Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng tới cán cân tài khoản vãng lai trong trung và dài haṇ : Trường hơp̣ Viêṭ Nam

B GIÁO DO
I HC KINH T TP.HCM


CÔNG TRÌNH DỰ THI
GIẢI THƢỞNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
“NHÀ KINH TẾ TRẺ – NĂM 2012”
TÊN CÔNG TRÌNH:

NHÂ
̣
N DIÊ
̣
N CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN
CÁN CÂN TÀI KHOẢN VÃNG LAI
TRONG TRUNG VA
̀
DA
̀
I HN
TRƢƠ
̀
NG HƠ
̣
P VIỆT NAM

THUC NHÓM NGÀNH: KHOA HC KINH T


TP. Hồ Chí Minh, tháng 4 năm 2012

DANH MU
̣
C BA
̉
NG VA
̀
HI
̀
NH
Bng 1: Cán cân vãng lai vi tit ki
Bng 2: Cán cân vãng lai vi xut nhp khu
Bng 3: Cán cân vãng lai vi tài sc ngoài ròng
Bng 4: Cán cân vãng lai vi s i tài sc ngoài ròng
Bng 5: Cán cân vãng lai vi bi chi ngân sách
Bng 6: Cán cân vãng lai vi thu nhi
Bng 7: Cán cân vãng lai vi t ng
Bng 8: Cán cân vãng lai vi dân s ph thuc
Bng 9: Cán cân vãng lai vi giá tr vn hoá th ng chng khoán
Bng 10: Cán cân vãng lai vi tng giá tr c phiu giao dch
Bng 11: Cán cân vãng lai v sâu tài chính
Bng 12: Tit kiêm v sâu tài chính
B sâu tài chính
Bng 14: Cán cân vãng lai v m tài chính
Bng 15: Tit kim v m tài chính
Bi v m tài chính
Bn 1
Bn 1 có thêm bin khng hong
Bng n 2
Bn 2 có thêm bin khng hong
Bng ca các bin lên tit ki

Bng 22: D liu cho mô hình
Hình 1: Tài khon vãng lai Vin 1990-2010
Hình 2: Tài khon vãng lai vàtài sc ngoài ròng
Hình 3: Tài khon vãng lai vi thu nhi và t ng
Hình 4: Tài khon vãng lai vi s phát trin th ng chng khoán.
Hình 5: Tài khon vãng lai v m  m  sâu tài chính


DANH MU
̣
C BIÊ
́
N




NFA
IMF
T l tài sc ngoài ròng trên GDP
GOVBGDP
Btàichính
T l cân i ngân sách Chính ph trên GDP
RELY
IMF
T l thu nhi trên GDP tính
theo PPP
YGRAVG
IMF
T ng GDP

RELDEPY
World Bank
T l thanh niên ph thuc
RELDEPO
World Bank
T l i già ph thuc
OPEN
World Bank
T l xut khu và nhp khu hàng hoá, dch v
trên GDP
SMTV
Standard & Poor
Tng giá tr c phiu giao dch trên GDP
SMTO
Standard & Poor
T l doanh thu th ng chng khoán
SMKC
Standard & Poor
Giá tr vn hoá th ng chng khoán trên GDP
ODAOAR
OECD
Vin tr và tài tr chính thc t l so vi GDP
FDEEP
IMF
M
2
trên GDP
KAOPEN
Chinn và Ito
 m tài chính

CRISIS


Nam Á 2010,
OECD
i din khnghong




TÓM TẮT ĐỀ TÀI
1. Lý do chọn đề tài
Trong bi cnh th ng th gii có nhiu bing, hin trng thâm h
mi và tài khon vãng lai ln và kéo dài ca Vic ép không nh n cán
cân thanh toán quc t v kh  các cú sc bên ngoài và tính bn vng ca
nn kinh t, t y lên nhng quan ngi cho rng vic nhp siêu và thâm ht tài
khoi.
Cán cân vãng lai là ch s quan trng phng kinh t a mt quc gia,
c th là tình hình ca khu vc kinh t i ngoi. Vi mc có tình trng cán cân vãng
lai thâm ht ln và kéo dài, nhng bing ca khu vc kinh t i ngoi s to ra nhng
ng nhi vi khu vc tài chính tin t. Theo kinh nghim quc t 
thuyt kinh t, khi thâm ht tài khon vãng lai ln và kéo dài mà không có các bin pháp
cn thit, ct gim chi tiêu chính ph) thì nn kinh t có th s gp phi
ng hong tin t.
t tài khon vãng lai ca Vit Nam là gn 12% ca tng
sn phm quc nt tài khoc ci thin còn xp
x 4,3 t i Vit Nam là mc có t ng
cao, thâm ht tài khou ht sng, và thm chí là cn thi có
th tn dc ngun vn t bên ngoài nhm phát trin kinh t và ci thii sng
nhân dân. Tuy nhiên, nu con s thâm ht ch  mc va phi 5%),

thì không t tài khon ng này s gây ra
ri ro cho nn kinh t.
Cuc khng hong kinh t gt ln na nhn mnh s cn thit phi hiu bit rõ
ràng v các yu t quynh tài khon vãng lai ca mt quc gia. Tài khoc
s dt trong nhng ch s u th hin sc khe ca mt nn kinh
t và là mt phn trong quá trình ra quynh ca các nhà honh chính sách, tuy
nhiên hiu nghiên cu thc nghim v các yu t ng lên tài khon
vãng lai  Vit Nam. 



