TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

HC VIN CÔNG NGH BU CHÍNH VIN THÔNG





SÁCH HNG DN HC TP
T TNG H CHÍ MINH

(Dùng cho sinh viên h đào to đi hc t xa)
Lu hành ni b










HÀ NI - 2007



HC VIN CÔNG NGH BU CHÍNH VIN THÔNG

T TNG H CHÍ MINH

Biên son : ThS. NGUYN TH HNG VÂN
CN.  MINH SN

LI NÓI U

 phc v cho vic t nghiên cu và hc tp ca sinh viên theo phng thc đào to
t xa ca Hc vin công ngh Bu chính Vin thông. B môn Mác-Lênin thuc khoa C bn
I - Hc vin công ngh Bu chính Vin thông t chc biên son tp sách Hng dn hc
tp môn t tng H Chí Minh. Tp sách đc biên son da trên c s giáo trình t
tng H Chí Minh (dùng trong các trng đi hc, cao đng) ca B Giáo dc – ào to,
do nhà xut bn chính tr Quc gia phát hành nm 2005
Tài liu đc trình bày di dng hng dn hc tp gm 7 chng sát vi giáo trình
t tng H Chí Minh ca B Giáo dc - ào to và tài liu hng dn ging dy, hc tp
các môn khoa hc Mác-Lênin, t tng H Chí Minh tháng 1 nm 2007. Tài liu s giúp cho
ngi hc tip thu và nm vng mt cách có h thng nhng ni dung c bn ca t tng
H Chí Minh, s vn dng ca ng Cng sn Vit nam trong quá trình hoch đnh ch
trng đng li chin lc, sách lc trong cách mng gii phóng dân tc cng nh quá
trình kiên trì gi vng đnh hng đi lên ch ngha xã hi  Vit nam.
Nôi dung đc biên son theo trình t: Nêu rõ mc đích yêu cu, trng tâm trng đim
ca bài, nhng ni dung c bn, nhng nguyên tc ch đo hot đng nhn thc và hot đng
thc tin đc rút ra t nhng ni dung c bn. H thng câu hi đt ra giúp ngi hc có
th t mình xây dng đ cng đ hc tp đc tt hn.
Trong quá trình biên son, các tác gi đã rt c gng song chc chn không tránh khi
nhng thiu sót, hn ch nht đnh, rt mong đc các đng nghip và các bn sinh viên

đóng góp ý kin đ ln tái bn sau đc hoàn chnh hn.
Xin trân trng cám n !
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


3
CHNG I
KHÁI NIM, NGUN GC, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH
T TNG H CHÍ MINH
MC ÍCH YÊU CU
Hc tp, nghiên cu chng I cn nm vng nhng ni dung ch yu sau đây:
- i tng và phng pháp nghiên cu môn t tng H Chí Minh
- Khái nim t tng H Chí Minh
- Các ngun gc hình thành t tng H Chí Minh
- Các giai đon ch yu ca quá trình hình thành và phát trin t tng H Chí Minh
- Ý ngha và s cn thit ca vic hc tp và nghiên cu t tng H Chí Minh đi
vi s nghip cách mng ca ng và nhân dân ta cng nh đi vi bn thân ngi hc
NI DUNG CHÍNH
I. I TNG VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU CA B MÔN T TNG H
CHÍ MINH
1.1. i tng nghiên cu.
i tng nghiên cu t tng H Chí Minh bao gm h thng quan đim lý lun v
cách mng Vit Nam trong dòng chy ca thi đi mi mà ct lõi là t tng đc lp t do;
v mi quan h gia lý lun vi thc tin ca h thng quan đim lý lun cách mng H Chí
Minh; v mi quan h bin chng trong s tác đng qua li ca t tng đc lp t do vi t
tng gii phóng dân tc, gii phóng giai cáp, gii phóng con ngi; v đc lp dân tc vi
ch ngha xã hi; v các quan đim c bn trong h thng t tng H Chí Minh
Trên c s đi tng, b môn t tng H Chí Minh có nhim v đi sâu nghiên cu và
làm rõ:

• Ngun gc, quá trình hình thành và phát trin t tng H Chí Minh.
• Ni dung, bn cht cách mng và khoa hc, đc đim ca các quan đim trong h
thng t tng H Chí Minh.
• Vai trò nn tng, kim ch nam hành đng ca t tng H Chí Minh đi vi cách
mng Vit Nam và giá tr t tng ca Ngi trong kho tàng t tng, lý lun cách
mng th gii ca thi đi.
1.2. Phng pháp nghiên cu:
1.2.1. Ch ngha duy vt bin chng và ch ngha duy vt lch s là c s phng pháp
lun khoa hc đ nghiên cu, hc tp, vn dng và phát trin t tng H Chí Minh:
Nghiên cu t tng H Chí Minh là trên c s lý lun, quan đim và phng pháp
ca ch ngha Mác-Lênin đ tng kt kinh nghim, phân tích mt cách đúng đn nhng đc
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


4
đim ca đt nc đ tìm ra nhng quy lut phát trin ca cách mng Vit Nam. i vi H
Chí Minh khi vn dng phng pháp bin chng duy vt, không giáo điu, rp khuôn, luôn
xem xét s vt trong vn đng và phát trin và trong quá trình phát trin lch s. C th:
• Lý lun gn lin vi thc tin.
• Quan đim thng nht bin chng gia lp trng giai cp vi lp trng dân tc,
gia dân tc vi thi đi.
• Quan đim phát trin, sáng to, đi mi.
• Quan đim toàn din nhng có trng tâm, trng đim c th.
• Quan đim lch s c th.
• Quan đim “d bt bin, ng vn bin”.
1.2.3 Tuân th nguyên tc thng nht tính ng và tính khoa hc: nhn thc và th hin
s thng nht gia tính đng và tính khoa hc mang tính nguyên tc s giúp ngi nghiên
cu bo đm tính chân thc ca t tng H Chí Minh; đng thi góp phn phê phán quan
đim thn thánh hóa hoc h thp ý ngha ca vic nghiên cu, hc tp và vn dng t tng
H Chí Minh vào cuc sng sinh đng hàng ngày.

1.2.4 Kt hp cht ch phng pháp logic vi phng pháp lch s: Phng pháp lch s
giúp chúng ta nhn thc v mt lch s quá trình t duy ca H Chí Minh, qua đó giúp chúng
ta nhn thc logic vn đ (tính quy lut ca t duy), t đó tìm ra ct lõi ca t duy và hng
phát trin ca tin trình lch s.
1.2.5. Vn dng các phng pháp liên ngành: Thng kê, tng hp, phân tích, so sánh, điu
tra xã hi hc, tip xúc nhân chng lch s….
II. KHÁI NIM VÀ H THNG T TNG H CHÍ MINH
2.1. Khái nim t tng H Chí Minh
i hi ln th VII, ng Cng sn Vit Nam (6-1991) khng đnh: ng ly ch
ngha Mác-Lênin và t tng H Chí Minh làm n tng t tng, kim ch nam cho hành
đng ca ng và dân tc.
Báo cáo chính tr ca Ban Chp hành Trung ng ng ti i hi đi biu toàn quc
ln th IX có vit: “T tng H Chí Minh là mt h thng quan đim toàn din và sâu sc
v nhng vn đ c bn ca cách mng Vit Nam, t cách mng dân tc dân ch nhân dân
đn cách mng XHCN; là kt qu ca s vn dng sáng to và phát trin ch ngha Mác-
Lênin vào điu kin c th ca nc ta, k tha và phát trin các giá tr truyn thng tt đp
ca dân tc, tip thu tinh hoa ca nhân loi”
1

ây là đnh hng cho các nghiên cu tip tc đi sâu vào tìm hiu t tng ca Ngi
đ trên c s đó đi ti mt khái nim có kh nng bao quát đc nhng ni dung ln trong
t tng H Chí Minh.


