B GIÁO DO
I HC KINH T TP.HCM
CÔNG TRÌNH DỰ THI
GIẢI THƢỞNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
“NHÀ KINH TẾ TRẺ – NĂM 2012”
TÊN CÔNG TRÌNH:
NHÂ
̣
N DIÊ
̣
N CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN
CÁN CÂN TÀI KHOẢN VÃNG LAI
TRONG TRUNG VA
̀
DA
̀
I HN
TRƢƠ
̀
NG HƠ
̣
P VIỆT NAM
THUC NHÓM NGÀNH: KHOA HC KINH T
TP. Hồ Chí Minh, tháng 4 năm 2012
DANH MU
̣
C BA
̉
NG VA
̀
HI
̀
NH
Bng 1: Cán cân vãng lai vi tit ki
Bng 2: Cán cân vãng lai vi xut nhp khu
Bng 3: Cán cân vãng lai vi tài sc ngoài ròng
Bng 4: Cán cân vãng lai vi s i tài sc ngoài ròng
Bng 5: Cán cân vãng lai vi bi chi ngân sách
Bng 6: Cán cân vãng lai vi thu nhi
Bng 7: Cán cân vãng lai vi t ng
Bng 8: Cán cân vãng lai vi dân s ph thuc
Bng 9: Cán cân vãng lai vi giá tr vn hoá th ng chng khoán
Bng 10: Cán cân vãng lai vi tng giá tr c phiu giao dch
Bng 11: Cán cân vãng lai v sâu tài chính
Bng 12: Tit kiêm v sâu tài chính
B sâu tài chính
Bng 14: Cán cân vãng lai v m tài chính
Bng 15: Tit kim v m tài chính
Bi v m tài chính
Bn 1
Bn 1 có thêm bin khng hong
Bng n 2
Bn 2 có thêm bin khng hong
Bng ca các bin lên tit ki
Bng 22: D liu cho mô hình
Hình 1: Tài khon vãng lai Vin 1990-2010
Hình 2: Tài khon vãng lai vàtài sc ngoài ròng
Hình 3: Tài khon vãng lai vi thu nhi và t ng
Hình 4: Tài khon vãng lai vi s phát trin th ng chng khoán.
Hình 5: Tài khon vãng lai v m m sâu tài chính
DANH MU
̣
C BIÊ
́
N
NFA
IMF
T l tài sc ngoài ròng trên GDP
GOVBGDP
Btàichính
T l cân i ngân sách Chính ph trên GDP
RELY
IMF
T l thu nhi trên GDP tính
theo PPP
YGRAVG
IMF
T ng GDP
RELDEPY
World Bank
T l thanh niên ph thuc
RELDEPO
World Bank
T l i già ph thuc
OPEN
World Bank
T l xut khu và nhp khu hàng hoá, dch v
trên GDP
SMTV
Standard & Poor
Tng giá tr c phiu giao dch trên GDP
SMTO
Standard & Poor
T l doanh thu th ng chng khoán
SMKC
Standard & Poor
Giá tr vn hoá th ng chng khoán trên GDP
ODAOAR
OECD
Vin tr và tài tr chính thc t l so vi GDP
FDEEP
IMF
M
2
trên GDP
KAOPEN
Chinn và Ito
m tài chính
CRISIS
Nam Á 2010,
OECD
i din khnghong
TÓM TẮT ĐỀ TÀI
1. Lý do chọn đề tài
Trong bi cnh th ng th gii có nhiu bing, hin trng thâm h
mi và tài khon vãng lai ln và kéo dài ca Vic ép không nh n cán
cân thanh toán quc t v kh các cú sc bên ngoài và tính bn vng ca
nn kinh t, t y lên nhng quan ngi cho rng vic nhp siêu và thâm ht tài
khoi.
Cán cân vãng lai là ch s quan trng phng kinh t a mt quc gia,
c th là tình hình ca khu vc kinh t i ngoi. Vi mc có tình trng cán cân vãng
lai thâm ht ln và kéo dài, nhng bing ca khu vc kinh t i ngoi s to ra nhng
ng nhi vi khu vc tài chính tin t. Theo kinh nghim quc t
thuyt kinh t, khi thâm ht tài khon vãng lai ln và kéo dài mà không có các bin pháp
cn thit, ct gim chi tiêu chính ph) thì nn kinh t có th s gp phi
ng hong tin t.
t tài khon vãng lai ca Vit Nam là gn 12% ca tng
sn phm quc nt tài khoc ci thin còn xp
x 4,3 t i Vit Nam là mc có t ng
cao, thâm ht tài khou ht sng, và thm chí là cn thi có
th tn dc ngun vn t bên ngoài nhm phát trin kinh t và ci thii sng
nhân dân. Tuy nhiên, nu con s thâm ht ch mc va phi 5%),
thì không t tài khon ng này s gây ra
ri ro cho nn kinh t.
