Bài tập 2 Mô hình hóa dữ liệu - Công ty Thuận Phát

Trang 1
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
Công ty Thuận Phát là một đơn vị kinh doanh các mặt hàng điện và điện tử. Công
ty Thuận Phát mua hàng từ nhiều nhà cung cấp khác nhau trong nước và sau đó
bán lại cho các khách hàng theo hai hình thức là bán sỉ và bán lẻ.
Mỗi lần mua hàng từ các nhà cung cấp, Công ty Thuận Phát đều có Phiếu nhập
(Hình 1) ghi nhận lại giao dịch mua hàng. Hàng hóa mua từ các nhà cung cấp có
thể được Công ty Thuận Phát trả tiền một hoặc nhiều lần tùy theo các thỏa thuận
cụ thể giữa Công ty và nhà cung cấp. Mỗi khi Công ty trả tiền hàng cho nhà cung
cấp đều có Phiếu chi (Hình 2) ghi nhận lại giao dịch trả tiền hàng.
Hàng hóa của Công ty Thuận Phát được bán theo hai hình thức bao gồm:
• Bán sỉ theo Đơn đặt hàng (Hình 3).
• Bán lẻ theo Hóa đơn bán lẻ (Hình 4).
Khi khách hàng có nhu cầu mua hàng theo kiểu bán sỉ, khách hàng cần phải điền
những thông tin cần thiết vào Đơn đặt hàng và gửi cho Công ty Thuận Phát. Đối
với khách hàng mua sỉ, Công ty chấp thuận bên mua có thể trả tiền thanh toán một
hoặc nhiều lần tùy theo sự thỏa thuận của hai bên. Mỗi khi khách hàng thanh toán
tiền hàng cho Công ty đều có Phiếu thu (Hình 5) ghi nhận lại giao dịch thanh toán
tiền hàng.
Nếu khách hàng có nhu cầu mua hàng theo kiểu bán lẻ thì đến mua hàng trực tiếp
tại cửa hàng của Công ty Thuận Phát, không cần phải đặt hàng trước, và thanh
toán tiền chỉ một lần ngay khi nhận hàng. Khi khách hàng trả tiền thì Phiếu thu
(Hình 5), giống như Phiếu thu bán sỉ, sẽ ghi nhận lại giao dịch này.
Đối với khách hàng mua hàng qua Đơn đặt hàng thì thông thường Công ty Thuận
Phát sẽ giao hàng cho khách theo đúng yêu cầu đã đặt hàng (đúng các mặt hàng,
đúng ngày giao hàng, đúng số lượng từng mặt hàng). Tuy nhiên đôi khi có những
trường hợp đặc biệt xảy ra như sau:
• Một Đơn đặt hàng có thể phải giao hàng nhiều lần (vì những nguyên
nhân nào đó, có thể từ cả hai phía, phía Công ty lẫn phía khách hàng).
• Việc giao hàng có thể sớm hoặc trễ hơn so với ngày thỏa thuận giao
hàng (gọi là ngày giao hàng dự kiến).

• Số mặt hàng được giao có thể ít hơn số mặt hàng đặt. Số lượng giao của
một mặt hàng có thể ít hơn số lượng đặt.
Mỗi khi Công ty Thuận Phát giao hàng cho khách hàng thì sẽ có một Phiếu giao
hàng (Hình 6) ghi nhận lại giao dịch này.
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
Trang 2
Hình 1: Phiếu Nhập
Hình 2: Phiếu Chi
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
PHIẾU NHẬP
Số phiếu: 05-0368
Ngày nhập kho: 05/04/2005
Nhà cung cấp: Công ty TNHH Hoàng Sơn
Địa chỉ: 327/9B Nơ Trang Long, Quận Bình Thạnh, TP. HCM
Mặt hàng Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền
1. TV 21” Cái 50 1 200 000 60 000 000
2. Cassette Cái 100 380 000 38 000 000
Tổng cộng 98 000 000
PHIẾU CHI
Số phiếu: 05-1135
Ngày chi tiền: 12/04/2005
Chi cho: Công ty TNHH Hoàng Sơn
Địa chỉ: 327/9B Nơ Trang Long, Quận Bình Thạnh, TP. HCM
Số tiền chi: 50 000 000 đ (năm mươi triệu đồng chẳn)
Diễn giải: Trả tiền mua hàng (phiếu nhập 05-0368)
Trang 3
Hình 3: Đơn đặt hàng
Hình 4: Hóa đơn bán lẻ
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
ĐƠN ĐẶT HÀNG

