Tải bản đầy đủ (.pdf) (22 trang)

Tiểu luận mác sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (464.14 KB, 22 trang )

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-------***-------

BÀI TẬP LỚN MÔN: NHỮNG NGUYÊN LÝ
CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨ MÁC- LÊNIN 2
ĐỀ TÀI: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

Họ và tên SV: Nguyễn Thị Kim Anh
Lớp tín chỉ: (216)_30
Mã SV: 11160282
Hà Nội, năm 2017


Mục lục:
A/ Đặt vấn đề/sự cần thiết:...............................................................3
B/ Nội dung:
I/ Khái niệm giai cấp công nhân.....................................................4
a, Quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin về giai cấp công nhân.
b, Định nghĩa giai cấp công nhân.
II/ Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân và sứ mệnh lịch sử đó trong
thời đại ngày nay.................................................................................5
a, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
b, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong thời đại ngày nay.
III/ Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân:......................................................................................................10
a, Địa vị kinh tế- xã hội của giai cấp công nhân trong xã hội tư bản chủ nghĩa.
b, Những đặc điểm chính trị- xã hội của giai cấp cơng nhân.
IV/ Vai trị của đảng cộng sản trong q trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp
cơng nhân...............................................................................................11
a, Tính tất yếu, quy luật hình thành và phát triển đảng của giai cấp công nhân
b, Mối quan hệ giữa đảng cộng sản với giai cấp công nhân.


V/ Liên hệ thực tiễn sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam:..............13
a, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam
b, Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam
c, Vai trị lãnh đạo giai cấp cơng nhân trong cách mạng Việt Nam
d, Những phương hướng, giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam
C/ Kết luận....................................................................................................21
D/ Tài liệu tham khảo...................................................................................22

2


A/ Đặt vấn đề/sự cần thiết:
Chính C.Mác và Ph.Ăngghen chỉ rõ: “Vấn đề là ở chỗ tìm hiểu xem giai cấp vơ
sản thực ra là gì và phù hợp với tồn tại ấy của bản thân nó, giai cấp vơ sản buộc phải
làm gì về mặt lịch sử.” Ta có thể thấy những người lao động sản xuất trong các ngành
sản xuất công nghiệp, dịch vụ công nghiệp hay những người cơng nhân đều có vai trị
sáng tạo chân chính ra lịch sử và là những người giữ vai trò quyết định sáng tạo cơng
cụ sản xuất, gía trị thặng dư và chính trị xã hội. Chủ nghĩa xã hội khoa học là một
trong ba bộ phận cấu thành của chủ nghĩa Mác-Lênin đã nghiên cứu một cách toàn
diện về các quy luật chính trị xã hội của q trình phát sinh, hình thành và phát triển
của các hình thái kinh tế xã hộicộng sản chủ nghĩa. Trong đó, chủ nghĩa xã hội khoa
học đã tập chung nghiên cứu những nguyên tắc căn bản, những điều kiện, con đường,
hình thức, phương pháp đấu tranh của giai cấp công nhân để thực hiện chuyển biến từ
chủ nghĩa tư bản sang chủ nghĩa xã hội.
Từ vai trò to lớn của giai cấp công nhân, việc khẳng định sứ mệnh lịch sử của giai
cấp cơng nhân có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận lẫn thực tiễn và là một trong những
cống hiến vĩ đại của C.Mác.
Trước sự khủng hoảng và sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu và Liên Xô,
nhiều người đã bộc lộ sự dao động và hoài nghi về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.Bọn cơ hội xét lại và các thế lực chống cộng có cơ hội mới để phủ nhận sứ mệnh

lịch sử của giai cấp cơng nhân, vai trị lãnh đạo của Đảng Cộng Sản và chủ nghĩa xã
hội.
Trong giai đoạn mới hiện nay, cơng cuộc cơng nghiệp hố, hiện đại hố đang
diễn ra trên tồn thế giới, chủ nghĩa xã hội đang ở trong thời kỳ thoái trào, thời đại
ngày nay vẫn đang là thời đại quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội trên
3


phạm vi tồn thế giới cịn đang có nhiều biến động, tiêu cực... thì vấn đề làm sáng tỏ
sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được đặt ra trở nên bức thiết hơn bao giờ hết,
cả trên hai phương diện: lý luận và thực tiễn.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một phạm trù cơ bản nhất của chủ
nghĩa xã hội khoa học, do đó nó đã được C.Mác-Ph.Ăngghen và Lênin nghiên cứu và
phát triển hết sức hồn thiện trong trong q trình phát triển của lịch sử thế giới. Xét
trên phương diện lịch sử, những nhận định và lý luận của các ông về giai cấp cơng
nhân có tác dụng to lớn và đúng đắn. Còn đối với nước ta, vấn đề trên được Đảng ta
rất chú trọng. Vì thế, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không chỉ thể hiện rõ
trong các văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc, mà đây còn là một trong những đề tài
nghiên cứu khoa học của nhiều nhà lý luận, nhà nghiên cứu lịch sử, và của nhiều thế
hệ công nhân, sinh viên.
Sự tác động của sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không chỉ ảnh hưởng tới sự
chuyển biến của lịch sử thế giới là thay đổi từ hình thái kinh tế này sang hình thái kinh
tế khác, thay đổi từ chế độ kinh tế này sang chế độ kinh tế khác... mà cịn làm thay đổi
tình hình kinh tế chính trị xã hội trên tồn thế giới, nó tác động tới quá trình sản xuất
cụ thể, tới bộ mặt phát triển của thế giới.
Chính vì vậy, ta cần tìm câu trả lời cho câu hỏi sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng
nhân là gì? Sứ mệnh trong thời đại hiện nay ra sao? Những điều kiện khách quan nào
quyết định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
B/ Nội dung:
I/ Khái niệm giai cấp công nhân:

a, Quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin về giai cấp công nhân:
C.Mác và Ăngghen đã dùng nhiều thuật ngữ khác nhau để nói về giai cấp cơng
nhân như: giai cấp vơ sản, giai cấp xã hội hoàn toàn chỉ dựa vào việc bán sức lao động
của mình, lao động làm thuê ở thế kỉ XIX, giai cấp vô sản hiện đại, giai cấp công nhân
hiện đại, giai cấp công nhân đại công nhân đại công nghiệp như những cụm từ
đồng nghĩa để biểu thị một khái niệm: giai cấp công nhân - con đẻ của nền đại công
nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho
phương thức sản xuất hiện đại.
4


