Hội thảo Đại biểu dân cư các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật và dân số

Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
1
1
CHIẾN LƯỢC
CHIẾN LƯỢC
Dân số và Sức khỏe sinh sản
Dân số và Sức khỏe sinh sản
Việt Nam
Việt Nam
giai đoạn 2011-2020
giai đoạn 2011-2020
Người trình bày: PGS.TS. Trần Văn Chiến
Người trình bày: PGS.TS. Trần Văn Chiến


(Ghi chú: Bản dự thảo đã trình Chính phủ)
(Ghi chú: Bản dự thảo đã trình Chính phủ)
BỘ Y TẾ
BỘ Y TẾ


Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
2
2
Phần thứ nhất
Phần thứ nhất
Tình hình thực hiện

Tình hình thực hiện
Chiến lược Dân số Việt Nam,
Chiến lược Dân số Việt Nam,
Chiến lược quốc gia về chăm sóc
Chiến lược quốc gia về chăm sóc
SKSS
SKSS
giai đoạn 2001- 2010
giai đoạn 2001- 2010


3
3
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
I. Kết quả đạt được
I. Kết quả đạt được
1. Xu thế giảm sinh được duy trì và mục tiêu
1. Xu thế giảm sinh được duy trì và mục tiêu
mức sinh thay thế đã được thực hiện
mức sinh thay thế đã được thực hiện
2. Chất lượng dân số được nâng lên
2. Chất lượng dân số được nâng lên
3. S
3. S
ức khỏe sinh sản
ức khỏe sinh sản


được cải thiện

được cải thiện
4.
4.
N
N
hận thức, thái độ
hận thức, thái độ
,
,
hành vi
hành vi
về DS và SKSS
về DS và SKSS
của các nhóm đối tượng đã có chuyển biến
của các nhóm đối tượng đã có chuyển biến
tích cực
tích cực
5. Mạng lưới cung cấp dịch vụ
5. Mạng lưới cung cấp dịch vụ
CSSKSS,
CSSKSS,
KHHGĐ
KHHGĐ
được củng cố và phát triển
được củng cố và phát triển
6. Các giải pháp khác đã được thực hiện và
6. Các giải pháp khác đã được thực hiện và
đạt kết quả tốt
đạt kết quả tốt

4
4
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
1.2
1.7
2.1
2.2
0
1
2
3
1979 1989 1999 2009
Tỷ lệ tăng dân số (%)
bình quân năm, 1979-2009
Tỷ lệ tăng dân số
bình quân năm
giữa 2 cuộc
TĐTDS 1999 và
2009 là 1,2%/năm
giảm mạnh so
với 10 năm trước
đó và là tỷ lệ tăng
dân số thấp nhất
trong vòng 50
năm qua
Nguồn: Ban Chỉ đạo TĐTDS và nhà ở TW

5
5
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
20082007200620052004200320022001
Tổng tỷ suất sinh, 2001-2009


6
6
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Tổng tỷ suất sinh toàn quốc,
thành thị, nông thôn và các vùng, 2009


7
7
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
II. Hạn chế, bất cập
II. Hạn chế, bất cập
1. Nhiều địa phương
1. Nhiều địa phương
chưa
chưa
đạt mức sinh
đạt mức sinh
thay thế
thay thế

2. Chất lượng dân số
2. Chất lượng dân số
chậm được cải thiện
chậm được cải thiện
3
3
. Nhiều vấn đề về
. Nhiều vấn đề về
KHHGĐ,
KHHGĐ,


CSSKSS
CSSKSS
chưa được
chưa được
giải quyết tốt
giải quyết tốt
4
4
. Nội dung
. Nội dung
,
,
hình thức truyền thông chưa thật
hình thức truyền thông chưa thật
phù hợp
phù hợp
với đặc điểm đối tượng
với đặc điểm đối tượng

5.
5.
Thông tin, số liệu và nghiên cứu khoa học về
Thông tin, số liệu và nghiên cứu khoa học về
DS và SKSS chưa đáp ứng nhu cầu quản lý, xây
DS và SKSS chưa đáp ứng nhu cầu quản lý, xây
dựng kế hoạch và chính sách
dựng kế hoạch và chính sách


8
8
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
10 tỉnh có tỷ suất sinh thô
cao nhất, 2009 (‰)


9
9
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
9 tỉnh có tỷ suất sinh thô
thấp nhất, 2009 (‰)


10
10
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...

