1
M U
1.1. hi, giáo dc luôn có v trí quan trng và là nhân t
y s phát trin ca mi quc gia. , trong lch s
dc, gi c, ông cha ta sm có ý thc v vai trò ca giáo dc và quan
nim rng mun xây dc phi o nhân lc,
bng nhân tài. Ngay t thi hc s
khnh: Hin tài là nguyên khí ca c. Nguyên khí thnh thì th c
mnh mà vcao; nguyên khí suy thì th c yu mà xung thp. Bi vy các
ng chng ai không ly vic gây di tài, kén chn
k p nguyên khí làm viu tiên» [66; tr. 86, 87].
K tha và phát huy truyn thng trng giáo dc, trng nhân tài ca ông
cha, t c Vit Nam dân ch cng hòa c thành lp n nay,
c
Vit Nam va mi mt v thách. Trong
hoàn c gi vng chính quyn cách mng, ng
u là Ch tch H ra ba nhim v cp bách cc là
«chng gic dt và gic ngoi xâm». Song, thc hic nhng
nhim v i khnh: n gi vng nc lp, mun làm cho
c mnh, mi Vit Nam phi hiu bit quyn li ca mình, bn
phn ca mình, phi có kin thc m có th tham gia vào công cuc xây
dc ht phi bic, bit vit ch quc ng [61; tr. 40].
, ,
là
,
,
2
»
-
[43;
tr.108, 109] ; n
[43; tr.77].
1
,
v
cách
Xuân 1953-
n
Cnhân dân
3
phòng. Tuy nhiên, do trình
nên
núi . C
,
n
núi
nhân dân còn , là
, v.v [81;
tr.36].
ra
là
1.5. T
trong
4
1.6.
-
nào , , phát
,
»
2.1
chúng tôi mong m
qua hai
-1960 và 1961-1965;
5.
g
.
2.3.
-
,
-
- Làm rõ c
nói riêng.
5
- các : ,
qua 1954-1960 và 1961-
1965.
- .
-
- Rcông tác
trong 1954-1965 và g xây
.
2.4
1965
(1961-1965).
,
.
. N
- , Cao
g (
. nêu trên là nét
,
.
u
6
trên
-
,
G
song,
-1965) là
, t
rút ng,
T
trong , giáo
ói riêng
các ,
.
và có
,
,
-1965. Trên
nguyên nhân
T
và
so sánh,
7
4
B
chính sau:
-
-
-
và .
1965
sau:
-
- G
t Nam (1954-1965).
- , Nhà
riêng. Nam
-
g
.
-
8
tài
1954-1960
3:
61-1965.
4:
54-1965.
9
C1
V
các
,
:
-
,
.
c 1962 và Bàn
t Nam dân
cgiáo
;
10
, p
v.v
.
.
1970,
là c T
Trong t
,
vai trò,
,
cách
-
,
, v
ai trò,
11
-
T
Nam)
[44; tr.72, 76].
nêu rõ:
[44; tr.85].
N
,
c
.
và luôn ,
quan tâm,
-
sau:
c-1992)
1992,
n-1995)
12
-2005
,
ng giáo dc Nguyn Khánh
Toàn cn nhnn li ca ngành giáo dc Vit Nam khi
c nhà mi thành lp và s phát trin ca giáo dc trong nh
chin. Cun sách trình bày hong ca giáo dc theo các k hoch, nhim v
xây dng, phát trin kinh ta c Vit Nam, c th là: k hoch
c kinh t và bu xây d-1957); K hoch ba
i to xã hi ch c tin mi ca giáo dc (1958-1960);
S phát trin mnh m ca giáo dc t i hng toàn quc ln th III và
Nhng thành tu ca giáo dn ti ca giáo d
-1965. Cuc có nhng nhn thc chung v
dc cc nhà t giáo dc min núi ch c
cp m hn ch.
n s nghip giáo dc ph thông
Võ Thun Nho trình bày chi tit, h thng v quá trình xây dng, s phát
trin ca ngành hc giáo dc ph thông ca c c t khi thành lc
Vit Nam dân ch cng hòa n nhc hòa bình,
thng nhTác phm nêu rõ ch c v vic
xây dng, phát trin giáo dc nhà, m, s phát tri
m ca công tác giáo dc các vùng,
min trên c c.
V công tác giáo dc min núi, tác phm dành m trình
bày quá trình xây dng, phát trin ca giáo dc min núi t
1975, a giáo dc mii vi nn giáo dc ca c
c bit tác ph cn các hi ngh giáo dc min núi do Chính
13
ph t ch. Có th nói, tác phm là ngu
li nghiên cu v lch s giáo dc nói chung và giáo dc min núi nói
riêng. Tuy nhiên, v giáo dc các tnh min núi mà tác phm cn
mi i dng thng kê s liu v giáo dc min núi ca c c,
v giáo dc các tnh min núi phía Bc còn m nht, nhiu ni
dung ca công tác giáo dcc, công tác
biên son sách giáo khoa cho min núi v cn.
o giáo dc Vit Nam (1945-1992) B Giáo dc và
o cp khá h thng, chi tit các ngành hc ca Vit Nam t
, ngành hc giáo dc tuc, giáo dc b túc, giáo
dc ph thông, giáo dc trung hc chuyên nghip, giáo di hc
v giáo do ngun nhân lc, v
hp tác quc t c giáo do. Trong tng ngành hc, cun
cp v lch s xây dng, hình thành, cách thc t chc qu
trình hc, các loa tng ngành hc
i vi xã ht v giáo dc ca c
c nên giáo dc min núi ca c c nói chung và giáo dc min núi phía
Bc cp nhiu.
