hưng phấn tình dục

Hưng Phấn Tình Dục và Phản Ứng
George D. Zgourides, Bác Sĩ.
Christie S. Zgourides, Thạc Sĩ.
Dịch viên: Nguyễn Hồng Trang
Các chủ đề về hưng phấn tình dục và phản ứng tình dục thường gợi lên sự quan tâm và
nhiệt tình của mọi người. Tăng sự hấp dẫn tình dục, tăng sự lãng mạn khi quan hệ tình
dục, thân mật hơn với bạn tình, hiểu xem cơ thể phản ứng như thế nào với các kích thích
tình dục và tăng cường sự hưởng ứng tình dục là điều mà mọi người quan tâm. Tại sao lại
thế? Vì mọi người hưởng thụ và đánh giá cao quan hệ tình dục, một cách tự nhiên, họ
muốn biết nhiều để làm tăng chất lượng những trải nghiệm tình dục của họ.
HƯNG PHẤN TÌNH DỤC
Giống như cần ăn khi đói, và cần uống khi khát, các hành vi tình dục là những phản ứng
đối với dục tình, một trạng thái căng thẳng do sự thiếu hụt, trạng thái này thúc đẩy cá
nhân làm gì đó để giảm căng thẳng. Những dục tình cơ bản giống như đói và khát, đảm
bảo sự tồn tại của cơ thể, thì tình dục đảm bảo sự tồn tại của các loài.
Ở con người, cả kích thích bên trong cũng như bên ngoài đều có ảnh hưởng đến dục tình
cơ bản. Ví dụ, kích thích bên ngoài (một câu chuyện khiêu dâm) khuấy động động cơ hay
dục tình (sự thôi thúc về tình dục), rồi đến lượt mình dục tình thúc đẩy hành vi hướng
đích (các quan hệ tình dục). Hưng phấn tình dục là sự phấn kích liên quan đến dục tình
(sexual drive, hay libido) của một cá nhân.
Rõ ràng là con người trở nên hưng phấn với các vấn đề có liên quan đến tình dục. Nhưng
tại sao lại như vậy và như thế là phản ứng lại với điều gì? Để trả lời cho những câu hỏi
này, chúng ta cần xem xét nguồn gốc sinh học, tâm lý học và xã hội khác nhau liên quan
đến hưng phấn tình dục.
Nguồn gốc Sinh học về Hưng phấn tình dục
Các quá trình sinh học - bao gồm hệ thống thần kinh, hoạt động của bộ não, hooc môn,
những kích thích vật lý lên cảm giác, và một số loại thuốc, có ảnh hưởng mạnh mẽ đến
hưng phấn tình dục của con người. Ở khía cạnh này, hưng phấn tình dục của con người
cũng giống các loài khác. Nhưng vì các quá trình của con người và động vật là khác nhau
nên một số câu hỏi kích thích trí tò mò đã nảy sinh. Yếu tố sinh học nào của con người
khiến cho hoạt động tình dục của họ khác biệt mà động vật không có? Ảnh hưởng sinh

học nào tác động lên ham muốn tình dục ở con người. Liệu sinh học có phải là yếu tố duy
nhất chịu trách nhiệm đối với các phản ứng tình dục ở con người hay còn có các yếu tố
khác nữa?
Hệ thống thần kinh và Bộ não.
Hoạt đông của hệ thống thần kinh và bộ não cung cấp cơ sở cho ham muốn và hưng phấn
tình dục ở con người. Trung tâm ảnh hưởng của bộ não lên dục tình, hưng phấn tình dục
và phản ứng nằm ở hệ thống limbic, một bộ các cơ cấu đóng vai trò trong việc ghi nhớ,
học tập và các phản ứng tình cảm, bao gồm cả hành vi tình dục. Mặc dù nhiều khía cạnh
thuộc thần kinh liên quan đến hoạt động tình dục vẫn chưa được khám phá nhưng các nhà
sinh lý học tin rằng những dấu hiệu được gửi đến và đi từ các trung tâm tình dục trong
tuỷ sống và não kiểm soát chức năng tình dục. Nhận thức, ký ức, những điều liên quan
đến tình dục và kích thích thuộc xúc giác lên cơ quan sinh dục thúc đẩy bộ não gửi các
xung thần kinh đến "trung tâm cương cứng" ở phần dưới tuỷ sống, đến lượt mình tuỷ
sống gửi các xung lực đến cơ, điều chỉnh sự cương cứng của âm đạo và dương vật. Ví dụ,
các xung thần kinh khiến cho các cơ xung quanh huyết mạch của dương vật giãn ra, cho
phép lượng máu chảy vào thân dương vật tăng lên. Khi tĩnh mạch của dương vật bị ép,
lượng máu chảy ra khỏi dương vật ít đi và xuất hiện sự cương cứng. Một quá trình thần
kinh tương tự cũng xuất hiện đối với sự xuất tinh. Các xung thần kinh từ "trung tâm xuất
tinh" của tuỷ sống khiến cho các cơ của các cơ quan sinh sản khác nhau co lại, điều này
khởi động cả hai giai đoạn xuất tinh và tống ra của việc xuất tinh (sẽ được mô tả cụ thể
trong chương này).
