B GIÁO DO
I HC KINH T TP.HCM
CÔNG TRÌNH D THI
GING NGHIÊN CU KHOA HC SINH VIÊN
TR
TÊN CÔNG TRÌNH: NG DNG MÔ HÌNH
CAMELS TRONG QUN TR RI RO NGÂN HÀNG
THUC NHÓM NGÀNH: KHOA HC KINH T
MC LC
LI M U 1
NG QUAN V MÔ HÌNH CAMELS 2
1.1 S cn thit phc qun tr ri ro ti các NHTM Vit Nam 2
1.2 Các yu t ca mô hình CAMELS 2
1.2.1 Yu t 2
1.2.1.1 2
1.2.1.2 6
1.2.1.3 6
1.2.2 Yu t) 7
1.2.2.1 Tài sn có là gì ? 7
1.2.2.2 Các ch ng tài sn có 9
1.2.3 Yu t c qun tr) 11
1.2.3.1 11
1.2.3.2 12
1.2.4 Yu t 4: Earnings (Li nhun) 17
1.2.4.1 Li nhun 17
1.2.4.2 Các ch 17
1.2.4.2.1 Li nhuc thu so vi vn ch s hu ( ROE) 17
1.2.4.2.2 Hong dch v ca ngân hàng 18
1.2.5 Yu t 5: Liquidity (tính thanh khon) 20
1.2.5.1 Khái nim 20
1.2.5.2 Mt s tín hiu trên th d n ca ngân hàng 21
1.2.5.2.1 n ci c
phn ti Vit Nam 22
1.2.5.2.2 Kh 22
1.2.5.2.3 T l t ca ngun vn ngn hc s d cho vay trung và dài
hn 23
1.3 m và xp loi ca mô hình CAMELS 24
1.3.1 24
1.3.2 24
1.3.2.1 - 24
1.3.2.2 24
1.3.2.3 25
1.3.2.4 Li nhu 25
1.3.2.5 Tính thanh kho 26
1.3.3 27
1.3.4 28
A VIT NAM
VI MÔ HÌNH CAMELS CC KHÁC 29
2.1 So sánh mô hình CAMELS ca M và Vit Nam 29
2.1.1 Mô hình ca M 29
2.1.1.1 M an toàn vn: 29
2.1.1.2 Chng tài sn có: 31
2.1.1.3 c qun tr: 33
2.1.1.4 Li nhun: 35
2.1.1.5 Tính thanh khon 36
2.1.2 So sánh vi mô hình CAMELS ca Vit Nam 38
2.2 So sánh mô hình CAMELS ca Trung Quc và Vit Nam 38
2.2.1 Mô hình CAMEL Trung Quc: 39
2.2.2 m: 42
2.3 So sánh mô hình CAMELS ca Nht và Vit Nam 44
M CA MÔ HÌNH CAMELS 49
3.1 m: 49
3.2 m: 49
DANH MC T VIT TT
VN
Vit Nam
NHTM
Ngân hàng Thi
NHNN,
NHTW
Ngân hàng Nhà n
DANH MC BNG BIU
Bng 1: T l CAR mt s ngân hàng
Bng 2: T l n xu ca h thng NH Vi
Bng 3: Kt qu kinh doanh c
Bng 4: m ca 5 ch tiêu trong mô hình CAMEL áp dng ti Vit
Nam và Trung Quc
TÓM T TÀI
1. Lý do ch tài:
Tài chính là mt b phn quan trng ca nn kinh t. thng ngân hàng
tr cho các hong kinh tng vn t các b phn tha vn
và phân phn các khu vc cn vn, nh n vào s ng và thnh
ng ca quc gia. Tuy nhiên bài hc t cuc khng hong tài chính 2007-2009 cho
thy rng h thn cho khng hong
ngày càng tr nên ti t y cm vi nhng bing. T n thy
tm quan trng là phi áp dng mt h thng giám sát hong ngân hàng hiu qu.
p loi hong cc áp dng ti
M t nhy nhng kt qu nhnh. Vì vy ti Vit Nam,
thnh áp dng mô hình CAMELS vào vic
xp loi ngân hàni c phn. Bài nghiên cu các yu t và
các tiêu chung ti Vi
quan vi mô hình CAMELS áp dng ti M, Trung Quc và Nht, t y các
khác biu kin hong ngân hàng ti Vit Nam.