Cuc khng hong kinh t gt ln na nhn mnh s cn thit phi hiu bit rõ
ràng v các yu t quynh tài khon vãng lai ca mt quc gia. Tài khoc
s dt trong nhng ch s u th hin sc khe ca mt nn kinh
t và là mt phn trong quá trình ra quynh ca các nhà honh chính sách, tuy
nhiên hiu nghiên cu thc nghim v các yu t ng lên tài khon
vãng lai Vit Nam.
ác nhân t ng ti cán cân tài
kho
:
.
2. Xác định vấn đề nghiên cứu
Vu tra các yu t quynh tài khon vãng lai trong trung và dài h làm
n trng thái ca cán cân vãng lai và t
gii pháp ci thin, tp trung nghiên cu cán cân tài khon vãng lai Vit
n 1990-2010 bng cách s dng mt mô hình hi quy gm 11 yu t
mà theo các nghiên cu thc nghim t n cán
cân tài khon vãng lai c trên th gic bit là khu vn
Châu Á.
3. Câu hỏi và mục tiêu nghiên cứu
Qua nghiên cu này, chúng cung cp mt cuu tra thc nghim v
các yu t quyn tài khon vãng lai trong trung và dài hn cho Vit Nam, s dng
cách tip cn da trên vic nhn mnh các yu t kinh t u t tit kim và
ng thi bài nghiên c dng mt mô
hình kim soátcác yu t n s phát trin th ch và khng hong tài chính.
Bng cách s d mô t s bii ca tài khon vãng lai
theo thi gian n 1990-2010), thy rng tình trng thâm ht tài khon
vãng lai Vit Nam có liên quan vi thâm hi, chênh lch tài sn ròng
c ngoài gim, thu nhi và t ng chng khoán
phát trii chi ngân sách chính ph sâu tài chính gi m tài chính và
m i.
Trong nghiên cu này lt tr li nhng câu hi sau:
Nhân t ng lên cán cân tài khon vãng lai
ng vi
ching nào và m bao nhiêu?
Nhân t ng lên cán cân tài kho
ng vi
ching nào và m bao nhiêu?
Chúng ta có nhng gi duy trì tài khon vãng lai mc an
toàn?
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong bài nghiên cu này s dng, thng kê
và h làm rõ nhng v nêu trên.
V
ng bng mô hình hi quy OLS dp cn ca Chinn
và Prasad (2003) vi b s liu mi cho Vit Nam và b sung thêm các bii din cho
khng hong và th ch. Vic b sung thêm bin th ch i din khng hong là da
theo nghiên cu ca Chinn và Ito (2005) và Joseph W. Gruber và Steven B. Kamin (2005)
bi các binn tài khoi thích ca mô
phn các nghiên c
Mu ca bao gi bin t
n 2010. Quan tâm chính là các yu t quynh tài khon vãng lai trong trung và dài
hi quy OLS vi t l tài khon vãng lai trên GDP là
bin ph thuc.
5. Nội dung nghiên cứu
:
,
. Tt kinh t thì thâm ht tài khon vãng lai
chính bng s chênh lch gic và tit kiy, mc
n nht ta cn xem xét, hai v t kic. Chúng ta s
dng mng thn trong kinh t hc nói lên quan h gia tài khon vãng lai, mc
tit ki
CA = S I (1)
mc thâm ht hoc th n vãng lai, S
(domestic savings) là mc tit kim trong nn kinh t ng
thn này cho thy rt rõ mi quan h gia thâm ht tài khon vãng lai vi mc tit
kic.
Lý thuyi tit kim ca Franco Modigliani cho rc có t l ng
dân s t cao thì có t l tit kim cao, vì các quc gia này tit
kim ca các th h tr i l dành dm tin tiêu xài lúc tui già.
Cách tip cn c m cân bng tit kim -
dài hn, vi vai trò ca các yu t quy nh tit ki c nhn
mn m d lic gia ln cho mt khong
thng mt lot các hi quy liên quan ti các yu t quyt
nh bao gm: thâm ht ngân sách, tài sc ngoài, thu nhi,
ng sng, các bin nhân khu hc, bii, v m
mi. Kt qu c t mô hình cho thy cán cân tài kho
(thun chiu) vi ngân sách chính ph và tài sc ngoài. c phát
tri i ch s m
mi tài khon vãng lai. sâu tài chính
i c tit kim khu v
quan âm mnh m a v bi s vng mt ca các th ng vn phát
trin tt.
y mt mô hình gm các bin
gi - yu t quynh tài khon vãng lai da trên cách tip cn ca Chinn
& Prasad (2003). Ving thêm mt bii din cho ng ca khng hong
i thích tt s thn vãng lai cc th ng mi ni
kh báo ca mô hình. Cuc khng hong tài chính
g vai trò quan trng trong viy thc
tip thông qua hn ch c bi p thông qua
khuym quyn gi cho t giá hnh tranh.
