Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 0/106
TRƢƠ
̀
NG ĐA
̣
I HO
̣
C KINH TÊ
́
KHOA ĐA
̀
O TA
̣
O SAU ĐA
̣
I HO
̣
C
LƠ
́
P CAO HO
̣
C KHO
́
A 19
TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU CÁC
NƢỚC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO THỊ
TRƢỜNG TRÁI PHIẾU VIỆT NAM
Giảng viên : TS. Nguyễn Thị Uyên Uyên
Nhóm thực hiện : Nhóm 06
Lơ
́
p : K19 - Đêm 2 – Ngân hàng
Tp.HCM, thng 08 năm 2010
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 1/106
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 3
CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ TRÁI PHIẾU VÀ THỊ TRƢỜNG
TRÁI PHIẾU 4
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ TRÁI PHIẾU 4
1.1.Khái niệm về trái phiếu 4
1.2 Đặc điểm của trái phiếu 4
1.3. Phân loại trái phiếu 5
5
5
1.4. Phƣơng thức phát hành trái phiếu 8
1.5. Xếp hạng tín nhiệm đầu tƣ trái phiếu 10
10
10
11
11
11
11
2. CƠ SỞ LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU 12
2.1 Khái niệm và phân loại thị trƣờng trái phiếu 12
2.2 Các chủ thể tham gia vào thị trƣờng trái phiếu 13
13
13
14
15
2.3 Vai trò của thị trƣờng trái phiếu 15
15
16
16
16
CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU MỘT SỐ NƢỚC TRÊN
THẾ GIỚI VÀ THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU VIỆT NAM 17
1Thực trạng thị trƣờng trái phiếu ở một số nƣớc trên thế giới 17
1.1 Xu hƣớng chung của thị trƣờng trái phiếu quốc tế sau khủng hoảng kinh tế toàn
cầu năm 2008 17
1.2 Thị trƣờng trái phiếu Trung Quốc 20
20
21
31
1.3 Thị trƣờng trái phiếu Hàn Quốc 34
34
35
44
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 2/106
1.4 Thị trƣờng trái phiếu Singapore 44
44
47
1 61
2.Thực trạng thị trƣờng trái phiếu của Việt Nam trong thời gian qua 63
2.1 Sự ra đời, hình thành và phát triển của thị trƣờng trái phiếu Việt Nam 63
2.2 Thực trạng thị trƣờng trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam 64
64
68
69
2.3 Thực trạng thị trƣờng trái phiếu Chính phủ Việt Nam 71
71
75
2.3.2.1 75
2.3.2.2 Tình hìn 76
77
2.4 Vai trò của thị trƣờng Trái phiếu Việt Nam 79
3. So sánh thị trƣờng trái phiếu Việt Nam và thị trƣờng trái phiếu Trung Quốc, Hàn
Quốc, Singapore 80
3.1 Điểm tƣơng đồng giữa các thị trƣờng trái phiếu 80
3.2 Điểm khác nhau giữa các thị trƣờng trái phiếu 81
81
82
83
84
CHƢƠNG III: BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆC PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG
TRÁI PHIẾU TẠI VIỆT NAM 87
1. Bài học kinh nghiệm cho thị trƣờng trái phiếu Việt Nam 87
2. Định hƣớng phát triển thị trƣờng trái phiếu Việt Nam 90
90
91
92
92
2.3.2. 95
3. Đề xuất giải pháp phát triển thị trƣờng trái phiếu Việt Nam 96
KẾT LUẬN 103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 104
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 3/106
LỜI MỞ ĐẦU
. trái
.
Tvà
.
. M
. V tính thanh
trên
Thực trạng thị trƣờng trái phiếu các nƣớc và bài học kinh nghiệm cho thị trƣờng trái
phiếu Việt Nam. này, Nhóm
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 4/106
CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ TRÁI PHIẾU VÀ THỊ TRƢỜNG
TRÁI PHIẾU
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ TRÁI PHIẾU
1.1. Khái niệm về trái phiếu
Trái phiếu là một loại chứng khoán nợ do chủ thể phát hành, xác nhận nghĩa vụ trả
cả gốc và lãi của chủ thể phát hành đối với ngƣời sở hữu trái phiếu.
Tại Việt Nam, t-
l
-
rái
C
).
khoán. Tp
1.2 Đặc điểm của trái phiếu
gh
Mệnh gi
Lãi suất : Là
Lãi
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 5/106
Lãi c quy
Công thức tính số tiền lãi tri phiếu ( tri tức ) như sau:
Số tiền lãi trái phiếu = Mệnh giá trái phiếu x Trái suất
Giá mua
c).