Theo C.Mác và Ăngghen, giai cấp công nhân luôn mang hai thuộc tính cơ bản
sau:
 Về phương thức lao động, phương thúc sản xuất: đó là những người lao
động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất cơng
nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hố cao.
 Về vị trí trong quan hệ sản xuất TBCN: đó là người lao động khơng có tư
liệu sản xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản và bị nhà tư bản bóc lột
về giá trị thặng dư. Thuộc tính thứ hai này nói lên một trong những đặc
trưng cơ bản của giai cấp công nhân dưới chế độ TBCN nên C.Mác và
Ăngghen còn gọi là giai cấp vơ sản.
Những quan điểm đó cho đến nay vẫn giữ nguyên giá trị, vẫn là cơ sở phương
pháp luận để chúng ta nghiên cứu giai cấp công nhân hiện đại, đặc biệt là để làm
sáng tỏ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong thời đại hiện nay.
b, Định nghĩa giai cấp công nhân:
" Giai cấp cơng nhân là một tập đồn xã hội ổn định, hình thành và phát triển
cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát triển
của lực lượng sản xuất có tính chất xã hội hoá ngày càng cao; là lực lượng lao
động cơ bản tiên tiến trong các quy trình cơng nghệ, dịch vụ công nghiệp, trực tiếp
hoặc gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất

và cải tạo các quan hệ xã hội, đại biểu cho lực lượng sản xuất và phương thức
sản xuất tiên tiến trong thời đại hiện nay."
Tại các nước tư bản, giai cấp cơng nhân là những người khơng có hoặc về cơ
bản khơng có tư liệu sản xuất, làm thuê cho giai cấp tư sản và bị bóc lột giá trị
thặng dư.Còn ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp công nhân là người đã cùng
nhân dân lao động làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu, là giai cấp lãnh đạo
xã hội trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ
nghĩa.

5


II/ Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân và sứ mệnh lịch sử
đó trong thời đại ngày nay:
a, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân:
 Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất.giai cấp công nhân - con đẻ
của nền sản xuất công nghiệp hiện đại,đại diện cho phương thức sản xuất
tiên tiến; có lợi ích trực tiếp đối kháng với lợi ích của giai cấp tư sản và
thống nhất với lợi ích lâu dài của các tầng lớp nhân dân lao động khác;
có hệ tư tưởng là chủ nghĩa Mác - Lênin, có đảng tiên phong của mình là
Đảng cộng sản; có tinh thần cách mạng triệt để; có tính tổ chức kỷ luật
cao - điều kiện sản xuất tập trung và trình độ kỹ thuật ngày càng hiện
đại, cơ cấu tổ chức sản xuất chặt chẽ đã tôi luyện cho giai cấp cơng nhân
hiện đại tính tổ chức và kỷ luật cao; là giai cấp có bản chất quốc tế.
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân:
Trong sự chuyển biến từ hình thái kinh tế xã hội TBCN lên hình thái kinh tế xã
hội cộng sản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là giai cấp trung tâm, có nhiệm vụ phải
thoả mãn các điều kiện: là giai cấp đại diện cho một phương thức sản xuất tiên tiến; là
giai cấp có hệ tư tưởng độc lập; giai cấp này phải tiến hành thuyết phục tập hợp và tổ
chức quần chúng làm cách mạng. Và hai nhiệm vụ quan trọng nhất đó là: tiến hành

xố bỏ chế độ cũ, xây dựng hình thái kinh tế xã hội mới tiến bộ hơn.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong các lĩnh vực sau:
Trong lĩnh vực kinh tế: giai cấp cơng nhân tiến hành xố bỏ chế độ tư hữu tư nhân về
tư liệu sản xuất, xây dựng chế độ công hữu về tư liệu sản xuát, nâng cao năng suất lao
động ,thoả mãn từng bước nhu cầu phát triển của nhân dân
Trong lĩnh vực chính trị: giai cấp công nhân phải trở thành giai cấp thống trị trong xã
hội. Muôn vây nhiệm vụ đặt ra là phải đập tan chính quyền tư sản, xây dựng nền
chuyên chính vô sản mà thực chất là để đảm bảo quyền lực chính trị thuộc về nhân
dân.
6


Trong lĩnh vực xã hội: giai cấp công nhân phải tiến hành xố bỏ giai cấp bóc lột,phải
xố bỏ giai cấp nói chung,tạo ra sự bình đẳng trong quan hệ giữa người với người.
Giai cấp cơng nhân có vai trị vơ cùng quan trọng trong lịch sử tồn nhân loại.
Họ chính là lực lượng lãnh đạo các sự nghiệp: sự nghiệp giải phóng giai cấp, sự
nghiệp giải phóng xã hội và dân tộc, sự nghiệp giải phóng người lao động và sự
nghiệp giải phóng con người. Do đó sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân phải được
thực hiện trên tồn thế giới. Để có cái nhìn sâu sắc hơn về sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân, ta sẽ tìm hiểu đơi chút về ngun nhân hay nói cách khác là những
điều kiện nào đã trao cho giai cấp công nhân sứ mệnh lịch sử ấy. Do địa vị kinh tế - xã
hội khách quan, giai cấp công nhân là giai cấp gắn với lực lượng sản xuất tiên tiến
nhất dưới CNTB. Và như vậy nó là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ sản xuất
TBCN.Địa vị kinh tế - xã hội khách quan không chỉ khiến cho giai cấp công nhân trở
thành giai cấp cách mạng triệt để nhất mà còn tạo cho họ khả năng làm việc đó. Đó là
khả năng đồn kết thống nhất giai cấp, khả năng đoàn kết các giai cấp khác trong cuộc
đấu tranh chống tư bản, đó là khả năng đi đầu trong cuộc đấu tranh của toàn thể nhân
dân lao động và của dân tộc vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.Từ sự phân tích
về địa vị kinh tế - xã hội và những đặc điểm của giai cấp cơng nhân, ta có thể hiểu rõ
những cơ sở khách quan khẳng định giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử là đấu

