Tải bản đầy đủ (.pdf) (331 trang)

Giáo trình quản lý công nghiệp pdf

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.9 MB, 331 trang )

BO TRÌ CÔNG NGHIP VIT NAM
Vinamain.com
- & -









Lionel Dupont











Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


2
TÀI LIU THAM KHO



§ L’entreprise communicante, sous la direction de Claude Foulard, 1998.
§ La gestion de production, 3
e
edition revue et augmentée, Jean Bénassy, 1998.
§ Le commerce électronique - aspects juridique, sous la direction de Alain
Bensoussan, 1998.
§ Gestion financière - les enjeux essentiels, Jean Darsa, 1997
§ La conception en communication - méthodologie qualité, Sylvie Leleu-Merviel,
1997.
§ Les systèmes transactionnels-concepts, normes et produits, Jérôme Besancenot,
Michèle Cart, Jean Ferré, Rachid Guerraoui, Philippe Pucheral, Bruno Traverson,
1997.
§ Une nouvelle gestion industrielle, Hugues Molet, 1997.
§ La logistique de l’entreprise - le supply chain manangement, Pascal Eymery,
1997.
§ Connaissance et savoir-faire en entreprise - intégration et capitalization,
coordonnateur Jean-Marc Fouet, 1997.
§ Informatique de compétition, Jean-Francois Gautier, Alan Fustec, 1997.
§ Gestion de flux en enterprise - modélisation et simultation, Jean-Francois Claver,
Jacqueline Gélinier, Dominique Pitt, 1997.
§ Le juste à temps - produire autrement, 2
e
edition revue et augumentée, Claude
Marty, 1997.
§ Transport et logistique, Jacques Pons, 1997.
§ La performance économique en entreprise, coordonnateurs : Jacques-Henri Jacot,
Jean-Pierre Micaelli, 1996.
§ L’informatique et le droit fiscal, Mémento-guide Alain Bensoussan, 1995.


Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


3
NI DUNG MÔN HC


1. Gii Thiu
1.1 Li nói đu
1.2 Doanh nghip – Trung tâm sn xut
1.3 Doanh nghip – n v kinh t
1.3.1 Giá tr gia tng
1.3.2 Chu k công nghip
1.3.3 Tính toán chi phí
1.4 Kinh doanh trong môi trng hin đi
1.4.1 Tin trin ca th trng và cnh tranh
1.4.2 Toàn cu hoá hot đng kinh t
1.4.3 i mi nhanh chóng sn phm
1.4.4 Tác đng ca môi trng trên doanh nghip
1.5 Loi hình doanh nghip
1.5.1 Loi hình theo dòng nguyên liu
1.5.2 Phng thc đáp ng th trng
1.5.3 Tính lp li ca sn xut
1.5.4 T chc sn phm/Qui trình
1.5.5 Bn cht ca giá tr gia tng

2. Qun Lý Tn Kho
2.1 Gii thiu
2.1.1 Chi phí kho

2.1.2 S cn thit ca kho
2.1.3 Chc nng ca kho
2.2 Phng din thông tin ca qun lý kho
2.3 Qun lý hàng cung ng
2.3.1 Gii thiu
2.3.2 H thng quyt đnh
2.4 Loi hình

3. Mô Hình Qun Lý Quyt nh
3.1 Lng hàng kinh t
3.1.1 Mô hình
3.1.2 Phân tích nng lc

3.1.3 Công thc khác
3.1.4 ng dng
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


4
3.2 Lng hàng tung ra đu đng lúc khi đu
3.3 Mô hình vi chi phí bin đi
3.3.1 Giá hàng hóa theo s lng q yêu cu
3.3.2 Chi phí đt hàng ph thuc vào s lng
3.3.3 Giao hàng theo đt
3.3.4 Mô hình Wilson vi s thiu ht hàng

4. Lch Sn Xut
4.1 Mô hình da trên t s phc v
4.1.1 Ví d m đu

4.1.2 Tính t s dch v theo thi gian 
4.1.3 Tính t s dch v theo chi tit b
4.2 Tn kho vi tn s quay vòng bng không: bán báo
4.2.1 Biu din mô hình
4.2.2 Mô hình hóa
4.2.3
Cách din đt 
4.2.4 Ví d không liên tc
4.2.5 Ví d liên tc
4.3. Mô hình lp lch sn xut theo C
p
, C
r
hàm ca thi gian và s lng hàng hoá.
4.3.1 Mô hình hóa
4.3.2 Ví d không liên tc
4.3.3 Ví d liên tc
4.4. Mô hình lch sn xut theo C
r
hàm ca s lng hàng hoá
4.4.1 Mô hình hóa
4.4.2 Ví d không liên tc
4.4.3 Ví d liên tc
4.4.4 Bin
4.5. Ph lc: bng P(z)
5. Qun lý đim đt hàng
5.1. Gii thiu
5.1.1 Cách tin hành
5.1.2 Các gi thit
5.1.3 Nghiên cu tng quát

5.1.4 Cách xác đnh X
L

5.2. Thi hn giao hàng L đc bit
5.2.1 T s dch v
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


5
5.2.2 Gim thiu chi phí
5.3. Thi hn giao hàng bt đnh
5.3.1 Gii quyt theo phân tích
5.3.2 Mô phng
5.3.3 Ví d
6. Hoch đnh sn xut
6.1. Nguyên nhân và vai trò ca hoch đnh
6.1.1 Mi quan h gia k hn khách hàng và k hn sn lng
6.1.2 Kh nng phn ng đi vi gim cu
6.2. H thng hoch đnh
6.3. H thng phân cp và tng hp
6.3.1 Nguyên lý tng hp
6.3.2 Tng hp
(tính đn) thi gian
6.3.3 Tng hp sn phm
6.3.4 Tng hp phng tin sn xut
6.4. H thng phân cp
7. D báo nhu cu
7.1. Chu k sng ca sn phm
7.2. c tính ca d báo

7.3. Nhng k thut d báo
7.4. Chui thi gian: phân tích các d liu
7.5. Nghiên cu theo thi gian: tng quan
7.5.1 Phân tích chui
7.5.2 Các loi hình
7.5.3 Ký hiu
7.5.4 ánh giá mt d báo
7.6. Chui không đi
7.6.1 Ví d m đu
7.6.2 Bình quân di đng da trên L thi đan quá kh gn nht
7.6.3 K tht làm trn hàm s m
7.7. Chui có xu hng
7.7.1 Ví d m đu
7.7.2 K thut làm trn hàm s m bc 2
7.7.3
ng gim
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


6
7.8. Chui theo mùa
7.8.1 Ví d m đu
7.8.2 Kim tra đnh k L
7.8.3 Chn mô hình
7.8.4 Tính tóan v xu hng
7.8.5 Tính tóan các h s
7.8.6 K thut làm trn hàm m 3
7.9 Ph lc: Nhc s li v thng kê
8. Hoch đnh bng chng trình tuyn tính

