Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần quốc tế sơn hà

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
---------------

NGUYỄN THƯƠNG HUYỀN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ SƠN HÀ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

HÀ NỘI, NĂM 2022


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
---------------

NGUYỄN THƯƠNG HUYỀN

NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ SƠN HÀ

CHUYÊN NGÀNH

: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

MÃ SỐ

: 8340201

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. ĐẶNG THỊ HOÀI

HÀ NỘI, NĂM 2022


i

LỜI CAM ĐOAN
Họ và tên: Nguyễn Thương Huyền
Khoa: Tài chính Ngân hàng
Khóa CH26B.TCNH Đại Học Thương mại
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu độc lập, khơng sao chép của
các cơng trình đã cơng bố. Số liệu trong luận văn tốt nghiệp do thu thập tại Công ty
cổ phần quốc tế Sơn Hà nếu có xảy ra sai sót gì, tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm.
Tác giả luận văn

Nguyễn Thương Huyền


ii

LỜI CẢM ƠN

“Tôi xin trân trọng và đặc biệt bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Đặng Thị
Hoài, người cơ đã nhiệt tình, tận tâm, đầy trách nhiệm hướng dẫn tơi hồn thành
luận văn này.”
“Tơi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo và cán bộ viên chức của

trường Đại học Thương mại Hà Nội đã dạy bảo và giúp đỡ tơi rất nhiều trong q
trình học tập và làm luận văn. Xin cảm ơn các thầy, các cơ trong Hội đồng khoa học
đã đóng góp các ý kiến quan trọng để tơi hồn thiện luận văn này. “Cảm ơn lãnh
đạo, cán bộ các phòng ban của Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà. Cảm ơn các đồng
nghiệp, bạn bè lớp Cao học cùng toàn thể những người đã giúp đỡ tơi trong q
trình điều tra, phỏng vấn và thu thập số liệu cũng như đóng góp ý kiến để xây dựng
luận văn.”
“Để thực hiện luận văn, bản thân tơi đã cố gắng tìm tịi, học hỏi, nghiên cứu
với tinh thần chịu khó, nghị lực và ý chí vươn lên. Tuy nhiên, khơng tránh khỏi
những hạn chế và thiếu sót nhất định. Kính mong các thầy giáo, cô giáo và bạn bè,
đồng nghiệp tiếp tục đóng góp ý kiến để đề tài được hồn thiện hơn.”
Xin trân trọng cảm ơn.


iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN........................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN.............................................................................................................ii
MỤC LỤC.................................................................................................................iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ......................................................................v
DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT...........................................................................vi
PHẦN MỞ ĐẦU.........................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu.......................................................................1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài....................................................................3
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu...........................................................................6
3.1 Mục tiêu nghiên cứu..............................................................................................6
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................................................6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn......................................................6
4.1 Đối tượng nghiên cứu...........................................................................................6

4.2 Phạm vi nghiên cứu...............................................................................................6
5. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................7
6. Kết cấu của luận văn...............................................................................................8
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN CỦA DOANH
NGHIỆP......................................................................................................................9
1.1. Một số khái niệm cơ bản......................................................................................9
1.1.1. Khái niệm về vốn...............................................................................................9
1.1.2. Khái niệm về hiệu quả sử dụng vốn................................................................11
1.2. Hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp...........................................................13
1.2.1. Sự cần thiết nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp.....................13
1.2.2. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn...........................................14
1.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp................20
1.3.1. Nhân tố chủ quan............................................................................................20
1.3.2. Nhân tố khách quan........................................................................................22
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1............................................................................................28


iv

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN QUỐC TẾ SƠN HÀ......................................................................................29
2.1. Giới thiệu về Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà..................................................29
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Cơng ty.................................................29
2.1.2. Ngành nghề kinh doanh..................................................................................31
2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý.......................................................................32
2.1.4 Quy mô thị trường sản xuất kinh doanh...........................................................34
2.2. Thực trạng sử dụng vốn tại Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà...........................35
2.2.1 Thực trạng vốn và tài sản của công ty.............................................................35
2.2.2 Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn của công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà..........38
2.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà..............45

