Tiết 23 Đức tính giản dị của Bác Hồ

Tiết 93 Bài 23 Văn bản:
Đức tính giản dị của Bác
Hồ
( Trích bài Chủ tịch Hồ Chí Minh,
tinh hoa và khí phách của dân
tộc, l ơng tâm của thời đại _ Phạm Văn
Đồng)

Viết về Bác Hồ, Thủ t ớng Phạm Văn Đồng không chỉ nói về
cuộc đời hoạt động cách mạng và t t ởng mà còn rất chú ý đến
con ng ời, lối sống, phẩm chất đạo đức của vị lãnh tụ vĩ đại mà
vô cùng giản dị.
Ngay từ năm 1948, trong thời kì kháng chiến chống thực
dân Pháp trên chiến khu Việt Bắc, đồng chí Phạm Văn Đồng
đã đặc biệt nhấn mạnh và ca ngợi đức tính giản dị nh một
phẩm chất giản dị của Bác Hồ. Trong cuốn Hồ Chủ Tịch
Hình ảnh của dân tộc , ông viết:
Bình sinh, Hồ Chủ Tịch là ng ời rất giản dị, lão thực. Vĩ
nhân, thật vĩ nhân bao giờ cũng giản dị, lão thực. Đã cầu kì là
thiếu bản lĩnh, cố làm trò để đánh lừa thiên hạ và hậu thế. Vua
Nghiêu, vua Thuấn, chúa Giê-su là những ng ời giản dị, lão thực.
Ông Lê-nin, ông Tôn Văn, ông Găng-đi là những ng ời giản dị,
lão thực. Bậc đại khoa học, đại văn hào cũng vậy.


(?) Về phép lập luận của văn bản, có các ý kiến sau:
Văn bản sử dụng phép lập luận:
A Chứng minh
B Giải thích
C Bình luận

D Chứng minh, giải thích và bình luận.

D Chứng minh, giải thích và bình luận.


Bố cục của văn bản gồm 2 phần :
+ Phần 1 (Mở bài) : Điều rất quan trọng trong
sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp : Nhận định chung về
đức tính giản dị của Bác.
+ Phần 2 (Thân bài) : Con ng ời của Bác chủ
nghĩa anh hùng cách mạng : Những biểu hiện của
đức tính giản dị của Bác Hồ.
( Không có phần kết bài vì đây là đoạn trích )

III. Tìm hiểu chi tiết
1). Nhận định về đức tính giản dị của Bác
- Bác Sự nhất quán giữa đời sống chính trị
với cuộc sống bình th ờng giản dị của Bác.
- Trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp.
=> Nhận định có tính ngợi ca.

2). Biểu hiện của đức tính giản dị của Bác
a). Trong đời sống sinh hoạt
* Bữa ăn:
- Chỉ vài ba món giản đơn.
- ăn không để rơi vãi một hạt.
- ăn xong, bát sạch. Thức ăn sắp xếp t ơm tất.
* Nhà ở:
Vài ba phòng, lộng gió, ánh sáng, phảng phất
h ơng thơm.

* Lối sống:
- Suốt đời, suốt ngày làm việc.
- Việc gì tự làm đ ợc thì không cần ng ời giúp.

- ở việc làm nhỏ đó, chúng ta càng thấy Bác quý
trọng biết bao kết quả sản xuất của con ng ời và
kính trọng những ng ời phục vụ.
- một đời sống nh vậy thanh bạch và tao nhã biết
bao !
=> Khẳng định lối sống giản dị và ý nghĩa của
những việc làm giản dị đó, đồng thời bày tỏ tình
cảm kính trọng, cảm phục của tác giả đối với Bác.

