1
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
Bùi Th M Huyn
HOÀN THIN HOT NG
THANH TOÁN KHÔNG DÙNG
TIN MT QUA NGÂN HÀNG
TI THÀNH PH H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh - Nm 2011
2
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
Bùi Th M Huyn
HOÀN THIN HOT NG
THANH TOÁN KHÔNG DÙNG
TI
N MT QUA NGÂN HÀNG
TI THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành : Kinh t tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. TRN TH MNG TUYT
TP. H Chí Minh - Nm 2011
3
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu đc lp ca riêng tôi. Các s
liu, kt qu nghiên cu trong lun vn là trung thc và có ngun gc rõ ràng.
Tác gi
Bùi Th M Huyn
4
MC LC
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc bng biu
M U 1
CHNG 1 4
NHNG VN LÝ LUN V HOT NG HOT NG THANH
TOÁN KHÔNG DÙNG TIN MT QUA NGÂN HÀNG 4
1.1 Lý lun chung v hot đng TTKDTM qua ngân hàng 4
1.1.1 Khái nim 4
1.1.1.1 Khái nim hot đng thanh toán 4
1.1.1.2 Khái nim TTKDTM qua ngân hàng 4
1.1.2 Các phng tin TTKDTM qua ngân hàng 4
1.1.2.1 Thanh toán bng Séc 4
1.1.2.2 Thanh toán bng u nhim chi 5
1.1.2.3 Thanh toán bng u nhim thu hay nh thu 5
1.2.3.4 Thanh toán bng th Ngân hàng 6
1.1.3 c đim, vai trò, chc nng ca hot đng TTKDTM qua ngân
hàng 7
1.1.3.1 c đim ca hot đng TTKDTM qua ngân hàng 7
1.1.3.2 Vai trò ca hot đng TTKDTM qua ngân hàng 8
1.1.3.3 Chc nng ca hot đng TTKDTM qua ngân hàng 9
1.1.4 Nhng yu t tác đng đn hot đng TTKDTM qua ngân hàng 11
1.1.4.1 Môi trng kinh t xã hi 11
1.1.4.2 Môi trng pháp lut 12
1.1.4.3 Tin b khoa hc công ngh và ng dng vào hot đng ngân
hàng thng mi 12
1.1.4.4 Nng lc phát trin dch v ca ngân hàng thng mi 13
1.2 Kinh nghim phát trin hot đng TTKDTM qua ngân hàng ca mt s
nc 13
1.2.1 Trung Quc 13
1.2.2 Pháp 20
1.2.3 Bài hc kinh nghim cho Vit Nam 22
Kt lun chng 1 23
CHNG 2 24
THC TRNG HOT NG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIN MT
QUA NGÂN HÀNG TI TPHCM 24
2.1 Hot đng TTKDTM qua ngân hàng theo c ch th trng có s qun
lý ca Nhà nc 24
5
2.1.1 i mi t chc hot đng ngân hàng 24
2.1.2 Tin hành ci cách c ch t chc TTKDTM qua ngân hàng trong
nn kinh t 25
2.2 Tình hình chung hot đng TTKDTM qua ngân hàng Vit Nam 25
2.2.1 Các t chc cung ng dch v TTKDTM qua ngân hàng 25
2.2.2 Tình hình và kt qu hot đng ca các h thng thanh toán qua
ngân hàng 26
2.2.2.1 H thng thanh toán bù tr đin t ( TTBTT) 26
2.2.2.2 H thng chuyn tin đin t (CTT) 27
2.2.2.3 H thng thanh toán đin t liên ngân hàng (TTTLNH) 28
2.2.2.4 Thanh toán song phng ca các NHTM 33
2.2.2.5 Tng hp kt qu hot đng thanh toán trong nn kinh t 34
2.2.3 Mt s kt qu đã đt đc khi thc hin án TTKDTM giai đon
2006 - 2010 41
2.2.3.1 Khuôn kh pháp lý cho hot đng thanh toán ca nn kinh t .41
2.2.3.2 TTKDTM trong khu vc công 41
2.2.3.3 TTKDTM trong khu vc doanh nghip 42
2.2.3.4 TTKDTM trong khu vc dân c 43
2.2.3.5 Phát trin các h thng thanh toán 44
2.3 Thc trng hot đng TTKDTM qua ngân hàng ti TPHCM 45
2.3.1 S phát trin ca mng li NHTM TPHCM 45
2.3.2 Tình hình TTKDTM qua ngân hàng TPHCM 46
2.3.2.1 T l TTKDTM ti TPHCM nm 2006-2010 46
2.3.2.2 Các phng tin TTKDTM qua ngân hàng ti TPHCM 46
2.3.3 Kt qu kho sát thc trng TTKDTM TPHCM 49
2.4 ánh giá hot đng TTKDTM qua ngân hàng TPHCM 53
2.4.1 Nhng kt qu đã đt đc 53
2.4.1.1 a dng hóa các dch v thanh toán 54
2.4.1.2 C s h tng phc v hot đng TTKDTM qua ngân hàng ti
TPHCM đã đc ci thin 55
2.4.2 Nhng hn ch, tn ti 56
2.4.2.1 H tng k thut cha đng b 56
2.4.2.2 Cht lng dch v còn hn ch 58
2.4.2.3 C ch, chính sách còn nhiu bt cp 60
2.4.3 Nguyên nhân ca nhng tn ti, hn ch 62
Kt lun Chng 2 66
CHNG 3 67
GII PHÁP VÀ KIN NGH NHM HOÀN THIN HOT NG THANH
TOÁN KHÔNG DÙNG TIN MT QUA NGÂN HÀNG TI TPHCM 67
3.1 nh hng phát trin hot đng TTKDTM qua ngân hàng ti TPHCM
67
6
3.1.1 Quan đim chin lc phát trin dch v thanh toán trong phát trin
dch v ngân hàng ti TPHCM 67
3.1.2 Mc tiêu phát trin TTKDTM ti TPHCM đn 2015 68
3.1.2.1 Mc tiêu tng quát 68
3.1.2.2 Mc tiêu c th 68
3.2 Gii pháp nhm hoàn thin hot đng TTKDTM qua ngân hàng
TPHCM 69
3.2.1 Hoàn thin khuôn kh pháp lý phù hp vi tình hình TTKDTM qua
ngân hàng 69
3.2.2 u t c s h tng, phát trin các h thng TTKDTM qua ngân
hàng 71
3.2.3 y mnh TTKDTM qua ngân hàng trong khu vc công, doanh