Tuy nhiên, t cuc khng hong tài chính va qua thì có th thy m
giá xp loi dù có nhim và phát huy hiu qu trong th
th m b ng quát, toàn di báo chính xác. Vì vy bài
nghiên cm c xut kt hp
hai mô hình nhm phát huy nh m ca tng mô hình trong vi
n thit, h tr thích hp
nhn các v s ngân hàng làm n sc khe ca th ng
tài chính và nim tin c
2. Mc tiêu nghiên cu
Bài nghiên cn vic him cc
linh hot áp dng ti Vit Nam, khác bin nào so vi mô hình CAMELS gc
ca M, so sánh vi tình hình thc hing ngân hàng tc
khác (Trung Quc, Nh thc t
áp dng mô hình.
Bài nghiên cn mc tiêu ln ra nhm ca
mô hình CAMELS. T nh xut thích hp là
kt h khc phm ca
mô hình CAMELS.
3. u
- Dch thut
- So sánh vc khác
- M rng lin h vi các v thc tin hin nay ca h thng NHTM
4. Ni dung nghiên cu
Phân tích các yu t trong mô hình CAMELS
Tìm hiu v 5 yu t n ca mô hình CAMELS Vit Nam:
-M an toàn vn
-Chng tài sn ca NHTM
-c qun tr
-Li nhun
-Tính thanh khon
So sánh mô hình CAMELS Vit Nam vi M, Trung Quc, Nht
Bn
-Gii thiu v mô hình CAMELS ca M, Trung Quc và Nht Bn
-Nhm khác bit khi Vit Nam áp dng mô hình này so vi mô hình ca các
c khác
m ca mô hình
5. tài
Bài nghiên cu s c có mt góc nhìn tng quát và c th
vic kim tra, giám sát hong ca ngân hàng thông qua các ch s tài chính. T
giúp h ng nhnh v sc khe ca h thng ngân hàng hay
toàn b nn kinh t ra mng mi trong quá trình thnh
c thc s ca ngân hàng
6. ng phát trin c tài
Mô hình CAMELS s phát huy hiu qu a khi kt hp vi nhng mô hình
khác, ví d: FRIST. S phù ha 2 mô hình s giúp nhà qun tr
ngân hàng phát huy sc mnh cc cnh tranh trong môi
ng kinh t y phc tp và bin nay.
1
LI M U
i là mt trong các t chc trung gian tài chính quan trng
nht ca nn kinh t. Vi hình doanh
nghip c thù vì kinh doanh loc bit là tin t. Hin nay,
trong bi cnh Vip WTO, nn kinh t Vit Nam nói chung và ngành
tài chính ngân hàng nói riêng s m ca mnh m vi khu vc và trên th gii. Hi
nhp kinh t quc t i nhii ro cho h thng
ngân hàng còn non yu, vì vi mt vi các ri ro trong v hong
i ro thanh khon, thiu v cnh tranh, thua l và mt th phn
Thi gian qua, din bin phc tp ca nn kinh t m phát cao kèm theo
hi cho các ri ro dn bc l. Do vy, vi
c kh chc tín di pháp phù hp, kp thi
luôn là yêu cu không ch dành cho các nhà qu
c ( NHNN) mà còn là vic vô cùng quan tri vi các nhà phân tích,
Tóm l h thng ngân hàng Vit Nam có sc cnh tranh cao, hong an
toàn và hiu qu thì vic nghiên cu áp di ro ca các
u vô cùng cn thi
quynh thc hi tài nghiên cu:
NG DNG MÔ HÌNH CAMELS TRONG QUN TR RI RO NGÂN HÀNG
2
1: TNG QUAN V MÔ HÌNH CAMELS
1.1 S cn thit phi nâng cao c qun tr ri ro ti các NHTM Vit Nam
nh ch c ht là trung
gian tài chính ng gi a 4 nhóm nhng
i có vn và cn vn trong nn kinh t gm: H oanh nghip, Chính
ph c ngoài. Có th nói h thng ngân hàng chính là mch
máu ca nn kinh t. Các ngân hàng có h thng qun tr càng tt, h
công c phc v th ng thi t xây dc s bo v hn ch ri ro
mc ti vi các dch v.
