Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non (Dành cho cán bộ quản lý)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

DỰ ÁN TĂNG CƯỜNG KHẢ NĂNG SẴN SÀNG ĐI HỌC
CHO TRẺ MẦM NON

Mô đun QL2

HU HÚT CHA MẸ VÀ CỘNG ĐỒNG
TTHAM
GIA CHĂM SÓC, GIÁO DỤC
TRẺ MẦM NON
(Dành cho cán bộ quản lý)

Hà Nội, 2013
Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

1


THAM GIA BIÊN SOẠN
1. Cố vấn chuyên môn :

PGS. TS. Kay Margetts

2. Các tác giả

Ths. Lương Thị Bình

:

Ths. Phạm Thị Bền

Ths. Lê Mỹ Dung
Ths. BS. Vũ Yến Khanh
Ths. Hoàng Thị Thu Hương
Ths. Lê Thị Thu Huyền
PGS. TS. Lã Thị Bắc Lý
Ths. Nguyễn Thị Quyên
Ths. Bùi Thị Kim Tuyến
TS. Hoàng Thị Oanh

2

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


MÔ ĐUN QL2
THU HÚT CHA MẸ VÀ CỘNG ĐỒNG THAM GIA
CHĂM SÓC, GIÁO DỤC TRẺ MẦM NON
MỤC TIÊU TỔNG QT
Mơ đun này nhằm giúp cán bộ quản lý Giáo dục mầm non (GDMN) có kiến thức và kỹ
năng chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc giáo dục (CS-GD) trẻ mầm non.
BỐI CẢNH XÂY DỰNG MƠ ĐUN
Q trình CS-GD trẻ ở lứa tuổi mầm non mang đặc tính xã hội hoá cao. Để tạo điều
kiện tối ưu cho sự phát triển tồn diện của trẻ, GDMN cần có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa
nhà trường, gia đình và xã hội. Kết quả nghiên cứu ở nhiều nước trên thế giới cho thấy: ở lứa
tuổi mầm non, cha mẹ và các thành viên trong gia đình, cộng đồng có ảnh hưởng rất quan
trọng đối với hầu hết các chỉ số phát triển của trẻ. Đồng thời, có mối liên hệ (ở các mức độ
khác nhau) giữa trình độ văn hóa, trình độ đào tạo, thu nhập của cha mẹ, mơi trường văn
hóa- giáo dục của cộng đồng xung quanh với chất lượng quá trình GDMN.
Trong những năm qua, GDMN của nước ta đã đạt được những kết quả nhất định, khẳng
định rõ vị trí của mình trong hệ thống giáo dục quốc dân. Kết quả đó là tổng hồ của nhiều

yếu tố, trong đó có sự đóng góp tích cực của việc kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa trường mầm
non, gia đình và cộng đồng.
Tuy nhiên, qua kết quả khảo sát về sự sẵn sàng đi học của trẻ 5 tuổi (EDI) năm 2011 cho
thấy: có hơn một nửa số trẻ bị thiếu hụt hoặc có nguy cơ bị thiếu hụt ít nhất một lĩnh vực phát
triển. Một số yếu tố liên quan đến sự thiếu hụt này chủ yếu là từ phía cha mẹ: do trình độ học
vấn của mẹ thấp, trẻ có nhiều anh chị em, trẻ từ gia đình nghèo, trẻ khơng được đi học mẫu
giáo liên tục, trẻ em vùng kinh tế khó khăn, trẻ là người dân tộc,...
Điều đó đặt ra nhiệm vụ cấp thiết cho bậc học mầm non trong giai đoạn hiện nay: tăng
cường sự liên kết và thống nhất giữa trường mầm non và cha mẹ trẻ cùng cộng đồng về nội
dung, phương pháp, cách thức tổ CS-GD trẻ ở trường cũng như ở gia đình. Tạo điều kiện
thuận lợi để nhà trường thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học CS-GD
trẻ cho các bậc cha mẹ và cộng đồng, nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất, tinh
thần, nhận thức, tình cảm, thẩm mĩ, ngơn ngữ, giao tiếp ứng xử... góp phần thực hiện tốt mục
tiêu GD-GD trẻ mầm non.