nghip và dân c 75
3.2.4 Gii pháp kinh t khuyn khích TTKDTM qua ngân hàng 76
3.3 Mt s kin ngh 77
3.3.1 i vi Chính ph và các b, ngành 77
3.3.2 i vi Ngân hàng Nhà nc 78
3.3.4 i vi các NHTM TPHCM 82
Kt lun Chng 3 84
KT LUN 85
TÀI LIU THAM KHO 86
Ph lc 1 88
Ph lc 2 91
7
DANH MC CH VIT TT
ATM : Máy rút tin t đng
CNTT
CTT
VCNT
:
:
:
Công ngh thông tin
Chuyn tin đin t
n v chp nhn th
DVTT : Dch v thanh toán
KBNN : Kho bc Nhà nc
NH : Ngân hàng
NHNN : Ngân hàng Nhà nc
NHTM : Ngân hàng Thng mi
NHTM NN : Ngân hàng thng mi Nhà nc
NHTMCP : Ngân hàng thng mi c phn
NHTW : Ngân hàng Trung ng
NSNN : Ngân sách Nhà nc
POS : Máy chp nhn thanh toán th
TCTD : T chc tín dng
TPHCM : Thành ph H Chí Minh
TTKDTM : Thanh toán không dùng tin mt
TTBT : Thanh toán bù tr
TTLNH : Thanh toán liên ngân hàng
TTBTT : Thanh toán bù tr đin t
TTBTQG : Thanh toán bù tr quc gia
TTTLNH : Thanh toán đin t liên ngân hàng
WB : Ngân hàng th gii
8
DANH MC BNG BIU
Trang
Bng 2.1: Giao dch TTTLNH qua các nm 2005-2010 30
Bng 2.2: Giao dch thanh toán qua 2 h thng CTT và TTTLNH 31
Bng 2.3: Giao dch chuyn tin gia các đn v NHNN qua CTT và
TTTLNH 32
Bng 2.4: S liu cho vay qua đêm và cho vay thanh toán bù tr 33
Bng 2.5: Giao dch thanh toán song phng VN qua mt s NHTM nm
2010 33
Bng 2.6: Tng hp tình hình thanh toán 2006-2010 35
Bng 2.7: T trng các phng tin TTKDTM qua NH 37
Bng 2.8: Giao dch th ni đa bình quân ngày 40
Bng 2.9: Mng li các NHTM TPHCM đn cui nm 2010 45
Bng 2.10: Tng hp TTKDTM c nc và TPHCM 2006-2010 46
Bng 2.11: S lng các NHTM kt ni POS ti TPHCM đn 31/12/2011 47
Bng 2.12: Tình hình giao dch qua POS ti TPHCM đn 31/12/2011 48
Bng 2.13: Tình hình trin khai Ch th 20 ti TPHCM 2008-2010 48
DANH MC BIU
Hình 2.1: S lng giao dch TTTLNH nm 2005-2010 30
Hình 2.2: Giao dch thanh toán song phng nm 2010 34
Hình 2.3: T trng thanh toán qua các ngân hàng 35
Hình 2.4: T trng thanh toán bng tin mt và TTKDTM 35
Hình 2.5: T trng các phng tin TTKDTM nm 2006, 2010 37
Hình 2.6: S lng th nm 2006-2010 39
Hình 2.7: S lng máy ATM, POS nm 2006-2010 39
Hình 2.8: Giao dch rút tin mt và chuyn khon qua th ni đa 40
1
M U
1. S cn thit ca đ tài
Nn kinh t Vit Nam đang chuyn t nn kinh t sn xut hàng hoá nh,
bao cp, tp trung sang nn kinh t th trng; đã có s phát trin đáng k ca các t
chc cung ng dch v thanh toán, các hình thc thanh toán và các công c thanh
toán, to bc chuyn bin mnh m trong hot đng thanh toán. Tuy nhiên thanh
toán trong dân c vi nhau ph bin là bng tin mt, mi s tip cn vi phng
tin thanh toán mi, công ngh thanh toán mi đang mc ban đu c v t chc và
thc hin. Khi lng tin mt trong lu thông hin chim khong 14%-15% tng
phng tin thanh toán, mt con s đáng quan tâm bi thanh toán bng tin mt ln
s có nhiu bt li cho qun lý nhà nc v tin t. Chc nng thanh toán ca tin t
đang phát trin vi nhiu hình thc đa dng. S nhanh chóng, tin ích, an toàn, hiu
qu trong thanh toán s đy nhanh vic tp trung và phân phi các dòng vn trong
nn kinh t xã hi, cung ng vn cho kinh t phát trin. ã đn lúc điu hành chính
sách tài chính, tin t phi thông qua màn hình thanh toán quc gia, vi nhng
phng tin, k thut công ngh thanh toán hin đi và tt yu t chc thanh toán
không dùng tin mt trong nn kinh t s phát trin; hn ch vic s dng tin mt
trong giao dch, mua bán.
Vit Nam hin có khong 90 triu dân vi thu nhp 1.200 USD/ngi/nm,
trong đó 70% là nông dân vi thu nhp thp. Các hình thc thanh toán không dùng
tin mt quan ngân hàng ca ngi Vit Nam mi dng li ch yu là séc, y nhim
thu, y nhim chi và th thanh toán, , trong khi các nc tiên tin khác đã tin đn
hàng trm hình thc thanh toán đin t khác nhau.
Tóm li, thanh toán không dùng tin mt qua ngân hàng đang là vn đ đc
xã hi quan tâm đc bit là nhng ngi hot đng trong lnh vc tài chính – ngân
hàng là nhng ngi trc tip thc hin các nghip v thanh toán. Vic nghiên cu,
đ xut các gii pháp hoàn thin hot đng thanh toán không dùng tin mt qua
ngân hàng có tính cp thit đi vi s nghip đi mi, hin đi hoá h thng ngân
hàng và nâng cao kh nng cnh tranh ca h thng các t chc tín dng Vit Nam
2
nói chung và trên đa bàn Thành ph H Chí Minh nói riêng. Vì vy, tác gi đã
chn đ tài “Hoàn thin hot đng thanh toán không dùng tin mt qua ngân
hàng ti Thành ph H Chí Minh”.
