BÀI báo cáo thanh tra xây dựng

GVHD: Trần Vang Phủ
BÀI BÁO CÁO NHÓM 1
MÔN PHÁP LUẬT XÂY DỰNG
CHUYÊN ĐỀ: THANH TRA TRONG LĨNH VỰC XÂY DỰNG
1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ THANH TRA XÂY DỰNG
1.1 Khái niệm
1
Thanh tra xây dựng là thanh tra chuyên ngành về xây dựng.
1.2 Sự cần thiết thành lập thanh tra xây dựng
Thanh tra xây dựng đảm bảo thi hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật và chính
sách của nhà nước trong hoạt động xây dựng, vật liệu xây dựng, nhà ở công sở, kiến trúc, quy
hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hạ tầng kĩ thuật đô thị góp
phần giữ gìn trật tự, kỷ cương, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa.
Thông qua hoạt động thanh tra xây dựng, những quy định của pháp luật về xây dựng được
trở thành hiện thực, đảm bảo trật tự an ninh đô thị. Thông qua các quy định cụ thể, chặt chẽ về
quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong quá trình thực hiện các quy định về thanh tra xây dựng,
pháp luật về thanh tra xây dựng tạo ra hành lang pháp lý đảm bảo cho cơ quan thanh tra xây
dựng và Thanh tra viên xây dựng thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình, các tổ chức cá
nhân liên quan thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ được quy định làm cho các quy định về
thanh tra xây dựng được thực thi trên thực tế.
Nếu công tác thanh tra xây dựng không được quan tâm đầy đủ và không có hiệu quả thì sẽ
ảnh hưởng tiêu cực, tác động đến toàn bộ hoạt động quản lý của nhà nước trong lĩnh vực xây
dựng, đô thị của các cơ quan có thẩm quyền, trật tự kỷ cương xã hội bị vi phạm, quyền lực Nhà
nước bị xem thường, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân bị xâm phạm.
Căn cứ theo Luật Thanh Tra năm 2010, Chính phủ đã ban hành nghị định số 26/2013/NĐ-
CP ngày 29/3/2013 thay thế Nghị định 46/2005/NĐ-CP ngày 06/04/2005 về tổ chức, hoạt động
của Thanh tra ngành xây dựng. Đây là cơ sở pháp lý cho việc thành lập, tổ chức và hoạt động
của lực lượng thanh tra chuyên ngành xây dựng hiện nay.
Để kịp thời phát hiện ngăn chặn hành vi vi phạm xây dựng, cần thiết phải có lực lượng
thanh tra chuyên ngành xây dựng, khi xử lí vi phạm cần sự vào cuộc, chỉ đạo trực tiếp của hệ
thống chính trị cơ sở, các cơ quan phối hợp như công an, điện lực, cấp nước sạch. Nếu không có

tổ chức thanh tra xây dựng trực tiếp tham mưu giúp việc chính quyền địa phương dẫn đến công
1
Theo Khoản 1, Điều 113, Luật xây dựng 2003.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
1
GVHD: Trần Vang Phủ
tác quản lí trong lĩnh vực xây dựng sẽ gặp nhiều khó khăn, dễ bùng phát tình trạng buông lỏng,
đùn đẩy trách nhiệm và các tiêu cực…
Chính vì vậy để đảm bảo sự phát triển bền vững, hài hòa và đúng pháp luật, góp phần
đảm bảo trật tự pháp luật trong lĩnh vực xây dựng và văn minh đô thị, ngăn ngừa các vi phạm
pháp luật và tăng cường pháp chế trong lĩnh vực xây dựng và quản lí đô thị, mang lại niềm tin
cho nhân dân đối với tính nghiêm minh của pháp luật việc thành lập thanh tra xây dựng là thật sự
cần thiết.
1.3 Đặc điểm của thanh tra xây dựng
Là một hoạt động thanh tra có tính chuyên ngành, hoạt động thanh tra xây dựng có một số
đặc điểm cơ bản sau:
- Hoạt động thanh tra xây dựng được tiến hành trong phạm vi quản lí nhà nước về: xây
dựng, vật liệu xây dựng, nhà ở và công sở, kiến trúc, quy hoạch xây dựng đô thị, quy hoạch xây
dựng điểm dân cư nông thôn, hạ tầng kĩ thuật đô thị theo quy định của pháp luật.
- Hoạt động thanh tra xây dựng luôn gắn với hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước và
phục vụ cho quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng.
- Hoạt động thanh tra xây dựng do các thanh tra chuyên ngành xây dựng tiến hành, thực
hiện quyền lực nhà nước trong các hoạt động thanh tra.
- Đối tượng của thanh tra xây dựng là các tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý trực
tiếp của cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng và các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động xây
dựng.
1.4 Nhiệm vụ của thanh tra xây dựng
2
* Thanh tra xây dựng có các nhiệm vụ sau đây:
- Thanh tra việc thực hiện pháp luật về xây dựng.

- Phát hiện, ngăn chặn, xử lí theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền
xử lí các vi phạm pháp luật về xây dựng.
- Xác minh, kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo về xây
dựng.
1.5 Quyền với trách nhiệm của thanh tra xây dựng:
3

* Thanh tra xây dựng có các quyền sau đây:
- Yêu cầu các tổ chức cá nhân có liên quan cung cấp tài liệu và giải trình những vấn đề
cần thiết.
2
Điều 114, Luật xây dựng 2003.
3
Điều 115 Luật xây dựng 2003.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
2
GVHD: Trần Vang Phủ
- Yêu cầu giám định những nội dung có liên quan đến chất lượng công trình trong những
trường hợp cần thiết;
- Áp dụng các biện pháp ngăn chặn theo quy định của pháp luật;
- Lập biên bản thanh tra, xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị với cơ quan quản lý nhà
nước có thẩm quyền thực hiện các biện pháp xử lý;
- Các quyền khác theo quy định của pháp luật.
Thanh tra xây dựng có trách nhiệm:
- Thực hiện chức năng, nhiệm vụ, trình tự, thủ tục thanh tra theo quy định của pháp luật;
- Xuất trình quyết định thanh tra, thẻ thanh tra viên đói với đối tượng được thanh tra. Việc
thanh tra phải được lập thành biên bản;
- Chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết luận của mình và bối thường thiệt hại do kết
luận sai gây ra;
- Thực hiện các trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật.

1.6 Quyền và nghĩa vụ của các tổ chức:
4

* Tổ chức, cá nhân thuộc đối tượng thanh tra có các quyền sau đây:
- Yêu cầu thanh tra viên hoặc đoàn thanh tra giải thích rõ các yêu cầu về thanh tra;
- Khiếu nại, tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động thanh tra của thanh tra
viên;
Tổ chức cá nhân thuộc đối tượng thanh tra có các nghĩa vụ sau đây:
- Tạo điều kiện cho đoàn thanh tra, thanh tra viên thực hiện nhiệm vụ;
- Cung cấp tài liệu, giải trình các nội dung cần thiết và chấp hành kết luận của thanh tra
xây dựng.
1.7 Cơ cấu tổ chức và phạm vi hoạt động của thanh tra xây dựng:
Hiện nay, thanh tra xây dựng được tổ chức theo 4 cấp:
- Thanh tra Bộ xây dựng
- Thanh tra Sở xây dựng
- Thanh tra xây dựng cấp Huyện
- Thanh tra xây dựng cấp Phường
Chính phủ thống nhất quản lí nhà nước về xây dựng trong phạm vi cả nước:
5
4
Điều 116, Luật xây dựng.
5
Điều 112, LXD.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
3
Trung Ương
Địa phương
Thanh tra Bộ xây
dựng (Thanh tra Bộ)
Thanh tra Sở xây