Suy nghĩ Cá nhân
Với số lượng thông tin còn hạn chế được trình bày cho đến đây, bạn sẽ trả lời như thế
nào với câu hỏi " Có phải não là cơ quan tình dục quan trọng nhất trong cơ thể con
người?"
Hooc môn.Như đã được đề cập ở hai chương trước, hooc môn hay các chất hoạt hóa có
ảnh hưởng to lớn đến dục tình và hưng phấn ở con người. Ví dụ hooc môn testosterone
ảnh hưởng đến dục tình của cả nam giới lẫn phụ nữ, trong khi estrogen có thể có ảnh
hưởng có thể không. Nam giới sản xuất ra lượng hooc môn testosterone nhiều hơn phụ
nữ, nam giới sản xuất ra khoảng 7 ml gram một ngày trong khi đó phụ nữ chỉ sản xuất ra

0.5 ml gram một ngày. Nói chung lượng testosterone thấp hơn liên quan đến sự giảm
hứng thú đối với hoạt động tình dục; lượng testosterone cao hơn làm tăng hứng thú hơn.
Namgiới có lượng testosterone thấp hơn mức bình thường gặp khó khăn trong việc đạt và
duy trì sự cương cứng để sinh hoạt tình dục.Khi người nam giới này điều trị bằng liệu
pháp thay thế hooc môn, ở liệu pháp này bác sỹ cung cấp testosterone lên đến mức thích
hợp, thì các hưng phấn và hoạt động tình dục bình thường sẽ quay trở lại. Tuy nhiên, mức
độ hooc môn không nhất thiết là có ảnh hưởng đến dục tình, vì một số người có mức
testosterone thấp vẫn tràn đầy sinh lực và duy trì cuộc sống tình dục năng động. Ví dụ
một số hoạn quan (đàn ông bị thiến, những người bị cắt hay hỏng tinh hoàn) vẫn có khả
năng cương cứng và tham gia vào việc sinh hoạt tình dục. Những thuốc làm giảm lượng
testosterone luân chuyển có thể làm giảm dục tình ở một số cá nhân chứ không phải tất
cả. Kết luận được đưa ra là mặc dù hooc môn có vai trò quan trọng đối với ham muốn và
hưng phấn tình dục nhưng các quá trình sinh học và tâm lý cũng có vai trò quan trọng
không kém.
Kích thích Vật lý lên các Cảm giác.Tất cả những thông tin về thế giới bên ngoài được
truyền lên bộ não thông qua các thụ thể cảm giác. Những tế bào đặc biệt này nằm ở
những cơ quan nhất định trong cơ thể - các cơ quan cảm giác (ví dụ: tai và mắt) - chúng
nhận thông tin từ môi trường dưới dạng năng lượng vật lý (ánh sáng và sóng âm thanh)
rồi chuyển năng lượng này thành các xung thần kinh mà hệ thống thần kinh và bộ não có
thể hiểu được. Trên thực tế, bộ não không có khả năng phản ứng trực tiếp với các năng
lượng vật lý của môi trường. Thay vào đó, nó xử lý thông tin cảm giác từ hệ thống thần
kinh và cảm giác, rồi chỉ đạo các hệ thống khác nhau trong cơ thể phản ứng một cách
tương ứng.
Đầu tiên và trước nhất là da, da là cơ quan cảm giác lớn nhất, và nó chứa rất nhiều loại
thụ thể đặc biệt, mà những thụ thể này nhạy cảm với áp lực, với nóng, lạnh và đau đớn.
Các vùng dục cảm là những vùng da rất giàu những thụ thể cảm giác này. Các vùng dục
cảm cơ bản đặc biệt tập trung rất nhiều đầu cuối của dây thần kinh, rất nhạy cảm khi
đụng vào và thường gợi các khoái cảm tình dục. Các vùng dục cảm cơ bản phổ biến nhất
là miệng, tai, cổ, ngực, hai bên sườn, lòng bàn tay, bộ phận sinh dục, đáy chậu, hậu môn,
mông đít, phần đùi phía trong, lòng bàn chân. Các vùng dục cảm thứ yếu gần như có thể

ở bất kỳ chỗ nào trên cơ thể, nó gợi khoái cảm tình dục nếu như trước đây chỗ đó đã
được khơi gợi. Ví dụ, vai của người phụ nữ có thể trở thành vùng dục cảm thứ yếu sau
khi chồng của cô ta liên tục hôn vào đó.