ây là đ tài có ý ngha thit thc v mt khoa hc và thc tin đi vi s
phát trin ca h thng ngân hàng trên đa bàn Thành ph H Chí Minh .
2. Mc đích nghiên cu và ý ngha ca đ tài
Bng các lun c khoa hc v TTKDTM qua ngân hàng kt hp vi thc t
đ tài đi vào lun gii cho s cn thit phi đy mnh TTKDTM qua ngân hàng
đng thi đánh giá các mt thc trng hot đng thanh toán không dùng tin mt
qua ngân hàng thi gian qua trên c s đó đ xut nhng gii pháp nhm hoàn thin
hot đng thanh toán thanh toán không dùng tin mt qua ngân hàng ti TPHCM.
đt đc mc đích trên ni dung đ tài s đi vào gii quyt hai câu hi:
Kt qu đt đc và nhng hn ch còn tn ti trong hot đng thanh toán không
dùng tin mt qua ngân hàng ti TPHCM là gì? Cn phi thc hin nhng gii pháp
nh th nào đ hoàn thin hot đng thanh toán không dùng tin mt qua ngân hàng
ti TPHCM?
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: Là hot đng thanh toán không dùng tin mt qua
ngân hàng.
Phm vi nghiên cu: do điu kin ngiên cu có gii hn nên phm vi nghiên
cu ch gii hn trong hot đng thanh toán không dùng tin mt qua ngân hàng ti
TPHCM giai đon 2006-2010.
4. Phng pháp nghiên cu
- Phng pháp lun chung là duy vt bin chng và duy vt lch s, vn
dng cách tip cn duy vt bin chng kt hp cht ch vi quan đim lch s, xut
phát t nhng yêu cu c th ca thc tin đ xem xét mt cách toàn din.
- S dng phng pháp kho sát tình hình thc t, tìm hiu nhng tn ti hn
ch ca hat đng thanh toán qua ngân hàng, và nhng nguyên nhân dn đn hn
ch đó. ng thi kt hp thu thp các thông tin v tình hình hot đng thanh toán
3
không dùng tin mt qua ngân hàng trong thi gian qua, nghiên cu các chính sách,
quy đnh ca Chính Ph có liên quan. Trên c s đó s dng phng pháp phân tích
tng hp tìm ra nhng nguyên nhân chính còn hn ch đ khc phc và đy mnh
phát trin hot đng thanh toán không dùng tin mt qua ngân hàng ti TPHCM.
5. Nhng đóng góp ca đ tài
- Lun gii mt cách có h thng nhng vn đ lý lun liên quan đn hot
đng thanh toán không dùng tin mt qua ngân hàng, vai trò ca hot đng
TTKDTM qua ngân hàng và nhng yu t tác đng đén s phát trin ca hot đng
TTKDTM qua ngân hàng.
- Nêu đc nhng bài hc kinh nghim trong hot đng thanh toán không
dùng tin mt qua ngân hàng ca mt s nc đ có th vn dng vào Vit Nam.
- T vic nghiên cu quá trình hot đng thanh toán không dùng tin mt
qua ngân hàng ti TPHCM, đ tài đánh giá đúng thc trng cng nh tìm đc
nhng nguyên nhân dn đn vic hot đng thanh toán không dùng tin mt qua
ngân hàng TPHCM còn nhng bt cp, kém hiu qu trong thi gian qua.
- Xây dng đnh hng và đ xut các gii pháp nhm hot đng thanh toán
không dùng tin mt qua ngân hàng ti TPHCM.
6. Kt cu ca đ tài :
Ngoài Phn m đu và Kt lun, đ tài gm 3 chng:
Chng 1:
Nhng vn đ lý lun v hot đng hot đng thanh toán không
dùng tin mt qua ngân hàng.
Chng 2:
Thc trng hot đng thanh toán không dùng tin mt qua ngân
hàng ti TPHCM.
Chng 3:
Gii pháp và kin ngh nhm hoàn thin hot đng thanh toán
không dùng tin mt qua ngân hàng ti TPHCM.
4
CHNG 1
NHNG VN LÝ LUN V HOT NG HOT NG THANH
TOÁN KHÔNG DÙNG TIN MT QUA NGÂN HÀNG
1.1 Lý lun chung v hot đng TTKDTM qua ngân hàng
1.1.1 Khái nim
1.1.1.1 Khái nim hot đng thanh toán
Hot đng thanh toán là vic m tài khon, thc hin dch v thanh toán, t
chc và tham gia các h thng thanh toán ca các t chc cung ng dch v thanh
toán và vic m tài khon, s dng dch v thanh toán ca ngi s dng dch v
thanh toán.
1.1.1.2 Khái nim TTKDTM qua ngân hàng
TTKDTM là hot đng thanh toán đc thc hin qua tài khon thanh toán
và mt s dch v thanh toán không qua tài khon thanh toán.
TTKDTM qua ngân hàng là vic ngân hàng cung ng phng tin thanh
toán, thc hin giao dch thanh toán séc, y nhim chi, y nhim thu, th ngân hàng,
th tín dng và các dch v thannh toán khác cho khách hàng thông qua tài khon
thanh toán ca khách hàng.
1.1.2 Các phng tin TTKDTM qua ngân hàng
nc ta hin nay có các phng tin TTKDTM qua ngân hàng ch yu
sau:
1.1.2.1 Thanh toán bng Séc
Séc:
Là lnh tr tin ca ch tài khon, đc lp theo quy đnh ca pháp
lut, yêu cu t chc cung ng dch v thanh toán trích mt s tin t tài khon tin
gi thanh toán ca mình đ tr cho ngi th hng có tên ghi trên séc hoc tr cho
ngi cm séc.
Séc là phng tin thanh toán không dùng tin mt ra đi gn nh sm nht,
t lâu đã đc s dng rng rãi cho các giao dch thanh toán. Vi các tin b trong
lnh vc công ngh tin hc, vic s dng séc trong thanh toán ngày càng đc đn
gin hoá. Quá trình x lý séc cng đc t đng hoá và đin t hoá nhiu khâu,
5
làm gim s ri ro và gim thi gian thanh toán séc, chi phí có liên quan đn vic
x lý séc cng đc gim thp trong nhng thp k gn đây. Tuy nhiên, cho đn
nay, séc vn là mt phng tin thanh toán da trên c s chng t, mà chi phí cho
mt phng tin s dng chng t ti các quc gia công nghip thng đt gp hai
ln so vi mt phng tin thanh toán s dng phi chng t bng đin t. Vì vy,
xu hng s dng séc ti các quc gia này gim dn v t trng ca khi lng và
giá tr giao dch trong tng các phng tin thanh toán không dùng tin mt. S la
chn séc các quc gia khác nhau rt không ging nhau, s rt đc a chung s
dng ti Canađa ni mà Séc chim ti 41% v s lng và 97% giá tr giao dch
thanh toán không dùng tin mt, ti M séc ch chim 75% s lng và 11% giá tr
thanh toán không dùng tin mt, trong khi đó ti Thy S thanh toán bng séc chim
v trí rt khiêm tn: 1,6% v mt s lng và 0,1% giá tr các giao dch thanh toán
không dùng tin mt.