10 tỉnh có tổng tỷ suất sinh
cao nhất, 2009 (con/phụ nữ)


11
11
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
10 tỉnh có tổng tỷ suất sinh
thấp nhất, 2009 (con/phụ nữ)


12
12
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
III. N
III. N
guyên nhân
guyên nhân
1. Nguyên nhân thành công
1. Nguyên nhân thành công
-
-
Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp
Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp
ủy
ủy
đ
đ

ảng và chính quyền
ảng và chính quyền
-
-


Sự tham gia tíc
Sự tham gia tíc
h cực của các ngành
h cực của các ngành
,
,
đoàn
đoàn
thể, tổ chức xã hội, đội ngũ cán bộ dân số
thể, tổ chức xã hội, đội ngũ cán bộ dân số
,
,
y tế
y tế
các cấp
các cấp


-
-
Tích cực tổ chức triển khai thực hiện Chiến
Tích cực tổ chức triển khai thực hiện Chiến
lược
lược

-
-
Kinh tế
Kinh tế


- xã hội, khoa học
- xã hội, khoa học


–
–
công nghệ
công nghệ
phát
phát
triển mạnh mẽ
triển mạnh mẽ
,
,
tạo
tạo


môi trường thuận lợi
môi trường thuận lợi
-
-
Sự giúp đỡ có hiệu quả của các
Sự giúp đỡ có hiệu quả của các

nước và
nước và
tổ
tổ
chức quốc tế
chức quốc tế


13
13
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
III. N
III. N
guyên nhân
guyên nhân


(tiếp)
(tiếp)
2. Nguyên nhân của những hạn chế
2. Nguyên nhân của những hạn chế
, bất cập
, bất cập
-
-
Cấp uỷ
Cấp uỷ
đảng
đảng

và chính quyền một số nơi chưa
và chính quyền một số nơi chưa
nhận thức đầy đủ tầm quan trọng, ý nghĩa chiến
nhận thức đầy đủ tầm quan trọng, ý nghĩa chiến
lược của công tác DS
lược của công tác DS
và CS
và CS
SKSS
SKSS
-
-
Tổ chức bộ máy
Tổ chức bộ máy
chưa hoàn thiện,
chưa hoàn thiện,
thiếu ổn định
thiếu ổn định
-
-
Đầu tư nguồn lực chưa đáp ứng yêu cầu
Đầu tư nguồn lực chưa đáp ứng yêu cầu
-
-
Quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện còn
Quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện còn
nhiều bất cập
nhiều bất cập

Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
14
14
Phần thứ hai
Phần thứ hai
Chiến lược Dân số- Sức khỏe
Chiến lược Dân số- Sức khỏe
sinh sản
sinh sản
giai đoạn 2011-2020
giai đoạn 2011-2020


15
15
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
I. B
I. B
ối cảnh kinh tế - xã hội
ối cảnh kinh tế - xã hội
•
Việt Nam đã ra khỏi nhóm nước có thu nhập thấp,
Việt Nam đã ra khỏi nhóm nước có thu nhập thấp,
kinh tế tiếp tục tăng trưởng với tốc độ cao. Đã
kinh tế tiếp tục tăng trưởng với tốc độ cao. Đã
đạt hầu hết các chỉ tiêu sức khỏe của MDG/VDG.
đạt hầu hết các chỉ tiêu sức khỏe của MDG/VDG.
•

CNH, HĐH, xây dựng nông thôn mới sẽ thúc đẩy
CNH, HĐH, xây dựng nông thôn mới sẽ thúc đẩy
nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ
nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ
cấu lao động, phân bố lao động giữa các vùng.
cấu lao động, phân bố lao động giữa các vùng.
•
Khoảng cách về trình độ phát triển giữa Việt Nam
Khoảng cách về trình độ phát triển giữa Việt Nam
với khu vực, thế giới vẫn chưa được thu hẹp.
với khu vực, thế giới vẫn chưa được thu hẹp.
•
Khoảng cách thu nhập giữa các nhóm dân cư,
Khoảng cách thu nhập giữa các nhóm dân cư,
thành thị và nông thôn, các vùng có xu hướng gia
thành thị và nông thôn, các vùng có xu hướng gia
tăng.
tăng.