2.3.1. Những kết quả đạt được..................................................................................45
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân.................................................................................47
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2............................................................................................52
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ SƠN HÀ.............................................................53
3.1. Định hướng và mục tiêu sử dụng vốn của Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà.....53
3.1.1. Định hướng phát triển.....................................................................................53
3.1.2. Mục tiêu phát triển..........................................................................................55
3.2. Một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của Công ty
cổ phần quốc tế Sơn Hà.............................................................................................57
3.2.1 Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định..........................................57
3.2.2 Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động.......................................60
3.2.3 Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chi phí sử dụng vốn..............................62
3.2.4 Phát huy cao độ vai trị hoạt động của Ban kiểm tốn nội bộ, Hội đồng quản
trị của Cơng ty...........................................................................................................69
3.2.5 Nhóm biện pháp nhằm tăng doanh thu............................................................70
3.2.6 Một số giải pháp khác......................................................................................72
KẾT LUẬN...............................................................................................................76
TÀI LIỆU THAM KHẢO


v

DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ
Bảng 2.1: Một số chỉ tiêu về cơ cấu nguồn vốn của Công ty....................................37
Bảng 2.2: Một số chỉ tiêu về tỷ suất lợi nhuận của công ty......................................38
Bảng 2.3: Một số chỉ tiêu phản ánh hiệu suất sử dụng nguồn vốn của Công ty cổ
phần quốc tế Sơn Hà.................................................................................................40
Bảng 2.4: Nhóm chỉ tiêu về khả năng thanh tốn.....................................................43
Hình 1.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy của Công ty Sơn Hà..............................................34

vi

DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT
STT

Từ viết tắt

Nguyên nghĩa

1

DN

Doanh nghiệp

2

HQSDV

Hiệu quả sử dụng vốn

3

SHI

Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà

4

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Vốn có vai trị đặc biệt quan trọng trong việc hình thành tồn tại và phát
triển của doanh nghiệp, nó là phương tiện để biến các ý tưởng kinh doanh
thành hiện thực, nhưng vốn ln là nguồn lực có hạn và không phải là phương
thuốc kỳ diệu quyết định mọi sự thành bại trong kinh doanh. Trong giai đoạn
nền kinh tế không ngừng phát triển, trong bối cảnh hội nhập nền kinh tế thế
giới như hiện nay, nền kinh tế thị trường với sự cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi
các doanh nghiệp ở tất cả các thành phần kinh tế khơng ngừng nâng cao thế
và lực cho doanh nghiệp mình, tăng cường khả năng cạnh tranh để tồn tại và
phát triển vững mạnh. Muốn đạt được điều này, điều kiện tiên quyết đối với
các doanh nghiệp là phải tạo lập đầy đủ một lượng vốn cần thiết cho nhu cầu
hoạt động của mình. Nền kinh tế thị trường cũng đã làm xuất hiện nhiều
phương thức mới cho phép doanh nghiệp vận dụng hình thức khai thác cho
phù hợp, có hiệu quả nhất. Công tác khai thác, huy động vốn đang được các
doanh nghiệp hết sức quan tâm bởi hầu hết các doanh nghiệp đều đang rất
thiếu vốn cho nhu cầu phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.
Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn (HQSDV) của doanh nghiệp được đánh
giá là mục tiêu quan trọng hàng đầu đối với mọi doanh nghiệp. Hiệu quả sử
dụng vốn chịu tác động của nhiều nhân tố khác nhau, bao gồm cả nhân tố vĩ
mô và nhân tố vi mô thuộc về doanh nghiệp. Để nâng cao hiệu quả sử dụng
vốn của doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống các chỉ tiêu đo lường và đánh

giá hiệu quả sử dụng vốn, am hiểu cơ chế tác động của các nhân tố đến hiệu
quả sử dụng vốn, từ đó, đưa ra các biện pháp đúng để cải thiện hiệu quả sử
dụng vốn.