1.1.2.2 Thanh toán bng u nhim chi
U nhim chi hoc lnh chi: Là phng tin thanh toán mà ngi tr tin
lp lnh thanh toán theo mu do ngân hàng quy đnh, gi cho ngân hàng ni mình
m tài khon yêu cu t chc đó trích mt s tin nht đnh trên tài khon ca mình
đ tr cho ngi th hng.
Lnh chi ra đi đã khá lâu, và cùng vi các tin b khoa hc k thut, lnh
chi đc s dng ngày mt rng rãi vi các u th ni bt: An toàn, hiu qu, đc
bit thun tin di s tr giúp ca các thành tu phát trin trong lnh vc công
ngh tin hc. Các lnh chi có th đc x lý di dng chng t hoc đin t. Ngày
nay, vic x lý các lnh chi di dng đin t ngày càng ph bin vi s ra đi ca
các h thng thanh toán đin t và mng internet cùng khái nim thng mi đin
t.
1.1.2.3 Thanh toán bng u nhim thu hay nh thu
U nhim thu hoc nh thu: Là phng tin thanh toán mà ngi th hng
lp lnh thanh toán theo mu do t chc cung ng dch v thanh toán quy đnh, gi
cho t chc cung ng dch v thanh toán u thác thu h mình mt s tin nht đnh.
6
Lnh chuyn n (hoc u nhim thu) đc s dng rng rãi trong vic thanh
toán các hóa đn đnh k cho ngi cung ng dch v công cng. Bi nó thng
đc s dng cho các giao dch thanh toán có giá tr nh, nên các lnh chuyn n
chim t l không đáng k trong tng các giao dch thanh toán không dùng tin mt.
1.2.3.4 Thanh toán bng th Ngân hàng
Th Ngân hàng: Là phng tin thanh toán do t chc cung ng dch v
thanh toán phát hành và cp cho ngi s dng dch v thanh toán đ s dng.
Th nha có th tn ti di dng th tín dng, th thanh toán hoc th đin
t. Th tín dng và th thanh toán mc dù mi đc phát trin nhng ngày nay nó
đc s dng khá rng rãi trên phm vi toàn cu trong các giao dch bán l, thay th
cho tin mt và séc, bi nó gn nh và an toàn hn tin mt, đng thi nó cng
không đòi hi phi thc hin nhiu th tc nh khi s dng Séc. Th thanh toán có
th đc coi là mt phng tin thanh toán lý tng thay th cho séc, bi vic x lý
séc thng chm hn và giá thành x lý séc cao hn cho dù mt s công đon trong
khâu x lý séc đã đc đin t hoá. i vi th tín dng, bên cnh vai trò là mt
phng tin thanh toán nó còn đóng vai trò nh mt phng tin tín dng vi các
hn mc tín dng tun hoàn mà ch th có th vay Ngân hàng khi khon thanh toán
vt quá s tin mà ch th có trên tài khon Ngân hàng đc gn lin vi quan h
tín dng mà ch yu là tín dng tiêu dùng.
Nh vy, thanh toán không dùng tin mt là tng hp tt c các khon thanh
toán tin t gia các đn v, đc thc hin bng cách trích chuyn tin trên tài
khon, hoc bù tr ln nhau thông qua Ngân hàng mà không trc tip s dng tin
mt trong khon thanh toán đó.
Gia thanh toán không dùng tin mt và thanh toán bng tin mt - tc là
gia hai hình thc thanh toán có mi quan h mt thit vi nhau - gia chúng có
mi liên h vi nhau cht ch và thng xuyên chuyn hoá ln nhau. Mi quan h
này bt ngun t ch: S chu chuyn ca sn phm hàng hoá đòi hi phi s dng
tin t trong các chc nng ca nó đ thc hin các mi quan h kinh t phát sinh
thng xuyên hàng ngày đòi hi con ngi và xã hi phi s dng tin trong các
7
trng hp thanh toán nh th nào cho hp lý và tin li. Ngha là vic s dng tin
mt hay không s dng tin mt đ thc hin các khon thanh toán không phi do ý
mun ch quan ca Nhà nc hay mt c quan qun lý nào đó, mà do yêu cu
khách quan trong thanh toán đòi hi. Nh vy, chng t rng tùy theo yêu cu
khách quan ca các khon thanh toán trong nn kinh t mà nên la chn mt hình
thc thanh toán hp lý. Vn đ ch là cn phi vn dng mt cách linh hot và
mm do trên c s phn đu đ gim đn mc ti thiu các khon thanh toán trc
tip bng tin mt.
Nn kinh t, lu thông hàng hoá trao đi, dch v đc m rng thì khi
lng tin t cng tng lên tng ng - tc là thanh toán bng tin mt và không
dùng tin mt đu tng lên. Trong đó thanh toán bng chuyn khon tng c v s
tuyt đi và s tng đi. Còn thanh toán bng tin mt thì tng v s tuyt đi
nhng li gim v s tng đi (t trng gim).
Cui cùng phi khng đnh: thanh toán là mt phng pháp s dng tin t
làm thc đo hp lý và là công c quan trng đ thc hin công tác qun lý kinh t
ca Nhà nc. Nhng phi thy rng, vic làm đó có phát huy đc tác dng tt
hay không cng phi trên c s t chc tt lu thông tin mt trong nn kinh t. Bi
vì nh ta đã thy, phng tin thanh toán ca tin t ra đi t phng tin lu thông
ca nó ngha là nu không có tin (tin mt, tin gi ….) thì không th nói đn vic
thanh toán nói chung và thanh toán bng chuyn khon nói riêng đc – phân tích
nh vy đ thy rng nhn thc đc mi quan h gia hai hình thc chu chuyn
tin t trong vic t chc công tác thanh toán có ý ngha rt to ln.