Chinn and Hiro Ito (2005) s dng mt mô hình kim soát các yu t n s phát
trin th ch, kt qu thc nghim cho thy rng lp lun các th ng tài chính càng phát
trin thì qut kim là không phù hp mà mi quan h này ch
c có h thng pháp lý phát tri m i vc kém phát
tric th ng mi nc li, s phát trin tit
ki tp trung vào s phát trin th ng chy
bi lp lun ca Clarida (2005a). Và th ng chng khoán càng phát tric
càng có nhiu kh t tài khon vãng lai.
ng ca các yu t trên có th c tóm tt ngn gn trong bng sau:
Biến
Tác động
Giải thích
NFA
+/-
GOVBGDP
-
S, I
RELY
+
YGRAVG
+/-
S,
I
RELDEPO
RELDEPY
-
Già: tiêu xài
OPEN
-
SMTV
SMTO
SMKC
-
Th ng chng khoán càng bùng n, càng nhiu kh
c tri qua s suy gim trong tài khon vãng lai
ODAOAR
+
FDEEP
+/-
KAOPEN
+/-
CRISIS
Vi
NFA
IMF
T l tài sc ngoài ròng trên GDP
GOVBGDP
Btàichính
T l cân i ngân sách Chính ph trên GDP
RELY
IMF
T l thu nhi trên GDP tính
theo PPP
YGRAVG
IMF
T ng GDP
RELDEPY
World Bank
T l thanh niên ph thuc
RELDEPO
World Bank
T l i già ph thuc
OPEN
World Bank
T l xut khu và nhp khu hàng hoá, dch v trên
GDP
SMTV
Standard & Poor
Tng giá tr c phiu giao dch trên GDP
SMTO
Standard & Poor
T l doanh thu th ng chng khoán
SMKC
Standard & Poor
Giá tr vn hoá th ng chng khoán trên GDP
ODAOAR
OECD
Vin tr và tài tr chính thc t l so vi GDP
FDEEP
IMF
M
2
trên GDP
KAOPEN
Chinn và Ito
m tài chính
CRISIS
2010, OECD
i din khng hong
Da trên nhng bài nghiên cu này, s dng các bin cân bng tit kim
ch thâm ht ngân sách, tài sc ngoài,
thu nh ng s ng, các bin nhân khu hc, m
i, bin th ch và khng hong là hi quy
hi quy mô hình vi s liu ca Vit Nam nhm xem xét thc nghing
ca nhng bin này lên tài khon vãng lai Vin 1990-2010.
u tiên, thc hin kinh mô hình riêng cho tng bi nhn din
ng c th ca chúng lên tài kho
ng lên tài khong hp có và không có b sung
bii din khng hong
:
CA
CA
NSGDP
1.238351
RELDEPO
19.738480
(0.00000)
(0.00880)
NIGDP
-0.890841
RELDEPY
-0.030727
(0.00000)
(0.70640)
IMPO
-0.918944
OPEN
-0.015532
(0.00000)
(0.61557)
EXPO
0.939291
SMTV
-0.272689
(0.00000)
(0.04150)
NFA
0.265383
SMTO
0.000185
(0.01470)
(0.99507)
NFA-NFA(1)
0.553790
SMKC
-0.271363
(0.00350)
(0.04220)
GOVBGDP
1.997820
ODAOAR
1.017639
(0.05580)
(0.22675)
RELY
-1.699861
FDEEP
0.103266
(0.00570)
(0.08490)
YGRAVG
-1.920825
KAOPEN
-0.044512
(0.00780)
(0.05800)
Kt qu hn
Mô hình 1
CA
Mô hình 2
CA
NFA-NFA(1)
0.671858
NFA-NFA(-1)
0.895899
(0.00040)
(0.00030)
RELY
-1.128720
RELY
-1.102558
(0.00070)
(0.00840)
OPEN
-0.136180
CRISIS
0.089528
(0.03440)
(0.06040)
ODAOAR
2.519916
ODAOAR
1.111798
(0.00050)
(0.08950)
FDEEP
0.221931
FDEEP
0.046080
(0.00720)
(0.09340)
KAOPEN
-0.065343
KAOPEN
-0.105625
(0.00050)
(0.00120)
c tính trên d liu cho thi kì 1990-i vi mi
bin gii din cho h s ng và hàng th hai là giá tr p-
value, các h s mc tin cy m.