16
16
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
I. B
I. B
ối cảnh kinh tế - xã hội
ối cảnh kinh tế - xã hội
•
Đô thị hoá nhanh và tình trạng di dân tự phát từ

Đô thị hoá nhanh và tình trạng di dân tự phát từ
nông thôn ra thành thị lớn làm phát sinh nhiều
nông thôn ra thành thị lớn làm phát sinh nhiều
vấn đề xã hội phức tạp.
vấn đề xã hội phức tạp.
•
Môi trường ngày càng bị ô nhiễm, cùng với hậu
Môi trường ngày càng bị ô nhiễm, cùng với hậu
quả của chất độc da cam và những yếu kém về
quả của chất độc da cam và những yếu kém về
đảm bảo ATTP, diễn biến phức tạp của thiên tai,
đảm bảo ATTP, diễn biến phức tạp của thiên tai,
dịch bệnh.
dịch bệnh.
•
Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của
Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của
biến đổi khí hậu toàn cầu, đặc biệt là nước biển
biến đổi khí hậu toàn cầu, đặc biệt là nước biển
dâng.
dâng.


Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
17
17
II.
II.
Những vấn đề DS-SKSS

Những vấn đề DS-SKSS
đặt ra trong 10 năm tới
đặt ra trong 10 năm tới


18
18
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
1. Chất lượng dân số
1. Chất lượng dân số
Chất lượng dân số còn hạn chế, HDI tuy từng
Chất lượng dân số còn hạn chế, HDI tuy từng
bước cải thiện, nhưng vẫn ở mức thấp. Sức khỏe
bước cải thiện, nhưng vẫn ở mức thấp. Sức khỏe
và thể lực của người Việt Nam còn kém so với
và thể lực của người Việt Nam còn kém so với
nhiều nước trong khu vực, đặc biệt là chiều cao,
nhiều nước trong khu vực, đặc biệt là chiều cao,
cân nặng và sức bền còn thấp.
cân nặng và sức bền còn thấp.
116/
182
115/
182
108/
177
112/
177
109/

175
109/
174
108/
174
108/
174
Xếp
hạng
0,7250,7200.7150.7090,7040,6980,6930,688
Giá trị
20072006200520042003200220012000
Chỉ số phát triển con người (HDI)


19
19
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
1. Chất lượng dân số
1. Chất lượng dân số


(tiếp)
(tiếp)
Tỷ lệ chết trẻ em dưới 1 tuổi có giảm nhưng vẫn còn ở
Tỷ lệ chết trẻ em dưới 1 tuổi có giảm nhưng vẫn còn ở
mức cao (Tây Bắc, Bắc Trung bộ, Tây Nguyên)
mức cao (Tây Bắc, Bắc Trung bộ, Tây Nguyên)

Tỷ lệ chết trẻ em dưới 1 tuổi (TCTK)
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
C¶ n­íc Vïng ®ång
b»ng s«ng
Hång
Vïng
§«ng B¾c
Vïng T©y
B¾c
Vïng B¾c
Trung Bé
Vïng
duyªn h¶i
Nam
Trung Bé
Vïng T©y
Nguyªn
Vïng
§«ng Nam
Bé
Vïng ®ång
b»ng s«ng

Cöu Long
2006
2007
2008


20
20
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
1. Chất lượng dân số
1. Chất lượng dân số


