Kinh nghiệm giảng dạy môn tập viết lớp 1 (đề tài giáo viên)

Phòng giáo dục và đào tạo Phú LC
Trờng Tiểu học Vinh Hng 1
Sáng kiến kinh nghiệm
Tên đề tài: S DNG Cể HIU QU
DNG DY HC MễN TP VIT LP 1
Ngời thực hiện : Phan Thị Linh
Đơn vị công tác: Trờng Tiểu học Tri Thủy
M U
Liờn h: facebook.com/nguyenvanthevn Page 1

Năm học : 2013 -
2014
* Môn Tập viết lớp 1 có vị trí quan trọng:
- Tập viết là một trong những nội dung có tầm quan trọng đặc biệt ở Tiểu học,
nhất là đối với lớp 1.
- Góp phần rèn luyện một trong những kĩ năng hàng đầu của việc học Tiếng
Việt trong nhà trường.
- Tập viết không những có quan hệ mật thiết tới chất lượng học tập ở các môn
học khác mà còn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho HS những phẩm chất
đạo đức tốt như tính cẩn thận, tính kỉ luật và óc thẩm mĩ.
- Nếu viết chữ đúng mẫu, tốc độ viết nhanh thì HS có điều kiện ghi chép bài tốt
nhờ vậy kết quả sẽ cao hơn. Viết xấu, tốc độ chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất
lượng học tập.
- Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng nói: “Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết
người. Dạy cho HS viết đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho
các em tính cẩn thận, lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy và bạn
đọc bài vở của mình”
- Từ năm 2001, chương trình tập viết hiện hành của Bộ GD và ĐT chỉ đạo
nâng cao chất lượng dạy chữ viết. Hướng chỉ đạo chuyên môn các cấp đặc biệt quan
tâm đến chất lượng rèn chữ viết của HS. Vì vậy vấn đề rèn chữ viết đẹp cho HS luôn
được đề cập và mang tính cấp bách đối với các thầy cô trực tiếp giảng dạy. Vì thế

cho nên khối 1 chúng tôi đã đưa ra một số kinh nghiệm giảng dạy môn tập viết lớp
1.

* Đặc điểm tâm sinh lý của HS lớp 1
- HS lớp 1 còn rất non nớt, chuyển từ hoạt động vừa học vừa chơi ở mẫu giáo
sang hoạt động học tập là chủ yếu nên khả năng tập trung của trẻ kém, tay trẻ còn
non nớt.
- Về tri giác: thiên về nhận biết tổng quát
- Về cảm giác: chưa phân biệt được dòng kẻ li, đường kẻ li
- Về vận động: chưa quen với việc cầm bút viết, ngồi đúng tư thế
- Về trí nhớ: lần đầu tiên tập viết nhớ lâu nhưng chưa biết kĩ thuật viết
* Những thuận lợi và khó khăn khi dạy môn tập viết:
+ Thuận lợi:
Ban Giám hiệu nhà trường rất quan tâm đến học sinh lớp 1, các em được học
môi trường khang trang sạch sẽ, ngồi học bàn ghế chuẩn đối với lứa tuổi của các em.
Được sự quan tâm của phụ huynh học sinh, các em có đủ sách vở, đồ dùng học tập
theo yêu cầu của giáo viên.
Phòng thư viện cung cấp đủ đồ dùng: như bộ chữ dạy tập viết chữ thường và
chữ hoa, mỗi lớp đều có bảng chữ cái theo mẫu chữ quy định của Bộ Giáo dục và
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 2
Đào tạo.
+ Khó khăn:
- HS lớp 1 còn rất nhỏ tuổi, hoạt động học tập là hoạt động mới được hình
thành
- Độ cong cột xương sống của HS ở cổ, ở ngực, ở thắt lưng đang được hình
thành
- Tri giác của học sinh thiên về nhận biết tổng quát, kỹ thuật viết chữ không
tránh khỏi những lúng túng khi viết. Vì vậy rèn cho HS viết đúng, viết đẹp là rất khó
khăn. Chính vìvậy tôi đã mạnh dạn trình bày một số kinh nghiệm giảng dạy
môn tập viết lớp 1 .