Sau khi lt loi b bt các yu t n vãng lai
Vit Nam , c m có
i R
2
i cao (mô hình 1). Các h s vn th hin m
thc hin mô hình hai nhân t. Ngoài ra, thú v này thì bin
m i và bin thu nhp bình quâ
tài khon vãng lai vi h slt là-0,13 và -1,13 trong khi chúng không th hin tác
hn.
Tuy nhiên, mô hình này li xut hin hing tuyn gia hai bin OPEN và
FDEEP nên kt qu hi quy có th khc phc hi
cng tuyn thc hin loi b bt bin. Vi mô hình mi (mô hình 2)
loi bi vi tài khon vãng lai là bin ph thuc phc
ng tuyy ra hing t
i, các h s ng thn vai trò ca
vic xut hin thêm bii din khng hotôi
thc hin hai kinh vi mô hình không có và có bin CRISIS, kt qu R
2
85%
lên 90%.
Thông qua bài nghiên cu thc nghi các nhân t
trc tin cán cân tài khon nh-2010,
các yu t không th thiu là xut nhp khu, t giá h t ki
c, ngoài ra còn các bin ròng c ngoài, bi chi ngân sách, thu
nhi và t ng, s phát trin th ng ch
m m i. C th n vãng lai thâm
ht có liên quan vi thâm h mi, chênh lch tài s c ngoài
gim, thu nhi và t ng chng khoán phát trin,
i chi ngân sách chính ph sâu tài chính gi m m
i. Nghiên cu ca
m cho
rng thâm ht tài khon vãng lai có th c gây ra bi các hong kinh t mnh và mt
ng th ch thân thic h tr bi . Nghiên cu này nh s
mi v kinh t u t quyn dn tình hình cán cân thanh
toán thâm ht n nay.
Mt trong nhng nguyên nhân gây ra thâm ht tài
kholà do nhu c c tit kim trong nn kinh
t. Nu thâm ht là do nhu cng, mua sm công c sn xut
thì thâm ht không phi là mt v t s
sn xut hàng hóa nhit khu và cân bi và tài
khon vãng lai. Tuy nhiên, nu nhu c vào các khu vc phi sn xut
thì li vì khu vo ra các
sn phm xut khu. gim thâm ht tài khon vãng lai, chúng ta cn gim nhu cu
c phi sn xuc bin kinh t
phát trin quá nóng, trong dài hn cu qu s ICOR ca nn kinh t.
Nguyên nhân th hai gây ra hin trng thâm hi
lc sn xut hàng xut khu Vit Nam còn thp so vi khu vu nhp
kh ch bin xut khu vi giá tr p, nhu cu nhp khu cho xây d
h tng nhp kht quá t ng xut kh ci
thin tình trng thâm ht cán cân vãng lai bt ngun t thâm hi, Vit
Nam cn có nhiu bing b nhc sn xut và ci
vi hàng xut khu Viu chi tiêu t hàng nhp khu sang hàng sn
xuy mnh xut khu và s dng các mt hàng thay th.
,
cân
. ic th ng chng
n va qua vng vng, rõ ràng là mu
a Vit nhiu, h qu tt y là thâm ht tài khon vãng lai.
B cc bit là vi
không hiu qu gim thâm ht cn thit phi gim bi chi ngân sách, bin pháp trong
ngn hn là ct gim chi tiêu chính ph c ng xuyên và án
không hiu qung kim soát hoa các doanh nghic.
t qu hi quy cho thy, các ngun vn vin tr và chuyng ròng góp phn
gim thâm hng thu hút các ngu
thn trng và thu hút kiu hi.
,
sâu tài chính và
m m ca hiu cn thi m bo thâm ht tài khon vãng lai
nm trong mc gii hn an toàn.
sau:
Phn 1: Gii thiu tng quan các ni dung chính c tt nghip và các v
nghiên cu.
Phn 2: Trình bày các nghiên c gii v lí thuy
cu thc nghim các yu t n tài khon vãng lai.
Phn 3: Da trên các nghiên cu, tp trung gii thích các bic la chn cho mô hình
và lp mô hình hi quy cho Vin 1990-2010.
Phn 4: Kt qu c t mô hình, t gii thích s mt cân bng tài khon vãng lai
Vit Nam.
Phn 5: Kt lun, tóm li kt qu nghiên c xut, hn ch c và
ng nghiên cu tip theo.
6. Ý nghĩa khoa học của công trình
V mt lý thuyt, bài nghiên c thc mi quan h gia cán
cân tài khon vãng lai và các bin th ch, th ng chng khoán xem xét
trong m sâu m ca th ng tài chính. Bên c ng
thng li chi ng ng c th ca các nhân t lên tài
khon vãng lai quc gia thông qua tng hp mt s nghiên cu khoa hc ca các nhà kinh
t trên th gii.