Thi gian ti, khi hàng lot các ngân hàng ngoi s b" vào Vit
i v công tác qun tr s càng gay gi v
n không ch là s kháng cnh tranh, mà còn là sc mnh cho tính liên
kt bn vng ca c th ng liên ngân hàng. Mt ngân hàng yu kém trong qun
tr s không ch gây tn tho nên nhng ri ro
nhnh mang tính dây chuy khác.
1.2 Các yu t ca mô hình CAMELS
1.2.1 Yu t 1:
M an toàn vn th hin s vn t h tr cho hong kinh doanh
ca ngân hàng. Ngân hàng càng chp nhn nhiu ri phi có nhiu
vn t h tr hot ng cp tn tht ti
n m r
1.2.1.1
tìm hiu v t l an toàn vu tiên phi hiu v u vn ca ngân hàng
quan tri ca v
p 2):
yc mnh, tim lc tài chính ca mt
ngân hàng t m c
3
Vn cp 1 bao gm các loi ngun l tin cy cao nht và có
tính thanh khon tt nht, ch y cn vn c v vn
cp 1 có th k n: c phing, c phii và không
tích lu, li nhun gi l n cp 1 không hoàn toàn ging
t thi n khái nim vn c hn chính
i tt c vn cp 1.
Vit Nam, Vn cp 1 v n gm
1
:
Vu l
Li nhun không chia
d tr c l trích lp t li nhun ca t chc tín
d d tr b sung vu l, qu d phòng tài chính và qu
n.
V mt lý thuy d tr vn là nó giúp các ngân hàng phòng
v c nhng ri ro ngoài d kin. Khác vi ri ro ngoài d kin, rng
t ph phòng nga. C th , vn
cp 1 là mt trong nh l vn c l gia
vn nòng ct ca ngân hàng vi tng tài su chnh ri ro. Tài su
chnh ri ro là tng tt c các tài sn do ngân hàng nm gi c tính toán theo
trng s i vi ri ro tín dng theo mt công thng
u h u
theo chun BIS - Ngân hàng thanh toán quc t - t ra nhng trng s này.
Các tài sn mt, ting có trng s ri ro là 0, trong khi các
khon vay không có bm có trng s 100%. T l vn cc tính theo
công thc:
Theo quy
1
theo Quyết Định số 457/2005/QĐ-NHNN ngày 19 tháng 4 năm 2005 của Thống Đốc NHNN ban hành quy định
về các tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng
4
Vn cp 2: m lc tài chính ca mn các
dng ngun l tin cy hàng th hai (sau vn cp 1), xét t
m cn lý ngành ngân hàng. Các dng ngun lc tài chính
c tiêu chun hóa ri trong
Basel II. Vn c tin cy, an toàn thn
lý ca hu ht các quc gia, k c ban thc cu áp dng tiêu
chun v vn này trong h thng pháp lý ca mình. Có mt vài cách phân loi
vn cp 2, nu theo chun Basel I, vn cp 2 bao gm:
Li nhu.
Giá tr tài si.
n d phòng ri ro chung.
*
Toàn b phn giá tr gi
nh giá li
Tng s vn góp hoc c phn trong t chc tín dng khác
Phn góp vn, liên doanh, mua c phn ca qu
nghit mc 15% vn t có
L kinh doanh, k c l
Thai
(CAR):
T l bo v nhi gi tic ri ro ca ngân
u qu ca h thng tài chính toàn cu. Bng t
l i ta có th c kh a ngân hàng thanh toán các khon n
5
có thi hi mt vi các loi ri ro tín dng, ri ro vn hành.
m bc t l này t to ra mt
tm chng li nhng cú sc v tài chính, va t bo v mình, va bo v nhng
i gi tin.
Chính vì lý do trên, các nhà qunh rõ và
giám sát các ngân hàng phi duy trì mt t l an toàn vn ti thiu.