tranh chống lại chế độ TBCN và từng bước xây dựng thành công xã hội mới - xã hội
xã hội chủ nghĩa và CSCN trên phạm vi toàn thế giới dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng
Sản - đội tiên phong của giai cấp công nhân.
b, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong thời đại ngày nay:
Trước hết, giai cấp cơng nhân phải là giai cấp thống trị về chính trị; là giai cấp quyết
định xu hướng phát triển của lịch sử;cầm quyền ở một số quốc gia trên thế giới. Hơn
nữa, giai cấp công nhân là động lực và là lực lượng lãnh đạo cuộc đấu tranh nhằm thủ
tiêu mọi sự áp bức bóc lột và sự tha hố con người, sáng tạo ra xã hội mới. Thủ tiêu áp
bức bóc lột và mọi hình thức tha hố, thực hiện sự giải phóng con người địi hỏi giai
cấp cơng nhântrước hết phải giành lấy dân chủ, giành lấy chính quyền. Sau khi trở
thành giai cấp cầm quyên, giai cấp công nhân trờ thành lực lượng lãnh đạo, tổ chức và
7


thực hiện quá trình xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ
nghĩa trên phạm vi mỗi dân tộc và trên toàn thế giới, thực hiện sự nghiệp giải phóng
giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người.Giai cấp cơng
nhânlà lực lượng lãnh đạo tồn bộ cuộc đấu tranh để thủ tiêu hoàn toàn các giai cấp.
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân khơng phải nhằm duy trì giai cấp
cơng nhân mà vì mục tiêu giải phóng con người. Trong "Tun ngơn của Đảng Cộng
Sản" Mác và Ăngghen đã khẳng định: "Toàn bộ lý luận của chủ nghĩa cộng sản là thủ
tiêu chế độ tư hữu". Một khi chế độ tư hữu không cịn thì ngun nhân phân chia xã
hội thành giai cấp, nhà nước cũng bị xố bỏ. Và do đó với tư cách là một giai cấp, giai
cấp công nhân cũng sẽ khơng cịn lý do tồn tại. Tất nhiên con đường để đi tới một xã
hội không giai cấp rất quanh co và phức tạp.Ta thừa nhận một thực tế là ngày nay
trước sự biến đổi không ngừng của thế giới, khi mà chủ nghĩa tư bản đang thắng thế,
phong trào cách mạng trên thế giới đang tạm thoái trào và đặc biệt là cuộc cách mạng
khoa học công nghệ đang diễn ra với một tốc độ chóng mặt trên tất cả các lĩnh vực của
đời sống xã hội thì bản thân giai cấp cơng nhâncũng đang có nhiều thay đổi.
Trước hết có thể dễ dàng nhận ra những thay đổi về mặt chất của đội ngũ cơng

nhân trên tồn thế giới. Ngày nay trình độ tay nghề chun mơn của giai cấp
côngnhân đã được nâng lên rõ rệt. Công nhân ngày càng được nâng cao trình độ, tay
nghề thêm vào đó là xu hướng "trí thức hố" cơng nhân đang diễn ra mạnh mẽ trên
toàn cầu. Đây là một xu thế tất yếu khách quan bởi nó xuất phát từ đòi hỏi của thực
tiễn sản xuất. Đời sống của công nhân không ngừng được cải thiện. Tại các nước phát
triển giai cấp cơng nhân đang được trung lưu hố, được quan tâm khơng chỉ về mặt
vật chất mà cịn cả về mặt tinh thần. Bản thân giai cấp công nhân thế giới cũng có
nhiều chuyển biến tích cực về giác ngộ cách mạng, tiếp thu chủ nghĩa Mác – Lênin.
Các phong trào đấu tranh của công nhân về vấn đề dân sinh dân chủ đang diễn ra
mạnh mẽ. Bên cạnh đó giai cấp cơng nhânhiện nay cũng có những chuyển biến mạnh
mẽ về mặt lượng. Số lượng công nhân thế giới không ngừng tăng lên, họ trở thành lực
lượng lao động đơng đảo, chiếm vị trí quan trọng hàng đầu trong xã hội. Không những
vậy giai cấp công nhân còn đang biến đổi mạnh mẽ về cơ cấu chủ yếu theo hướng:
giảm số lượng lao động giản đơn, lao động trong những ngành nghề truyền thống 8


tăng số lượng lao động phức tạp, lao động trong các ngành nghề hiện đại. Ngày nay,
kẻ thù của chủ nghĩa xã hội khoa học và một số kẻ cơ hội đang phủ nhận học thuyết
Mác - Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Theo họ giai cấp công nhân
ngày càng “teo đi“, “tan biến” vào các giai cấp, tầng lớp xã hội khác. Nhưng thực tế
đã chứng minh đó là ý kiến hồn tồn sai lầm, vì giai cấp cơng nhân hiện nay tuy có
sự biến đổi về mặt số lượng hoặc dịch chuyển vào các giai cấp khác, chất lượng công
nhân không ngừng được năng cao nhưng bản chất của công nhân và giai cấp công
nhân không hề thay đổi. Mặt khác, mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản
xuất trong lòng chế độ TBCN đang diễn ra hết sức gay gắt. Tuy đã đạt được một số
thành tựu nhưng CNTB vẫn không sao giải quyết được những mâu thuẫn nội tại trong
lịng nó. Nền kinh tế TBCN có khả năng phát triển nhưng thường xuyên phải đương
đầu với các cuộc khủng hoảng nặng nề, với nhiều cơn suy thoái và nạn thất nghiệp .
Phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân tuy đang đứng trước những thách thức to
lớn, nhưng sự phát triển lực lượng sản xuất thế giới vẫn đang chuẩn bị những tiền đề

