Giáo án bồi dưỡng sinh học 8 Bài 29 Hấp thụ dinh dưỡng và thải phân

1
CHÀO MỪNG
CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ
Kiểm tra bài cũ
Trình bày các hoạt động tiêu
hoá ở ruột non?
Thành phần các chất dinh
dưỡng sau khi tiêu hóa ở ruột
non sẽ được hấp thụ như thế
nào?


Tiết 29 Bài 29
Tiết 29 Bài 29
:
:


HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
VÀ THẢI PHÂN
VÀ THẢI PHÂN
I.
I.

HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG


Quan sát hình 29.2 sgk trang 93.
Quan sát hình 29.2 sgk trang 93.

Hãy cho biết :
Hãy cho biết :


1.Khoảng cách tính từ
1.Khoảng cách tính từ
miệng đến 50 cm chỉ đoạn
miệng đến 50 cm chỉ đoạn
nào của ống tiêu hóa?
nào của ống tiêu hóa?




2.Khoảng cách từ 100 cm
2.Khoảng cách từ 100 cm
đến 300cm (tính từ
đến 300cm (tính từ
miệng) chỉ đoạn nào của
miệng) chỉ đoạn nào của
ống tiêu hóa?
ống tiêu hóa?




3.Mức độ hấp thụ một số
3.Mức độ hấp thụ một số

chất dinh dưỡng ở ruột
chất dinh dưỡng ở ruột
non được biểu diễn như
non được biểu diễn như
thế nào?
thế nào?




- Quá trình hấp thụ chất dinh
- Quá trình hấp thụ chất dinh
dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột
dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột
non.
non.
- C
- C
ác chất được hấp thụ là: đường
ác chất được hấp thụ là: đường
đơn, axit amin, axit béo, vitamin,
đơn, axit amin, axit béo, vitamin,
mu
mu
ối khoáng…
ối khoáng…

8
8


Ruột non có cấu tạo như thế nào
Ruột non có cấu tạo như thế nào
để phù hợp với chức năng hấp thụ?
để phù hợp với chức năng hấp thụ?
Quan sát hình 29.1 trang 93 sgk, hãy tìm
hiểu cấu tạo trong của ruột non
Thảo luận :
1. Niêm mạc ruột non có đặc
điểm gì?
…

2. Mỗi lông ruột có cấu tạo
như thế nào?
………………………………….
………………………………….
………………………………….
3. Đặc điểm cấu tạo trong của
ruột non có ý nghĩa gì?
………………………………….
……………………………………
….

Có nhiều nếp gấp và nhiều
lông ruột

Có hệ thống mao mạch dày
đặc bao quanh mạch bạch
huyết và nhiều lông cực nhỏ
- Tăng diện tích hấp thụ
- Hiệu quả hấp thụ cao
Cấu tạo ruột non phù hợp với chức
Cấu tạo ruột non phù hợp với chức
năng hấp thụ
năng hấp thụ
•
Niêm mạc ruột có nhiều nếp gấp.
Niêm mạc ruột có nhiều nếp gấp.
•
Có nhiều lông ruột và lông ruột cực nhỏ
Có nhiều lông ruột và lông ruột cực nhỏ
•
Mạng lưới mao mạch máu và mao bạch
Mạng lưới mao mạch máu và mao bạch
huyết dày đặc.
huyết dày đặc.
•
Ruột dài tăng diện tích bề mặt
Ruột dài tăng diện tích bề mặt
Các chất dinh dưỡng
được hấp thụ qua niêm
mạc ruột non nhờ
những cơ chế nào và
được vận chuyển trong
cơ thể bằng những con
đường nào?