13/2010/TT-NHNN ngày 20/5/2010 t l c quy
nh là 9%. Theo chun mc Basel II mà các h thng ngân hàng trên th gii áp dng
ph bin là 8%.
Khi tính toán t l an toàn vn ti thin hai loi vn: vn cp I(vn
nòng ct) và vn cp II(vn b n c tin cy và
c coi là mu ch tin gn mc mà các ngân hàng
th gii hing là 10 - 11% cho giai
III. Tuy nhiên m an toàn ca h thng ngân hàng Vit Nam vn còn thp nu so
vi h thng ngân hàng trong khu vc. Nu so sánh mc bình quân 13,1% ca các
ngân hàng khu vm 52 ngân hàng thuc)
vi t l 12,3% cc châu Á mi ni (14 ngân hàng ca Thái
Lan, Indonesia, Malaisia, Philipin) thì t l ca các ngân hàng Vit Nam hin nay còn
thu ch trên 9%.
1: T l CAR 1 s ngân hàng (%)
2
2007
2008
2009
2010
VCB ( Vit Nam)
9,2
8,9
8,11
10
Vietinbank ( Vit Nam)
11,62
11,45
8,06
8,02
DBS( Singapore)
13,4
14
s16,7
18,4
Bangkok ( Thái Lan)
14,54
13,79
15,51
16,09
2
(Nguồn: Báo cáo tài chính của các NHTM qua các năm)
6
Madiri ( Insonesia)
21,1
15,7
15,6
-
T bng trên, VCB và Vietinbank là 2 trong s nhng ngân hàng ln ca Vit
l an toàn v mc 8 - t s
ngân hàng ln ti khu v l t nhi
hàng DBS ca Singapore t ma ngân hàng
Bangkok Bank c
n hin nay, vic công b i là bt bu
bao gi cho bi v ch s này ca c h thng và tng TCTD. Vì
vy, th d li a VN hin thi
vc tính theo tiêu chun quc t mà ch dng li theo tiêu chun k toán
VN vì th NHNN cn tip tc nâng dn yêu cu v m bo an toàn hot
ng h thng khi ngày càng nhiu NH hong Cty m - con và nn
kinh t và th ng tài chính VN ngày càng m, hong NH ngày càng tr nên
r
1.2.1.2
1.2.1.3
7
12.5)
1.2.2 Yu t 2: Asset Quali
Chng tài sn ca NHTM là 1 ch tiêu tng hp nói lên kh n vng v
c qun lý ca mt t chc tín dng. Hu ht ri ro trong kinh doanh
tin t u tp trung tài sn có.
ng tài sn dn các v v ngân hàng. Nu
th ng bit rng chng tài sn kém thì s to áp lc lên trng thái ngun vn
ngn hn cu này có th dn khng hong thanh khon, hoc
dn tình tr n ngân hàng.
1.2.2.1 Tài sn có là gì ?
c th hin bên tài sn có trên Bi k toán c
u và ch ng tài sn có s quy n s tn ti và phát trin ca
NHTM mà tài sn có bao gm tài sn sinh li (Chim t 80-90% tng tài sn có) và
tài sn không sinh li (chim t 10-20% tng tài sn có). TS có bao gm
8
+ D tr (Reserves)
+ Cho vay (Loans)
+ Tài sn Có khác (Other Assets)
D tr:
Hong tín dng ca ngân hàng nhm m m li, song cn phi bo
gi vc lòng tin ca khách hàng. Muc s tin cy
v c ht phi bm kh c
nhu cu rút tin ca khách hàng. Mun vy các ngân hàng ph dành mt phn
ngun vn không s d sng nhu cu thanh toán. Phn v
dành này gi là d trc phép nh mt t l d tr bt buc
theo tng thi k nhnh, vic tr lãi cho tin gi d tr bt buc do chính ph
nh. D tr bao gm:
+ D tr p (Primary Reserves): bao gm tin mt, tin gi ti ngân hàng TW,
ti các ngân hàng khác
+ D tr th cp (Secondary Reserves): (cp hai) là d tr không tn ti bng tin
mà
bng chng khoán ngn hn có th chuyn thành
tin mt cách thun li.