khách quan cho giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình.Sự thực là ở
những nước tư bản phát triển, tuy đời sống của một bộ phận không nhỏ trong giai cấp
cơng nhânđã được cải thiện, họ được "trung lưu hố", được nắm cổ phần trong các
nhà máy, xí nghiệp .Song điều đó khơng có nghĩa là cơng nhân ở các nước này khơng
cịn bị bóc lột giá trị thặng dư. Một số cơng nhân có cổ phần, cổ phiếu trong cơng ty
nhưng điều đó khơng hề làm thay đổi một sự thật là toàn bộ tư liệu sản xuất TBCN
vẫn nằm trong tay giai cấp tư sản. Do đó giai cấp cơng nhân về cơ bản vẫn bị bóc lột
giá trị thặng dư và bị bóc lột nhiều hơn trước. Mặt khác, cuộc cách mạng khoa học
công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ ngày nay cũng là một trong những biện pháp "hoàn
hảo" và "tinh vi" giúp giai cấp tư sản tiếp tục bóc lột giá trị thặng dư của cơng
nhân.Cũng có quan điểm cho rằng thời đại ngày nay là thời đại của nền “văn minh trí
tuệ”, của “kinh tế tri thức”, do đó tri thức mới là lực lượng tiên phong, có vai trị lãnh
đạo cách mạng. Tất nhiên, trí thức có vai trị quan trọng trong mọi thời đại. Song trí
thức khơng thể đóng vai trị lãnh đạo thay thế vai trò lãnh đạo thay thế giai cấp cơng
nhân. Bởi lẽ: trong xã hội trí thức chỉ là một tầng lớp, họ chưa bao giờ và không bao
giờ là một giai cấp. Mặt khác, trí thức khơng có lợi ích đối kháng trực tiếp với lợi ích

9


của giai cấp tư sản chính vì vậy mà trí thức khơng có tinh thần cách mạng triệt để như
giai cấp cơng nhân.
Từ những phân tích trên ta đã làm rõ những cơ sở khách quan để khẳng định
giai cấp cơng nhân có sứ mệnh lịch sử là đấu tranh để thủ tiêu chế độ tư bản chủ nghĩa
và từng bước xây dựng thành công xã hội mới - xã hội cộng sản chủ nghĩa với giai
đoạn đầu là xã hội chủ nghĩa trên phạm vi toàn thế giới. Và dù lịch sử thế giới có thay
đổi như thế nào, giai cấp cơng nhân có những bước chuyển biến ra sao thì sự thực đó
là: sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không thay đổi và giai cấp công nhân sẽ
thực hiện thành công sứ mệnh lịch sử của mình khi thời cơ đến.
III/ Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công

nhân:
a, Địa vị kinh tế- xã hội của giai cấp công nhân trong xã hội tư bản chủ nghĩa:
Giai cấp công nhân là giai cấp gắn với lực lượng sản xuất tiên tiến nhất dưới chủ
nghĩa tư bản. Và, với tính cách như vậy, nó là lực lượng quyết định phá vỡ quan hệ
sản xuất tư bản chủ nghĩa.Sau khi giành chính quyền, giai cấp cơng nhân, đại biểu cho
sự tiến bộ của lịch sử, là người duy nhất có khả năng lãnh đạo xã hội xây dựng một
phương thức sản xuất mới cao hơn phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa.
b, Những đặc điểm chính trị- xã hội của giai cấp công nhân:
Giai cấp công nhân, con đẻ của nền sản xuất công nghiệp hiện đại, được rèn
luyện trong nền sản xuất cơng nghiệp tiến bộ, đồn kết và tổ chức lại thành một lực
lượng xã hội hùng mạnh. Bị giai cấp tư sản áp bức, bóc lột nặng nề, họ là giai cấp trực
tiếp đối kháng với giai cấp tư sản, và xét về bản chất họ là giai cấp cách mạng triệt
để nhất chống lại chế độ áp bức, bóc lột tư bản chủ nghĩa. Điều kiện sinh hoạt
khách quan của họ quy định rằng, họ chỉ có thể tự giải phóng bằng cách giải phóng
tồn xã hội khỏi chế độ tư bản chủ nghĩa.Trong cuộc cách mạng ấy, họ khơng mất gì
ngồi xiềng xích và được cả thế giới về mình.

10


Địa vị kinh tế - xã hội khách quan không chỉ khiến cho giai cấp công nhân trở
thành giai cấp cách mạng triệt để nhất mà còn tạo cho họ khả năng làm việc đó. Đó là
khả năng đồn kết thống nhất giai cấp, khả năng đạt tới sự giác ngộ về địa vị lịch sử
của khả năng hành động chính trị để từng bước đạt mục tiêu cách mạng. Đó là khả
năng đồn kết các giai cấp khác trong cuộc đấu tranh chống tư bản. Đó là khả năng đi
đầu trong cuộc đấu tranh của toàn thể dân lao động và của dân tộc vì sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó là khả năng đồn kết tồn thể giai cấp vơ sản và các dân
tộc bị áp bức trên quy mô quốc tế theo chủ nghĩa quốc tế vơ sản. Đó cịn là giai cấp có
ý thức tổ chức kỉ luật cao và có bản chất quốc tế. “Tư bản là một lực lượng quốc
tế. Muốn thắng nó, cần phải có sự liên minh quốc tế”.

Lịch sử thế giới đã chứng minh những kết luận C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.
Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là đúng đắn. Tuy nhiên, cuộc đấu
tranh của giai cấp cơng nhân nhằm hồn thành sứ mệnh lịch sử của mình khơng phải
diễn ra một cách bằng phẳng, thuận buồm xi gió. Phong trào đấu tranh của giai cấp
công nhân tuy đang đứng trước những thử thách hết sức nặng nề, nhưng xem xét toàn
cảnh của sự phát triển xã hội, giai cấp công nhân, lực lượng sản xuất tiến bộ vẫn đang
chuẩn bị những tiền đề khách quan cho thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình dù có trải
qua những bước thăng trầm, quanh co, nhưng nó vẫn tiếp tục diễn ra theo quy luật
khách quan của lịch sử. Đúng là ở những nước tư bản phát triển, đời sống của một bộ
phận không nhỏ trong giai cấp cơng nhân đã được cải thiện, có thu nhập cao; một bộ
phận công nhân ở các nước trên đã có mức sống "trung lưu hóa", song điều đó khơng
có nghĩa là cơng nhân ở các nước ấy khơng cịn bị bóc lột hoặc bị bóc lột khơng đáng
kể. Một thực tế đã, đang và còn tồn tại ngày càng sâu sắc ở các nước tư bản phát triển,
đó là sự bất cơng, bất bình đẳng và thu nhập càng cách xa giữa giai cấp tư sản với giai
cấp cơng nhân và quần chúng lao động. Dù có cố gắng tìm cách "thích nghi" và mọi
biện pháp xoa dịu nhưng giai cấp tư sản không thể khắc phục được mâu thuẫn cơ bản
của chủ nghĩa tư bản. Thực tế, cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân vẫn diễn ra ở
các nước tư bản chủ nghĩa dưới nhiều hình thức phong phú, với những nội dung khác
nhau.