* Sáng ra bờ suối tối vào hang
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng
Cuộc đời cách mạng thật là sang.
(Hồ Chí Minh)
* Bác th ờng để lại đĩa thịt gà mà ăn trọn mấy quả cà xứ Nghệ.
Tránh nói to và đi rất nhẹ ở trong v ờn.
(Việt Ph ơng)
* Nhà Bác đơn sơ, một góc v ờn
Gỗ th ờng mộc mạc chẳng mùi sơn
Gi ờng mây chiếu cói đơn chăn gối
Tủ nhỏ vừa treo mấy áo sời.
(Tố Hữu)
* Bác Hồ đó, chiếc áo nâu giản dị
Màu quê h ơng bền bỉ đậm đà.
(Tố Hữu)

Từ lời giải thích sau đây:
Bác Hồ sống đời sống giản dị, thanh bạch nh vậy, bởi vì
Ng ời sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh
gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân
Con hiểu gì về lí do của lối sống giản dị của Bác Hồ ?
Đáp án :
- Bác sống giản dị vì Ng ời đ ợc tôi luyện trong cuộc đấu
tranh gian khổ của nhân dân.
- Bác sống giản dị vì cuộc đời Bác luôn gắn liền với cuộc
đấu tranh gian khổ của nhân dân, gắn với sự nghiệp cách
mạng của dân tộc.
- Vì đó là phong cách của Ng ời.

- Không có gì quý hơn độc lập tự do.
- N ớc Việt nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông
có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí ấy không bao
giờ thay đổi.
b). Trong lời nói, bài viết
2 . Biểu hiện của đức tính giản dị của Bác
a). Trong đời sống sinh hoạt
* Bữa ăn:
* Nhà ở:
* Lối sống:
- Đó là những câu nói nổi tiếng về ý nghĩa (ND) và ngắn
gọn, dễ nhớ, dễ thuộc (hình thức).
- Mọi ng ời dân đều biết, đều thuộc và hiểu câu nói này.

- Giản dị là đức tính nổi bật ở Bác Hồ : Giản dị trong
đời sống, trong quan hệ với mọi ng ời, trong lời nói và
bài viết. ở Bác sự giản dị hoà hợp với đời sống tinh

thần phong phú, với t t ởng và tình cảm cao đẹp.
IV. ý nghĩa, nghệ thuật
1. Nội dung, ý nghĩa

(?) Đặc sắc về nghệ thuật nghị luận của văn bản
Đức tính giản dị của Bác Hồ là:
A. Dẫn chứng cụ thể, toàn diện, rõ ràng.
B. Kết hợp chứng minh với giải thích, bình luận ngắn
gọn mà sâu sắc, thấm đ ợm tình cảm chân thành.
C. Sử dụng nhiều kiểu câu với nhiều biện pháp tu từ.
D. Cả A và B đúng.

Bài Tập 1:
Theo em, đời sống vật chất và tác phong giản dị của
Bác còn thể hiện những phẩm chất cao quý nào ở Bác ?
đáp án
Bác không màng vinh hoa phú quý, sống cuộc sống
của quần chúng nhân dân lao động, gần gũi với quần
chúng nhân dân, cùng mọi ng ời xây dựng một xã hội
văn minh thực sự.

Bài Tập 2:
Đọc bài văn này, em rút ra bài học gì cho bản thân ?
trả lời
- Cảm xúc: Kính yêu và biết ơn Bác Hồ.
- Mỗi ng ời chúng ta cần rèn luyện lối sống, tác phong
sinh hoạt, nói và viết một cách giản dị để học tập và
noi theo g ơng của Bác Hồ vĩ đại.

Bài Tập 3:

Hãy kể một câu chuyện về đời sống giản dị
của Bác Hồ mà em đ ợc đọc qua sách, báo.

1). Tại sao trong văn chứng minh, tác giả Phạm Văn
Đồng lại sử dụng cả ph ơng thức giải thích và bình
luận.
2). Tiếp tục s u tầm những câu chuyện về đời sống giản
dị của Bác Hồ và những dẫn chứng để chứng minh sự
giản dị trong nói, viết của Bác.
3). Soạn bài: ý nghĩa văn ch ơng (Hoài Thanh)