Một dạng đặc biệt của sự động chạm, có giá trị gợi tình đối với nhiều xã hội khác nhau, là
hôn. Các thành viên của những nhóm người nhất định có thể hôn để bày tỏ sự yêu mến
hay chào hỏi (ví dụ người Hi Lạp và người Ý) nhưng các thành viên thuộc các nhóm
người khác lại có thể không làm thế (những người thuộc nền văn hóa Châu Á). Ở Mỹ và
các nước Tây Âu khác, nụ hôn chủ yếu là dành cho những cặp đôi lãng mạn.
Suy nghĩ Cá nhân
Bạn nghĩ việc động chạm không liên quan đến tình dục trong một mối quan hệ có vai
trò quan trọng như thế nào?Bạn sẽ nói với người bạn đời của mình về việc bạn mong
muốn được động chạm, vuốt ve hay ôm ấp một cách thường xuyên hơn như thế nào?
Nghiên cứu chỉ ra rằng những chất có mùi tự nhiên nhất định, thuật ngữ gọi là
pheromones, rất có ảnh hưởng đối với hành vi tình dục của côn trùng, động vật và có thể
cả con người. Nhiều con cái có lẽ đã hấp dẫn con đực bằng cách tiết ra chất copulins, hay
chất có mùi thuộc âm đạo, những chất này được coi như chất hấp dẫn tình dục đối với
con đực ở một số loài. Thế còn con người thì sao? Liệu mùi copulins có kích thích hai
người có quan hệ tình dục một cách điên cuồng không? Có thể có nhưng cũng có thể
không.Con người, giống như các loài linh trưởng và vô số động vật khác, tiết ra chất
pheromones- ở phụ nữ gọi là copulins, và ở nam giới gọi là exaltolide. Ở một số cặp,
nhưng không phải tất cả, những chất tiết ra này kích thích hưng phấn tình dục. (Thật thú
vị, ngành công nghiệp nước hoa khổng lồ của xã hội Phương Tây đã dựa vào giả định cho
rằng đàn ông và phụ nữ có thể có hưng phấn tình dục với chất pheromone nhân tạo - có
mùi thơm). Nghiên cứu về chất pheromones thường cho những kết quả mâu thuẫn nhau,
điều này khiến cho các nhà khoa học còn có nhiều việc phải làm để biết được mối quan
hệ giữa mùi hương và sự hấp dẫn tình dục ở con người.
Một số người thấy hưng phấn tình dục khi xem, đọc hay nghe những bộ phim, cuốn sách,
tạp chí, cuộn băng nói về tình dục, và nghe "1-900" dịch vụ điện thoại tình dục. Những
người khác hưng phấn khi nghe nhạc, đọc to những bài thơ hay nói chuyện về tình dục
với bạn tình của mình.

Aphrodisiacs và Anaphrodisiacs (Chất kích thích tình dục và Chất làm mất tình
dục).Mọi người đều đã từng nghe đến tên này - aphrodisiacs (tên vị thần tình yêu của
người Hi Lạp, Aphrodite), nó là tên dùng để chỉ những loại thuốc hay thực phẩm thần
diệu được coi là đem đến cho người sử dụng khao khát tình dục không thể thoả mãn
được. Những loại thuốc hay thực phẩm được cho là các chất làm tăng tình yêu này là một
nguồn quyến rũ, chúng được ghi nhận qua các thời kỳ lịch sử. Từ việc ăn những loại thực
phẩm có hình giống dương vật hay hình giống tinh hoàn như chuối hay con hàu, cho đến
việc ăn sừng tê giác được nghiền thành bột, để làm tăng sinh lực và khả năng quan hệ
tình dục, có thể thấy con người đã không ngừng tìm kiếm những thứ hỗ trợ cho hoạt động
tình dục tối thượng. Nhưng việc tìm kiếm này có lẽ là vô ích. Ví dụ, loại kích thích tình
dục được khẳng định là có tác dụng nhưng chưa được chứng minh như ruồi Tây Ba Nha
hay chất cantharidin, trên thực thế là những thứ rất độc.
Có hai loại thuốc có thể có tác dụng làm tăng hoạt động tình dục ở con người là cafêin và
bupropion hydrochloride. Những kết quả nghiên cứu sơ bộ chỉ ra rằng các hợp chất này
có thể cải thiện chức năng tình dục và làm tăng khả năng quan hệ tình dục. Những chất
khác cũng được cho là làm tăng ham muốn tình dục và sinh lực bao gồm cần sa, côcain,
thuốc tạo ảo giác, thuốc có tác dụng kích thích ("gây cảm giác vui vẻ quá độ"), amyl
nitrate, yohimbine, và các loại thực phẩm hỗn hợp. Nhiều chất trong số những chất này
rất nguy hiểm, chúng gây nghiện và có tác dụng phụ gây hậu quả nghiêm trọng. Ví dụ,
một số người đã bị hoảng loạn cực độ khi sử dụng yohimbine. Đến nay, các nhà khoa học
vẫn chưa chứng minh được sự tồn tại của thuốc hay thực phẩm nào thực sự có tác dụng
kích thích tình dục. Bất kỳ ảnh hưởng tích cực nào được báo cáo là có liên quan đến việc
sử dụng có chừng mực những chất nào đó có thể thực sự là do những tác dụng được dự
đoán; có nghĩa là nhận thức của người sử dụng là nhân tố tăng cường khả năng tình dục
chứ không phải bản thân chất đó.
