Nghiên cứu tính chất tạo dáng của vải và ứng dụng vào trong công nghiệp may mặc thời trang

^v*V'^M»i»'»'^V'*«P*wV*v»illl»
«i
.„„.
.»V
;
B'OCO'NG.rHLTCfNG
7\if^i
?
A.cr
*««j ••••"K:''''T
7'^;
K i.«
v?*
i.
V
V«-
«••-'
,V^
i
Till?
fcf khoa
h^c
*
TM HOll^G AI
THi:
••-/Vi|^.s***.*'<*!!MW''**Ms*
BO
CONG
THlTONG
TRlTOfNG DAI
HOC CONG NGHIEP TP HO CHI MINH

HO CHI MINH UNIVERSITY OF INDUSTRY
BAO CAO TONG KET KET QUA DE TAI
NCKH
CAP
BO
Ten de tai: "Nghien
ciiu tinh
chat tao dang
c^a
vai
va
u-ng
dung vao trong cong nghiep may mac
thoi
trang"
Mas6:
106-09
RD
Thdi
gian:
2009-2010
Chu nhiem de tai:
PCS TS V6
Phir<yc TSn
Thu
ky khoa hoc:
Th^
Hdang
Ai
Thir

' ^
Thanh pho Ho
Chi
Minh, nam 2010
7^^?-
A5lQ(u>(V
BO CONG
THl/ONG
TRUOfNG
DAI HOC CONG NGHIEP TP HO CHI MINH
• • •
HUI
HO CHI MINH UNIVERSITY OF INDUSTRY
TUV
TUV
Rheinland
V_
Gurnujii
Coijnr.d
ISO 9001:2000
Cei1No.01100056S90
BAO CAO TONG KET KET QUA
DE
TAI
NCKH
CAP
BO
r
Ten de tai: "Nghien
ciru tinh

chat tao dang cua vai
va
irng
dung vao trong cong nghiep may mac
then
trang"
(Thirc
hien theo hop ddng s6
106.09
RD/HD-KHCN ngay 4/3/2009 giua Bo Cong Thuang
va
tnrong
DH Cong Nghiep TPHCM ve viec NCKH va phat trien cong nghe)
Mas6:
106-09
RD
Thai gian: 2009-2010
Chii
nhiem de tai:
PGS TS
V6 Phir6-c
T^n
Thu ky
khoa hoc:
ThS Hoang Ai
Thir
F \
Thanh pho Ho
Chi
Minh, nam 2010

M UC L UC
• •
•^
Q
^^
'han
mo*
dau:
1.
Ly do chon de tai trang 1
2.
NhGng
dong gop mai ciia de tai trang 2
3.
Tinh hinh nghien
cuu
ngoai
nirac
trang 2
4.
Tinh hinh nghien cuu trong nuac trang 2
5.
Muc tieu nghien cuu cua de tai trang 2
6. Doi tuang va pham vi nghien cuu trang 2
7 Phuong phap nghien cuu trang 3
8. Bo
cue ciia
de tai trang 3
han noi dung
HirONG

1: TONG QUAN VE TINH CHAT CO LY CUA VAI
1.1.
XO
CELLULOSE trang 4
1.2. LEN trang 8
1.3. XO VA VAI HOA HOC trang 10
1.4. SOI VA VAI PHA trang 17
1.5. DAC DIEM CHUNG CUA CAC LOAI VAI trang 20
1.6. BAI HOC KINH NGHIEM trang 21
:HU'0NG
2 : PHAN TICH
TH^C
NGHIEM TINH CHAT TAO DANG CUA
VAl
2.1.
PHUrONG
PHAP KIEM TRA
THirC
NGHIEM trang 23
2.2.
KET QUA TRONG PHAN TICH
THlTNGHIEM
trang 37
2.3.
PHAN TICH THlTNGHIEM TINH CHAT CUA CAC LOAI VAI trang 43
2.4. KHAO
SAT
NHU
CAU
TIEU DUNG

SAN
PHAM
THCJI
TRANG
VA CHAT
LIEU
VAI
trang 58
2.5.
NGUYEN
NHANVACAC
MAT TON
TAI trang 69
:HU^0NG
3 : KET QUA
iTNG
DUNG TINH CHAT TAO
DANG
CUA
vAl
TRONG
CONG NGHIEP MAY MAC THOI TRANG
3.1.
DINH
HLTdNG
MUC TIEU
vA
XU
HU6NG
PHAT TRIEN trang 71

3.2. KET QUA NGHIEN
ClTU
TINH CHAT TAO DANG CUA
VAl
TRONG THIET
KEMAU
trang 71
3.3.
THIET KE CAC
MAU
THCII
TRANG trang 74
3.4. KET QUA UNG DUNG
MAU
THIET KE
vAO
SAN
XUAT CONG NGHIEP trang 89
han ket luan va kien nghi trang 91
ai lieu tham khao trang 92
hu luc
a.
X
DANH MUC BANG - BIEU DO - HINH VE
Phan muc
Bang
2.1
Bang 2.2
Bang 2.3
Bang 2.4

Bang 2.5
Bang 2.6
Bang 2.7
Bang 2.8
Bang 2.9
Bang
2.10
Bang
2.11
Bang
2.12
Bang 2.13
Bang
2.14
Bang
2.15
Danh muc bang - Bieu do - Hinh ve
Chieu dai dem theo mat do
sgi
Nguyen lieu
thir
do ben mau giat a
40"C.
Thanh phan dung
djch
va dieu kien
thiJ
do ben mau giat bang
xa phong a
40°C

Cap do ben mau
Ky hieu cac loai mau vai
So sanh goc hoi nhau doc
giira
cac loai vai
So sanh goc hoi nhau ngang giua cac loai vai
Ket qua thu nghiem
Ket qua khao sat Muc do quan tam cua nguoi tieu dung doi vai
san pham may mac thai trang
Ket qua khao sat
miic
do su dung thuang xuyen cac kieu trang
phuc.
Ket qua khao sat cac loai chat lieu thuang dugc su dung trong
may mac thai trang.
Kdt
qua khao sat
sir
cam nhan ve
mijc
do thoai mai
K8t
qua khao sat kha nang tao dang
ciia
mot so loai chit lieu
thuang gap
K§t
qua khao sat
sir
quan tam den cac yeu to

ctia
chat lieu khi
chgn trang phuc
f
F
f r
Ket qua khao sat cac yeu to tac dong den tao dang trang phuc.
Trang
26
31
32
33
43
45
46
49
59
60
62
63
64
66
67
Bang
2.16
Bieu do 2.1
Bieu do 2.2
Bieu do 2.3
Bieu do 2.4
Bieu do 2.5