Kỳ hạnphát hành hoàn
Trái
dài
1.3. Phân loại trái phiếu
1.3.1 Phân loại trái phiếu theo hình thức phát hành
Tri phiếu :
ghi danh (Name Bond, Registered Bond ).
Trái phiếu vô danh
mang
.
Trái phiếu ghi danh (Name Bond, Registered):
chi
1.3.2 Phân loại theo chủ thể phát hành
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 6/106
:
Trái phiếu Chính phủ và chính quyền địa phƣơng
toàn n
Trái phiếu Chính phủ đƣợc chia thành
Tín phiếu kho bạc
Tri phiếu kho bạc trung và dài hạn
t
Trái phiếu chính quyền địa phƣơng
Trái phiếu công ty (Doanh nghiệp) –
,
Các loại trái phiếu công ty đặc trƣng bao gồm:
Tri phiếu có thể mua lại trước hạn
.
Tri phiếu có thể chuyển đổi (Convertible Bond):
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 7/106
lúc phát hành t
Tri phiếu kèm chứng quyền
Tri phiếu đảm bảo (Secured Bond): Là lo
Tùy theo hình thức trái phiếu đƣợc bảo đảm , ngƣời ta chia ra làm ba loại trái phiếu
đảm bảo chủ yếu là:
Tri phiếu có tài sản cầm cố
Tri phiếu có tài sản thế chấp (Collateral Trust Bond
Tri phiếu không đảm bảo
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 8/106
ty
Tri phiếu thu nhập
thu
Tri phiếu không có phiếu trả lãi
lãi là l
ch
.
Tri phiếu Seri
Tri phiếu đầu cơ (
1.4. Phƣơng thức phát hành trái phiếu
Phát hành nội địa:
Đối với tri phiếu chính phủ
Chính -CP ngày
Tín phiếu kho bạc
Tri phiếu kho bạc:
B
át hành.
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 9/106
Trái phiếu công trình trung ƣơng
Đối với trái phiếu công ty:
- Doanh
(BCTC
;
Công khai thông tin phát hành rõ ràng;
Phƣơng thức phát hành trái phiếu công ty có thể gồm có một hoặc nhiều các phƣơng
thức sau
Phát hành trái phiếu quốc tế:
trái phiếu quốc tế Chính phủtrái phiếu
quốc tế doanh nghiệp). -Trái
1.
2.
3.
4.
hành.
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 10/106
5.
6.
Nam.
7.
Cc phương thức pht hành tri phiếu quốc tế:
and depository). Công ty
.
1.5. Xếp hạng tín nhiệm đầu tƣ trái phiếu
1.5.1 Khái niệm xếp hạng tín nhiệm đầu tƣ trái phiếu
Xếp hạng tín
nhiệm là sự đánh giá hiện thời về mức độ sẵn sàng và khả năng trả (gốc, lãi) đối với
chứng khoán nợ của một nhà phát hành trong suốt thời gian tồn tại của chứng khoán
đó.
,
,
,
.
1.5.2 Tổ chức xếp hạng tín nhiệm đầu tƣ trái phiếu
Tổ chức tham gia đnh gi hệ số tín nhiệm
v
tham gia
Thứ nhất
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 11/106
Thứ hai
Thứ ba
X
khoán
1.5.3 Vai trò của xếp hạng tín dụng
1.5.3.1 Đối với Nhà nƣớc
1.5.3.2 Đối với nhà phát hành:
hì chi phí vay
1.5.3.3 Đối với nhà đầu tƣ
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 12/106
-
ro
2. CƠ SỞ LÝ LUẬN TỔNG QUAN VỀ THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU
2.1 Khái niệm và phân loại thị trƣờng trái phiếu
Thị trƣờng trái phiếu
.
t
còn óng vai trò chà
Thị trƣờng trái phiếu thứ cấp
t
toán.
Thị trường sở giao dịch
Thị trường OTC
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 13/106
2.2 Các chủ thể tham gia vào thị trƣờng trái phiếu
2.2.1 Chủ thể phát hành
Chủ thể phát hành trái phiếu
k
Chính phủ
Các doanh nghiệp, mua
b
n
.
2.2.2 Chủ thể đầu tƣ (Nhà đầu tƣ)
.