 



ác nhân t ng ti cán cân tài
kho





 : 





 






 


















  















.
2. Xác định vấn đề nghiên cứu
Vu tra các yu t quynh tài khon vãng lai trong trung và dài h làm
n trng thái ca cán cân vãng lai và t 
gii pháp ci thin,  tp trung nghiên cu cán cân tài khon vãng lai  Vit
n 1990-2010 bng cách s dng mt mô hình hi quy gm 11 yu t
mà theo các nghiên cu thc nghim t  n cán
cân tài khon vãng lai  c trên th gic bit là khu vn
Châu Á.
3. Câu hỏi và mục tiêu nghiên cứu
Qua nghiên cu này, chúng  cung cp mt cuu tra thc nghim v
các yu t quyn tài khon vãng lai trong trung và dài hn cho Vit Nam, s dng
cách tip cn da trên vic nhn mnh các yu t kinh t u t tit kim và
ng thi bài nghiên c dng mt mô
hình kim soátcác yu t n s phát trin th ch và khng hong tài chính.
Bng cách s d mô t s bii ca tài khon vãng lai
theo thi gian n 1990-2010),  thy rng tình trng thâm ht tài khon
vãng lai Vit Nam có liên quan vi thâm hi, chênh lch tài sn ròng
c ngoài gim, thu nhi và t  ng chng khoán
phát trii chi ngân sách chính ph sâu tài chính gi m tài chính và
 m i.
Trong nghiên cu này  lt tr li nhng câu hi sau:

 Nhân t ng lên cán cân tài khon vãng lai 

 ng vi
ching nào và m bao nhiêu?
 Nhân t  ng lên cán cân tài kho



 ng vi
ching nào và m bao nhiêu?
 Chúng ta có nhng gi   duy trì tài khon vãng lai  mc an
toàn?
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong bài nghiên cu này  s dng, thng kê
và h làm rõ nhng v nêu trên.
V 

ng bng mô hình hi quy OLS dp cn ca Chinn
và Prasad (2003) vi b s liu mi cho Vit Nam và b sung thêm các bii din cho
khng hong và th ch. Vic b sung thêm bin th ch i din khng hong là da
theo nghiên cu ca Chinn và Ito (2005) và Joseph W. Gruber và Steven B. Kamin (2005)
bi các binn tài khoi thích ca mô
  phn các nghiên c
Mu ca  bao gi bin t 
n 2010. Quan tâm chính là các yu t quynh tài khon vãng lai trong trung và dài
hi quy OLS vi t l tài khon vãng lai trên GDP là
bin ph thuc.
5. Nội dung nghiên cứu



















:




































 , 

















. Tt kinh t thì thâm ht tài khon vãng lai
chính bng s chênh lch gic và tit kiy,  mc
 n nht ta cn xem xét, hai v t kic. Chúng ta s
dng mng thn trong kinh t hc nói lên quan h gia tài khon vãng lai, mc
tit ki
CA = S  I (1)
      mc thâm ht hoc th   n vãng lai, S
(domestic savings) là mc tit kim trong nn kinh t ng
thn này cho thy rt rõ mi quan h gia thâm ht tài khon vãng lai vi mc tit
kic.
Lý thuyi tit kim ca Franco Modigliani cho rc có t l ng
dân s t cao thì có t l tit kim cao, vì  các quc gia này tit
kim ca các th h tr i l dành dm tin tiêu xài lúc tui già.
Cách tip cn c m cân bng tit kim - 
dài hn, vi vai trò ca các yu t quy nh tit ki  c nhn
mn m d lic gia ln cho mt khong
thng mt lot các hi quy liên quan ti các yu t quyt
nh bao gm: thâm ht ngân sách, tài sc ngoài, thu nhi,
ng sng, các bin nhân khu hc, bii, v m 
mi. Kt qu c t mô hình cho thy cán cân tài kho