n s nghip giáo do (1945
- 1995) B Giáo do trình bày chi tit, h thng v giáo dc ca
c c, t các ngành hc mm non, ph thông, chuyên nghin giáo di
hcic xây dng, phát trin giáo dc các vùng
trong c ng bng, min núi, vùng t do, vùng b gic
chim. công trình nghiên cu công phu, có tính h thng cao. Công trình
c bi toàn din v s phát trin ca
ngành giáo dc Vit Nam t khi thành lc
14
n nhc bc vào thi k công nghip hóa, hin
Ti công trình này, v giáo dc mi cp thành mc riêng
là giáo dc min núi ca c c
. , vic trình bày công tác giáo dc các tnh min
núi ca c c còn hn ch v s trang, ch mang tính liy
c nhn chc thù ca giáo dc min núi
.
Giáo dc Vit Nam 1945-2005, tp 1 B Giáo d
to ông trình c biên so s, công phu vi s tham gia ca nhiu nhà
khoa hc và các chuyên viên công tác trong ngành giáo d
bc tranh v hong giáo do t bc mm non, v lòng, giáo dc ph
thông n trung hc chuyên nghii hc ca c c trong tn
lch srình bày quá trình xây dng, phát trin ca giáo dc
tng vùng t do, tm ching bào dân tc thiu s qua tn
lch s, nha công tác giáo di vi cuc kháng chin ca dân
tc, các cuc ci cách giáo dc trong lch s. Ngoài ra, công trình còn cn
s hình thành, phát trin ngành giáo dc ca các tnh, thành ph trong c c.
ây là công trình vit v giáo do ca c c nên
v giáo dc c, mô t bng s liu ca c
c hoc các vùng min trong c ch không riêng bit ca mt vùng min c
th nàoni dung này, công trình th hin t hn ch, biu hin là s
trang khiêm tn. Chính vì vng thông tin v giáo dc ca
núi phía Bc n 1954-1965 rt hn ch, thm chí nhiu ni dung
o giáo viên, biên soc ca tng vùng,
min trong thi k kháng chin chng ngon hòa bình, xây
dng ch i v cp.
15
-
-1975, 1975-
sách phân tích rõ -
-
.
M
Khoa c và giáo dc Vit Nam Nguyn Quang
Thng cn ngun gc, h thng giáo dc và các hong giáo dc, ging
dy, thi cc ca giáo dc Vit Nam thi phong kin
cn giáo dc Vit Nam thi hii c, thi c,
sách giáo khoa, hong giáo dc vùng kháng chin, vùng t do
i hc Vit Nam. Cun sách cung ci
c nhng hiu bit chung v hong thi cc cc Vit
Nam t thi phong ki
hóm công trình chuyên kho v giáo d
i toàn din v quá trình xây dng, phát trin ca giáo dc nhà vi
các ngành hc: giáo dc tuc, giáo dc b túc, giáo dc ph
16
thông, giáo dc trung hc chuyên nghip, giáo di hc qua tn
lch s; nêu ch c v xây dng, phát trin giáo dc;
nêu nhng m, quá trình xây dng, phát tring kt qu, khó
m ca giáo dc các vùng, min ca c c ng
bng, min núi, vùng t do, vùng b gi chim. Trong phn giáo dc min
núi, nhóm công trình c n giáo dc min núi ca c c nói
cn giáo dc min núi phía Bc.
1.1.2.
tài nghiên
nên
công trình ,
,
,
nay
-
, N
-1995)
, -g (1945-1975), do
1992,
-1975) 1994,
-1954)
do C 2003, -1965
1996, -
1985) do 1996,
do 1999,
-1975) do Ban
17
1999, do Ban
2000,
(1940-1975) do Ban2000,
do biên2000,
do -
- 2009, do -
2009,
-1975) do
2010,
D i xin :
-
ng,
, ,
nêu lên
. t
là: T
; t
; -
;
kém phát -
u
18
N -1995)
1975 ,
-
bào
ông trình giú
1995.
,
công tác
vùng,
19
--1975),
2 1
954-
, p cách
-1975). giúp
-1975. Song, do g
nên c , ít u có thì trình bày
, trang 53,
n
-1975)
trình bày kh
1954-1960, 1960-
1965, 1965-1968 và 1968-1975.
quá trình
1954-1975. Tuy
-
20
(1945-nêu trên, công trình
-1975) và
-1965. T
.
-1954) do
Q
21
.
-1965
1965.
-1965; trình bày
. Tuy nhiên
. Trong n-1957,
núi :
1
T
[110; tr.53]
-1975)
22
trong
C
1975.
phondân
1954- trang 246, ghi:
-
. Trang 261,
h Lào Cai (1947-1975)
Lào Cai
-1975);
-
-
-1991);
23
-2007).
do
dân 7 giáo
- ,
1954-
-
7; tr.
227, 228].
(1930-2000)
-1935, 1936-
1939, 1939-1945, 1945-1947, 1947-1950, 1950-1954, 1954-1960, 1961-1965,
1966-1972, 1973-1975, 1976-1980, 1981-1985, 1986-1990, 1991-1995 và 1996-
2000.
, -rình bày
:
tâm
24
[5; tr.257]
-1975)
ó là
, à vai trò , an toàn khu
(1940-1954)
(1954-1975)
trang 231
-
II
19
C là
công trình công phu, trình bày
, nay.
25
: C
CPg
,
i Phòng [92; tr.267].
Tuy nhiên, các
,
nguyên nhân
trang 682, côn--
.
Thái Nguyên Thái
Nguyên .
V, ,