1.1.3 c đim, vai trò, chc nng ca hot đng TTKDTM qua ngân
hàng
1.1.3.1 c đim ca hot đng TTKDTM qua ngân hàng
Th nht: S vn đng ca tin t đc lp so vi s vn đng ca vt t hàng
hóa c v thi gian và không gian, thông thng s vn đng ca tin trong thanh
toán và s vn đng ca vt t hàng hoá là không có s n khp vi nhau.
8
Th hai: Trong TTKDTM qua ngân hàng, vt môi gii (tin mt) không xut
hin nh trong thanh toán bng tin mt mà nó ch xut hin di hình thc tin t
k toán (tin ghi s) và đc ghi chép trên các chng t, s sách k toán (gi là tin
chuyn khon ).
ây là đc đim ni bt, đc đim riêng ca TTKDTM qua Ngân hàng. Vi
đc đim này thì mi bên tham gia thanh toán (mà ch yu là ngi mua) nht đnh
phi m tài khon ti Ngân hàng và phi có tin trong tài khon đó. Bi vì, nu
không nh vy thì vic thanh toán s không th tin hành.
Ngoài ra, do phi m tài khon ti Ngân hàng nên vn đ kim soát ca
Ngân hàng trong vic t chc thanh toán là hình thc cn thit. Kim soát tính cht
đúng đn ca ni dung thanh toán, kim soát tính hp pháp ca chng t.
Th ba: Trong TTKDTM qua Ngân hàng vai trò ca Ngân hàng là rt to ln
– vai trò ca ngi t chc và thc hin các khon thanh toán, k c NHTW và
NHTM đu có vai trò to ln trong vic phát trin h thng thanh toán ca mt quc
gia.
Ngoài hai hoc nhiu đn v mua bán tham gia trong thanh toán thì Ngân
hàng đc xem nh ngi “th ba” không th thiu đc trong thanh toán chuyn
khon. Bi vì, ch có ngân hàng - ngi qun lý tài khon tin gi ca các đn v
mi đc phép trích chuyn tài khon ca các đn v coi nh mt loi nghip v
đc bit ca ngân hàng. Vi nghip v đc bit nh vy, Ngân hàng tr thành mt
“phòng thanh toán” cho xã hi –trong trng hp đó, có th nói toàn b quá trình
thanh toán đc thc hin thun li trôi chy hay không đc quyt đnh bi ngi
thc hin, mà trong đó Ngân hàng là ngi đóng vai trò “kt thúc” quá trình thanh
toán.
1.1.3.2 Vai trò ca hot đng TTKDTM qua ngân hàng
Trc ht hot đng thanh toán trc tip thúc đy quá trình vn đng ca vt
t, hàng hoá trong nn kinh t, thông qua đó mà các mi quan h kinh t ln s
đc gii quyt, nh vy mà quá trình sn xut và lu thông hàng hoá đc tin
hành bình thng.
9
K đn nh t chc tt công tác TTKDTM qua ngân hàng, mà cho phép
Ngân hàng tp trung ngày càng nhiu các khon vn tin t trong nn kinh t, làm
tng thêm ngun vn tín dng đ đu t vào các quá trình tái sn xut m rng.
Cng chính nh đó, mà cho phép rút bt mt lng tin mt trong lu thông, tit
kim nhiu chi phí cho xã hi (chi phí in n, bo qun, vn chuyn tin) to điu
kin đ làm tt công tác tin t.
Cui cùng, phi nói rng ngân hàng vi t cách là mt đn v kinh t tài
chính tng hp là mt b máy thn kinh ca nn kinh t, thông qua vic t chc
thanh toán đ hn ch nhng thit hi, khc phc và ngn chn các hin tng tiêu
cc có th xy ra trong sn xut kinh doanh ca các đn v.
1.1.3.3 Chc nng ca hot đng TTKDTM qua ngân hàng
Thanh toán qua ngân hàng là khâu quan trng ca quá trình luân chuyn vn
vì vy t chc tt công tác thanh toán có ý ngha rt to ln:
Th nht, hot đng TTKDTM qua ngân hàng th hin chc nng tp trung
thanh toán ca Ngân hàng đi vi nn kinh t quc dân. Bng vic theo dõi tình
hình thanh toán đi vi ngành ngh, các lnh vc kinh t trong toàn b nn kinh t
thông qua hot đng thanh toán, Ngân hàng s đánh giá đc ngành nào có kh
nng phát trin, t đó t vn cho Chính ph đu t vào lnh vc kinh t đó, góp
phn thúc đy kinh t đt nc phát trin. Vic theo dõi s d tài khon ca khách
hàng s giúp Ngân hàng đánh giá tình hình tài chính ca khách hàng, tng hp s
d tài khon ca các t chc, cá nhân trong nn kinh t s đánh giá đc lu thông
trong nn kinh t, t đó h tr cho NHNN trong vic đa ra chính sách tin t đúng
đn.
Th hai, thc hin tt nghip v thanh toán gia các ngân hàng chính là thc
hin đc yêu cu ca công tác thanh toán không dùng tin mt: nhanh chóng,
chính xác, an toàn tài sn, tng nhanh vòng quay ca vn; t đó góp phn thúc đy
thanh toán không dùng tin mt phát trin, khc phc tình trng khan him tin mt,
góp phn n đnh giá tr đng tin và h thp t l lm phát.
10
Th ba, thanh toán vn gia các Ngân hàng giúp điu hoà vn trong ni b
h thng Ngân hàng, tng nhanh tc đ vòng quay ca vn và tng hiu qu s
dng vn. Bi vì, nu không thc hin điu chuyn vn thì có nhng chi nhánh huy
đng đc nhiu vn nhng li không cho vay ht dn đn tha vn mà vn phi tr
lãi tin gi cho khách hàng. Ngc li, nhng chi nhánh khác huy đng đc ít vn
mà nhu cu vay vn ca khách hàng li nhiu dn đn phi đi vay các TCTD khác
và phi chu lãi sut vay cao hn, làm gim kh nng sinh li. Thông qua vic điu
chuyn vn, chi nhánh thiu vn vn có th m rng cho vay mà không phi chu
lãi sut cao, đng thi chi nhánh tha vn cng tng thêm thu nhp do đc hng
lãi sut điu hoà vn.