(thun chiu) vi ngân sách chính ph và tài sc ngoài.  c phát
tri i ch s  m 
mi tài khon vãng lai.  sâu tài chính
i c tit kim khu v
quan âm mnh m a v bi s vng mt ca các th ng vn phát
trin tt.
y mt mô hình gm các bin
gi - yu t quynh tài khon vãng lai da trên cách tip cn ca Chinn
& Prasad (2003). Ving thêm mt bii din cho ng ca khng hong
i thích tt s thn vãng lai cc th ng mi ni
 kh  báo ca mô hình. Cuc khng hong tài chính 
g vai trò quan trng trong viy thc
tip thông qua hn ch   c bi      p thông qua
khuym quyn gi cho t giá hnh tranh.
Chinn and Hiro Ito (2005) s dng mt mô hình kim soát các yu t n s phát
trin th ch, kt qu thc nghim cho thy rng lp lun các th ng tài chính càng phát
trin thì qut kim là không phù hp mà mi quan h này ch 
c có h thng pháp lý phát tri m i vc kém phát
tric th ng mi nc li, s phát trin tit
ki tp trung vào s phát trin th ng chy
bi lp lun ca Clarida (2005a). Và th ng chng khoán càng phát tric
càng có nhiu kh t tài khon vãng lai.
ng ca các yu t trên có th c tóm tt ngn gn trong bng sau:

Biến
Tác động
Giải thích
NFA
+/-


 

GOVBGDP
-
S, I
RELY
+
 
YGRAVG
+/-
 
S,
I
RELDEPO
RELDEPY
-
Già: tiêu xài 

OPEN
-

SMTV
SMTO
SMKC
-
Th ng chng khoán càng bùng n, càng nhiu kh 
c tri qua s suy gim trong tài khon vãng lai
ODAOAR
+


FDEEP
+/-


KAOPEN
+/-


CRISIS



Vi



NFA
IMF
T l tài sc ngoài ròng trên GDP
GOVBGDP
Btàichính
T l cân i ngân sách Chính ph trên GDP
RELY
IMF
T l thu nhi trên GDP tính
theo PPP
YGRAVG
IMF
T ng GDP
RELDEPY

World Bank
T l thanh niên ph thuc
RELDEPO
World Bank
T l i già ph thuc
OPEN
World Bank
T l xut khu và nhp khu hàng hoá, dch v trên
GDP
SMTV
Standard & Poor
Tng giá tr c phiu giao dch trên GDP
SMTO
Standard & Poor
T l doanh thu th ng chng khoán
SMKC
Standard & Poor
Giá tr vn hoá th ng chng khoán trên GDP
ODAOAR
OECD
Vin tr và tài tr chính thc t l so vi GDP
FDEEP
IMF
M
2
trên GDP
KAOPEN
Chinn và Ito
 m tài chính
CRISIS



2010, OECD
i din khng hong

Da trên nhng bài nghiên cu này,  s dng các bin cân bng tit kim
  ch thâm ht ngân sách, tài sc ngoài,
thu nh   ng s ng, các bin nhân khu hc,  m
i, bin th ch và khng hong là hi quy
 hi quy mô hình vi s liu ca Vit Nam nhm xem xét thc nghing
ca nhng bin này lên tài khon vãng lai Vin 1990-2010.
u tiên,  thc hin kinh mô hình riêng cho tng bi nhn din
ng c th ca chúng lên tài kho
ng lên tài khong hp có và không có b sung
bii din khng hong 





:


CA

CA
NSGDP
1.238351
RELDEPO
19.738480

(0.00000)

(0.00880)
NIGDP
-0.890841
RELDEPY
-0.030727

(0.00000)

(0.70640)
IMPO
-0.918944
OPEN
-0.015532

(0.00000)

(0.61557)
EXPO
0.939291
SMTV
-0.272689

(0.00000)

(0.04150)
NFA
0.265383

SMTO
0.000185

(0.01470)

(0.99507)
NFA-NFA(1)
0.553790
SMKC
-0.271363

(0.00350)

(0.04220)
GOVBGDP
1.997820
ODAOAR
1.017639

(0.05580)

(0.22675)
RELY
-1.699861
FDEEP
0.103266

(0.00570)

(0.08490)

YGRAVG
-1.920825
KAOPEN
-0.044512

(0.00780)

(0.05800)












Kt qu hn
Mô hình 1
CA
Mô hình 2
CA
NFA-NFA(1)
0.671858
NFA-NFA(-1)
0.895899

(0.00040)

(0.00030)
RELY
-1.128720
RELY
-1.102558

(0.00070)

(0.00840)
OPEN
-0.136180
CRISIS
0.089528

(0.03440)

(0.06040)
ODAOAR
2.519916
ODAOAR
1.111798

(0.00050)

(0.08950)
FDEEP
0.221931
FDEEP

0.046080

(0.00720)

(0.09340)
KAOPEN
-0.065343
KAOPEN
-0.105625

(0.00050)