Có một số loại thuốc, thuật ngữ gọi là anaphrodisiacs (thuốc làm mất khả năng tình
dục) dường như gây cản trở đến chức năng tình dục. Những loại phổ biến nhất là rượu,
thuốc an thần, ma tuý, thuốc chống tăng huyết áp, thuốc chống trầm cảm, và thuốc chữa
bệnh thần kinh. Loại chất nổi tiếng nhất gây mất khả năng tình dục là kali nitrat ("xanpét"
- bột trắng mặn dùng để bảo quản thức ăn hoặc làm thuốc chữa bệnh), nhưng thực ra

chúng không trực tiếp làm giảm sinh lực.
Có một số nhầm lẫn vẫn còn tồn tại liên quan đến việc rượu có làm sinh lực tình dục hay
không. Thậm chí một số người chứng thực thuộc tính kích thích tình dục của rượu, nó
làm dịu hệ thống thần kinh chứ không phải là chất kích thích. Có lẽ một lý do khiến nhiều
người tin rằng rượu kích thích khả năng tình dục của họ là vì với một lượng vừa phải,
rượu giúp hạ những ức chế tình dục của họ. Tuy nhiên, say rượu lại làm hỏng hoạt động
tình dục.
Suy nghĩ Cá nhân
Nếu bạn đọc được ở đâu về một loại thuốc mới được thông báo làm tăng sinh lực cho
người sử dụng, bạn có hỏi ý kiến bác sỹ của mình cho phép bạn thử dùng không? Tại
sao có, tại sao không?
NGUỒN GỐC TÂM LÝ HỌC VỀ HƯNG PHẤN TÌNH DỤC
Mặc dù mọi người chú ý rất nhiều đến các quá trình sinh học nằm dưới hưng phấn tình
dục, nhưng các quá trình tâm lý học cũng đóng vai trò hình thành nên hoạt động tình dục
của một người. Như Masters và Johnson đã ghi nhận, phụ nữ và nam giới phản ứng một
cách thống nhất đối với các kích thích tình dục có hiệu quả, dù cho đó là kích thích vật lý
hay tâm lý - vị thế tâm sinh lý học xã hội cơ bản. Cách suy nghĩ, nhận thức, đánh giá, và
cảm giác giải thích cho những khác biệt lớn trong hành vi tình dục của các cá nhân khác
nhau, của các nền văn hóa và giai đoạn lịch sử khác nhau.
Vai trò của Nhận thức
Nói về mặt tâm lý học, những mác nhận thức của con người hay những đánh giá và diễn
giải của họ về các sự kiện bên trong và bên ngoài quyết định rất nhiều đến cái gì, nếu hay
khi nào thì kích thích tình dục trở thành hưng phấn tình dục. Cho dù kinh nghiệm sống,
môi trường xã hội, sự nuôi dưỡng giáo dục và thái độ là giống nhau, nhưng hai cá nhân
có thể giải thích cùng một kích thích tình dục khác nhau. Phần nào đó, các nhà nghiên
cứu sử dụng học thuyết nhận thức để giải thích tại sao một số người có thể coi những
hành vi nhất định là "làm tình" hay "lãng mạn" trong khi những người khác có thể coi đó
là "tình dục". Hơn nữa, các kịch bản tình dục - các mác nhận thức mà những mác này
định hướng cho các giải thích liên quan đến tình dục, đến việc đưa ra quyết định và hành
vi - giúp các cá nhân, ví dụ, phân biệt giữa đụng chạm khi mát xa trị liệu với đụng chạm

khi sinh hoạt tình dục.
Bản chất suy nghĩ của con người quyết định rất nhiều đến việc họ sẽ phản ứng tình dục
như thế nào. Những suy nghĩ không có tội và chấp nhận có xu hướng nâng cao các trải
nghiệm tình dục. Thật không may, có quá nhiều người gặp sự ngăn cản tình dục, hay có
những kỳ vọng vô lý, phi thực tế mà những điều này gây cản trở đến chức năng và giao
tiếp tình dục. Susan Walen (1985)
14
đã miêu tả một số ngăn cản tình dục đặc trưng mà
mọi người có thể có:
• Tôi không thể kiểm soát được.
• Tôi không thể yêu cầu chuyện đó!
• Miễn là anh ấy hạnh phúc thì tôi cũng hạnh phúc.