11


IV/ Vai trị của đảng cộng sản trong q trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân:
a, Tính tất yếu, quy luật hình thành và phát triển đảng của giai cấp cơng nhân:
Ngay từ khi mới hình thành trong xã hội tư bản chủ nghĩa, bản thân giai cấp công
nhân đã không ngừng hoạt động và trưởng thành từng bước về số lượng và chất
lượng. Chỉ khi nào giai cấp cơng nhân đạt tới trình độ tự giác bằng việc tiếp thu lý
luận khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin thì phong trào cách mạng của

nó mới thật sự là một phong trào chính trị. Trình độ lý luận đó cho phép giai cấp cơng
nhân nhận thức được vị trí, vai trị của mình trong xã hội, nguồn gốc tạo nên sức mạnh
và biết tạo nên sức mạnh đó bằng sự đồn kết, nhận rõ mục tiêu, con đường và những
biện pháp giải phóng giai cấp mình, giải phóng cả xã hội và giải phóng nhân loại. Phải
có chủ nghĩa Mác soi sáng, giai cấp cơng nhân mới đạt tới trình độ nhận thức lý luận
về vai trị lịch sử của mình. Sự thâm nhập của chủ nghĩa Mác vào phong trào công
nhân dẫn đến sự hình thành chính đảng của giai cấp cơng nhân.V.I. Lênin chỉ ra rằng,
đảng là sự kết hợp phong trào công nhân với chủ nghĩa xã hội khoa học. Nhưng trong
mỗi nước, sự kết hợp ấy là sản phẩm của lịch sử lại được thực hiện bằng những con
đường đặc biệt, tuỳ theo điều kiện không gian và thời gian. ở nhiều nước thuộc địa,
nửa thuộc địa, chủ nghĩa Mác thường kết hợp với phong trào công nhân và phong trào
yêu nước thành lập ra đảng cộng sản.
Từ thực tiễn lịch sử ở nước ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Chủ nghĩa Mác Lênin kết hợp với phong trào công nhân và phong trào yêu nước đã dẫn tới việc thành
lập Đảng Cộng sản Đông Dương vào đầu năm 1930. Chỉ có đảng cộng sản lãnh đạo,
giai cấp công nhân mới chuyển từ đấu tranh tự phát sang đấu tranh tự giác trong
mỗihành động với tư cách một giai cấp tự giác và thực sự cách mạng. C. Mác đã nhấn
mạnh rằng, trong cuộc đấu tranh của mình chống lại quyền lực liên hiệp của các giai
cấp hữu sản, chỉ khi nào giai cấp vô sản tự mình tổ chức được thành một chính đảng
độc lập của mình chống lạiquyền lực liên hiệp của các giai cấp hữu sản, chỉ khi nào
giai cấp vơ sản tự mình tổ chức được thành một đảng độc lập với tất cả mọi chính

12


đảng cũ do giai cấp hữu sản lập ra thì mới có thể hành động với tư cách là một giai
cấp được.
b, Mối quan hệ giữa đảng cộng sản với giai cấp cơng nhân:
Đảng chính trị là tổ chức cao nhất, đại biểu tập trung cho trí tuệ và lợi ích của
tồn thể giai cấp. Đối với giai cấp cơng nhân đó là đảng cộng sản, chẳng những đại
biểu cho trí tuệ và lợi ích của giai cấp cơng nhân mà cịn đại biểu cho tồn thể nhân

dân lao động và dân tộc. Cho nên phải có một đảng chính trị vững vàng, kiên định và
sáng suốt, có đường lối chiến lược và sách lược đúng đắn thể hiện lợi ích của toàn giai
cấp và toàn bộ phong trào để giai cấp cơng nhân có thể hồn thành sứ mệnh lịch sử
của mình.
Giai cấp cơng nhân là cơ sở xã hội - giai cấp của đảng, là nguồn bổ sung lực
lượng của đảng, đảng là đội tiên phong chiến đấu, là bộ tham mưu của giai cấp, là
biểu hiện tập trung lợi ích, nguyện vọng, phẩm chất, trí tuệ của giai cấp công nhân và
của dân tộc. Giữa đảng với giai cấp cơng nhân có mối liên hệ hữu cơ, khơng thể tách
rời.Những đảng viên của đảng cộng sản có thể không phải là công nhân nhưng phải là
người giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và đứng trên lập trường của
giai cấp này.
Với một đảng cộng sản chân chính thì sự lãnh đạo của đảng chính là sự lãnh
đạo của giai cấp. Đảng với giai cấp là thống nhất, nhưng đảng có trình độ lý luận và tổ
chức cao nhất để lãnh đạo cả giai cấp và dân tộc; vì thế khơng thể lẫn lộn Đảng với
giai cấp. Đảng đem lại giác ngộ cho toàn bộ giai cấp, sức mạnh đoàn kết, nghị lực
cách mạng, trí tuệ và hành động cách mạng của tồn bộ giai cấp, trên cơ sở đó lơi
cuốn tất cả các tầng lớp nhân dân lao động khác và cả dân tộc đứng lên hành động
theo đường lối của đảng nhằm hồn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Để giai cấp cơng
nhân hồn thành sứ mệnh của mình, giai cấp công nhân cũng như mỗi người công
nhân cần thường xuyên phấn đấu vươn lên, trưởng thành về các mặt: tư tưởng, chính
trị, lập trường giai cấp, văn hố, khoa học kỹ thuật, tay nghề... Các tổ chức nghiệp
đồn, cơng đoàn, thường xuyên phát triển vững mạnh... cùng với quá trình phát triển
khơng ngừng của nền sản xuất cơng nghiệp hiện đại,..
13