- Chữ viết là một công cụ để giao tiếp và trao đổi thông tin, là phương tiện để
ghi chép và tiếp nhận những tri thức văn hoá, khoa học và đời sống. Do vậy ở
trường Tiểu học việc dạy học sinh viết chữ và làm chủ được công cụ chữ viết để
phục vụ cho học tập giao tiếp là yêu cầu quan trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt.
Đặc biệt là học sinh lớp 1 việc học chữ viết lúc bắt đầu đến trường là vô cùng quan
trọng.
- Việc rèn chữ cho học sinh là biểu hiện của nết người. Góp phần rèn những
phẩm chất như tính cẩn thận, lòng yêu thích cái đẹp, tinh thần trách nhiệm, ý thức tự
trọng và thái độ tôn trọng người khác.
1. THỰC TRẠNG CHỮ VIẾT CỦA HS:
a. Ưu điểm
- Nhìn chung học sinh lớp 1 mới đến trường bắt đầu học viết nắm được quy
trình viết, biết cách viết chữ ghi âm Tiếng Việt
- Về cơ bản, các em đã viết đúng mẫu các chữ cái để ghi âm, vần, tiếng và đảm
bảo đúng cỡ chữ quy định.
- Khi viết các em đã thể hiện được tính thẩm mĩ, biết cách trình bày một bài
viết.
- Tốc độ viết về cơ bản đã đạt được ở mức yêu cầu quy định.
b. Tồn tại
- Một bộ phận không nhỏ học sinh viết chữ chưa đúng mẫu các chữ cái để ghi
âm, vần, tiếng, không đúng cỡ chữ (độ cao, độ rộng) ghi dấu thanh không đúng vị
trí.
VD: + HS thường viết sai mẫu chữ, nhất là những chẽ dễ lẫn như: n với u; ô
với â; s với r; tr với th; k với h …
+ Dấu thanh ghi không đúng vị trí như thừơng, phựơng, ngòai, qủa
- Một số HS chưa nắm chắc luật chính tả nên còn viết sai chính tả: ge, nge, ci
…
- Phần lớn HS viết chữ chưa đẹp (chưa có tính thẩm mĩ) các nét chữ, con chữ
chưa đều, sự kết hợp các con chữ chưa hài hoà, mềm mại, chữ viết nghiêng ngả (lúc
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 3

viết bên phải, lúc viết bên trái) một cách tuỳ tiện. Một số HS chưa biết cách trình
bày 1 bài viết sao cho cân đối lại khoảng cách các vần, các từ xa.
2. NGUYÊN NHÂN:
- Trước hết là do nhận thức của người dạy và học, nhận thức của cha mẹ HS
chưa thấy hết vị trí, tầm quan trọng của sự tác động qua lại giữa các môn học.
- Trong giờ tập viết GV chưa hướng dẫn một cách cơ bản, tỉ mỉ về việc viết
đúng mẫu, chữ viết chưa đúng quy trình từ nét đầu tiên đến khi kết thúc một con
chữ.
- Đối với HS lớp 1, học viết là một quá trình phức tạp. Mỗi chữ viết của các
em là cả một phát minh. Muốn viết được các chữ em phải vận dụng óc quan sát, sự
chú ý của mình để phân tích các đường nét cấu tạo thành chữ cái, cách nối các con
chữ trong 1 tiếng hay 1 từ, cách sắp xếp các từ trong câu. Đôi tay của HS lớp 1 đang
phát triển, nhiều chỗ còn là sụn nên cử động của các ngón tay vụng về, yếu, chóng
mỏi. Khi cầm bút các em có tâm lý sợ rơi, cầm bút chặt, các cơ tay căng khó di
chuyển, dường như các em viết toàn thân chứ không phải viết bằng tay, khi viết
mím môi, mím lợi, tròn mắt. HS viết rất khó khăn, viết chậm và một bộ phận không
nhỏ HS viết chữ chưa đúng mẫu các chữ cái để ghi âm, vần, tiếng, không đúng cỡ
chữ (độ cao, độ rộng, khoảng cách giữa các con chữ và giữa các chữ thường quá hẹp
hoặc quá rộng). Ghi dấu thanh không đúng vị trí.
- Một nguyên nhân nữa đó là để hoàn thành khối lượng kiến thức bài học, bài
viết ngày càng nhiều, các em phải tăng tốc độ viết trong một giờ học, giờ làm bài
nên chữ viết không nắn nót, không đúng quy trình, kích cỡ, khoảng cách giữa các
chữ không đều.
3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP CỤ THỂ:
* Trước hết giáo viên cần làm cho HS và cha mẹ HS phải nhận thức được tầm
quan trọng của môn tập viết
- Muốn HS viết đúng, đẹp phải có sự công phu của GV theo 1 phương pháp
khoa học và kinh nghiệm đã được đúc kết cùng với sự kèm cặp thường xuyên, sâu
sát của các bậc phụ huynh, sự nỗ lực của mỗi HS
- Tạo phong trào thi đua giữ vở sạch viết chữ đẹp

