit gia vic bán và vic tiêu th hàng
hóa. đây, tn ti chênh lch gia thi gian bán và tiêu th. Vic xác đnh cht ch giá
tr gia tng có th gây ra tranh cãi (ví d nh hàng tn kho có nên đc tính vào tiêu th
hay không). iu này gii thích nhiu đnh ngha khác cùng tn ti v giá tr gia tng,
trong đó có cách nhà nc s dng đ tính thu TVA.
1
.3.2 Chu k công nghip
đây chúng ta mun đi sâu v tài chính, nhng s tt hn nu nhc li các dòng tài
chính là các dòng có tính thi gian. in hình, s tin tng cng phi chi cho mt khon
vay 10.000 quan mc 10% trong 5 nm là quá ít so vi cùng khoan vay y vi thi gian
trên 10 nm.
Xem xét hai phân xng nh và va cùng sn xut mt sn phm ging nhau, vi
nhng qui đnh bt buc ging nhau và cùng to ra mt giá tr gia tng gng nhau. C hai
phân xng này tr tin cho các nhà cung ng và đc các khách hàng tr tin trong hai
tháng.
phân xng đu tiên, hàng tn kho trung bình cho vt dng tng ng vi mt
tháng làm vic, k hn đ ch to là 15 ngày và k hn trung bình gia vic xut xng
mt sn phm và vic bán nó cho khách hàng là mt tháng. Khách hàng tr trong 2 tháng.
Tng cng, mt trung bình 4,5 tháng t lúc phân xng này chi tr các vt dng (tiêu th
trung gian) đn lúc s tin đc thu v (tiêu th cng vi giá tr gia tng). Trong khong
thi gian này, phân xng phi hat đng (tr tin cho các nhà cung ng, nhân công, các
chi phí…) và vn cn thit đ xoay vòng (vn xoay vòng). Vy vn cn thit đ xoay
vòng là khong 4,5 tháng vn này doanh nghip phi hoc t bo đm hoc phi vay
mn.
Phân xng th hai có mt lô hàng d tr gia 4-5 ngày, thi hn sn xut là 2 ngày
và thi hn trung bình đ bán khong 1 tun. Khách hàng vn tr trong vòng 2 tháng. Vy
vn xoay vòng là cho 2,5 tháng. Trong thí d này, ta ghi nhn rng tình trng phân xng
th hai tt hn mc dù c hai phân xng cùng to ra mt giá tr gia tng bng nhau.
Da vào ví d nh trên, ta có th thy rng hai khía cnh cn phi xem xét: giá tr gia
tng và thi gian thu hi giá tr gia tng cho mi doanh nghip. Mi quan h gia chúng
là ch báo tt đ đo đc hiu nng ca doanh nghip. Nhng quyt đnh ca qun tr sn
xut s chú trng vào khoãng thi gian t lúc mua vt liu đn lúc bán đc. Khong thi
gian này thng gi là chu k sn xut (trong công nghip) hoc chu k khai thác (trong
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
18
qun tr). Trong phm vi hn hp, mt trong nhng mc tiêu ln ca qun tr sn xut là
ti u hóa t s gia giá tr gia tng và thi gian mang li giá tr gia tng đó. iu này có
th đc thc hin bng cách tng giá tr gia tng cho sn phm, hoc gim khong thi
gian mang li giá tr gia tng nói trên. Nhng ta phi ý thc đc rng doanh nghip là
mt tng th, và sn xut ch là mt mt xích trong đó. S không my ích li nu ta b ra
vài phút, thm chí là vài gi đ xem xét chu k sn xut, nu nh thi hn thanh toán ca
khách hàng mt khác có th tng lên đn t 60 đn 90, thm chí 120 ngày.