8.1 M đu
8.2 Mô hình mt giai đon
8.2.1 Ví d m đu
8.2.2 Mô hình trong trng hp tng quát
8.3 Vic tính đn các tài nguyên cng thêm
8.3.1 Ví d m đu
8.3.2
t bin
8.3.3 Mô hình trong trng hp tng quát
8.4 Xét đn đn s đa tr
8.5 Hoch đnh cho mt k hn cho trc
8.5.1 Ví d m đu
8.5.2 Mô hình hóa ví d
8.5.3 Mô hình hóa
8.6 Mô hình có tính đn s thiu ht
8.6.1 Các ln bán ht vì thiu hàng
8.6.2 Các ln bán tr vì thiu hàng
9. Hoch đnh bng chng trình đng
9.1 Gii thut cho trng hp tng quát
9.1.1 Ví d m đu
9.1.2 Mô hình hóa
9.1.3 Mô hình hóa bng đ th
9.1.4 áp án cho ví d
9.2 Gii thut trong trng hp thiu ht
9.2.1 nh ngha
9.2.2 Mô hình hóa
9.2.3 Mô hình hóa bng đ th
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com



7
9.2.4 Ví d

10. Phng pháp Hoch đnh nhu cu vt t MRP -Material Requirement Planning
10.1 T MRP1 đn ERP
10.2 Ví d m đu
10.3 Chu trình công nghip
10.4 Th t tính toán
10.5 Tính toán nhu cu
10.6 Vic tính đn nhng ràng buc trong sn xut
10.6.1 D tr an toàn
10.6.2 Nhu cu đc lp
10.6.3 Lng sn xut nh nht
10.6.4 Ph phm
10.6.5 S tp hp và gia công
10.7 Qun tr cung ng
10.7.1 Phng pháp Wagner Within
10.7.2 Phng pháp gn đúng
–Heuristique- ca Silver Meal
10.7.3 Phng pháp chi phí đn v ti thiu
10.7.4 Phng pháp cân bng gia chi phí tn kho và chi phí bt du qui trình

10.7.5 Phng pháp sàn xut theo dn hàng
10.7.6 n hàng vi sô lng c đnh hay kinh t

10.7.7 S lng ti thiu trong tng giai đan


10.8 Các gii hn ca phng pháp MRP

10.9 Vic tính đn các nng lc trong phng pháp MRP2
10.9.1 Tính chi phí
10.9.2 S điu chnh chi phí /nng lc

11. Kanban và OPT
11.1 Kanban
11.1.1 Nguyên lý Kanban
11.1.2 Kanban trong ba vùng
11.1.3 Chui (mt xích) Kanban
11.1.4 Kanban chuyn giao
11.1.5 Kanban và MRP
11.2 K thut ti u hóa sn xut – OPT: Optimized Production Technology.
11.2.1 Khái nim v OPT
11.2.2 Phn mm OPT
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


8
11.2.3 Qun lý nhng đim ùn tc.


12. Lch tin đ d án
12.1 nh ngha
12.2 Nhng điu tiên quyt ca qun lý d án
12.2.1 Nhng nhà ph trách
12.2.2 Phân tích theo tng nhóm nhim v
12.2.3 Liên kt các nhim v
12.3
H s

12.3.1 T chc và kim soát
12.3.2 Ví d
12.4 Vn đ c bn
12.4.1 Tính toán thi hn sm nht
12.4.2 Thi hn tr nht
12.4.3 Khon thi gian an tòan
12.5 Bn theo dõi
12.5.1 Gin đ Gantt
12.5.2
Gii thiu d án
12.6 M rng
12.6.1 Vic tính đn nhng ràng buc v thi gian
12.6.2 Vic tính đn tin d
12.7 PERT bt đnh
12.7.1 Gii quyt bng phân tích
12.7.2 Gii quyt bng mô phng
12.8 Lch tin đ vi tài nguyên tiêu th đc
12.9 Lch tin đ vi tài nguyên không tiêu th đc
12.9.1 Phng pháp chui
12.9.2 u nhc đim ca phng pháp chui
12.10 PERT chi phí
12.11 Khai thác các kt qu
12.11.1 Vic phân tích tin trình ch yu
12.11.2 Kim sóat
12.12
 th không khép kín
12.12.1 Các đc tính
12.12.2 Xác đnh mt topo bc ba
12.13 Ph lc : Phng pháp gn đúng và các vn đ NP-hoàn thin


Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


9
13. Qun tr máy móc
13.1 S cân bng ca máy móc và sn phm
13.1.1 Kh nng
13.1.2  lch sn xut
13.1.3 im điu chnh
13.2 Các ch s v vn hành
13.2.1  tin cy
13.2.2 Kh nng bo trì
13.2.3 S sn sàng
13.3 Các ch s v nng sut
13.3.1 Nhp đ danh đnh
13.3.2 T l nng sut
13.3.3 S ci thin TRS
13.4 S bo trì và tin trin ca nó
13.5 5S
13.6 Bo trì sn xut toàn din(TPM)
13.7 Qun tr bo trì vi s h tr ca máy tính(GMAO)
13.8 Gim thi gian ci to
13.8.1 Lô hàng sn xut
13.8.2 Phng pháp SMED
13.9 AMDEC
13.9.1 Gii thiu
13.9.2 Tin hành AMDEC

14. Qun tr phân xng

14.1 B trí máy móc
14.1.1 Dây chuyn sn xut
14.1.2 Phân xng truyn thng
14.1.3 Cm sn xut
14.2 T chc công vic
14.2.1 T chc khoa hc v lao đng
14.2.2 Các mô hình trung gian
14.2.3 Các mô hình mi
14.3 Tính linh hot và phân xng linh hot
14.3.1 nh ngha
14.3.2 S linh hot do nhân lc
14.3.3 S linh hot nh thit b
14.4 Cân bng chuyn
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


10
14.4.1 Ví d
14.4.2 Vn đ chung
14.4.3 M rng
14.5 Phân chuyn thành nhiu mô hình khác nhau
14.5.1
Vic làm trn các gánh nng công vic
14.5.2 Các đi tng khác
14.5.3 Nghiên cu mt chui ti u
14.6 B trí li phân xng truyn thng
14.6.1 Gii thiu
14.6.2 Tìm kim mt s phân tích hoàn ho
14.6.3 Gii thut ROC ca King

14.6.4 Gii thut BEA
14.6.5 Gii thut s dng
giao tip khách hàng
14.7 B trí theo logique
14.7.1 Phân xng flow-shop
14.7.2 Phân xng job-shop :
phng pháp mt xích
14.8 B trí theo vt lý