2

Doanh nghiệp đầu tư thương mại có vai trị quan trọng trong nền kinh tế:
tạo cơng ăn việc làm; đóng góp vào tổng giá trị sản phẩm quốc gia cũng như
ngân sách nhà nước. Để các doanh nghiệp đầu tư thương mại có thể hoạt động
hiệu quả cần coi trọng công tác huy động, sử dụng và phân bổ nguồn lực tài
chính. Làm thế nào để nâng cao hiệu suất hoạt động, cải thiện khả năng thanh
toán, nâng cao khả năng sinh lời, từ đó nâng cao hơn nữa hiệu quả sử dụng
vốn của doanh nghiệp đầu tư thương mại là một vấn đề sống cịn trong bối
cảnh hiện nay.
Cơng ty Cổ phần Quốc tế Sơn Hà tiền thân là Cơng ty TNHH Cơ Kim
khí Sơn Hà, doanh nghiệp được thành lập và hoạt động theo Giấy chứng nhận
đăng ký doanh nghiệp số 070376 ngày 23 tháng 11 năm 1998 do Sở Kế hoạch
và Đầu tư thành phố Hà Nội cấp. Cơng ty chuyển đổi sang mơ hình Cơng ty
cổ phần và hoạt động theo Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp số
0103020425 (số mới hiện nay là 0100776445) do Sở Kế hoạch và Đầu tư
thành phố Hà Nội cấp ngày 30/10/2007. Trong q trình hoạt động, Cơng ty
đã hai mươi hai (22) lần được Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hà Nội cấp
thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp để phù hợp với tình hình
hoạt động của Cơng ty.
Trải qua 23 năm hình thành và phát triển, từ một nhà sản xuất bồn chứa
nước Inox, Công ty đã định hướng chiến lược phát triển đầu tư chuyên sâu
vào công nghệ sản xuất thép không gỉ và đầu tư sang các lĩnh vực trọng điểm
khác như bán lẻ với hệ thống siêu thị Hiway Supercenter; bất động sản và các
dự án về môi trường.

Đến nay, Công ty đã trở thành một trong những công ty hàng đầu trong
lĩnh vực sản xuất, gia công thép không gỉ và các sản phẩm từ thép không gỉ
của Việt Nam. Công ty nhập khẩu thép không gỉ dạng cuộn, tấm, sau đó cán
hoặc cắt để làm nguyên liệu đầu vào sản xuất các sản phẩm từ thép không gỉ


3

như bồn nước Inox, chậu rửa Inox, ống thép Inox; thiết bị nhà bếp; Thái
Dương Năng. Các sản phẩm này được bán cho người sử dụng cuối cùng hoặc
bán cho các doanh nghiệp sử dụng các sản phẩm này phục vụ cho quá trình
sản xuất, kinh doanh của họ. Sản phẩm của Cơng ty được phân phối trên
phạm vi tồn quốc thông qua hơn 500 nhà phân phối cấp 1 và 5.000 nhà phân
phối cấp 2, hoặc xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài.
Trong những năm qua, do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế và cạnh tranh
gay gắt từ các đối thủ cạnh tranh, hiệu quả sử dụng vốn của Cơng ty cổ phần
Quốc tế Sơn Hà cịn tồn tại một số hạn chế như: (1) Lượng hàng tồn kho cao,
vòng quay hàng tồn kho thấp; (2)khoản phải thu cao dẫn đến tình trạng bị
chiếm dụng vốn; (3) Khả năng sinh lời của tổng tài sản, sinh lời theo vốn chủ
thấp do đó hiệu quả sử dụng vốn của Công ty khá thấp. Để nâng cao hiệu quả
sử dụng vốn cho Công ty, đề tài “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công
ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà” được chọn làm đề tài luận văn tốt nghiệp thạc sỹ
với mong muốn tìm kiếm những biện pháp có căn cứ khoa học và thực tiễn
nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho Công ty trong thời gian tới..
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Trong những năm gần đây, có khá nhiều tác giả lựa chọn đề về nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn làm đối tượng nghiên cứu. Trong đó, có thể đề cập đến
một vài nghiên cứu sau đây:
Hoàng Trần Hậu (2012), "Nghiên cứu đánh giá tình hình quản lý và sử
dụng vốn của các doanh nghiệp đầu tư thương mại tại Việt Nam”, Đề tài

NCKH cấp Bộ, Hà Nội. Tác giả đã hệ thống hóa các nội dung liên quan tới
vấn đề hiệu quả sử dụng vốn, tập trung nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng,
quy trình phân tích về hiệu quả sử dụng vốn của các doanh nghiệp đầu tư
thương mại trong đề tài khoa học này.


