Tài liệu khóa học Luyện thi Đại học đảm bảo môn Ngữ văn.
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Trang 1
Đề bài: Trước cái đói nghèo và những cuộc đời bất hạnh vẫn còn trong
xã hội nước ta.
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI
Đề mở. Đề bài đặt ra một vấn đề xã hội rất đáng quan tâm ở nước ta hiện nay để người
viết bàn luận một cách rộng rãi theo chủ kiến của mình, không định hướng trước hoặc khuôn vào
một nội dung, ý tưởng nào cả. Phạm vi bàn luận rất rộng, người viết có thể bàn luận toàn bộ vấn
đề hoặc chỉ đề cập, đi sâu vào một, hai khía cạnh mà mình tâm đắc và nắm vững nhất. Dưới đây
là một số gợi ý về luận đề đặt ra của đề bài:
- Vì sao ở đất nước ta vẫn còn đói nghèo và những cuộc đời bất hạnh?
- Cần nhìn nhận hiện tượng đói nghèo và những cuộc đời bất hạnh đó như thế nào?
- Trách nhiệm và tình thương của cộng đồng trước hiện tượng xã hội đó:
+ Chống bệnh vô cảm, dửng dưng đối với đồng loại, ở đây lại là đồng bào trong một
nước.
+ Xuất phát từ tình thương và trách nhiệm để có biện pháp giúp đỡ người nghèo, người
tàn tật, bất hạnh một cách có hiệu quả nhất:
Giúp đỡ về vật chất (tiền bạc, nhà cửa) để họ vượt qua.
Giúp đỡ về tinh thần, nghị lực, nghề nghiệp, cách sống để họ tạo dựng cuộc sống, đi lên
bằng chính đôi chân của mình.
Lập các hội từ thiện, các tổ chức nhân đạo giúp người nghèo, người tàn tật,
- Nêu những tấm gương tiêu biểu:
+ Về những cá nhân, tổ chức giúp đỡ người nghèo, người tàn tật có hiệu quả.
+ Về những tấm gương vượt khó đi lên của chính những người nghèo, người tàn tật.
BÀI LÀM THAM KHẢO
Mở bài:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Nhân dân ta vốn có truyền thống nhân đạo. "Thương người như thể thương thân", "Lá
lành đùm lá rách" không chỉ là những câu nói cửa miệng mà chính là tấm lòng sâu thẳm và hành
Tài liệu khóa học Luyện thi Đại học đảm bảo môn Ngữ văn.
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Trang 2
động chí tình của những người con Lạc cháu Hồng trên dải hình chữ S từ bao đời nay đã cưu
mang, đùm bọc lẫn nhau. Ngày xưa đã thế, ngày nay lại càng hơn thế. Truyền thống tốt đẹp của
dân tộc đã gặp ánh sáng khoa học của thời đại để tạo nên những hiệu quả to lớn đẩy lùi cái đói
nghèo và những cuộc đời bất hạnh vẫn còn trong xã hội trên bước đường đi lên của đất nước.
Thân bài:
1) Vì sao đất nước ta vẫn còn đói nghèo và những cuộc đời bất hạnh
Đất nước đang đổi mới, phát triển, đi lên nhưng cái đói nghèo và những cuộc đời bất
hạnh vẫn còn hiện hữu trong xã hội - chua xót và nhức nhối! Vì sao như vậy và cần nhìn nhận
hiện tượng đó như thế nào? Đi lên từ một đất nước nông nghiệp lạc hậu hàng ngàn năm nay,
không thể một sớm một chiều có thể xoá bỏ ngay được cái đói nghèo ấy. Lại nữa, và đây mới là
nguyên nhân chủ yếu, đất nước ta đã trải qua ba mươi năm chiến tranh ác liệt, hậu quả của nó để
lại không chỉ là cái đói nghèo mà còn là những cuộc đời bất hạnh của bao nhiêu con người tàn tật
do chiến tranh, đặc biệt là những di chứng khôn lường của chất độc màu da cam đi-ô-xin mà kẻ
thù đã rải xuống trên nhiều vùng đất nước và nhiễm độc vào hàng triệu con người. Nhìn nhận
như vậy mới thấy được tội ác tày trời của kẻ thù xâm lược, càng nhận rõ sự đau khổ ghê gớm của
"nạn nhân chiến tranh" mà nhân dân ta phải hứng chịu, càng yêu thương, chia sẻ và có trách
nhiệm hơn đối với những cuộc đời bất hạnh đó. Đói nghèo và bất hạnh không còn là của riêng ai
mà trở thành một vấn đề nhức nhối của toàn xã hội đòi hỏi mọi người phải chung lưng đấu cật để
cùng giải quyết. Ở đây vừa là tình thương vừa là trách nhiệm. Tình thương giữa những con người
