Những biện pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp công nghiệp nhà nước ngành điện điện tử của hà nội

co
•<;
/

■

I

35

*'t

1 ’
( 3
■k■>

>\

k'j

»,

‘
(V- -^.-kCv


1006
LV-TTjS
DHKTQD

fr

f .;. ’

>/

c_“

c‘-_4:
r2^
u1

c

»■. *
-4
C)
>/
r -fj
l-e*
t' *

^.*^1
pfl>

z

8
G
I .

■

. •- »

3
tn..'1

O
t-7-

C)
o

>

r ; 1
r^--j
i

(' ■,
. «■- '

k
f1
i?— «

rtj>

b
c

o

' 1 *J
-j «i

(

'.-j

w

f-_
»<’

U'v
i>* *!
V

'“f!
tokZ

If" '
r s

( "
i- >
>.

til

(

Bf3

'

r

b*t^>
ã; ca
c
O

t-aU

cp

z
as

>/ fc-4
ôt?j>. *

.
t i
s_

z

>r~4
h
u
>>


BO GIAO DUC VA DAO TAO
TRUONG DAI HOC KINH TE QUOC DAN

DAO XU AN THUY

"NHUNG BIEN PHAP CHU YEU NHAM NANG CAO HIEU
QUA SU* DUNG VON SAN XUAT KINH DOANH TRONG CAC
DOANH NGHIEP CONG NGHIEP NHA NU(5C NGANH DIEN -

DIEN TU CUA HA NOI"

CHUYEN NGANH: Kinh t£, quan ly va k£ hoach hoa kinh U quoc dan

(Quan tri kinh doanh cong nghiep va xay dimg co ban)
MA SO: 5.02.05

LUAN AN
THAC SY KHOA HOC KINH TE

NGUOI HUONG DAN KHOA HOC:

GVC-PTS. NGUYEN DINH QUANG

Ha Nd/ nam 1997


MUC LUC
CHUONG 1

PHAN Md DAU

1

NHUNG VAN DE CO BAN VE HIEU

4

QUA SU* DUNG VON SAN XUAT KINH

DOANH TRONG CAC DOANH NGHIEP
CONG NGHIEP NHA NUOC
1.1

Nhung v&n dd chung vd von

4

1.1.1

Vo'n san xua't kinh doanh

4

1.1.2

Von cd dinh cua doanh nghiep

6

1.1.3

Von luu dOng cua doanh nghiep

13

1.2
1.2.1

Hidu qua su dung von san xuSt kinh doanh

Khai niem hi£u qua su dung von san xuat kinh

16
16

doanh

1.2.2

Phuong phap phhn tich hieu qua su dung von san

21

xuht kinh doanh trong doanh nghiep
1.2.3

Phuong hudng phhn tich mot so' chi tidu chii y£u

23

hidu qua su dung von san xuat kinh doanh cua
doanh nghiep nha nude trong co chd thi trudng
1.3

Su edn thidt phai n&ng cao hieu qua sir dung

28

von san xuat kinh doanh trong cac doanh
nghidp edng nghiep nha nude
1.3.1

Doanh nghiep nha nude trong ndn kinh te thi

28

trudng cd su quan ly cua nha nude o nude ta
1.3.2

Ydu cdu d6i mdi cong nghe o cac doanh nghiep

30

cong nghiep nha nude

1.3.3

Von trong cac doanh nghiep cong nghiep nha
nude khdng dap ung duoc ydu cau kinh doanh
trong co che mdi

