Kỹ năng cần thiết của người gác cổng trong nhà máy chế biến thủy sản

18/04/14
Bài 3. kỸ năng cần thiết của người “gác cổng”
1
6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần
thiết của người “gác cổng”
Bài 3
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
2
NỘI DUNG CHÍNH
I. SÁU KỸ NĂNG.
II. BA NHU CẦU.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
3
I. SÁU KỸ NĂNG CẦN THIẾT CHO:
1. Giám sát …mặc BHLĐ đúng cách.
2. Giám sát …rửa tay đúng cách.
3. Giám sát …dấu hiệu bệnh.
4. Thực hiện lăn tóc.
5. Thực hiện … Bảo trì
(pha /châm
chlorine, xà bông, giấy vệ sinh, dội
rửa khu vực ra vào….)
6. Thực hiện …ghi chép biểu mẫu.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
4
I. SÁU KỸ NĂNG …
1. Giám sát …mặc BHLĐ đúng cách
Yêu cầu:

1. Người vào xưởng mặc
đủ và đúng cách các
trang bị bảo hộ nhằm
hạn chế đến mức thấp
nhất khả năng gây
nhiễm vào khu vực SX
(đúng đồ của nhà máy, che
kín vùng tóc/lông, k.trang
….)
2. Không mang trang
sức, điện thoại, đồ ăn,
móng tay, …
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
5
I. SÁU KỸ NĂNG …
1. Giám sát …mặc BHLĐ đúng cách
Thực hiện:
1. Cần xem xét trước tiên, trước khi rửa tay.
2. Quan sát bằng mắt (đúng đồ sạch quy định của nhà
máy? Che kín hết tóc và râu? Quần gọn trong ủng?
Cúc áo đã đóng hết? Thậm chí: bảng tên đã đeo hay
chưa?.)
3. CN ra đi toilet, thay đồ đúng cách trước khi vào
toilet? (bỏ BHLĐ, bỏ ủng trước khi vào toilet).
4. Nếu phát hiện chưa đúng cách, yêu cầu CN đó tự
sửa lại cho đến khi đạt.
Như vậy, vị trí đứng trước hố nhúng ủng là phù hợp.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”

6
I. SÁU KỸ NĂNG …
1. Giám sát …mặc BHLĐ đúng cách
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
7
I. SÁU KỸ NĂNG …
2. Giám sát …rửa tay đúng cách
Yêu cầu:
1. Khi nào? Khi vào xưởng, sau
khi đi toilet, rửa rồi mặc BHLĐ
sau đó rửa lại, khi chuyển
xưởng phù hợp.
2. Như thế nào? Rửa tay theo
đúng trình tự yêu cầu của nhà
máy (
Vd: nước => xà bông =>
nước => chlorine => nước
) đảm
bảo hạn chế đến mức thấp
nhất khả năng lây nhiễm vào
SP.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
8
I. SÁU KỸ NĂNG …
2. Giám sát …rửa tay đúng cách
Vì sao:
1. Người lao động tiếp xúc trực tiếp với sản
phẩm và các bề mặt TX với sản phẩm  khả

năng lây nhiễm lớn.
2. Con người là nguồn và có khả năng tiếp xúc
với nhiều bề mặt kém vệ sinh, dễ lây nhiễm
các VSV gây bệnh nguy hiểm: Salmonella,
Shigella spp, Listeria, Staphilococcus aureus, E
coli v v
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
9
I. SÁU KỸ NĂNG …
2. Giám sát …rửa tay đúng cách
Thực hiện:
1. When: trong qúa trình rửa tay.
2. How: quan sát bằng mắt (rửa tới cổ tay? Dùng
bàn chải hay không? Vảy nước sau khi rửa? CN
sau khi đi toilet có rửa tay trước khi?)
3. Trường hợp rửa không đúng cách hoặc không
tuân thủ: cách xử lý? SSOP có quy định không?
Thông thường: yêu cầu làm lại cho đến khi thấy
đạt và cho phép quay lại sản xuất!.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
10
làm ướt tay
Xà phòng
Xoa tay
Chải tay/chà tay
Rửa
Xoa tay
Rửa

Lau khô bằng giấy,
khăn sạch, máy sấy


Rửa tay-CIP
Rửa tay-CIP
Các mối nguy:
-
Vi sinh (từ tay, người, quần
áo, )
-
Hóa học (dư lượng hóa chất
trên tay, trong quá trình rửa
-
Vật lý (bụi bẩn, đất cát, )
Như thế nào?
Tối thiểu 15 giây
I. SÁU KỸ NĂNG …
2. Giám sát …rửa tay đúng cách
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
11
Ví dụ. Hiệu quả của việc rửa tay đúng cách
I. SÁU KỸ NĂNG …
2. Giám sát …rửa tay đúng cách
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
12
VD: Đi toilet - điểm nào đạt, điểm nào không?
I. SÁU KỸ NĂNG …