V/ Liên hệ thực tiễn sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam:
a, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam:
Cuối thế kỷ XI, đầu thế kỷ XX, nước ta là một nước thuộc địa nửa phong kiến
với nền kinh tế nông nghiệp nghèo nàn, lạc hậu.giai cấp công nhân nước ta ra đời

trước giai cấp tư sản, sau cuộc khai thác thuộc địa của thực dân Pháp và là giai cấp có
lợi ích trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp. Cùng với quá trình phát triển của
cách mạng, giai cấp công nhân nước ta sớm trở thành một bộ phận của giai cấp công
nhân quốc tế. Song do điều kiện kinh tế - xã hội và hoàn ra đời nên giai cấp cơng nhân
Việt Nam ngồi những đặc điểm chung của giai cấp cơng nhân quốc tế, cịn mang
những đặc điểm riêng.Ra đời sau cách mạng tháng Mười Nga, giai cấp công nhân
nước ta là giai cấp thuần nhất về tư tưởng, sớm tập trung về lực lượng, sớm giác ngộ
cách mạng, tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin và tổ chức được chính Đảng của mình.
Hơn nữa, giai cấp công nhân Việt Nam được kế thừa truyền thống đấu tranh anh hùng
bất khuất của dân tộc, lại phải chịu ba tầng áp bức nặng nề nên họ có tinh thần cách
mạng cao. Đa số công nhân xuất thân từ nơng dân và các tầng lớp lao dộng khác nên
có mối liên hệ khăng khít, thường xuyên, chặt chẽ với giai cấp nơng dân, tầng lớp trí
thức cũng như các giai tầng khác trong xã hội. Là một bộ phận của giai cấp công nhân
quốc tế nhưng với những đặc điểm vừa phân tích, sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng
nhân Việt Nam cũng có những nội dung khác so với sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân thế giới nói chung.
Trong giai đoạn từ những năm 30 của thế kỷ XX, ta có thể khẳng định sứ mệnh
lịch sử của giai cấp cơng nhân Việt Nam đó là lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên
phong của mình là Đảng Cộng Sản Việt Nam đánh đuổi bè lũ thực dân Pháp và đế
quốc Mĩ, giành lại độc lập tự do cho dân tộc. Suốt chặng đường dài ngót thế kỷ gian
nan thử thách ấy, giai cấp cơng nhân Việt Nam đã được tôi luyện và trưởng thành về
mọi mặt, xứng đáng là lực lượng nòng cốt của liên minh cồng nơng, trí thức vững
chắc.
Trong giai đoạn hiện nay khi mà đất nước ta đã và đang tiến hành công cuộc
đổi mới trên tất cả các lĩnh vực thì giai cấp cơng nhân Việt Nam phải "tự mình trở
14


thành dân tộc", tiêu biểu cho quyền lợi của dân tộc, đặt quyền lợi dân tộc lên trên
quyền lợi giai cấp, giữ vững bản chất cách mạng, bản lĩnh chính trị của mình, lấy mục

tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng dân chủ văn mình để phấn đấu và đặc biệt
là trở thành lực lượng đi đầu trong công cuộc CNH - HĐH, xây dựng đất nước thời kỳ
đổi mới.
Nghị quyết số 20 NQ/TW Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung Ương
Đảng khoá X đã khẳng định: " Giai cấp cơng nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn:
Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thơng qua đội tiên phong của mình là Đảng Cộng Sản
Việt Nam; giai cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại; giai cấp tiên
phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội; lực lượng đi đầu trong sự nghiệp
CNH - HĐH đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn
minh; lực lượng nòng cốt trong liên minh GIAI CẤP CƠNG NHÂN với giai cấp nơng
dân và tầng lớp trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng ."
b, Thực trạng giai cấp công nhân Việt Nam:
Những năm cuối thế kỷ XI, đầu thế kỷ XX khi tầng lớp tư sản mại bản tiến vào
nước ta thì những nhóm công nhân Việt Nam riêng lẻ cũng bắt đầu xuất hiện và từng
bước trưởng thành với tư cách là một giai cấp. Thời Việt Nam thuộc Pháp, giới chủ
nhà máy, xí nghiệp đã chia cơng nhân ra làm hai loại: "công nhân áo xanh" và "công
nhân áo nâu". Việc Đảng Cộng Sản Việt Nam được thành lập vào đầu năm 1930 đã
đánh dấu cột mốc sự chuyển biến về chất trong cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân
Việt Nam từ tự phát tiến đến tự giác. Trong lịch sử của mình giai cấp cơng nhân Việt
Nam cùng với đội tiên phong của mình là Đảng Cộng Sản Việt Nam thực hiện thành
công cuộc cách mạng dân tộc dân chủ, tiến lên cách mạng XHCN.
Giai cấp công nhân nước ta đã có những cuộc đấu tranh quyết liệt chống bè lũ
thực dân Pháp. Rất nhiều cơng nhân chân chính đã ngã xuống trong cuộc đấu tranh
này để giành lại độc lập tự do cho dân tộc. Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu
nước, giai cấp công nhân ở cả hai miền Bắc Nam đã có nhiều cống hiến đặc biệt xuất
sắc.Từ năm 1955 đến năm 1975, miền Bắc nước ta bước váo công cuộc xây dựng
CNXH với mục tiêu cơ bản là khôi phục và cải tạo nền kinh tế.Giai cấp công nhân
15