15. Lch trình tin đ ca phân xng
15.1 Gii thiu
15.1.1 nh ngha
15.1.2 S đa dng ca vn đ
15.1.3 Ký hiu
15.1.4 Các tiêu chun
15.2
Dc tính tng quát
15.2.1 Tin đ hiu qu (tích cc)
15.2.2 Tính hp thc
15.2.3 Tin đ không tr hn ( Lp tc)
15.3.4 Mi quan h gia các nhim v
15.3 Vn đ trên mt máy
15.3.1 Ti thiu hóa toàn b quá trình
15.3.2 Ti thiu hóa các d dang
15.3.3 Ti thiu hóa s chm tr
15.3.4 Mô hình hoá bng chng trình tuyn tính
15.3.5 Gii quyt bng phng pháp SEP
15.4. Nhng vn đ trên nhiu máy
15.4.1 Flow-shop trên 2 máy
15.4.2 Job-shop trên 2 máy

Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


11
15.4.3 Flow-shop trên m máy
15.4.4 Nhng vn đ trên m máy

16. Cht lng trong sn phm
16.1. Gii thiu
16.1.1 nh ngha
16.1.2 Qui trình xây dng cht lng
16.2. T kim tra đn cht lng toàn din
16.2.1 Kim tra
16.2.2 Hat đng da trên cht lng
16.2.3 m bo cht lng
16.3. Kim tra cht lng
16.3.1 Gii thiu
16.3.2 Kim tra và các tiêu chun
16.3.3 Kim tra ni làm vic
16.4. m bo cht lng
16.4.1 Gii thiu
14.4.2 Tiêu chun ISO 9000

17. Giám sát thng kê ca qui trình
17.1. Gii thiu
17.2. Phiu kim tra
17.2.1 nh ngha
17.2.2 Phiu kim tra thuc tính
17.2.3 Phiu kim tra đo lng

17.2.1 nh ngha
17.2.4 Phiu CUSUM và EWMA
17.3. Giai đon phân tích s b MSP
17.3.1 Nghiên cu kh nng ca mt qui trình
17.3.2 Phân tích đng thái ca mt qui trình bi phiu kim tra
17.3.3 Kim tra qui trình
17.4. Xây dng phiu kim tra cho mt phép đo đc
17.4.1 Mô hình
17.4.2 Ví d
17.5. S dng phiu kim tra trong giai đon khai thác
17.6. Giai đon ci tin liên tc
17.7. Kim tra cht lng theo thuc tính
17.7.1 iu kin s dng
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


12
17.7.2 Phiu (p) và (np)
17.7.3 Phiu (c) và (u)
17.8. Ph lc

18. Kim tra bng phng pháp ly mu
18.1. K hoch ly mu đn gin
18.2. Mô hình hoá
18.3. Tiêu chun ca mu
18.4. K hoch kép và k hoch ly nhiu ln
18.5. K hoch tin trin
18.6. Phng thc kim tra


19. Sn xut theo phng pháp nhanh và trit lý kp thi đúng lúc
19.1. Tin trin ca h thng sn xut
19.1.1 H thng th công
19.1.2 Sn xut dây chuyn
19.1.3 Trit lý Just in time và sn xut theo theo đn hàng
19.2. Nhng khái nim
19.3. Chính sách 7 không
19.4. Gim tn kho t phía cung ng
19.4.1 Tn kho do nguyên nhân kinh t
19.4.2 Hàng cung ng khác
19.5. Gim tn kho sn phm d dang
19.5.1 Phân tích mt quá trình
19.5.2 Phân tích các tin trình: ví d
19.5.3 Phng pháp phân tích
19.5.4 áp án cho ví d

Tra t

Th mc

Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


13
Chng 1 :
GII THIU




1.1 M U

Trong chng này, ta gii thiu mt s t và khái nim s đc s dng  phn sau.
Ngành qun lý công nghip quan tâm đn nhng quyt đnh giúp doanh nghip:
§ Sn xut vào thi đim thích hp.
§ Tung ra nhng sn phm tha mãn nhu cu ca khách hàng.
§ Vi mc chi phí đm bo đc hot đng lâu dài ca doanh nghip .
ây cng chính là ba khái nim mà ta s thy xuyên sut trong toàn b cun sách
này: vic làm ch k hn, cht lng và giá c. Qun lý công nghip không bao gm tòan
b các chc nng ca doanh nghip. c bit, ta s xem nhng quyt đnh liên quan đn
đnh ngha và khái nim ca sn phm và nhng quyt đnh liên quan đn chính sách
thng mi (đàm phán các hp đng, nghiên cu th trng) nm ngòai phm vi ca
nó.Ta s tp trung chuyên bit hn vào nhng vn đ có liên quan:
Ø Qun lý tn kho
Ø Hoch đnh và qun lý các luân lu vt cht và thông tin.
Ø Qun lý d án (đi vi sn xut đn v)
Ø B trí dây chuyn sn xut và phân xng.
Ø Lch trình tin đ và b trí dây chuyn trong phân xng.
Ø Cht lng sn xut (làm ch các s liu thng kê các quá trình, kim tra)
Ø Nhng phng pháp quan trng dùng trong sn xut (MRP, kanban, sn xut
theo phng pháp nhanh và đúng lúc)
Có rt nhiu đnh ngha v doanh nghip, chúng khác nhau tùy cách nhìn nhn ca tác
gi. Trong sách này, doanh nghip đc đ cp di góc đ sn xut. Trc ht ta hãy
xem doanh nghip nh là 1 trung tâm sn xut (phn 2) và tác nhân kinh t (phn 3).
Qun lý công nghip không phi là mt ngành mi. T bao thi nay, các doanh nghip đã
tìm cách to ra các sn phm đ làm hài lòng khách hàng. Nu qun lý công nghip có
quay li trc vin cnh này, đó chính là vì s tin hóa khá nhanh ca môi trng kinh t
hin ti đã áp đt nhiu mô hình mi cho doanh nghip. S tin hóa này s đc đ cp 
phn 4. ã đành rng tt c doanh nghip không ging nhau và cng không cùng gii
quyt mt vn đ nào đó. Ngc li, 1 vn đ him khi xy đn cho ch 1 doanh nghip

mà thng xut hin  nhng doanh nghiêp khác n
a mà gia chúng có nhiu đc đim
chung. Chính vì vy s rt thú v nu ta xem xét h thng loi hình ca các doanh nghip
(phn 5).
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