31


1.3.4

HiSu qua su dung von trong cac doanh nghiep

32

edng nghiep nha nude edn thap
CHUONG 2

PHAN TICH TINH HINH SET DUNG VON

34

SAN XUAT KINH DOANH TRONG CAC
DOANH NGHIEP CONG NGHIEP NHA
NU’OC NGANH DIEN- DIEN TIT CUA

HA NOI

2.1

Tinh hinh phat trie’n edng nghiep quoc doanh d

34

ha ndi

2.1.1

tinh hinh phat trie’n edng nghiep cua ha ndi nhung

34

nam ghn day
2.1.2

Doanh nghiep edng nghiep nha nude d ha ndi

37

2.2

Tinh hinh su dung von san xuh't knh doanh

42

trong cac doanh nghiep edng nghiep qudc

doanh nganh didn- dien tu cua ha ndi

2.2.1

Tinh hinh phat trie’n cua cac doanh nghiep edng

42

nghiep qudc doanh nganh dien- dien tu cua ha noi

2.2.2

Thue trang sU dung von cd dinh trong cac doanh

45

nghiep cua nganh hien nay
2.2.3

Tinh hinh su dung vdn luu ddng trong cac doanh

52

nghidp cua nganh hien nay
2.3

Danh gia hieu qua su dung vdn san xuat kinh

doanh trong cac doanh nghiep cong nghidp nha

nude nganh dien- dien tu cua ha ndi trong thdi

gian qua

63


CHUONG 3

NHUNG BIEN PHAP CHU YEU NHAM

67

NANG CAO HIEU QUA SU* DUNG VON

SAN XUAT KINH DOANH TRONG CAC
DOANH NGHIEP CONG NGHIEP NHA
NU(5C NGANH DIEN- DIEN TU* CUA
HA NOI TRONG THOl GIAN TCH

3.1

Ddi mdi chinh sach quan ly nha nude vdi cac

67

doanh nghidp cOng nghidp nha nude nganh

didn- didn tu cua ha ndi
3.1.1

Chinh sach tai chinh

67

3.1.2

Day manh cd phan hoa cac doanh nghiep nha

69

nude trong thdi gian tdi
3.1.3

Tang cudng vai tro cua co quan quan ly vdn va

72

tai san doi vdi cac doanh nghiep cua nganh
3.2

Ydu cdu vdi cac doanh nghiep cua nganh trong

75

vide nang cao hidu qua su dung vdn san xuat
kinh doanh

3.2.1

Nang cao trinh dd can bd cong nhan vidn trong

75

cac doanh nghiep cua nganh
3.2.2

Dung cac phuong phap phan tich tai chinh thich

78

hop dd phan tich tinh hinh su dung vdn san xuat
kinh doanh trong cac doanh nghiep

3.2.3

Vdn dd tao vdn vdi chinh sach u dung vdn san

86

xudt kinh doanh cua cac doanh nghiep

3.2.4

Nhung ndi dung can chu trong vd su dung vdn

97

san xudt kinh doanh trong cac doanh nghiep cua
nganh thdi gian tdi

PHAN KET

LUAN

107


1
PHAN Md DAU

1. TINH CAP THIET CUA DE TAI

Hien nay, cac doanh nghiep Nha nuoc co vi tri Ion trong cac doanh
nghiep nude ta, nhung hoat ddng san xuh’t kinh doanh cua cac doanh nghiep

do da phhn khdng co hieu qua. Khi chuydn ndn kinh te’ tu ke hoach hoa tap
trung sang nhn kinh te thi trudng co didu tie’t cua Nha nuoc, mot trong nhung
muc tieu duqc Dang va Nha nuoc quan tarn trong chie’n luoc phat trihn kinh

te la hieu qua. Hoat ddng trong co che’ thi trudng vdi su canh tranh gay gdt

cac doanh nghiep muon ton tai va phat trie’n, bang moi each phai su dung
co hieu qua cac nguon luc noi chung, hieu qua su dung von noi rieng, vi vay

viec nhng cao hieu qua su dung vo’n san xuh’t dang duoc cac nha doanh
nghiep het sue chu trong. Ha Ndi

noi tap trung nhieu loai hinh doanh

nghiep, dong thoi la noi cac doanh nghiep canh tranh gay gat gianh giat cac
nguon luc han hep, va thi phan san pham khat khe, cac doanh nghiep nganh
dien - dien tur cung khdng phai la ngoai le.Trong boi canh do de" co the dung

vung va phat trie’n cac doanh nghiep phai bao dam nhng cao hieu qua str

dung vdn.Qua khao sat thuc te’ va nghien cun,tdi da chon van de van de

nang cao hieu qua su dung vdn san xuat kinh doanh trong cac doanh nghiep
cong nghiep Nha Nuoc nganh dien - dien tu cua Ha Noi lam de tai vie’t luan

an Thac sy Kinh Te’ cua minh.
2. MUC DICH NGHIEN CUU.
- He thdng hoa co so ly luan vd hieu qua san xuat noi chung va hieu

qua su dung vdn noi rieng.

- Danh gia thuc trang hieu qua su dung vdn trong cac doanh nghiep
cong nghiep Nha nude nganh dien - dien tu cua Ha Ndi trong thoi gian qua.