Có hai loại chủ thể đầu tƣ, đó là các nhà đầu tƣ cá nhân và các nhà đầu tƣ có tổ
chức
vào ngân hàng
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 14/106
.
2.2.3 Tổ chức trung gian tài chính
.
Tổ chức bảo lãnh pht hành:
khoán
c
.
,
). Nói chung
).
Tổ chức xếp hạng tín nhiệm:
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 15/106
.
Cc trung gian khc như:
Đại diện người sở hữu tri phiếu:
toán v
Cc tổ chức kinh doanh tri phiếu:
2.2.4 Chủ thể quản lý, giám sát hoạt động thị trƣờng trái phiếu
2.3 Vai trò của thị trƣờng trái phiếu
o
. Do v
vai trò ch
2.3.1 Đối với các doanh nghiệp
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 16/106
).
2.3.2 Đối với Chính Phủ
oài
2.3.3 Đối với nền kinh tế quốc dân
2.3.4 Đối với công chúng đầu tƣ
.
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 17/106
CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU MỘT SỐ NƢỚC TRÊN
THẾ GIỚI VÀ THỰC TRẠNG THỊ TRƢỜNG TRÁI PHIẾU VIỆT NAM
1. Thực trạng thị trƣờng trái phiếu ở một số nƣớc trên thế giới
1.1 Xu hƣớng chung của thị trƣờng trái phiếu quốc tế sau khủng hoảng kinh tế toàn cầu
năm 2008
Sau khủng hoảng năm 2008,
Các thị
trƣờng trái phiếu đặc biệt khởi sắc
Tuy nhiên, kinh tế thế giới lại đối mặt với khả năng khủng hoảng nợ của các quốc gia
lớn trên thế giới.
Nợ chính phủ các nƣớc thời hậu khủng hoảng sẽ là vấn đề lớn trên thị trƣờng trái
phiếu
K
Trong
Thống kê nợ Chính phủ ở Châu Âu:
Stt
Quốc gia
%Mức thâm
hụt nền kinh tế
2009
%Nợ nƣớc
ngoài/GDP
2009
Giá trị Nợ nƣớc ngoài
2009
(tỷ USD)
Nguồn
1
11%
83%
(quý 3/2009)
21/05/2010
2
13,6%
170.5%
21/05/2010
3
Anh
425.9%
4
382.2%
Q3/2009)
5
182.5%
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 18/106
Thống kê nợ Chính Phủ tại Châu Á (năm 2009):
Stt
Nền kinh tế
Nợ
Nợ/GDP
Xếp hạng tín nhiệm
D)
(%)
S&P
Moody
Fitch
1
Sri Lanka
18,470
82,9
B
B+
2
506,299
59,6
BBB-
BBB-
3
Philippines
78,273
58,7
BB-
Ba3
BB
4
15,585
52,3
BB
Ba3
BB-
5
Malaysia
101,069
47,8
A-
A3
A-
6
Thái Lan
82,463
45,9
BBB+
Baa1
BBB
7
Pakistan
29,917
45,3
B-
B3
8
Bangladesh
13,903
38,2
9
147,170
33,5
AA-
A+
10
Indonesia
86,191
29,8
BB
Ba2
BB+
11
327,608
28,0
A
A1
A+
12
850,751
18,2
A+
A1
A+
13
Singapore
118
14
BB-
B
Nợ và định mức tín nhiệm của Việt Nam và một số nền kinh tế khác.
Nguồn: Bloomberg.
, 2/2010,
36
5.8% GDP
Chiến lƣợc thoái lui sẽ là chủ đề lớn nhất năm 2010. Các nhà p
-
-
mong muốn chính phủ các nƣớc
giảm thâm hụt
ngân sách và nợ chính phủ, đồng thời kiềm chế sức ép lạm phát trong năm tới.
Nhìn chung, các ngân hàng trung ƣơng đã có những bƣớc đi khá cẩn trọng trong năm
2009 và những tháng đầu năm 2010, chủ động duy trì các chính sách tiền tệ lỏng để thúc
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 19/106
đẩy các nền kinh tế còn “mong manh” nhƣng vừa có động thái thu hẹp dần chính sách
nới lỏng tiền tệ, hạn chế lạm phátC
Q
Chính phủ các nƣớc bán trái phiếu có thu nhập bảo đảm để
trang trãi các khoản thâm hụt ngân sách và giảm nợ chính phủ
Bất chấp các vấn đề nợ ở Châu Âu, các nhà phân tích cho rằng nhu cầu trái phiếu từ
các thị trƣờng đang nổi vẫn mạnh.