Số đơn đặt hàng: 05-0612
Ngày đặt hàng: 01/04/2005
Khách hàng: Cửa hàng Tiến Phát
Địa chỉ: 198B Cống Quỳnh, Quận 1, Tp. HCM
Ngày giao hàng dự kiến: 08/04/2005
Mặt hàng Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền
1. TV 21” Cái 20 1 400 000 28 000 000
2. Cassette Cái 40 500 000 20 000 000
Tổng cộng 48 000 000
HÓA ĐƠN BÁN LẺ
Số hóa đơn: 05-114/HĐ
Ngày hóa đơn: 09/04/2005
Khách hàng: Nguyễn Văn Thanh
Địa chỉ: 222 Điện Biên Phủ, Quận 3, Tp. HCM
Mặt hàng Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền
1. TV 21” Cái 1 1 700 000 1 700 000
Tổng cộng 1 700 000
Trang 4
Hình 5: Phiếu thu
Hình 6: Phiếu giao hàng
Công ty Thuận Phát có nhu cầu xây dựng một Hệ thống Thông tin Tin học hóa
quản lý các đơn đặt hàng của Công ty. Cụ thể, Công ty cần Hệ thống có các chức
năng sau:
• Theo dõi nhập - xuất - tồn hàng hóa.
• Tổng hợp nhập - xuất - tồn hàng hóa.
• Theo dõi công nợ khách hàng, nhà cung cấp.
• Tổng hợp công nợ khách hàng, nhà cung cấp.
• Thống kê doanh số theo mặt hàng.
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
PHIẾU THU

Số phiếu: 05-1230
Ngày thu tiền: 09/04/2005
Thu của: Nguyễn Văn Thanh
Địa chỉ: 222 Điện Biên Phủ, Quận 3, Tp. HCM
Số tiền thu: 1 700 000 đ (một triệu bảy trăm ngàn đồng chẳn)
Diễn giải: Thu tiền bán hàng
PHIẾU GIAO HÀNG
Số phiếu giao hàng: 05-0598/GH
Ngày giao hàng: 01/04/2005
Khách hàng: Cửa hàng Tiến Phát
Địa chỉ: 198B Cống Quỳnh, Quận 1, Tp. HCM
Số đơn đặt hàng: 05-0612
Mặt hàng Đơn vị Số lượng Đơn giá Thành tiền
1. Cassette Cái 40 500 000 20 000 000
Tổng cộng 20 000 000
Trang 5
Sau đây là các mẫu kết xuất mà Hệ thống cần phải thực hiện.
Hình 7: Báo cáo Theo dõi Nhập - Xuất - Tồn
Hình 8: Báo cáo Tổng hợp Nhập - Xuất - Tồn
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
THEO DÕI NHẬP XUẤT TỒN
Tháng 4 năm 2005
Mặt hàng: Cassette
Số phiếu Ngày Số lượng Đơn giá Thành tiền
Nhập Xuất Nhập Xuất Nhập Xuất
05-
0368
05/04/2005 100 380 000 38 000
000
….

05-0598 01/04/2005 40 500 000 20 000 000
…
Tổng cộng 204 260 77 520 000 130 000 000
Lượng tồn đầu kỳ: 124
Lượng tồn cuối kỳ: 68
TỔNG HỢP NHẬP XUẤT TỒN
Tháng 4 năm 2005
Mặt hàng
Số lượng tồn
đầu kỳ
Số lượng
nhập
Số lượng
xuất
Số lượng tồn
cuối kỳ
TV 21” 15 80 72 23
Cassette 124 204 260 68
… … … … …
Trang 6
Hình 9: Báo cáo Công nợ Khách hàng
Hình 10: Báo cáo Tổng hợp Công nợ Khách hàng
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
CÔNG NỢ KHÁCH HÀNG
Tháng 4 năm 2005
Khách hàng: Cửa hàng Tiến Phát
Địa chỉ: 198B Cống Quỳnh, Quận 1, Tp. HCM
Phiếu giao Phiếu thu Ngày Số tiền nợ Số tiền thu
05-0598/GH 01/04/2005 20 000 000
… … …

Tổng cộng 360 000 000 318 000 000
Nợ đầu kỳ: 12 000 000 đ
Nợ cuối kỳ: 54 000 000 đ
TỔNG HỢP CÔNG NỢ KHÁCH HÀNG
Tháng 4 năm 2005
Khách hàng Nợ đầu kỳ Số tiền nợ Số tiền thu Nợ cuối kỳ
CH Tiến
Phát
12 000 000 360 000 000 318 000 000 54 000 000
Cty Hòa Lợi 20 000 000 12 000 000 8 000 000
… … … … …
Tổng cộng 98 000 000 820 000 000 760 000 000 158 000 000
Trang 7
Hình 11: Báo cáo Thống kê Doanh số theo Mặt hàng
Dựa vào các mô tả trên, anh/chị hãy thực hiện mô hình hóa dữ liệu của hệ thống
thông tin quản lý đơn đặt hàng của Công ty Thuận Phát. Cụ thể, anh/chị được yêu
cầu thực hiện các công việc sau:
• Tạo lược đồ thực thể - kết hợp.
• Chuyển lược đồ thực thể - kết hợp thành các lược đồ quan hệ.
• Chuẩn hóa các lược đồ quan hệ.
Bài tập – Mô hình hóa dữ liệu
THỐNG KÊ DOANH SỐ THEO MẶT HÀNG
Tháng 4 năm 2005
Mặt hàng Doanh số
Cassette 130 000 000
… …
Tổng cộng 158 000 000