2. Giám sát …rửa tay đúng cách
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
13
I. SÁU KỸ NĂNG …
3
. Giám sát …dấu hiệu bệnh
Yêu cầu:
1. Người vào xưởng đảm bảo không có các
bệnh tạo nguồn lây nhiễm vào sản phẩm và
bề mặt tiếp xúc với sản phẩm.
2. Công ty có chính sách rõ ràng cho các trường
hợp “lỡ” bị bệnh, để họ an tâm và không có
cảm giác bị “mất việc”.
3. Người vào xưởng có trách nhiệm báo cáo
hiện trạng các bệnh hoặc vết thương
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
14
I. SÁU KỸ NĂNG …
3. Giám sát …dấu hiệu bệnh
Vì sao:
Con người dễ bị mắc các bệnh
hoặc bị thương là nguồn phát tán
và lây nhiễm các vi sinh vật gây
bệnh nguy hiểm vào sản phẩm
hoặc bề mặt tiếp xúc với sản phẩm
nếu có điều kiện được vào làm
việc.
18/04/14

Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
15
I. SÁU KỸ NĂNG …
3. Giám sát …dấu hiệu bệnh
Thực hiện: Giám sát cái gì?
1. Tiêu chảy (Diarrhea) - Shigella spp, Norwalk,
Staphilococcus aureus, E.coli, Vibrio cholera…
2. Sốt (Fever) - Shigella spp, Salmonella typhi, Norwalk )
3. Nôn / Ói (Vomiting) - Shigella spp, Norwalk, rotavirus,
vibrio cholera.
4. Bênh vàng da, vàng mắt - viêm gan (Jaundice - yellow
skin or eye) – Hepatitis A virus.
5. Đau họng có sốt (Sore throat with fever) - Streptococcus
pyogenes.
6. Vết thương hở (Open skin sores or cuts)
7. Mụn, nhọt, chỗ sưng dưới da (Boils)
8. Chảy nước mắt, mũi, tai (Discharge from nose, eye,
ear).
9. Nước tiểu sẫm màu (Dark urine)
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
16
I. SÁU KỸ NĂNG …
3. Giám sát …dấu hiệu bệnh
Thực hiện:
1. Người lao động báo cáo.
2. Kiểm tra / quan sát bằng mắt. Nếu nghi ngờ có
dấu hiệu, hỏi trực tiếp một cách nhẹ nhàng và
có thể kiểm tra thêm.
3. Theo dõi và ghi chép việc ra/vào toilet của

công nhận trực tiếp sản xuất; trường hợp nhiều
lần trong thời gian ngắn (bất thường), hỏi trực
tiếp và có thể điều chuyển.
4. Trường hợp phát hiện, báo cáo cấp trên và
điều chuyển công việc khu vực phi thực phẩm
hoặc cho tạm nghỉ đến khi hết dấu hiệu của
bệnh. Ghi hồ sơ.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
17
I. SÁU KỸ NĂNG …
3. Giám sát …dấu hiệu bệnh
Thực hiện:

Tiêu chảy: báo cáo + quan sát số lần đi toilet + hỏi

Sốt (Fever) – báo cáo + quan sát sắc mặt, ho, hắt hơi + hỏi

Nôn / Ói : báo cáo + quan sát sắc mặt, ho và triệu chứng của
chóng mặt + hỏi

Vàng da, vàng mắt: báo cáo + quan sát sắc da mặt, da tay,
mắt

Đau họng có sốt: báo cáo + quan sát sắc mặt, khò khè, ho +
hỏi

Vết thương hở: báo cáo + quan sát trên tay, mặt, cổ + hỏi

Mụn, nhọt: báo cáo + quan sát trên tay, mặt, cổ + hỏi


Chảy nước mắt, mũi, tai: báo cáo + quan sát trên tay, mặt, cổ
+ hỏi

Nước tiểu sẫm màu: báo cáo + theo dõi số lần đi toilet + hỏi.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
18
I. SÁU KỸ NĂNG …
4. Thực hiện … lăn tóc
Yêu cầu: Người lao động không là nguồn lây
nhiễm tóc vào trong sản phẩm.
Vì sao: tóc là mối nguy sinh học, vật lý.
VSV trên tóc!!!
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
19
I. SÁU KỸ NĂNG …
4. Thực hiện … lăn tóc
Thực hiện:
1. When: Sau khi CN rửa tay xong, trước khi đi
vào xưởng.
2. How: Lăn theo trình tự hướng dẫn của nhà
máy; từ trên xuống, bả vai, cánh tay …
3. Chú ý: Cán lô có được vệ sinh? Bao lâu thay
lô một lần?
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
20
I. SÁU KỸ NĂNG …