Các nhà đầu tƣ sẽ
tập trung vào các nền kinh tế mạnh nhất. Các nƣớc đang phát triển, nhƣ Brazil, Trung
Quốc và Ấn Độ, đƣợc cho là những nƣớc sẽ đƣợc lợi từ sự tập trung này, trong khi
Biểu đồ sự tăng trƣởng thị trƣờng trái phiếu Đông Á
Bảng Giá trị trái phiếu chƣa đến hạn thanh toán tại các quốc gia
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 20/106
Nhìn chung, thị trƣờng trái phiếu tại khu vực Đông Á khả quan hơn, nguyên nhân do
Philipin, Singapore,
Nam.
1.2 Thị trƣờng trái phiếu Trung Quốc
1.2.1 Giới thiệu sự hình thành và phát triển của thị trƣờng trái phiếu Trung Quốc
trãi qua n
Giai đoạn 1-
không
trong
.
Giai đoạn 2
trãi
125%.
Giai đoạn 3:
trãi
trãi
Giai đoạn 4
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 21/106
.
1.2.2 Thực trạng thị trƣờng trái phiếu Trung Quốc
Thị trƣờng trái phiếu của Trung Quốc bao gồm hai thị trƣờng chính: trái
liên ngân hàng - Interbank (TP và
OTC.
, ,
hàng
Thị trƣờng trái phiếu tại Trung Quốc phát triển nhanh chóng.
Doanh thu tại thị trƣờng thứ cấp đang tăng
Số lƣợng nhà đầu tƣ ngày càng tăng. nhanh
S
:
và
Sự đa dạng của các công cụ đang mở rộng
-
Theo DBF cho
GDP trong
Biểu đồ tăng trưởng GDP của Trung Quốc qua cc năm
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 22/106
Bên cạnh đó, Trung Quốc có khả năng kiểm sot .
Biểu đồ CPI của Trung Quốc qua các năm
CPI/PPI
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
99-01
99-05
99-09
00-01
00-05
00-09
01-01
01-05
01-09
02-01
02-05
02-09
03-01
03-05
03-09
04-01
04-05
04-09
05-01
05-05
05-09
06-01
06-05
06-09
07-01
07-05
07-09
08-01
08-05
08-09
差值 PPI(%) CPI(%)
(Nguồn: chinabond.com.cn)
Trong năm 2008, trong khi thị trường chứng khon Trung Quốc đã trở nên cuốn hút và
trở thành mãnh đất màu mỡ để đầu tư. Trong quý
2, quý 3/200804, Ngân hàng
trái
(trong đầu năm) 129.93 (trong đầu tháng mười hai),
.900
.
Tổng gi trị số lượng tri phiếu phát hành ngày càng tăng và tri phiếu ngân hàng
trung ương, định chế tài chính vẫn là sản phẩm chính trên thị trường sơ cấp
t là 6.900 nhân ds
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 23/106
,5
tài chính 1.200 ,3 Ngân hàng
.300
Biểu đồ tỷ trọng các loại trái phiếu năm 2008 tại Trung Quốc
Biểu đồ tỷ trọng trái phiếu trên GDP
Quy mô trái phiếu so với GDP tại Trung Quốc cũng thuộc mức trung bình so với các
quốc gia trong khu vực Châu Á
Các nhà đầu tƣ tổ chức chiếm một tỷ lệ số lƣợng rất nhỏ tại thị trƣờng trái phiếu
Trung Quốc.
:
Thị trường TP các nước & bài học kinh nghiệm cho VN
Nhóm 06-CH ngân hàng K19 Đêm 2 Trang 24/106
Biểu đồ - Quy mô tài sản Quỹ đầu tƣ tại Trung Quốc, 2008
(Đơn vị tính: 100million Yuan, nguồn: Researchchina.com)
Quy mô tổng tài sản cc quỹ đầu tư có sự tăng trưởng hàng thng
Theo Eastmoney, trong quý 1/trong
T
.
1.2.2.1 Thị trƣờng trái phiếu doanh nghiệp:
Thị trƣờng trái phiếu doanh nghiệp Trung Quốc có sự phát triển nhanh chóng đặc
biệt từ sau năm 2006.
Trong năm 2010, sự tăng trƣởng của thị trƣờng trái phiếu doanh nghiệp đƣợc thể
hiện rõ nhất ở Trung Quốc (77,5%), theo ADB .
Mở rộng pháp lý trên thị trƣờng chứng khoán
y,