4

Phan Hồng Mai (2012), "Quản lý tài sản tại các công ty cổ phần ngành
xây dựng niêm yết ở Việt Nam", luận án tiến sỹ, trường Đại học Kinh tế quốc
dân. Luận án đã tập trung hệ thống hóa những vấn đề lý luận về hiệu quả sử
dụng vốn và đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của các công ty cổ phần ngành
xây dựng niêm yết. Đề tài cũng chỉ ra những nét khác biệt trong việc đánh giá
hiệu quả sử dụng vốn của các công ty cổ phần niêm yết, cách đánh giá hiệu
quả sử dụng vốn của cơ quan quản lý, cơng ty chứng khốn. Từ thực trạng
phân tích hiệu quả sử dụng vốn, tác giả đề ra các nhóm biện pháp để hồn
thiện phân tích hiệu quả sử dụng vốn trong các công ty cổ phần niêm yết trên
thị trường chứng khoán Việt Nam trong đề tài luận án này..
Cao Văn Kể (2015), “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp
xây ở Việt Nam”, luận án tiến sỹ, Học Viện Tài Chính. Luận án này đã làm rõ
những vấn về chung về doanh nghiệp, hoạt động của doanh nghiệp và hiệu
quả sử dụng vốn của Doanh nghiệp xây dựng. Đánh giá về hiệu quả sử dụng
vốn của doanh nghiệp này và đưa ra một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử
dụng vốn trong đề tài này
Doãn Quốc Cường (2018) “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Cơng ty
cổ phần tập đồn Hịa Phát”, luận văn thạc sĩ, trường Đại học Kinh tế, ĐH QG
Hà Nội. Luận văn đã trình bày cơ sở lý luận về hiệu quả sử dụng vốn, thành
phần của vốn, nguồn hình thành vốn, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng
vốn và nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn. Tiếp đến đề tài giới
thiệu các phương pháp nghiên cứu sử dụng bao gồm các phương pháp thu

thập số liệu thứ cấp, phương pháp thống kê – so sánh, phương pháp phân tích
tỷ lệ, phương pháp phân tích tổng hợp và phương pháp lơgic- lịch sử. Sau đó
luận văn phân tích tình hình tài chính chủ yếu của Cơng ty cổ phần tập đồn
Hịa Phát trong giai đoạn từ 2014 đến 2016. Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn
tại Cơng ty cổ phần tập đồn Hòa Phát. Sau cùng là một số giải pháp được đề


5

xuất tập trung vào hoàn thiện cơ cấu tài sản, xây dựng cơ cấu nguồn vốn hợp
lý, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn lưu động, nâng cao hiệu quả
đầu tư, quản lý chặt chẽ chi phí, tăng cường năng lực cơng ty, mở rộng thị
trường, tích cực tìm kiếm thị trường.
Nguyễn Cao Cường (2019) “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty
cổ phần du lịch Kim Liên”, luận văn thạc sĩ, trường Đại học Kinh tế, ĐH QG
Hà Nội. Luận văn đã trình bày cơ sở lý luận về hiệu quả sử dụng vốn của
doanh nghiệp. Tiếp đến đề tài giới thiệu về Công ty cổ phần du lịch Kim Liên,
đặc điểm hoạt động, đặc biệt là đi sâu phân tích thực trạng hiệu quả sử dụng
vốn của Công ty cổ phần du lịch Kim Liên, tình hình vốn và nguồn vốn của
Cơng ty cũng như tình hình quản lý sử dụng và hiệu quả sử dụng vốn tại Công
ty cổ phần du lịch Kim Liên, chỉ ra những thuận lợi và hạn chế trong sử dụng
vốn tại công ty này. Sau cùng là một số giải pháp được đề xuất tập trung vào
cơ cấu và tái cấu trúc một số phòng ban, bên cạnh đó đối với việc quản lý sử
dụng vốn thì tăng cường công tác quản lý vốn bằng tiền, giám sát quản lý chặt
chẽ các khoản nợ phải thu, thu hồi nợ, nâng cao hiệu quả quản lý hàng tồn
kho,…
Các nghiên cứu trên đã đánh giá tầm quan trọng cũng như sự cần thiết
của công tác nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Tuy nhiên, với sự phát triển
mạnh mẽ của hệ thống kinh tế cùng với q trình tồn cầu hóa thì cơng tác
nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cần phải có những thay đổi cho phù hợp với