1
(ng Cng sn Vit Nam: Vn kin i hi đi biu toàn quc ln th IX, NXB. Chính
tr quc gia, Hà ni, 2001, tr.83)

Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh

5
T tng H Chí Minh là mt h thng quan đim toàn din và sâu sc v nhng vn
v c bn ca cách mng Vit Nam, t cách mng dân tc dân ch nhân dân đn cách mng
XHCN; là kt qu ca s vn dng sáng to và phát trin ch ngha Mác Lênin vào điu
kin c th ca nc ta, đng thi là s kt tinh tinh hoa dân tc và trí tu thi đi, nhm
gii phóng dân tc, gii phóng giai cp và gii phóng con ngi
Nh vy:
• T tng H Chí Minh là mt h thng quan đim toàn din và sâu sc v nhng
vn đ c bn ca cách mng Vit Nam, t cách mng dân tc dân ch nhân dân
đn cách mng XHCN;
• Là kt qu ca s vn dng sáng to và phát trin ch ngha Mác-Lênin vào hoàn
cnh c th ca Vit Nam;
• Là s k tha và phát trin các giá tr truyn thng tt đp ca dân tc, tip thu tinh
hoa vn hoá ca nhân loi;
2.2. H thng t tng H Chí Minh:
Bao gm mt s ni dung c bn sau:
1. T tng v dân tc và cách mng gii phóng dân tc.
2. T tng v CNXH và con đng quá đ lên CNXH.
3. T tng v ng cng sn Vit Nam.
4. T tng v đi đoàn kt dân tc.
5. T tng v quân s.
6. T tng v xây dng nhà nc ca dân, do dân và vì dân.
7. T tng v kt hp sc mnh dân tc vi sc mnh thi đi.
8. T tng đo đc H Chí Minh
9. T tng nhân vn H Chí Minh.
10. T tng vn hoá H Chí Minh.
Trên đây là nhng ni dung ch yu trong t tng chính tr, t tng vn hoá-đo
đc, t tng nhân vn H Chí Minh. Tu tng đi tng, tng lnh vc, các nhà khoa hc
có th nghiên cu, khái quát, b xung các ni dung phù hp vi yêu cu ca mình vào h

thng t tng H Chí Minh, xây dng thành mt h thng hoàn chnh, khoa hc.
Nghiên cu và hc tp t tng H Chí Minh  các trng i hc và Cao đng trong
c nc chúng ta tp trung vào các ni dung ch yu sau:
1. T tng v dân tc và cách mng gii phóng dân tc.
2. T tng v CNXH và con đng quá đ lên CNXH.
3. T tng v ng cng sn Vit Nam; v xây dng nhà nc ca dân, do
dân và vì dân.
4. T tng v đi đoàn kt dân tc. kt hp sc mnh dân tc vi sc mnh
thi đi.
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


6
5. T tng H Chí Minh v đo đc, nhân vn và vn hóa.
2.3. Chc nng ca môn hc t tng H Chí Minh:
T tng H Chí Minh nm trong h thng các môn khoa hc ca ch ngha Mác-
Lênin. Do đó có hai chc nng quan trng nht:
Mt là, chc nng nhn thc: Thông qua vic nghiên cu, hc tp t tng H Chí
Minh, môn hc giúp cho ngi hc nhn thc đc quy lut phát trin ca xã hi Vit Nam,
t cách mng dân tc dân ch nhân dân đn cách mng xã hi ch ngha. Trên c s đó góp
phn hình thành nên lý lun đi mi v kinh t, chính tr, xã hi… trong s nghip xây dng
và bo v t quc hin nay. Chc nng này đc coi là nn tng t tng ca toàn ng và
toàn dân ta.
Hai là, chc nng hành đng giúp cho ngi hc:
- Có kh nng thm đnh đc các ch trng, chính sách ca ng và nhà nc.
- Góp phn giáo dc tinh thn phát huy truyn thng đoàn kt, ý chí t cng, phn
đu cho s nghip gii phóng dân tc, gii phóng xã hi, gii phóng con ngi.
- Nghiên cu, hc tp t tng H Chí Minh là mt trong nhng phng pháp đ
nâng cao trình đ lý lun cho tt c ngi hc nói chung và các cán b đng viên nói riêng.
Chc nng này đc coi nh kim ch nam cho mi hành đng ca chúng ta.

Hai chc nng trên quan h cht ch vi nhau. H Chí Minh nhn mnh ch khi t
tng đúng thì hành đng mi đúng.
III. IU KIN LCH S XÃ HI, NGUN GC VÀ QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH
T TNG H CHÍ MINH.
3.1. iu kin lch s xã hi
3.1.1. Xã hi Vit Nam cui th k XIX đu th k XX.
Xã hi Vit Nam cui th k XIX là mt xã hi phong kin, nông nghip lc hu.
Phong trào yêu nc chng Pháp phát trin mnh m vi các xu hng khác nhau và
s b tc v đng li cách mng.
• Phong trào ca các s phu yêu nc theo ý thc h phong kin: vi t tng tôn
quân, cha tin tng vào nhân dân. Mc tiêu đánh Pháp đ phc hi ch đ phong
kin: Tiêu biu nh Trng nh, Nguyn Trung Trc  Min Nam, Phan ình
Phùng  Min Trung, Nguyn Thin Thut, Nguyn Quang Bích  Min Bc S
tht bi ca các cuc khi ngha này v bn cht th hin s bt lc, s li thi ca
h t tng phong kin trc nhim v lch s.
• Sang đu th k XX: phong trào yêu nc chuyn dn sang xu hng dân ch t
sn vi các phong trào ông du, Duy tân, ông kinh ngha thc ni lên mnh m
và rng khp nhng nhanh chóng tht bi vì đng li cách mng không rõ ràng,
không huy đng đc mi tng lp nhân dân, t tng cu vin nc ngoài, không
đc lp t ch
Tóm li: Xã hi Vit Nam cui th k XIX đu th k XX là xã hi thuc đa na
phong kin vi hai mâu thun c bn:
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


7
• Mt là, mâu thun gia toàn th dân tc Vit Nam vi thc dân Pháp xâm lc và
tay sai.
• Hai là: mâu thun gia nhân dân Vit Nam mà ch yu là nông dân vi giai cp đa
ch phong kin.

 gii quyt các mâu thun khách quan đó, các phong trào yêu nc đã n ra liên tip
nhng đu không thành công. S tht bi ca phong trào yêu nc nói lên s khng hong
v đng li chính tr  Vit Nam, do đó, đòi hi khách quan ca thc tin lúc này là phi
tìm kim mt đng li mi đ gii phóng dân tc Vit Nam. H Chí Minh ra đi tìm đng
cu nc là mt tt yu lch s.
3.1.2. Quê hng và gia đình:
H Chí Minh tên tht là Nguyn Sinh Cung sinh ngày 19-5-1890 (Sau này Bác có rt
nhiu tên: Nguyn Tt Thành, Nguyn Ái Quc, Vn Ba, Lý Thu, Thu Chín, Vng,
Lin )
H Chí Minh sinh ra trong mt gia đình nhà nho yêu nc, gn gi vi nhân dân. Cha
Bác là C Nguyn Sinh Sc - mt nhà nho yêu nc, thng dân, có t tng tin b. C là
tm gng cho các con v ý chí kiên cng, vt khó, v s hiu hc. iu này đã có nh
hng rt sâu sc đn H Chí Minh trong quá trình hình thành nhân cách và bn lnh đ sau
này, khi bt gp ch ngha Mác-Lênin, Ngi đã nâng lên thành t tng ct lõi v đng
li chính tr ca mình.
Quê hng Ngh An là mnh đt giàu truyn thng yêu nc chng gic ngoi xâm
vi nhng anh hùng ni ting nh: Mai Thúc Loan, Nguyn Biu, ng Dung, Phan Bi
Châu, Phan ình Phùng
Làng Kim Liên cng có nhng lit s chng Pháp nh: Vng Thúc Mu, Nguyn
Sinh Quyn và c anh, ch ca Nguyn Tt Thành cng tham gia hot đng chng Pháp
đu b bt giam và tù đy. Do đó, không phi ngu nhiên mà Ngh An li sinh ra v anh hùng
gii phóng dân tc, nhà t tng, nhà vn hoá kit xut.
3.1.3. Thi đi:
Cui th k XIX, CNTB đã chuyn sang giai đon CNTB đc quyn (CNQ), vi đc
đim quan trng nht ca nó là xâm chim thuc đa.Thng tr và xâm chim thuc đa đã
đy mnh phong trào đu tranh gii phóng dân tc trên th gii==> Cuc đu tranh chng
ch ngha thc dân giành đc lp dân tc, gn bó vi cuc đu tranh ca giai cp vô sn th
gii là đc đim mi ca thi đi.
S tht bi ca các phong trào cu nc cui th k XIX đu th k XX. Nguyn Tt
Thành tuy cha nhn thc đc đc đim ca thi đi, nhng Ngi cng thy rõ con đng

cu nc ca các bc tin bi cách mng là không phù hp, không đem li kt qu. Ngi
phi đi tìm mt con đng mi. Mc đích ra đi lúc đu là tìm hiu ti sao và bng cách nào
mà các nc phng Tây giàu mnh? cái gì n du đng sau nhng câu châm ngôn lý tng
v T do, Bình đng, Bác ái?
Mong mun m rng tm nhìn bng ra đi tìm mt con đng cu nc mi bng mt
trái tim yêu nc, mt b óc thông minh khát khao hiu bit và bng hai bàn tay lao đng -
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