dựng (Thanh tra Sở)
GVHD: Trần Vang Phủ
 Lưu ý: Nếu ở địa phương nào có Sở quy hoạch kiến trúc thì nhiệm vụ, quyền hạn, chức
năng của Sở Xây Dựng được giao cho Sở quy hoạch kiến trúc đảm nhiệm.
Tỉnh, thành phố có Sở quy hoạch kiến trúc thay thế cho Sở xây dựng là: Hà Nội, Tp. Hồ
Chí Minh,… Theo thông tư liên tịch số 20/2008/BXD-BNV.
Ngoài ra, theo quyết định số 89/2007/QĐ-TTg ngày 18/06/2007 của Thủ tướng Chính phủ tại Hà
Nội và Tp. Hồ Chí Minh còn có thanh tra xây dựng quận, huyện và thanh tra xây dựng xã,
phường, thị trấn.
2. CƠ CẤU TỔ CHỨC THANH TRA NGÀNH XÂY DỰNG
2.1Thanh tra Bộ xây dựng
6
Thanh tra Bộ Xây dựng gồm có Chánh Thanh tra, Phó Chánh Thanh tra, thanh tra viên,
công chức, được tổ chức thành các phòng nghiệp vụ.
Thanh tra Bộ Xây dựng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được quy định tại Điều 18 Luật
thanh tra, Điều 7 Nghị định số 86/2011/NĐ-CP ngày 22 tháng 09 năm 2011 của Chính phủ quy
định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thanh tra, như sau:
- Khảo sát, thu thập thông tin làm cơ sở xây dựng kế hoạch thanh tra trình Bộ trưởng ban hành;
định hướng Thanh tra Sở Xây dựng xây dựng kế hoạch thanh tra.
- Thực hiện thanh tra chuyên ngành theo nội dung quy định tại Điều 11 của Nghị định số
26/2013/NĐ-CP ngày 29/03/2013 Về tổ chức và hoạt động Thanh tra ngành Xây dựng.
- Yêu cầu Thanh tra Sở Xây dựng tổng hợp, báo cáo về công tác thanh tra thuộc phạm vi quản lý
nhà nước của Bộ Xây dựng.
- Tổ chức tập huấn nghiệp vụ về thanh tra cho công chức, thanh tra viên làm công tác thanh tra
chuyên ngành xây dựng.
- Chủ trì hoặc tham gia các đoàn thanh tra liên ngành do Bộ, ngành, địa phương thành lập.
- Chỉ đạo, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ thanh tra chuyên ngành đối với Thanh tra Sở
Xây dựng.
- Thường trực công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng.
6

Theo Nghị định 26/2013/NĐ-CP ngày 29/3/2013 Về tổ chức và hoạt động của Thanh tra ngành Xây dựng.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
4
GVHD: Trần Vang Phủ
- Tổng kết pháp luật về thanh tra, pháp luật về xây dựng, báo cáo cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ
sung hoàn thiện.
Nhiệm vụ, quyền hạn của Chánh thanh tra Bộ xây dựng:
7

Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được quy định tại
Điều 19 Luật thanh tra, Điều 8 Nghị định số 86/2011/NĐ-CP và các nhiệm vụ, quyền
hạn sau:
- Quyết định thành lập các đoàn thanh tra theo kế hoạch thanh tra được Bộ trưởng
phê duyệt.
- Quyết định thanh tra đột xuất khi phát hiện cơ quan, tổ chức, cá nhân có dấu
hiệu vi phạm pháp luật hoặc theo yêu cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng,
chống tham nhũng hoặc do Bộ trưởng giao.
- Trình Bộ trưởng ra quyết định thành lập đoàn thanh tra hành chính liên ngành
theo kế hoạch thanh tra được duyệt hoặc đột xuất đối với vụ việc đặc biệt phức tạp, liên
quan đến trách nhiệm quản lý của nhiều cấp, nhiều ngành; quyết định thành lập đoàn
thanh tra chuyên ngành theo kế hoạch thanh tra được duyệt hoặc đột xuất đối với vụ
việc phức tạp, liên quan đến trách nhiệm quản lý của nhiều cơ quan, đơn vị, nhiều cấp,
nhiều ngành.
- Yêu cầu Chánh Thanh tra Sở Xây dựng báo cáo về công tác thanh tra chuyên
ngành định kỳ hoặc đột xuất.
- Xử phạt vi phạm hành chính theo quy định pháp luật.
- Các nhiệm vụ, quyền hạn khác do Bộ trưởng giao.
2.2 Thanh tra Sở xây dựng:
2.2.1 Cơ cấu tổ chức của Thanh tra sở xây dựng:
8

- Thanh tra Sở Xây dựng có Chánh Thanh tra, Phó Chánh Thanh tra, thanh tra
viên, công chức.
Chánh Thanh tra do Giám đốc Sở Xây dựng bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức
sau khi thống nhất với Chánh Thanh tra tỉnh.
Phó Chánh Thanh tra do Giám đốc Sở Xây dựng bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách
chức theo đề nghị của Chánh Thanh tra. Phó Chánh Thanh tra giúp Chánh Thanh tra
thực hiện nhiệm vụ theo sự phân công của Chánh Thanh tra.
7
Điều 6 Nghị định 26/2013/NĐ-CP.
8
Theo Điều 7 Nghị đinh 26/2013/NĐ-CP.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
5
GVHD: Trần Vang Phủ
- Thanh tra Sở Xây dựng thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh được tổ
chức các đội đặt tại địa bàn cấp huyện.
* Thanh tra Sở Xây dựng có nhiệm vụ, quyền hạn như sau:
9

Thanh tra Sở Xây dựng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Điều 24 Luật thanh tra, Điều
13 Nghị định số 86/2011/NĐ-CP và các nhiệm vụ, quyền hạn sau:
- Khảo sát, thu thập thông tin làm cơ sở xây dựng kế hoạch thanh tra theo định hướng của Thanh
tra Bộ, trình Giám đốc Sở phê duyệt, báo cáo Thanh tra Bộ.
- Thực hiện thanh tra chuyên ngành theo nội dung quy định tại Điều 11 của Nghị định
26/2013/NĐ-CP trong phạm vi thẩm quyền quản lý.
- Thường trực công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.
- Chủ trì hoặc tham gia các đoàn thanh tra liên ngành do các sở, ngành, địa phương thành lập;
tham gia các đoàn thanh tra do Thanh tra Bộ thành lập.
2.2.2 Chánh thanh tra Sở Xây dựng:
10

Chánh Thanh tra Sở Xây dựng thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Điều 25 Luật thanh
tra, Điều 14 Nghị định số 86/2011/NĐ-CP và các nhiệm vụ, quyền hạn sau:
- Quyết định thành lập đoàn thanh tra theo kế hoạch thanh tra đã được Giám đốc Sở phê duyệt.
- Quyết định việc thanh tra đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, hoặc theo yêu
cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng hoặc do Giám đốc Sở giao.
- Trình Giám đốc Sở ra quyết định thành lập đoàn thanh tra, đoàn thanh tra liên ngành theo kế
hoạch thanh tra được duyệt hoặc theo yêu cầu đột xuất.
- Chỉ đạo hoạt động của lực lượng cán bộ, công chức, thanh tra viên của Thanh tra Sở Xây dựng
theo quy định của pháp luật.
2.2.3 Cộng tác viên thanh tra:
11
Cộng tác viên thanh tra thực hiện việc thanh tra theo quy định của pháp luật.
- Kiến nghị Giám đốc Sở xấy dựng tạm đình chỉ việc thi hành quyết định của đơn vị thuộc quyền
quản lí của Sở xây dựng khi có căn cứ cho rằng quyết định đó trái pháp luật hoặc gây ảnh hưởng
đến hoạt động thanh tra, kiến nghị Giám đốc Sở xây dựng xem xét trách nhiệm, xử lí người có
hành vi vi phạm thuộc thẩm quyền xử lí của Sở xây dựng.
- Xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lí vi phạm hành chính.
9
Điều 8, NĐ 26/2013/NĐ-CP.
10
Điều 9, Nghị định 26/2013/NĐ-CP.
11
Điều 23, Nghị định 26/2013.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
6
GVHD: Trần Vang Phủ
- Kiến nghị Giám đốc Sở xây dựng giải quyết những vấn đề về công tác thanh tra, trường hợp
kiến nghị đó không được chấp nhận thì báo cáo Chánh thanh tra tỉnh, đồng thời báo cáo Chánh
thanh tra Bộ xây dựng.
- Lãnh đạo cơ quan thanh tra Sở thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp

luật.
2.3 Thanh tra xây dựng cấp quận:
Theo quyết định Số: 89/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc Thí điểm thành
lập Thanh tra xây dựng quận, huyện (sau đây gọi tắt là Thanh tra xây dựng cấp quận) và Thanh
tra xây dựng xã, phường, thị trấn (sau đây gọi tắt là Thanh tra xây dựng cấp phường) tại thành
phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh Thanh tra xây dựng cấp quận là tổ chức Thanh tra trực
thuộc Ủy ban nhân dân cấp quận; có chức năng giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận thực
hiện công tác thanh tra, các nhiệm vụ, quyền hạn về quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn và các
lĩnh vực khác theo quy định của pháp luật. Thanh tra xây dựng cấp quận có Chánh Thanh tra, 01
đến 02 Phó Chánh Thanh tra và một số Thanh tra viên.
Thanh tra xây dựng cấp quận có nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm sau:
12