V mt thc tin, chúng tôi ng ca các nhân t lên tài
khon vãng lai v ching và m ng. T giúp các nhà honh chính
sách s ng honh mt
chính sách hp lý giúp nn kinh t phát trin nh và bn vng, cán cân vãng lai nh
mc an toàn.
7. Hạn chế và hướng phát triển của đề tài
là nhn din các yu t n cán
t ra mt vài hàm ý chính sách, tuy nhiên không th tránh khi vài
hn ch còn t nht là
vi s
quan sát không nhi s lin t 1990-2010.
, do
c tng hp s liu nên không th t các bin
tìm ra mô hình t
, ,
.
NÔ
̣
I DUNG NGHIÊN CƢ
́
U
1. GIỚI THIỆU
Trong bi cnh th ng th gii có nhiu bing, hin trng thâm h
mi và tài khon vãng lai ln và kéo dài ca Vic ép không nh n cán
cân thanh toán quc t v kh các cú sc bên ngoài và tính bn vng ca
nn kinh t, t y lên nhng quan ngi cho rng vic nhp siêu và thâm ht tài
khoi.
Cán cân vãng lai là ch s quan trng phng kinh t a mt quc gia,
c th là tình hình ca khu vc kinh t i ngoi. Vi mc có tình trng cán cân vãng
lai thâm ht ln và kéo dài, nhng bing ca khu vc kinh t i ngoi s to ra nhng
ng nhi vi khu vc tài chính tin t. Theo kinh nghim quc t
thuyt kinh t, khi thâm ht tài khon vãng lai ln và kéo dài mà không có các bin pháp
cn thit, ct gim chi tiêu chính ph) thì nn kinh t có th s gp phi
ng hong tin t.
t tài khon vãng lai ca Vit Nam là gn 12% ca tng
sn phm quc nt tài khoc ci thin còn xp
x 4,3 t i Vit Nam là mc có t ng
cao, thâm ht tài khou ht sng, và thm chí là cn thi có
th tn dc ngun vn t bên ngoài nhm phát trin kinh t và ci thii sng
nhân dân. Tuy nhiên, nu con s thâm ht ch mc va phi 5%),
t tài khong này s gây ra
ri ro cho nn kinh t.
Cuc khng hong kinh t gt ln na nhn mnh s cn thit phi hiu bit rõ
ràng v các yu t quynh tài khon vãng lai ca mt quc gia. Tài khoc
s dt trong nhng ch s u th hin sc khe ca mt nn kinh
t và là mt phn trong quá trình ra quynh ca các nhà honh chính sách, tuy
nhiên hiu nghiên cu thc nghim v các yu t ng lên tài khon
vãng lai Vit Nam.
Nhn thc v này và sau quá trình tìm hi
ác nhân t ng ti cán cân tài kho
:
. Vu tra các yu t quynh tài
khon vãng lai trong trung và dài h n
trng thái ca cán cân vãng lai và t i pháp ci thin, tôi tp trung
nghiên cu cán cân tài khon vãng lai Vin 1990-2010 bng cách s
dng mt mô hình hi quy gm 11 yu t mà theo các nghiên cu thc nghi
là có m n cán cân tài khon vãng lai c trên th gii
c bit là khu vc n Châu Á.
t c
Phn 1: Gii thiu tng quan các ni dung chính ca và các v nghiên
cu.
Phn 2: Trình bày các nghiên c gii v lí thuy
cu thc nghim các yu t n tài khon vãng lai.
Phn 3: Da trên các nghiên cu, tp trung gii thích các bic la chn cho mô hình
và lp mô hình hi quy cho Vin 1990-p cn
ca mô hình.
Phn 4: Kt qu c t mô hình, t i thích s mt cân bng tài khon vãng lai
Vit Nam.
Phn 5: Kt lun, tóm li kt qu nghiên c xut, hn ch ca c và
ng nghiên cu tip theo.
1.1. TỔNG QUAN CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU TRƢỚC ĐÂY
Các mô hình nghiên cu v s mt cân bng tài khon vãng lai toàn c
k trong nhi bt nht là thâm ht tài khon vãng lai ca M
125 t n 470,2 t i
t n 3,2% GDP và cán cân tài khon vãng lai tng hp c
phát trin sang th n vãng lai
ca Vit Nam li liên tc thâm ht.
Các mô hình hin ti v s mt cân bng tài khon vãng lai trên th gii mâu thun vi
m rng các nn kinh t công nghing thành s xut khu vn sang cho các
n nghèo. B phát trin có t l ng trên vn cao
nguyên tt biên ca vn t các nn kinh t
công nghip chu bài nghiên cu
thc nghi gân t n cán cân tài khon vãng lai và
gii thích s mt cân bng tài khon vãng lai toàn cu vi nhng d các
yu t quynh và v m ca mi quan h gia bi ng tài khon vãng lai và
nhng yu t quynh này.