Thu huùt cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

3


MỤC TIÊU CỤ THỂ
Về kiến thức
• Xác định được cơ sở pháp lí, nội dung, cách thức chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác thu
hút cha mẹ và cộng đồng tham gia CS-GD trẻ mầm non.
Về kỹ năng
• Biết lựa chọn các nội dung, cách thức phù hợp với từng đối tượng cha mẹ và cộng đồng
để thu hút họ vào q trình CS-GD trẻ mầm non.
• Có kỹ năng chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia
CS-GD trẻ phù hợp với từng đối tượng cụ thể và điều kiện thực tế.
Về thái độ

• Tích cực tham gia các hoạt động và mạnh dạn chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp ở
lớp tập huấn.
• Có ý thức cập nhật thơng tin để nâng cao hiệu quả công tác thu hút cha mẹ và cộng đồng
tham gia CS-GD trẻ mầm non.
NỘI DUNG CHÍNH
Nội dung
1

Giới thiệu

2

Cơ sở pháp lí của cơng tác thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia
CS-GD trẻ mầm non.

3

Ích lợi của sự phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng
trong CS-GD trẻ mầm non.

4

Cách thức hiệu trưởng trường mầm non chỉ đạo tổ chức thực hiện
công tác thu hút cha mẹ, cộng đồng tham gia CS-GD trẻ mầm
non.

5

Kế hoạch hành động cá nhân

Thời gian
10 phút

20 phút

TÀI LIỆU CẦN
1. Một số văn bản chỉ đạo của Chính phủ và Bộ GD&ĐT có nội dung liên quan đến cơng
tác phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội trong CS-GD trẻ mầm non
2. Vai trò của các tổ chức xã hội trong phát triển GDMN
3. Một số hình thức phối hợp, thơng tin cho cha mẹ

4

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


TÀI LIỆU
1. Ví dụ về hoạt động thực tế tại địa phương - Hịa Bình
2. Phiếu nhiệm vụ 1: Ích lợi từ sự phối kết hợp có hiệu quả giữa gia đình, nhà trường và
cộng đồng trong CS-GD trẻ mầm non
TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN HỖ TRỢ
• Giấy A0, giấy A4 và bút dạ
• Tài liệu bổ trợ
• Băng dính
• Bảng và bàn ghế
• Máy tính và máy chiếu
TÀI LIỆU CHUẨN BỊ TRƯỚC
• Đọc Hướng dẫn dành cho Báo cáo viên
• Xem trước Tài liệu giảng dạy
• Xem trước bài giảng PowerPoint slides

• Kiểm tra và chạy thử các đoạn băng hình (nếu có)
• Đảm bảo học viên có đủ Tài liệu bổ trợ
• Đảm bảo báo cáo viên có đủ các Tài liệu phát tay
• Đảm bảo có đầy đủ danh sách học viên

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

5


1. GIỚI THIỆU

CHIẾU SLIDE # 1 Mô đun

CHIẾU SLIDE # 2 Mô đun

GIỚI THIỆU VỀ BẢN THÂN
Tôi xin tự giới thiệu
Tên tôi là...
Tôi hiện nay đang làm việc tại.....
Tôi đã có kinh nghiệm.... năm trong lĩnh vực ....
Tơi là người trình bày nội dung của mơ đun ngày hơm nay.