(0.00120)

  c tính trên d liu cho thi kì 1990-i vi mi
bin gii din cho h s ng và hàng th hai là giá tr p-
value, các h s  mc tin cy m.
Sau khi lt loi b bt các yu t n vãng lai
Vit Nam ,  c m có
i R
2
i cao (mô hình 1). Các h s vn th hin m
thc hin mô hình hai nhân t. Ngoài ra, thú v  này thì bin
 m i và bin thu nhp bình quâ
tài khon vãng lai vi h slt là-0,13 và -1,13 trong khi chúng không th hin tác
 hn.
Tuy nhiên, mô hình này li xut hin hing tuyn gia hai bin OPEN và
FDEEP nên kt qu hi quy có th  khc phc hi
cng tuyn  thc hin loi b bt bin. Vi mô hình mi (mô hình 2) 
loi bi vi tài khon vãng lai là bin ph thuc phc

ng tuyy ra hing t 
i, các h s ng thn vai trò ca
vic xut hin thêm bii din khng hotôi
thc hin hai kinh vi mô hình không có và có bin CRISIS, kt qu R
2
 85%
lên 90%.
Thông qua bài nghiên cu thc nghi các nhân t
trc tin cán cân tài khon nh-2010,
các yu t không th thiu là xut nhp khu, t giá h t ki  
c, ngoài ra còn các bin ròng c ngoài, bi chi ngân sách, thu
nhi và t ng, s phát trin th ng ch
 m  m i. C th n vãng lai thâm
ht có liên quan vi thâm h    mi, chênh lch tài s  c ngoài
gim, thu nhi và t  ng chng khoán phát trin,
i chi ngân sách chính ph sâu tài chính gi m  m
i. Nghiên cu ca  





 m cho
rng thâm ht tài khon vãng lai có th c gây ra bi các hong kinh t mnh và mt
ng th ch thân thic h tr bi . Nghiên cu này nh s
mi v kinh t u t quyn dn tình hình cán cân thanh
toán thâm ht n nay.
Mt trong nhng nguyên nhân  gây ra thâm ht tài
kholà do nhu c c tit kim trong nn kinh
t. Nu thâm ht là do nhu cng, mua sm công c sn xut

thì thâm ht không phi là mt v t s 
sn xut hàng hóa nhit khu và cân bi và tài
khon vãng lai. Tuy nhiên, nu nhu c vào các khu vc phi sn xut
thì li vì khu vo ra các
sn phm xut khu.  gim thâm ht tài khon vãng lai, chúng ta cn gim nhu cu
c phi sn xuc bin kinh t
phát trin quá nóng, trong dài hn cu qu  s ICOR ca nn kinh t.
Nguyên nhân  th hai gây ra hin trng thâm hi 
lc sn xut hàng xut khu Vit Nam còn thp so vi khu vu nhp
kh ch bin xut khu vi giá tr p, nhu cu nhp khu cho xây d
h tng nhp kht quá t ng xut kh ci
thin tình trng thâm ht cán cân vãng lai bt ngun t thâm hi, Vit
Nam cn có nhiu bing b nhc sn xut và ci
vi hàng xut khu Viu chi tiêu t hàng nhp khu sang hàng sn
xuy mnh xut khu và s dng các mt hàng thay th.




, 





















cân 







 .  ic th ng chng
n va qua vng vng, rõ ràng là mu
a Vit nhiu, h qu tt y là thâm ht tài khon vãng lai.
B cc bit là vi
không hiu qu gim thâm ht cn thit phi gim bi chi ngân sách, bin pháp trong
ngn hn là ct gim chi tiêu chính ph  c ng xuyên và  án
không hiu qung kim soát hoa các doanh nghic.
t qu hi quy cho thy, các ngun vn vin tr và chuyng ròng góp phn
gim thâm hng thu hút các ngu
thn trng và thu hút kiu hi. 

, 






  sâu tài chính và
m m ca hiu cn thi m bo thâm ht tài khon vãng lai
nm trong mc gii hn an toàn.
 



  sau:
Phn 1: Gii thiu tng quan các ni dung chính c tt nghip và các v
nghiên cu.
Phn 2: Trình bày các nghiên c gii v lí thuy
cu thc nghim các yu t n tài khon vãng lai.
Phn 3: Da trên các nghiên cu, tp trung gii thích các bic la chn cho mô hình
và lp mô hình hi quy cho Vin 1990-2010.
Phn 4: Kt qu c t mô hình, t gii thích s mt cân bng tài khon vãng lai
Vit Nam.
Phn 5: Kt lun, tóm li kt qu nghiên c xut, hn ch c và
ng nghiên cu tip theo.
6. Ý nghĩa khoa học của công trình
V mt lý thuyt, bài nghiên c thc mi quan h gia cán
cân tài khon vãng lai và các bin th ch, th ng chng khoán xem xét
trong m  sâu   m ca th ng tài chính. Bên c ng
  thng li chi ng  ng c th ca các nhân t lên tài
khon vãng lai quc gia thông qua tng hp mt s nghiên cu khoa hc ca các nhà kinh
t trên th gii.