14

1.2 DOANH NGHIP : TRUNG TÂM SN XUT

Doanh nghip trc ht là mt trung tâm sn xut ca ci vt cht (các vt hu hình)
hay dch v. Trong phn này, ta ch gii hn  mc các doanh nghip sn xut ra ca ci.
Nhng doanh nghip này đc gi là công ty sn xut, khác vi các công ty dch v, c
vn. Vi cách nhìn này, ta s mô hình hóa các doanh nghip sn xut di dng hp đen,
ngha là nó nhn nhiu dòng vào và to ra mt dòng ra (sn phm).
Các dòng vào ca h mt phn mang bn cht vt cht, mt phn mang bn cht
thông tin. Các dòng vào này có quan h đn nhng yu t khác cng góp phn vào tin
trình sn xut.
1. Ngun nhân lc gm lao dng trc tip nhm can thip trc tip đn tin trình ch
to và lao đng gián tip giúp đm bo các công vic chun b, t chc, qun lý
theo ngha rng
2. Nhng trang b bao gm các máy móc, dng c, các b phn dùng cho thay th,
bo trì, c s vt cht.
3. Nhng vt liu dùng đ to ra sn phm cui cùng. Tùy theo mc đ bin đi, ta
phân chúng thành các nguyên vt liu ( khóang cht, lúa mì,…) và các bán thành
phm. Nhng bán thành phm nói trên đu đã tri qua tin trình ch bin. Tùy
theo lnh vc công nghip mà chúng có nhng tên gi khác nhau: thành phn, b
phn, linh kin.

4. Các dòng cht lu và nng lng (nc,đin,gaz…) cn thit cho tin trình sn
xut.
Tp hp các thành phn k trên đây vn cha đ đ sn xut. Còn cn phi bit ta
mun sn xut cái gì và làm điu đó nh th nào. Vy nên sn xut cng yêu cu các
dòng thông tin đ t t chc sn xut.
1. Nhng thông tin v k thut giúp quyt đnh chn sn phm nào và tin trình ch
to nó. V sn phm, ch yu là phi có các vt liu cn (mt s thành phn có th
thay th cho nhau), có k hach, và nhng tiêu chun v k thut phi tuân theo
(ch tiêu v cht lng, mc đ tin cy tt,dung sai…). V tin trình sn xut, nó
đc miêu t thông qua các thang sn xut (sn phm khác nhau).
Ngoài các thông tin chính thc đã đc mã hóa, tn ti hai dòng thông tin khác.
Là tri thc tích ly riêng ca doanh nghip và vn hóa doanh nghip. Hai ngun
thông tin này cng nh hng đn các tin trình và cách thc
làm vic.
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


15
2. Nhng thông tin liên quan đn tình trng ca h thng sn xut xét ti mt thi
đim nht đnh, đc bit là tình trng các ngun lc (mc đ tn kho, lao đng,
tình trng máy móc) và s tin trin ca các công vic đang thc hin
3. Nhng d liu k toán liên quan giá thành gn vi sn xut.
4. Nhng thông tin liên quan đn môi trng bên ngoài và cn thit cho vic hat
đng tt ca doanh nghip, đc bit là nhng thông tin v th trng (nhu cu bit
đc hay d đóan), s sn sàng ca ngun vn, nhng ràng buc và gii hn
phi tuân th (lut xã hi,v.v…)
Sn xut ra ca ci vt cht huy đng nhân lc, các máy móc thit b, nng lng đ
ch bin nguyên vt liu. Tin trình ch bin tuân theo quy tc sn xut đc xác đnh bi
các thông tin k thut, da trên trng thái thc t ca phân xng và tài nguyên.

Rõ ràng, ta đã thy xut hin các gii hn ca cách tip cn này. Nó cho mt cái nhìn
thin cn v doanh nghip  mt thi đim mà không có cái nhìn tng quát. Mt phn, nó
không coi trng các mi quan h vi môi trng hat đng và b qua mi quan h nng
đng gia doanh nghip, nhà cung ng, nhân công … Mt khác, nó làm cho ta ngh rng
mc đích duy nht mà doanh nghip mun hng ti là sn xut ra ca ci (hay dch v)
mà không quan tâm đn li ích thc t và giá thành. ây là cách tip cn ch yu hng
ti tin trình sn xut mà b qua khía cnh sn phm. Chúng ta cng phi nhn rng mc
đích ca sn xut chính ra to ra ca ci đáp ng đc nhu cu ca th trng. Nói cách
khác, mt sn phm phi tìm đc ngi mua và mt dch v phi tha mãn nhu cu.

1.3 DOANH NGHIP : TÁC NHÂN KINH T

1
.3.1 Giá tr gia tng
Nhng thiu sót nói trên hng chúng ta đn mt cách tip cn th hai trong đó
doanh nghip đc xét nh phn t ca mt h thng rng ln hn hot đng trong chu
trình kín. Sn phm do doanh nghip sn xut ra nhm mc đích tha mãn th trng.
Vic bán sn phm ra th trng s phát sinh mt lu chuyn tài chính (nu ta loi tr
nhng tình hung v đi chác hay trao đi hàng hóa). Dòng tài chính này đc phân b
theo by trm trung chuyn sau :
1. Mt phn ca dòng này giúp tr lng cho các nhà cung ng, là nhng ngi đã
cung cp vt liêu (nguyên vt liu, linh kin, các cht lu) và dch v (đin thoi,
vn chuyn).
2. Mt phn khác giúp tr lng cho nhân công, đi li, h s cung cp sc lao đng
và cht xám (co khi ch đn gin thông qua thi gian có mt ca h).
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


16

3. Mt phn khác nhm tr cho nhà nc và các đn v hành chính đa phng
(thành ph, tnh,vùng). Vai trò ca nhng đn v này nói chung đã không đc
nhn thc đúng. Vic chi tr cho h có th đc hiu di dng thu và l phí.
i li, h bo đm s an toàn, cung cp c s h tng (vn chuyn, nng lng),
pháp lut, và bo đm (mt phn) cho vic đào to nhân công.
4. Nhng c đông nhn đc mt phn ca s tin này di dng c tc. ó là
nhng ngi mang li vn cho doanh nghip (đc dùng ch yu đ có đc c
s vt cht và các thit b máy móc ln).
5. Ngân hàng cung cp mt phn vn cho doanh nghip và nhn đc mt phn ca
s tin nói trên di dng lãi sut.
6. Doanh nghip dùng mt phn làm d tr di dng khu hao đ có th mua mi
các máy móc thit b, hoc di dng d phòng cho nhng ri ro có th xy ra sau
này (n khó đòi).
7. Và cui cùng, toàn b phn còn li tr thành lãi ròng ca doanh nghip. S tin
giúp doanh nghip kh nng m rng đu t mà không cn trông ch t phía bên
ngoài (vn hay khon vay)
Ta nhn đnh rng dòng tài chính thu hi phi ln hn giá trc tip tiêu th (nguyên
liu, nng lng) dùng trong sn phm (khon tin s 1 nói trên). Do đó, doanh nghip
phi thêm vào giá tiêu th, mt giá tr cng thêm nhm cân đi vi sáu khon tin còn li
nói trên. Giá tr này đc gi là giá tr gia tng. Chính xác hn, ta gi giá tr gia tng là
s chênh lch gia sn xut (bán, tn kho hay cha s dng) và các vic tiêu th trung
gian (vic mua d tr cng vi nhng bin đi trong tn kho, cng các chi phí bên ngòai,
chi phí gia công nu da vào các s liu ca bng Tng kt Trung tâm).