(tiếp)
(tiếp)
Xu hướng bệnh tật đang chuyển dần từ các bệnh
Xu hướng bệnh tật đang chuyển dần từ các bệnh
nhiễm khuẩn sang các bệnh rối loạn chuyển hoá,
nhiễm khuẩn sang các bệnh rối loạn chuyển hoá,
di truyền và hậu quả của tai nạn thương tích. Tình
di truyền và hậu quả của tai nạn thương tích. Tình
trạng trẻ em thừa cân, rối nhiễu tâm trí, tự kỷ,
trạng trẻ em thừa cân, rối nhiễu tâm trí, tự kỷ,
tiểu đường có xu hướng gia tăng.
tiểu đường có xu hướng gia tăng.

Rối loạn dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi năm 2008 (TCTK)
4.8
§é I:
17,5%
§é I:
18.6%
7%
§é II: 2.3%
§é II: 14%
§é III: 0,1%
0
5
10
15
20
25
30
35
Tû lÖ SDD
c©n/tuæi 19,9%
Tû lÖ SDD
cao/tuæi 32,6%
Tû lÖ SDD
c©n/cao 7%
Tû lÖ bÐo ph×
4,8%
§é I §é II §é III


21

21
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
1. Chất lượng dân số
1. Chất lượng dân số


(tiếp)
(tiếp)
•
Hiện có đến 20 dân tộc có dân số dưới
Hiện có đến 20 dân tộc có dân số dưới
10.000 người. Một số bệnh như sốt rét, bứu
10.000 người. Một số bệnh như sốt rét, bứu
cổ, phong… vẫn còn. Một số dân tộc có nguy
cổ, phong… vẫn còn. Một số dân tộc có nguy
cơ suy thoái do tảo hôn, kết hôn cận huyết
cơ suy thoái do tảo hôn, kết hôn cận huyết
thống còn phổ biến. Vô sinh, tử vong trẻ em
thống còn phổ biến. Vô sinh, tử vong trẻ em
còn cao.
còn cao.
•
Lạm dụng và sử dụng chất gây nghiện như
Lạm dụng và sử dụng chất gây nghiện như
thuốc lá, rượu bia, ma túy, những vấn đề
thuốc lá, rượu bia, ma túy, những vấn đề
căng thẳng về tâm lý, vi phạm pháp luật
căng thẳng về tâm lý, vi phạm pháp luật
ngày càng trở nên nghiêm trọng đối với giới

ngày càng trở nên nghiêm trọng đối với giới
trẻ.
trẻ.


22
22
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
2. Sức khoẻ sinh sản
2. Sức khoẻ sinh sản
•
Tình trạng sức khỏe bà mẹ còn nhiều thách thức (tai
biến sản khoa, tử vong mẹ, %thăm khám, đẻ không
có cán bộ đào tạo, chăm sóc sơ sinh còn hạn chế…)
•
Cung ứng phương tiện tránh thai gặp khó khăn do
viện trợ PTTT không còn…
•
Tình trạng phá thai và vô sinh còn nhiều
•
Tình trạng nhiễm khuẩn đường sinh sản khá phổ
biến, bệnh lây truyền qua đường tình dục - HIV và
ung thư đường sinh sản còn cao
•
SKSS, sức khỏe tình dục ở các nhóm đối tượng đặc
thù có nhiều thách thức (quan hệ không an toàn,
mang thai ngoài ý muốn và phá thai…

23
23
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
3. Cơ cấu dân số
3. Cơ cấu dân số
:
: Dân số trong độ tuổi lao
động (15-59) tăng nhanh cả về tỷ trọng và số lượng
0-14
15-59
60+
-
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050


24
24
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
3. Cơ cấu dân số
3. Cơ cấu dân số

Số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (15 – 49 tuổi) vẫn
tăng
15-19
20-29
30-39
40-49
-
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050


25
25
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
Hội thảo Đại biểu dân cử các tỉnh phía Nam với chính sách, pháp luật về dân số...
2009200820072006199919891979
3. Cơ cấu dân số: Tỷ số giới tính khi sinh 1979
-2009 mất cân bằng sau năm 1999