V mt thc tin, chúng tôi ng ca các nhân t lên tài
khon vãng lai v ching và m ng. T giúp các nhà honh chính
sách s  ng  honh mt
chính sách hp lý giúp nn kinh t phát trin nh và bn vng, cán cân vãng lai nh
 mc an toàn.
7. Hạn chế và hướng phát triển của đề tài














 là nhn din các yu t n cán
 t  ra mt vài hàm ý chính sách, tuy nhiên không th tránh khi vài
hn ch còn t nht là 





 




vi s
quan sát không nhi s lin t 1990-2010. 



, do
c tng hp s liu nên không th t các bin
 tìm ra mô hình t 












,  , 













































.
NÔ
̣
I DUNG NGHIÊN CƢ
́
U
1. GIỚI THIỆU
Trong bi cnh th ng th gii có nhiu bing, hin trng thâm h
mi và tài khon vãng lai ln và kéo dài ca Vic ép không nh n cán
cân thanh toán quc t v kh  các cú sc bên ngoài và tính bn vng ca
nn kinh t, t y lên nhng quan ngi cho rng vic nhp siêu và thâm ht tài
khoi.
Cán cân vãng lai là ch s quan trng phng kinh t a mt quc gia,
c th là tình hình ca khu vc kinh t i ngoi. Vi mc có tình trng cán cân vãng
lai thâm ht ln và kéo dài, nhng bing ca khu vc kinh t i ngoi s to ra nhng
ng nhi vi khu vc tài chính tin t. Theo kinh nghim quc t 
thuyt kinh t, khi thâm ht tài khon vãng lai ln và kéo dài mà không có các bin pháp
cn thit, ct gim chi tiêu chính ph) thì nn kinh t có th s gp phi
ng hong tin t.
t tài khon vãng lai ca Vit Nam là gn 12% ca tng
sn phm quc nt tài khoc ci thin còn xp
x 4,3 t i Vit Nam là mc có t ng
cao, thâm ht tài khou ht sng, và thm chí là cn thi có
th tn dc ngun vn t bên ngoài nhm phát trin kinh t và ci thii sng

nhân dân. Tuy nhiên, nu con s thâm ht ch  mc va phi 5%),
t tài khong này s gây ra
ri ro cho nn kinh t.
Cuc khng hong kinh t gt ln na nhn mnh s cn thit phi hiu bit rõ
ràng v các yu t quynh tài khon vãng lai ca mt quc gia. Tài khoc
s dt trong nhng ch s u th hin sc khe ca mt nn kinh
t và là mt phn trong quá trình ra quynh ca các nhà honh chính sách, tuy
nhiên hiu nghiên cu thc nghim v các yu t ng lên tài khon
vãng lai  Vit Nam.
Nhn thc v này và sau quá trình tìm hi












 ác nhân t ng ti cán cân tài kho





 :







 











 













 . Vu tra các yu t quynh tài
khon vãng lai trong trung và dài h n
trng thái ca cán cân vãng lai và t  i pháp ci thin,  tôi tp trung
nghiên cu cán cân tài khon vãng lai  Vin 1990-2010 bng cách s
dng mt mô hình hi quy gm 11 yu t mà theo các nghiên cu thc nghi
là có m  n cán cân tài khon vãng lai  c trên th gii
c bit là khu vc n Châu Á.
t c
Phn 1: Gii thiu tng quan các ni dung chính ca và các v nghiên
cu.
Phn 2: Trình bày các nghiên c gii v lí thuy
cu thc nghim các yu t n tài khon vãng lai.
Phn 3: Da trên các nghiên cu, tp trung gii thích các bic la chn cho mô hình
và lp mô hình hi quy cho Vin 1990-p cn
ca mô hình.
Phn 4: Kt qu c t mô hình, t i thích s mt cân bng tài khon vãng lai
Vit Nam.
Phn 5: Kt lun, tóm li kt qu nghiên c xut, hn ch ca c và
ng nghiên cu tip theo.
1.1. TỔNG QUAN CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU TRƢỚC ĐÂY
Các mô hình nghiên cu v s mt cân bng tài khon vãng lai toàn c
k trong nhi bt nht là thâm ht tài khon vãng lai ca M
 125 t n 470,2 t i
t n 3,2% GDP và cán cân tài khon vãng lai tng hp c
phát trin sang th n vãng lai
ca Vit Nam li liên tc thâm ht.
Các mô hình hin ti v s mt cân bng tài khon vãng lai trên th gii mâu thun vi
m rng các nn kinh t công nghing thành s xut khu vn sang cho các
n nghèo. B phát trin có t l ng trên vn cao
 nguyên tt biên ca vn t các nn kinh t