- Lập chương trình, kế hoạch về tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và về thanh
tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong hoạt động xây dựng trên địa bàn để trình
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận phê duyệt và tổ chức thực hiện.
- Thực hiện thanh tra, kiểm tra chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng công trình trên địa bàn
trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về xây dựng; xử lý các hành vi vi
phạm theo thẩm quyền; quyết định đình chỉ thi công xây dựng đối với các công trình vi
phạm thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp phường nhưng không xử lý
kịp thời hoặc do buông lỏng quản lý; kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận xử
lý những vụ vi phạm vượt quá thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp phường.
- Được yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước cung cấp các tài liệu như: hồ sơ đồ án
quy hoạch xây dựng, giấy phép xây dựng và các tài liệu liên quan khác phục vụ cho
công tác thanh tra, kiểm tra; yêu cầu các chủ đầu tư xuất trình giấy phép xây dựng, các
tài liệu liên quan đến việc xây dựng công trình.
- Lập hồ sơ vụ vi phạm pháp luật trong hoạt động xây dựng của chủ đầu tư và nhà thầu
xây dựng có dấu hiệu cấu thành tội phạm để kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
quận chuyển sang cơ quan điều tra xử lý theo quy định của pháp luật.
- Kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận xử lý cán bộ, công chức thuộc quyền

quản lý có hành vi vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng hoặc thiếu tinh thần trách
nhiệm trong thi hành nhiệm vụ, công vụ.
12
Điều 3, QĐ 89/2007/QĐ-TTg.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
7
GVHD: Trần Vang Phủ
- Tổng hợp và định kỳ hoặc đột xuất báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận,
Thanh tra Sở Xây dựng về tình hình trật tự xây dựng trên địa bàn.
- Giải quyết theo thẩm quyền hoặc kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp quận giải
quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực hoạt động xây dựng trên địa bàn.
- Chịu trách nhiệm trước Ủy ban nhân dân cấp quận và pháp luật về quản lý trật tự xây
dựng trên địa bàn.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật hoặc do Chủ tịch Ủy ban
nhân dân cấp quận giao.
2.4 Thanh tra xây dựng cấp phường:
Thanh tra xây dựng xã, phường, thị trấn (thanh tra xây dựng cấp Phường): Theo quyết
định số 89/2007/QĐ-TTg ngày 18/6/2007 của Thủ thướng Chính phủ thì Thanh tra xây dựng cấp
phường là tổ chức thanh tra trực thuộc UBND cấp phường, có chức năng giúp Chủ tịch UBND
cấp Phường thực hiện công tác thanh tra, các nhiệm vụ, quyền hạn về quản lí trật tự xây dựng
trên địa bàn và các lĩnh vực khác theo quy định của pháp luật. Thanh tra xây dựng cấp phường
chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức và công tác của UBND cấp phường, đồng thời chịu sự hướng
dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của Thanh tra xây dựng cấp quận. Thanh tra xây dựng cấp
phường có địa điểm làm việc do Chủ tịch UBND cấp phường bố trí, được trang bị các phương
tiện làm việc cần thiết theo quy định của pháp luật, được sử dụng con dấu và tài khoản của
UBND cấp phường để hoạt động.
Thanh tra xây dựng cấp phường có nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm sau đây:
13
- Chủ trì, phối hợp với các tổ chức trong hệ thống chính trị ở cấp phường trong việc
hướng dẫn, tuyên truyền, vận động các tổ chức và nhân dân chấp hành các quy định

của pháp luật về trật tự xây dựng, quản lý, sử dụng đất đai, bảo vệ môi trường trên địa
bàn cấp phường.
- Tiếp nhận và xác nhận việc chủ đầu tư xây dựng công trình nộp hồ sơ, tài liệu liên
quan đến việc xây dựng công trình trên địa bàn theo quy định tại các điểm a, b khoản 2
Điều 7 Quyết định 89/2007/QĐ-TTg.
- Thanh tra, kiểm tra các chủ đầu tư xây dựng công trình trên địa bàn trong việc tuân
thủ các quy định của pháp luật về quy hoạch xây dựng, thiết kế xây dựng đã được cấp
có thẩm quyền phê duyệt; phát hiện và kịp thời áp dụng các biện pháp ngăn chặn, xử lý
các hành vi vi phạm pháp luật như: xây dựng không phép; xây dựng sai giấy phép; xây
dựng lấn chiếm hành lang bảo vệ của công trình hạ tầng kỹ thuật và các công trình
13
Điều 5, QĐ 89/2007/QĐ-TTg Thí điểm thành lập Thanh tra xây dựng quận, huyện và Thanh tra xây dựng xã,
phường, thị trấn tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
8
GVHD: Trần Vang Phủ
khác theo quy định của pháp luật; lấn chiếm vỉa hè, đường phố; cơi nới, lấn chiếm
không gian; vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, về quản lý, sử dụng
đất đai và các hành vi vi phạm pháp luật khác liên quan đến hoạt động xây dựng.
- Lập biên bản vi phạm pháp luật về xây dựng (có yêu cầu chủ đầu tư xây dựng công
trình ngừng thi công xây dựng công trình và tháo dỡ ngay đối với công trình vi phạm);
trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp phường ra quyết định đình chỉ thi công xây dựng
công trình, quyết định cưỡng chế phá dỡ công trình vi phạm theo trình tự quy định tại
các Điều 9 và 10 Quyết định 89/2007/QĐ-TTg. Hồ sơ xử lý vụ vi phạm phải được gửi
về Thanh tra xây dựng cấp quận để báo cáo và lưu trữ tại Ủy ban nhân dân cấp
phường.
- Thông báo công khai hàng ngày trên đài truyền thanh cấp phường và các phương tiện
thông tin đại chúng về tất cả các trường hợp vi phạm liên quan đến xây dựng trên địa
bàn quản lý và hình thức xử lý.
- Tổng hợp tình hình trật tự xây dựng trên địa bàn, định kỳ hoặc đột xuất báo cáo Ủy

ban nhân dân cấp phường và Thanh tra xây dựng cấp quận.
- Thông báo đến cơ quan, đơn vị công tác của cán bộ, công chức, viên chức vi phạm
quy định của pháp luật về xây dựng, về nhà ở, quản lý, sử dụng đất đai, bảo vệ môi
trường tại địa phương trong quá trình xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở.
- Chịu trách nhiệm trước Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp phường và pháp luật về việc
không phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về xây dựng, quản lý, sử
dụng đất đai và bảo vệ môi trường trên địa bàn.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật hoặc do Chủ tịch Ủy ban
nhân dân cấp phường giao.
Ngoài ra, thanh tra chuyên ngành xây dựng được phép thanh tra từ trình tự lập, thẩm định,
phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình, tổng mức đầu tư đến công tác giải phóng mặt bằng
xây dựng, điều kiện khởi công công trình, việc áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, công
tác lựa chọn nhà thầu, quản lý chất lượng công trình… Ngoài ra Thanh tra xây dựng cũng được
phép thanh tra đột xuất nếu phát hiện tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật, theo yêu
cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc do Thủ trưởng cơ quan quản lí Nhà nước có thẩm
quyền giao.
Như vậy, theo quy định trên thì một trong những nhiệm vụ quan trọng của thanh tra xây
dựng cấp phường là phát hiện và kịp thời áp dụng các biện pháp ngăn chặn, xử lí các hành vi vi
phạm pháp luật như: xây dựng không giấy phép, xây dựng sai giấy phép, lấn chiếm vỉa hè,
đường phố, cơi nới, lấn chiếm không gian…
2.5 Đối tượng của thanh tra xây dựng
14