6

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


GIẢI THÍCH
Hơm nay chúng ta sẽ tập trung vào một nội dung có trong Chương trình GDMN:

làm thế nào để thu hút được cha mẹ và cộng đồng tham gia vào công tác CS-GD
trẻ trong trường mầm non, nhằm hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện.
CHIẾU SLIDE # 3 Mục tiêu chung.
ĐỌC SLIDE

CHIẾU SLIDE # 4 Mục tiêu cụ thể của mơ đun.
ĐỌC SLIDE

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

7


GIẢI THÍCH
Trong phần nội dung ta sẽ nghiên cứu thảo luận 4 nội dung chính.
CHIẾU SLIDE # 5 Nội dung chính.
ĐỌC SLIDE

NĨI
Chúng ta sẽ lần lượt nghiên cứu thảo luận từng nội dung của mơ đun

2. CƠ SỞ PHÁP LÍ CỦA CÔNG TÁC THU HÚT CHA MẸ VÀ
CỘNG ĐỒNG THAM GIA CHĂM SÓC, GIÁO DỤC TRẺ MẦM NON
CHIẾU SLIDE # 6 Cơ sở pháp lí của cơng tác thu hút cha mẹ và cộng đồng tham
gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non.
ĐỌC SLIDE

8

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

GIẢI THÍCH
Để đi sâu làm rõ nội dung 1, chúng ta cần thảo luận 2 vấn đề liên quan:
• Vì sao trường mầm non cần thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia vào q
trình CS-GD trẻ?
• Có những văn bản pháp quy nào quy định sự phối kết hợp giữa nhà trường gia đình - cộng đồng trong CS-GD trẻ?
Chúng ta sẽ lần lượt thảo luận từng vấn đề:

GIẢI THÍCH
Để trả lời câu hỏi : “Vì sao trường mầm non cần thu hút cha mẹ và cộng đồng tham
gia CS-GD trẻ MN?”, xin mời các anh/chị nhìn lên màn hình, quan sát kĩ và cùng
nhau thảo luận về vấn đề sau đây:
CHIẾU SLIDE # 7 Sơ đồ hình trịn.
ĐỌC SLIDE

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

9


HỎI
Với tư cách là những nhà giáo dục anh/chị thấy sơ đồ hình trịn này có ý nghĩa
gì?

KHUYẾN KHÍCH và GHI NHẬN các ý kiến

VIẾT một vài phản hồi lên bảng
NĨI
Slide sau đây là tóm tắt một số ý cơ bản

CHIẾU SLIDE # 8 Ý nghĩa của sơ đồ hình trịn
ĐỌC SLIDE

10

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


CHIẾU SLIDE # 9 Thơng điệp.
ĐỌC SLIDE

GIẢI THÍCH
Nhận thức được tầm quan trọng của sự phối kết hợp giữa trường học, gia đình và
cộng đồng trong GDMN, Nhà nước Việt Nam đã có nhiều văn bản pháp quy quy
định về vai trị, trách nhiệm của nhà trường, gia đình, các lực lượng xã hội trong
cơng tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, đặc biệt đối với trẻ mầm non.
Để trả lời câu hỏi: Có những văn bản pháp quy nào quy định sự phối kết hợp
giữa nhà trường - gia đình - cộng đồng trong CS-GD trẻ MN?
Chúng ta hãy cùng lần lượt tìm hiểu 3 văn bản pháp quy chính, trong đó có các
điều khoản quy định về sự phối kết hợp trong công tác bảo vệ CS-GD trẻ MN.
NĨI
Đây là văn bản thứ nhất

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

11


CHIẾU SLIDE # 10 Quyết định Số 149/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính
phủ.

ĐỌC SLIDE

NĨI
Đây là văn bản thứ hai
CHIẾU SLIDE # 11 Quyết định số 239/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về Phê
duyệt đề án phổ cập GDMN cho trẻ em 5 tuổi giai đoạn 2010 – 2015.
ĐỌC SLIDE

12

Thu huùt cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


NÓI
Đây là văn bản thứ ba
CHIẾU SLIDE # 12 Điều lệ Trường mầm non.
ĐỌC SLIDE

GIẢI THÍCH
Các văn bản này đều có trong danh mục các văn bản cần thiết của trường mầm
non. Ngồi ra cịn có một số văn bản chỉ đạo của Chính phủ và Bộ GD&ĐT có
nội dung liên quan đến công tác phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội trong
CS-GD trẻ mầm non: Ví dụ - Luật Giáo dục 2005; Chiến lược phát triển GD giai
đoạn 2011 – 2020,...
Xin hãy đọc thêm ở các tài liệu sau.
– Một số văn bản chỉ đạo của Chính phủ và Bộ GD&ĐT có nội dung liên quan
đến cơng tác phối hợp nhà trường, gia đình và xã hội trong CS-GD trẻ mầm
non.