công nghip chu bài nghiên cu
thc nghi gân t n cán cân tài khon vãng lai và
gii thích s mt cân bng tài khon vãng lai toàn cu vi nhng d  các
yu t quynh và v m ca mi quan h gia bi ng tài khon vãng lai và
nhng yu t quynh này.
Theo t kinh t thì thâm ht tài khon vãng lai chính
bng s chênh lch gic và tit kiy,  m 
bn nht ta cn xem xét, hai v t kic. Chúng ta s dng
mng thn trong kinh t hc nói lên quan h gia tài khon vãng lai, mc tit
ki
CA = S  I (1)
      c thâm ht hoc th   n vãng lai, S
(domestic savings) là mc tit kim trong nn kinh t ng
thn này cho thy rt rõ mi quan h gia thâm ht tài khon vãng lai vi mc tit
kic.
Mt tp hp nhiu bài nghiên cng yu t quynh ca tit kim cho
c c công nghip (Schmidt-Hebbel, Webb và
Corsetti 1992; Edwards 1995; Masson, Bayoumi và Samiei, 1997) hay riêng  c
n (Serven 1998). Nhiu bài trong s  g liên kt tit kim khu
vi các yu t quynh tài khon vãng lai bao gm m phát
trin kinh t, nhân khu h     ng dng nhng
hiu bit bt ngun t các tài liu v  lp mô hình chotài khon vãng lai. Tuy
nhiên, nhng bài vit này tp trung ch yng lc trong ngn hn ca tài khon
vãng lai.
 g m rng các mô hình t
vi bi cnh nn kinh t m. Lý thuyi tit kim ca Franco Modigliani cho rng
c có t l ng dân s t cao thì có t l tit kim cao,
vì  các quc gia này tit kim ca các th h tr i l dành dm tin tiêu xài
lúc tui già. nh bt k c tính hi quy bng cách s
dng d liu gic hoc trong mc, mt s c tit kim có

liên quan vi m
quan âm trong mc.
Cách tip cn c m cân bng tit kim - 
dài hn, vi vai trò ca các yu t quy nh tit ki  c nhn
mn m d lic gia ln cho mt khong
thng mt lot các hi quy liên quan ti các yu t quyt
nh bao gm: thâm ht ngân sách, tài sc ngoài, thu nhi,
ng sng, các bin nhân khu hc, bi m th
mi. Kt qu c t mô hình cho thy cán cân tài kho
(thun chiu) vi ngân sách chính ph và tài sc ngoài.  c phát
tri  s  m 
mi tài khon vãng lai.  sâu tài chính
i c tit kim khu v
quan âm mnh m a v bi s vng mt ca các th ng vn phát
trin tt. ng mnh m và âm c c tìm thy bi Blanchard và
Giavazzi (2003) và Paolo Zanghieri (2004).
y mt mô hình gm các bin
gi - yu t quynh tài khon vãng lai da trên cách tip cn ca Chinn
& Prasad (2003). Ving thêm mt bii din cho ng ca khng hong
i thích tt s thn vãng lai cc th ng mi ni
 kh  báo ca mô hình. Cuc khng hong tài chính 
ng trong viy thc
tip thông qua hn ch     c bi    p thông qua
khuy     m quyn gi cho t giá h nh tranh.Tài khon
vãng lai càng lng vi thu nhi th
ng, tài s l dân s ph thuc thc
  m ca nn kinh t t qu này khác vi Chinn & Prasad (2003).Joseph W.
 tr cho gi thuyt v a tit kim toàn cu.
m thâm ht tài khon vãng lai có th c gây ra bi các hong kinh t phát
trin mnh và mng th ch thân thic h tr bi nghiên cu này.

Chinn and Hiro Ito (2005) s dng mt mô hình kim soát các yu t n s phát
trin th ch. S phát trin th ch là mt yu t quynh quan tri vi cán cân tài
kho yc có thu nhp cao. Thú v t qu thc
nghim cho thy rng lp lun các th ng tài chính càng phát trin thì qu
ít tit kim là không phù hp mà mi quan h này ch c có h thng pháp
lý phát tri  m    i v c kém phát tri  c th
ng mi nc li, s phát trin tit ki
c bin hiu qu ca s phát triy
bi lp lu t trong nhng yu t quynh quan trng ca tit
kim (Edwards, 1996). S tp trung vào s phát trin th ng chc
y bi lp lun ca Clarida (2005a). Và th ng chng khoán càng phát trin thì
c càng có nhiu kh t tài khon vãng lai.
Ahmed (1987) và Yi (1993) tìm thy mt s bng chng ca mt mi quan h nghch bin
gia s m thi trong chi tiêu ca chính ph    i. S 
trong chi tiêu ca chính ph cho hàng hóa cung vi 1% GDP sng
suy gim trong cán cân tài khon vãng lai g      
Calderon và cng s (2002) nhn ra r m ng to ra thâm ht
l do là khu vc giao dch ly mt kh  n t
Freund (2000) thy rng tài khon vãng lai ca hu hc công nghin ng
vi nhi trong ng GDP thc, thâm ht ng m rng n
ng ca mt chu k kinh doanh và th ng GDP thc giu
này  là do  và nhp khu  trong thi kì kinh t bùng n.
ng ca s i các nhân t kinh t lên tài khon vãng lai có th i tùy theo
ngun gc, s liên tc, và thi ci vi ngun gc, nhng cú sc
t toàn cu có tác ng lên thâm ht tài khon vãng lai nh i cú sc ti
các quc gia c th  y, s liên tc
ca các cú sc, dù là tm thi hon, có th dn phn ng khác nhau trong tài
khon vãng lai. Ví d, mt cú sn có th m rng thâm ht tài khon
vãng lai vì nó có th to ra mt s t bim tit kim. Mt khác,
các cú st tm thi có th chuyn tài khon vãng lai thành th