Cp tín dng (Credits):
S ngun vn còn l dành mt phn d tri
có th cp tín dng cho các t chc, cá nhân bao gm:
- Cho vay (Loans):
-Chit khu (Discount)
- Cho thuê tài chính (Financial leasing):
- Bo lãnh ngân hàng: (Bank Guarantee)
- Các hình thc khác (Other)
9
Khon m trí quan trng th hai sau khon mc cho vay, nó mang li
khon thu nhp l ci. Trong nghip v này,
ngân hàng s dùng ngun vn ca mình và ngun vn i
các hình th
- Hùn vn mua c phn, c phiu ca các Công ty; hùn vn mua c phn ch c
phép thc hin bng vn ca ngân hàng
Mua trái phiu chính ph, chính quy
Tt c hou nhm mi thu nhp, mt
khác nh hoi ro trong hot ng ngân hàng s c phân
tán, mu chính ph thì m ri ro s rt thp.
Tài sn Có khác:
Nhng khon mc còn li ca tài s yu là tài sn c nh nhm:
xây dng hoc mua thêm nhà c làm tr s òng, trang thit b, máy
n vn chuyn, xây dng h thng kho qu
kh phi thu, các kho
1.2.2.2 Các ch ng tài sn có
Chng các khon cho vay và c cho khách hàng:
Ch c l n xu, vic phân loi n và lp d
phòng ca NHTM
Phân loi n và t l trích lp d phòng:
- Nhóm 1(N tiêu chun): 0%
- Nhóm 2 (N cn chú ý): 5%
- Nhóm 3 (N i tiêu chun): 20%
- Nhóm 4 (N nghi ng): 50%
- Nhóm 5 (N có kh t vn): 100%
10
T l n xu: là t l gia tng các khon n thuc nhóm 3, 4, 5 so
vi t
Bng 2: t l n xu ca h thng NH Vi
3
2008
2009
2010
Toàn h thng ngân hàng
3,5
1,9
2,5
VCB
4,61
2,47
4,15
Viettin bank
1,81
0,61
0,66
BIDV
4,02
2,98
2,92
Agribank
3,25
4,15
_
ACB
0,89
0,41
0,37
Sacombank
0,59
0,64
0,62
T l n xu ca h thng ngân hàng Vit Nam nhi
u lo ngi vì t l n xu ca h thng ngân hàng luôn thchun
quc t). Tuy nhiên t l n x 1,9% lên
2,5% và tip tt lên 2,91%/t vào cui tháng 7/2011. Không ch vy
các con s công b n ánh ht n xu ca các ngân hàng. Trong mt
phân tích g báo kinh t xã hi cho
bit, theo t chnh mc tín nhim Fitch Rating, t l n xu ca Vit Nam là 13%
trong khi con s này do NHNN tính toán ch là 2,37% (tính thm 20/6/2011).
Chng ca các khoch l
d phòng gim giá chng khoán trên tng s ng
i k toán
u tài sn Có ni bngc th hin qua t l tài sn có sinh li so
vi tng tài sn
3
Nguồn: báo cáo tài chính của các NHTM
11
Tài sn Có sinh li: là tng các khon mc tài s có kh
g sinh li ca t chc tín dng ti thm 31/12 n
giá xp loi, bao gm các khon m
- Tin, vàng gi ti các t chc tín dng khác
- Các khon cho vay
- ng khoán
- Góp vn, n, bng s
T l này càng cao thì càng tt cho NHTM
Chng các khon cam kt ngoi bng: ch c th hin
qua t l phn ánh chng các khon cam kt ngoi bng
Các khon cam kt ngoi bng bao gm: các khon bo lãnh,
chp nhn thanh toán và cam kt cho vay không hy ngang vô
u kin và có thm thc hin c th
T l phn ánh chng các khon cam kt ngoi bng: là t l
gia tng s n cam kt ngoi bng thuc nhóm 3,4,5
chia cho tng s n cam kt ngoi bng. T l này
càng nh
1.2.3 Yu t 3: Management c qun tr)
1.2.3.1
Ti Vit Nam, theo nh xp loi c phn thì ch
c qun tr có m m t m, ti thi m.