- Trong giờ tập viết GV hướng dẫn HS tuân thủ nghiêm ngặt và thực hiện đúng
các nguyên tắc về tư thế ngồi viết, cách đặt bút, cách để tay, bài viết phải đảm bảo
yêu cầu, ánh sáng và thuận chiều khi viết đưa đúng bút từ trái sang phải, từ trên
xuống dưới không ấn ngòi bút mạnh vào mặt giấy.
- Ngay từ đầu hè GV phải rèn luyện từng nét, phải đi sâu đi sát, phát hiện
những em viết chữ đẹp để bồi dưỡng
- Khi viết luôn luôn sửa và uốn nắn những chữ viết xấu và sai
- Hướng dẫn HS ngồi đúng tư thế, đẹp khen và động viên em viết đúng, đẹp
* Khi dạy tập viết GV phải phối hợp các phương pháp dạy học để tiết học
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 4
có hiệu quả
* Chữ mẫu là hình thức trực quan ở tất cả các bài tập viết, là điều kiện đầu tiên
để các em viết đúng. Chữ viết mẫu phải đúng quy định, rõ ràng sạch đẹp. Chữ mẫu
phải phóng to giúp HS quan sát tại điều kiện phân tích hình dáng, độ cao độ rộng,
các nét cơ bản. GV đưa mẫu chữ phóng to và dùng thước chỉ cho HS dễ quan sát
từng nét.
- Chữ viết mẫu của GV trên bảng chính là nội dung dạy học, là phương pháp
trực quan, là mẫu mực cho HS noi theo. Do vậy chữ GV viết trên bảng phải đúng,
đẹp.
* Phương pháp này được sử dụng chủ yếu ở đầu của tiết học GV dẫn dắ HS
tiếp xúc với các chữ cái sẽ học bằng 1 hệ thống câu hỏi, từ việc hỏi các nét, cấu tạo
chữ cái, độ cao, kích thước chữ cái đến việc so sánh các nét giống nhau giữa con
chữ đã học với con chữ đã phân tích.
* Muốn HS viết đúng, viết đẹp HS chỉ có một con đường là luyện tập. GV
hướng dẫn HS luyện tập thực hành từ thấp đến cao để HS dễ dàng tiếp thu. Lúc đầu
là việc viết đúng hình dáng, cấu tạo, kích thước các cỡ chữ, sau đó là viết đúng dòng
và đúng tốc độ quy định. Việc rèn luyện kĩ năng viết chữ phải được tiến hành đồng
bộ lớp cũng như ở nhà, phân môn tập viết cũng như ở các phân môn Tiếng Việt
khác. Khi HS luyện tập viết chữ GV cần luôn luôn chú ý uốn nắn để các em cầm bút
đúng quy định. Bài viết đẹp phải đi kèm với tư thế ngồi đúng, rèn cho HS viết đẹp