sự thay đổi của nền kinh tế. Qua quá trình tìm hiểu tác giả nhận thấy trong
vịng 05 năm gần đây, chưa có cơng trình chính thống nào nghiên cứu về công
tác nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Cơng ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà. Do
đó, việc nghiên cứu đề tài luận văn của học viên vẫn đảm bảo tính mới và
khơng bị trùng lặp với các cơng trình nghiên cứu đã cơng bố.


6

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài hướng tới đề xuất một số giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu
quả sử dụng vốn tại Công ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nêu trên, luận văn xác định một số nhiệm vụ
nghiên cứu cụ thể sau:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về hiệu quả sử dụng vốn của
doanh nghiệp;
- Phân tích thực trạng hiệu quả sử dụng vốn tại Cơng ty cổ phần Quốc tế
Sơn Hà;
- Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ
phần Quốc tế Sơn Hà.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1 Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ
phần quốc tế Sơn Hà.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu hiệu quả sử dụng
vốn tại Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà.
Về không gian nghiên cứu: Nghiên cứu tại Công ty cổ phần quốc tế Sơn

Hà.
Về thời gian nghiên cứu: Số liệu thu thập về thực thực trạng sử dụng vốn
tại Công ty cổ phần quốc tế Sơn Hà trong giai đoạn 2018 -2021; đề án phát
triển và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho cơng ty đến năm 2025 tầm nhìn
đến năm 2030.


7

5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu đóng vai trị quan trọng trong kết quả và thành
cơng của luận văn. Để hoàn thành luận văn này tác giả sử dụng một số
phương pháp nghiên cứu như: phương pháp thu thập số liệu nghiên cứu,
phương pháp phân tích số liệu và phương pháp dự báo dựa trên tính ỳ
Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu đặc thù của khoa học tài chính
ngân hàng như tổng hợp, phân tích dựa trên số liệu thống kê và các cơng trình
tổng kết thực tiễn đã được công bố, cụ thể:
Đối với nhiệm vụ nghiên cứu thứ nhất:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu: là phương pháp tìm kiếm những tài
liệu liên quan đến vấn đề nghiên cứu bao gồm các loại tạp chí và báo cáo
khoa học, tác phẩm khoa học trong ngành, giáo trình, mạng internet và các
luận án, luận văn, bài báo khoa học.
- Phương pháp phân tích tổng hợp: Là phương pháp sử dụng các nguồn
tài liệu đã thu thập để tìm ra những quan điểm, luận điểm liên quan đến chủ
để nghiên cứu, phân tích và tổng hợp lại để hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn
của vấn đề nghiên cứu.
Đối với nhiệm vụ nghiên cứu thứ hai và thứ ba:
- Phương pháp thu thập thông tin và số liệu: Sử dụng số liệu thứ cấp và
thông tin được tập hợp từ báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh, bảng cân
đối kế tốn của Cơng ty cổ phần Quốc tế Sơn Hà giai đoạn 2018 – 2021;

- Phương pháp xử lý số liệu: phần mềm Ms Excel.
- Phương pháp thống kê so sánh: được sử dụng để mơ tả những đặc tính
cơ bản của dữ liệu thu thập được qua các bảng báo cáo tài chính của cơng ty
trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021. Cụ thể trong đó phương pháp
thống kê là phương pháp nhận dạng hiện tượng thông qua quy mô, mức độ
của hiện tượng được thể hiện thông qua các số bình quân, tần số, số lớn nhất,