• Làm như thế chẳng hay chút nào.
• Anh ấy sẽ nghĩ sao nhỉ?
• Làm như thế không quý phái chút nào.
• Lạy Chúa, tôi vừa mới nằm đây như a piece of lox.
• Tôi thở giống như một con chó động đực vậy.
• Tôi biết là mình không gây ra nhiều tiếng ồn như tôi tưởng.
• Tôi cá là tôi đang làm sai.
• Tôi không biết là mình có làm tốt bằng người tình trước của cô ấy không.
Bạn có thấy câu nói nào ở trên nghe quen thuộc không? Nhận thức và những ngăn cản
tình dục là điều rất phổ biến, nó gây cản trở đến việc một người thấy có thể chấp nhận và
do đó gây cản trở đến hưng phấn tình dục.
Một điểm cuối cùng cũng liên quan đến vai trò của nhận thức mà ta cần biết đó là kiến
thức trước kia. Hầu hết mọi người đều quen thuộc, có trải nghiệm với kích thích tình dục
nhất định. Đối với một người, bộ phận sinh dục thật đẹp; đối với người khác, chúng thật
ghê tởm. Có người mong muốn được vuốt ve, mơn trớn, còn người khác lại mong muốn
được nói những chuyện liên quan đến tình dục. Phần lớn những điều mà một người cho là
gây hưng phấn tình dục là những điều liên quan đến chương trình trong não, chúng hình
thành từ những huấn thị (những thông điệp ban đầu) nhận được từ thời thơ ấu từ bố mẹ,

họ hàng, thầy cô, hàng xóm, những nhân vật có ảnh hưởng, và xã hội. Điều này có thể có
lợi nếu như môi trường xã hội của một cá nhân khuyến khích những thái độ lành mạnh về
tình dục, sự quan tâm tích cực vô điều kiện và tình yêu. Nhưng thế còn những người nhận
được những thông điệp khác thì sao? Những thông điệp tiêu cực từ thời thơ ấu (hay bất
kỳ lúc nào) ảnh hưởng đến mọi người bằng cách củng cố thêm những khuôn mẫu cư xử
tiêu cực. Hãy xem một người phụ nữ đã có chồng khi còn bé được dạy rằng ham muốn và
hoạt động tình dục là điều "bẩn thỉu". Cô ta có thể sẽ lớn lên với cảm giác tội lỗi về
những cảm xúc tình dục của mình. Cô ta có thể gặp vấn đề trong việc "hưng phấn" và
"buông thả" trong khi sinh hoạt tình dục, không bao giờ lên đến đỉnh, thấy ghê sợ khi
chồng nhìn, và phải chịu đựng sự lo lắng, trầm cảm. Nói tóm lại, những suy nghĩ và trải
nghiệm tình dục tiêu cực của cô ta có thể gây cản trở đến khả năng hưng phấn tình dục và
sự đáp lại của cô ta. Chúng có thể khiến cô cảm thấy sinh hoạt tình dục không có gì là thú
vị, buồn chán và thậm chí còn đáng ghê tởm.
Những tưởng tượng về Tình dục
Như các nhà khoa học được biết, con người là động vật duy nhất có khả năng tự tạo ra
những hình ảnh về tình dục, thuật ngữ gọi là sexual fantasies (những tưởng tượng về
tình dục). Mặc dù, mọi người có khả năng tưởng tượng về nhiều chủ đề khác nhau,
chẳng hạn như giàu sang, có quyền lực, nhưng tưởng tượng về tình dục là một trong
những chủ đề phổ biến nhất. Tần suất và cường độ mà mọi người suy nghĩ về tình dục là
khác nhau giữa những người khác nhau.
Một số cá nhân bày tỏ sự quan tâm đến tưởng tượng về tình dục, họ tin rằng những tưởng
tượng gây lúng túng có thể sẽ trở thành hiện thực theo cách này hay cách khác. May thay,
những tưởng tượng về việc có quan hệ tình dục với ai đó và thực sự có chuyện đó với
người đó lại rất khác.
Liệu những tưởng tượng về tình dục của nam giới và phụ nữ có khác nhau không? Theo
rất nhiều nhà nghiên cứu thì câu trả lời là có. Những tưởng tượng của nam giới về tình
dục thường liên quan đến xu hướng thị giác và các hoạt động tình dục, trong khi những
tưởng tượng của phụ nữ về tình dục thường lãng mạn và thụ động hơn.
CÁC NGUỒN GỐC XÃ HỘI VỀ HƯNG PHẤN TÌNH DỤC
Hầu hết mọi người đều đồng ý rằng có một người tình hấp dẫn, luôn sẵn lòng và đằm

thắm trong một môi trường xã hội sắp đặt đúng đắn tạo nên sự lãng mạn chất lượng.