mà quên đi việc uốn nắn cách ngồi viết là một thiếu sót lớn của GV.
- Muốn viết nhanh phải nắm được kĩ thuật viết liền mạch và kĩ thuật sử dụng
nét bút phải nối liền liên tục không bị đứt quãng giữa các nét trong một chữ. Thông
thường viết một nét chữ nét bút liền mạch từ đầu đến cuối sau đó nhấc bút viết dấu
phụ. Vị trí dấu thanh đặt bút trên hoặc dưới âm chính
* Lựa chọn các hình thức luyện tập trong quá trình rèn chữ viết cho HS
+ Luyện viết bảng con
+ Luyện viết trong vở tập viết
+ Luyện phải thường xuyên trong các môn học khác
- Muốn hoạt động viết đúng và đẹp không phải ngày một, ngày hai mà làm
được ngay, nó đòi hỏi phải có một quá trình rèn rũa lâu dài. Trước hết phải có sự
dạy dỗ công phu của các thầy cô giáo theo một phương pháp khoa học kinh nghiệm
đã được đúc kết cùng với sự kèm cặp thường xuyên, sâu sát của các bậc phụ huynh,
sự nỗ lực kiên trì của mỗi học sinh.
Qua nhiều năm giảng dạy lớp 1 chúng tôi đã đạt được những kết quả bước đầu
nhờ kiên trì thực hiện một số biện pháp sau:
* Chuẩn bị: Để một giờ tập viết thành công trước tiên phải có sự chuẩn bị chu đáo
về cơ sở vật chất.
1.1. Giáo viên
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 5
- Kẻ bảng lớp theo đơn vị ô ly chuẩn bị theo vở tập viết của học sinh
- Phôtô cho mỗi học sinh một tờ chữ mẫu các chữ cái viết thường theo quy
định của Bộ giáo dục năm 2002-2003 để phụ huynh phối hợp cùng nhà trường dạy
con em mình cho thống nhất.
- Ngay từ những ngày đầu, giáo viên phải cho học sinh nắm chắc các đường kẻ
ngang, dọc các đường ly, dòng ly, cách chia ô thành những điểm chuẩn để viết.
Ví dụ: + Đường kẻ số
1.2. Học sinh
+ Bảng con
- Mua đồng loạt bảng con (có dòng ly dọc, ngang) theo mẫu vở tập viết để học

sinh quen với việc xác định các điểm chuẩn từ bảng đến vở cũng giống nhau
- Hộp phấn có khăn bông nhỏ, hơi ẩm (không dùng khăn lau có nhiều ly lông
hoặc mút để lau bảng)
+ Bút chì
- Chuẩn bị bút chì hơi nhọn, đúng tầm (nếu bút chì nhọn và cứng quá nét sẽ
mảnh, đôi khi còn chọc thủng cả giấty hoặc nếu nét chì quá to và mềm nét chẽ sẽ to
quá cỡ, học sinh khó viết được chuẩn các nét)
+ Vở viết:
- Phải là loại vở có kẻ ô vuông, ô ly dọc, ngang để học sinh dễ xác định điểm
chuẩn, dễ ước lượng độ rộng các nét khi viết (Từ điểm bắt đầu đến điểm kết thúc)
* Bồi dưỡng cho học sinh lòng say mê, tinh thần quyết tâm rèn chữ viết
Tôi thường kể cho các em nghe gương rèn chữ của ông Cao Bá Quát ngày xưa,
gương rèn chữ của học sinh những năm trước. Cho học sinh xem vở rèn chữ của
thầy, của những học sinh tiêu biểu từ những năm trước. Qua những mẩu truyện, qua
thực tế được nhìn những trang vở trước và sau khi rèn chữ của thầy, các bạn, cá em
có thêm tin tưởng và thêm quyết tâm say mê rèn luyện chữ viết.
Ngoài ra tôi còn phôtô tới tận tay từng học sinh những trang vở viết chuẩn mực
của học sinh trong lớp hoặc học sinh những năm trước để học sinh và phụ huynh
cùng nêu cao quyết tâm rèn chữ bằng bạn.
Bồi dưỡng cho học sinh một số đức tính và thái độ cần thiết trong việc rèn
luyện chữ viết như lòng say mê, ý trí quyết tâm, tính cẩn thận, chính xác, có óc thẩm
mỹ, lòng tự trọng, tạo được hứng thú cho học sinh hăng say tập viết và có ý thức
viết đúng và đẹp. Vì nếu ở lớp 1 đã viết hỏng, viết xấu thì lên các lớp trên khó viết
đúng, viết đẹp được.
* Phân loại các chữ cái thành các nhóm:
Nếu cùng một lúc đòi hỏi các em viết đúng và đẹp ngay tất cả các loại chữ là
không thực tế và khó thực hiện được (vì học sinh chưa nắm chắc kỹ thuật viết chữ
này đã chuyển sang chữ khác). Do vậy tôi đã phân loại chữ viết thành các nhóm chữ
có cấu tạo gần giống nhau về cách viết, mỗi tuần rèn một nhóm nhất định, rèn viết
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 6