8

số nhỏ nhất. Trong khi đó phương pháp so sánh có được chia thành phương
pháp so sánh số tuyệt đối, phương pháp so sánh số tương đối. So sánh tuyệt
đối là biểu hiện quy mô lượng, giá trị của một số chỉ tiêu về vốn của doanh
nghiệp trong một thời gian, địa điểm cụ thể, còn phương pháp so sánh số
tương đối là biểu hiện qua quan hệ so sánh giữa mức độ của đối tượng nghiên
cứu, số tương đối thể hiện đặc điểm của hiện tượng trong mối quan hệ với
nhau.
- Phương pháp phân tích tỷ lệ: Phương pháp này được áp dụng phổ biến
trong phân tích tài chính doanh nghiệp vì nó dựa trên ý nghĩa chuẩn mực các
tỷ lệ của đại lượng tài chính trong các quan hệ tài chính với nhau. Phương
pháp tỷ lệ giúp các nhà phân tích khai thác có hiệu quả những số liệu và phân
tích một cách có hệ thống hàng loạt các tỷ lệ theo chuỗi thời gian liên tục
hoặc theo từng thời kỳ, giai đoạn. Qua đó nguồn thơng tin tài chính và nguồn
vốn được cải tiến và cung cấp đầy đủ hơn. Từ đó cho phép tích lũy dữ liệu và
thúc đẩy q trình tính tốn hàng loạt các tỷ lệ như: Tỷ lệ khả năng thanh
toán, tỷ lệ và khả năng cân đối vốn, tỷ lệ khả năng sinh lời của vốn,…
- Phương pháp phân tích dữ liệu chuỗi thời gian: được dùng để làm công
tác dự báo và kiểm tra các giả thiết kinh tế. Các sự kiện quan sát được sắp xếp
theo trình tự thời gian để rút ra quy luật, so sánh, kết luận.
6. Kết cấu của luận văn

Ngoài nội dung phần Mở đầu; Kết luận; Phụ lục và Danh mục tài liệu
tham khảo, luận văn được kết cấu theo 3 chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp
Chương 2: Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ phần quốc tế
Sơn Hà
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty cổ phần
quốc tế Sơn Hà


9

CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN CỦA
DOANH NGHIỆP
1.1. Một số khái niệm cơ bản
1.1.1. Khái niệm về vốn
Để tiến hành bất kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh nào, doanh nghiệp
đều cần phải có các tài sản nhất định. Biểu hiện hình thái giá trị của các tài
sản đó chính là vốn của doanh nghiệp. Vì vậy, vốn kinh doanh có ý nghĩa tiên
quyết đối với hoạt động của doanh nghiệp. Khi có vốn doanh nghiệp mới có
thể đầu tư các yếu tố đầu vào để hoạt động sản xuất kinh doanh.
Cho đến nay, có rất nhiều khái niệm về vốn được các nhà kinh tế học
đưa ra. Theo quan điểm của C. Mác: “Vốn (tư bản) là giá trị mang lại giá trị
thặng dư, là một yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất”. Định nghĩa này mang
một tầm khái quát lớn, bao hàm bản chất và tác dụng của vốn. Tuy nhiên, do
bị hạn chế bởi điều kiện khách quan lúc bấy giờ nên C. Mác quan niệm chỉ có
khu vực sản xuất vật chất mới tạo ra giá trị thặng dư cho nền kinh tế.
Nhà kinh tế học theo trường phái tân cổ điển, P.A Samuelson thì cho
rằng: “Vốn là hàng hoá được sản xuất ra để phục vụ cho quá trình sản xuất
mới, là đầu vào của hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp”. Ở Việt
Nam, các nhà nghiên cứu cũng có những quan điểm mới về vốn: “vốn hiểu

theo nghĩa hẹp là tiềm lực về tài chính của mỗi cá nhân, mỗi doanh nghiệp và
mỗi quốc gia, còn hiểu theo nghĩa rộng bao gồm nguồn nhân lực, nguồn tài
lực, chất xám, tiền bạc đã tích lũy của mỗi cá nhân, một doanh nghiệp hay
một quốc gia".
Có thể nói: “Vốn của doanh nghiệp là biểu hiện dưới hình thái giá trị của
tồn bộ tài sản hữu hình và tài sản vơ hình được huy động và đầu tư vào kinh
doanh nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận”.