8
Nguyn Tt Thành đã vt qua ba đi dng, bn châu lc và khong gn 30 nc đã giúp
cho Ngi nhn thc đc bn cht ca ch ngha đ quc, cng nh hoàn cnh ca các
nc thuc đa, ph thuc trên th gii cùng cnh ng vi dân tc mình.
Cui nm 1917, Nguyn Ái Quc t Anh tr v Pháp, trung tâm vn minh đng thi
vi khu hiu T do-Bình đng-Bác ái, và là k thù ca dân tc Vit Nam. Nguyn Ái Quc
đã sát cánh vi nhng ngi Vit Nam yêu nc và nhng chin s cách mng t nhng
nc thuc đa ca thc dân Pháp, thc dân Anh đang hot đng  đây. Ngi gia nhp
ng xã hi Pháp, mt chính đng duy nht ca nc Pháp bênh vc các dân tc thuc đa;
Nm 1919: ti hi ngh Véc xây, Nguyn Ái Quc gi bn yêu sách ca nhân dân An
Nam đòi các quyn t do dân ch ti thiu cho Vit Nam, nhng không đc chp nhn.
T s tht đó Nguyn Ái Quc nhn thc đc rng: mun đc gii phóng các dân tc ch
có th trông cy vào bn thân mình.
Cách mng tháng Mi Nga nm 1917 và Lênin thành lp Quc t Cng sn III (tháng
3-1919) dn đn s phân hoá trong ni b các ng dân ch xã hi  nhiu nc, cuc đu
tranh trong ni b các đng này là  li Quc t II hay gia nhp Quc t III.
Tháng 7- 1920, s tho ln th nht lun cng v vn đ dân tc và vn đ thuc
đa ca Lênin đng trên báo Luymanitê đã to ra s chuyn bin sâu sc trong nhn thc ca
Bác. C th:
• T nhn thc v quan h áp bc dân tc đn nhn thc v quan h áp bc giai cp
và mâu thun gia giai cp vô sn vi giai cp t sn.

• T nhn thc v quyn đc lp t do ca các dân tc b áp bc, Ngi đi ti nhn
thc v quyn t do dân ch ca con ngi, v vn đ gii phóng con ngi và gii
phóng loài ngi.
• Xác đnh k thù chung ca các dân tc thuc đa, ca giai cp công nhân và nhân
dân lao đng quc t là CNQ, Ngi thy rõ giai cp vô sn và nhân dân lao đng
 các nc chính quc là bn đng minh ca các dân tc thuc đa trong cuc đu
tranh gii phóng dân tc
T đó, Ngi tìm ra con đng cu nc, gii phóng dân tc: Mun cu nc và gii
phóng dân tc không có con đng nào khác con đng cách mng vô sn.
T nhng nhn thc cc k quan trng này. Cui tháng 12-1920, ti i hi ng xã
hi Pháp hp  Tua, Nguyn Ái Quc đã b phiu tán thành vic ng xã hi Pháp ra nhp
Quc t III. Ngi tr thành mt trong nhng ngi sáng lp ng Cng sn Pháp và là
ngi cng sn Vit Nam đu tiên. S kin này đánh du bc ngot trong cuc đi cách
mng ca Nguyn Ái Quc vi 3 du n: t ch ngha yêu nc đn vi ch ngha Mác-
Lênin; tìm thy con đng gii phóng dân tc; t ngi yêu nc tr thành ngi cng sn.
Kt lun: Hoàn cnh lch s ra đi t tng H Chí Minh chính là s vn đng, phát
trin ca t tng yêu nc vit Nam nhng nm cui th k XIX đu th k XX; là s gp
g gia trí tu mn cm, thiên tài ca H Chí Minh vi trí tu thi đi, ch ngha Mác-
Lênin. T s tip thu nhn thc ban đu, trong quá trình hot đng cách mng, lãnh đo cách
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


9
mng Vit Nam, H Chí Minh đã vn dng sáng to, b sung, phát trin nhng quan đim
mi, to thành h thng t tng ca Ngi.
3.2. Ngun gc hình thành t tng H Chí Minh
3.2.1. Các giá tr t tng và vn hoá truyn thng Vit Nam:
Ch ngha yêu nc và ý chí bt khut đu tranh dng nc và gi nc, đây là dòng
ch lu chy xuyên sut trng k lch s Vit Nam, là chun mc cao nht, đng đu bng
giá tr vn hoá tinh thn Vit Nam, đng thi là hành trang quan trng ca nguyn Tt Thành

khi ri t quc ra đi tìm đng cu nc.
Tinh thn nhân ngha, truyn thng đoàn kt, tng thân tng ái đc hình thành và
phát trin t nhu cu ngi dân Vit Nam phi chng chi vi thiên tai khc nghit, vi các
th lc ngoi xâm hung bo, dã đc H Chí Minh k tha trong sut quá trình lãnh đo s
nghip cách mng Vit Nam.
Truyn thng lc quan, yêu đi bt ngun t nim tin vào bn thân, vào chân lý, vào
chính ngha
Truyn thng cn cù dng cm, thông minh sáng to trong sn xut và chin đu, tinh
thn ham hc hi và không ngng m rng ca đón tinh hoa vn hoá nhân loi trên c s gi
vng bn sc ca dân tc, chn lc, tip thu ci bin nhng cái hay, cái tt thành nhng giá
tr riêng ca mình. H Chí Minh là hình nh sinh đng và trn vn ca truyn thng đó.
3.2.2. Tinh hoa vn hoá nhân loi:
a. T tng và vn hoá Phng ông:
• Nho giáo: Tuy nho giáo có nhng yu t duy tâm, lc hu nhng nho giáo cng có
nhng yu t tích cc nh:
X Trit lý hành đng, t tng hành th nhp đo giúp đi;
X Lý tng v mt xã hi bình tr, c vng mt xã hi an ninh hoà mc; mt th
gii đi đng.
X Trit lý nhân sinh: tu thân dng tính, t thiên t ti th dân, ai cng phi ly tu
thân làm gc.
X Nho giáo đ cao vn hoá, l giáo to ra truyn thng hiu hc
H Chí Minh đã khai thác Nho giáo, la chn nhng yu t tích cc, phù hp đ phc
v nhim v cách mng. Trong các tác phm ca mình, H Chí Minh đã s dng khá nhiu
mnh đ ca nho giáo và đa vào đó nhng ni dung và ý ngha mi
• Pht giáo: Pht giáo vào Vit Nam rt sm và có nh hng rt mnh đn nhân
dân ta. Pht giáo là tôn giáo nên có nhiu mt tiêu cc không tránh khi, nhng
nhng mt tích cc cng đ li du n rt sâu sc trong t duy, hành đng, cách
ng x ca con ngi Vit Nam. ó là:
X T tng v tha, t bi, bác ái, thng ngi;
X Np sng có đo đc, trong sch gin d, chm lo làm điu thin.

X Tinh thn dân ch cht phác, chng phân bit đng cp.
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


10
X  cao lao đng, chng li bing.
X Thin phái Trúc lâm Vit Nam ch trng sng không xa đi, gn bó vi dân,
vi nc, tham gia vào cng đng, vào cuc đu tranh chng k thù ca dân
tc.
Ngoài ra t tng ca lão t, ch ngha Tam dân ca Tôn Trung Sn cng đc Ngi
tìm hiu đ thy trong đó nhng điu có th vn dng  nc ta.
b. T tng và vn hoá Phng Tây:
Hc ting Pháp và làm quen vi vn hoá Pháp t khi hc trng tiu hc ông Ba và
trng Quc hc Hu, hn 30 nm sng và hot đng cách mng  Châu Âu cho nên Ngi
chu nh hng sâu sc nn vn hoá dân ch và cách mng Phng Tây:
• M: Vi ý chí đu tranh cho t do, đc lp, cho quyn sng ca con ngi trong
tuyên ngôn đc lp 1776 ca nc M.
• Pháp: Ngi đc tip xúc trc tip vi các tác phm ca các nhà t tng khai
sáng nh: vi các nhà t tng khai sáng nh: Vonte, Môngtexki, Rútxô, vi
nhng lý lun ca đi cách mng Pháp nm 1789 nh tinh thn pháp lut ca
Môngtexki, Kh c xã hi ca Rútxô, tuyên ngôn dân quyn và nhân quyn;
• Hot đng trong phong trào công nhân Pháp, H Chí Minh hc đc t tng dân
ch và t đó hình thành đc phong cách làm vic dân ch trong sinh hot chính
tr.
c s dìu dt ca các nhà cách mng và trí thc tin b Pháp, Nguyn Ái Quc đã
tng bc trng thành, tip nhn, gn lc làm giàu trí tu ca mình đ có th t tm cao ca
tri thc nhân loi suy ngh, la chn, k tha và đi mi, vn dng và phát trin vào hoàn
cnh c th ca cách mng Vit Nam.
3.2.3. Ch ngha Mác-Lênin là c s th gii quan và phng pháp lun ca t tng H
Chí Minh.