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

13


1.
GIỚI THIỆU

CHIẾU SLIDE # 13 Tìm hiểu ý nghĩa của các văn bản pháp quy.

ĐỌC SLIDE

KHÍCH LỆ và GHI NHẬN các phản hồi.

VIẾT một vài phản hồi lên bảng
Ví dụ
xem slide

14

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


CHIẾU SLIDE # 14 Ý nghĩa của các văn bản pháp quy.

ĐỌC SLIDE

CHIẾU SLIDE # 15 Ý nghĩa của các văn bản pháp quy (tiếp).

ĐỌC SLIDE

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

15


CHIẾU SLIDE # 16 Ghi nhớ.
ĐỌC SLIDE

NĨI
Vì khơng đủ thời gian nên chúng ta sẽ dừng tại đây. Hy vọng các anh/chị sẽ
dành thời gian để tìm hiểu thêm về vấn đề này, phục vụ cho cơng tác quản lí của
mình.
Xin hãy đọc thêm ở các tài liệu sau.
-Vai trị của các tổ chức xã hội trong sự phát triển GDMN
NĨI
Chúng ta đang nghiên cứu về mơ đun “Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia
chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non”.
Slide tiếp theo sau đây có nội dung liên quan đến “Cha mẹ” và “Cộng đồng” :

16

Thu huùt cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


CHIẾU SLIDE # 17 Cha mẹ.
ĐỌC SLIDE

CHIẾU SLIDE # 18 Cộng đồng.
ĐỌC SLIDE

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

17


HỎI
Những nhóm cộng đồng nào ở địa bàn anh/chị sinh sống?
KHUYẾN KHÍCH và GHI NHẬN các ý kiến
GIẢI THÍCH
Tại địa phương nơi có các cơ sở GDMN, cộng đồng bao gồm nhiều tổ chức khác
nhau, có vai trị, trách niệm khác nhau đối với GDMN như chúng ta có thể thấy
trong slide tiếp theo.
CHIẾU SLIDE # 19 Cộng đồng.
ĐỌC SLIDE

18

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


CHIẾU SLIDE # 20 Ghi nhớ.
ĐỌC SLIDE

GIẢI THÍCH
Khi nói rằng, trường mầm non làm tốt công tác thu hút cha mẹ và cộng đồng tham
gia CS-GD trẻ có nghĩa là nói đến sự hợp tác, phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả giữa
nhà trường, gia đình và cộng đồng.
CHIẾU SLIDE # 21 Chia sẻ kinh nghiệm
ĐỌC SLIDE

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ maàm non

19


KHUYẾN KHÍCH và GHI NHẬN các ý kiến

VIẾT các ý kiến lên bảng
Ví dụ
Hợp tác/phối hợp trong GDMN có 2 chiều:
- Hợp tác/phối hợp giữa cha mẹ/cộng đồng với nhà trường: Cha mẹ/cộng đồng
đóng góp, tham gia hoạt động và chia sẻ thông tin cho nhà trường.
- Hợp tác/phối hợp giữa nhà trường với cha mẹ/cộng đồng: Nhà trường chia sẻ
thơng tin cho cha mẹ/cộng đồng.
GIẢI THÍCH
Chúng ta có slide về hợp tác/phối hợp giữa gia đình - nhà trường - cộng đồng
với các ý sau:
CHIẾU SLIDE # 22 Hợp tác phối hợp.
ĐỌC SLIDE

3. ÍCH LỢI CỦA VIỆC PHỐI KẾT HỢP GIỮA NHÀ TRƯỜNG, GIA ĐÌNH
VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG CHĂM SĨC, GIÁO DỤC TRẺ MẦM NON

20

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


CHIẾU SLIDE # 23 Ích lợi của việc phối kết hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng
đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non.