10

Để quản lý và sử dụng vốn có hiệu quả, doanh nghiệp phải nắm được các
đặc trưng cơ bản của vốn:
- Vốn được biểu hiện bằng lượng giá trị của tài sản vật chất dùng để sản
xuất ra một lượng giá trị sản phẩm, hàng hóa khác. Vốn và tài sản của doanh
nghiệp là hai mặt, hai cách phản ánh khác nhau của cùng một vấn đề, đó là
nguồn lực mà doanh nghiệp đưa vào quá trình SXKD. Vốn thể hiện giá trị của
nguồn lực, tài sản phản ánh về mặt hiện vật của nguồn lực đó.
- Vốn phải được tích tụ và tập trung đến một lượng nhất định mới phát
huy tác dụng để đầu tư vào SXKD, quy mô vốn phải đủ lớn để phát sinh lợi
nhuận. Đặc trưng này địi hỏi trong q trình SXKD, doanh nghiệp khơng chỉ
khai thác tiềm năng về vốn sẵn có mà cịn phải tìm cách huy động thêm vốn.
- Vốn biểu hiện bằng tiền của tài sản, nhưng tiền chỉ tồn tại ở dạng tiềm
năng của vốn. Vốn phải được vận động vì mục đích sinh lời, gắn liền với hoạt
động SXKD. Hoạt động SXKD phải được diễn ra liên tục, vốn được quay
vòng, sinh lời và gia tăng giá trị doanh nghiệp. Đặc trưng này có ý nghĩa tiên
quyết đến q trình tái sản xuất mở rộng quy mơ doanh nghiệp.
- Vốn phải gắn với chủ sở hữu nhất định, vì khi đó mới hướng người
quản trị doanh nghiệp quan tâm tới hiệu quả sử dụng vốn. Tuy nhiên, người
sử dụng vốn chưa hẳn là chủ sở hữu vốn bởi vốn là “hàng hoá đặc biệt”, tách

rời quyền sở hữu và quyền sử dụng, vì vậy các chủ thể tạm thời thừa vốn hoặc
tạm thời thiếu vốn có thể thoả thuận để thoả mãn nhu cầu của mình qua hoạt
động chuyển nhượng hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng vốn.
- Vốn không chỉ biểu hiện bằng tiền của những tài sản hữu hình mà cịn
được biểu hiện bằng tiền của những tài sản vơ hình như thương hiệu, bí quyết
cơng nghệ, quyền sở hữu trí tuệ, bằng phát minh sáng chế...Cùng sự phát triển
của kinh tế thị trường và tiến bộ không ngừng của khoa học kỹ thuật, tài sản
vô hình ngày càng được phát huy sức mạnh và sinh lời cho doanh nghiệp.


11

- Vốn có giá trị về mặt thời gian, nghĩa là vốn ở từng thời điểm khác
nhau thì có giá trị khác nhau do nền kinh tế thị trường chịu ảnh hưởng bởi rất
nhiều yếu tố như: cung cầu, giá cả, khủng hoảng...đồng vốn vận động trong
quá trình SXKD vì thế cũng có sự tăng giảm về giá trị. Vì vậy, khi so sánh,
phân tích cần đưa vốn về cùng thời điểm, tránh so sánh đơn thuần. Nhận thức
được đặc trưng này để thấy, việc sử dụng vốn đúng mục đích đối với doanh
nghiệp là điều rất quan trọng.
1.1.2. Khái niệm về hiệu quả sử dụng vốn
Hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp là một phạm trù kinh tế phản
ánh trình độ khai thác, sử dụng và quản lý nguồn vốn làm cho chúng sinh lời
tối đa theo mục tiêu của chủ sở hữu vốn Hiệu quả sử dụng vốn biểu hiện ở
mối quan hệ giữa lợi ích kinh tế doanh nghiệp nhận được với chi phí kinh tế
bỏ ra để đạt được lợi ích kinh tế đó. Do đó, hiệu quả về kinh tế được coi là
nhiệm vụ trọng tâm trong công tác huy động, quản lý và sử dụng vốn. Ngày
nay, khi xã hội ngày càng phát triển, các yếu tố về kinh tế, chính trị, xã hội và
mơi trường đều được quan tâm thì hiệu quả sử dụng vốn cũng được đánh giá
theo các yêu cầu đặt ra về các mặt chính trị, xã hội và mơi trường. Tuy nhiên
xét về mặt tổng thể có thể thấy hiệu quả sử dụng vốn được xét trên hai mặt:

hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội.
Hiệu quả kinh tế: phản ánh mối quan hệ giữa chi phí bỏ ra và lợi nhuận
thu được, là chất lượng của hoạt động SXKD, là sức sản xuất, sức sinh lời của
vốn trong doanh nghiệp. Khi kết quả thu được càng lớn, chứng minh công tác
sử dụng vốn càng hiệu quả và ngược lại.
Hiệu quả xã hội: phản ánh bằng những đóng góp của doanh nghiệp đối
với việc thực hiện các mục tiêu chung về kinh tế xã hội. Đó là, đáp ứng nhu
cầu về hàng hóa, dịch vụ; là giải quyết việc làm cho người lao động, là tạo
nguồn thu nhập cho Ngân sách Nhà nước, là quảng bá hình ảnh đất nước, con


12

người, văn minh văn hóa trong tiêu dùng...Hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội
phản ánh hai mặt của một vấn đề, tuy là hai mặt nhưng hiệu quả kinh tế và
hiệu quả xã hội lại có mối quan hệ chặt chẽ, ràng buộc lẫn nhau, làm tiền đề
cho nhau. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, doanh nghiệp cần nắm được các
nguyên tắc sau:
+ Bảo toàn vốn, tránh thất thốt vốn: Trong q trình hoạt động sản xuất
kinh doanh, vốn đầu tư của chủ sở hữu phải được bảo toàn cả về mặt giá trị
lẫn hiện vật, tránh xảy ra các trường hợp như: thất thoát nguyên vật liệu, mất
mát tài sản cố định, và bị chiếm dụng vốn...
+ Nâng cao giá trị vốn đầu tư: Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn là số vốn
cuối kỳ thu được luôn phải lớn hơn hoặc bằng số vốn đã đầu tư ở đầu kỳ, đảm
bảo vốn để tiến hành tái sản xuất giản đơn hay tái sản xuất mở rộng.
+ Hiệu quả kinh tế phải luôn gắn liền với hiệu quả xã hội: Tạo ra sự hài
hòa về mặt lợi ích, nâng cao giá trị doanh nghiệp đồng thời góp phần xây
dựng xã hội ngày càng văn minh, hiện đại là môi trường tốt để doanh nghiệp
ngày càng phát triển.
Như vậy, hiệu quả sử dụng vốn là một khái niệm rộng bao hàm cả mặt

kinh tế, chính trị, xã hội, là thước đo tăng trưởng của mỗi DN, phản ánh trình
độ và sử dụng các nguồn lực nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế - chính trị xã hội nhất định. Hiệu quả sử dụng vốn thường được thể hiện thông qua quan
hệ so sánh giữa các lợi ích trực tiếp và gián tiếp thu được với các chi phí trực
tiếp và gián tiếp bỏ ra trong quá trình kinh doanh. Nếu coi hiệu quả SXKD là
mục tiêu thì hiệu quả sử dụng vốn là một phương tiện hữu hiệu để đạt được
mục tiêu đó.
Nói đến sử dụng vốn có hiệu quả có nghĩa là trong q trình hoạt động
kinh doanh phải thu được những lợi ích cao nhất đồng thời với chi phí thấp
nhất. Từ đó, có thể phát biểu rằng: hiệu quả sử dụng vốn phản ánh một mặt