Nhng bài hc rút ra t nhng phong trào yêu nc ca th h cha anh, vi 10 nm
(1911-1920) bôn ba  nc ngoài đã giúp Nguyn Tt Thành phát trin và hoàn thin ngun
vn chính tr, vn hóa và đi sng thc tin xã hi đ hình thành nên bn lnh chính tr ca
ngi chin s cách mng. Chính bn lnh chính tr y đã giúp Nguyn Ái Quc đã tip thu
ch ngha Mác-Lênin vi tinh thn đc lp, t ch, sáng to không sao chép, giáo điu khi
vn dng vào thc tin cách mng Vit Nam.
Vi t duy hành đng, Ngi tip thu ch ngha Mác-Lênin còn do yêu cu ca thc
tin cách mng Vit Nam, đó là con đng cu nc, giành đc lp dân tc. Ngi đn vi
ch ngha Mác-Lênin t ch ngha yêu nc åNgi nghiên cu ch ngha Mác mt cách
sâu sc, khoa hc, nm chc cái tinh thn, bn cht đ vn dng phù hp
Ch ngha Mác-Lênin là ngun gc lý lun trc tip quyt đnh bn cht t tng H
Chí Minh đc th hin:
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


11
• Tháng 7/1920 H Chí Minh đc “S tho ln th nht nhng lun cng v vn đ
dân tc và vn đ thuc đa” ca Lênin là bc quyt đnh nhy vt v cht trong
quá trình hình thành t tng H Chí Minh.
• Ch ngha Mác-Lênin đã cung cp cho H Chí Minh th gii quan và phng pháp
lun duy vt bin chng, đ tng kt lch s và kinh nghim thc tin, tích lu kin
thc tìm ra con đng cu nc mi.
• Ch ngha Mác-Lênin đã giúp H Chí Minh vt hn lên phía trc so vi nhng
ngi yêu nc đng thi, khc phc cuc khng hong v đng li gii phóng
dân tc, vch ra con đng cu nc đúng đn: gii phóng dân tc bng con đng
cách mng vô sn.
Nh vy, ch ngha yêu nc là c s ban đu và là đng lc thôi thúc H Chí Minh
đn vi ch ngha Mác-Lênin. Còn ch ngha Mác-Lênin đã nâng ch ngha yêu nc truyn
thng  H Chí Minh lên mt tm cao mi, to ra bc phát trin mi v cht phù hp vi
thi đi mi.

3.2.4. Nhng nhân t ch quan thuc v phm cht con ngi Nguyn Ái Quc:
Nguyn Ái Quc là ngi có t duy đc lp, t ch, sáng to, có đu óc phê phán tinh
tng, sáng sut trong nghiên cu tìm hiu các cuc cách mng t sn hin đi đ tìm ra
đc bn cht ca các cuc cách mng đó.
Ngi đã có mt quá trình kh công hc tp, rèn luyn đ tip thu có chn lc nhng
tinh hoa tri thc nhân loi, sm vng ti đnh cao tri thc nhân loi đ to nên tri thc và
kinh nghim ca riêng mình
Ngi có tâm hn ca mt nhà yêu nc, mt chin s cng sn nhit tình cách mng,
mt trái tim yêu nc, thng dân, mt tinh thn sn sàng hy sinh vì nn đc lp t do ca t
quc, vì s nghip gii phóng con ngi, gii phóng nhân loi.
Vi phm cht cá nhân ca mình, Nguyn Ái Quc đã tip nhn, chn lc, chuyn hoá
đc nhng tri thc ca nhân loi và dân tc thành trí tu ca bn thân mình, Ngi đã tìm
ra cho dân tc mình mt con đng, mt hng đi đúng đn phù hp vi xu th ca thi đi:
ó là con đng cách mng vô sn, con đng đi lên ch ngha xã hi
3.3. Quá trình hình thành t tng H Chí Minh
3.3.1. Giai đon hình thành t tng yêu nc và chí hng cách mng (1890 -1911)
Ngay t khi còn nh, Nguyn Sinh Cung đã tip thu nn vn hoá Quc hc và Hán
hc, bc đu tip nhn nn vn hoá phng Tây t trng quc hc Hu; chng kin ni
thng kh ca ngi dân mt nc, cng nh tinh thn đu tranh bt khut ca th h cha
anh. Nh đó hoài bão cu nc cu dân trong Ngi bt đu hình thành cùng vi quyt đnh
chn hng đi, cách đi đ sm ti thành công
3.3.2. Giai đon tìm tòi, kho nghim và hình thành t tng cu nc theo lp trng
vô sn (T 1911 - 1920)
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


12
ây là giai đon Nguyn Tt Thành bôn ba khong 30 nc trên các châu lc đ tìm
hiu các cuc cách mng ln trên th gii và kho sát cuc sng ca nhân dân các dân tc b
áp bc.

Tháng 7/1920, đc nghiên cu S tho ln th nht nhng lun cng v vn đ dân
tc và vn đ thuc đa ca Lênin. Nguyn Ái Quc đã tìm thy con đng cu nc gii
phóng dân tc.
Tháng 12/1920 Ngi biu quyt tán thành đng v quc t III, tham gia thành lp
ng cng sn Pháp đã đánh du bc chuyn bin v cht trong t tng Nguyn Ái Quc:
t ch ngha yêu nc đn ch ngha Lênin, t giác ng dân tc đn giác ng giai cp, t
ngi yêu nc tr thành ngi cng sn.
3.3.3. Giai đon hình thành v c bn t tng con đng cách mng Vit Nam (1921 -
1930)
ây là thi k Nguyn Ái Quc có nhng hot đng lý lun và thc tin sôi ni, phong
phú. C th:
• Ngi hot đng tích cc trong ban nghiên cu thuc đa ca ng cng sn Pháp,
tham gia sáng lp hi liên hip thuc đa, xut bn báo Le Paria nhm tuyên truyn
ch ngha Mác-Lênin vào các nc thuc đa trong đó có Vit Nam.
• Tháng 10/1923, ti Mátxcva, Nguyn Ái Quc tham d hi ngh nông dân quc t
và đc bu làm u viên oàn ch tch Quc t Nông dân. Sau đó, Ngi tip tc
tham gia đi hi Quc t Cng sn ln th V và đi hi ca mt s t chc quc t
nh: Quc t thanh niên, Quc t Cu t đ, Quc t Công hi đ.
• Cui nm 1924, Ngi ti Qung châu (Trung quc); tháng 6/1925 Ngi thành
lp Hi Vit Nam cách mng thanh niên, ra báo thanh niên, m các lp hun luyn
chính tr, đào to cán b. ây là thi k Nguyn Ái Quc trc tip chun b v
chính tr, t tng và t chc đ chun b cho vic thành lp ng cng sn Vit
Nam.
• Các vn kin ca thi k này nh các bài vit trên báo Le Paria, “Bn án ch đ
thc dân Pháp” (1925); “Tp chí thanh niên” (1925-1927); “ng cách mnh”
(1927) và nhng bài vit trên các tp chí: Cng sn, i sng công nhân, thông tin
quc t là nhng công c quan trng trong giáo dc nhng ngi Vit Nam yêu
nc theo con đng cách mng vô sn.
Ngày 3-7/2/1930 Hi ngh hp nht các t chc cng sn  Vit Nam đc t chc
di s ch trì trc tip ca Nguyn Ái Quc, hi ngh đã thông qua Chánh cng vn tt,

Sách lc vn tt, Chng trình tóm tt, iu l vn tt ca ng Cng sn Vit Nam và li
kêu gi nhân dp thành lp ng.
Các vn kin quan trng nói trên đã tr thành cng lnh đu tiên ca ng ta - cng
lnh ging cao ngn c đc lp dân tc và ch ngha xã hi, và đánh du s hình thành c
bn t tng H Chí Minh v con đng cách mng ca Vit Nam.
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


