Bệnh đốm trắng trên tôm thẻ chân trắng-White spot disease pot

Bệnh đốm trắng trên tôm
thẻ chân trắng
White spot disease –
WSSD
Nguyên nhân
Theo các nhà khoa học bệnh này do 1 loại virus có tên
Baculovirus. Virus này có acid nucleic là DNA, kí sinh trong
nhân. Virus có độc lực cực mạnh, tấn công nhiều mô tế bào
khác nhau: thường trên tế bào biểu mô da. WSSV gây chết
trên tất cả các giai đoạn phát triển của tôm từ ấu trùng đến tôm
giống và tôm trưởng thành.
Triệu chứng
bệnh xảy ra trong giai đoạn tôm thương phẩm sau 2 tháng trở
lên. Tuy nhiên, bệnh có thể xuất hiện sớm hơn từ vài 3 tuần
đến 1 tháng. Vì kích thước tôm nhỏ nên đôi khi không thấy
đốm trắng mà chỉ thấy đỏ thân, hay đôi khi độc lực của virus
rất mạnh, chưa thấy đốm trắng tôm đã chết.
Khi tôm bị bệnh, quan sát chúng ta thấy tôm giảm ăn đột ngột
(đối với tôm thẻ chân trắng hay ăn nhiều hơn trước khi giảm
ăn). Tôm lờ đờ, tấp vào bờ và chết, cơ thịt hơi đục. Đốm trắng
xuất hiện ở giáp đầu ngực, đốt bụng cuối trước và lan khắp cơ
thể. Đốm trắng nằm trong vỏ kitin. Bệnh thường xuất hiện lúc
trời lạnh.
Phân bố
Tôm thẻ chân trắng có nguồn gốc từ vùng biển xích đạo Ðông
Thái Bình Dương (biển phía Tây Mỹ La tinh), Châu Mỹ La
tinh và Hawaii). Hiện nay, tôm thẻ được nuôi ở rất nhiều nước
trên thế giới như: Đài Loan, Trung Quốc, Việt Nam Trong
quá trình nuôi, tôm thẻ cũng mắc 1 số bệnh truyền nhiễm như
bệnh đốm trắng, bệnh Taura, bệnh còi, bệnh đầu vàng, … Đây
là những bệnh nguy hiểm do virus gây ra nên khả năng điều trị

rất khó.
Bệnh đốm trắng (tên tiếng anh là White spot disease – WSSD)
là loại bệnh được xác định đầu tiên năm 1990-1991. Bệnh này
xuất hiện ở Đông Bắc Á (Đài Loan, Hồng Kông, Trung Quốc,
Hàn Quốc, Nhật Bản), từ đó lây sang các nước Châu Á Thái
Bình Dương. Năm 1995, lần đầu tiên xuất hiện bệnh ở Tây
bán cầu do Châu Mỹ nhập tôm sú Châu Á về nghiên cứu
(những con tôm này có thể đã mang mầm bệnh).
Ở Việt Nam, bệnh bùng phát lần đầu vào các năm 1994-1995
tại các tỉnh miền Nam và một số tỉnh miền Trung.
Bệnh có thể lây truyền theo chiều dọc tức là virus đốm trắng
(WSSV) từ bố mẹ truyền sang tôm con. Hoặc bệnh lây truyền
theo chiều ngang tức là WSSV lây lan trực tiếp từ nước qua
các vết thương tổn hay niêm mạc ống tiêu hóa. Tôm bố mẹ ăn
giáp xác nhỏ có mang WSSV. Tôm có tập tính ăn đồng loại
nên chúng có thể ăn các con tôm bệnh. Virus trong môi trường
nước có thể lây trực tiếp cho tôm thẻ qua các tế bào biểu mô
che phủ trên mang. Con bị nhiễm lây sang con chưa bị nhiễm
khi nuôi chúng trong cùng ao.
Phòng trị
đây là bệnh do virus gây ra nên hiện nay vẫn chưa có phương
pháp chữa trị, vì vậy, người nuôi cần phải tăng cường các biện
pháp phòng bệnh sau:
- Thả tôm giống sạch bệnh (có chứng nhận kiểm dịch của địa
phương).
- Hạn chế cấp nước trực tiếp vào ao nuôi, nên cấp qua ao lắng
đã xử lý và nâng mực nước trong ao nuôi đạt 1,0 – 1,2m.
- Kiểm tra thường xuyên màu sắc, khả năng bắt mồi, tình trạng
sức khỏe của tôm để kịp thời phát hiện và xử lý.
- Cách ly ao nuôi với các tác nhân có thể lan truyền bệnh (giáp

xác).
- Bổ sung vitamin C vào ao hoặc thức ăn cho tôm.
- Đối với ao tôm bệnh, người nuôi nên vớt tôm chết ra khỏi ao.
Sau đó dùng Chlorin với liều lượng 30 kg/1.000 m3; hoặc
formol 200 lít/1.000m3 hòa nước tạt đều ao, ngâm 7 ngày rồi
tiến hành xổ ra môi trường. Khi phát hiện bệnh tốt nhất là thu
hoạch ngay để giảm thiệt hại.