Nhn xét rng, trong ví d trên, các nhà cung ng đc tr bng tin mt. Có th gim
vn cn thit đ xoay vòng nu ta co th thanh toán cho nhà cung cp sau 1 thi gian. Các
mng li phân phi ln là cc đim ca trng hp, vi nhng thi hn chi tr chm
cho nhà cung cp, trong khi hàng hóa bán nhanh và khách hàng tr phn ln bng tin
mt. Vn xoay vòng d ra, dn ti vic các trung tâm phân phi này phát trin thêm các
dch v v tài chính.(cho vay, bo him).
iu hin nhiên khác cn nhn mnh, là ch bán nhng sn phm thc s bán mi
mang li giá tr gia tng: các ph phm, các sn phm không đc khách hàng a
chung, nhng sn phm không đn đúng thi đim ch là nhng hao ht. Vì vy trc
khi sn xut, cn phi tìm hiu v nhng vn đ v thit k va khái nim v sn phm:
sn phm nào đáp ng đc yêu cu ca th trng (nhu cu, giá c, cht lng). giai
đan sn xut, phi tôn trng các mc tiêu v giá c và cht lng sn phm đã đc bàn
trên. Sau khi sn xut, s là vn đ v s sn sàng ca sn phm ni và thi đim mà
khách hàng cn.
1
.3.3 Tính toán giá c
Tóm li, ta hãy chú ý rng khái nim giá tr gia tng ch đc đ cp mc đ doanh
nghip mà không phi mc đ sn phm. nh ngha giá tr gia tng, giá thành, li
nhun ca mt sn phm nào đó đa ra nhiu vn đ. iu này có th khin ngc nhiên,
nhng các nhà doanh nghip ch có mt hiu bit m h v li nhun thu đc t vic
bán sn phm.
Nhng nguyên lý v k toán trong công nghip đã đc Dupont de Nemours và
General Motors đ ra và nhng nm 1920. thi k này, ngi ta đã sn xut các sn
phm theo s lng ln, rt ít đa dng, vi nhng công ngh n đnh. Chi phí trc tip
(chi phi đc s dng trc tip cho sn phm) chim đa phn. Chi phí trc tip này, gm
chi phi nguyên vt liu, chi phi s dng máy và chi phí cho lao đng dùng cho sn phm.
Phn ln chi phí trc tip này t l vi s lng sn phm đã to ra, phn còn li là chi phí
c đnh. Ly thí d mt phân xng ch sn xut ra mt loi sn phm duy nht. Giá
nguyên vt liu và lng ca công nhân làm vic trên các máy móc gn nh t l vi khi
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
19
lng đu ra. Ngc li, tin dùng đ chi cho vic duy trì ni đt phân xng, vic s
hu các máy móc và lng ca qun đc phân xng là c đnh nhng vn còn đc tính
trc tip vào sn phm. Khi tng hp tt c nhng chi phí thay đi và c đnh nói trên
trong mt giai đan nào đó, và chia chúng theo slng sn phm, ta có chi phí trc tip
ca sn phm.
S khác bit gia giá bán và chi phí trc tip đc gi là li tc ca mt
mt hàng
[marge]
Tp hp các chi phí mà không khu vào sn phm đc gi là chi phí gián tip (thu,
bo him, lng ca ban qun tr và giám đc…). Vn đ là làm sao phân phi nhng chi
phí gián tip này lên sn phm đ thu đc giá thc s hay giá đy đ ca sn phm cho
hp lý. S phân phi này đc thc hin da trên nhng quy cách phân phi. Ta hiu
ngay rng hai quy cách phân phi da trên hai lp lun khác nhau phát sinh hai giá thành
khác nhau cho cùng mt sn phm. nhng nm 1920, khi mà chi phí trc tip có u
th, chi phí gián tip đc tính theo t l vi chi phí trc tip. Thc ra giá thc s “chính
xác” ca mt sn phm ch đc tính sau, vì nó da trên s lng sn phm, chi phí c
đnh và chi phí gián tip, ch đc bit sau cui nm hat đng. Nm đu, ngi ta s
dng chi phí d kin. Sau đó, thi gian tn ti ca sn phm và s n đnh ca công ngh
giúp ta tip tc tính toán theo giá d kin nói trên.