Theo t kinh t thì thâm ht tài khon vãng lai chính
bng s chênh lch gic và tit kiy, m
bn nht ta cn xem xét, hai v t kic. Chúng ta s dng
mng thn trong kinh t hc nói lên quan h gia tài khon vãng lai, mc tit
ki
CA = S I (1)
c thâm ht hoc th n vãng lai, S
(domestic savings) là mc tit kim trong nn kinh t ng
thn này cho thy rt rõ mi quan h gia thâm ht tài khon vãng lai vi mc tit
kic.
Mt tp hp nhiu bài nghiên cng yu t quynh ca tit kim cho
c c công nghip (Schmidt-Hebbel, Webb và
Corsetti 1992; Edwards 1995; Masson, Bayoumi và Samiei, 1997) hay riêng c
n (Serven 1998). Nhiu bài trong s g liên kt tit kim khu
vi các yu t quynh tài khon vãng lai bao gm m phát
trin kinh t, nhân khu h ng dng nhng
hiu bit bt ngun t các tài liu v lp mô hình chotài khon vãng lai. Tuy
nhiên, nhng bài vit này tp trung ch yng lc trong ngn hn ca tài khon
vãng lai.
g m rng các mô hình t
vi bi cnh nn kinh t m. Lý thuyi tit kim ca Franco Modigliani cho rng
c có t l ng dân s t cao thì có t l tit kim cao,
vì các quc gia này tit kim ca các th h tr i l dành dm tin tiêu xài
lúc tui già. nh bt k c tính hi quy bng cách s
dng d liu gic hoc trong mc, mt s c tit kim có
liên quan vi m
quan âm trong mc.
Cách tip cn c m cân bng tit kim -
dài hn, vi vai trò ca các yu t quy nh tit ki c nhn
mn m d lic gia ln cho mt khong
thng mt lot các hi quy liên quan ti các yu t quyt
nh bao gm: thâm ht ngân sách, tài sc ngoài, thu nhi,
ng sng, các bin nhân khu hc, bi m th
mi. Kt qu c t mô hình cho thy cán cân tài kho
(thun chiu) vi ngân sách chính ph và tài sc ngoài. c phát
tri s m
mi tài khon vãng lai. sâu tài chính
i c tit kim khu v
quan âm mnh m a v bi s vng mt ca các th ng vn phát
trin tt. ng mnh m và âm c c tìm thy bi Blanchard và
Giavazzi (2003) và Paolo Zanghieri (2004).
y mt mô hình gm các bin
gi - yu t quynh tài khon vãng lai da trên cách tip cn ca Chinn
& Prasad (2003). Ving thêm mt bii din cho ng ca khng hong
i thích tt s thn vãng lai cc th ng mi ni
kh báo ca mô hình. Cuc khng hong tài chính
ng trong viy thc
tip thông qua hn ch c bi p thông qua
khuy m quyn gi cho t giá h nh tranh.Tài khon
vãng lai càng lng vi thu nhi th
ng, tài s l dân s ph thuc thc
m ca nn kinh t t qu này khác vi Chinn & Prasad (2003).Joseph W.
tr cho gi thuyt v a tit kim toàn cu.
m thâm ht tài khon vãng lai có th c gây ra bi các hong kinh t phát
trin mnh và mng th ch thân thic h tr bi nghiên cu này.
Chinn and Hiro Ito (2005) s dng mt mô hình kim soát các yu t n s phát
trin th ch. S phát trin th ch là mt yu t quynh quan tri vi cán cân tài
kho yc có thu nhp cao. Thú v t qu thc
nghim cho thy rng lp lun các th ng tài chính càng phát trin thì qu
ít tit kim là không phù hp mà mi quan h này ch c có h thng pháp
lý phát tri m i v c kém phát tri c th
ng mi nc li, s phát trin tit ki
c bin hiu qu ca s phát triy
bi lp lu t trong nhng yu t quynh quan trng ca tit
kim (Edwards, 1996). S tp trung vào s phát trin th ng chc
y bi lp lun ca Clarida (2005a). Và th ng chng khoán càng phát trin thì
c càng có nhiu kh t tài khon vãng lai.