Nhưng sự hấp dẫn của bạn tình là tương đối, và tiêu chuẩn đối với sự hấp dẫn là khác
nhau giữa các nền văn hóa khác nhau. Sự sắp đặt đúng cũng là tương đối. Cái có thể được
coi là sự sắp đặt gợi tình đối với người này, chẳng hạn như quan hệ tình dục khi tất cả các
ngọn đèn được bật, có thể không gây hưng phấn đối với người khác. Hơn nữa, điều mà
một người nhận thức, coi là sự gợi tình có thể rất khác nhau tuỳ từng trường hợp. Ví dụ,
một cơ thể không mặc quần áo có thể là điều rất bình thường khi đi khám sức khỏe,
nhưng khi cơ thể đó ở trong phòng ngủ thì nó lại mang những ý nghĩa gợi tình hoàn toàn
khác. Sự khác biệt ở đây nằm trong nhãn mác nhận thức mà con người gắn cho các sự
kiện và đối tượng tình dục.
Suy nghĩ Cá nhân
Những trải nghiệm trong quá khứ nào hình thành nên thái độ của bạn dối với phản
ứug tình dục?Hiện tại chúng ảnh hưởng đến bạn như thế nào?
MÔ HÌNH BỐN GIAI ĐOẠN VỀ PHẢN ỨNG TÌNH DỤC CỦA MASTERS VÀ
JOHNSON
Có thể mô hình được biết đến nhiều nhất về phản ứng tình dục của con người, hay sự
phản ứng của cơ thể con người đối với kích thích tình dục là mô hình của Masters và
Johnson, những người tiên phong trong nghiên cứu quan sát về tình dục học. Trong 12
năm, những nhà nghiên cứu này đã nghiên cứu phản ứng tình dục của con người bằng
cách quan sát, theo dõi và ghi hình 312 nam và 382 nữ tình nguyện viên, những người
tham gia vào hơn 10.000 hành vi tình dục riêng biệt. Masters và Johnson thấy rằng cả
nam giới và phụ nữ đều trải qua 4 giai đoạn khác nhau liên quan đến hưng phấn và phản
ứng tình dục: Sự kích thích, Sự bình ổn, Sự cực khoái, và Sự phân giải.
Giai đoạn Kích thích
Hầu hết những thông tin được trình bày trong chương này là về những dự đoán và hưng
phấn tình dục liên quan đến giai đoạn đầu tiên của phản ứng tình dục, giai đoạn kích
thích. Cả hai giới đều trải nghiệm myotonia (tăng sự căng của cơ); pelvic vasocongestion
(xung huyết mạch vùng chậu) (tăng lượng máy chảy vào bộ phận sinh dục và các vùng
xung quanh); tăng sự hô hấp, nhịp tim và huyết áp; và khởi đầu sexual flush (sự đỏ bửng
tình dục) (những nốt đỏ trên da). Ở phụ nữ, âm vật to lên, môi âm hộ sưng lên, một lượng

nhỏ chất lỏng bôi trơn xuất hiện trong âm đạo, bộ ngực tăng kích thước, núm vú cương
cứng. Ở nam giới, dương vật bắt đầu cương lên và tinh hoàn nâng lên gần thành bụng.
Đàn ông cũng có thể thấy núm vú của mình cương cứng. Giai đoạn phản ứng tình dục
này thường kéo dài từ vài phút cho đến vài giờ, tùy thuộc vào hoàn cảnh, mức độ hưng
phấn và sự khác biệt của từng người.
Giai đoạn Bình ổn
Trong suốt giai đoạn bình ổn, cá nhân trải nghiệm sự kích thích và khoái lạc tình dục
mãnh liệt. Sự căng cơ và xung huyết mạch vùng chậu tăng lên, gây ra vô số thay đổi ở cả
hai giới. Ở phụ nữ, môi âm hộ tiếp tục sưng và có màu đậm hơn, âm vật thụt vào dưới da
trùm đầu âm vật, phần trong của âm đạo mở rộng, tử cung nâng lên, ngực tiếp tục tăng
kích thước, quầng xung quanh vú rộng ra, và sự đỏ bửng tình dục vẫn tiếp tục phát triển.
Phần ngoài thứ ba của âm đạo cũng thu hẹp tạo thành thềm cực khoá. Ở nam giới, dương
vật tiếp tục ứ máu và có màu đậm, bìu dái sẫm lại, tinh hoàn gia tăng kích cỡ và nâng lên
cao đến cực điểm, tuyến tiền liệt to lên. Trước khi đạt đến giai đoạn cực khoái, tuyến
Cowper có kích cỡ bằng 2 hạt đậu tiết ra một ít chất lỏng có tác dụng trung hòa nước tiểu
vào niệu đạo. Đến cuối giai đoạn bình ổn, cảm giác của sự cực khoái thường lướt qua đối
với cả hai giới. Giống như giai đoạn kích thích, khoảng thời gian tồn tại của giai đoạn
bình ổn là khác nhau tuỳ thuộc vào từng cá nhân và hoàn cảnh.