2

- Nghidn cuu nhung phuong hudng, bien phap chu ydu nham nftng cao
hieu qua su dung von san xua't kinh doanh trong cac doanh nghiep cOng
nghiep Nha Nude nganh dien - dien tur cua Ha Ndi trong thdi gian tdi.

3. DOI TU’ONG PHAM VI NGHIEN CUU:
- Nhung van dd co ban vd hieu qua su dung vdn cd dinh va vdn luu

dong cua doanh nghiep.
- Luan an di sau phan tich danh gia tinh hinh su dung vdn san xuat

kinh doanh trong cac doanh nghiep cong nghidp Nha Nude nganh dien - dien

tu cua Ha Noi trong thdi gian qua.
4. PHUONG PHAP NGHIEN CUU.

Luan an su dung-.
- Phuong phap duy vat bien chung

- Phuong phap duy vat lich su
- Phuong phap so sanh, phan tich, tdng hop didu tra kdt hop vdi cac

phuong phap nghidn cuu khac trdn co so kd thira cac kdt qua nghidn cuu.

5. NHUNG DONG GOP CHU YEU CUA LUAN AN:
- Lam rd thdm nhung luan cuu khoa hoc mang tinh ly luan vd hieu qua

su dung vdn san xuat kinh doanh va each danh gia hidu qua su dung vdn san
xuat kinh doanh trong cac doanh nghiep Nha nude.
- Phan tich danh gia thuc trang hidu qua sir dung von san xuat kinh

doanh trong cac doanh nghidp edng nghidp Nha Nude nganh dien - dien tu
cua Ha Noi trong thdi gian qua. Chi ra nhung van dd can giai quydt nham

nang cao hieu qua sir dung vdn trong cac doanh nghidp dd.
- Kidn nghi nhung bien phap chu yd'u nham nang cao hieu qua sir dung

vdn san xuat kinh doanh trong cac doanh nghidp cOng nghidp Nha Nude

nganh didn - didn tu cua Ha Ndi trong thdi gian tdi.

3
6. TEN LUAN AN:

Nhung hien phap chu ydu nhUm nang cao hieu qua su dung vdn san
xua't kinh doanh trong cac doanh nghiep cong nghiep Nha Nude nganh
dien - dien tu cua Ha Noi .

Kdt cdu cua lu&n air. Ngoai phdn md ddu va ke't luan luan an gom 3
chuong:
Chuang 1: Nhung van de co ban vd hieu qua su dung vo'n san xua't

kinh doanh trong cac doanh nghiep edng nghiep Nha Nuoc .

Chuong 2: Phan tich Tinh hinh su dung vo'n san xuat kinh doanh trong

cac doanh nghiep cong nghiep Nha Nuoc nganh dien - dien tu cua Ha Noi.
Chuang 3: Nhung bidn phap chu yd'u nhSm n&ng cao hieu qua su dung

vo'n san xua't kinh doanh trong cac doanh nghiep edng nghiep Nha Nude

nganh dien - dien tu cua Ha Ndi trong thdi gian tdi.


4

CHUONG 1.
NHUNG van de co ban ve hieu qua str DUNG von
SAN XUAT KINH DOANH TRONG CAC DOANH NGHIEP
CONG NGHIEP NHA NUOC.

1.1. Nhitng van eld chung vd vdn.

1.1.1. Von san xudt kinh doanh.

1.1.1.1. Vai tro, ban chat von san xudt kinh doanh :
- Vai tro: Co The noi doi voi toan bo ndn kinh te vdn dupe vi nhir

mau trong co the song. Von la dieu kien de cho Nha nude co cdu lai

nganh san xudt, ndng cap co so ha tang, md rdng ddu tu, tang phuc lpi xa
hoi. Von tham gia tao tidn de cho Nha nude thuc hien phan cong lao dong
xa hoi, thu hut nguon von ddu tu nude ngoai, On dinh chinh sach vi mO

nham dam bao On dinh chinh tri, tang trudng kinh te'. Chung ta tha'y ding,
mudn tang trudng kinh te' nhanh efin phai ddi moi cOng nghe, ma mudn
doi moi cOng nghe lai edn von, theo kinh nghiem cua cac nude, nha't la