Th t, gim chi phí lu thông do không phi vn chuyn tin mt t ni này
đn ni khác, gim chi phí kim đm, giao nhn tin, to điu kin đ các Ngân
hàng s dng vn tit kim, có hiu qu.
Th nm, to điu kin cho Ngân hàng Nhà nc thc thi có hiu qu chính
sách tin t thông qua vic tng cng qun lý vn kh dng và làm cho các giao
dch trên th trng liên Ngân hàng din ra mnh m, sôi đng hn. iu này ch có
th có đc do hin đi hoá các h thng thanh toán s dn đn vic qun lý tp
trung các tài khon thanh quyt toán ca các t chc tín dng m ti Trung ng và
đy nhanh tc đ thanh quyt toán.
Th sáu, thanh toán vn giúp cho ngân hàng hoàn thành nhanh chóng, chính
xác, đm bo an toàn các món thanh toán ca khách hàng, làm tng uy tín và hình
nh ca Ngân hàng, giúp Ngân hàng thu hút đc nhiu khách hàng hn. Bng kh
nng chuyên môn ngh nghip cao cng nh đc s tr giúp ca các phng tin
k thut hin đi, các Ngân hàng có th tin hành thanh toán cho khách hàng mt
cách nhanh chóng, chính xác và an toàn nht. ng thi, có th cp nht thng
xuyên, liên tc s d tài khon và tình hình thanh toán ca tt c các khách hàng, t
đó cung cp các thông tin cn thit cho vic ra quyt đnh kinh doanh ca khách
hàng, đng thi Ngân hàng cng có đy đ thông tin cho vic ra quyt đnh tín dng
đúng đn, gim ri ro tín dng Ngân hàng. Ngoài ra, bng kh nng nm bt tng
11
hp các thông tin kinh t cng nh nhng am hiu trong nhiu lnh vc kinh doanh,
Ngân hàng còn t vn cho khách hàng các phng án sn xut kinh doanh có hiu
qu nht.
Tuy nhiên, đ làm tt nghip v thanh toán gia các Ngân hàng đòi hi Ngân
hàng phi ci tin th l, ch đ thanh toán không dùng tin mt cho phù hp vi
yêu cu ca vic trao đi thanh toán tin hàng hoá, dch v ca toàn xã hi. Tng
cng trang thit b, k thut phc v thanh toán nhanh chóng, chính xác, ci tin
vic điu hành và qun lý vn trong Ngân hàng. Chính vì vy mà làm cho hot đng
Ngân hàng phát trin phong phú v trình đ và c s vt cht k thut.
1.1.4 Nhng yu t tác đng đn hot đng TTKDTM qua ngân hàng
1.1.4.1 Môi trng kinh t xã hi
Khi nn kinh t phát trin mnh, thu nhp tng, tin t n đnh, mi hot
đng kinh t xã hi đc công khai, minh bch thì nhu cu trao đi và thanh toán s
tng c v khi lng giá tr, do đó thanh toán cn đáp ng yêu cu: nhanh chóng,
chính xác và an toàn vi chi phí thp.
Ngc li, khi kinh t kém phát trin, GDP tng chm, thu nhp ca dân c
thp… thì nhu cu trao đi hàng hoá ít, đ tin cy ln nhau cha cao, các hot đng
kinh t ngm và gian ln thng mi còn nhiu thì các giao dch thng đòi hi
thanh toán trc tip bng tin mt. Mt khác, khi tin t không n đnh, ngi ta có
xu hng quay v hình thc hàng đi hàng, hoc s dng các phng tin có tính
n đnh cao nh vàng hoc ngoi t mnh đ thanh toán. Trong điu kin nh vy
dch v TTKDTM khó có c hi phát trin.
Vi s phát trin ca khoa hc k thut, mc đ tin hc hoá các nghip v và
kh nng x lý t đng cao đã cho phép các ngân hàng có th phát trin các dch v
thanh toán mi đ khách hàng la chn, đng thi rút ngn đc thi gian thanh
toán, tng nhanh vòng quay ca vn.
TTKDTM qua ngân hàng chu nh hng sâu sc ca yu t tâm lý, tp
quán, thói quen và trình đ dân trí. Ngi dân cha am hiu hoc hiu rt ít v
TTKDTM qua ngân hàng, khi đó thanh toán bng tin mt là cách đn gin và tin
12
li, còn TTKDTM qua ngân hàng là điu mi vi ngi dân. Khi trình đ dân trí và
thu nhp đc nâng lên, nhu cu m rng quan h và trao đi s tng theo, ngi
dân có điu kin tip cn vi khoa hc k thut hin đi, lúc đó vic s dng các
phng tin TTKDTM qua ngân hàng đi vi h là tt yu và mi vic s tr nên
đn gin. Mt khác, khi ngi dân mun thanh toán mt khon nào đó, nu th tc
quá phc tp, ch đi lâu hoc phi đi xa, s ny sinh tâm lý lo ngi.
1.1.4.2 Môi trng pháp lut
Trong nn kinh t th trng, các ch th tham gia dch v TTKDTM qua
Ngân hàng cn đc bo v quyn li bng h thng pháp lut đy đ và đng b.
Nu h thng pháp lut quy đnh v hot đng TTKDTM qua ngân hàng cha đy
đ, thiu đng b thì các ch th s không yên tâm khi tham gia vào hot đng
thanh toán qua ngân hàng, xét c t khía cnh ngi t chc h thng thanh toán là
nhng ngân hàng, đn v cung ng dch v thanh toán và c ngi s dng dch v
là các doanh nghip, t chc, cá nhân trong nn kinh t. Vì vy, đ phát trin tt h
thng TTKDTM qua ngân hàng cn có h thng pháp lut đy đ, đng b, phù hp
vi thông l quc t và minh bch cho hot đng thanh toán.
1.1.4.3 Tin b khoa hc công ngh và ng dng vào hot đng ngân
hàng thng mi
Yu t khoa hc k thut và công ngh là nn tng c s vt cht đ phát
trin h thng thanh toán qua ngân hàng. Trong nhng nm gn đây vi s phát
trin vt bc ca khoa hc k thut, nht là CNTT đã có nhng tác đng rt mnh
ti hot đng thanh toán ca ngân hàng, to ra mt bc tin nhy vt v cht, góp
phn làm thay đi nhn thc ca ngi dân, xoá b mc cm v mt h thng thanh
toán qua ngân hàng trong thi k bao cp, to ra mt cách nhìn mi cho khách hàng
khi s dng các dch v thanh toán.