Bieu do 2.6
Bieu do 2.7
Bieu do 2.8
Bieu do 2.9
Bieu dd
2.10
Hinh
2.1
Hinh
3.1
Hinh 3.2
Hinh 3.3
Hinh 3.4
Hinh 3.5
Hinh 3.6
Ket qua khao sat cac yeu to tac dong den tao dang khi
sir
dung
So sanh goc hoi nhau dgc
giira
cac loai vai
So sanh goc hoi nhau ngang giira cac loai
Mat do vai
Khoi lugng vai
Goc hoi nhau theo chieu dgc
Goc hoi nhau theo chieu ngang
Sir
thay doi kich thuoc sau khi giat
MiJc
do quan tam doi vai san pham may mac thai trang

Cac loai trang phuc thuang dugc su dung.
Cac chat lieu thuang dugc
sti
dung trong may mac thai trang
Xac dinh g6c hoi nhau
MauMTROl
Cau
trijc
chi tiet mau
MTRO1
Mau MTR02
Cau
tnic
chi
t\k
mlu
MTR02
Mlu MTR03
Ciu trtic
chi
tidt
mau MTR03
68
45
46
53
54
56
56
58

58
61
62
29
75
76
79
81
86
87
DE TAI NGHIEN
ClTU
KHOA HOC
CAP
BO
PHAN
Md
DAU
I. Ly do chon de tai:
Ngay nay, xa hoi ngay cang phat trien, nhu cau
sir
dung san pham thai
trang
ciia
nguai tieu dung ngay cang cao, vi vay su gop mat
ciia
nhiing nha
thiet ke
thai
trang chuyen nghiep se la dieu kien tot nhat cho cac doanh

nghiep Det may Viet Nam tiep can cung nhu luon tao dung nhirng hinh anh
mai ve doanh nghiep trong nhan thuc cua nguai tieu dung. Nhung buoi trinh
dien thai trang gan day da gay dugc tieng vang va de lai trong long nguai
xem nhiing an tugng tot dep va do la tin hieu dang
mirng
cho
sir
phat trien cua
nganh thiet ke thai trang Viet Nam trong thai gian tai.
Truac day, cac doanh nghiep Det may Viet Nam chi dugc xem nhu
nhimg nha san xuat gia cong xuat khau cho nuac ngoai, khong chu dong dugc
nguon nguyen vat lieu, mau ma. Ngay nay, muon tu khang dinh cho thuang
hieu cua doanh nghiep Det may tren thi truang trong chien
luge
phat trien san
pham phai luon tao ra
sir
khac biet mai trong moi san pham, chat lieu, kieu
dang, chat lugng phai dugc nang len tang cao mai, lam thay doi nhiing cam
\
7
'> •\
nhan cua nguai tieu dung bang nhiing san pham thai trang. De lam dugc dieu
nay,
sir
lien ket giiia nha thiet ke thai trang va nha doanh nghiep la het
sue
can thiet trong chien
luge
phat trien cua nganh Det may Viet Nam. That vay,

trong thiet ke thai trang, ngoai viec sang tao, thiet ke ra cac mau va kieu dang
quan ao mai, nha thiet ke con can phai co nhiing hieu biet nhat dinh ve chat
lieu vai. nhieu loai vai co chat lugng cao,
vira
dap ung dugc yeu cau su dung,
vua dap ling dugc nhu cau ve thai trang, Nhu vay, nam dugc chat lieu vai
nguai thiet ke se co ca sa de
lira
chgn loai
vai
kieu
dang, mau sac cho phu
hgp voi mau thiet ke de dat dugc gia
tri
tham my cao, vua dat dugc gia tri su
dung trong cugc song.
Nganh det may nuac ta hien nay dang doi mat vai tinh trang "Det
khong gap May", san pham nganh det rat kho thuyet phuc dugc nganh may
chip
nhan mua ve de dua vao san xuat. Mot trong nhiing nguyen nhan cua
sir
bat hgp ly nay la chua co mot chuan nghiem thu thong nhat hay cu the nao chi
tiet han
v8
chit
lugng vai ma nganh may dat ra cho nganh det. Qua de tai nay,
ling vai mot kieu dang trang phuc va chuc nang su dung cua no se tim ra
dugc mot so tinh chat can thiet cho moi loai vai nhu do ru, do nhau, do cung,
do dat, do thim hut nuac, do
xii

long, do hut bui, do ben mau, Dua tren
nhimg
chi tieu dinh lugng
tir
ket qua
ciia
de tai nghien cuu nay, co the buac
diu tao mot lien
kit
ve trach nhiem han niia nganh may va nganh det trong
nuac de cung nhau phat trien.
Tranp
1
DE
TAI
NGHIEN
ClTU
KHOA HOC
CA?
BO
2.
NhCrng
dong gop moi ciia de tai:
Phan tich mot so loai chat lieu anh huong den su tao dang cho san
pham thai trang tu do dua ra mot so phuang an cong nghe toi uu, ung dung
rong rai trong nganh cong nghe thai trang, nham muc dich nang cao chat
lugng san pham hang thai trang, tao moi truang hoat dong sang tao ra nhieu
mau ma mai. Do la uac ma ciia bao nhieu nguai trong nganh Det May Thai
Trang nham dap ung nhu cau tham my cho toan xa hoi va sanh buac cung cac
nuac trong khu vuc va tren the giai.

Dua ra mot so chi tieu dinh lugng ve tinh chat vai cho tung dang san
pham thai trang, de xuat cac phuang phap kiem tra, nghiem thu nhanh cac
mat hang vai cho cac nha thiet ke.
3.
Tinh hinh nghien
ciru
ngoai
nuoc:
- Mot so nuac da co nhiing nghien cuu ve tinh chat tao dang
ciia
cac loai vai
mang tinh tong hgp nhung chua phu hgp vai dac diem truyen thong dan tgc
Viet Nam.
- Khai thac cac dac trung cua loai vai tao dang vao thiet ke cac trang phuc cao
cap.
- Cac yeu cau ve chat lugng vai khac khe, phai san xuat tren day chuyen cong
nghiep, tuan
thii
dung cac qui trinh ma a dieu kien nuac ta chua dap ung
dugc.
4.
Tinh hinh nghien
ciru
trong
nu-ac:
- Mot
s6
nha nghien cuu da tien hanh nghien cuu dac trung cua cac loai vai va
ung dung trong thiet
Vk

trang phuc thong dung. Tuy nhien chua co khao sat
nao
v8
tinh tuang quan giua cac chi tieu chat lugng vai vai chi tieu chat lugng
trang phuc a muc do cong nghiep.
5. Muc tieu nghien
ciru
cua de tai:
- Nghien cuu tinh chit tao dang
ciia
cac loai vai
tir
thong dung den cao cap
dugc ung dung de san xuat trong nuac.
-
Thi6t kl
cac
mlu
trang phuc thai trang cao cap
phii
hgp vai tung loai vai.
- Xac dinh dugc cac tinh chat can thiet
ciia
tung loai vai cho
tiing
loai trang
phuc.
6. Doi
tu-ong
va pham vi nghien

ciru:
,
r
'> \
Do dac diem
ciia
khi hau Viet Nam va dai song phat trien cao, nen de
tai tap trung nghien
ciiu
nhirng loai vai nhap khau va noi dia co nguon goc
tir
tu nhien nhu: cotton, linen, len, ta tam, de phan tich
Trang 2
DE
TAI
NGHIEN
ClTU
KHOA HOC
CA?
BO
Mot so cac loai xa
ty
nhien nhu xa tong hgp cung co mot so uu the ve
do ben ca hgc, hoa hgc, ve dep va dac biet la gia thanh, co kha nang lam cho
chat lieu tra nen da dang va phong
phii
han, cung dugc nghien
ciiu.
Hinh thanh cac san pham thai trang nii.
7.