Nu chúng ta xem xét mi vic di góc đ ca khách hàng, giá tr gia tng tng
ng vi nhng gì h phi tr nhiu hn đ mua đc sn phm cui cùng. Xét ví d đn
gin sau đây: vic sa mt cn phòng. La chn đu tiên bao gm t mua các dng c
(sn, thm, ), mt ít vt liu ( bàn chi, ) và bt tay vào công vic. Gi s rng hóa đn
lên đn 1.000 quan. La chn th hai là tr tin cho mt công ty làm dch v, h cung cp
vt liu và làm công vic. Gi s bng báo giá đ ngh là 5.000 quan cha tính thu. Nh

vy 4.000 quan khác bit là t giá tr gia tng ca công ty (ta thy rng vt liu vn là
1.000 quan) và câu hi đt ra cho khách hàng là h đng ý tr 4.000 quan đ không thc
hin công vic bi chính h
không. Nhng nguyên nhân chính đ h giao công vic sa
nhà đó cho công ty là :
- Tit kim thi gian
- Thiu kh nng chuyên môn
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


17
- Thiu dng c
Trong trng hp tng quát hn, cn phi thêm giá tr sáng to vào.

Mt cách khái quát, giá tr gia tng là s khác bit gia vic bán và vic tiêu th hàng
hóa.  đây, tn ti chênh lch gia thi gian bán và tiêu th. Vic xác đnh cht ch giá
tr gia tng có th gây ra tranh cãi (ví d nh hàng tn kho có nên đc tính vào tiêu th
hay không). iu này gii thích nhiu đnh ngha khác cùng tn ti v giá tr gia tng,
trong đó có cách nhà nc s dng đ tính thu TVA.

1
.3.2 Chu k công nghip
 đây chúng ta mun đi sâu v tài chính, nhng s tt hn nu nhc li các dòng tài
chính là các dòng có tính thi gian. in hình, s tin tng cng phi chi cho mt khon
vay 10.000 quan  mc 10% trong 5 nm là quá ít so vi cùng khoan vay y vi thi gian
trên 10 nm.
Xem xét hai phân xng nh và va cùng sn xut mt sn phm ging nhau, vi
nhng qui đnh bt buc ging nhau và cùng to ra mt giá tr gia tng gng nhau. C hai
phân xng này tr tin cho các nhà cung ng và đc các khách hàng tr tin trong hai

tháng.
 phân xng đu tiên, hàng tn kho trung bình cho vt dng tng ng vi mt
tháng làm vic, k hn đ ch to là 15 ngày và k hn trung bình gia vic xut xng
mt sn phm và vic bán nó cho khách hàng là mt tháng. Khách hàng tr trong 2 tháng.
Tng cng, mt trung bình 4,5 tháng t lúc phân xng này chi tr các vt dng (tiêu th
trung gian) đn lúc s tin đc thu v (tiêu th cng vi giá tr gia tng). Trong khong
thi gian này, phân xng phi hat đng (tr tin cho các nhà cung ng, nhân công, các
chi phí…) và vn cn thit đ xoay vòng (vn xoay vòng). Vy vn cn thit đ xoay
vòng là khong 4,5 tháng vn này doanh nghip phi hoc t bo đm hoc phi vay
mn.
Phân xng th hai có mt lô hàng d tr gia 4-5 ngày, thi hn sn xut là 2 ngày
và thi hn trung bình đ bán khong 1 tun. Khách hàng vn tr trong vòng 2 tháng. Vy
vn xoay vòng là cho 2,5 tháng. Trong thí d này, ta ghi nhn rng tình trng phân xng
th hai tt hn mc dù c hai phân xng cùng to ra mt giá tr gia tng bng nhau.
Da vào ví d nh trên, ta có th thy rng hai khía cnh cn phi xem xét: giá tr gia
tng và thi gian thu hi giá tr gia tng cho mi doanh nghip. Mi quan h gia chúng
là ch báo tt đ đo đc hiu nng ca doanh nghip. Nhng quyt đnh ca qun tr sn
xut s chú trng vào khoãng thi gian t lúc mua vt liu đn lúc bán đc. Khong thi
gian này thng gi là chu k sn xut (trong công nghip) hoc chu k khai thác (trong
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


18
qun tr). Trong phm vi hn hp, mt trong nhng mc tiêu ln ca qun tr sn xut là
ti u hóa t s gia giá tr gia tng và thi gian mang li giá tr gia tng đó. iu này có
th đc thc hin bng cách tng giá tr gia tng cho sn phm, hoc gim khong thi
gian mang li giá tr gia tng nói trên. Nhng ta phi ý thc đc rng doanh nghip là
mt tng th, và sn xut ch là mt mt xích trong đó. S không my ích li nu ta b ra
vài phút, thm chí là vài gi đ xem xét chu k sn xut, nu nh thi hn thanh toán ca

khách hàng mt khác có th tng lên đn t 60 đn 90, thm chí 120 ngày.
Nhn xét rng, trong ví d trên, các nhà cung ng đc tr bng tin mt. Có th gim
vn cn thit đ xoay vòng nu ta co th thanh toán cho nhà cung cp sau 1 thi gian. Các
mng li phân phi ln là cc đim ca trng hp, vi nhng thi hn chi tr chm
cho nhà cung cp, trong khi hàng hóa bán nhanh và khách hàng tr phn ln bng tin
mt. Vn xoay vòng d ra, dn ti vic các trung tâm phân phi này phát trin thêm các
dch v v tài chính.(cho vay, bo him).
iu hin nhiên khác cn nhn mnh, là ch bán nhng sn phm thc s bán mi
mang li giá tr gia tng: các ph phm, các sn phm không đc khách hàng a
chung, nhng sn phm không đn đúng thi đim ch là nhng hao ht. Vì vy trc
khi sn xut, cn phi tìm hiu v nhng vn đ v thit k va khái nim v sn phm:
sn phm nào đáp ng đc yêu cu ca th trng (nhu cu, giá c, cht lng).  giai
đan sn xut, phi tôn trng các mc tiêu v giá c và cht lng sn phm đã đc bàn
 trên. Sau khi sn xut, s là vn đ v s sn sàng ca sn phm  ni và thi đim mà
khách hàng cn.