Ngày nay, nh vic ng dng công ngh hin đi trong hot đng thanh toán
mà các ngân hàng, t chc cung ng dch v thanh toán có th m rng mng li
bng vic ni mng trc tip gia các ngân hàng vi khách hàng, đ cung ng dch
v thanh toán cho h.
13
1.1.4.4 Nng lc phát trin dch v ca ngân hàng thng mi
TTKDTM qua ngân hàng còn ph thuc vào nng lc phát trin dch v ca
Ngân hàng thng mi th hin trên các mt: Ngun nhân lc làm công tác thanh
toán; kh nng tài chính đ trang b cho hin đi hoá thanh toán. Kh nng vn t có
đm bo thanh toán và bo lãnh; T chc mng li giao dch ca NHTM; và t
chc điu hành trong thanh toán cng nh kh nng liên kt phi hp gia các
NHTM…
1.2 Kinh nghim phát trin hot đng TTKDTM qua ngân hàng ca mt
s nc
1.2.1 Trung Quc
Trong nhng nm gn đây, s phát trin ca các h thng thanh toán ti
Trung Quc đã đt ti mt trình đ đáng ghi nhn và đóng mt vai trò quan trng
trong vic thúc đy phát trin kinh t - xã hi, phát trin TTDKTM.
Nh
quá trình phát trin và ng dng công ngh thông tin vào hot đng
thanh toán Trung Quc đã to ra nhiu sn phm tin ích nh: Chuyn tin đin
t; thanh toán đin t; thanh toán th; thanh toán đin t liên hàng … có tác đng
làm gim mnh chi phí vn, tng nhanh tc đ chu chuyn lung vn và trao đi
thng mi, to nên mt mng li tài chính toàn cu. Ngoài ra, s phát trin ca
dch v thanh toán qua ngân hàng đã to điu kin thúc đy quá trình sn xut và
lu thông hàng hoá, tin t, hot đng sn xut kinh doanh, qua đó thúc đy nn
kinh t tng trng.
Các h thng thanh toán ti Trung Quc
Trung Quc đã thit lp đc mt H thng thanh toán bao gm 3 cp
(NHTW, NHTM, các t chc phi tài chính), to thành mt h thng đng b, ngày
càng hoàn thin và thng nht trên toàn quc, vi nòng ct là h thng thanh toán
giá tr cao (HVPS) và h thng thanh toán đin t giá tr thp theo lô (BEPS), cùng
vi h thng thanh toán séc (CIS), h thng thanh toán bù tr t đng (ACH), h
thng thanh toán ni b ca các ngân hàng thng mi, h thng thanh toán bù tr
th liên ngân hàng (CUP), h thng thanh toán ngoi t trong nc (CDFCPS) là
14
nhng cu phn quan trng trong h thng thanh toán quc gia. Trong đó, Ngân
hàng Trung ng Trung Quc (PBOC) gi vai trò là Nhà vn hành h thng HVPS
và BEPS, CIS, đng thi là ngi qun lý và giám sát các h thng thanh toán khác.
c bit là đi vi h thng thanh toán CUP, PBOC tuy không trc tip vn hành,
nhng đã tham gia đnh hng trc tip và có nhiu h tr đi vi t chc này trong
quá trình hình thành và phát trin.
H thng HVPS là h thng thanh toán đc trin khai hot đng trên toàn
quc, nhm x lý các giao dch thanh toán có giá tr ln và vic chuyn tin khn,
quyt toán liên ngân hàng gia các đnh ch tài chính và các th trng tài chính ca
Trung Quc, ch yu tp trung các khu vc kinh t phát trin. Giá tr giao dch
qua h thng này tng nhanh qua các nm, đng thi, h thng này cng không hn
ch thành viên tham gia trc tip. Nm 2009, h thng đã x lý 248 triu giao dch
vi doanh s 803,95 nghìn t nhân dân t (NDT), trung bình h thng x lý đt 1,1
triu giao dch và giá tr giao dch đt 4 nghìn t NDT mi ngày. Mc dù, s lng
giao dch ch chim 2,2% tng s lng giao dch thanh toán nhng chim ti
66,54% giá tr giao dch thanh toán trong toàn b nn kinh t.
i vi h thng thanh toán đin t giá tr thp theo lô (BEPS), đây là mt
h thng thanh toán nhm x lý các giao dch trên c s giá tr ròng, nh y nhim
thu, giao dch chng t và các giao dch chuyn tin giá tr thp, vi chi phí thp,
các dch v quyt toán khi lng ln cho các ngân hàng, đáp ng các nhu cu khác
nhau ca xã hi. H thng thanh toán này đi vào hot đng trên toàn quc t tháng
6/2006 và hot đng liên tc 24/7. Nm 2009, h thng đã x lý 226 triu giao dch
vi doanh s 11,46 nghìn t NDT.
H thng thanh toán séc (CIS) da trên công ngh truyn hình nh, chuyn
các t séc vt cht thành các thông tin hình nh ca nó, và truyn hình nh đó cho
các ngân hàng phc v ngi ký phát đ nh thu. Chc nng chính ca CIS là
truyn các thông tin v séc gia các ngân hàng. Các khon tin tng ng s đc
thc hin quyt toán thông qua h thng BEPS. T tháng 6/2007, CIS đã m rng
phm vi hot đng ra toàn quc, t đó các t séc có th đc s dng tt c các
15
tnh, thành ph. Trong nm 2009, CIS duy trì xu hng tng tng đi n đnh, đt
6,93 triu giao dch (tng khong 12%) và giá tr giao dch đt 288,3 triu NDT
(tng 6%).
H thng thanh toán bù tr t đng (ACH): đn cui nm 2009, Trung Quc
có 1.239 t chc thanh toán bù tr khu vc, gim 377 t chc so vi nm trc. S
lng giao dch ca các t chc này đã tng nh trong nm 2009, trong khi giá tr
giao dch tip tc gim xung (430 triu giao dch vi giá tr giao dch 69,41 nghìn
t NDT, gim 3,53%).