Phtfang
phap nghien ciru:
r r
- Phuang phap phan tich he thong, phan tich thong ke.
- Phuang phap
lich
sii,
ke
thua
nhiing thanh qua nghien cuu va tu lieu thong
ke.
- Phuang phap phan tich thuc nhiem
- Phuang phap dieu tra khao sat thuc te.
- Phuang phap tham dy, phuang phap chuyen gia.
t
\
\
y
f f f
8. Noi dung bo
cue
cua de tai: ngoai phan ma dau va ket luan ket cau
ciia
de tai gom 3 chuang:
Chuang
1:
Tong quan ve tinh chat ca ly cua vai
Chuang 2: Phan tich thur nghiem tinh chat tao dang
ciia
vai

Chuang 3: Ket qua ung dung tinh chat tao dang
ciia
vai trong cong nghiep
may mac thai trang.
Phu luc
Tai lieu tham khao
Trang 3
DE
TAI
NGHIEN
ClTU
KHOA HOC
CA?
BO
CHU^ONG
1
TONG QUAN VE TINH CHAT CO LY CUA VAI
Vai trong may mac la san pham tao nen tii xa sgi vai cac kieu dan hay det
khac nhau, do do noi den tinh chat
ciia
vai, nguai ta phai xac dinh truac het la
tinh chat cua xa sgi tao nen vai do. Tiep do la cau tao
ciia
vai hay
each
sap
xep lien ket cac xa
sgi
lai vai nhau cung vai qua trinh xu ly hoan tat chiing,
f

n
/
phoi hgp vai cac vat lieu khac de nguai gia cong hay
sii
dung cuoi ciing c6
dugc nhiing bg quan ao mong muon.
Tao dang trang phuc xuat phat
tir
vat lieu tao nen chiing, trong do cac tinh
chat ca hgc, vat ly, hoa hgc
ciia
xa sgi deu anh huong den ve dep be ngoai
ciing nhu kha nang
giii
dugc ve dep do. Vi vay nghien cuu nay tap trung khao
7
ft
sat cac dac trung co ban cua vat lieu det may de tim ra cac yeu to quan trgng
nhat tao nen cac dang trang phuc thich hgp cho con nguoi trong tung hoan
canh su dung.
Hien nay cac loai vat lieu dung cho may mac thuong dugc phan loai theo
nguon goc tao nen. Tii thien nhien gom thuc vat hay dong vat thi co xo sgi
f r
7
goc cellulose, goc protid.
Tir
san pham hoa hgc (man-made fibers) co hai
nhanh chinh la xo sgi nhan tao
(artifical
fibers) va xo sgi tong hgp (synthetic

fibers).
Ngoai ra con co
nhihig
loai vat lieu tu khoang chat, kim loai ciing nhu
tu nhung thanh tuu nghien cuu moi
ciia
loai nguoi tu cac nguon goc khac
Sau day la cac tinh chat dac trung
ciia
mot vai loai nguyen lieu xo sgi dung
•>
/ f \
pho bien trong may mac va tro thanh doi tugng nghien
ciiu
chinh
ciia
de tai
> 7
bao gom: xo cellulose (bong, lanh), len, to nhan tao (viscose), to tong hgp
(polyester, polyamide, polyurethane) va cac cau tnic pha trgn giiia chiing.
1.1.
XO
CELLULOSE
r
7
Cellulose la mot hgp chat thien nhien co trong cac sinh the thuc vat. No la
chat
CO
ban tao thanh cac te bao thuc vat trong do co xo det nhu bong, lanh,
>

7 f
day,
gai Cellulose
con la nguyen lieu ban dau de san xuat cac xo nhan tao
7
'
nhu viscose, acetate
.ke
ca mang nhua, chat deo, son.
Do pham vi
gioi
han
ciia
de tai nen nguoi nghien cuu chi tap trung tim
hieu ve tinh chat co ly
ciia
xo bong va xo lanh. Day la 2 loai xo dac trung
ciia
nhom xo cellulose
Trang 4
DE TAI NGHIEN CUU KHOA HOC CAP BO
1.1.1 Xo' bong (cotton)
f t f f
La loai xo dung rat pho bien trong nganh det. La tap hgp cac te bao thuc
vat hinh dai det, dau tren nhgn khep kin va
bj
xoan nhieu hon
diu
duoi,
diu

duoi dinh lien voi hat. Trong cong nghiep det, sgi bong dugc phan ra thanh
\ r
f •^ f
\
nhieu cap tiiy theo do dai, do xoan, do dong nhat, va nhieu chi tieu khac.
f f
y
f f f
Bong cao cap co do xoan deu, xo dai, trang non. Xo it xoan hoac xoan khong
>
\
f
r
y
f
r
deu,
CO chiia
nhieu tap chat co hgc, ngan co nhieu xo chet dugc xep vao loai
thu pham.
Thanh phan co trong xo bong la cellulose (94-96%). Do chin cua xo bong
f f f
CO
gia tri
Ion
doi voi chat lugng sgi: do xoan tao su ma sat cao giiia xo voi xo
trong sgi, con lugng cellulose cua thanh xo cang day thi xo cang ben.
f r r
f f
Doi voi ky thuat keo sgi, chat lugng xo bong

quyet
dinh boi 2 yeu to: do
dai trung binh
ciia
xo va do chinh
ciia
xo.
7 f
Bong xo dung keo sgi det vai. Vai bong
hiit
am tot nen dung may mac lot,
may mac mua he, lam khan, do ve sinh, gie lau. Mac vai bong rat hgp ve sinh.
f
•>
y
f f f
Xo ngan diing de nhoi dem, lam bong y te, san xuat xo nhan tao, chat deo,
mang mong, son.
Cac
tinh
chat chu yeu:
•
Tinh chat vat ly:
- Ty trgng: 1,54
g/cm
- Do
4m:
8,5%.
- Anh huong
ciia

nhiet: tro nen vang
o 120°C
va phan
hiiy
a nhiet
dgtrenl50°C.
7
'
- Dac diem chay: chay nhanh, co nggn
liia,
tro trang, miii khet nhu
d6t
gily,
tilp
tuc chay khi ra khoi
liia.
•
Tinh chat co hgc:
- Do ben tuong doi (g/tex): kho 25 - 40 g/tex (3-5 g/D),
uot
tang
~
10-20%.
- Do gian
diit:
kho 6 - 8%, uot 7
~
10%.
- Do
bin