cac nude cong nghiep moi (NICS) thay rdng nhd co vdn de doi moi cOng
nghe tu do san lupng san xud't tang 10n, thu nhdp qudc dan nhd do ma
tang theo. Cd the’ noi vdn dong vai trd chu yOu de9 doi moi cOng nghe,

thuc ddy tang trudng kinh te' cua mpt nude. Voi mdi doanh nghiep, vdn la
mOt didu kien de doanh nghiep doi mdi thie't bi cOng nghe, md rdng san

xud't, ndng cao chat lupng san phdm, tang vide lam va thu nhap cho ngudi
lao dpng, tir do tao didu kien de" doanh nghiep tang cudng sue canh tranh

tren thi trudng, md rdng xua't kha’u, ndng cao hieu qua ve hoat dpng san
xua't kinh doanh.

5

- Ban chat cua vo'n: Cho dd'n nay co nhidu quan didm nhin nhan

khac nhau vd vdn:
Quan didm thu nhh't: Vdn la so tidn do ngudi co cd phdn trong mot

cong ty dong gop va ho nhan duqc phan thu nhap chia cho cac chung

khoan cua cdng ty. Vdi quan didm nay ta khdng tha'y duqc trang thai cua
vdn cung nhu qua trinh hoat dong cua no ma chi tha'y nguon vdn co ban
cua doanh nghidp va lqi ich cua ngudi gop vdn.

Quan didm thu hai: Vdn duqc hidu la phan san phdm tarn thdi phai
hy sinh tidu dung cua cac nha ddu tu dd day manh san xua't, tang tidu

dung trong tuong lai, vdi quan didm nay nguon gdc va bidu hidn cua vdn

khong duqc lam rd.
Theo quan didm khac: Vdn san xua't kinh doanh cua doanh nghidp

la hinh thai gia tri cua toan bd tu lieu san xuat, hang hoa, tidn bac dang
duqc huy ddng va su dung cho qua trinh kinh doanh cua doanh nghidp.
Quan didm nay phan anh kha day du bidu hidn cua vdn nhung chua dd

cap tdi nguon gdc hinh thanh.

Vay ndn theo chung tdi hidu: Vdn san xua't kinh doanh la mdt phSn

thu nhap quoc dan bidu hidn dudi gia tri cua tu lidu san xua't, hang hoa,

tidn duqc cac ca nhan, cac to chuc bo ra dd tid'n hanh san xua't kinh doanh
nham tim kid'm lqi ich kinh td' va xa hdi.

1.1.1.2. Kdt cau cua vdn san xua't kinh doanh:
Trong qua trinh san xua't, vdn san xua't kinh doanh bidu hidn la tu

lieu lao ddng va do'i tuqng lao ddng dudi hinh thai vat cha't: Doi tuqng lao
dong tham gia tao ndn thuc thd’ san pham hang hoa do tac ddng cua tu lieu
lao dong.

Dudi hinh thai gia tri: Doi tuqng lao ddng di chuydn mot lan gia tri
cua nd vao gia tri san pha’m hang hoa, tu lieu lao ddng tham gia chuydn


6

dich nhidu Idn vao gia tri san phdm hang hoa qua nhidu chu ky san xuat.
Dd nham muc dich tinh toan chi phi cho san phdm hang hoa san xuat,
ngudi ta chia von san xuat kinh doanh thdnh vdn cd dinh va vdn luu ddng.
Ty trong cua hai loai vdn nay tuy thudc vao dd dai cua chu ky san xuat,
trinh dd trang bi ky thuat, trinh dd quan ly... Doi vdi mdi doanh nghidp
viec xac dinh hop ly ty trong giua hai loai vdn nay la ra't quan trong, no
bao dam cho viec suf dung co hieu qua vdn san xua't kinh doanh trong qua
trinh hoat ddng san xuat kinh doanh cua doanh nghiep.
1.1.2. Vdn cd dinh cua doanh nghidp.

- Khai niem: Vdn cd dinh la bo phan cua vdn san xuat kinh doanh,
la toan bd gia tri ung ra dd ddu tu vao tai san cd dinh nham phuc vu cho

hoat dong san xua't cua doanh nghidp.