13
3.3.4. Giai đon vt qua khó khn, th thách kiên trì vi con đng đã đnh cho cách
mng Vit Nam (1930 - 1941)
Nhng ch trng sáng to ca H Chí Minh không đc Quc t cng sn ng h bi
lúc đó Quc t cng sn còn b chi phi bi quan đim “t khuynh”. Theo s ch đo ca
Quc t Cng sn, Hi ngh trung ng tháng 10 -1930 ca ng ta đã ra ngh quyt th tiêu
Chánh cng và Sách lc vn tt, đi tên ng Cng sn Vit Nam thành ng Cng sn
ông Dng.
i hi VII Quc t Cng sn (tháng 8/1935) trc nguy c ch ngha phát xít và
chin tranh th gii mi, Quc t Cng sn đã nghiêm khc t phê bình v nhng sai lm
“t” khuynh và quyt đnh thành lp Mt trn Dân ch chng phát xít đã chng minh nhng
quan đim đúng đn, sáng to ca Nguyn Ái Quc và Hi ngh thành lp ng.
Cui tháng 9 nm 1938, Quc t Cng sn đã quyt đnh điu đng H Chí Minh v
công tác  ông dng. ây là điu kin thun li đ H Chí Minh bin t tng ca mình
thành sc mnh qun chúng đa cách mng Vit Nam đi đn tháng li.
Giai đon phát trin và thng li ca t tng H chí Minh (1941 -1969)
• Tháng 2/1941 Ngi v nc.
• Tháng 5/1941 Ngi triu tp và ch trì hi ngh TW ln th 8 (khoá I) đt nhim
v gii phóng dân tc lên hàng đu, quyt đnh thành lp mt trn Vit Minh nhm
đoàn kt mi lc lng yêu nc, chng đ quc, giành đc lp dân tc.
• 2-9-1945. H Chí Minh đc tuyên ngôn đc lp khai sinh ra nc Vit Nam dân
ch cng hoà, H Chí Minh đc bu làm ch tch nc.

• 1946-1954 di s lãnh đo ca H Chí Minh, nhân dân Vit Nam bc vào cuc
kháng chin chng thc dân Pháp ln th hai vi ch trng va kháng chin va
kin quc, kháng chin toàn dân, toàn din, lâu dài và da vào sc mình là chính,
chin tranh nhân dân đã tr thành c s cho đng li kháng chng thc dân Pháp
ca ng và nhà nc ta, t đó đã làm nên chin thng in Biên Ph lng ly
nm châu.
• Sau 1954, đt nc tm thi b chia ct, đt nc ta bc vào thi k va xây dng
Ch ngha xã hi  Min Bc, va đu tranh gii phóng Min Nam. ây cng là
thi k t tng H Chí Minh đc b sung, phát trin và hoàn thin trên mt lot
vn đ c bn ca cách mng Vit Nam: ng li chin tranh nhân dân và quc
phòng toàn dân; v quá đ lên CNXH  mt nc thuc đa, na phong kin, nông
nghip lc hu không qua TBCN; V đng li chin lc ca hai min; v xây
dng nhà nc ca dân, do dân và vì dân; v xây dng ng cng sn Vit Nam.
• Nm 1969 Ch tch H Chí Minh qua đi đã đ li mt bn di chúc thiêng liêng
cho c dân tc. ây là nhng li cn dn cui cùng đy tâm huyt, thm đm tình
ngi ca Bác, mt di sn vô cùng quý báu ca dân tc và nhân loi.
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


14
IV. Ý NGHA CA VIC HC TP T TNG H CHÍ MINH.
Lun gii nhng đóng góp, sáng to ca H Chí Minh đi vi vn minh nhân loi, đc
bit là vi ch ngha Mác-Lênin.
S vn dng sáng to t tng ca Ngi vào s nghip cách mng Vit Nam, nht là
đi vi s nghip đi mi hin nay.
T tng H Chí Minh là mt h thng tri thc đáng tin cy đc H Chí Minh khái
quát thành h thng lý lun chính tr, nhng quy lut ph bin và đc thù ca cách mng Vit
Nam. C th:
1. T tng H Chí Minh là ch ngha Mác-Lênin  Vit Nam:
Nghiên cu hc tp t tng H Chí Minh là đ kiên đnh mc tiêu, nâng cao nhn

thc t tng, ci tin phng pháp và phong cách công tác ca chúng ta, góp phn đa
công cuc đi mi đi ti nhng thng li mi.
2. Ct lõi t tng H Chí Minh là đc lp dân tc gn lin vi ch ngha xã hi,
Nghiên cu t tng H Chí Minh đ có th vn dng trong thi k đi mi, đ m
ca, hp tác, liên doanh, phát trin kinh t mà vn gi vng đc đc lp, ch quyn dân
tc, không đi chch hng mc tiêu bn cht ca CNXH, phi to ra đc nng lc ni sinh
cho s phát trin bn vng đt nc, cái ct lõi ca nng lc ni sinh đó là nhng đnh
hng giá tr ca t tng H Chí Minh “không có gì quý hn đc lp t do”, là “yêu t
quc, yêu nhân dân phi gn lin vi yêu CNXH”.
3. T tng H Chí Minh là mu mc ca tinh thn đc lp, t ch, đi mi, sáng to.
Hc tp nét đc sc nht trong tinh thn H Chí Minh, phong cách H Chí Minh: c
lp, t ch; đi mi, sáng to. Luôn luôn xut phát t thc t, ht sc tránh lp li nhng li
c, đng mòn, không ngng đi mi và sáng to
CÂU HI ÔN TP
1. i tng nghiên cu t tng H Chí Minh.
2. Phng pháp nghiên cu, hc tp t tng.
3. Trình bày khái nim và h thng t tng H Chí Minh.
4. Phân tích chc nng ca môn t tng H Chí Minh.
5. iu kin lch s -xã hi Vit Nam và th gii nh hng ti s hình thành và phát
trin ca t tng H Chí Minh.
6. Phân tích nh hng ca truyn thng vn hóa dân tc đi vi s hình thành t
tng H Chí Minh.
7. Phân tích nh hng ca tinh hoa vn hóa nhân loi đi vi s hình thành t tng
H Chí Minh.
8. Phân tích vai trò ca ch ngha Mác-Lênin đi vi vic hình thành t tng H Chí
Minh.
Chng 1: Khái nim, ngun gc, quá trình hình thành t tng H Chí Minh


15

9. Phân tích vai trò ca nhân t ch quan (các phm cht riêng có  Ngi) trong vic
hình thành t tng H Chí Minh.
10. Hãy trình bày giai đon hình thành t tng yêu nc và chí hng cách mng
(1890-1911) và giai đon tìm tòi, kho nghim ca Nguyn Tt Thành trên con
đng tìm đng cu nc(1911-1920).
11. Hãy trình bày giai đon hình thành c bn t tng v con đng cách mng Vit
Nam ca Nguyn Ái Quc (1921-1930).
12. Hãy trình bày giai đon Nguyn Ái Quc vt qua th thách, kiên trì con đng,
kiên trì con đng đã xác đnh cho cách mng Vit Nam (1930-1941).
13. Hãy trình bày giai đon phát trin và thng li ca t tng H Chí Minh (1941-
1969).
14. Hãy trình bày ý ngha ca vic hc tp môn t tng H Chí Minh.

Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


16
CHNG II
T TNG H CHÍ MINH V VN  DÂN TC
VÀ CÁCH MNG GII PHÓNG DÂN TC
MC ÍCH YÊU CU
Hc tp và nghiên cu chng này cn nm vng nhng ni dung sau đây:
- C s lý lun và thc tin ca vic hình thành t tng H Chí Minh v vn đ dân
tc và cách mng gii phóng dân tc
- Nhng quan đim c bn ca H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii
phóng dân tc
- Nhng giá tr to ln ca t tng H Chí Minh v dân tc và cách mng gii phóng
dân tc trong thc tin cách mng Vit Nam. Vn dng t tng quan trng này ca ngi
vào s nghip đi mi  Vit Nam hin nay.
NI DUNG CHÍNH