keo: 2800 - 8400
kg/cm^
- Tinh dan
h6i:
2% giam 74% phuc
h6i,
5% giam 45% phuc hoi.
-
Chiu anh sang:
t6t,
nlu
de keo dai, bong se vang.
•
Tinh chat hoa hoc:
Trang 5
DE
TAI
NGHIEN
CUU
KHOA HOC
CAP
BO
- Anh huong cua axit clohidric
(HCl)
va
sunfliric H2SO4
dac dac
pha
hiiy
xo bong o trang thai lanh, nong, pha

hiiy
nhanh.
7
f t \
- Anh huong
ciia
cac chat oxy hoa: nuoc tay
javel,
H2O2
nong do
/
77^
>
thap dung de tay trang va lam sach. Nong do dam dac lam cho vai
bong nhanh chong bi
hiiy
hoai dan den
miic
do trung hgp giam
manh.
7
f \
- Anh huong cua chat kiem/
bazo:
X
f f
• Dung dich kiem
loang
khong anh huong xau den xo bong ngay
ca khi soi.

• Kiem dam dac, o nhiet do cao, pha huy xo bong.
•
Sii
dung kiem lam bong vai.
Ung dung:
Vai cotton
sii
dung cho may mac hgp ve sinh do
hiit
am cao, phat sinh
tinh
dien ma sat it, thich hgp cho hang mac lot, mac mat, quan ao tre em, nguoi
gia, trang phuc
lao
dong, quan dgi ngoai ra con thich hgp cho do dung sinh
^
7
^ f
X
hoat can
hiit
am tot nhu ao goi, chan men, khan tay, giay vai,
7
/^
Nhugc diem
ciia
vai cotton la chong nhau, de muc do vi sinh vat, kem
ben.
1.1.2
Xo*

lanh (linen)
/•
7
f
Tren the gioi, tong san lugng lanh chiem khoang 20-27%. La loai xo manh
/
7
lay tu than cay lanh, co the keo sgi det dugc
vai
mong va vua, dung cho may
f
7
mac,
sinh hoat va mot so diing de det vai cong nghiep.
Lanh dung trong nganh det la lanh sgi. Cay lanh dugc trong o vung on doi
khi hau Im. Lanh
n6i
tieng the gioi la lanh Bi cho sgi manh, dai, ben. Xo co
ban la te bao hinh thoi co thanh day, ranh rat hep, hai dau bop lai va khep kin.
Chilu
dai trung binh 10-25 mm, he ngang 12-20
^im,
do manh 0.12-0.55 tex.
Xo ky thuat dai
40-125
cm va manh
1.5-10
tex.
Xo lanh co ban co hai dau nhgn, mat cat ngang hinh
ngii

giac canh khong
X
7
^ ^ ' ^
deu voi ranh hep. O xo tho (dac biet nam tai phan duai than cay), tiet dien hau
nhu
CO
hinh ovan (hinh trai xoan) voi ranh rong hon va det.
7
/
>
Xo lanh khong co bieu bi thay dugc nhu xo bong. Dieu nay la do no khong
tilp xiic true
tiep vai khong khi ben nguoi ma
o
trong than cay. Thanh xo rat
day
dilu
nay giai thich vi sao kho xo lanh khong bi xoan lai nhu xo bong.
Trang 6
DE
TAI
NGHIEN
Ciru
KHOA HOC
CAP
BO
Cac
tinh
chat chu yeu:

f
•
Tinh chat vat ly:
\ f
- Chieu dai xo:
15
den 75 mm.
f
- Duong kinh xo:
0.015
den 0.025 mm.
f
- Ty trgng 1,49 den 1,54
tiiy
theo do sach.
7
- Ham am:
12%)
If
f
r
- Xo tu nhien co cam giac so rap tay. Sau khi tay trang va giat ke tiep
no tro nen mem mai hon nhieu.
- Tinh dan nhiet: xo lanh dan nhiet tot nen la chat
each
nhiet kem.
- Tinh chay: chay nhanh voi nggn lua. Tro trang hay hoi anh xam.
•
Tinh chat co ly:
\ •} f

- Do ben kho: 40 - 55 g/tex voi xo sau khi de ra tren dat hay co; 50 - 60
g/tex voi xo sau khi ngam nuoc.
X
f
- Do ben uot: tang len 50 den 80% so voi kho (trong nuac).
- Do gian dut: khoang 2%.
- Mac du do ben cao, lanh kho su dung do kha nang cang gian thap, vi
vay tinh dan hoi kem.
f
•
Tinh chat hoa hgc:
f
- Tac dung
ciia
axit va bazo giong bong. Axit loang khong anh huong
toi lanh. Axit dac lam xo bi phan
hiiy,
Kiem nong khong anh huong
/ f f
- Tac dung
ciia
chat oxi hoa va chat
khii:
giong nhu voi bong, chiing
7
/
/
'it
dugc dung de lam chat trang lanh, nhung ciing khong gay ton that
nhieu cho vat lieu.

- Tac dung
ciia
dung moi: dung moi
clo
hoa va dung moi chua oxi
khong anh huong toi xo, giong nhu bong.
tTng
dung
7
If
Lanh dugc dung de keo sgi det vai may mac. Do kha nang
hiit
thai am tot,
vai lanh thuong dugc dung cho hang mac lot, mac mua he, may ao goi, lam
7
vai trai giuong, trai ban, khan an. Ngoai ra, lanh con dung de det vai then
trang tri, vai bat va vai buom co
xii
ly chong tham nuoc va chong muc, lam
chi khau giay, 6ng cuu hoa va cac loai day.
Nhugc
dilm ciia
vai lanh chong nhau, de muc do vi sinh vat, khong ben.
Trang 7
DE
TAI
NGHIEN
CUU
KHOA HOC
CAP

BO
1.2.
LEN
f r
f
Len la long
thii
hinh thanh boi sy tiet chat cua mot so loai dong vat: cuu,
de,
lac da Chiing co chung ban chat nhu long a dau hay than, nhung khac
X
biet khac biet ve cac phuang dien nhu:
- Cau
triic
vat ly
r
f
f
^
X
,
- Ty le cao cua chat beo tiet ra lam tron va trgn vai
muoi
khoang tu mo
hoi
hinh thanh hon hgp goi la " mo hoi cuu "
f t \ f f f ^
Len dugc san xuat
chii
yeu bang xen long cuu song, nhat la

6
Uc,
Niu
f
r
Zilan
va Achentina. Chat lugng len khong hoan toan giong nhau tren mot bg
long: len tot hon
o
suon,
vai va co.
Mot so loai len thu dugc
tir
da
thii
vat da chet hoac bang phuong phap hoa
X
hgc hoac bang tach co hgc.
Can
true
xo:
f
7 X X
/
Cau
triic
xo thay doi nhieu theo nguon goc len:
X
o Chieu dai 30 toi 300 mm.
o Duong kinh 0,02 - 0,08 mm.

f
•
Cau tnic vat ly:
- Phan chinh
ciia
xo la thanh xo, no chiem toi 90% so lugng. No dugc
bao quanh
bing
mot lop v6 bao ve ggi la bieu bi.
- Thanh xo cau tao tir cac te bao dang xi ga dinh huong theo chieu dai
xo va gom cac vi tho protein.
- Lop bieu bi
g6m
cac vay chong len nhau nhu
Igp
ngoi. Cach
thiic
f f
cau tao nay cua lop v6 bao ve bao dam tinh uon cao cua xo len. No
ciing tao cho len kha nang co manh, dugc dimg cho tao ni.
•
Thanh
phin
hoa hgc tieu
bilu ciia
len ty nhien nhu sau:
- Keratin (len sach): 33%.
- Tap
chit ciia
long: 26%.