Nguyên tm là ly s m t m b tr tng ch tiêu.
nh xp lo i c phn, ngân hàng
i c phm tm phài th u kin :
a) Thành viên Hng qun tr, thành viên Ban ki s ng theo
nh.
, chun hóa và thc hi ni b.
12
c) H thng kim tra, kim toán ni b ng vi quy mô ngân hàng và
hong hiu qum bo các ri ro quan trc nhn d
ng, kim tra, kim soát mt cách liên tc.
d) Các thành viên Hng qun tr, Ban kiu
lt, có ý thc chp hành pháp lut, có trách nhim, thc hi
nhim v, quyn hn trong vic qun tr, ki u hành ngân hàng
i c phn.
m b nh c c v c phn, c
phiu.
Vi mu kin vi phi c phn s b tr mm
ng vi tu kin.
1.2.3.2
a) i c phn b tr ng hp không
m bo mt trong u kin sau :
- s ng thành viên Hng qun tr, thành viên Ban kim soát
nh c u l c
mi c phn ;
u 62 Lut các t chc tín dng, Hng qun tr ca t chc tín dng
là công ty c phn ph
c lp. Hng qun tr phi có ít nht
mt phn hai tng s c lp và thành viên không phi
u hành t chc tín dng.
i có liên quan cc nhi din vn
góp ca mt c chi có liên quan ca nhc
tham gia Hng qun trt quá mt phn ba tng s
thành viên Hng qun tr ca mt t chc tín dng là công ty c phn, tr
ng hi din phn vn góp cc.
Theo Khou 44 Lut các t chc tín dng, Ban kim soát ca t chc tín
dng có ít nht 03 thành viên, s ng c th u l ca t chc tín dng
13
i có ít nht mt phn hai tng s thành viên là thành viên
ng thm nhim chc v, công vic khác ti t chc
tín dng hoc doanh nghip khác.
- , chun hóa các quy ch ni b v hong ca Hi
ng qun tr, Ban kiu hành, kim soát ni b và các quy
ch cn thit khác cho hong c i c phn (tín
dng, bo lãnh, hch toán k toán và các nghip v khác) hoc có ý kin ca
Tc (ti Kt lun c
giá xp loi), kic lp (ti Báo cáo kic ln lý
p loi) v vic quy trình ni b ca ngân hàng không
hiu qu dn vic gii hn quá trình thanh tra và kim toán.
u 93, Lut các t chc tín dng, t chc tín dng phi xây dng và ban
nh ni b i vi các hong nghip v ca t chc tín dng,
b kim soát, kim toán ni b, qun lý ri ro gn vi tng quy
trình nghip v ng hp khn cp.
14
u 40, Lut các t chc tín dnh v H thng kim soát ni b:
i
b)
-
15
-
- -
g;
-
c) Không
-
-
d)
-
hàng
16
-CP
-
góp v
-
17
i
1.2.4 Yu t 4: Earnings (Li nhun)
1.2.4.1 Li nhun:
Là ch s quan trng nh n lý và các hong chin
c ca nhà qun lý thành công hay tht bi. Li nhun s dn hình thành
thêm vu ht sc cn thi thu hút thêm vn và s h tr phát
tri i nhun còn cn thi p
các khon cho vay b tn tht và trích d .
1.2.4.2 Các ch
Theo mô hình CAMELS ca Vit Nam, kt qu kinh doanh cc
giá da trên
Li nhuc thu so vi vn ch s hu
T l thu dch v trong tng thu nhp
T l thu nhp ròng t hong dch v trong li nhuc thu
1.2.4.2.1 Li nhuc thu so vi vn ch s hu ( ROE)
ROE = 100% x
Ch s ng vn b o ra
ng li. T l ROE càng cao càng chng t ngân hàng s dng hiu qu
ng vn ca c s y v kh i ca ngân
u 8 nh xp loi c phn,
kt qu kinh doanh cc tính tm:
Nu ngân hàng có lãi thì:
m
m
m