Ahmed (1987) và Yi (1993) tìm thy mt s bng chng ca mt mi quan h nghch bin
gia s m thi trong chi tiêu ca chính ph i. S
trong chi tiêu ca chính ph cho hàng hóa cung vi 1% GDP sng
suy gim trong cán cân tài khon vãng lai g
Calderon và cng s (2002) nhn ra r m ng to ra thâm ht
l do là khu vc giao dch ly mt kh n t
Freund (2000) thy rng tài khon vãng lai ca hu hc công nghin ng
vi nhi trong ng GDP thc, thâm ht ng m rng n
ng ca mt chu k kinh doanh và th ng GDP thc giu
này là do và nhp khu trong thi kì kinh t bùng n.
ng ca s i các nhân t kinh t lên tài khon vãng lai có th i tùy theo
ngun gc, s liên tc, và thi ci vi ngun gc, nhng cú sc
t toàn cu có tác ng lên thâm ht tài khon vãng lai nh i cú sc ti
các quc gia c th y, s liên tc
ca các cú sc, dù là tm thi hon, có th dn phn ng khác nhau trong tài
khon vãng lai. Ví d, mt cú sn có th m rng thâm ht tài khon
vãng lai vì nó có th to ra mt s t bim tit kim. Mt khác,
các cú st tm thi có th chuyn tài khon vãng lai thành th
phn ng ci mt cú sc tm thi (Glick và Rogoff (1995), Obstfeld và Rogoff
(1995)).
Nhìn chung, nhng bài nghiên cu t n tài khon
vãng lai trong ngn hn hay trung và dài hu khnh vai trò ca vic cân bngtit
kii vi cán cân này, ngoài ra các nhân t ch thâm ht
ngân sách, tài sc ngoài, thu nhng sng,
các bin nhân khu h m i, bin th ch và khng hoc
xem xét trong nhic phát triu cho
thy Da trên nhng bài nghiên cu này,
tôi s dng các bin v hi quy mô hình vi s liu
ca Vit Nam nhm xem xét thc nghing ca nhng bin này lên tài khon
vãng lai Vin 1990-2010.
3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Phƣơng pháp thực nghiệm
ng bng mô hình hi quy OLS (
) dp cn ca Chinn và Prasad (2003) vi b s liu mi cho
Vit Nam và b sung thêm các bii din cho khng hong vàth ch. Vic b sung
thêm bin th ch i din khng hong là da theo nghiên cu ca Chinn và Ito (2005)
và Joseph W. Gruber và Steven B. Kamin (2005) bi các bi n tài
khoi thích c phn các
nghiên c
Mu ca tôi bao gi bin t
n 2010. Quan tâm chính là các yu t quynh tài khon vãng lai trong trung và dài
hi quy OLS vi t l tài khon vãng lai trên GDP là
bin ph thuc.
ôi tóm tt li các bin gi
3.2. Mô tả dữ liệu
3.2.1. Biến vĩ mô
• Tỉ lệ tài sản nƣớc ngoài ròng trên GDP
Tài sng tài sc ngoc nm
gi bn lý tin t và tin gi ngân hàng tr n n c ngoài.
NFA ng trc tin thu nhp ròng t ng ti cán cân tài
khom Intertemporal, NFA là mt trong nhng bin quan trng
u n tài khon vãng lai vì tài khon vãng lai là tng ca cán cân
i và li nhun (khon chi tr ròng) t NFA.Mi quan h c cho bi công
th (theo Calderon,
Loayza và Serven, 2000). Còn theo lí thuyt truyn thng, cán cân tài khon vãng lai chính
bng s i trong NFA. Mt khác, t m ca vic tit kim, mc tài sn ròng
kt hp vi cán cân tài khon vãng lai th
có s khác bit có tính h thng gia quc gia con n và ch n trong các mi
quan h gia tài khon vãng lai vi NFA. Kraay và Ventura (2000) lp lun rng các vic
phn ng ca tài khon vãng lai vi nhng cú sc thu nhp tm thi ph thuc vào phn tài
sc ngoài trong tng tài sn ca mt quc gia, dn thâm ht tài khon vãng lai
c con n và thn vãng lai c ch n.
Vi nhing cn tài khon
vãng lai Vit Nam là cn thit. S lic ly t d liu ca IMF. Trong mô hình
tôi s dng bin NFAGDP là t l i quy.
• Tỷ lệ cân đối ngân sách Chính phủ trên GDP
Mt lot các mô hình d t ma ngân sách chính ph và cán
cân tài khon vãng lai trong trung hn, sa chính ph có th dn
n s t kim quc gia. Theo Chinn và Ito 2005, m
a tài khon vãng lai và cân bng ngân sách chính ph c phát hin trong tt c
các nhóm mu, phân tích ct qu . Chính
ph thâm hng to ra thâm ht tài khon vãng lai bng cách phân
phi thu nhp t th h tn hin t gia
ôi s dng bin t l bi chi ngân sách trên GDP (GOVBGDP) cho mô hình, vi s
liu ly t B tài chính.
