Tiet 20 loi van doan van tu su

GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
PHÂN MÔN: TẬP LÀM VĂN-LỚP 6
Bài dạy: Tiết 20:Lời văn, đoạn văn tự sự
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Thị Hồi
Tổ chuyên môn Ngữ Văn
Trường THCS Lê Lợi


Em u trường em, có bao bạn thân và cơ
giáo hiền như yêu quê hương . . . . .



KIỂM TRA BÀI CŨ

Em hãy nêu các bước làm bài văn tự sự ?
Các bước làm bài văn tự sự:
- Tìm hiểu đề:
- Lập ý:
- Lập dàn ý:
- Viết thành văn:


Tuần: 5
Tiết 20 - Tập làm văn


I/ Lời văn, đoạn văn tự sự.
1. Lời văn giới thiệu nhân vật.
Đọc 2 đoạn văn Sách giáo khoa trang 58

Thảo luận nhóm (5 phút)
? Đoạn văn giới thiệu về nhân vật nào ?
? Hãy tìm các chi tiết giới thiệu về tên, lai
lịch, quan hệ, tính tình, tình cảm, nguyện
vọng, tài năng của nhân vật ?
? Những chi tiết giới thiệu về nhân vật nhằm
mục đích gì ?


* Đoạn văn 1:
- Giới thiệu nhân vật: Hùng Vương, Mị Nương
- Lai lịch: Hùng Vương thứ mười tám
+ Quan hệ: cha - con
+ Tính tình: Mị Nương tính nết hiền dịu
+ Tình cảm: vua cha yêu thương con hết mực
+ Nguyện vọng: nhà vua muốn kén chồng xứng
đáng cho con.
- Mục đích: đề cao, khẳng định Mị Nương
đẹp người, đẹp nết và ý muốn kén
chồng cho con của nhà vua.


* Đoạn văn 2:
- Giới thiệu nhân vật: Sơn Tinh, Thuỷ Tinh.
- Lai lịch:
+ Sơn Tinh đến từ vùng núi Tản Viên.
+ Thuỷ Tinh đến từ miền biển.
+ Tài năng: Cả hai đều có tài lạ, đều xứng đáng làm
rể vua Hùng.
- Mục đích: cung cấp thơng tin về tên, lai lịch, tài

năng của hai nhân vật ngang tài, ngang sức.


? Khi kể về nhân vật, ta
giới thiệu điều gì?
- Giới thiệu tên, họ, lai lịch, tính tình,
tài năng, quan hệ… của nhân vật.
? Những câu văn giới thiệu nhân vật thường
dùng những từ gì ?
- Từ: “là, có”
? Em hãy đặt một câu văn tự giới thiệu về mình.
? Hãy đặt câu văn giới thiệu nhân vật Âu
Cơ ?
Ví dụ: Nàng Âu Cơ // là con
gái của Thần Nông, xinh đẹp
tuyệt trần.


2. Lời văn kể việc:
? Hãy tìm các từ ngữ dùng để kể hành động của
nhân vật ?
- đùng đùng nổi giận, đem qn, đuổi theo, địi
cướp, hơ mưa gọi gió, dâng nước, đánh.
? Những hành động ấy đã đem lại hậu quả như thế
nào ?
- Nước ngập ruộng đồng, nhà cửa, nước dâng lên
lưng đồi, sườn núi, thành Phong Châu
như nổi lềnh bềnh trên một biển nước.

? Lời kể trùng điệp
(nước ngập…,nước
ngập…, nước dâng…) gây
- Cho thấy sức mạnh
được ấn tượng gì cho
và sự tàn phá của nước.
người đọc ?
? Khi kể việc, ta kể về
những gì?

- Kể các hành động,

việc làm, kết quả và
sự đổi thay do các
hành động ấy đem lại.


Ghi nhớ:
Văn tự sự chủ yếu là văn kể người và kể
việc. Khi kể người thì có thể giới thiệu tên,
họ, lai lịch, quan hệ, tính tình, tài năng, ý
nghĩa của nhân vật. Khi kể việc thì kể các
hành động, việc làm, kết quả và sự đổi thay do
các hành động ấy đem lại.


3. Đoạn văn.
Đọc đoạn văn SGK trang 59
? Tìm ý chính của mỗi đoạn văn và cho
biết câu biểu đạt ý chính đó?

- Đoạn văn 1: Vua Hùng kén rể.
* Câu biểu đạt ý chính: Vua cha yêu thương nàng
hết mực, muốn kén cho con một người chồng
thật xứng đáng.
- Đoạn văn 2: Gíới thiệu Sơn Tinh, Thuỷ Tinh và
việc cầu hơn của họ.
* Câu biểu đạt ý chính: Một hơm có hai chàng
trai đến cầu hơn.