II.
II. CON ĐƯỜNG VẬN CHUYỂN
CÁC CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA
GAN
Quan sát hình 29.3 trang 94 sgk, hãy thảo luận
nhóm để hoàn thành nội dung phiếu học tập
các vitamin tan
trong dầu và 70%
lipit theo con đường
này
Các chất dinh dưỡng
khác và 30% lipit, có
thể lẫn một số chất
độc theo con đường
này
Phần chất dinh
dưỡng dư được
tích lũy tại gan hoặc
thải bỏ. Chất độc bị
khử
Các chất dinh
dưỡng với nồng
độ thích hợp và
không còn chất
độc
Tĩnh mạch chủ trên

Tim
Tĩnh mạch
chủ dưới

Gan
Mạch bạch huyết
Mao mạch máu
Ruoät non
Các chất dinh dưỡng được
Các chất dinh dưỡng được
hấp thụ và vận chuyển theo
hấp thụ và vận chuyển theo
đường máu
đường máu
Các chất dinh dưỡng được
Các chất dinh dưỡng được
hấp thụ và vận chuyển theo
hấp thụ và vận chuyển theo
đường bạch huyết
đường bạch huyết
PHT C¸c con ® êng vËn chuyÓn
-
Đường
-
Axit béo và glyxerin
-
Axit amin
-
Các vitamin tan trong nước
-
Muối khoáng
-
Nước
- Lipit (đã được nhũ tương)

- Các vitamin tan trong dầu
( A, D…)
Vai trò của gan là
gì?

Quan sát hình 29.3 trả lời câu hỏi sau
Tĩnh mạch chủ trên
Tim
Tĩnh mạch
chủ dưới
Gan
Mạch bạch
huyết
Mao mạch máu

-Điều hoà nồng độ
các chất trong
máu luôn ổn định
- Khử độc
Phần chất dinh
dưỡng dư được
tích lũy tại gan hoặc
thải bỏ. Chất độc bị
khử
Thành phần thức ăn không được
tiêu hóa hoặc chưa được tiêu hóa
hết ở ruột non sẽ được chuyển
xuống ruột già. Tại đây sẽ xảy ra
hoạt động cuối cùng của quá trình
tiêu hóa. Đó là hoạt động gì?

III.
III. SỰ THẢI PHÂN
Các em hãy nghiên cứu nội dung mục III
của bài trang 95 sgk và cho biết vai trò chủ
yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa ở
cơ thể người là gì?
- Hấp thụ nước
- Thải phân
Các cơ quan tiêu hóa

21
Kết luận
Vai trò chủ yếu của ruột già là
hấp thụ nước và thải phân
Tại ruột già, nước tiếp tục được
hấp thụ, phần chất bã còn lại sẽ
rắn đặc hơn và thải ra ngoài nhờ
sự co bóp các cơ ở hậu môn
phối hợp với các cơ thành bụng.
Đó là sự thải phân

22
Để có thể củng cố nội dung toàn bài,
chúng ta cùng tìm hiểu và giải đáp “Ô
chữ” sau
23
G L I X Ê R I N
Sản phẩm tiêu hoá lipit ở ruột non ?
Tên gọi một loai đường đơn – sản phẩm
tiêu hoá gluxít ở ruột non ?

G L U C Ô
Thành phần cấu tạo niêm mạc ruột non, có mạng lưới
mao mạch dày đặc bao quanh mạch bạch huyết?
Sản phẩm cuối cùng của quá trình tiêu hoá
prôtêin ở ruột non ?
L Ô N G R U Ộ T
Thành phần thức ăn được hấp thụ trực tiếp mà
không cần thông qua biến đổi cơ học ,hoá học ở
ruột non ?
Tên gọi của 1 Axít có nguồn gốc từ quá trình tiêu
hoá lipít ?
A X Í T A M I N
N Ư Ớ C
A X Í T B É O
Thời gianThời gian
Thời gianThời gian
Thời gianThời gian
Là một tuyến tiêu hoá tham gia điều hòa nồng
độ các chất dinh dưỡng trong máu và khử đôc?
G A N
Kiểm tra đánh giá
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
•
Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK
Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK
•
Đọc phần “Em có biết?”
Đọc phần “Em có biết?”
•

Chuẩn bị bài thực hành “Tìm hiểu hoạt
Chuẩn bị bài thực hành “Tìm hiểu hoạt
động của enzim trong nước bọt”
động của enzim trong nước bọt”