đúng, đẹp nhóm chữ này mới chuyển sang rèn nhóm chữ khác nên mỗi nhóm chữ
học sinh được rèn rất tỉ mỉ và chi tiết.
Muốn dạy chữ viết trước tiên phải giới thiệu cho học sinh nắm chắc các nét cơ
bản tạo nên con chữ khi viết.
Các nét cơ bản:
- Nét cong (kín, hở)
- Nét thẳng (đứng, nghiêng)
- Nét khuyết (trên, dưới)
- Nét hất, nét thắt
- Nét móc (ngược, xuôi, móc hai đầu)
- Nét xiên (trái, phải)
- Các nét phụ
Căn cứ vào đặc điểm cấu tạo các nét và mối quan hệ về cách viết các chữ cái,
tôi chia ra các nhóm chữ như sau:
Nhóm 1: Gồm 8 chữ cái
Trọng tâm rèn luyện là các nét móc: Móc ngược, móc xuôi, móc hai đầu. Độ
cao các con chữ đều cao 2 dòng ly, riêng con chữ (T) cao3 dòng ly. Từ các nét cơ
bản trên, nếu viết đẹp 8 chữ cái ở nhóm 1 học sinh sẽ dễ dàng viết được các chữ cái
khác ở nhóm 2.
Nhóm 2 : Gồm 6 chữ cái
Sáu chữ cái đều giống nhau ở nét cơ bản là nét khuyết (trên, dưới). Độ cao các
con chữ đều cao 5 dòng ly.
Để viết đúng nhóm chữ này trước tiên phải dạy viết từ nét sổ dọc, học sinh viết
được nét sổ ngay ngắn mới tiến hành dạy viết nét khuyết.
Khi viết được các chữ cái ở nhóm 1, 2 học sinh viết các chữ cái khác có phần
thuận lợi hơn.
Nhóm 3 : Gồm 15 chữ cái
Nhóm chữ này giống nhau ở nét cơ bản là nét cong (kín, hở). Độ cao các con
chữ là 2 ly, riêng con chữ d, đ, p, q cao 4 ly. Loại chữ này nhiều người nghĩ là đơn
giản nhưng thực tế hầu hết học sinh viết sai từ chữ o.