• Thu nhập tƣơng đối
N trên, lý thuyt kinh t d n vng nhiu
và thiu vn nên nhp khu ròng vn, và thâm ht tài khoc
phát trin tha vn nên xut khu vn và thn vãng lai. Thêm vào
thuyn phát tria cán cân thanh toán cho r mc thp
n mn trung gian ca s phát trin hình s là nhp khu vn và thâm ht
tài khon mn phát tri có thn
thanh toán n t khu vn các nn kinh t
kém phát tri
phu này, tôi s dng t l thu nhi trên GDP tính
theo PPP (bin RELY) trong hi quy (theo Chinn và Prasad 2003).D lic bng
cách chia GDP theo PPP cho tng dân s c ly t d liu IMF.
• Tốc độ tăng trƣởng
S i so vc khác s i mt
cán cân tài khon vãng lai ln s sut sinh li trên vn
m tit kim. Chinn và Prasad
(2003) phát hin có mt mnh m ging sng trung
bình và tài khon vãng lai.
Trong mô hình, nhc th hin bi s i
trong t ng GDP. Bii din cho t ng GDP vi
ngun s liu có sn ti IMF.
• Nhân khẩu học
Các tài liu v các yu t quynh tit kim ca mt qu ra mt s yu t
u hc. Masson và cng s (1998) cho thy t l ph thuc là mt
trong nhng yu t quynh quan trng ca tit kit chu kì ca tiêu
dùng và tit kim cho rng các h n nhiu, h
tit kim cho th m
ng quc gia có dân s i tr u có kh
thâm ht tài khon vãng lai.
phu này, tôi s dng t l thanh niên ph thui già ph thuc
trong hi quy. T l thanh niên ph thu l dân s
tui t 0 15, t l i già ph thu l dân s t 65 tui
tr lên.
Bin RELDEPY: t l thanh niên ph thuc
RELDEPO: t l i già ph thuc
S liu c ly t ngun World Bank.
• Độ mở thƣơng mại
M m i vi quc t có th phn ánh s la chn chính sách ca
Chính ph, bao gm c ch thu m i tôi s dng t l
xut khu và nhp khu hàng hoá, dch v trên GDP.
n, có mt ma t l m và tài khon vãng
lai (Chinn và Prasad (2003)). Bi m ch ra bi các thu do
i, tip thu chuyn giao công ngh, và kh n bên ngoài thông qua
doanh thu xut khu. Vì vc tip xúc nhii quc t có xu
ng hp di vi vc ngoài. Khi kim tra các kt qu riêng cho tit kim và
thy r m nh m vc gia c
n.
Bit yu t quynh. Các công ty ti các nn kinh t phi
i mt vi nhiu bing v i s tit kim nhi
nga. Các quc gia có nhiu bii có th ít hp dn vn quc ti vi
n, bii cao t vi tài khon vãng lai ln
i vc công nghip, mt khác, bii xut hin m
quan âm vi tài khon vãng lai (Chinn và Prasad 2003).
Bin OPEN: t l xut khu cng nhp khu trên GDP.
• Thị trƣờng Chứng khoán
Thc nghim ngu nhiên ca Chinn và Ito cho thy mt mc
phát trin th ng chng khoán và cán cân tài khoc công
nghic th ng mi ni Châu Á, bng cách s d phát
trin th ng c phiu là tng giá tr c phiu giao dch và t l doanh thu th ng
chng khoán. Gruber and Kamin (2005) kt lun rng th ng chng khoán càng bùng
n, càng nhiu kh c tri qua s suy gim trong tài khon vãng lai.
a th ng chng khoán: s vn hoá th ng
chng khoán, tng giá tr c phiu giao dch, và t l doanh thu th ng chng khoán, tt
c c rút ra t Beck và cng s (2001). Beck và cng s xem giá tr vn hoá th ng
a th ng chng khoán, t l
m hong ca th ng chng khoán và tng giá tr c phiu giao dt
bin kt hp c hai khía cnh.
Bin SMTV: tng giá tr c phiu giao dch trên GDP
SMTO: t l doanh thu th ng chng khoán
SMKC: giá tr vn hoá th ng chng khoán trên GDP
Ngun d liu: Standard & Poor. Th ng chng khoán Vit Nam ch mi bu t
thu thp s liu trong giai n 2000-2010.
Bin vin tr và tài tr chính thc:
Các bin ngoi sinh trong tài khon vãng lai n có th là do vin tr và
chuyn giao t i phó vi v m bin
vin tr và tài tr chính thc (t l so vt bin b sung. H s bin vin tr
t c t qu i, vì các
ngun vn vin tr v nguyên tc cho phép mt quc gia tài tr cho thâm ht tài khon
vãng lai l.
Bin ODAOAR, ngun d liu có sn ti OECD.