I. T TNG H CHÍ MINH V VN  DÂN TC
Vn đ dân tc mà H Chí Minh đ cp là vn đ dân tc thuc đa mà thc cht là vn
đ đu tranh gii phóng ca các dân tc thuc đa nhm th tiêu s thng tr ca nc ngoài,
giành đc lp dân tc, xoá b ách áp bc bóc lt thc dân, thc hin quyn dân tc t quyt,
thành lp nhà nc dân tc đc lp.
Khi cách mng gii phóng dân tc đã tr thành mt b phn ca cách mng vô sn th
gii, vic nhân thc và gii quyt vn đ dân tc có quan h đn toàn b đng li chin
lc, sách lc ca cách mng gii phóng dân tc
1.1. c lp t do là quyn thiêng liêng bt kh xâm phm
Dân tc vit Nam vn có truyn thng yêu nc và đu tranh cho đc lp t do.
Truyn thng này to nên sc sng vng bn, mnh m chi phi mi hot đng ca cng
đng ngi Vit Nam.
i vi ngi dân b đô h thì cái quý nht trên đi là “đc lp ca T quc và t do
ca nhân dân”. H Chí Minh tng nói: Cái mà tôi cn nht trên đi là: đng bào tôi đc t
do, t quc tôi đc đc lp. Trong quá trình tìm đng cu nc, H Chí Minh đã tìm hiu
tuyên ngôn đc lp ca M 1776, tuyên ngôn nhân quyn và dân quyn 1791 ca Pháp, t
đó Ngi khái quát nên chân lý: Tt c các dân tc trên th gii đu sinh ra bình đng, dân
tc nào cng có quyn sng, quyn sung sng và quyn t do.
Nm 1919 H Chí Minh gi bn yêu sách 8 đim đòi các quyn t do dân ch cho
nhân dân Vit Nam ti hi ngh hoà bình Vec-xây. Bn yêu sách cha đ cp ti vn đ đc
lp hay t tr, mà tp trung vào hai ni dung c bn:
Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


17
Mt là: đòi quyn bình đng v ch đ pháp lý cho ngi bn x ông dng nh đi
vi ngi châu Âu.
Hai là: đòi các quyn t do dân ch ti thiu cho nhân dân: t do ngôn lun, t do báo
chí, t do lp hi, t do c trú, t do hi hp.
Bn yêu sách đã không đc bn đ quc chp nhn. Nguyn ái Quc kt lun: Mun

gii phóng dân tc, không th b đng trông ch vào s giúp đ bên ngoài, mà trc ht phi
da vào sc mnh ca chính dân tc mình
Trong chính cng vn tt, sách lc vn tt cng nh trong li kêu gi sau khi thành
lp ng, H Chí Minh xác đnh mc tiêu chính tr ca ng ta là: a) ánh đ đ quc ch
ngha Pháp và bn phong kin. b) làm cho nc Nam đc hoàn toàn đc lp.
Tháng 5/1941 ti hi ngh TW 8: H Chí Minh ch rõ “trong lúc này quyn li dân tc
gii phóng cao hn ht thy”. Ngi ch đo thành lp mt trân Vit minh, ra báo Vit Nam
đc lp, và Ngi đúc kt ý chí đu tranh ca dân tc Vit Nam trong câu nói bt h: “Dù có
phi đt cháy c dãy trng sn cng phi kiên quyt giành cho đc đc lp t do”.
Tuyên ngôn đc lp ngày 2-9-1945: “nc Vit Nam có quyn hng t do và đc lp.
Toàn th dân tc Vit Nam quyt đem tt c tinh thn và lc lng, tính mng và ca ci đ
gi vng quyn t do, đc lp y”.
Tháng 12-1946 kháng chin toàn quc bùng n Ngi ra li kêu gi vang dy núi
sông: “Không! chúng ta thà hy sinh tt c ch nht đnh không chu mt nc, nht đnh
không chu làm nô l”.
Trong cuc kháng chin chng M cu nc H Chí Minh đa ra chân lý: “Không có
gì quý hn đc lp t do”. ây là mc tiêu chin đu, là ngun sc mnh làm nên chin
thng, đng thi cng là ngun đng viên vi các dân tc b áp bc trên th gii
1.2. Kt hp nhun nhuyn dân tc vi giai cp, đc lp dân tc vi ch ngha xã hi,
ch ngha yêu nc vi ch ngha quc t.
Trong lch s, vn đ dân tc bao gi cng đc nhn thc và gii quyt trên lp
trng ca mt giai cp nht đnh. Theo hc thuyt Mác-Lênin, ch đng vng trên lp
trng ca giai cp vô sn thì mi gii quyt đúng đn và thành công vn đ dân tc. C.Mác
khng đnh: “giai cp vô sn mi nc trc ht phi giành ly chính quyn, phi t vn
lên thành giai cp dân tc, phi t mình tr thành dân tc, tuy hoàn toàn không phi theo
ngha nh giai cp t sn hiu”
2

Thi Mác-ngghen xut phát t yêu cu và mc tiêu ca cách mng vô sn  châu Âu,
các ông tp trung nhiu hn v vn đ giai cp, các ông không đi sâu gii quyt vn đ dân

tc; nht là các ông cha có điu kin bàn nhiu v vn đ dân tc thuc đa. úng nh
Lênin nhn xét, đi vi hai ông, vn đ dân tc là th yu so vi vn đ giai cp vô sn.
n thi đi ca Lênin, ch ngha  quc đã thành h thng th gii. Thc tin đó đã
to điu kin cho Ngi xây dng hc thuyt v cách mng thuc đa. Theo Lênin, cuc đu


2
sđd, tr. 623 -624
Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


18
tranh ca giai cp vô sn  chính quc s không th giành đc thng li nu nó không bit
liên minh vi cuc đu tranh chng ch ngha đ quc ca các dân tc b áp bc  thuc đa.
Bi vy khu hiu ca Mác đc phát trin thành “vô sn toàn th gii và các dân tc b áp
bc toàn th gii đoàn kt li”. H Chí Minh đánh giá cao t tng ca Lênin, Ngi cho
rng: “Lênin đã đt tin đ cho mt thi đi mi, tht s cách mng trong các nc thuc
đa”
a. Quan đim ca H Chí Minh:
- H Chí Minh đã nhn thc đc mi quan h cht ch gia dân tc và giai cp
trong cách mng gii phóng dân tc theo con đng cách mng vô sn. Tuy nhiên, khi
vn dng phi bit sáng to cho phù hp vi nhim v c th ca cách mng gii phóng dân
tc  thuc đa, phù hp vi đc đim lch s c th ca các nc phng ông.
- Các dân tc phi bit da vào sc ca chính mình, đng thi phi bit tranh th s
đoàn kt, ng h ca giai cp vô sn và nhân dân th gii đ trc ht giành đc lp dân tc,
t thng li này tin lên làm cách mng XHCN, góp phn vào tin trình cách mng th gii
- i vi các vn đ  thuc đa, vn đ mâu thun dân tc ni lên hàng đu, gay gt,
quyt lit. Vì vy, trc ht phi đt li ích ca dân tc lên trên ht. H Chí Minh nêu ra
lun đim: Các dân tc thuc đa trc ht phi đu tranh giành li đc lp cho dân tc, có
đc lp dân tc ri mi có đa bàn đ tin lên làm cách mng XHCN và đóng góp thit thc

vào s nghip cách mng Vô sn th gii.
-  các nc thuc đa, ch ngha yêu nc và tinh thn dân tc là mt đng lc
ln ca đt nc. ây là ch ngha dân tc chân chính. Vi dân tc Vit Nam đó chính là
ch ngha yêu nc và tinh thn dân tc chân chính ca nhân dân Vit Nam đã đc hun đúc
qua hàng nghìn nm lch s - là mt đng lc tinh thn vô giá trong các cuc đu tranh
chng ngoi xâm, bo v đc lp dân tc, nó khác hn ch ngha dân tc xô vanh, v k ca
giai cp t sn.
S sáng to ca H Chí Minh  đây là s phân tích hoàn cnh ca các nc ông
Dng: kinh t còn lc hu, s phân hoá giai cp cha trit đ, do đó, cuc đu tranh giai
cp  đây không din ra quyt lit nh  Phng Tây. Trong khi đó tinh thn dân tc chân
chính  các nc này din ra rt mnh m. Vì vy, nhng ngi cng sn phi bit nm ly
ngn c dân tc đ gii quyt vn đ dân tc trên lp trng ca giai cp vô sn.
b. c lp dân tc gn lin vi CNXH.
c lp dân tc và ch ngha xã hi là s vn dng rõ rt nht, tp trung nht ca H
Chí Minh v s kt hp gia vn đ dân tc và giai cp trong cách mng Vit Nam. S gn
bó th hin ngay khi Ngi tr thành ngi cng sn và c quá trình phát trin t duy lý lun
ca Ngi.
Theo H Chí Minh “ch có gii phóng giai cp mi có th gii phóng dân tc, c hai
cuc gii phóng này ch có th là s nghip ca CNCS & ca cách mng trên th gii”
3
Bi