Trong bi cnh hin ti, vic xác đnh giá tr nên phc tp hn. Nhng thit b chng
hn tr nên linh hot hn. Mt máy móc hay mt ngi vn hành không còn sn xut ch
mt sn phm duy nht. nhn thc v nhng chi phí trc tip bin đi, ta phi tin
hành phân b hay đa vào các máy móc nhng chic dng c ghi nhn thi gian s dng,
và cac ngi vn hành ghi li công vic h đã thc hin. Thêm vào đó hin tng: giá
nhân công trc tip gim rt nhiu trong khi chi phí gián tip li tng mnh. Trong doanh
nghip, ngày càng ít ngi vn hành trên các máy móc và ngày càng nhiu công vic liên
quan đn hot đng dch v. T đó xut hin nhng phng pháp mi nhm tính toán giá
c, da trên tp hp các hot đng ca doanh nghip, bao gm t ch bin nguyên vt
liu đn thông tin: ngành k toán phân tích trong nhng nm 1960, còn hin gi là các
ngành ABC (Activity Based Costing), K toán da trên hat đng và ABM (Activity
Based Management) Qun lý da trên hat đng ca doanh nghip. Nhng phng pháp
trên không đc đ cp đn trong giáo trình này. Nhng phi ghi nh rng các d liu mà
ta phi thao tác hay tìm cách ti u hóa chúng sau này có th đc nhìn nhn khác nhau.
1.4 DOANH NGHIP TRONG MÔI TRNG HIN TI
Cách tip cn th hai này cho phép ta tip cn s phc tp ca h thng mà đó
doanh nghip phát trin, nhng không cho ta tip cn nhng chuyn đi và s cn thit
phi thay đi thc ti. Vì lý do này, ta phi xem nh môi trng mà doanh nghip đang
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
20
tn ti, t nó là không n đnh. Và doanh nghip ging nh mt thc th sng, ph thuc
vào môi trng đó. Cho nên cng nh các thc th sng khác, doanh nghip phi:
· đm bo s cân bng theo cách tt nht trong các giai đan ngn hn, khi mà môi
trng có th đc xem là n đnh
· đm bo tính lâu dài trong các giai đan trung và dài hn, khi mà môi trng tr
thành bin đng.
Nh vy mc tiêu ti hu ca doanh nghip là sn xut đ tn ti.
Trong 40 nm tr li đây, qun tr doanh nghip đã có nhng bin đi sâu sc. Mt
cách s lc, ta có th nói ta đã chuyn t phng thc Ford sang t phng thc
Toyota, và t nn kinh t sn xut sang kinh t th trng. Nhng nguyên do ch yu cho
s tin hóa nói trên là:
1. S hóan v gia gia cung và cu
2. Toàn cu hóa các hat đng kinh t.
3. Vic tng tc đi mi sn phm
1.4.1 S phát trin ca th trng và cnh tranh
iu làm rõ nht đc tính ca s chuyn hóa trong th gii ngày nay, chính là đo ln
mi quan h gia ngi tiêu dùng (cu) và nhà sn xut (cung). Ta có th phân ra ba giai
đon nh sau
1. Giai đon 1 : cung rt nh so vi cu.
ó là trng hp ca M và Tây Âu trc 1955, và nhng nuc ông Âu chng hn.
Lng cu khá ln trong khi lng cung vn còn thp. Nhim v ch yu là h giá thành
sn phm,vì th, ta đã gii hn s đa dng ca sn phm và ngi ta s sn xut hàng lot
theo nhng dây chuyn sn xut chuyên bit. ó là doanh nghip da theo ý tng ca
Taylor và đc Henry Ford áp dng vào công ty mình (Ông ta đã tng phát biu rng:
các khách hàng có th mua nhng chic Ford loi T vi đ loi màu sc, min sao đó là
màu đen).
Doanh nghip quyt đnh giá thành sn phm và t đnh mt li nhun có li cho
mình . Ta có phng trình :
Giá bán = Giá thành + Li nhun
Trong trng hp này, giá thành ch yu là do giá nguyên vt liu và chi phí các hot
đng sn xut trc tip. Ngi ta tìm cách to ra s cnh tranh gia nhng ngi bán
hàng nhm đ đt đc mc giá h, và tính hiu qu ca nhân công và ca máy móc thit
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
21
b đc đo theo thi gian làm vic. Hiu sut ca phân xng, máy móc là hàm ngc
vi thi gian sn xut. Vic gim thi gian sn xut s dn đn gim giá thành. Hiu sut
nhà máy và li nhun công ty trong tng th vì th có mi quan h cht ch vi nhau.
Kinh t giai đon này là mt nn kinh t đc điu khin bi sn xut.