Vậy phải dạy viết như thế nào cho đúng kỹ thuật và học sinh dễ vận dụng viết
đúng và đẹp.
* Chú ý kỹ thuật viết:
- Mẫu chữ: Giáo viên phải coi việc trình bày trên là trang viết mẫu mực của mình
cho học sinh noi theo. Do vậy chữ viết của giáo viên phải đúng, rõ, đẹp và ngay
ngắn, đúng kỹ thuật, đúng quy trình. Ngay cả khi chấm điểm và ghi lời nhận xét vào
bài làm của học sinh và khi viết bảng
Thế nào là viết đúng? Đúng theo chữ viết mẫu ở vở viết của học sinh đúng về
chiều cao (mấy ly?) độ rộng (mấy ô?) đúng từ điểm bắt đầu đến điểm kết thúc của
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 7
các con chữ trong một chữ ở vị trí nào của ô. Để thực hiện được điều đó tôi phải tốn
rất nhiều thời gian trong việc viết mẫu cho học sinh. Chấm điểm chuẩn theo mẫu
chữ vào vở tập viết để học sinh biết dựa và đó tự xác định điểm chuẩn quy trình viết
của từng nét, từng con chữ tiếp theo.
Ở bảng con tôi cũng hướng dẫn học sinh xác định các điểm chuẩn như ở vở tập
viết để học sinh làm quen dần với việc xác định các điểm chuẩn một cách thống nhất
(ở bảng, vở)
Cách xác định các điểm chuẩn của từng con chữ như sau:
Để học sinh tập xác định điểm viết tôi dạy học sinh chấm điểm chuẩn một số
nét chữ cơ bản ở từng nhóm, sau đó học sinh sẽ dựa vào các nét chữ đã học ở nhóm
trước để hoàn chỉnh con chữ.
Nhóm 1: 8 chữ cái ở nhóm 1 phải được dạy trước tiên vì nhóm chữ này các con
chữ không phải dựa vào các nét chữ ở nhóm 2, 3.
Về cơ bản của nhóm 1 là các nét móc (xuôi, ngược, móc hai đầu) nét hất nên
tôi chỉ hướng dẫn học sinh chấm điểm chuẩn của nét móc.
* Móc ngược (5 con chữ) tôi chỉ dạy học sinh chấm điểm chuẩn của con chữ i,
dự vào chữ i học sinh sẽ dễ dàng viết được con chữ t.
(Chỉ cần dạy chấm điểm chuẩn của con chữ t)
* Móc xuôi và móc 2 đầu: (có 3 con chữ)
Chỉ cần chấm điểm con chữ n.

Nhóm 2: 6 chữ cái giống nhau cơ bản ở nét khuyết trên, dưới, còn các nét móc
đã được học ở nhóm 1.
* Nét khuyết trên có 4 con chữ:
Chỉ cần dạy chấm điểm chuẩn con chữ
* Nét khuyết dưới có 2 con chữ:
Chỉ cần dạy chấm điểm chuẩn con chữ g
Nhóm 3: có 15 con chữ cái giống nhau căn bản là nét cong (kín, hở) còn các
móc, nét hất, các em đã được học ở nhóm 1,2.
Tôi chỉ dạy chấm điểm chuẩn 2 con chữ o và a.
Dựa vào 2 con chữ này học sinh dễ dàng tự chấm điểm chuẩn của các con chữ
khác.
* Né cong, hở có 5 con chữ
* Còn chữ p là các nét chữ đã được học, giáo viên chỉ hướng dẫn là học sinh tự
viết được.
Như vậy với mỗi nhóm chữ tôi chỉ dạy chấm điểm các nét cơ bản, sau đó học
sinh sẽ biết tự chấm điểm chuẩn ở các chữ khác cùng nhóm bằng cách tương tự.
Việc dạy học sinh chấm các điểm chuẩn tưởng trừng rất khó khăn, rối mắt,
nhưng không chỉ sau 2 ngày dạy là học sinh đã biết tự xác định các điểm chấm một
cách chính xác. Tuy nhiên ở 2 ngày đầu giáo viên phải thật sự vất vả. Khi đã chấm
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 8
mẫu từng điểm trên bảng song, giáo viên phải kiểm tra điểm chấm của từng học sinh
xem đã chấm đúng vị trí chưa? (Có thể cho học sinh đổi bảng tự kiểm tra) rồi mới
tiến hành viết từng nét, từng con chữ. Việc chấm điểm chuẩn khi viết sẽ rút ngắn lời
hướng dẫn dài dòng của giáo viên.
Khi học sinh có thói quen xác định đúng các nét trong một con chữ thì sẽ dễ
dàng xác định đúng cách viết và khoảng cách các con chữ kết hợp trong một chữ sau
này.
- Hướng dẫn viết: Công việc chuẩn bị của giáo viên dù có kỹ lưỡng đến đâu
mà thiếu bước hướng dẫn viết thì tiết dạy đó không bao giờ thành công. Phần hướng
dẫn viết về cơ bản bao giờ cũng có hệ thống câu hỏi như sau: (ví dụ dạy bài chữ b)