- Đoạn văn 3: Sự nổi giận và cuộc tấn cơng quyết
liệt của Thuỷ Tinh.
* Câu biểu đạt ý chính: Thuỷ Tinh đến sau,
không lấy được vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân
đuổi theo đòi cướp Mị Nương.
? Thế nào là câu chủ
đề ?

- Là câu biểu đạt ý chính
của toàn đoạn văn.

? Hãy chỉ ra các ý phụ trong từng đoạn
văn.

- Đoạn văn 1: Vua có con gái đẹp, hiền dịu, hết mực
yêu thương con.


- Đoạn văn 2: Giới thiệu từng người: một người ở
vùng núi Tản Viên có tài lạ […], một người ở miền

biển cũng có nhiều tài lạ […]
- Đoạn văn 3: Thần hơ mưa, gọi gió làm thành
giơng bão, dâng nước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn
Tinh. Nước ngập ruộng đồng, nhà cửa, nước dâng
lên lưng đồi, sườn núi, thành Phong Châu như nổi
lềnh bềnh trên một biển nước.
? Qua đó em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa

các ý phụ với ý chính trong đoạn văn?
- Các ý phụ có mối quan hệ chặt chẽ với ý
chính, từ ý phụ dẫn đến ý chính hoặc giải thích cho
ý chính, làm nổi bật ý chính.


Ghi nhớ.

Mỗi đoạn văn thường có một ý chính,
diễn đạt thành một câu gọi là câu chủ đề.
Các câu khác diễn đạt các ý phụ dẫn đến ý
chính đó, hoặc giải thích cho ý chính, làm
cho ý chính nổi lên.


Tuệ Tĩnh là người thầy thuốc ln hết lịng
thương u cứu giúp người bệnh, khơng kể
người bệnh đó có địa vị như thế nào, giàu hay
nghèo. Một hôm, ông chuẩn bị theo con nhà
quý tộc vào tư dinh để xem bệnh cho nhà q
tộc thì bất ngờ có hai vợ chồng người nông
dân khiêng đứa con bị gãy đùi đến xin ơng

chạy chữa. Ơng liền xem mạch cho cậu bé rồi
bảo con nhà quý tộc là ông phải chữa gấp cho
chú bé, để chậm tất có hại. Nói rồi, ơng bắt
tay ngay vào việc chữa trị cho chú bé .

? Đoạn văn trên biểu đạt ý chính nào?
Hãy tìm câu chủ đề của đoạn văn ?


II. Luyện tâp:

Bài tập 1 SGK/60 :

Đọc các đoạn văn và trả lời câu hỏi:
Mỗi đoạn văn kể về điều gì? Tìm câu chủ đề của mỗi
đoạn văn. Các câu văn triển khai theo thứ tự nào ?
a.
Thế là Sọ Dừa đến ở nhà phú ơng. Cậu chăn bị rất
giỏi. Hằng ngày, Sọ Dừa lăn sau đàn bò ra đồng, tối đến
lại lăn sau đàn bò về chuồng. Ngày nắng cũng như ngày
mưa, bò con nào con nấy bụng no căng. Phú ơng mừng
lắm.
- Ý chính: Sọ Dừa chăn bị rất giỏi.
- Câu chủ đề: Cậu chăn bò rất giỏi.
- Các câu văn triển khai theo thứ tự: trước - sau.


b.Ngày mùa, tôi tớ ra đồng làm cả, phú ông có ba cơ
con gái thay phiên nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Hai
cơ chị ác nghiệt, kiêu kì, thường hắt hủi Sọ

Dừa;cịn cơ em út hiền lành, tính hay thương
người, đối đãi với Sọ Dừa rất tử tế.
(Sọ Dừa)
- Ý chính: Hai cơ chị ác hay hắt hủi Sọ Dừa, cô út
hiền lành, đối xử với Sọ Dừa rất tử tế.
- Câu chủ đề: Hai cô chị ác nghiệt, kiêu kì thường
hắt hủi Sọ Dừa; cịn cơ em út hiền lành, tính hay
thương người, đối đãi với Sọ Dừa rất tử tế.
- Thứ tự : Câu trước nêu ý phụ dẫn dắt đến ý chính
ở câu sau.


c.

Cơ khơng đẹp, chỉ xinh thơi. Và tính cơ cũng
như tuổi cơ cịn trẻ con lắm. Thấy khách hàng nói
một câu bơng đùa, cơ đã tưởng người ta chịng
ghẹo mình, díu đơi lơng mày lại và ngoe nguẩy
cái mình. Khách hàng thấy chỉ cười. Nhưng cô
cũng không giận ai lâu, chỉ một lát cơ lại vui tính
ngay !
(Thạch Lam, Hàng nước cơ Dần)

- Ý chính: Tính cơ cịn trẻ con lắm.

- Câu chủ đề: Và tính cơ cũng như tuổi cơ cịn trẻ
con lắm.
-Thứ tự: Câu trước nói chung, câu sau cụ thể hoá
ý câu trước.