-
Mo
hoi:
28%.
-
Mo
sap: 12%.
-
Chit
khoang: 1%.
- Thanh phan nay giai thich vi sao len gia thanh cao khi loai bo mgi chat
7
X
ban gom:
Trang 8
DE
TAI
NGHIEN
ClTU KHOA HOC CAP BO
X X
- Mo hoi:
hoa
tan mot phan trong nuoc.
- Mo sap, hoa tan trong dung moi hiiu co (xa phong hoa mo nay kha
kho).
f r
- Chat khoang chu yeu la cac oxit kim loai.
/•
7 X
,

- Chat ban loai bo bang ky thuat hoa hgc (than hoa) hoac bang
phuong phap co hgc.
Tinh
chat cua
xo*
len
- Ti trgng:
1,31.
-
Hamlm:
18%.
- Cam giac so tay de chiu.
- Anh huong
ciia
nhiet: len bj vang tir
100°C
tro len trong khong khi
kho.
No chuyen mau nau tir
120°C
va than hoa a khoang
200°C.
- Tinh chay: len kho bat lira.
X
^
f
- Do ben
voi
anh sang: kha kem, len hoa vang khi phoi nang Mat trai.
X / 7

- Do ben dut
ciia
len kha thap va thay doi theo loai:
- Len merino: 3 den 5 g/tex.
- Len thuong: 30 g/tex
- Do gian
diit:
30 den 35% khi kho; 80
din
100%) khi uot (len cang
gian tot khi uot).
X
r
- Do ben va do gian co quan he
voi
nhau va co lien quan den do
manh. Nho co do gian.
7
Anh huong
ciia
nuoc:
- Nuoc lanh lam len truang no gioi han.
- Nuoc nong
(100°C
hay hoi) co the lam dut gay lien ket hidro. Neu
X
f \
dieu nay xay ra kem theo anh huong
ciia
chat khir, thi cau xistin

cQng
bi be
gly.
Mot cau hinh khac co the dugc tao ra cho xa khi lam
7
f
lanh (hien tugng nay dugc
sii
dung de tao nep
vinh
ciiu).
7
Anh huong
ciia
axit va bazo:
r
7
- Axit va bazo rat loang khong lam ton thuong len ma chi lam truong
no.
- Tai
ndng
do trung binh, axit khong tac dong len len nhung bazo co
tac dung len xo len.
Trang 9
DE
TAI
NGHIEN
ClTU KHOA HOC
CAP
BO

X
^
X
- Mo
hoi:
hoa tan mot phan trong nuoc.
- Mo sap, hoa tan trong dung moi
hiiu
co (xa phong hoa mo nay kha
kho).
r
f
- Chat khoang chu yeu la cac oxit kim loai.
^
7 X
>
- Chat ban loai bo bang ky thuat hoa hgc (than hoa) hoac bang
phuong phap co hgc.
Tinh
chat ciia xo' len
- Ti trgng:
1,31.
- Ham am: 18%).
- Cam giac so tay de chju.
- Anh huong ciia nhiet: len bj vang tir
100°C
tro len trong khong khi
kho.
No chuyen mau nau tir
120°C

va than hoa o khoang
200°C.
- Tinh chay: len kho bat lira.
X f
- Do ben voi anh sang: kha kem, len hoa vang khi phoi nang Mat
trdi.
X
/
7
- Do ben
diit
ciia len kha thap va thay doi theo loai:
f
- Len merino: 3 den 5 g/tex.
- Len thuong: 30 g/tex
- Do gian
diit:
30
din
35% khi kho; 80
din
100% khi uot (len cang
f
gian tot khi uot).
- Do ben va do gian co quan he voi nhau va co lien quan den do
manh. Nho co do gian.
7
Anh huong
ciia
nuoc:

- Nuoc lanh lam len truong no gioi han.
- Nuoc nong
(100
C hay hoi) co the lam dut gay lien ket hidro. Neu
X
f
y
dieu nay xay ra kem theo anh huong cua chat khir, thi cau xistin
ciing bj be gay. Mot cau hinh khac co the dugc tao ra cho xa khi lam
7
f
lanh (hien tugng nay dugc
sii
dung de tao nep vTnh
ciiu).
7
Anh huong
ciia axit
va bazo:
- Axit va bazo rat loang khong lam ton thuong len ma chi lam truong
no.
- Tai
n6ng
do trung binh, axit khong tac dong len len nhung bazo co
tac dung len xo len.
Trang 9
DE
TAI
NGHIEN
CUU KHOA HOC

CAP
BO
X f
- Tai nong do cao, bazo va mot so axit (sunfuric va clohidric ) thuy
phan protein cua len.
7
ft
Anh huong
ciia
chat oxi hoa va chat khu:
- Lien ket xistin se bj gay neu co mat chat khir, nhung phan
ling
nay
CO
the dao ngugc nho chat oxi hoa.
- Trong moi truang oxi hoa dirt gay nay tro thanh khong hoi phuc dugc.
Anh huong cua dung moi: Len khong nhay cam voi cac dung moi him
CO
chinh, trir nhiing loai be gay lien ket hidro.
\.
XO
vA
VAI HOA HOC
^^
f r
f
\ f
Tir cuoi the ky
19
den dau the ky 20 voi viec

irng
dung nhiing thanh tyu
i
hgc va co khi, mot so san pham xo sgi nhan tao da dugc hinh thanh va
it trien tren thj truong nhu: viscose, cuproammonium, acetate, casein
f 7
m 1939 da xuat hien cac loai xo sgi tong hgp khac nhau nhu: polyester,
yacrylonotrile
Hien nay, tren thj truong da co hon 100 san pham sgi hoa
:
khac nhau voi nhiing tinh chat
sii
dung, phuang phap san xuat va nhiing
1
chat dac thu rieng
ciia
chiing.
Xo hoa hgc dugc chia thanh 2 nhom:
Nhom nhan tao (viscose, acetate); Nhom tong hgp (polyamide, polyester,
yacrylic, polyolefm, ).
f
«w
7
^
Trong thyc te ngay nay xo sgi hoa hgc van khong ngimg phat trien voi
7 X
/•
mg
loai san pham moi dugc hinh thanh nham nang cao hai tinh chat quan
X 7