H thng thanh toán bù tr th liên ngân hàng (CUP): H thng này x lý
vic chuyn mch và bù tr d liu ca các giao dch th liên ngân hàng, ch yu là
x lý, chuyn mch các giao dch thanh toán t ATM, POS liên ngân hàng. Trong
nm 2009, h thng CUP đã x lý thành công 6,94 t giao dch vi tng giá tr giao
dch 7,7 nghìn t NDT, tng 21,7% và 67,8% tng ng so vi nm trc, trong đó
các giao dch thành công đc x lý qua POS là 3,32 t giao dch vi giá tr giao
dch đt 6,04 nghìn t NDT, tng 34,2% và 84,5% tng ng. Th ngân hàng đã tr
thành phng tin thanh toán phù hp vi cuc sng thng ngày ca ngi dân, và
không ngng đc ci thin v tính an toàn và tin li.
H thng thanh toán ngoi t trong nc (CDFCPS): n cui nm 2009, H
thng có 24 thành viên tham gia, đã x lý 283.000 giao dch thanh toán vi giá tr
giao dch đt 50.000 triu USD; trung bình hàng ngày đt mc 1.132 giao dch và
203 tri
u USD.
Vi s phát trin ca công ngh thông tin, xu th kt ni gia các h thng
thanh toán và quyt toán ti Trung Quc ngày càng đc tng cng m rng vi
nòng ct là H thng HVPS.
Hin nay, H thng HVPS đã kt ni trc tip ti các h thng thanh toán ni
b ca các ngân hàng, h thng trái phiu Trung ng, h thng giao dch ngoi t
liên ngân hàng, h thng thanh toán bù tr th liên ngân hàng ca CUP, h thng x
lý giy t có giá ca các ngân hàng thng mi, vv Do đó, s an toàn và n đnh
16
trong vn hành ca các h thng thanh toán ti Trung Quc hin nay ph thuc rt
nhiu vào s vn hành ca H thng thanh toán HVPS.
Có th
nói, hin nay ti Trung Quc c s h tng hot đng thanh toán, mà
c th là các h thng thanh toán là yu t c bn đ phát trin các phng thc
thanh toán qua ngân hàngngày càng hin đi, thun tin và đáp ng tt hn nhu cu
ca ngi s dng dch v. Trong đó, vai trò ca Ngân hàng Trung ng Trung
Quc (PBOC) đi vi s phát trin ca các h thng thanh toán nói chung, h thng
thanh toán bán l và h thng chuyn mch th nói riêng là rt quan trng.
Vic phát trin các h thng thanh toán ti Trung Quc hin nay tuy chu s
chi phi ca các đng lc th trng, nhng vai trò ca Nhà nc và Chính ph vn
là nhân t đc bit quan trng. Vic đu t phát trin các h thng thanh toán và to
lp các h thng thanh toán ct lõi, xng sng trong nn kinh t đòi hi cn phi
có s can thip ca Nhà nc và Chính ph. Trên c s đó, các h thng thanh toán
khác nh các h thng thanh toán bán l, h thng thanh toán chng khoán, h
thng thanh toán ngoi t liên ngân hàng, s đc kt ni vi h thng thanh toán
ct lõi nhm đm bo thông sut cho hot đng thanh toán trong nn kinh t.
S phát trin các h thng thanh toán đã giúp cho các phng tin thanh toán
qua ngân hàng Trung Quc duy trì mc tng trng nhanh và ngày càng đóng vai
trò quan trng trong vic thay th tin mt.Trong nm 2009, khong 21.414 triu
giao dch thanh toán đã đc thc hin bng các phng tin TTKDTM (tng
16,85% so vi nm 2008), vi tng giá tr giao dch đt 715,75 nghìn t nhân dân t
(NDT) (tng 13,07% so vi nm 2008).
V khi lng giao dch thanh toán qua th ngân hàng, giy t có giá và
thanh toán bng chuyn khon tng ng chim 91,95%, 4,09% và 3,96% trong
tng s khi lng TTKDTM; điu này chng t th ngân hàng đang vt tri hn
trong TTKDTM ti Trung Quc. V giá tr giao dch, th ngân hàng, giy t có giá
và chuyn khon tng ng chim 23,19%, 37,73% và 39,08% trong tng giá tr
TTKDTM.
17
Khi lng giao dch thanh toán bng giy t có giá truyn thng tip tc
gim xung. Trong nm 2009, khi lng giao dch đc thanh toán bng giy t
có giá ti Trung Quc là 876 triu, gim 0,76% vi tng giá tr đt khong 270,03
nghìn t NDT. Khi lng và giá tr giao dch ca giy t có giá trong tng s
TTKDTM gim tng ng 0,73% v khi lng và 1,98% v giá tr giao dch.
Trong s các hình thc thanh toán bng giy t có giá thì séc vn chim phn
ln và là phng tin thanh toán ph bin nht trong s nhng giy t có giá. Khi
lng và giá tr giao dch bng séc tng ng chim 97,51% và 92,15% trong tng
s các phng tin thanh toán bng giy t có giá.
Trong nm 2009, ti Trung Quc đã có 848 triu giao dch thanh toán vi
tng giá tr là 279,73 nghìn t NDT đã đc thc hin thông qua hình thc chuyn
khon, y nhim thu và y nhim chi, vi mc tng so vi nm 2008 tng ng là
9,45% v
s lng giao dch và 9,92% v giá tr giao dch.
Vi s phát trin nhanh chóng ca công ngh thông tin và Internet, hot đng
thanh toán đin t ca Trung Quc đã duy trì đà tng trng mnh, h tr tích cc
cho s phát trin ca thng mi đin t. c bit, hot đng thanh toán qua
Internet phát trin rt nhanh vi mc tng đt bin v khi lng giao dch. Trong
nm 2009, khi lng giao dch và giá tr thanh toán qua Internet, thanh toán qua
đin thoi c đnh và di đng đt 5.567 triu giao dch vi tng giá tr là 357,45
nghìn t NDT, vi mc tng tng ng 91,21% và 33,16% so vi nm 2008, chim
tng ng 89,51% v
à 98,21% trong tng thanh toán đin t.
Trong tng s khách hàng s dng Internet Banking, t l khách hàng doanh
nghip chim 40,5%, t l khách hàng cá nhân ti khu vc thành th chim 20,9%.
Cùng vi s tng lên v s lng khách hàng s dng, s hiu bit và vic tip cn
vi các chc nng ca Internet Banking ngày càng tr nên ph bin hn. Tn sut
s dng Internet Banking hàng tháng ca khách hàng cá nhân tng t 5 ln nm
2008 lên 5,6 ln nm 2009, và khách hàng doanh nghip tng t 10,3 ln lên 11,3
ln.