1
.3.3 Tính toán giá c
Tóm li, ta hãy chú ý rng khái nim giá tr gia tng ch đc đ cp  mc đ doanh
nghip mà không phi  mc đ sn phm. nh ngha giá tr gia tng, giá thành, li
nhun ca mt sn phm nào đó đa ra nhiu vn đ. iu này có th khin ngc nhiên,
nhng các nhà doanh nghip ch có mt hiu bit m h v li nhun thu đc t vic
bán sn phm.
Nhng nguyên lý v k toán trong công nghip đã đc Dupont de Nemours và
General Motors đ ra và nhng nm 1920.  thi k này, ngi ta đã sn xut các sn
phm theo s lng ln, rt ít đa dng, vi nhng công ngh n đnh. Chi phí trc tip
(chi phi đc s dng trc tip cho sn phm) chim đa phn. Chi phí trc tip này, gm
chi phi nguyên vt liu, chi phi s dng máy và chi phí cho lao đng dùng cho sn phm.
Phn ln chi phí trc tip này t l vi s lng sn phm đã to ra, phn còn li là chi phí
c đnh. Ly thí d mt phân xng ch sn xut ra mt loi sn phm duy nht. Giá

nguyên vt liu và lng ca công nhân làm vic trên các máy móc gn nh t l vi khi
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


19
lng đu ra. Ngc li, tin dùng đ chi cho vic duy trì ni đt phân xng, vic s
hu các máy móc và lng ca qun đc phân xng là c đnh nhng vn còn đc tính
trc tip vào sn phm. Khi tng hp tt c nhng chi phí thay đi và c đnh nói trên
trong mt giai đan nào đó, và chia chúng theo slng sn phm, ta có chi phí trc tip
ca sn phm.
S khác bit gia giá bán và chi phí trc tip đc gi là li tc ca mt
mt hàng
[marge]
Tp hp các chi phí mà không khu vào sn phm đc gi là chi phí gián tip (thu,
bo him, lng ca ban qun tr và giám đc…). Vn đ là làm sao phân phi nhng chi
phí gián tip này lên sn phm đ thu đc giá thc s hay giá đy đ ca sn phm cho
hp lý. S phân phi này đc thc hin da trên nhng quy cách phân phi. Ta hiu
ngay rng hai quy cách phân phi da trên hai lp lun khác nhau phát sinh hai giá thành
khác nhau cho cùng mt sn phm.  nhng nm 1920, khi mà chi phí trc tip có u
th, chi phí gián tip đc tính theo t l vi chi phí trc tip. Thc ra giá thc s “chính
xác” ca mt sn phm ch đc tính sau, vì nó da trên s lng sn phm, chi phí c
đnh và chi phí gián tip, ch đc bit sau cui nm hat đng. Nm đu, ngi ta s
dng chi phí d kin. Sau đó, thi gian tn ti ca sn phm và s n đnh ca công ngh
giúp ta tip tc tính toán theo giá d kin nói trên.
Trong bi cnh hin ti, vic xác đnh giá tr nên phc tp hn. Nhng thit b chng
hn tr nên linh hot hn. Mt máy móc hay mt ngi vn hành không còn sn xut ch
mt sn phm duy nht.  nhn thc v nhng chi phí trc tip bin đi, ta phi tin
hành phân b hay đa vào các máy móc nhng chic dng c ghi nhn thi gian s dng,
và cac ngi vn hành ghi li công vic h đã thc hin. Thêm vào đó hin tng: giá

nhân công trc tip gim rt nhiu trong khi chi phí gián tip li tng mnh. Trong doanh
nghip, ngày càng ít ngi vn hành trên các máy móc và ngày càng nhiu công vic liên
quan đn hot đng dch v. T đó xut hin nhng phng pháp mi nhm tính toán giá
c, da trên tp hp các hot đng ca doanh nghip, bao gm t ch bin nguyên vt
liu đn thông tin: ngành k toán phân tích trong nhng nm 1960, còn hin gi là các
ngành ABC (Activity Based Costing), K toán da trên hat đng và ABM (Activity
Based Management) Qun lý da trên hat đng ca doanh nghip. Nhng phng pháp
trên không đc đ cp đn trong giáo trình này. Nhng phi ghi nh rng các d liu mà
ta phi thao tác hay tìm cách ti u hóa chúng sau này có th đc nhìn nhn khác nhau.


1.4 DOANH NGHIP TRONG MÔI TRNG HIN TI

Cách tip cn th hai này cho phép ta tip cn s phc tp ca h thng mà  đó
doanh nghip phát trin, nhng không cho ta tip cn nhng chuyn đi và s cn thit
phi thay đi thc ti. Vì lý do này, ta phi xem nh môi trng mà doanh nghip đang
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


20
tn ti, t nó là không n đnh. Và doanh nghip ging nh mt thc th sng, ph thuc
vào môi trng đó. Cho nên cng nh các thc th sng khác, doanh nghip phi:
· đm bo s cân bng theo cách tt nht trong các giai đan ngn hn, khi mà môi
trng có th đc xem là n đnh
· đm bo tính lâu dài trong các giai đan trung và dài hn, khi mà môi trng tr
thành bin đng.
Nh vy mc tiêu ti hu ca doanh nghip là sn xut đ tn ti.
Trong 40 nm tr li đây, qun tr doanh nghip đã có nhng bin đi sâu sc. Mt
cách s lc, ta có th nói ta đã chuyn t phng thc Ford sang t phng thc

Toyota, và t nn kinh t sn xut sang kinh t th trng. Nhng nguyên do ch yu cho
s tin hóa nói trên là:
1. S hóan v gia gia cung và cu
2. Toàn cu hóa các hat đng kinh t.
3. Vic tng tc đi mi sn phm

1.4.1 S phát trin ca th trng và cnh tranh
iu làm rõ nht đc tính ca s chuyn hóa trong th gii ngày nay, chính là đo ln
mi quan h gia ngi tiêu dùng (cu) và nhà sn xut (cung). Ta có th phân ra ba giai
đon nh sau
1. Giai đon 1 : cung rt nh so vi cu.
ó là trng hp ca M và Tây Âu trc 1955, và nhng nuc ông Âu chng hn.
Lng cu khá ln trong khi lng cung vn còn thp. Nhim v ch yu là h giá thành
sn phm,vì th, ta đã gii hn s đa dng ca sn phm và ngi ta s sn xut hàng lot
theo nhng dây chuyn sn xut chuyên bit. ó là doanh nghip da theo ý tng ca
Taylor và đc Henry Ford áp dng vào công ty mình (Ông ta đã tng phát biu rng:
các khách hàng có th mua nhng chic Ford loi T vi đ loi màu sc, min sao đó là
màu đen).
Doanh nghip quyt đnh giá thành sn phm và t đnh mt li nhun có li cho
mình . Ta có phng trình :
Giá bán = Giá thành + Li nhun
Trong trng hp này, giá thành ch yu là do giá nguyên vt liu và chi phí các hot
đng sn xut trc tip. Ngi ta tìm cách to ra s cnh tranh gia nhng ngi bán
hàng nhm đ đt đc mc giá h, và tính hiu qu ca nhân công và ca máy móc thit
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