Dd tang cudng cong tac quan ly, suf dung, tai san cd dinh dupe chia
thanh:
+ Tai san cd dinh huu hinh: La tu lidu lao ddng chu yd'u co tinh chat
vat chat (tung don vi tai san co kd't ca'u ddc lap hoac la mdt hd thong gom
nhidu bd phan tai san lidn kd't vdi nhau dd thuc hien mdt hay mdt so' chuc
nang nha't dinh) co thoi gian su dung lau dai, co gia tri 1cm, tham gia vao
nhidu chu ky kinh doanh nhung van giu nguydn hinh thai vat cha't ban
dau. Nhung vd mat gia tri thi bi hao mdn dfin, phdn gia tri hao mdn do
duoc tinh vao gia tri cua san pham mdi dupe tao ra.

Tidu chua’n nhan bid't tai san cd dinh huu hinh: Moi tu lieu san xua't
la tai san huu hinh co kd't ca'u ddc lap, hoac la mdt he thong gom nhidu bd
phan tai san ridng le lidn kd't vdi nhau dd cung thuc hidn mot hay mot so
chuc nang nha't dinh ma nd'u thid'u ba't ky mdt bd phan nao trong dd thi ca
he thong khdng thd hoat ddng duoc, nd'u thoa man ddng thdi ca hai tidu
chuhn la cd gia tri ldn va thdi gian suf dung lau dai. Hien nay, hai tidu
chudn dd duoc cu thd hoa:


7

1. Co thdi gian sir dung 1 nam tro ldn.

2. Co gia tri ldn hon 5.000.000 dong tro ldn thi dupe coi la tai san
co dinh.
+ Tai san cd dinh vd hinh: La nhirng tai san cd dinh khong co hinh

thai vat chat, thd hien mot lupng gia tri da duoc ddu tu co lidn quan true

tidp ddn nhidu chu ky kinh doanh cua doanh nghiep nhu chi phi thanh lap
doanh nghiep, chi phi chuan bi san xuat kinh doanh, chi phi vd dat su
dung, chi phi vd bang phat minh, bang sang chd, ban quydn tac gia...
+ Tai san cd dinh thud tai chinh: Tai san cd dinh thud tai chinh la
nhirng tai san cd dinh doanh nghiep thud cua cong ty cho thud tai chinh.
Cac tai san cd dinh thudc vdn cd dinh nhu hien nay gom:

+ Nha cua cho quan ly va cho san xuat
+ Vat kidn true dd phuc vu san xuat
+ Thidt bi ddng lire
+ He thong truydn ddn
+ Dung cu do ludng thi nghiem va lam viec

+ Thidt bi, phuong tien van tai
+ Dung cu quan ly

+ Tai san cd dinh dung trong cdng nghiep.
Vdi su da dang cua cac loai tai san nay, dd su dung co hieu qua edn

xem xet su ddng bd gifra chung, tire la cac bd phan tai san cd dinh nay
phai duoc huy ddng tdi da vao qua trinh kinh doanh theo muc tidu kinh
doanh da dinh. Khi ddu tu mua sdm edn liru y ddn: Qui mo san xuat cua
doanh nghiep, dac didm va trinh do ky thuftt cua tai san.


8

- Hao mon tai san cd dinh: Mpt trong nhung dac didm ndi bat cua

tai san cd dinh la: chung luon bi hao mdn trong ca khi su dung lan khi

khong su dung. Hao mdn cua tai san cd dinh gdn lidn voi qua trinh sir
dung va sir tac dong cua cac yd'u td tu nhidn goi la hao mdn huu hinh,

muc hao mdn huu hinh ty le thuan vdi thdi gian va cudng dp su dung tai
san cd dinh. Ngoai hao mdn huu hinh, tai san cd dinh con bi hao mdn vo
hinh, dd la sir giam thudn tuy vd mat gia tri cua tai san cd dinh, vi cd

nhirng tai san cd dinh cung loai nhirng dupe san xua't ra vdi gia re hon
hoac hien dai hon. Nguydn nhan true tidp din ddn hao mdn vo hinh cua
tai san cd dinh la do tid’n bp cua khoa hoc ky thuat.