ĐỌC SLIDE

GIẢI THÍCH
Sự tham gia và ủng hộ của cha mẹ, cộng đồng đối với các hoạt động của trường
mầm non là điều kiện thuận lợi tạo sự thống nhất về mục tiêu, nội dung và
phương pháp/biện pháp chăm sóc giáo dục trẻ, đưa lại nhiều ích lợi cho các bên
liên quan: gia đình, trẻ em, nhà trường/giáo viên và cộng đồng.

CHIẾU SLIDE # 24
ĐỌC SLIDE

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

21


[Giao mỗi nhiệm vụ cho từng bàn. Một số bàn sẽ cùng làm cùng 1 nhiệm vụ]

HỎI
Người đại diện của nhóm có ý kiến về lợi ích cho cha mẹ
KHUYẾN KHÍCH và GHI NHẬN các ý kiến
VIẾT các ý kiến lên bảng
Ví dụ
- Cha mẹ học cách làm cha mẹ và các kỹ năng dạy con bằng cách quan sát và lắng
nghe cách giáo viên dạy dỗ con cái của họ.
- Cha mẹ cịn có cơ hội học hỏi lẫn nhau.
- Cha mẹ tăng dần sự tin tưởng vào nhà trường và giáo viên và tin rằng con cái họ
sẽ được an tồn, được tơn trọng, và được học tập.
HỎI
Người đại diện của nhóm có ý kiến về lợi ích cho trẻ em.

KHUYẾN KHÍCH và GHI NHẬN các ý kiến
VIẾT các ý kiến lên bảng
Ví dụ
Khi cha mẹ tham gia vào việc chăm sóc giáo dục trẻ, trẻ thường có cách tiếp cận
tích cực với nhà trường, tự tin vào giá trị của bản thân và nâng cao hơn kết quả
học tập và phát triển
HỎI
Người đại diện của nhóm có ý kiến về lợi ích cho nhà trường/giáo viên
KHUYẾN KHÍCH và GHI NHẬN các ý kiến
VIẾT các ý kiến lên bảng

22

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non


Ví dụ
- Nhà trường/giáo viên hiểu tốt hơn trẻ và có thể đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập
cá nhân của trẻ
- Nhà trường/giáo viên có cơ hội tìm hiểu về nền tảng gia đình và hồn cảnh xuất
thân của trẻ em
- Nhà trường/giáo viên có cơ hội tìm hiểu về phong tục tập quán, truyền thống văn
hóa, mức độ phát triển kinh tế - xã hội của cộng đồng
- Nhà trường/giáo viên được cha mẹ/cộng đồng chia sẻ, cảm thơng, tin tưởng
hơn.
HỎI
Người đại diện của nhóm có ý kiến về lợi ích cho cộng đồng.
KHUYẾN KHÍCH và GHI NHẬN các ý kiến

VIẾT các ý kiến lên bảng

Ví dụ
- Cộng đồng được hưởng lợi từ việc cha mẹ, những người trực tiếp chăm sóc giáo
dục trẻ làm tốt vai trị của mình và kết quả học tập của trẻ liên tục được cải thiện
sẽ tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh.
- Phát triển văn hóa cộng đồng, an sinh xã hội.
- Cộng đồng có cơ hội tham gia, chia sẻ kinh nghiệm nuôi dạy con với nhau và tin
tưởng vào nhà trường hơn.
GIẢI THÍCH
Slide sau đây tóm tắt những lợi ích chính của sự hợp tác giữa các giáo viên, nhà
trường, phụ huynh và cộng đồng.

Thu huùt cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

23


CHIẾU SLIDE # 25 Đối với cha mẹ.

ĐỌC SLIDE

CHIẾU SLIDE # 26 Đối với Trẻ em.

ĐỌC SLIDE

24

Thu hút cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ maàm non


CHIẾU SLIDE # 27 Đối với nhà trường /giáo viên.

ĐỌC SLIDE

CHIẾU SLIDE # 28 Đối với cộng đồng.

ĐỌC SLIDE

Thu huùt cha mẹ và cộng đồng tham gia chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non

25