phn ng ci mt cú sc tm thi (Glick và Rogoff (1995), Obstfeld và Rogoff
(1995)).
Nhìn chung, nhng bài nghiên cu t n tài khon
vãng lai trong ngn hn hay trung và dài hu khnh vai trò ca vic cân bngtit
kii vi cán cân này, ngoài ra các nhân t  ch thâm ht
ngân sách, tài sc ngoài, thu nhng sng,
các bin nhân khu h m i, bin th ch và khng hoc
xem xét trong nhic phát triu cho
thy Da trên nhng bài nghiên cu này, 
tôi s dng các bin v hi quy mô hình vi s liu
ca Vit Nam nhm xem xét thc nghing ca nhng bin này lên tài khon
vãng lai Vin 1990-2010.
3. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Phƣơng pháp thực nghiệm
 ng bng mô hình hi quy OLS (








) dp cn ca Chinn và Prasad (2003) vi b s liu mi cho
Vit Nam và b sung thêm các bii din cho khng hong vàth ch. Vic b sung
thêm bin th ch i din khng hong là da theo nghiên cu ca Chinn và Ito (2005)
và Joseph W. Gruber và Steven B. Kamin (2005) bi các bi     n tài
khoi thích c phn các
nghiên c
Mu ca tôi bao gi bin t 

n 2010. Quan tâm chính là các yu t quynh tài khon vãng lai trong trung và dài
hi quy OLS vi t l tài khon vãng lai trên GDP là
bin ph thuc.
ôi tóm tt li các bin gi
3.2. Mô tả dữ liệu
3.2.1. Biến vĩ mô
• Tỉ lệ tài sản nƣớc ngoài ròng trên GDP
Tài sng tài sc ngoc nm
gi bn lý tin t và tin gi ngân hàng tr n n c ngoài.
NFA ng trc tin thu nhp ròng t ng ti cán cân tài
khom Intertemporal, NFA là mt trong nhng bin quan trng
 u   n tài khon vãng lai vì tài khon vãng lai là tng ca cán cân
i và li nhun (khon chi tr ròng) t NFA.Mi quan h c cho bi công
th (theo Calderon,
Loayza và Serven, 2000). Còn theo lí thuyt truyn thng, cán cân tài khon vãng lai chính
bng s i trong NFA. Mt khác, t m ca vic tit kim, mc tài sn ròng
 kt hp vi cán cân tài khon vãng lai th
 có s khác bit có tính h thng gia quc gia con n và ch n trong các mi
quan h gia tài khon vãng lai vi NFA. Kraay và Ventura (2000) lp lun rng các vic
phn ng ca tài khon vãng lai vi nhng cú sc thu nhp tm thi ph thuc vào phn tài
sc ngoài trong tng tài sn ca mt quc gia, dn thâm ht tài khon vãng lai 
c con n và thn vãng lai  c ch n.
Vi nhing cn tài khon
vãng lai  Vit Nam là cn thit. S lic ly t d liu ca IMF. Trong mô hình
tôi s dng bin NFAGDP là t l i quy.
• Tỷ lệ cân đối ngân sách Chính phủ trên GDP
Mt lot các mô hình d t ma ngân sách chính ph và cán
cân tài khon vãng lai trong trung hn, sa chính ph có th dn
n s t kim quc gia. Theo Chinn và Ito 2005, m
a tài khon vãng lai và cân bng ngân sách chính ph c phát hin trong tt c

các nhóm mu, phân tích ct qu . Chính
ph thâm hng to ra thâm ht tài khon vãng lai bng cách phân
phi thu nhp t th h tn hin t gia
 