2. Giai đon 2 : cân bng gia cung và cu. Bt đu xut hin h thng cnh tranh.
Vic nghiên cu th trng đc phát trin.
3. Giai đon 3 : cung rt ln so vi cu.
ây là xã hi mà nhiu doanh nghip có kh nng ch to mt s lng ln các sn
phm mà th trng không th tiêu th ht. ó là trng hp ca phn ln sn phm tiêu
dùng thng ngày (xe hi, đin gia dng,…) các nc phát trin. Ngi mua tr thành
thng đ, dù là ngi tiêu dùng cui, hay ngi đt hàng. Vi mc giá cho trc, ngi
tiêu dùng đòi hi:
§ mt mc cht lng nht đnh,
§ các k hn giao hàng ngn hn,
§ nhng sn phm ít nhiu mang tính cá nhân (ví d: xe hi)
Vì vy, đòi hi phi có cnh tranh và la chn nhà cung ng. Ngi tiêu dùng đã tr
thành nhng ngi khó tính ( hi nhng ngi tiêu dùng). Thng thì mt sai sót nh ca
sn phm dù không dn đn nhng h qu nghiêm trng nhng cng gây khó chuu và
to mt hình nh không tt v thng hiu công ty. i vi doanh nghip cung ng, giá
bán đc xem nh bit trc và phng trình tr thành :
Li nhun = Giá bán - Giá thành
Trong mt môi trng n đnh, các thành phn trong th trng bin đi không đáng
k, doanh nghip luôn tìm cách gim giá thành đ tng li nhun. Nhng trong môi
trng hin ti, h phi cnh tranh đ giành ly th phn. Ngha là, vic gim giá thành
phn ln s đc bù tr bi :
§ Vic gim giá bán nhm đm bo hoc m rng th trng [trng hp ca ngành
sn xut chip vi tính]
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
22
§ Tng đu t công ngh nhm tng thêm tính đa dng cho sn phm (cht lng tt
hn, đi mi v k thut…), điu đó thng làm tng giá thành sn phm (trng hp
ca nghành sn xut xe hi vi các tùy chn nh túi khí, điu hòa nhit đ). Doanh
nghip luôn tìm cách tha mãn đng thi ba yêu cu chính sau: gi vng, thm chí là
phi gim k hn giao hàng, kìm giá và luôn đm bo sn phm đt tiêu chun cht
lng. Kh ngng ca doanh nghiêp davào ba điu này, nhng ba yêu cu trên thng là
đi lp vi nhau: ví d nh mun tng cht lng thì phi tng giá bán sn phm hoc
phi tng thi gian sn xut. Mt cách tng quát, mi quyt đnh đu làm nh hng ít
nhiêu đn ba yêu cu này. Tam giác QDC có th đc s dng nhm din t nh hng
ca mt quyt đnh đn ba nhân t nói trên. hình dung rõ hn, ta đt trên mi đnh ca
tam giác nhng khía cnh tích cc và tiêu cc ca tng quyt đnh
1.4.2 Toàn cu hóa ca kinh t
Ta đang chng kin đn s toàn cu hóa ca nn kinh t, nó cho phép s m rng th
trng, đng thi vi s cnh tranh ngày càng gay gt và nhng di di vi trí ca các trung
tâm sn xut
Th trng
Các th trng theo vùng và quc gia đang dn dn bin mt. Các cc ln đc hình
thành
§ ông Âu : Liên hip kinh t Châu Âu và AELE (T chc kinh t trao đi T Do)
K
hn
Ch
t l
ng
Giá c
Hình 1.1 : Tam giác QDC
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
23
§ Châu M, 6 vùng thng mi cùng tn ti
_ L’ALENA phía Bc gia Mêxicô, M và Canada,
_ MCCA, Th trng chung trung tâm châu M.(gm có Guatemala, Salvador,
Honduras, Nicaragua, Costa Rica),
_ Caricom ca các nc thuc qun đo Carribê.