21
b đc đo theo thi gian làm vic. Hiu sut ca phân xng, máy móc là hàm ngc

vi thi gian sn xut. Vic gim thi gian sn xut s dn đn gim giá thành. Hiu sut
nhà máy và li nhun công ty trong tng th vì th có mi quan h cht ch vi nhau.
Kinh t  giai đon này là mt nn kinh t đc điu khin bi sn xut.
2. Giai đon 2 : cân bng gia cung và cu. Bt đu xut hin h thng cnh tranh.
Vic nghiên cu th trng đc phát trin.
3. Giai đon 3 : cung rt ln so vi cu.
ây là xã hi mà nhiu doanh nghip có kh nng ch to mt s lng ln các sn
phm mà th trng không th tiêu th ht. ó là trng hp ca phn ln sn phm tiêu
dùng thng ngày (xe hi, đin gia dng,…)  các nc phát trin. Ngi mua tr thành
thng đ, dù là ngi tiêu dùng cui, hay ngi đt hàng. Vi mc giá cho trc, ngi
tiêu dùng đòi hi:
§ mt mc cht lng nht đnh,
§ các k hn giao hàng ngn hn,
§ nhng sn phm ít nhiu mang tính cá nhân (ví d: xe hi)
Vì vy, đòi hi phi có cnh tranh và la chn nhà cung ng. Ngi tiêu dùng đã tr
thành nhng ngi khó tính ( hi nhng ngi tiêu dùng). Thng thì mt sai sót nh ca
sn phm dù không dn đn nhng h qu nghiêm trng nhng cng gây khó chuu và
to mt hình nh không tt v thng hiu công ty. i vi doanh nghip cung ng, giá
bán đc xem nh bit trc và phng trình tr thành :
Li nhun = Giá bán - Giá thành
Trong mt môi trng n đnh, các thành phn trong th trng bin đi không đáng
k, doanh nghip luôn tìm cách gim giá thành đ tng li nhun. Nhng trong môi
trng hin ti, h phi cnh tranh đ giành ly th phn. Ngha là, vic gim giá thành
phn ln s đc bù tr bi :
§ Vic gim giá bán nhm đm bo hoc m rng th trng [trng hp ca ngành
sn xut chip vi tính]
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com



22
§ Tng đu t công ngh nhm tng thêm tính đa dng cho sn phm (cht lng tt
hn, đi mi v k thut…), điu đó thng làm tng giá thành sn phm (trng hp
ca nghành sn xut xe hi vi các tùy chn nh túi khí, điu hòa nhit đ). Doanh
nghip luôn tìm cách tha mãn đng thi ba yêu cu chính sau: gi vng, thm chí là
phi gim k hn giao hàng, kìm giá và luôn đm bo sn phm đt tiêu chun cht
lng. Kh ngng ca doanh nghiêp davào ba điu này, nhng ba yêu cu trên thng là
đi lp vi nhau: ví d nh mun tng cht lng thì phi tng giá bán sn phm hoc
phi tng thi gian sn xut. Mt cách tng quát, mi quyt đnh đu làm nh hng ít
nhiêu đn ba yêu cu này. Tam giác QDC có th đc s dng nhm din t nh hng
ca mt quyt đnh đn ba nhân t nói trên.  hình dung rõ hn, ta đt trên mi đnh ca
tam giác nhng khía cnh tích cc và tiêu cc ca tng quyt đnh
1.4.2 Toàn cu hóa ca kinh t
Ta đang chng kin đn s toàn cu hóa ca nn kinh t, nó cho phép s m rng th
trng, đng thi vi s cnh tranh ngày càng gay gt và nhng di di vi trí ca các trung
tâm sn xut
Th trng
Các th trng theo vùng và quc gia đang dn dn bin mt. Các cc ln đc hình
thành
§  ông Âu : Liên hip kinh t Châu Âu và AELE (T chc kinh t trao đi T Do)
K
 hn

Ch
t l

ng

Giá c
Hình 1.1 : Tam giác QDC


Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


23
§  Châu M, 6 vùng thng mi cùng tn ti
_ L’ALENA  phía Bc gia Mêxicô, M và Canada,
_ MCCA, Th trng chung trung tâm châu M.(gm có Guatemala, Salvador,
Honduras, Nicaragua, Costa Rica),
_ Caricom ca các nc thuc qun đo Carribê.
_ Nhóm ba nc(Mêxico,Vênêzuêla và Colombia)
_ Hip c Anđ (Bolivia,Péru và Xích o),
_ Mecosur (Brazil,Paraguay,Uruguay,Achentina và Chilê)
§ Vùng ông Nam Á : t chc ASEAN (vùng này đã có bc phát trin kinh t đáng
k cho ti nm 1997 và t đó đã b bin đng v tài chính rt ln)
§ Gia các nc Châu Á Thái Bình Dng: nhiu tha thun u đi đã đc ký kt và
s thit lp mt vùng t do v thng mi gia các nc APEC (Asia Pacific economic
cooperation) đc d đnh vào nm 2020

(Nm 1994, các nc APEC hin chim gi
46% v xut khu ca toàn th gii).
Các nc APEC bao gm Úc, Brunei, Canada, Chilê, Trung Quc, Hong Kong,
Indonésia, Nht, Mã lai, Mêxicô, Papua New Guinea, Philippines, Singapore, Hàn Quc,
ài Loan, Thái Lan, M.

Thng mi toàn cu dn dn t t chc. Tha thun chung v thu quan và thng
mi nm 1947 (GATT) sau nhiu vòng đàm phán khó khn đã đa ra tha thun
Marrakech (1994). Sau đó, t chc mu dch quc t (OMC) đã đc thành lp vào tháng
Giêng 1995 da theo kiu mu ca tha thun trên và thay th GATT. So vi GATT,

OMC có hai khác bit ch yu. OMC thit lp mt tin trình đàm phán thng trc xung
quanh các tr ngi gia các bên. Khi các tranh chp thng mi đc đ trình (do 1 hay
nhiu quc gia), các quyt đnh ca OMC s đc các bên thi hành. OMC bao gm
khong 150 nc thành viên.
Trong thc t, toàn cu hóa không có ngha là toàn th gii. Ngay c khi tính đn các
nc ông Âu và Trung Quc, là nhng th trng đy tim nng, thì vùng ca th gii
vn còn vng mt, đin hình là Châu Phi. Vì th mt s ngi mun nói đn toàn cu hóa
hn là s th gii hóa.
Vic tng mt lng ln các khách hàng tim nng biu hin mt tt ca vn đ.
Nhng s m rng này d nhiên không đn gin mà qun lý đc. Mt phn, ta tìm cách
làm hài lòng 1 lng các khách hàng ti đa, điu này đa đn s thông dng hóa các
thành phn (ví d, ta so sánh các xe hi hay các sàn phm din gia dng có cùng 1 tiêu
chun khách hàng ca các nhà ch to khác nhau). Mt khác, s thích ca ngui tiêu dùng
không bao gi là c đnh mà luôn luôn thay đi (thc phm, bàn gh, salon…) và nhng
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