3
H Chí Minh: toàn tp, NXB. Chính tr quc gia, Hà Ni,2000, t.1, tr.416

Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


19

vì ch có CNXH, CNCS mi gii phóng đc các dân tc b áp bc và nhng ngi lao đng
trên th gii khi ách nô l. Xoá b áp bc dân tc, mà không xoá b tình trng bóc lt và áp
bc giai cp thì nhân dân lao đng vn cha đc gii phóng, do đó, phát trin đt nc theo
con đng ca CNXH là bo đm vng chc cho nn đc lp ca dân tc
c lp dân tc là điu kin tiên quyt đ tin lên CNXH và CNXH là c s bo đm
vng chc cho đc lp dân tc
T tng H Chí Minh v s gn bó thng nht gia đc lp dân tc và CNXH va
phn ánh quy lut khách quan ca s nghip gii phóng dân tc trong thi đi cách mng vô
sn, va phn ánh mi quan h khng khít gia mc tiêu gii phóng dân tc vi mc tiêu gii
phóng giai cp và gii phóng con ngi. Vi H Chí Minh, ch ngha yêu nc truyn thng
đã phát trin thành ch ngha yêu nc hin đi, đc lp dân tc gn lin vi CNXH.
c. c lp cho dân tc mình đng thi đc lp cho tt c các dân tc.
H Chí Minh đã khng đnh: quyn t do, đc lp là quyn bt kh xâm phm ca các
dân tc: “dân tc nào cng có quyn sng, quyn sung sng và quyn t do”. ây chính là
s gn bó gia tinh thn dân tc t quyt vi ngha v quc t; gia ch ngha yêu nc
chân chính vi ch ngha quc t trong sáng v.v.
Vì vy nm 1914, khi  Anh, Ngi đã đem toàn b s tin dành dm đc t đng
lng ít i đ ng h qu kháng chin ca ngi Anh và nói vi bn mình rng: chúng ta
phi tranh đu cho t do, đc lp ca các dân tc khác nh là tranh đu cho dân tc ta vy.
Ngi tôn trng quyn t quyt ca các dân tc. Nhng Ngi ch trng ng h cách
mng Trung Quc,Lào, Cmpuchia … vì theo H Chí Minh “giúp bn là t giúp mình”
Kt lun:
T tng H Chí Minh v vn đ dân tc va mang tính khoa hc đúng đn, va có
tính cht cách mng sâu sc th hin s kt hp nhun nhuyn gia dân tc và giai cp, ch
ngha yêu nc chân chính vi ch ngha quc t trong sáng, đc lp cho dân tc mình đng
thi đc lp cho tt c các dân tc. iu đó hoàn toàn phù hp vi nhân đnh ca
ngghen:" nhng t tng dân tc chân chính trong phong trào công nhân bao gi cng là
nhng t tng quc t chân chính”.
II. T TNG H CHÍ MINH V CÁCH MNG GII PHÓNG DÂN TC.
Ch tch H Chí Minh trong quá trình hot đng lý lun và thc tin ca mình đã nêu

lên đc mt h thng các lun đim v cách mng gii phóng dân tc nh sau:
2.1. Cách mng gii phóng dân tc mun thng li phi đi theo con đng ca cách mng
vô sn
Nghiên cu phong trào yêu nc và gii phóng dân tc Vit Nam cui th k XIX đu
th k XX, Nguyn Ái Quc khâm phc tinh thn yêu nc ca các bc tin bi nhng
Ngi cng nhn thy rõ nhng hn ch ca các con đng cu nc đó là cha có đng
li và phng pháp đu tranh đúng đn nên cách mng không thành công.
Sau nhiu nm bôn ba tìm đng cu nc cho dân tc, Ngi nghiên cu, kho sát
nhiu cuc cách mng trên th gii. Trong đó có 3 cuc cách mng đin hình: cách mng M
Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


20
(1776), cách mng Pháp (1789), cách mng tháng 10 ca Nga Ngi đi đn kt lun: Cách
mng Pháp và cách mng M đu là nhng cuc cách mng không trit đ và Cách mng
Nga là cuc cách mng trit đ nht vì: Cách mng Nga đã đui đc vua, t bn, đa ch ri
li ra sc cho công nông các nc và các dân tc b áp bc, các thuc đa làm cách mng đ
đp đ tt c đ quc ch ngha và t bn trong th gii. T đó, Ngi khng đnh: mun
cu nc và gii phóng dân tc không có con đng nào khác con đng cách mng vô
sn.
H Chí Minh ví: Ch ngha đ quc nh mt con đa có hai vòi, mt vòi bám vào giai
cp vô sn  chính quc, mt vòi bám vào giai cp vô sn  thuc đa. Mun đánh bi ch
ngha đ quc phi đng thi ct c hai cái vòi ca nó đi, tc là phi kt hp cách mng vô
sn  chính quc vi cách mng gii phóng  thuc đa; phi xem cách mng  thuc đa
nh là “mt trong nhng cái cánh ca cách mng vô sn”, phát trin nhp nhàng vi cách
mng vô sn.
ây là lun đim ht sc quan trng th hin s sáng to ca t tng H Chí Minh v
cách mng gii phóng dân tc: đi theo con đng cách mng vô sn các dân tc thuc đa s
tìm kim đc nhng đng minh tin cy, không b đn đc trong đu tranh ; đáp ng đc
nguyn vng ca dân tc, ca nhân dân, đng thi phù hp vi xu th ca thi đi cách

mng vô sn đc m ra t cách mng tháng Mi ; đm bo cho cách mng gii phóng dân
tc thng li trit đ - đc lp dân tc gn vi t do hnh phúc ca nhân dân
2.2. Cách mng gii phóng dân tc mun thng li phi do ng ca giai cp công
nhân lãnh đo.
Trong phong trào cu nc, gii phóng dân tc trc 1930 các hi, đng, đoàn th đã
xut hin nh Duy tân hi, Vit Nam quang phc hi, Vit Nam quc dân ng. Nhng t
chc này do thiu mt đng li chính tr đúng đn, thiu t chc cht ch, thiu c s rng
rãi trong qun chúng nên đã không th lãnh đo phong trào gii phóng dân tc và dn dn
tan rã cùng vi khuynh hng cu nc phong kin hay t sn.
H Chí Minh đã sm khng đnh: Cách mng gii phóng dân tc mun thng li phi
đt di s lãnh đo ca ng ca giai cp công nhân. ó là ng cách mng nht, chân
chính nht. Không có ng lãnh đo, cách mng không th thng li. ng đó phi đc
xây dng theo các nguyên tc ng kiu mi ca Lênin, đc v trang bng ch ngha Mác-
Lênin.
Trên thc t cách mng Vit Nam t 1930 đn nay đã chng minh đc s khng đnh
đó ca H Chí Minh.
2.3. Cách mng gii phóng dân tc là s nghip đoàn kt toàn dân, trên c s ca liên
minh công - nông.
Vi nhãn quan chính tr sc bén, H Chí Minh đã sm nhn rõ mâu thun ch yu, ni
bt trong xã hi Vit Nam thuc đa na phong kin, đó là mâu thun gia toàn th dân tc
Vit Nam b áp bc, bóc lt vi ch ngha đ quc Pháp và bn bán nc, phn bi quyn
li dân tc. Trên c s đó Ngi khng đnh:
Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


21
- Cách mng gii phóng dân tc là công vic chung ca c dân chúng ch không phi
là vic ca mt hai ngi, vì vy phi đoàn kt rng rãi toàn dân không phân bit th thuyn,
dân cày, phú nông, đa ch, t bn bn x, ai có lòng yêu nc thng nòi s cùng nhau
thng nht mt trn, thu góp toàn lc đem tt c ra giành quyn đc lp, t do cho dân tc,

đánh tan gic Pháp - Nht. iu này đc th hin rõ trong chính sách tp hp qun chúng
ca H Chí Minh ngay trong cng lnh thành lp ng Cng sn Vit Nam tháng 2-1930.
Thng li ca cách mng tháng 8/1945 đã chng t sc mnh v đi ca nhân dân, làm c s
cho H Chí Minh khng đnh: “lc lng nhân dân là lc lng v đi hn ht. Không ai
chin thng đc lc lng đó”.
- Tp trung mi lc lng trong mt trn đ chng li cng quyn nhng trong s
đoàn kt rng rãi y thì “công-nông là gc ca cách mng”. ây là lc lng b hai, ba tng
áp bc, là lc lng đông đo nht và có tinh thn cách mng trit đ nht.
ây là t tng đc lp ca Bác, không chu nh hng ca khuynh hng “t” trong
quc t cng sn.
2.4. Cách mng gii phóng dân tc cn đc tin hành ch đng, sáng to và có kh
nng giành thng li trc cách mng vô sn  chính quc.
ây là lun đim mi m và sáng to ca H Chí Minh
Do điu kin lch s cha cho phép, hc thuyt Mác-Lênin cha đ cp nhiu ti cách
mng gii phóng dân tc. Trong khi đó, trong phong trào cng sn quc t đã tng tn ti
quan đim đánh giá thp vai trò, v trí ca cách mng thuc đa và cho rng cách mng thuc
đa ph thuc cách mng vô sn chính quc, cách mng gii phóng dân tc ch có th thng
li khi cách mng chính quc thành công
H Chí Minh ra đi tìm đng cu nc t mt nc thuc đa, bn thân Ngi là
ngi dân  nc thuc đa, là ngi cng sn ln li trên phong trào th gii nên Ngi có
quan đim riêng: “vn mnh ca giai cp vô sn th gii và đc bit là vn mnh ca giai cp
vô sn  các nc đi xâm lc thuc đa, gn cht vi vn mnh ca giai cp b áp bc  các
thuc đa, nc đc và sc sng ca con rn đc t bn ch ngha đang tp trung  các thuc
đa”, nu khinh thng cách mng  thuc đa tc là “mun đánh cht rn đng đuôi”4
Do nhn thc đc thuc đa là mt khâu yu trong h thng ca ch ngha  quc,
do đánh giá đúng đn sc mnh ca ch ngha yêu nc và tinh thn dân tc. Ngay t nm
1924 H Chí Minh đã khng đnh: cách mng thuc đa và cách mng chính quc có liên h
cht ch vi nhau, nhng cách mng thuc đa có th thng li trc cách mng chính quc,
thúc đy cách mng chính quc và “trong khi th tiêu mt trong nhng điu kin tn ti ca
ch ngha t bn là ch ngha đ quc, h có th giúp đ nhng ngi anh em mình 