miền Bắc thời kỳ này sôi nổi thi đua phấn đấu theo lời kêu gọi của Bác Hồ: " Mỗi
người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt ".Sau khi hai miền Nam Bắc thống
nhất, đất nước ta bước vào thời kỳ xây dựng XHCN trên cả nước.Giai cấp cơng nhân
có khoảng 5 triệu người, chiếm khoảng 6% dân số. Điểm thuận lợi lớn nhất của giai
cấp công nhân nước ta lúc đó là được sự lãnh đạo của Đảng và tinh thần hăng say lao
động để xây dựng quê hương, đất nước. Qua quá trinh đổi mới xây dựng đất nước,
giai cấp công nhân không chỉ phát huy vai trị của mình, đóng góp vào sự nghiệp đổi
mới mà cịn là sản phẩm của qúa trình đổi mới, giai cấp công nhân không ngừng biến
đổi và phát triển.
Sự biến đổi trước hết là ở cơ cấu giai cấp cơng nhân, họ khơng cịn thuần t là
những người lao động cơng nghiệp ở các nhà máy, xí nghiệp. Ngày nay giai cấp công
nhân nước ta là đội ngũ được đào tạo khá cơ bản, có hệ thống trên nền tảng văn hó
phổ thơng và dạy nghề chun nghiệp. Họ sớm thích nghi với nền kinh tế thị trường
và phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại.giai cấp công nhân có mối quan hệ tự
nhiên, máu thịt với giai cáp nơng dân, tầng lớp trí thức và nhân dân lao động. Họ là
lực lượng nòng cốt xây dựng khối đại đồn kết tồn dân tộc. Trong q trình hội nhập
kinh tế quốc tế hiện nay, giai cấp công nhân nước ta đã thể hiện xứng đáng là một bộ
phận của giai cấp công nhân quốc tế, tiếp tục lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của mình. Khơng
những vậy mà cơng nhân Việt Nam cịn chủ động tham gia giải quyết các vấn đề quốc
tế có tính thời đại như: dân số, mơi trường, văn hố, năng lượng, lương thực, bệnh tật,
chiến tranh và hồ bình .
Với những chuyển biến mang tính tích cực của mình, giai cấp cơng nhân đang
đóng vai trị ngày một quan trọng trong sự nghiệp xây dựng đắt nước.Về mặt sản
xuấtgiai cấp công nhân là lực lượng cơ bản, chủ yếu có vai trị to lớn trong nền kinh tế
quốc dân. Mặc dù về số lượng, giai cấp công nhânchiếm một tỷ lệ không lớn trong
tổng số dân cư và chỉ chiếm khoảng 13% lao động xã hội nhưng lại nắm giữ những cơ
sở vật chất và các phương tiện sản xuất hiện đại của xã hội, quyết định phương hướng
phát triển của nền kinh tế, học cũng là lực lượng lao động đóng góp nhiều nhất vào
ngân sách nhà nước.Giai cấp công nhân đi đầu trong lao động sáng tạo, xây dựng đất

16


nước. Chúng ta tự hào về sự thay đổi bộ mặt kinh tế - xã hội của đất nước với các
thành tựu về kinh tế, văn hóa, cơ sở hạ tầng.Đội ngũ cơng nhân Việt Nam đã có mặt
trong tất cả các lĩnh vực sản xuất, các thành phần, các ngành kinh tế. Thực tế này trái
ngược với nhận định của một số người cho rằng vai trò của giai cấp công nhân ngày
càng giảm đi trong xã hội hiện đại.Giai cấp công nhân là lực lượng kiên định bảo vệ
Đảng, bảo vệ chế độ XHCN, không chấp nhận đa ngun chính trị, đa đảng đối lập.
Lịng tin của giai cấp công nhân vào sự lãnh đạo của Đảng, vào sự nghiệp đổi mới
ngày càng được củng cố và giữ vững. Tham gia vào đủ các thành phần kinh tế phong
phú, đa dang và phức tạp nhưng giai cấp công nhân luôn giữ vững được bản chất cách
mạng, bản lĩnh chính trị của mình, lấy mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công
bằng dân chủ văn minh để phấn đấu, lấy việc xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, chủ
động hội nhập kinh tế quốc tế làm phương châm và nguyên tắc hoạt động. Giai cấp
công nhân nước ta là lực lượng tích cực, kiên quyết đi tiên phong trong mặt trận đấu
tranh chống tiêu cực, tham nhũng và các tệ nạn xã hội, là lực lượng chính trị - xã hội
quan trọng bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an tồn xã hội, xây dựng
nền quốc phịng tồn dân, nhất là trong nền cơng nghiệp quốc phịng. giai cấp cơng
nhân Việt Nam rất nhạy cảm chính trị, khơng hoang mang dao động, luôn cảnh giác
với mọi âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch, làm thất bại mọi âm mưu "diễn
biến hịa bình", giữ vững mục tiêu lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, kiên định con
đường đi lên CNXH dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam.
Qua hơn 20 năm đổi mới cùng với quá trình CNH - HĐH đất nước, giai cấp
cơng nhân nước ta đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên sự phát triển của giai
cấp công nhân chưa đáp ứng được yêu cầu về số lượng, cơ cấu cũng như trình độ học
vấn, chun mơn .cho sự nghiệp cơng nghiệp hoá, hiện đại háo và hội nhập kinh tế
quốc tế. Đội ngũ công nhân nước ta đang thiếu nghiêm trọng các chuyên gia kỹ thuât,
cán bộ quản lý giỏi, công nhân lành nghề; tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động
cịn nhiều hạn chế. Đa phần cơng nhân xuất thân từ nông dân, chưa qua đào tạo cơ

bản.giai cấp cơng nhân cịn hạn chế về phát huy vai trị nịng cốt trong liên minh cơng
- nơng - trí thức. Giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị của cơng nhân khơng đồng
đều, sự hiểu biết về chính sách, pháp luật còn nhiều hạn chế. Tỉ lệ Đảng viên và cán
17


bộ lãnh đạo xuất thân từ cơng nhân cịn thấp. Một bộ phận công nhân chưa thiết tha
phấn đấu vào Đảng và tham gia hoạt động trong các tổ chức chính trị - xã hội. Đời
sống vật chất và tinh thần của cơng nhân đang có nhiều khó khăn, bức xức, đặc biệt là
ở bộ phận công nhân lao động giản đơn tại các doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp
có vốn đầu tư nước ngồi .
c, Vai trị lãnh đạo giai cấp công nhân trong cách mạng Việt Nam:
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa MácLênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước ở nước ta vào đầu năm 1930
của thế kỷ XX.Đảng đã đem yếu tố tự giác vào phong trào công nhân, làm cho phong
trào cách mạng nước ta có một bước phát triển nhảy vọt về chất.
Giai cấp công nhân Việt Nam lãnh đạo cách mạng thơng qua đội tiên phong
của nó là Đảng Cộng sản Việt Nam.Khi nói giai cấp cơng nhân lãnh đạo là nói đến
tồn bộ giai cấp như một chỉnh thể chứ khơng phải từng nhóm, từng người.Để có thể
lãnh đạo, giai cấp cơng nhân phải có lực lượng, có tổ chức tiêu biểu cho sựtự giác và
bản chất giai cấp của mình.Lực lượng đó là Đảng Cộng sản.Xét về thành phần xuất
thân thì nước ta có nhiều đảng viên không phải là công nhân. Nhưng, bất cứ đảng viên
nào cũng phải đứng trên lập trường giai cấp công nhân thể hiện ở lý tưởng, ở lý luận
Mác-Lênin và đường lối cách mạng, ở tinh thần kiên quyết cách mạng trong cuộc đấu
tranh để thực hiện sứ mệnh của giai cấp cơng nhân vì lợi ích của giai cấp cơng nhân,
của nhân dân lao động và của cả dân tộc. Điều này được Đảng ta khẳng định rất rõ:
"Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội
tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; đại biểu trung thành lợi
ích của giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động và của dân tộc". Đảng của giai cấp
công nhân nước ta đã lãnh đạo toàn dân hoàn thành thắng lợi trọn vẹn cuộc cách mạng
giải phóng dân tộc và đang tiến hành công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ

Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.Đây là nhiệm vụ lịch sử khó khăn, phức tạp nhất.
Trong công cuộc xây dựng đất nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội hiện nay, đội ngũ
công nhân Việt Nam bao gồm những người lao động chân tay và lao động trí óc hoạt
động sản xuất trong ngành cơng nghiệp và dịch vụ thuộc các doanh nghiệp nhà nước,
18


hợp tác xã, hay thuộc khu vực tư nhân, hợp tác liên doanh với nước ngoài, tạothành
một lực lượng giai cấp công nhân thống nhất đại diện cho phương thức sản xuất tiên
tiến dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam được vũ trang bằng chủ nghĩa
Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đang lãnh đạo công cuộc đổi mới và phát triển
đất nước. Họ là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hoá, là cơ
sở xã hội chủ yếu nhất của Đảng và Nhà nước ta, là hạt nhân vững chắc trong liên
minh cơng nhân - nơng dân - trí thức, nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Tuy nhiên, do hồn cảnh hình thành, điều kiện kinh tế - xã hội quy định, giai
cấp công nhân Việt Nam cịn có những nhược điểm (như số lượng cịn ít, chưa được
rèn luyện nhiều trong công nghiệp hiện đại, trình độ văn hố và tay nghề cịn thấp..).
Nhưng điều đó khơng thể là lý do để phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Việt Nam. Để khắc phục những nhược điểm ấy, Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy Ban
Chấp hành Trung ương khoá VII của Đảng ta, một Nghị quyết gắn trực tiếp vấn đề
công nghiệp hoá, hiện đại hoá với vấn đề xây dựng phát triển giai cấp công nhân đã
chỉ rõ phương hướng xây dựng giai cấp công nhân nước ta trong giai đoạn hiện nay là:
"Cùng với q trình phát triển cơng nghiệp và cơng nghệ theo xu hướng cơng nghiệp
hố, hiện đại hố đất nước, cần xây dựng giai cấp cơng nhân phát triển về số lượng,
giác ngộ về giai cấp, vững vàng về chính trị, tư tưởng, có trình độ học vấn và tay
nghề cao, có năng lực tiếp thu và sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất,
chất lượng, hiệu quả cao, vươn lên làm tròn sứ mệnh lịch sử của mình"
Cơng cuộc đổi mới đất nước, định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng ta khởi
xướng và lãnh đạo đã thu được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa rất quan trọng. Giai
cấp cơng nhân đang đi đầu trong xây dựng xã hội mới, nhất là trong việc xây dựng cơ

sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội nhằm thựchiện dân giàu, nước mạnh, xã
hội cơng bằng, dân chủ, văn minh. Đó là bằng chứng chỉ rõ năng lực lãnh đạo của giai
cấp cơng nhân nước ta, vai trị khơng có lực lượng xã hội nào có thể thay thế được
trong sự nghiệp... “lãnh đạo thành công công cuộc xây dựng một xã hội mới,trong đó
nhân dân lao động làm chủ, đất nước độc lập và phồn vinh, xoá bỏ áp bức bất cơng,
mọi người đều có điều kiện phấn đấu cho cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc".

19


d. Những phương hướng, giải pháp xây dựng giai cấp cơng nhân Việt Nam:
Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ IX Đảng Cộng Sản Việt Nam đặc biệt chú
trọng phương hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong q trình cơng
nghiệp hóa, hiện đại hố đát nước theo định hướng Xã hội chủ nghĩa như sau:“Đối với
giai cấp công nhân,coi trọng việc phát triển về số lượng và chát lượng, nâng cao giác
ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn và nghề nghiệp, thực hiện”trí thức hố cơng
nhân”, nâng cao năng lực ứng dụng và sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất
cao, chất lượng và hiệu quả ngày càng cao, xứng đáng là lực lượng đi đầu trong trong
cơng nghiệp hố, hiện đậi hố đất nước và vai trị lãnh đạo cách mạng trong thời kì
mới. Bảo vệ quyền lợi, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của giai cấp công nhân
trong điều kiện thực hiện kinh tế thị trường. Tăng cường đào tạo cán bộ lănh đạo,
quản lí và kết nạp đảng viên từ những công nhân ưu tú, tăng cường thành phần công
nhân trong đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp, các ngành”.
Cuối cùng, để phát triển giai cấp công nhân ở nước ta hiẹn nay cần đổi mới hệ
thống chính trị ở các doanh nghiệp có cơng nhân, nhằm bảo vệ đúng đắn lợi ích của
cơng nhân; giáo dục, tổ chức đào tạo và yêu cầu ngày càng cao đối với cơng nhân
trong q trình sản xuất kinh doanh, hoạt động chính trị - xã hội gắn với q trình
cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Để thực hiện được phương hướng trên, tại Hội nghị Ban chấp hành Trung Ương
lần thứ sáu khoá X, Đảng ta đã đưa ra một số giải pháp sau:

Tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận về giai cấp công nhân
trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đẩy mạnh cơng nghiệp
hố, hiện đại hoá đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế. Đẩy mạnh và nâng cao chất
lượng đào tạo nghề, từng bước "trí thức hố" giai cấp cơng nhân. Quan tâm bồi
dưỡng, nâng cao trình độ chính trị, ý thức giai cấp, tinh thần dân tộc cho giai cấp công
nhân.Bổ sung, sửa đổi, xây dựng và thực hiện nghiêm hệ thống chính sách, pháp luật
để đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của công nhân, chăm lo đời sống vật chất tinh
thần cho công nhân.Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trị của tổ chức
cơng đồn và các tổ chức chính trị - xã hội khác trong xây dựng giai cấp công
20



×