ôi s dng bin t l bi chi ngân sách trên GDP (GOVBGDP) cho mô hình, vi s
liu ly t B tài chính.
• Thu nhập tƣơng đối
N trên, lý thuyt kinh t d  n vng nhiu
và thiu vn nên nhp khu ròng vn, và thâm ht tài khoc
phát trin tha vn nên xut khu vn và thn vãng lai. Thêm vào 
thuyn phát tria cán cân thanh toán cho r mc thp
n mn trung gian ca s phát trin hình s là nhp khu vn và thâm ht
tài khon mn phát tri có thn
 thanh toán n t khu vn các nn kinh t
kém phát tri
 phu này,  tôi s dng t l thu nhi trên GDP tính
theo PPP (bin RELY) trong hi quy (theo Chinn và Prasad 2003).D lic bng
cách chia GDP theo PPP cho tng dân s c ly t d liu IMF.
• Tốc độ tăng trƣởng
S  i so vc khác s i mt
cán cân tài khon vãng lai ln  s  sut sinh li trên vn
m tit kim. Chinn và Prasad
(2003) phát hin có mt mnh m ging sng trung
bình và tài khon vãng lai.
Trong mô hình, nhc th hin bi s i
trong t ng GDP. Bii din cho t ng GDP vi
ngun s liu có sn ti IMF.
• Nhân khẩu học
Các tài liu v các yu t quynh tit kim ca mt qu ra mt s yu t
u hc. Masson và cng s (1998) cho thy t l ph thuc là mt

trong nhng yu t quynh quan trng ca tit kit chu kì ca tiêu
dùng và tit kim cho rng các h  n nhiu, h 
tit kim cho th  m
ng quc gia có dân s i tr u có kh 
thâm ht tài khon vãng lai.
 phu này,  tôi s dng t l thanh niên ph thui già ph thuc
trong hi quy. T l thanh niên ph thu   l dân s
 tui t 0  15, t l i già ph thu l dân s t 65 tui
tr lên.
Bin RELDEPY: t l thanh niên ph thuc
RELDEPO: t l i già ph thuc
S liu c ly t ngun World Bank.
• Độ mở thƣơng mại
M  m i vi quc t có th phn ánh s la chn chính sách ca
Chính ph, bao gm c ch  thu   m i tôi s dng t l
xut khu và nhp khu hàng hoá, dch v trên GDP.
 n, có mt ma t l  m và tài khon vãng
lai (Chinn và Prasad (2003)). Bi m  ch ra bi các thu do
i, tip thu chuyn giao công ngh, và kh  n bên ngoài thông qua
doanh thu xut khu. Vì vc tip xúc nhii quc t có xu
ng hp di vi vc ngoài. Khi kim tra các kt qu riêng cho tit kim và
 thy r m nh m vc gia  c
n.
Bit yu t quynh. Các công ty ti các nn kinh t phi
i mt vi nhiu bing v i s tit kim nhi
nga. Các quc gia có nhiu bii có th ít hp dn vn quc ti vi
n, bii cao t vi tài khon vãng lai ln
i vc công nghip, mt khác, bii xut hin m
quan âm vi tài khon vãng lai (Chinn và Prasad 2003).
Bin OPEN: t l xut khu cng nhp khu trên GDP.

• Thị trƣờng Chứng khoán
Thc nghim ngu nhiên ca Chinn và Ito cho thy mt mc
 phát trin th ng chng khoán và cán cân tài khoc công
nghic th ng mi ni Châu Á, bng cách s d phát
trin th ng c phiu là tng giá tr c phiu giao dch và t l doanh thu th ng
chng khoán. Gruber and Kamin (2005) kt lun rng th ng chng khoán càng bùng
n, càng nhiu kh c tri qua s suy gim trong tài khon vãng lai.
a th ng chng khoán: s vn hoá th ng
chng khoán, tng giá tr c phiu giao dch, và t l doanh thu th ng chng khoán, tt
c c rút ra t Beck và cng s (2001). Beck và cng s xem giá tr vn hoá th ng
a th ng chng khoán, t l 
m hong ca th ng chng khoán và tng giá tr c phiu giao dt
bin kt hp c hai khía cnh.
Bin SMTV: tng giá tr c phiu giao dch trên GDP
SMTO: t l doanh thu th ng chng khoán
SMKC: giá tr vn hoá th ng chng khoán trên GDP
Ngun d liu: Standard & Poor. Th ng chng khoán Vit Nam ch mi bu t
 thu thp s liu trong giai n 2000-2010.
Bin vin tr và tài tr chính thc:
Các bin ngoi sinh trong tài khon vãng lai  n có th là do vin tr và
chuyn giao t  i phó vi v m bin
vin tr và tài tr chính thc (t l so vt bin b sung. H s bin vin tr
t c  t qu i, vì các
ngun vn vin tr v nguyên tc cho phép mt quc gia tài tr cho thâm ht tài khon
vãng lai l.
Bin ODAOAR, ngun d liu có sn ti OECD.