phng Tây trong nhim v gii phóng hoàn toàn”
5



4
H Chí Minh: toàn tp, NXB. Chính tr quc gia, Hà Ni,2000, t.1, tr.273-274.

5
Sđd, t.1, tr.36
Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


22
Cách mng thuc đa có kh nng ch đng giành thng li trc cách mng vô sn 
chính quc. Nhng công cuc gii phóng đó ch có th thc hin đc bng s n lc ca
nhân dân thuc đa; phi đem sc ta mà t gii phóng cho ta.
ây là mt lun đim sáng to, có giá tr lý lun và thc tin to ln, mt cng hin rt
quan trng vào kho tàng lý lun Mác-Lênin, đã đc thng li ca cách mng gii phóng dân
tc  Vit Nam chng minh.
2.5. Cách mng gii phóng dân tc phi đc thc hin bng con đng bo lc, kt
hp lc lng chính tr ca qun chúng vi lc lng v trang trong nhân dân.
Theo hc thuyt Mác-Lênin, có nhiu phng thc giành chính quyn cách mng t
tay giai cp thng tr, song k thù không bao gi t nguyn giao chính quyn cho nhân dân.
Vì vy, cách mng mun thng li phi dùng bo lc ca qun chúng nhân dân.
i vi các nc thuc đa, các th lc đ quc s dng bo lc đ xâm lc và thng
tr thuc đa, đàn áp dã man các phong trào yêu nc, đây là hành đng bo lc ca k thng
tr đi vi ngi b thng tr. Vì th con đng đ giành và gi đc lp dân tc ch có th là
con đng cách mng bo lc. ây là bo lc ca qun chúng gm lc lng chính tr và
lc lng v trang vi hai hình thc đu tranh kt hp vi nhau là đu tranh chính tr và đu

tranh v trang.
H Chí Minh khng đnh đ đi ti giành chính quyn cách mng thì con đng bo lc
trc ht phi là cuc khi ngha v trang ca qun chúng. Và trong thi đi mi, thi đi
ca cách mng vô sn thì cuc khi ngha v trang đó phi có s liên kt, ng h ca cách
mng vô sn th gii, cách mng Nga, thm chí trùng hp vi cách mng vô sn Pháp.
Trong quá trình lãnh đo cách mng, nh bit k tha truyn thng và kinh nghim
đánh gic gi nc ca dân tc, vn dng sáng to lý lun bo lc cách mng ca ch ngha
Mác-Lênin, tip thu tinh hoa lý lun và kinh nghim quân s ca th gii, H Chí Minh đã
đ ra và hoàn chnh dn v lý lun bo lc cách mng  Vit Nam.
Lý lun bo lc ca H Chí Minh có nhng ni dung c bn sau:
Ü Bo lc cách mng  VN là sc mnh tng hp ca hai yu t chính tr và quân s,
hai lc lng là lc lng chính tr ca qun chúng và lc lng v trang nhân dân.
Ü Cách mng bo lc là s dng sc mnh tng hp đ “chng li bo lc phn cách
mng, giành ly chính quyn và bo v chính quyn”.
Ü Tu tình hình c th mà quyt đnh hình thc đu tranh chính tr và hình thc đu
tranh v trang cho thích hp; s dng đúng và khéo léo kt hp hai hình thc đu
tranh đó đ giành thng li cho cách mng.
Vi quan đim cách mng bo lc nh vy, H Chí Minh và ng ta đc bit coi trng
vic xây dng lc lng chính tr ca qun chúng, coi đó là đim ta đ xây dng lc lng
v trang nhân dân; t chc các hình thc đu tranh t thp đn cao, t nh đn ln, phù hp
vi tng lúc, tng ni c th; kt hp ni dy ca qun chúng vi tin công ca lc lng v
trang nhân dân, t khi ngha tng phn tin ti tng khi ngha giành chính quyn trong c
nc.
Chng 2: T tng H Chí Minh v vn đ dân tc và cách mng gii phóng dân tc


23
Khng đnh gii phóng dân tc bng con đng cách mng bo lc, song H Chí
Minh luôn ch đng, tích cc đa ra gii pháp đ tranh th kh nng hoà bình và phát trin
ca cách mng.

T tng bo lc cách mng và t tng nhân đo hoà bình thng nht vi nhau trong
t tng H Chí Minh. Ngi ch trng yêu nc thng dân, yêu thng con ngi, yêu
chung hoà bình, t do, công lý, tranh th mi kh nng hoà bình đ gii quyt xung đt,
nhng mt khi không tránh khi chin tranh thì phi kiên qytt tin hành chin tranh, kiên
quyt dùng bo lc cách mng, dùng khi ngha và chin tranh cách mng đ giành, gi và
bo v hoà bình, vì đc lp t do ca dân tc. Thc tin cách mng Vit Nam đã chng
minh t tng này ca H Chí Minh là đúng đn.
III. VN DNG T TNG H CHÍ MINH V VN  DÂN TC TRONG
CÔNG CUC I MI HIN NAY.
Mt là: Khi dy sc mnh ca ch ngha yêu nc và tinh thàn dân tc, ngun
đng lc mnh m đ xây dng và bo v đt nc.
- Ni lc hiu mt cách toàn din bao gm: con ngi, trí tu, truyn thng dân tc,
truyn thng cách mng, đt đai, tài nguyên, vn ling nhng tu trung li, yu t quan
trng nht, quyt đnh nht vn là ngun lc con ngi vi tt c sc mnh th cht và tinh
thn ca nó.
- Con ngi Vit Nam vn có truyn thng gn kt cng đng, có ý chí kiên cng bt
khut, không chu làm nô l, không cam phn nghèo hèn iu này đc khng đnh trong
lch s dân tc my nghìn nm qua và trc tip trong hai cuc kháng chin chng Pháp và
chng M. Trong công cuc đi mi hin nay cn tip tc phát huy tryn thng đó đ tr
thành ni lc đa đt nc phát trin lên.
Hai là: Quán trit t tng H Chí Minh, nhn thc và gii quyt vn đ dân tc
trên quan đim giai cp.
- Khng đnh vai trò lch s ca giai cp công nhân, và vai trò lãnh đo ca ng cng
sn Vit Nam - ng duy nht lãnh đo cách mng Vit Nam hn 70 nm qua.
- oàn kt rng rãi các giai tng nhng ly liên minh công-nông-trí thc là nn tng t
tng.
- Trong đu tranh giành và gi chính quyn, cn thit phi bit s dng bo lc cách
mng ca qun chúng đ chng li bo lc phn cách mng ca k thù.
- Kiên đnh mc tiêu đc lp dân tc gn lin vi ch ngha xã hi
Trên đây là nhng quan đim có tính nguyên tc, bt bin mà chúng ta cn vn dng

quán trit trong bt c hoàn cnh nào
Trong tình hình th gii còn nhiu bin đng nh hin nay, khi xã hi còn đu tranh
giai cp, nu b ri quan đim giai cp, nhn mnh vn đ nhân loi thì s làm suy yu
phong trào cách mng th gii, dn đn s tan rã ca ch đ XHCN. Song nu ch nhn
mnh ti vn đ dân tc thì dn đn ch ngha xô vanh, ti đu tranh sc tc, tôn giáo, tranh
chp lãnh th, làm mt n đnh chính tr th gii