với nhau "thương người như thể thương thân", nhưng cũng là trách nhiệm của "người trong một
nước phải thương nhau cùng". Chính vì thế, chúng ta phải chống bệnh vô cảm, phải lên án những
người dửng dưng, không quan tâm đến cái đói nghèo và những cuộc đời bất hạn vẫn trong xã hội
nước ta. Vì chất độc da cam, nhiều cặp vợ chồng không thể có con hoặc chỉ sinh ra những quái
thai; vì chất độc da cam, những em bé mới ra đời đã bị tật nguyền, không nhìn thấy ánh sáng,
không nghe được âm thanh, không sinh hoạt như con người bình thường, trở thành gánh gặng và
nỗi ám ảnh suốt cuộc đời của gia đình và xã hội Những con người như thế, lẽ nào ta có thể
dửng dưng, vô cảm được, trong khi ta được sống đầy đủ, sung sướng, được ăn ngon, mặc đẹp,
được vui chơi, học hành thoải mái? Theo tôi, dửng dưng, vô cảm trước những con người này là
một sự thất đức, chưa nói là có quan tâm đến họ, có giúp đỡ họ không? Bởi, không là họ hàng,
nhưng họ cũng là đồng bào, cùng dân tộc, và chí ít, họ cũng là con người, là đồng loại của ta; và
quan trọng hơn, họ chính là "nạn nhân" của một cuộc chiến tranh tàn khốc do kẻ thù gây ra trên
đất nước ta, trên quê hương của họ. Lẽ nào ta lại có thể vô cảm, nhẫn tâm như thế!
2. Cần nhìn nhận hiện tượng trên như thế nào?
Tài liệu khóa học Luyện thi Đại học đảm bảo môn Ngữ văn.
Hocmai.vn – Ngôi trường chung của học trò Việt Trang 3
Đương nhiên, số người vô cảm, dửng dưng, nếu có, cũng chỉ là số ít và đó là điều đáng
tiếc. Dòng máu thương người của dân tộc Việt Nam không cho phép như vậy. Và trong thực tế,
cả nước đã đến với họ - những người nghèo, tàn tật, bất hạnh - để cùng sẻ chia, đùm bọc họ trong
cánh tay yêu thương của mình. Nhiều tổ chức được thành lập - cấp Nhà nước, cấp tỉnh, cấp hội,
đoàn thể, để cứu trợ; nhiều cơ quan, công ty, nhà máy, thậm chí không hiếm những cá nhân đã
trở thành những "Mạnh Thường Quân" của người nghèo, người tàn tật, người bất hạnh; nhiều bà
mẹ, người chị đã trở thành những "bà Tiên" , "bà Phật" của người nghèo ngày nay như trong cổ
tích xưa, và nhiều câu chuyện đã trở thành huyền thoại như chàng thanh niên Nguyễn Hữu Ân
vừa tự học đại học vừa nuôi người mẹ ruột và mẹ nuôi trong bệnh viện, cô sinh viên Nguyễn
Hoàng Oanh tự kiếm sống để vừa học vừa nuôi ba chị em nghèo khiếm thị ở Quảng Bình,
3. Ý nghĩa của những việc làm tình thương. Trách nhiệm của cộng đồng và mỗi chúng ta.
Những nghĩa cử ấy, những tấm lòng ấy chắc chắn sẽ sưởi ấm, động viên nhiều cho những
người nghèo, người bất hạnh vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống. Sự giúp đỡ về vật
chất (tiền của, nhà cửa) là rất cần để tạo dựng cuộc sống cho họ. Đó là yếu tố cần thiết ban đầu.
Nhưng điều quan trọng hơn là phải truyền cho họ nghị lực, niềm tin và cách sống tự lập trên
chính đôi chân và bàn tay của họ. Ai đó đã nói rất đúng: "Cho con cá đã quý, nhưng cho cái cần
câu để câu cá còn quý hơn". Phải tạo cho họ một nghề nghiệp ổn định để họ tự sống và chính họ
sẽ tự xoá bỏ cái đói nghèo và đẩy lùi sự bất hạnh của mình từng bước. Điều này mang ý nghĩa
nhân văn lớn lao khi chính họ sẽ tự định đoạt lấy cuộc đời và hạnh phúc của họ. Trong thực tế đã
có nhiều tấm gương người nghèo, người tàn tật, bất hạnh tự đi lên bằng nghị lực, niềm tin, sức
mạnh của mình và họ đã trở thành những người hữu ích cho xã hội, được xã hội tôn vinh và yêu
quý. Đó cũng là một tiền đề quan trọng giúp cho đất nước xoá bỏ đói nghèo, tiến lên xây dựng
một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh như mong muốn của Đảng và nhân dân ta.
Giáo viên: Nguyễn Quang Ninh.
Nguồn:
Hocmai.vn