14
Điều 2, Nghị định 26/2013/NĐ-CP.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
9
GVHD: Trần Vang Phủ
Cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lí nhà nước của Bộ xây dựng và Sở xây
dựng theo ủy quyền hoặc phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Cơ quan tổ chức cá nhân Việt Nam và nước ngoài hoạt động trên lãnh thổ nước Cộng hòa
xã hội chủ nghĩa Việt Nam có nghĩa vụ chấp hành quy định của pháp luật trong các lĩnh vực
thuộc phạm vi quản lí của Bộ xây dựng, Sở xây dựng.
2.6 Nguyên tắc hoạt động của thanh tra xây dựng
15

Hoạt động thanh tra xây dựng phải tuân theo pháp luật, bảo đảm chính xác, trung thực,
khách quan, công khai, dân chủ và kịp thời, không làm cản trở đến hoạt động bình thường của tổ
chức, cá nhân là đối tượng thanh tra.
Khi tiến hành thanh tra, người ra quyết định thanh tra, Thủ trưởng cơ quan thanh tra,
Trưởng đoàn thanh tra, Thanh tra viên và các thành viên đoàn thanh tra phải tuân theo đúng quy
định của pháp luật về thanh tra, Nghị định này và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về mọi
hành vi và quyết định của mình.
2.7 Nội dung thanh tra chuyên ngành xây dựng
16

Thanh tra Bộ Xây dựng, Thanh tra Sở Xây dựng thanh tra việc chấp hành chính sách,
pháp luật, nhiệm vụ được giao của các cơ quan, tổ chức, cá nhân quy định tại Khoản 1
Điều 2 Nghị định 26/2013/NĐ-CP Về tổ chức và hoạt động của Thanh tra ngành Xây
dựng.
* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về quy hoạch, kiến trúc:
- Về công tác lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch xây dựng: Quy hoạch
xây dựng vùng; quy hoạch xây dựng đô thị; quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn; quy
hoạch xây dựng nông thôn mới; quy hoạch xây dựng khu công nghiệp, khu kinh tế, khu công
nghệ cao, các cửa khẩu biên giới quốc tế;
- Về công tác quản lý quy hoạch xây dựng: Công bố công khai quy hoạch xây dựng; cắm
mốc chỉ giới xây dựng và các mốc giới quy định khác ngoài thực địa; cấp giấy phép quy hoạch;
cung cấp thông tin về quy hoạch xây dựng; thực hiện xây dựng theo quy hoạch xây dựng được
cấp có thẩm quyền phê duyệt;
- Việc quản lý, sử dụng vốn cho công tác quy hoạch xây dựng theo thẩm quyền;

15
Điều 3, Nghị định 46/2005/NĐ-CP.
16
Điều 10, 11 Nghị định 26/2013/NĐ-CP.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
10
GVHD: Trần Vang Phủ
- Điều kiện năng lực của tổ chức, cá nhân tham gia thiết kế quy hoạch xây dựng, điều kiện
hành nghề kiến trúc sư, điều kiện hành nghề kỹ sư quy hoạch đô thị; việc đào tạo, cấp và quản lý
chứng chỉ hành nghề kiến trúc sư, chứng chỉ hành nghề kỹ sư quy hoạch đô thị.
* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về hoạt động đầu tư xây dựng:
- Việc lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình;
- Việc lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, tổng dự toán,
dự toán công trình xây dựng;
- Việc áp dụng quy chuẩn xây dựng, tiêu chuẩn xây dựng đối với công trình xây dựng;
việc áp dụng tiêu chuẩn xây dựng của nước ngoài trong hoạt động xây dựng tại Việt Nam;
- Việc cấp, gia hạn, điều chỉnh, cấp lại, thu hồi giấy phép xây dựng và quản lý xây dựng
theo giấy phép xây dựng;
- Việc lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng theo quy định của Luật xây dựng và
pháp luật về đấu thầu;
- Việc cấp, thu hồi giấy phép thầu đối với các nhà thầu nước ngoài hoạt động xây dựng tại
Việt Nam;
- Việc thuê tư vấn nước ngoài trong hoạt động xây dựng tại Việt Nam;
- Việc ký kết, thực hiện hợp đồng trong hoạt động xây dựng;
- Việc lập, quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình;
- Việc quản lý chất lượng công trình xây dựng; nghiệm thu, bàn giao, bảo hành, bảo trì
công trình; thanh toán, quyết toán công trình theo thẩm quyền;
- Việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, cấp và quản lý các loại chứng nhận, chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng theo quy định của pháp luật;
- Việc thành lập, hoạt động của các phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng.

* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về phát triển đô thị, bao gồm:
- Việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển đô thị đã được cấp có thẩm quyền phê
duyệt;
- Việc tuân thủ quy định pháp luật trong việc nâng cấp đô thị;
- Việc đầu tư xây dựng các khu đô thị.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
11
GVHD: Trần Vang Phủ
* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về quản lý, sử dụng các công trình hạ
tầng kỹ thuật, bao gồm: cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải; chất thải rắn thông thường; chiếu
sáng đô thị, cây xanh đô thị; nghĩa trang; công trình ngầm đô thị; các công trình hạ tầng kỹ thuật
khác trong phạm vi chức năng quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.
* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về phát triển, quản lý, sử dụng nhà ở,
kinh doanh bất động sản, quản lý, sử dụng công sở trong phạm vi chức năng quản lý nhà nước
của Bộ Xây dựng.
* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về khai thác khoáng sản làm vật liệu
xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng; kinh doanh vật liệu xây dựng có điều kiện theo quy định
của pháp luật.
* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo,
phòng chống tham nhũng theo thẩm quyền.
* Thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật khác trong các lĩnh vực thuộc phạm vi
quản lý nhà nước của ngành Xây dựng.
2.8 Thanh tra viên ngành xây dựng
2.8.1 Khái quát về Thanh tra viên ngành xây dựng
17
- Khái niệm: Thanh tra viên ngành Xây dựng là công chức của Thanh tra Bộ Xây
dựng, Thanh tra Sở Xây dựng, được bổ nhiệm vào ngạch thanh tra để thực hiện nhiệm
vụ thanh tra và các nhiệm vụ khác theo sự phân công của Chánh Thanh tra Bộ Xây
dựng, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng.
- Nhiệm vụ, quyền hạn:

+ Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật về thanh tra và các
quy định của pháp luật về xây dựng; chịu trách nhiệm trước Chánh Thanh tra Bộ Xây
dựng, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng và trước pháp luật về nhiệm vụ được phân công;
+ Xử phạt vi phạm hành chính hoặc kiến nghị người có thẩm quyền xử phạt vi
phạm hành chính theo quy định của pháp luật.
2.8.2 Tiêu chuẩn của Thanh tra viên ngành xây dựng
18
17
Điều 21, Nghị định 26/2013/NĐ-CP.
18
Điều 2, Quyết định 165/2007/QĐ-TTg Quy định tạm thời tiêu chuẩn thanh tra viên chuyên ngành xây dựng
quận, huyện và xã, phường, thị trấn tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
12
GVHD: Trần Vang Phủ
Cán bộ, công chức được tuyển dụng, bổ nhiệm thanh tra viên chuyên ngành xây dựng
cấp quận và cấp phường phải có đủ các tiêu chuẩn sau đây:
- Trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; có
phẩm chất đạo đức tốt, có ý thức trách nhiệm, liêm khiết, trung thực, công minh, khách quan
trong thi hành nhiệm vụ, công vụ;
- Có trình độ đại học các chuyên ngành: xây dựng, kiến trúc quy hoạch, luật, kinh tế hoặc
đất đai;
- Có chứng chỉ đào tạo pháp luật về xây dựng và nghiệp vụ thanh tra;
- Có ít nhất 02 năm công tác thanh tra chuyên ngành xây dựng (không kể thời gian tập sự)
đối với người mới được tuyển dụng; trường hợp cán bộ, công chức ở các cơ quan, tổ chức khác
chuyển sang tổ chức thanh tra xây dựng thì phải có ít nhất 01 năm công tác thanh tra chuyên
ngành xây dựng.
3. MÔ HÌNH ĐỘI THANH TRA XÂY DỰNG, THỰC TIỄN VÀ KIẾN NGHỊ
Theo quyết định 89/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc thí điểm thành lập
Thanh tra xây dựng quận, huyện và Thanh tra xây dựng xã, phường, thị trấn tại Hà Nội và Tp.