5
. Thực hiện … bảo trì
Yêu cầu:
1. Cán bộ gác cổng được đào tạo phù hợp để đáp ứng các
công việc cần thiết.
2. Hố nhúng ủng được duy trì đủ mức nước và đúng nồng độ
chlorine trong suốt quá trình sản xuất.
3. Xà bông luôn đủ dùng tại cả lối vào và trong toilet.
4. Giấy vệ sinh luôn được cung cấp đủ dùng thời gian sản
xuất.
5. Khăn lau tay (hoặc máy sấy) luôn trong tình trạng đủ và
phù hợp cho sử dụng.
6. Lô lăn tóc luôn đảm bảo có độ dính và được thay thế phù
hợp.
7. BMGsát, bút viết, giấy thử chlorine, găng tay dự phòng …
8. Vệ sinh theo định kỳ: trong toilet, khu vực lối vào …
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
21
I. SÁU KỸ NĂNG …
5. Thực hiện … bảo trì
Thực hiện:
1. When: trước ca sản xuất, sau khi CN
vào đầu ca, định kỳ theo nhà máy & cuối
ca.
2. How: Nhà máy cần có hướng dẫn công
việc bảo trì chi tiết trong SSOP phù hợp
với điều kiện của nhà máy mình và đáp
ứng tối thiểu yêu cầu.
18/04/14

Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
22
I. SÁU KỸ NĂNG …
5. Thực hiện … bảo trì
3. Quản lý và pha hóa chất (chlorine, xà bông hoặc cồn)
-
Chỉ sử dụng hóa chất trong danh mục của nhà máy, đúng
liều lượng và quy cách pha chế đã có (Nång ®é
chlorine röa tay lµ 10ppm, bÓ nhóng ñng lµ 200 – 300
ppm).
-
Níc nhóng ñng có chiều cao nước tèi thiÓu lµ 15cm.
-
Xà bông: thường sử dụng xà bông nước để hạn chế
khả năng lây nhiễm. Lưu ý: xà bông nước đôi khi
nhiễm Pseudomonas spp.
-
Cồn: có khả năng sát trùng tốt nhưng không tiêu diệt
được bào tử.
-
Bảo quản các can/ca hóa chất vào nơi riêng biệt, nắp
đậy kín và có nhãn mác.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
23
I. SÁU KỸ NĂNG …
6. Thực hiện … ghi chép biểu mẫu
Yêu cầu:
1. Phải ghi ngay sau khi giám sát, ghi đúng cách:
không bỏ trống ô, ký tên, ghi rõ ngày tháng.

2. Không hoàn thiện sẵn hoặc cuối ca mới ghi.
3. Ghi rõ vào hồ sơ các trường hợp vi phạm hoặc
sai lỗi bao gồm cả cách khắc phục.
4. Lưu ý: hồ sơ giám sát “liên tục” sạch, không phải
là ấn tượng với người ngoài, và đó chắc chắn
cũng chưa phải là thực tế.
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
24
II. BA NHU CẦU
1. CHÍNH SÁCH CỦA NHÀ MÁY PHÙ
HỢP & THỦ TỤC CÔNG VIỆC RÕ
RÀNG
2. ĐƯỢC ĐÀO TẠO PHÙ HỢP
3. ĐƯỢC HỖ TRỢ
18/04/14
Bài 3. 6 kỹ năng và 3 nhu cầu cần thiết của người “gác cổng”
25
II. BA NHU CẦU
Chính sách nhà máy phù hợp và thủ tục công
việc rõ ràng:

Rõ “quyền & lợi” cho vị trí quan trọng “gợn đục
khơi trong”, đủ phù hợp để làm tốt thực sự cho
công việc tại đây (được ưu tiên quan tâm, chính sách trợ cấp,
có quyền yêu cầu làm lại, điều chuyển bộ phận khi phát hiện
trường hợp mắc bệnh …).

Bố trí số cán bộ tại đây phải phù hợp với thực tế và
yêu cầu (tối thiểu 2 trong điều kiện bình thường, 3-4 khi

cao điểm).

SSOP ghi rõ trách nhiệm, tên từng công việc và hướng
dẫn công việc phù hợp, đặc biệt các cách xử lý sự cố.