Giai đoạn Cực khoái
Trong suốt giai đoạn cực khoái, sự tích tụ của độ căng tình dục được giải phóng. Sự cực
khoái đối với cả hai giới đều có liên quan đến khoảng thời gian ngắn chờ đợi, sự co rút
của vô số cơ (thường là ở bộ phận sinh dục nhưng đôi khi cũng ở những vùng khác của
cơ thể, chẳng hạn như bụng hay tay chân), các cảm giác ấm nóng của khoái cảm tình dục
rất mạnh, và sự thay đổi vị trí hướng vào trong của sự tập trung. Ở phụ nữ, sự co rút nhịp
nhàng xuất hiện ở thềm cực khoái, tử cung và cơ vòng trực tràng co thắt. Kích cỡ của bộ
ngực và sự đỏ bửng tình dục lên đến cực điểm. Ở một số phụ nữ có sự "xuất tinh" - tinh
dịch ở đây là chất lỏng. Ở nam giới, sự cực khoái thường đi kèm với việc phóng tinh, nó
bao gồm xuất tinh và trục xuất. Khi xuất tinh, các tuyến sinh dục phụ co lại, tinh dịch
được giải phóng xuống niệu đạo. Khi trục xuất, dương vật và niệu đạo co thắt đưa tinh
dịch di chuyển dọc niệu đạo và đẩy ra ngoài cơ thể thông qua lỗ niệu đạo. Đối với hầu hết

mọi người, bản thân sự cực khoái chỉ kéo dài trong khoảnh khắc, tuy nhiên có một số
bằng chứng cho thấy rằng một vài người có thể kéo dài giai đoạn cực khoái của họ bằng
cách luyện tập một số bài tập khác nhau dành cho cơ vùng chậu.
Suy nghĩ Cá nhân
Bạn có nghĩ rằng đạt được cực khoái khi sinh hoạt tình dục là một dấu hiệu chắc
chắn cho thấy sự thân mật giữa hai người?Tại sao có? Tại sao không?
Giai đoạn Phân giải
Ở cả hai giới, bộ phận sinh dục và toàn bộ cơ thể dần dần quay trở về trạng thái không
hứng phấn trong giai đoạn phân giải.Các cơ giãn ra, nhịp tim và nhịp thở trở lại trạng
thái bình thường, bộ phận sinh dục trở lại kích cỡ và hình dáng bình thường của nó. Thỏa
mãn và thư giãn là các cảm giác thường thấy. Giai đoạn phân giải ở nam giới và phụ nữ
là khác nhau. Đa số nam giới đi đến giai đoạn trơ ì ngay sau khi xuất tinh, có nghĩa là
một thời gian nhất định phải qua (từ vài phút cho đến hàng giờ hay vài ngày, tùy thuộc
vào từng người) trước khi lại có thể có sự hưng phấn và đạt đến cực khoái lần nữa.
Ngược lại, phụ nữ thường không trải qua giai đoạn trơ ì, và ở một số trường hợp, phụ nữ
còn có thể đạt cực khoái nhiều lần, hay nhiều hơn một lần cực khoái trong một lần sinh
hoạt tình dục. Sự phân giải của phụ nữ thường diễn ra chậm và ít mạnh mẽ hơn so với
nam giới. Một số nam giới cũng có thể có hai hoặc nhiều hơn hai lần cực khoái trước khi
dương vật hết cương cứng.
MÔ HÌNH BA GIAI ĐOẠN VỀ PHẢN ỨNG TÌNH DỤC CỦA KAPLAN
Kaplan đã đưa ra mô hình về phản ứng tình dục bao gồm ba giai đoạn khác nhau: (1)
ham muốn tình dục, (2) kích thích, và (3) cực khoái. Mô hình của Kaplan được suy ra từ
mô hình "hai giai đoạn" mà mô hình này đầu tiên chỉ bao gồm giai đoạn kích thích và
giai đoạn cực khoái (có nghĩa là sinh học), nhưng sau này nó còn bao gồm cả giai đoạn
ham muốn (tâm lý học và xã hội). Chính giai đoạn ham muốn là giai đoạn khiến cho mô
hình của Kaplan khác với mô hình của Masters và Johnson. Kaplan đã áp dụng thành
công mô hình "ba giai đoạn" của bà để giúp những cá nhân và những cặp vợ chồng vượt
qua những rối loạn liên quan đến tình dục, chẳng hạn như những rối loạn liên quan đến
ham muốn tình dục.