24
chun mc là khác nhau đi vi tng quc gia, có ngha là mt s sn phm cn phi
đuc đa dng.
Thêm vào các vn đ sn xut nói trên là nhng vn đ có liên h vi thng mi hóa.
Vic tip cn khách hàng có th là rt khác nhau tùy theo mi nn vn hóa: hãy k đn
vic tiêu th xe hi  Nht bn so vi th trng Kuwait.
Nhng gì chúng ta va đ cp trên đây ch đúng vi các doanh nghip có quan h trc
tip vi ngi tiêu dùng cui. Vi phn ln doanh nghip, vic m rng th trng s
đng ngha vi vic gim th phn mt cách nghiêm trng. Toàn cu hóa đã làm tng tc
s tp trung va cho các nhà công nghip ln và va cho mng li phân phi. Nhng
nhà đt hàng s qun lý dn dn các ngân sách ngy càng quan trng và áp đt điu kin
ca mình. Nghành phân phi  Pháp, chng hn, hu nh đc qun lý bi 4 trung tâm

mua sm ln là Promodes,Carrefour,Intermarché và Leclerc. Nhng phng thc mà h
áp dng (lng tn kho ti thiu, bán gim giá,…) đã làm tng tính bt thng ca cu.

Cnh tranh
Mt khác ca toàn cu hóa chính là s tng cng cnh tranh. Vài thp k trc đây
đã chng kin s chuyn mình và nhân lên nhanh chóng các cc phát trin. Ngày càng
nhiu quc gia đt đc kh nng sn xut và xut khu nhng tài sn cao cp vi giá
nhân công r. Chi phí giao hàng và t chc hu cn tr thành thông s quan trng, cùng
vi vic chênh lch gía nhân công s kéo theo su di di đa đim ( ra nc ngòai). Ngòai
vic di di do áp lc v giá, còn có nhng di di do áp lc ca chính ph.
Trong lãnh vc công ngh cao, các hp đng mua bán thng kèm theo các điu
khoãn bù tr nh mua hàng ca đi tác, phài sàn xut  đa phng h, chuyn giao k
thut cho bên mua,…(Ví d: hp đng TGV vi Hàn Quc và Tây Ban Nha, hp đng
bán v khí cho  rp xê út)

1
.4.3 i mi nhanh chóng sn phm
Cnh tranh làm tng s lng sn phm đc sn xut ra cng nh các dch v có liên
quan, đng thi làm gim đ dài chu k sng ca sn phm. Ta có th nói rng các phn
ln nhng sn phm ngày nay không tn ti di dng nh bây gi mt vài nm trc
đó. Nhng sn phm này có th hoàn toàn mi hoc bt ngun t các sn phm khác nh
đc cng thêm nhng đi mi hoc đn gin hn do vic thay đi trong khâu thit k.
Có nhiu lý do gii thích cho quá trình trên.
1.S phát trin nh v bo ca công ngh mi
Vinamain.com
Bo trì công nghip Vit Nam Vinamain.com


25
Phn ln các sn phm có mt trên th trng hin nay đu s hu nhng công

ngh mà cách đây 30 hoc 40 nm cha có. ó là đin t, laser, truyn dn quang
hc, công ngh sinh hc, vt liu composite. Nhng công ngh mi kéo theo s xut
hin ca các sn phm hoàn toàn mi, điu này làm cho các th h sn phm trc đó
tr nên li thi (ngay c đi vi s tin hóa v cht liu trong ngành thông tin). 
nhiu lnh vc, s đi mi không còn din ra theo nhng ci thin liên tip nhau (đi
mi theo quan h), mà là nhng ci thin theo bc nhy vt (đi mi thông qua đt
bin). Vi doanh nghip, hin tng này có ngha là sn phm và phng tin sn
xut ngày càng li thi nhah chóng.
2.Dng c máy móc dân dn có s tr giúp ca công ngh thông tin
Ngòai khía cnh công ngh, ta thy có s tham gia ngày càng nhiu ca công
ngh thông tin  nhiu dng : các chip vi x lý  khp ni, các h thng t điu hòa…
3.S tng đ phc tp.
Các sn phm và dch v không nhng s dng công ngh và các tin trình ngày
càng tinh vi hn, mà chúng còn phi tr nên phc tp hn. Nh ta đã bit, đ bn và
đ tin cy ca mt h thng phc tp có liên quan đn hiu nng ca mt xích yu
nht. Mi phn t ca tin trình có khuynh hng tr nên quan trng. Hn na, trong
hu ht các lnh vc, nhng hu qu do thiu sót gây ra ngày càng tr trm trng (ch
to máy bay, nhà máy đin,…). Nh mt minh ha đáng tic, ta hãy nh li mt thm
ha hàng không đã tng xy ra  Amsterdam do gãy mt chic đinh c.
4.S tng cng qun lý bng pháp lut v an toàn lao đng, v bo v môi trng.

1
.4.4 S tác đng tr li đi vi doanh nghip
Vi doanh nghip, điu này có ngha là th gii đang chuyn đi t n đnh thành
bin đng. S cnh tranh càng rng m thì khách hàng càng tr nên khó tính. Nhng khái
nim v s hòan thin, v giá c, v quy mô sàn xut ln không còn đáp ng na. Thay
vào đó phi xác đnh chin thut nhm tha mãn nhu cu khách hàng, đa dng hóa sn
phm vi vic đa nhng li đim rõ ràng và không th bàn cãi : đi mi và cht lng.
Da vào k hach thc t , có ba ch báo ch yu cn quan tâm : tình hình sn xut, tính
cnh tranh, li nhun. Trong nn kinh t b chi phi bi th trng, mi liên h gia các

ch báo này không đc xác đnh rõ ràng.
Mt khác, nu môi trng là bin đng, doanh nghip li là cu trúc vng mnh, vi
kh nng linh hot. c bit,doanh nghip cn có mt thi k ôn đnh đ và đt đc
mc hòan thin mong mun. Mt thi k đ phát trin đu đn và đt đc s thành tho
là cn thit nhm hng đn mt nn sn xut tin cy và n đnh. Các kin thc v cung
Vinamain.com

×