/
ig ciia
xo sgi:
cuong lye
(tenacity), module dan hoi (module). De san xuat
X f f
K
cac loai sgi sau nay, doi hoi can co sy ket hgp tot cua cac qua trinh cong
7 f
e
chuan bj, keo sgi va sy ghep hgp cac ky thuat tien tien trong hai phuang
p hinh thanh sgi hoa hgc moi nhu phuang phap Crystal liquid spinning va
spirming.
1.3.1 Polyamide (nylon)
DIU
tien vao nam
1935,
nha hoa hgc My Carothers cho ra doi mot loai xo
7 f
/amide (kieu nylon 6.6) va cho den nam 1939, hang Du Pont moi dua vao
xult
o quy mo cong nghiep. Trong khi do
o
Due,
Paul Schlack nam
1938
g sang
chi
ra xo polyamide (kieu nylon 6) va nha may san xuat dau tien
o

X X
;
vao nam
1943
dang sgi filament voi ten ggi la perlon. Roi tir do tro ve
,
rit nhilu
loai xo polyamide
Ian lugt
ra doi, hinh thanh nen mot hg
yamide
rat dong
diic.
Trang
10
DE
TAI
NGHIEN
CiTU KHOA HOC
CAP
BO
Hien nay, xo polyamide chiem vj tri thu 2 trong so cac loai xo sgi
tdng
hgp ve khoi lugng san xuat tren the gioi. Trong do, xo polyamide 6 chiem
60%,
xo polyamide 6.6 chiem 30%, con lai la nhirng xo polyamide khac.
Cac
tinh
chat chii yeu:
^

>
X^
X
')
f
- Do ben keo, do ben ma sat, do ben uon kha cao. Ben voi vi khuan. It
>
X
/
giam ben khi uot (khong qua 20
%).
Dan hoi cao. Khoi lugng rieng la
1.14
g/cm^
- Nhugc diem la hut am kem (3.5 - 4.5 %), tuy nhien la loai xo hut Im
'
7
cao nhat trong cac loai xo tong hgp.
- Kem ben voi anh sang.
- Kem
bin
nhiet (nong a
130-150°C)
khi len
din 170-180''C
xo se bj
X
mem.
- It no trong nuoc gay kho khan cho viec nhugm.
'W

f
- Xo de bj tugt khoi sgi vai neu vai det tir sgi staple.
- Chju tia tu ngoai kem, chong bi lao hoa (nga sang mau vang va bj
cimg gion theo thai gian).
- De tich dien ma sat khi gia cong.
- Xo polyamide 6 bj tan trong phenol, crezol, axit fomic va tat ca cac
X A
axit v6
CO CO
nong do trung binh tro len. Khong bj tan trong phan
Ion
dung moi hiru co (nhu dau hoa, benzen, axeton,
clorofomo,
cacbon
tetraclorua, ) chi trir tricloetan.
Ung dung
Xo polyamide dugc
sii
dung rong rai de lam san pham dan dung va ky
X
F
f
f
thuat. Dung nhieu trong nganh det kim, nhat la bit tat. So lugng
Ion
dimg san
xuat vai
Igc,
vai bao bi, hang det kim, tham,
luoi

danh ca, day cau, du, day du,
day bugc, dai,
7
•*
Uu diem: nylon co dac tinh mem mai va em ai dac biet phu hgp vol vai det
f
kim. Cucmg
lye Ion
trong khi khoi lugng rieng nho giiip cac mat hang tro nen
mong ma rat ben chac,
tuoi
thg
sii
dung cao. Kha nang giir nep sau dinh hinh
f
7
nhiet tot, giat mau kho, chong sach vi it lam ban va khong hao nuac giiip
giam bot thoi gian trong viec lam sach va
lii
la.
Nhugc diem: mac du de gia cong hon so voi polyester nhung van it dugc
sii
dung hon so voi polyester do gia
ciia
polyamide cao.
Trang
11
DE
TAI
NGHIEN

ClTU KHOA HOC CAP BO
1.3.2 Polyester
Nam 1941, hai nha bac hgc Anh la
Whinfield
va Dickson phat minh ra xo
/ f \
polyeste.
Den nam
1955,
no dugc san xuat quy mo cong nghiep dau tien
o
Anh voi ten ggi la Terylene.
X
/
f
Polyester dugc dieu che tir hai chat co ban la este dimetyl
ciia
axit
terephtalic
tiic
dimetylterephtalat va ethylene glycol. Nguyen lieu ban dau de
X /
^
X
dieu che hai chat nay la dau mo.
Sau khi trimg ngung dimetylterephtalat va etylene glycol, ta se dugc
polyme voi dang cong
thiic
hoa hgc sau:
CH=CH

HO
CO-C
C-COO-(CH2)2-0
CH-CH
H
f
X
Viec keo sgi polyester dugc thyc hien nhu doi voi sgi polyamide bang
f /^
each
nung chay bgt polyme va ep chat nong chay qua mot 16
ciia guong
sen
vao trong mot buong khi, tai day sgi dong cimg lai va sau do quan thanh
7
X
X
/
X
cuon. De cho sgi ben, can keo gian chiing den 400-500% dong thoi voi lam
nong.
Cac nuoc san xuat sgi polyester voi ten ggi khac nhau nhu terylene (Anh),
dacron (My), tetoron, kuraray (Nhat), tergal (Phap), lavxan (Lien Xo
cii),
Qua kinh hien vi, ta thay xo polyester rat giong xo polyamide o dang hinh
X
/
"3
try tron voi be mat tron. Khoi lugng rieng la
1.38

g/cm
•>
r
/
7 7
Dac diem cau
true:
Polyester co cau tnic kieu v6 djnh hinh tinh the. Mach
dai phan
tii
nam gan nhu thang. Cac mac xich co ban dugc noi voi nhau boi
f f
y
lien ket este >C=0. Mat cat ngang co hinh gan nhu tron.
Cac tinh chat chu yeu
X
F
f
- Chiu nhiet cao. Hien tai no ben nhiet cao nhat so vai tat ca cac loai xo
/•
7
/
7 7
hoa hgc san xuat pho bien, ke ca xo thien nhien. Co the nung nong lau,
khong bj giam ben. San pham co the su dyng trong pham vi
tii
-70°C
din
+175°C.
Chi nong chay o