Hồ Chí Minh.
Tại Hà Nội: kiện toàn, củng cố về tổ chức Thanh tra xây dựng cấp quận đã được thí điểm
thành lập, đồng thời thành lập Thanh tra xây dựng cấp phường.
Tại Tp. Hồ Chí Minh: thành lập Thanh tra xây dựng cấp quận và Thanh tra xây dựng cấp
phường trên cơ sở tổ chức lại đội quản lí trật tự đô thị quận, huyện và tổ chức quản lí trật tự đô
thị phường- xã- thị trấn hiện có trên địa bàn thành phố.
Thanh tra xây dựng cấp quận có nhiệm vụ thực hiện thanh tra, kiểm tra chủ đầu tư, nhà
thầu xây dựng công trình trên địa bàn trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về xây
dựng, xử lí các hành vi vi phạm theo thẩm quyền, quyết định đình chỉ thi công xây dựng đối với
các công trình vi phạm thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp phường nhưng không xử lí
kịp thời hoặc do buông lỏng quản lí…
Thanh tra xây dựng cấp phường thực hiện việc tiếp nhận và xác nhận việc chủ đầu tư xây
dựng công trình nộp hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc xây dựng công trình trên địa bàn đồng thời
phát hiện kịp thời và áp dụng các biện pháp ngăn chặn, xử lí các hành vi vi phạm pháp luật như
xây dựng không giấy phép, xây dựng lấn chiếm hành lang bảo vệ của công trình hạ tầng kĩ thuật,
lấn chiếm vỉa hè, đường phố…
Cũng theo quyết định này, chủ đầu tư xây dựng công trình có nghĩa vụ thông báo bằng
văn bản và nộp cho Thanh tra xây dựng cấp phường bản sao giấy phép xây dựng và các giấy tờ
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
13
GVHD: Trần Vang Phủ
khác có liên quan trong thời hạn 7 ngày làm việc trước khi khởi công xây dựng công trình.
Trường hợp xây dựng công trình không cần phải có giấy phép xây dựng thì chủ đầu tư phải
thông báo bằng văn bản và nộp bản sao các giấy tờ khác có liên quan cho Thanh tra xây dựng
cấp phường trong thời hạn 7 ngày làm việc trước khi khởi công xây dựng công trình.
Quyết định nêu rõ, nghiêm cấm cán bộ, công chức được giao nhiệm vụ cấp phép xây
dựng, Thanh tra viên và những cán bộ, công chức có liên quan thực hiện những hành vi sau: cấp
phép xây dựng không đúng quy định của pháp luật, sách nhiễu, gây khó khăn cho chủ đầu tư xây
dựng công trình, dung túng bao che, không xử lí kịp thời các công trình vi phạm…
Tổng kết 6 năm thực hiện Quyết định 87/2007/QĐ-CP ngày 18/6/2007 của Chính phủ về thí

điểm thành lập Thanh tra xây dựng.
3.1 Đặc điểm, tình hình:
3.1.1 Trước khi Quyết định 89/2007/QĐ-TTg và Quyết định 133/2007/QĐ-UBND
được ban hành
Thành phố Hồ Chí Minh có diện tích tự nhiên 2.098,68 km2, dân số khoảng 8 triệu
người, được xếp vào loại đô thị đặc biệt, cùng qui mô nền kinh tế không ngừng tăng lên thì quá
trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng và bất cập. Xuất phát tử yêu cầu thực tế, từ năm 2001,
thành phố Hồ Chí Minh đã thành lập Đội Quản lý trật tự đô thị và Tổ Quản lý trật tự đô thị để
tham mưu Ủy ban ban nhân dân quận - huyện, phường - xã, thị trấn về công tác quản lý trật tự
xây dựng và đô thị.
Năm 2006, thành phố tiếp tục kiện toàn lực luợng này theo Quyết định số 160/2006/QĐ-
UBND ngày 09 tháng 11 năm 2006 của Ủy ban nhân dân thành phố trên cơ sở hợp nhất giữa
chức năng quản lý trật tự xây dựng - đô thị và thi hành các quyết định hành chính. Tuy nhiên,
trong quá trình hoạt động Đội Quản lý trật tự đô thị quận-huyện, Tổ Quản lý trật tự đô thị
phường - xã, thị trấn bộc lộ những hạn chế, chưa phát huy đuợc hiệu quả do bố trí theo diện
hợp đồng với mức lương khoán thấp, công tác tuyển dụng chưa được chuẩn hóa, trình độ
chuyên môn và năng lực chưa đáp ứng yêu cầu, nhân sự luôn biến động. Trong lúc đó, nhiều
văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng được ban hành đã tạo hành lang pháp lý ngày được
hoàn chỉnh hơn cho việc kiểm tra và xử lý vi phạm trong lĩnh vực xây dựng, cụ thể là các quy
định về trình tự, thủ tục xử lý vi phạm hành chính và quy trình giải quyết khiếu nại hành chính
ngày càng chặt chẽ, đòi hỏi lực lượng tham gia công tác xử lý vi phạm hành chính trong hoạt
động xây dựng phải có chuyên môn cao và đủ thẩm quyền thực hiện chức năng, nhiệm vụ. Và
với cơ chế, tổ chức, thẩm quyền của Đội Quản lý trật tự đô thị quận-huyện, Tổ Quản lý trật tự
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
14
GVHD: Trần Vang Phủ
đô thị phường - xã - thị trấn đã không đáp ứng được yêu cầu này, lực lượng Thanh tra chuyên
ngành Xây dựng chỉ được tổ chức ở cấp Sở và không đủ nhân sự để quản lý trật tự xây dựng và
đô thị trên địa bàn rộng lớn như thành phố Hồ Chí Minh nên tình hình xây dựng không phép,
sai phép diễn ra khá phổ biến. Cùng thời điểm này, chính quyền cấp quận - huyện, phuờng -