_ Nhóm ba nc(Mêxico,Vênêzuêla và Colombia)
_ Hip c Anđ (Bolivia,Péru và Xích o),
_ Mecosur (Brazil,Paraguay,Uruguay,Achentina và Chilê)
§ Vùng ông Nam Á : t chc ASEAN (vùng này đã có bc phát trin kinh t đáng
k cho ti nm 1997 và t đó đã b bin đng v tài chính rt ln)
§ Gia các nc Châu Á Thái Bình Dng: nhiu tha thun u đi đã đc ký kt và
s thit lp mt vùng t do v thng mi gia các nc APEC (Asia Pacific economic
cooperation) đc d đnh vào nm 2020
(Nm 1994, các nc APEC hin chim gi
46% v xut khu ca toàn th gii).
Các nc APEC bao gm Úc, Brunei, Canada, Chilê, Trung Quc, Hong Kong,
Indonésia, Nht, Mã lai, Mêxicô, Papua New Guinea, Philippines, Singapore, Hàn Quc,
ài Loan, Thái Lan, M.
Thng mi toàn cu dn dn t t chc. Tha thun chung v thu quan và thng
mi nm 1947 (GATT) sau nhiu vòng đàm phán khó khn đã đa ra tha thun
Marrakech (1994). Sau đó, t chc mu dch quc t (OMC) đã đc thành lp vào tháng
Giêng 1995 da theo kiu mu ca tha thun trên và thay th GATT. So vi GATT,
OMC có hai khác bit ch yu. OMC thit lp mt tin trình đàm phán thng trc xung
quanh các tr ngi gia các bên. Khi các tranh chp thng mi đc đ trình (do 1 hay
nhiu quc gia), các quyt đnh ca OMC s đc các bên thi hành. OMC bao gm
khong 150 nc thành viên.
Trong thc t, toàn cu hóa không có ngha là toàn th gii. Ngay c khi tính đn các
nc ông Âu và Trung Quc, là nhng th trng đy tim nng, thì vùng ca th gii
vn còn vng mt, đin hình là Châu Phi. Vì th mt s ngi mun nói đn toàn cu hóa
hn là s th gii hóa.
Vic tng mt lng ln các khách hàng tim nng biu hin mt tt ca vn đ.
Nhng s m rng này d nhiên không đn gin mà qun lý đc. Mt phn, ta tìm cách
làm hài lòng 1 lng các khách hàng ti đa, điu này đa đn s thông dng hóa các
thành phn (ví d, ta so sánh các xe hi hay các sàn phm din gia dng có cùng 1 tiêu
chun khách hàng ca các nhà ch to khác nhau). Mt khác, s thích ca ngui tiêu dùng
không bao gi là c đnh mà luôn luôn thay đi (thc phm, bàn gh, salon…) và nhng
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
24
chun mc là khác nhau đi vi tng quc gia, có ngha là mt s sn phm cn phi
đuc đa dng.
Thêm vào các vn đ sn xut nói trên là nhng vn đ có liên h vi thng mi hóa.
Vic tip cn khách hàng có th là rt khác nhau tùy theo mi nn vn hóa: hãy k đn
vic tiêu th xe hi Nht bn so vi th trng Kuwait.
Nhng gì chúng ta va đ cp trên đây ch đúng vi các doanh nghip có quan h trc
tip vi ngi tiêu dùng cui. Vi phn ln doanh nghip, vic m rng th trng s
đng ngha vi vic gim th phn mt cách nghiêm trng. Toàn cu hóa đã làm tng tc
s tp trung va cho các nhà công nghip ln và va cho mng li phân phi. Nhng
nhà đt hàng s qun lý dn dn các ngân sách ngy càng quan trng và áp đt điu kin
ca mình. Nghành phân phi Pháp, chng hn, hu nh đc qun lý bi 4 trung tâm
mua sm ln là Promodes,Carrefour,Intermarché và Leclerc. Nhng phng thc mà h
áp dng (lng tn kho ti thiu, bán gim giá,…) đã làm tng tính bt thng ca cu.
Cnh tranh
Mt khác ca toàn cu hóa chính là s tng cng cnh tranh. Vài thp k trc đây
đã chng kin s chuyn mình và nhân lên nhanh chóng các cc phát trin. Ngày càng
nhiu quc gia đt đc kh nng sn xut và xut khu nhng tài sn cao cp vi giá
nhân công r. Chi phí giao hàng và t chc hu cn tr thành thông s quan trng, cùng
vi vic chênh lch gía nhân công s kéo theo su di di đa đim ( ra nc ngòai). Ngòai
vic di di do áp lc v giá, còn có nhng di di do áp lc ca chính ph.