235°C.
-
Bin
anh sang tot, chi thua xo polyacrylic (chju dugc
biic
xa hat nhan).
- Modun dan h6i cao nhat trong so xo tong hgp,
Ion gip
3
Ian
so voi
modun dan h6i
ciia
xo polyamide. Boi vay, san pham
giii
nep dinh hinh
rIt
lau sau nhieu
Ian
ngam tam, giat giii.
Trang
12
DE
TAI
NGHIEN
CUU
KHOA HOC
CAP
BO
Tieu bieu dang

chii
y nhat
ciia
polyurethane la c6 cong thiic rat gan voi
polyamide 6.6:
-0-(CH2)4-OONH-(CH2)6-NHCO-
X f
dieu che
tii
hexametylendiizoxianate
(OCN-(CH2)6-NCO)
va
tetrametylenglycol
(HO-(CH2)4-OH).
Loai xo nay dugc san xult
6 Dire
vdi
ten la perlon U.
Dac diem cau
true
f f
Polyuretan co cau tnic v6 djnh hinh va nhiet do thuy tinh thap. Doan phan
XX
^7
tu
CO
nhiing doan mem deo, dan hoi cao lam cho xo co gian rat manh (c6 the
tdi 500-700%) d nhiet do thudng.
Cac tinh chat chu yeu
t

X
- Cac tinh chat ciia Perlon U deu kem so vdi polyamide.
X X
^
X
- Do ben keo, do gian deu thap. Sd cd cam giac ciing, tho. Nhiet do mem
la
175-230°C,
nhiet do chay la
230-290°C,
khdi lugng rieng la 1.14-
1.32
g/cm^
7
Hiit
am kem, khoang 1-1.5 %.
- Khdng nhugm dugc bang phuong phap nhugm thdng thudng. Khdng
dung lam hang may mac ma
chii
yeu lam long chai ban, vai
Igc,
dai
X
truyen.
f
- Tuy nhien, xo polyurethane chi dat gia trj cao tir khi san xuat dudi dang
X
^^
f
xo dan hdi. Trong cau tnic cua loai xo nay, ngudi ta tao nen nhiing lien

r f
ket ngang cimg giira cac dai phan tu. Vao cuoi nam 1960, tren thj
f X
trudng
nude
My xuat hien xo polyurethane dan hdi mang ten Spandex.
7 f
f
Loai xo nay cd the keo gian 500-700 % ma cd rat it bien dang du va
•\ f
f X
mddun dan hdi thap gap khoang 1000
Ian
so vdi cac loai xo thdng
thudng. Vi vay nd cd tinh co gian khdng khac gi cao su. Khdi lugng
rieng
thip,
khoang
1
g/cm^
va hau nhu khdng hut am, do Im 0.3-0.4%.
7
r
Spandex kem chju dyng trong dung djch tay trang cd chiia clo. Khi
r
nhugm nen su dung thudc nhugm crom trong mdi trudng trung tinh
X
r
hoac kiem yeu.
- Hien nay cd ba dang xo spandex chinh dugc san xuat cd ten la lycra,

vyrence va stretch ever. Tinh chat co ly
ciia
chung cd khac nhau
chiit
it.
>
X
-J
Lycra ben vira phai vdi tac dung
ciia
kiem va axit, cd the nhuom trong
dung djch dun soi
ciia
axit hiiu co, chay d nhiet do khoang
230°C
_ /•
X
nhung khi dun nong tren
150
C da bat dau phan
hiiy.
Cdn vyrence chi
Trang
14
DE
TAI
NGHIEN
ClTU KHOA HOC
CAP
BO

X
^
X
ben virng trong axit loang lanh, bat dau co rut d nhiet do
80"C
va bi
phan
hiiy
manh d
120°C.
Mot sd hang san xuat xo spandex vdi cac ten
khac nhau d My cdn cd glospan,
fuflex,
d Nhat cd opelon, espa, d
Dire
cd dorlastan, lastralene,
ng dung
'
X
\
det vai may quan ao mac ngoai, thudng ngudi ta dung sgi pha cd chiia
Vo
xo spandex, cdn lai la nhiing xo thdng thudng khac. Cung cd the diing
t f f
)0 % spandex de san xuat cac mat hang nhu dai, njt ngyc, bit tat, gang
X
/•
X 7 X
^
uan ao tam, quan ao the thao,

tiii
bgc dd gd,
_
7
X
^
\ f
y
1
diem: ben vdi anh sang, kha nang phuc hdi bien dang dan hdi cao
;
khi cac san pham det tir sgi dun bang polyester hay polyamide chi cd
/
7 X
7
an tdi da 20
Vo,
thi cac san pham det bang sgi pha spandex cd the gian tir
Jin
35%).
lugc
diem: spandex thudng dugc pha vdi ti le kha thap nen cac san
X
tir sandex thudng cd cam giac khdng deu mau. Dudi tac ddng cua cac
ngoai, spandex thudng bj phan huy sinh ra cac hgp chat cd mau lam
nau san
pham.
Day chinh la nguyen nhan lam cho sgi spandex it dugc
udng.
3.4 Rayon

(To*
nhan tao)
y nhan tao dugc san xuat tir polyme thien nhien nhung dugc che bien
bang con dudng hda hgc. Thi du: tir cellulose da che tao ra to viscose, to
X
te,
to ddng amoniac.
X
ay
on dau tien dugc
sii
dung trong vd xe vao nam
1937,
ngay nay sgi
X
^^
1
cd do ben cao dugc ggi la Tyrex.
f X
rong dd, to viscose la loai dugc dac trung nhat va dugc sir dung nhieu
, ddng to nhan tao. Chinh vi nguyen nhan nay, tac gia chgn to viscose de
:hieu trong chuang nay.
iscose
/•
X
'
uat hien dau tien tren the gidi vao nam
1892
do cac nha bac hoc Anh la
f

r
f
s, Bevan la Beadle sang che. Den nam 1905, viscose dugc san xuat vdi
md
cong nghiep tai Anh, sau dd la d cac
nude
khac.
.'ir
1
m^
gd cho
160
kg xo viscose tuong duong vdi
1500
m lua. Nguyen
7
/ '
de san xuat xo viscose la nhiing tam cellulose ma ham lugng cellulose
X
X
ig
dudi 90%). Cellulose qua giai doan kiem hda rdi xang tat hda, sau dd
7
f
tan trong dung djch xut 4-5% de trd thanh dung dich viscose. Ep dung
Trang
15
DE
TAI
NGHIEN

ClTU KHOA HOC
CAP
BO
dich nay qua nhiing
Id li
ti cua guong sen se dugc cac tia va lam ddng dac
chung trong dung dich axit sunfuric de cd chum tia viscose. Giai doan cuoi
cimg la djnh hinh,
tiic
la cho chum to qua
nude
sdi ddng thdi keo gian nham
' , '
X
f
on
dinh
cau tnic va lam tang do ben keo. Do qua trinh san xuat cd sir dung
hda chat dgc cacbon
sunfiia
(CS2) d giai doan xang tat hda lam d nhiem mdi
trudng nen gia viscose tren the gidi khdng re.
—r^
X X
Theo yeu cau su dyng, hien nay cd nhieu loai xo viscose: viscose thudng,
X
viscose ben cao, viscose mddun udt cao, polynd, viscose xoan, xenlofan.
Cac tinh chat chu yeu
f
T