xã, thị trấn đuợc Chính phủ phân cấp ngày càng nhiều, nhất là trong lĩnh vực quản lý đầu tư
xây dựng. Vì vậy, nhu cầu có một bộ máy thanh tra chuyên ngành, kiểm tra và xử lý các hành
vi vi phạm trong hoạt động xây dựng tại quận - huyện, phường - xã - thị trấn là rất cần thiết.
3.1.2 Tổ chức thực hiện Quyết định 89/2007/QĐ-TTg và Quyết định 133/2007/QĐ-UBND
của Ủy ban nhân dân Thành phố
Ngày 18 tháng 6 năm 2007, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 89/2007/QĐ-
TTg cho phép thí điểm thành lập Thanh tra xây dựng quận - huyện và Thanh tra xây dựng
phường - xã, thị trấn tại thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Để triển khai thực hiện
Quyết định này, ngày 23 tháng 11 năm 2007 Ủy ban nhân dân thành phố đã ban hành Quyết
định 133/2007/QĐ-UBND về thí điểm thành lập Thanh tra Xây dựng quận - huyện, phường -
xã, thị trấn trên cơ sở tổ chức lại Đội quản lý trật tự đô thị của 24 quận - huyện và Tổ quản lý
trật tự đô thị của 322 phường - xã, thị trấn. Theo đó, nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Điều 3
của Quyết định 89/2007/QĐ-TTg, Ủy ban nhân dân thành phố còn giao nhiệm vụ cho Thanh
tra xây dựng quận - huyện; phường - xã, thị trấn nhiệm vụ kiểm tra xử lý các vi phạm hành
chính trên lĩnh vực vệ sinh môi trường, trật tự lòng lề đường và thi hành các quyết định hành
chính
Để đảm bảo hiệu quả hoạt động của lực lượng Thanh tra Xây dựng trên địa bàn thành
phố, ngày 30 tháng 12 năm 2008 Sở Xây dựng đã có Quyết định số 3272/QĐ-SXD-TT về việc
ban hành Quy chế phối hợp giữa Thanh tra Xây dựng thành phố và Thanh tra Xây dựng quận -
huyện, phuờng - xã, thị trấn trong việc kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động xây
dựng nhằm tăng cường trách nhiệm và sự phối hợp của lực lượng này, đảm bảo công tác quản
lý nhà nước về trật tự xây dựng và đô thị được thống nhất, hiệu quả. Giai đoạn đầu do được tổ
chức lại từ Đội, Tổ quản lý trật tự đô thị của quận-huyện và phường-xã, thị trấn nên có gặp khó
khăn trong việc tuyển dụng, bố trí nhân sự có trình độ chuyên môn theo quy định. Để khắc
phục tình trạng này, thành phố đã yêu cầu các quận, huyện điều động lực lượng cán bộ công
chức, viên chức hiện có, sử dụng hợp đồng tạm tuyển, tuyển dụng đối tượng đăng ký tạm trú
tại thành phố có trình độ chuyên môn phù hợp và khẩn trương mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng,
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
15
GVHD: Trần Vang Phủ

nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ Thanh tra Xây dựng quận - huyện,
phường - xã, thị trấn làm cơ sở xét bổ nhiệm ngạch Thanh tra viên.
Việc trang bị cơ sở vật chất cho lực lượng này cũng được thành phố quan tâm, hầu hết
các tổ chức đều được bố trí nơi làm việc thuận lợi, được trang bị ô tô bán tải, máy móc, thiết bị
văn phòng và quần áo, sắc phục để thực hiện nhiệm vụ.
3.2 Một số kết quả sau khi tổ chức thực hiện quyết định 89/2007/QĐ-CP của Thủ
tướng Chính phủ và quyết định số 133/2001/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân thành
phố:
3.2.1 Công tác kiểm tra xử lý vi phạm trong hoạt động xây dựng
Hoạt động Thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm xây dựng của lực lượng Thanh tra xây
dựng cấp quận - huyện và phường - xã, thị trấn được thực hiện đúng quy định tại Điều 3, 5 của
Quyết định 89/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Điều 4, 6 của Quyết định
133/2007/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân thành phố, chủ yếu là thanh tra, kiểm tra đối với
các công trình, dự án đầu tư xây dựng, quản lý trật tự xây dựng, phát hiện, ngăn chặn, xử phạt
vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật, tiếp nhận xử lý thông tin phản ánh của nhân
dân về chất lượng công trình xây dựng, tuyên truyền, phổ biến giáo dục theo chương trình, kế
hoạch đã lập định kỳ 6 tháng hoặc hàng năm.
Sự ra đời và hoạt động của lực lượng Thanh tra Xây dựng quận - huyện, phường - xã,
thị trấn kết hợp với lực lượng Thanh tra Sở Xây dựng đã tạo thành một hệ thống Thanh tra Xây
dựng chuyên ngành xuyên suốt từ thành phố đến tận cơ sở. Thanh tra Sở Xây dựng thực hiện
chức năng là đầu mối kiểm tra xử lý các công trình, dự án lớn, các vụ việc phức tạp do Ủy ban
nhân dân thành phố giao; đồng thời, có trách nhiệm hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ cho lực
lượng Thanh tra Xây dựng phường - xã, thị trấn, kịp thời phối hợp với lực lượng này khi có
yêu cầu. Nhờ đó, trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố đã có những chuyển biến tích cực, số
vụ vi phạm không phép, sai phép buộc tháo dỡ giảm đáng kể, góp phần giảm thiệt hại về tiền
của, công sức, thời gian cho người dân và Nhà nước, giữ gìn trật tự kỷ cương xã hội, tăng
cường hiệu lực quản lý nhà nước và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.
Kết quả thực hiện nhiệm vụ từ năm 2008 đến 31/01/2013: (Bảng 1)
Tổng số 28.907 trường hợp vi phạm, trong đó, 7.226 trường hợp sai phép, 21.681 không phép.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng

16
GVHD: Trần Vang Phủ
3.2.2 Công tác kiểm tra trật tự đô thị theo Quyết định 133/2007/QĐ-UBND của Ủy ban
nhân dân thành phố
* Về vệ sinh môi trường:
Đây là nhiệm vụ thường xuyên của lực lượng Thanh tra xây dựng cấp quận -huyện và
cấp phường - xã, thị trấn. Thanh tra Xây dựng Quận - huyện đã từng bước có kế hoạch cụ thể
để phối kết hợp đồng bộ, nhịp nhàng với Thanh tra Xây dựng phường - xã - thị trấn nhằm hạn
chế đến mức thấp nhất tình hình vi phạm vệ sinh môi trường trên địa bàn.
* Về trật tự lòng lề đường:
Phối hợp chặt chẽ với Công an quận - huyện và Thanh tra Xây dựng quận huyện,
phường - xã, thị trấn vận động tuyên truyền sâu rộng trong tầng lớp nhân dân về nếp sống văn
minh đô thị, về an toàn giao thông; từng bước lập lại trật tự lòng lề đường trên địa bàn. Tuy
nhiên, công tác này còn gặp một số khó khăn do một số hành vi đã trở thành thói quen của một
bộ phận người dân, nhất là nhân dân lao động nên việc hạn chế và cấm buôn bán tràn lan ở các
lề đường là rất cần hiết, không chỉ thuần túy về mặt trật tự xã hội mà còn là là vấn đề lâu dài,
thay đổi thói quen, cách sống cùng với quá trình cơ cấu sắp xếp lại nền kinh tế, nâng cao mức
sống cho nhân dân. Mặc khác Thanh tra Xây dựng quận - huyện, phường - xã - thị trấn đã có
nhiều cố gắng thực hiện nhiệm vụ này nhưng còn phải dồn sức cho công tác kiểm tra xây dựng
và các công tác đột xuất khác của Ủy ban nhân dân quận - huyện giao nên hiệu quả hoạt động
trên lĩnh vực này chưa đạt như mong muốn.
* Thi hành quyết định hành chính:
Trong công tác thi hành các quyết định hành chính (Quyết định xử phạt vi phạm hành
chính có hình thức phạt bổ sung trên lĩnh vực xây dựng, trật tự đô thị và môi trường; quyết
định giải quyết khiếu nại, giải quyết tranh chấp nhà, đất đã có hiệu lực pháp luật ), Thanh tra
xây dựng quận - huyện đã phối hợp với Thanh tra xây dựng phường - xã, thị trấn và cơ quan
Công an để triển khai thực hiện các quyết định. Công tác này có nhiều chuyển biến trong thời
gian gần đây, các quyết định sau khi ban hành được tập trung tổ chức thực hiện kiên quyết hơn,
góp phần kéo giảm tình trạng vi phạm và nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật trong nhân dân.
* Kết quả đạt được:

Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
17
GVHD: Trần Vang Phủ
Từ 2008 đến năm 2012 được thành phố chọn là “giai đoạn thực hiện nếp sống văn minh
đô thị” nên các nhiệm vụ Ủy ban nhân dân thành phố giao thêm cho lực lượng Thanh tra Xây
dựng quận - huyện và Thanh tra Xây dựng phường - xã - thị trấn (kiểm tra lĩnh vực vệ sinh môi
trường, trật tự lòng lề đường, thi hành các quyết định hành chính) được triển khai thực hiện
một cách tập trung, có trọng tâm, trọng điểm; cụ thể đã phát hiện và xử lý 939.623 vụ vi phạm
trong lĩnh vực vệ sinh môi trường và trật tự đô thị, góp phần thực hiện tốt nếp sống văn minh
đô thị nơi công cộng.
3.2.3 Công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo về xây dựng
Trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo về xây dựng, Thanh tra xây dựng quận -
huyện đã phối hợp với Ủy ban nhân dân phường - xã - thị trấn, Phòng quản lý đô thị… để giải
quyết theo quy định của Luật khiếu nại- tố cáo và các văn bản pháp luật có liên quan; trong đó
chú trọng việc phân loại đơn thư khiếu nại, tố cáo để chủ động giải quyết hoặc kiến nghị Chủ
tịch Ủy ban nhân dân quận, huyện giải quyết theo đúng thẩm quyền. Nhìn chung, khối lượng
đơn thư khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực xây dựng chưa nhiều nên đa số vụ việc được xử lý khá
nhanh, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của người dân (từ năm 2008-2013, tổng số đơn thư
khiếu nại, tố cáo đã giải quyết là 6031/6857 đơn, đạt 87,95% số đơn phải giải quyết).
3.2.4 Công tác thanh tra chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng công trình trong việc chấp hành
các quy định của pháp luật về xây dựng
Hiện nay tại Thành phố Hồ Chí Minh đang tồn tại 2 cơ quan Thanh tra ở cấp quận -
huyện: Thanh tra quận - huyện (thành lập theo Luật Thanh tra) và Thanh tra xây dựng quận -
huyện theo Quyết định số: 89/2007/QĐ-TTg ngày 18 tháng 6 năm 2007 của Thủ tướng Chính
phủ. Xét về tính chất pháp lý và chức năng, thẩm quyền thì Thanh tra quận, huyện là cơ quan
Thanh tra hành chính tổ chức theo cấp hành chính “giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp quản lý
nhà nước về công tác thanh tra và thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn thanh tra hành chính trong
phạm vi quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân cùng cấp “. Do đó, việc thành lập các đoàn
Thanh tra công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực Xây dựng trên địa bàn chủ yếu do Thanh
tra quận,-huyện thực hiện (thanh tra hành chính). Vì vậy trên thực tế Thanh tra xây dựng quận

- huyện, phường - xã, thị trấn thực hiện chức năng chủ yếu là kiểm tra trật tự xây dựng đô thị,
việc thực hiện công tác giải quyết khiếu nại và thành lập các Đoàn Thanh tra tuy có thực hiện
nhưng không nhiều.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
18
GVHD: Trần Vang Phủ
Nhìn chung, từ khi được thành lập, củng cố và tăng cường, lực lượng Thanh tra xây
dựng quận - huyện và phường - xã, thị trấn đã hoàn thành nhiệm vụ được giao, tình hình trật tự
lòng lề đường, vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị bước đầu được cải thiện ở hầu hết các quận
- huyện, tạo hiệu quả đáng kể trong việc nhắc nhở, nâng cao ý thức, vai trò, trách nhiệm của
người dân, khẳng định lực lượng Thanh tra Xây dựng là cơ quan chủ lực góp phần vào việc
xây dựng nếp sống văn minh đô thị của thành phố.
3.3 Nhận xét, đánh giá
Qua 06 năm kể từ khi thành lập, củng cố và tăng cường kiện toàn bộ máy tổ chức hoạt
động của lực lượng Thanh tra Xây dựng trên địa bàn thành phố đã hoàn thành yêu cầu nhiệm
vụ được giao khẳng định rõ được vai trò chủ lực của lực lượng này trong việc góp phần nâng
cao hiệu quả quản lý, lập lại trật tự kỷ cương hành chính trong các lĩnh vực trật tự lòng lề
đường, vệ sinh môi trường, nếp sống văn minh đô thị. Đặt biệt là lĩnh vực quản lý trật tự xây
dựng, qua áp dụng các biện pháp phối hợp kiểm tra kịp thời, ngăn chặn ngay từ đầu. Lực lượng
Thanh tra Xây dựng bước đầu đã làm tốt công tác giữ gìn, kéo giảm đáng kể số trường hợp vi
phạm không phép, sai phép của các công trình xây dựng đang thi công tràn lan như những năm
trước đây và xử lý được nhiều trường hợp vi phạm tồn đọng kéo dài trên địa bàn thành phố.
3.3.1 Mặt được
Sau khi có Quyết định 89/2007/QĐ-TTg ngày 18/6/2007 của Thủ tướng Chính phủ, hoạt
động thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm xây dựng của lực lượng Thanh tra Xây dựng (từ Thanh
tra Sở Xây dựng đến Thanh tra Xây dựng quận - huyện, phường - xã - thị trấn được thực hiện
đúng quy trình, đúng quy định với chức năng chủ yếu là thanh tra, kiểm tra, xử lý các công
trình, dự án đầu tư xây dựng, quản lý trật tự xây dựng, ngoài ra lực lượng Thanh tra Xây dựng
còn thực hiện công tác quản lý trật tự đô thị.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, Thanh tra Xây dựng đã phát hiện, ngăn chặn, xử lý

vi phạm hành chính theo quy định pháp luật, tiếp nhận xử lý thông tin phản ánh của nhân dân
về vi phạm xây dựng, vi phạm đất đai và trật tự đô thị, đồng thời tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục về chính sách pháp luật lĩnh vực trật tự đô thị.
Nhờ đó, tình hình trật tự xây dựng (công trình xây dựng không phép, sai phép) trên địa
bàn thành phố có những chuyển biến tích cực, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước và nâng
cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
19
GVHD: Trần Vang Phủ
* Lập lại trật tự kỷ cương trong quản lý xây dựng:
Xét ở góc độ quản lý nhà nuớc, đây là mô hình thí điểm tại hai thành phố lớn nhất nuớc,
là biện pháp hữu hiệu nhất trong giai đoạn hiện nay để chấn chỉnh và đưa hoạt động xây dựng
vào nề nếp, đảm bảo trật tự kỷ cuơng hành chính; bước đầu lực lượng Thanh tra xây dựng quận
- huyện, phường - xã - thị trấn chịu trách nhiệm toàn diện về quản lý trật tự xây dựng trên địa
bàn, thể hiện tính chủ động, tích cực, cùng với việc kiểm tra kịp thời đã xử lý ngăn chặn ngay
từ đầu những vụ vi phạm mới phát sinh và xử lý được nhiều vụ vi phạm tồn đọng kéo dài; hiệu
lực quản lý nhà nước của chính quyền cơ sở được nâng cao một bước; tình trạng xây dựng
không phép, sai phép không còn tràn lan như những năm trước đây; ý thức pháp luật trong
nhân dân ngày càng được nâng cao.
* Góp phần phát triển văn minh đô thị:
Quán triệt chủ trương chung của thành phố, các quận, huyện ủy đều ban hành Nghị
quyết chỉ đạo công tác quản lý trật tự xây dựng - đô thị trên địa bàn, làm cơ sở cho Chính
quyền, Mặt trận, Đoàn thể cụ thể hóa bằng các chương trình hành động và các kế hoạch thực
hiện cụ thể, triển khai đến tận phường, xã, khu phố, tạo thành phong trào sôi nổi, gắn liền với
các phong trào: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống Văn hóa khu dân cư”; “trật tự an toàn
giao thông”…., góp phần thay đổi dần diện mạo của thành phố.
* Giảm tình trạng lãng phí xã hội:
Những hành vi vi phạm trong quá trình đầu tư xây dựng đều được lực lượng Thanh tra
Xây dựng phát hiện kịp thời và xử lý kiên quyết ngay từ đầu, hạn chế số vụ vi phạm không
phép, sai phép buộc tháo dỡ, góp phần giảm lãng phí tài sản của người dân và xã hội, khắc