- Con chữ (b) gồm mấy nét? Là những nét nào?
+ Nhận xét độ cao, chiều rộng của con chữ
+ Chữ bé được viết bằng mấy con chữ? Khoảng cách giữa các con chữ cách
nhau bao nhiêu con chữ?
- Nhận xét độ cao của các con chữ? Vị trí dấu thanh?
Tuy nhiên từng bài mà giáo viên phải có hệ thống câu hỏi hợp lý với nội dung
của từng bài viết.
Công việc cuối cùng là giáo viên que chỉ đồ từng nét chữ đã viết mẫu trên bảng
từ điểm bắt đầu từ điểm kết thúc của từng chữ thật chậm để học sinh quan sát quy
trình viết của từng con chữ rồi thực hành luyện viết vào bảng con và vào vở (đây là
việc làm hàng ngày mà cô giáo nào cũng phải làm nên tôi không cần nêu chi tiết)
- Tư thế viết: Đây là nhu cầu không kém phần quan trọng trong một giờ tập
viết mà không ít giáo viên đã bỏ qua hoặc hướng dẫn chưa đến nơi đến chốn dẫn
đến tình trạng các em ngồi viết chưa đúng tư thế (nghiên bên phải, bên trái) cách để
vở, để tay, cách cầm bút chưa khoa học, chưa hợp lý dẫn đến việc học sinh dễ mỏi
dễ chán nản nên viết chữ cẩu thả, tuỳ tiện.
Vì vậy cần phải hướng dẫn tư thế ngồi viết đúng quy cách cho học sinh như
sau:
- Ngồi ngay ngắn, thẳng cột sống, vai ngang bằng, ngực cách mép bàn ít nhất 1
com (tránh tỳ ngực vào bàn dễ mắc bệnh tim phổi)
- Chân gập thành vuông góc
- Đầu cúi hơi nghiêng
- Mắt cách vở khoảng 20-30cm
- Tay trái giữ chặt mép vở, tay phải cầm bút bằng 3 đầu ngón tay, ngón trỏ để
cách đầu quản bút 1 cm( khoảng 1 đốt ngón tay) vở nên để hơi chếch về bên trái từ
15-20 độ so với mép bàn, cầm bút xuôi theo chiều ngòi, bút nghiêng so với mặt giấy
khoảng 45 độ, khi viết đưa bút từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, không ấn mạnh
ngòi bút xuống giấy.
Hiện nay nhiều giáo viên không chú ý hướng dẫn và rèn cho học sinh cách cầm
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 9

bút, để vở nên rất nhiều em cầm bút và tư thế ngồi sai lệch rất đáng lo ngại. Vì vậy
việc chỉnh sửa tư thế viết cho học sinh phải được đề cập đến thường xuyên trong
từng giờ tập viết.
- Tổ chức tốt phong trào thi viết chữ đẹp: Để khí thế rèn chữ viết sôi nổi tôi
thường xuyên động viên khuyến khích, khích lệ học sinh bằng cách thưởng ngay 1
quyển vở cho em nào đạt điểm 9 tập viết, em đạt điểm 10 sẽ được thưởng 1 cái bút.
Hình thức khích lệ này đã tạo cho học sinh một ý thức quyết tâm rèn luyện chữ viết
trong từng giờ tập viết để được thưởng.
Hàng tuần tôi đều tổng kết, tuyên dương những học sinh đạt nhiều điểm cao
môn tập viết.
Mỗi tháng một lần đánh giá, xếp loại vở sạch chữ đẹp cho học sinh sau đó tổ
chức một giờ thi viết chữ đẹp trong lớp để chọn ra bài viết đẹp nhất 9 chuẩn mực và
có phần thưởng xứng đáng cho học sinh đạt giải, phôtô bài viết đẹp gửi cho từng
học sinh tham khảo học tập.
Phát động trong học sinh khẩu hiệu:
“Mỗi chữ viết đẹp là một bông hoa
Mỗi trang vở là một vườn hoa tươi”
Mỗi học sinh có riêng 1 quyển vở ôly, mỗi ngày các em viết 1, 2 chữ cái cùng
nhóm, tiến tới viết 1 từ, một câu rồi 2, 3 câu hoặc trình bày một bài toán …
Đến ngày 20-11 học sinh chọn những quyển vở sạch, chữ đẹp và trình bày đẹp
làm món quà kính tặng thầy cô nhân ngày 20-11. Bằng tình cảm kính trọng thầy cô,
các em thi nhau rèn luyện chữ viết, kiến thức được nâng lên.
Mặt khác phải tiếp tục duy trì và đẩy mạnh phong trào thi “Vở sạch chữ đẹp”
ở tất cả các môn.