- Khdi lugng rieng
1.50-1.53
g/cm
X f f
- Ben keo trung binh. Khdng deo nhiet. Giir dugc cac tinh chat co ly den
100-120"C.
Neu khdng cd hoi am va oxy cua khdng khi, cd the sir dung
dugcdl30-150''C.
7
/•
X 7
7
- Hut am tdt, d dieu kien khi hau chuan chira 12.5-13.4 % am, chi thua
kem len.
- De an mau.
- Khdng ben vdi tac dung
ciia
axit vd co dam va cua axit vd co loang
/
XX
lanh thdi gian lau hay ndng thdi gian ngan. Khdng ben vdi kiem loang
d nhiet do cao va cd mat oxy khdng khi.
X
an
Kiem loang lanh lam xo viscose no to.
- Do ben ma sat se bj giam khi xo udt.
- Kem
bin
vdi khi hau thdi tilt, mat ben hoan toan sau 20 tuan.
X 7

- Khdng ben vdi vi khuan.
X f
- Ciing nhu xo bong, so vdi cac xo khac viscose ben kha nhat vdi tac
f
dung
ciia biic
xa gamma nhung kem nhat vdi tia notion.
U'ng
dung
Khdng nen dimg viscose lam vat lieu
each
dien.
Trong keo sgi, viscose thudng pha vdi bdng, vdi len dl tang ve dep, ha gia
thanh san
phim,
pha vdi xo tdng hgp dl tang tinh hut
Im,
tinh ve sinh cho
vai.
Viscose
bin
cao dimg keo sgi manh lam cdt lop d td,
Idp
may bay do do
bin
keo va
bin
nhiet cao, cd
thi
thay

thi
xo bdng dai cao dp. Polynd dung
^
X
keo sgi det vai
chit
lugng cao, may quan ao mac ngoai, hang det kim, ben vdi
giat giu, giii
nip
djnh hinh tdt do do phuc hdi biln dang cao.
LTU
dilm: thoang mat,
hiit
Im tot,
rIt
ve sinh cho may mac.
Trang
16
DE TAI
NGHIEN CUU KHOA HOC CAP BO
Nhugc diem: chdng nhau, khi bj udt do ben giam dang ke (tdi 50%).
X
\
F
\
Phan
Idn
cac nguyen lieu deu dugc san xuat do pha trgn cac thanh phan
khac nhau nhu: Cotton, Linen, Polyamide, Polyester, Spandex,
Rayon, de

tang cudng cac uu diem rieng ciing nhu giam bdt nhiing nhugc diem cua tirng
loai xo thanh phan.
1.4. SOI VA VAI PHA
1.4.1. Nguyen lieu co thanh phan Polyester + Cotton
7^
f •}
f
O dang xo ngan, polyester diing de pha vdi cotton cd co sgi tir 1.2 den 1.4
f f
denier, dai 33 mm. Vdi xo cotton bien tinh, cd sgi la 3.3 dtex, dai 50 den
X
r
60mm. Xo polyester dugc pha vdi cotton hau het dugc chai tho, chi cd mot
lugng nhd la d dang xo bd keo
diit.
Ty le sgi pha polyester vdi cotton thudng
la
polyester:cotton
= 65:35 hoac 50:50.
Ngoai nhiing uu diem
sin
cd cua polyester, vai dugc pha trgn giira
polyester va cotton cdn cd nhiing uu diem cd dugc tir cotton nhu:
7
- Hgp ve sinh do
hiit
am cao.
- Phat sinh
tinh
dien ma sat it.

7
/
-
Hiit
am tdt
Ngugc lai, polyester ciing khac phuc dugc tinh chdng nhau
ciia
cotton.
1.4.2. Nguyen lieu co thanh phan Polyester + Rayon
Polyester pha vdi xo rayon (viscose) dugc dimg cho cac san pham mac
ngoai nhu
quIn
tay, ao khoac
thi
thao, ca hai dang det kim dan ngang
Ian
det thoi. Sgi pha phd biln
nhit
d ty le polyester:viscose = 65:35. Co sgi dugc
X
F
•>
7
^
dimg pha vdi sgi viscose can dugc
xu*
ly chdng ndi hat hoac la loai xo it
ndi
hat.
Vai cd thanh

phIn
polyester pha rayon thudng cd uu diem:
- Thoang mat.
7
r
- Hiit am tdt.
-
Rit
ve sinh cho may mac.
F
- Kha nang chju nhiet tdt.
- On djnh kich thudc.
9
X
-
Khic
phuc dugc nhugc diem chdng nhau va kem ben vdi
nude
cua
viscose.
Trang
17
DE
TAI
NGHIEN
ClTU
KHOA HOC
CAP
BO
1.4.3. Nguyen lieu co thanh phan Spandex + Cotton + Polyamide

Ben canh cotton, ngudi ta ket hgp them vao do mot sd thanh phan khac
X 7 7
nhu: polyamide (nylon) nham bd sung them nhiing uu diem cho vai thanh
pham, ddng thdi ciing giam gia thanh gia cdng. Khoang
1 %
den 6% Spandex
lam tang them kha nang dan hdi cho vai.
Vai cd ca 3 thanh phan Spandex
+
cotton + polyamide (nylon) thudng cd
nhiing uu diem sau:
7
- Hgp ve sinh do
hiit
am cao.
- Phat sinh
tinh
dien ma sat it.
7
/
- Hilt am tdt.
r
- Djnh hinh nhiet tdt.
- Giat mau khd.
7
- Chdng sach vi it lam ban.
X
/
X
^

- Kha nang phuc hdi bien dang dan
hdi
cao.
1.4.4. Nguyen lieu co thanh phan Polyester + Linen + Rayon
Vai cd thanh phan polyester + linen + rayon (viscose) dugc pha them vao
>
/
7 7 X
nham muc dich phdi hgp nhimg uu diem cho vai thanh pham, ddng thdi ciing
vi muc dich giam gia thanh gia cdng
Vai cd ca 3 thanh
phIn
polyester + linen + rayon (viscose) thudng cd
7
nhimg uu diem sau:
- Kha nang chju nhiet tdt.
- Hgp ve sinh do hut am cao.
- Phat sinh
tinh
dien ma sat it.
-
Hiit
am tot.
- Dac biet viec pha trgn them thanh phan rayon giiip giam gia thanh
ciia
7
vai thanh pham.
1.4.5. Nguyen lieu co thanh phan Cotton + Spandex
Vai cd thanh phan cotton dugc pha trgn them thanh
phIn

spandex vdi ty le
spandex kha
thIp,
thudng ty le spandex
chilm
khoang 1%
din
6%. Spandex
lam tang them kha nang dan hdi cho vai.
Loai vai nay la sy phoi hgp cac uu dilm
ciia
polyester va spandex nhu:
- Hut am tdt
Trang
18