phục tình trạng “tha thì phép nước không nghiêm, đập thì lãng phí”.
* Tránh hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm khi xảy ra vi phạm:
Trong thời gian qua, trước khi lực lượng Thanh tra xây dựng cấp quận - huyện và cấp
phường - xã, thị trấn ra đời, chưa có cơ quan nào được giao chuyên trách thanh tra, kiểm tra,
xử lý vi phạm trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn quận, huyện và phường - xã, thị trấn nên
tình trạng đùn đẩy trách nhiệm giữa các cơ quan nhà nước ở địa phương đã xảy ra. Quyết định
89/2007/QĐ-TTg ra đời cùng với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh họat động
xây dựng đã tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng Thanh tra xây dựng quận - huyện, phường -
xã, thị trấn đi vào hoạt động với bộ máy đồng bộ và chức năng nhiệm vụ, quyền hạn, trách
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
20
GVHD: Trần Vang Phủ
nhiệm từng cá nhân, tổ chức trong quản lý trật tự xây dựng được xác định rõ. Nhờ đó đã hạn
chế tối đa tình trạng đùn đẩy trách nhiệm giữa các cơ quan có thẩm quyền và cá nhân phụ
trách.
* Đội ngũ Thanh tra xây dựng cấp quận và cấp phường ngày càng nâng cao năng lực chuyên
môn:
Lực lượng Thanh tra Xây dựng các cấp thể hiện tinh thần trách nhiệm, chịu khó học tập
nâng cao trình độ, một số cán bộ vừa học vừa làm nhưng vẫn nổ lực hoàn thành nhiệm vụ.
Kết quả sau 06 năm hoạt động đã khẳng định Thanh tra xây dựng Quận, huyện; xã,
phường, thị trấn là lực lượng chủ lực góp phần quản lý, giữ gìn, kéo giảm tình trạng vi phạm
trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố, đưa hoạt động xây dựng thực hiện theo đúng quy
hoạch, đúng giấy phép, từng bước đưa công tác quản lý trật tự xây dựng - đô thị phù hợp xu
hướng phát triển văn minh, hiện đại.
3.3.2 Mặt hạn chế
* Về Tổ chức, biên chế:
Mỗi quận - huyện tổ chức quản lý Thanh tra Xây dựng theo mô hình khác nhau, không
đồng bộ. Có quận - huyện giao biên chế và kinh phí cho phường - xã, thị trấn tuyển dụng và
cấp phát kinh phí cho lực luợng Thanh tra Xây dựng phường - xã, thị trấn; có quận - huyện tổ
chức tập trung đầu mối tại quận - huyện và phân công cán bộ công chức về phường - xã, thị

trấn …
Quyết định số 89/2007/QĐ-TTg quy định chỉ tiêu định biên cho Thanh tra Xây dựng
quận, huyện từ 15 - 20 người; Thanh tra Xây dựng phường - xã, thị trấn từ 3 - 4 người. Tuy
nhiên, thực tế cho thấy do phải đảm nhận thêm công tác quản lý trật tự lòng lề đường, vệ sinh
môi trường… nên số biên chế này không đủ để quản lý chặt chẽ địa bàn, xử lý kịp thời các
hành vi vi phạm. Do đó Ủy ban nhân dân thành phố đã bổ sung thêm so với chỉ tiêu quy định.
Trình độ đội ngũ Thanh tra Xây dựng quận - huyện, phuờng - xã, thị trấn hiện tại nhìn
chung đã đáp ứng theo tiêu chuẩn quy định. Tuy nhiên, lực lượng Thanh tra Xây dựng hiện nay
vẫn chưa đủ số lượng Thanh tra viên nên không đủ lực lượng có thẩm quyền xử phạt trực tiếp
ngay tại chỗ theo thủ tục đơn giản; một số trường hợp chưa đủ trình độ chuyên môn nghiệp vụ
nên dẫn đến một số công trình không phép, sai phép chậm phát hiện và lúng túng trong xử lý;
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
21
GVHD: Trần Vang Phủ
việc đào tạo, tuyển dụng cán bộ lại đòi hỏi thời gian và có cơ chế chính sách thích hợp nên
hiệu quả của công tác kiểm tra, xử lý vi phạm bị ảnh hưởng.
* Về hoạt động:
Hiện Thanh tra Xây dựng quận, huyện vẫn còn lúng túng trong việc áp dụng các quy
định của pháp luật liên quan đến xử phạt vi phạm hành chính do chưa được quy định đầy đủ
hoặc chưa có sự thống nhất, cụ thể như các quy định về thẩm quyền xử phạt của Chánh Thanh
tra Xây dựng quận - huyện (Quyết định 89/2007/QĐ-TTg của Chính phủ và Thông tư
24/2009/TT-BXD của Bộ Xây dựng quy định Chánh Thanh tra xây dựng quận - huyện được xử
phạt tương đương với Trưởng công an quận - huyện nhưng trên thực tế mức phạt và thẩm
quyền phạt còn phải căn cứ theo Nghị định 23/2009/NĐ-CP và Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành
chính của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với từng vụ việc cụ thể. Tuy nhiên, Nghị định và
Pháp lệnh này lại không quy định về thẩm quyền xử phạt của Chánh Thanh tra Xây dựng quận,
huyện.
Sở Xây dựng đã ban hành Quyết định số 3272/QĐ-SXD-TT về việc ban hành Quy chế phối
hợp giữa Thanh tra Xây dựng thành phố và Thanh tra Xây dựng quận - huyện, phường - xã, thị
trấn trong việc kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động xây dựng trên địa bàn

thành phố Hồ Chí Minh nhưng thực tế mối quan hệ phối hợp kiểm tra, phát hiện và xử lý vi
phạm hành chính có lúc, có nơi chưa kịp thời, triệt để; một số cán bộ công chức Thanh tra xây
dựng quận - huyện, phường - xã, thị trấn còn thiếu tinh thần trách nhiệm, chưa kiên quyết trong
xử lý vi phạm cũng như trong việc theo dõi, tổ chức thực hiện các quyết định xử phạt đã có
hiệu lực nên làm giảm hiệu lực, hiệu quả của công tác.
* Về ý thức chấp hành pháp luật và công tác quy hoạch tại địa phương:
Tình trạng vi phạm xây dựng không phép, sai phép đã giảm đáng kể nhưng số vụ vi
phạm vẫn còn phổ biến, trong đó có nguyên nhân do ý thức chấp hành pháp luật của người dân
chưa cao, vẫn còn quan niệm xây dựng xong mới hợp thức hóa; một số trường hợp do điều
kiện kinh tế khó khăn hoặc thiếu am hiểu pháp luật nên không thực hiện đầy đủ thủ tục tách
thửa, chuyển quyền sử dụng, chuyển mục đích sử dụng đất, lập thủ tục xin phép xây dựng…
theo quy định; một số trường hợp lại cố tình vi phạm nhiều lần, Thanh tra xây dựng lập biên
bản đình chỉ thi công, kể cả tịch thu vật tư, phương tiện nhưng vẫn cố tình xây dựng lén lút vào
những ngày nghỉ và ban đêm, lẩn tránh khi bị kiểm tra… gây khó khăn cho việc lập biên bản,
ban hành và tổ chức thực hiện các quyết định xử phạt.
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
22
GVHD: Trần Vang Phủ
Việc triển khai thực hiện quy hoạch tỷ lệ 1/500, 1/2000 tại các quận - huyện còn chậm,
chưa đáp ứng yêu cầu, dẫn đến tình trạng khó khăn trong cấp phép xây dựng và quản lý trật tự
xây dựng tại địa phương.
Thực hiện theo Nghị định số 26/2013/NĐ-CP ngày 29 tháng 03 năm 2013 về tổ chức và
hoạt động của Thanh tra ngành xây dựng, Thanh tra Sở Xây dựng được kiện toàn theo hướng
giải thể Thanh tra xây dựng quận - huyện, phường - xã - thị trấn, sát nhập Thanh tra xây dựng
Sở.
Thanh tra Sở được kiện toàn tổ chức bộ máy như sau:
- Đội Hành chính - tổng hợp
- Đội giải quyết khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân
- Các Đội Thanh tra chuyên ngành
- Các Đội Thanh tra cơ động

- Các đội Thanh tra địa bàn (24 quận - huyện).
HẾT./.
MỤC LỤC
2.3 Thanh tra xây dựng cấp quận: 7
Thanh tra trong lĩnh vực xây dựng
23