MÔ HÌNH NĂM GIAI ĐOẠN VỀ PHẢN ỨNG TÌNH DỤC CỦA ZILBERGELD

VÀ ELLISON
Mô hình năm giai đoạn về phản ứng tình dục của Zilbergeld và Ellison đầu tiên được
phát triển từ những quan tâm của các nhà trị liệu này, những quan tâm mà mô hình của
Masters và Johnson không chú ý. Mô hình của Masters và Johnson chỉ chú trọng đến
chức năng sinh lý chứ không chú ý nhiều đến sự nhận thức, tình cảm và trải nghiệm chủ
quan. Các giai đoạn phản ứng tình dục của Zilbergeld và Ellison bao gồm (1) hứng thú,
(2) hưng phấn, (3) sự sẵn sàng về mặt sinh lý, (4) cực khoái, và (5) thỏa mãn. Giống như
mô hình của Kaplan, mô hình của Zilbergeld và Ellison dễ dàng phục vụ việc chữa trị
những rối loạn tình dục liên quan đến một hay nhiều giai đoạn phản ứng.
MÔ HÌNH NHẬN THỨC-HÀNH VI LIÊN QUAN ĐẾN PHẢN ỨNG TÌNH DỤC
CỦA WALEN VÀ ROTH
Một mô hình nữa thừa nhận vai trò của nhận thức đối với phản ứng tình dục là mô hình
của Walen và Roth. Những nhà nghiên cứu này cho rằng hành vi tình dục là sự tiếp sau
của đánh giá tích cực về nhận thức hưng phấn tình dục, mà nhận thức hưng phấn tình
dục là sự tiếp sau của đánh giá tích cực về nhận thức kích thích tình dục. Hơn nữa,
những đánh giá tích cực về nhận thức hành vi tình dục là rất cần thiết trong việc duy trì
hưng phấn và hành vi tình dục. Nói cách khác, bất kể có chuyện gì xảy ra về mặt sinh lý
thì những suy nghĩ và đánh giá về sự kiện tình dục của một người là vô cùng quan trọng.
NHỮNG ĐIỂM CHÍNH
1. Giống như cần ăn khi đói, và cần uống khi khát, các hành vi tình dục là những phản
ứng đối với dục tình, một trạng thái căng thẳng do sự thiếu hụt, trạng thái này thúc đẩy cá
nhân làm gì đó để giảm căng thẳng. Hưng phấn tình dục là sự phấn kích liên quan đến
dục tình (sexual drive, hay libido) của một cá nhân.
2. Ba nguồn gốc về hưng phấn tình dục bao gồm sinh học, tâm lý học và xã hội. Nguồn
gốc sinh học bao gồm hệ thống thần kinh và não, hooc môn, kích thích vật lý lên các cảm
giác và có thể có một số loại thuốc nhất định. Nguồn gốc tâm lý học bao gồm các quá
trình nhận thức và những tưởng tượng về tình dục. Nguồn gốc xã hội bao gồm sự sắp đặt,
hấp dẫn, và sự sẵn sàng của bạn tình.
3.Các nhà nghiên cứu tin rằng cấu trúc của bộ não trong hệ thống limbic đóng một vai trò
quan trọng trong các quá trình tình dục. Hooc môn testosterone có ảnh hưởng lớn lên dục

tình của cả nam giới lẫn phụ nữ. Các cơ quan cảm giác, bao gồm các tế bào thụ thể cảm
giác đặc biệt là một yếu tố sinh học khác của liên quan đến hưng phấn tình dục. Các dạng
phổ biến nhất của kích thích cảm giác bao gồm đụng chạm, ngửi, nghe và nhìn.
4. Những suy nghĩ, nhận thức, đánh giá và cảm giác hình thành nên hoạt động tình dục
của một cá nhân. Việc giải thích được gọi là những mác nhận thức, chúng xây dựng nên
các kịch bản tình dục, mà những kịch bản này định hướng cho việc đưa ra quyết định và
hành vi tình dục. Sự ngăn cản tình dục là những kỳ vọng phi thực tế và vô lý gây cản trở
đến chức năng và sự giao tiếp tình dục. Con người là động vật duy nhất có khả năng tự
tạo ra các hình ảnh về tình dục, thuật ngữ gọi là những tưởng tượng về tình dục.
5. Mô hình được biết đến nhiều nhất về phản ứng tình dục của con người là mô hình của
Masters và Johnson, những người tiên phong trong nghiên cứu quan sát. Masters và
Johnson thấy rằng cả phụ nữ lẫn nam giới đều trải qua 4 giai đoạn liên quan đến hưng
phấn và phản ứng tình dục: giai đoạn kích thích, bình ổn, cực khoái và phân giải. Các chu
kỳ phản ứng tình dục của nam giới và phụ nữ có những điểm giống và khác nhau.
6. Các tài liệu chuyên ngành thường trích dẫn ba mô hình về phản ứng tình dục khác, đó
là: Mô hình ba giai đoạn của Kaplan, mô hình năm giai đoạn của Zilbergeld và Ellison,
và mô hình nhận thức- hành vi của Walen và Roth.