* Nói tóm lại :Muốn thành công trong việc rèn chữ cho học sinh lớp 1. Chúng
tôi đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp để phổ biến kinh nghiệm trong thực tế:
1. Giáo viên cần khảo sát phân loại chữ viết của HS thành những nhóm chính
để có kế hoạch rèn chữ cho từng đối tượng cho từng học sinh.
+ Nhóm viết chữ đúng mẫu, trình bày sạch đẹp

+ Nhóm viết sai mẫu: Nét ngửa, mất nét, chữ nhọn, gãy nét, đánh dấu sai,
khoảng cách quá gần, quá xa.
2. Cần tìm hiểu nguyên nhân vì sao học sinh viết chưa đẹp, chưa đúng (có thể
do tư thế ngồi, do cách cầm bút, do thiếu thận trọng không tập trung …)
Từ đó tìm ra biện pháp giúp đỡ học sinh khắc phục yếu điểm.
3. Sắp xếp chỗ ngồi thuận tiện để kèm cặp các em
(Ví dụ: Em viết xấu, viết chậm nên cho ngồi đầu bàn để giáo viên uốn nắn, sửa
sai) đồng thời quan tâm đến thay đổi vị trí của học sinh trong lớp theo định kỳ.
4. Chữa lỗi sai khi học sinh viết bảng con thật tỉ mỉ, chu đáo, có như vậy khi
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 10
viết bài trong vở kết quả sẽ cao hơn.
5. Phát động phong trào thi đua giữ vở sạch, viết chữ đẹp và hình thành nề nếp
ngay từ đầu học sinh mới vào lớp 1.
6. Rèn vở sạch: Phải luôn luôn giữ vở sạch. Trước khi viết phải rửa tay sạch,
vở phải có tờ giấy lót tay, giở vở nhẹ nhàng, không gập vở, không bơm mực nhiều
quá, không vẩy mực. Viết xong để vở khô mới gấp vở tránh nhoè mực.
7. Trang bị cho mỗi học sinh bảng mẫu chữ cái và trình bày một bài mẫu chuẩn
phát cho học sinh để luyện tập theo mẫu. Phôtô hình vẽ tư thế ngồi viết, cách cầm
bút gửi cho phụ huynh học sinh yêu cầu dán ở góc học tập.
8. Đầu năm họp phụ huynh, giáo viên phối hợp với phụ huynh học sinh chuẩn
bị cho học sinh đầy đủ bảng, giẻ lau, bút chì, bút mực, vở giáo viên yêu cầu.
9. Giáo viên thống nhất quy đinh cho học sinh cả lớp dùng cùng loại vở, bút
cùng một loại cỡ vừa tay của học sinh, phấn mềm không bụi, mực tím hoa sim, bảng
đen cùng loại có kẻ ô li rõ ràng.
10. Bên cạnh đó giáo viên cần đầu tư nghiên cứu, soạn, giảng và chuẩn bị chu
đáo thật mẫu mực, làm gương cho học sinh noi theo.
- GV cần có lòng kiên trì tận tình. Sự nhiệt tâm chu đáo, GV là một trong
những yếu tố đảm bảo thành công của giờ tập viết.
Là giáo viên lớp 1 – là nền móng của bậc Tiểu học, tôi tự thấy mình không
ngừng học tập để nâng cao trình độ chuyên môn, luôn nghiên cứu học hỏi để có

phương pháp dạy học tốt, nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh.

Nguyễn Thị Lệ Hằng – Khối trưởng khối 1
Liên hệ: facebook.com/nguyenvanthevn Page 11