Trong lãnh vc công ngh cao, các hp đng mua bán thng kèm theo các điu
khoãn bù tr nh mua hàng ca đi tác, phài sàn xut đa phng h, chuyn giao k
thut cho bên mua,…(Ví d: hp đng TGV vi Hàn Quc và Tây Ban Nha, hp đng
bán v khí cho rp xê út)
1
.4.3 i mi nhanh chóng sn phm
Cnh tranh làm tng s lng sn phm đc sn xut ra cng nh các dch v có liên
quan, đng thi làm gim đ dài chu k sng ca sn phm. Ta có th nói rng các phn
ln nhng sn phm ngày nay không tn ti di dng nh bây gi mt vài nm trc
đó. Nhng sn phm này có th hoàn toàn mi hoc bt ngun t các sn phm khác nh
đc cng thêm nhng đi mi hoc đn gin hn do vic thay đi trong khâu thit k.
Có nhiu lý do gii thích cho quá trình trên.
1.S phát trin nh v bo ca công ngh mi
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com
25
Phn ln các sn phm có mt trên th trng hin nay đu s hu nhng công
ngh mà cách đây 30 hoc 40 nm cha có. ó là đin t, laser, truyn dn quang
hc, công ngh sinh hc, vt liu composite. Nhng công ngh mi kéo theo s xut
hin ca các sn phm hoàn toàn mi, điu này làm cho các th h sn phm trc đó
tr nên li thi (ngay c đi vi s tin hóa v cht liu trong ngành thông tin).
nhiu lnh vc, s đi mi không còn din ra theo nhng ci thin liên tip nhau (đi
mi theo quan h), mà là nhng ci thin theo bc nhy vt (đi mi thông qua đt
bin). Vi doanh nghip, hin tng này có ngha là sn phm và phng tin sn
xut ngày càng li thi nhah chóng.
2.Dng c máy móc dân dn có s tr giúp ca công ngh thông tin
Ngòai khía cnh công ngh, ta thy có s tham gia ngày càng nhiu ca công
ngh thông tin nhiu dng : các chip vi x lý khp ni, các h thng t điu hòa…
3.S tng đ phc tp.
Các sn phm và dch v không nhng s dng công ngh và các tin trình ngày
càng tinh vi hn, mà chúng còn phi tr nên phc tp hn. Nh ta đã bit, đ bn và
đ tin cy ca mt h thng phc tp có liên quan đn hiu nng ca mt xích yu
nht. Mi phn t ca tin trình có khuynh hng tr nên quan trng. Hn na, trong
hu ht các lnh vc, nhng hu qu do thiu sót gây ra ngày càng tr trm trng (ch
to máy bay, nhà máy đin,…). Nh mt minh ha đáng tic, ta hãy nh li mt thm
ha hàng không đã tng xy ra Amsterdam do gãy mt chic đinh c.
4.S tng cng qun lý bng pháp lut v an toàn lao đng, v bo v môi trng.
1
.4.4 S tác đng tr li đi vi doanh nghip
Vi doanh nghip, điu này có ngha là th gii đang chuyn đi t n đnh thành
bin đng. S cnh tranh càng rng m thì khách hàng càng tr nên khó tính. Nhng khái
nim v s hòan thin, v giá c, v quy mô sàn xut ln không còn đáp ng na. Thay
vào đó phi xác đnh chin thut nhm tha mãn nhu cu khách hàng, đa dng hóa sn
phm vi vic đa nhng li đim rõ ràng và không th bàn cãi : đi mi và cht lng.
Da vào k hach thc t , có ba ch báo ch yu cn quan tâm : tình hình sn xut, tính
cnh tranh, li nhun. Trong nn kinh t b chi phi bi th trng, mi liên h gia các
ch báo này không đc xác đnh rõ ràng.
Mt khác, nu môi trng là bin đng, doanh nghip li là cu trúc vng mnh, vi
kh nng linh hot. c bit,doanh nghip cn có mt thi k ôn đnh đ và đt đc
mc hòan thin mong mun. Mt thi k đ phát trin đu đn và đt đc s thành tho
là cn thit nhm hng đn mt nn sn xut tin cy và n đnh. Các kin thc v cung
Vinamain.com