- Kha'u hao tai san cd dinh:
Chi phi vd tai san cd dinh trong san xua't kinh doanh thd hien bang

sir hao mdn tai san cd dinh. MOt bd phan gia tri tai san cd dinh tuong ung
bi hao mdn duoc dich chuydn vao gia tri san pham goi la kha'u hao tai san

cd dinh bo phan gia tri nay la gia tri ydii td san xua't va ca'u thanh trong
gia thanh san pham duoc bidu hien dudi hinh thuc tidn td goi la kha'u hao

tai san cd dinh. Sau khi san pham hang hoa duoc tidu thu, sd tidn kha’u
hao

dupe trich lai goi la qui kha'u hao. QuT kha'u hao gom hai bo

phan:Tidn trich kha'u hao dung dd sua chua tai san cd dinh, nham duy tri

kha nang san xua't cua tai san cd dinh trong suot thdi gian su dung, goi la

qui kha'u hao sua chua ldn; Tidn trich kha'u hao dung dd’ bu dap tai san cd

dinh bi ma't gia tri do su dung, goi la qui kha'u hao co ban. Qui kha'u hao
nay dung dd tai san xua't gian don tai san cd dinh. Nhirng thuc ra qui kha'u
hao nay khong chi dam bao cho tai san xua't gian don tai san cd dinh, ma

san cd dinh tirong doi dai ma tidn kha'u hao lai duoc trich lap hang nam
trong khi bo phan tai san cd dinh dudi hinh thai hien vat con sir dung
dupe tot thi bp phan khac cua no da tro thanh tidn te ban dau. Bp phan


9

nay, khong phai cho cat gitr cho ddn khi thu hoi hdt thi mdi mua sdm lai
tai san co dinh ma no duoc su dung ngay. Do do co thd dung no dd mua
sdm thidt bi, hoac hien dai hoa may moc thidt bi, hoac didu do 6 mdt

chung muc nao do mang y nghla tai san xuat mo rdng tai san co dinh.

Cac phwong phap khau hao tai san cddinh:
d nuoc ta hien nay va nhidu nude trdn thd' gidi ap dung phuong phap

khau hao theo thdi gian va dua vao nguydn gia tai san cd dinh. Cd nhidu
phuong phap xac dinh muc khau hao theo thdi gian trong dd cd:
+ Phuong phap khau hao ddu: Muc khau hao duoc tinh ddu theo cac

nam su dung tai san cd dinh. Phuong phap nay can cu vao nguydn gia tai

- Nguydn gia (NG)

:

- Thdi gian sU dung (T) :

30.000.OOOddng

5 nam

Muc khau hao (Mp^q) se la :
NG
30.000.000
Mrh =----------=------- ------------- = 6.000.000 dong
T
5
uu didm cua phuong phap na la dd tinh toan, muc khau hao duoc
xac dinh ddu dan qua cac nam do o nd khong g&y ra sir bidn dong Ion

trong gia thanh san pham.

Song no cd nhuqc didm:

Thu hoi vdn cham, khong tao didu kidn dd" tai ddu tu ngay cho
nhung tai san cd dinh khac hien dai hon, do dd lam giam tdc do qua trinh

ddu tu. o mot chung muc nao dd cd nhung mat khdng dupe chinh xac nhu:
Ca khi may moc con tdt ddn khi may sdp hong ddu tinh mdt lupng hao
mon nhu nhau dd dua vao gia thanh.

10

+ Phuong phap khau hao theo gia tri ty 16 khau hao cua phuong

phap la co' dinh nhung: Nam thu nhdt tinh theo don gia TSCD, nhirng nam
sau tinh theo gia tri edn lai cua tai san co dinh. Cu thd vdi vi du trdn ndu
lay ty 16 khau hao 20% muc khau hao tirng nam se la:

Thdi didm nam

Gia tri tinh kha'u
hao

Gia tri con lai

Muc khau hao

1
2
3
4
-

30.000.000
24.000.000
19.200:000
15.360.000
-

24.000.000

19.200.000
15.360.000
12.288.000
-

6.000.000
4.800.000
3.840.000
3.072.000
-

+ Phuong phap khau hao theo tdng so nam: phuong phap nay cung

can cu vao gia tri nguydn gia va nam su dung. Phuong phap nay tang thu

khau hao 0 nhung nam dau, dd doanh nghiep co thd tai dau tu. Muc khau
hao mdi nam duoc xac dinh:
(T -1 + 1) NG
Mt =--------------------

S
Trong do:

Mt: Muc kha'u hao nam t

NG: Nguydn gia
T: Thdi gian su dung tai san

S: Tdng sd nam su dung (1+2+3+4+5)
Theo vi du trdn ta cd:

Muc khdu hao nam thu nha't:


11

(5-1+1) . 30.000.000
M| =-------------------- -----—............. = 10.000.000 dong
15
Muc kha'u hao nam thu hai:
(5-2+1) . 30.000.000

M2 =------------------------------------ = 8.000.000 dong
15

Muc kha'u hao nam thu ba:
(5-3+1) . 30.000.000

M3 =------------------------------------ = 6.000.000 dong
15
+ Phuong phap kha'u hao ke't hop: phuctng phap su dung nguy6n tSc

nua dau thdi gian su dung cua tai san co' dinh thi ty le kha'u hao hang
nam la ty le kha'u hao tuye'n tinh nhan vdi he so nha't dinh (2 hoac 2,5) tuy

theo thdi gian su dung tai san co' dinh. Thdi gian su dung tai san co dinh
dai thi he so' se cao. Nua sau cua thdi gian su dung tai san co' dinh ap

dung phucmg phap kha'u hao d6u. Theo vi du tr6n thi ty le kha'u hao nam
thu nha't bang ty le kha'u hao nam thu hai:

= 2 * 20% = 40%

Muc kha'u hao nam thu nha't:

40% * 30.000.000 = 12.000.000 dong

Mur kha'u hao nam thu hai:
40% * 18.000.000 = 7.200.000 dong

Muc kha'u hao nam thu ba = nam thu bon = nam thu nam =
3.600.000ddng


12

Ap dung phuong phap nay thi sau 1/2 thdi gian su dung tai san co
dinh, doanh nghiep co thd’ thu hoi bang khau hao khoang 2/3 gia tri ban
dau cua tai san co dinh. Tuy nhidn nhung nam ddu chi phi cho khau hao

Ion, anh huong ddn cac chi tidu tai chinh cua doanh nghiep

- Chinh sach khdu hao: Qua nhung phuong phap tinh kha'u hao da
trinh bay trdn, mdi doanh nghidp tuy theo:
+ Tuoi tho kinh td' cua thid't bi

+Kha nang thanh toan cua doanh nghiep

+ Muc gia thanh san pha’m
+ Lpi nhuan cua doanh nghiep
Ma doanh nghiep co thd su dung mot trong cac phuong phap kha'u

hao trdn, dd’ co thd’ tinh kha'u hao tai san co dinh mot each chinh xac, phii
hop vdi muc dd hao mon huu hinh va hao mon vo hinh cua tai san co
dinh.
- Kd' hoach kha'u hao tai san co' dinh hang nam cua cac doanh

nghiep.
Hdu hd't tai san co' dinh cua cac doanh nghiep cong nghidp Nha

nude ddu duoc ddu tu tir ngan sach Nha nude. Nha nude, thong qua Bo tai
co' dinh cua doanh nghiep nhu: Muc kha'u hao, ty Id kha'u hao... tuy theo
chu truong cua Nha nude do'i vdi tung nganh, tung loai thid't bi cu thd’.

Tuy nhidn kd' hoach kha'u hao o cac doanh nghidp vdn duqc lap bang
each: Tinh tdng gia tri binh qudn tai san co' dinh edn tinh kha'u hao trong
ky.

Dd xac dinh duqc chi tidu nay can xac dinh:
Tong gia tri tai san co' dinh co ddu ky edn tinh kha'u hao (1)


13

Gia tri binh qudn tai san cd dinh tang thdm trong ky (2)
Gia tri tai san co dinh tang trong ky * So thang su dung

12

Gia tri binh quan tai san cd dinh giam trong ky (3)
Gia tri tai san cd dinh giam trong ky * So thang su dung

12

VSy tong gia tri binh quan tai san cd dinh cdn tinh khau hao trong
ky = (1) + (2) - (3).
Trdn co so ty Id khau hao (ty le khau hao co ban, ty le khau hao sua

chua Ion) doanh nghiep lap kd hoach quy khau hao chung bao gom quy
khau hao co ban va quy khaii hao sua chua Ion. Quy khau hao sua chua

Ion duoc doanh nghidp su dung vao viec sua chua ldn trong ky va tra tidn
no vay ngan hang vd sua chua ldn. Quy khau hao co ban ndu duoc dd lai
doanh nghiep, duoc su dung dd bo sung dau tu TSCD va tra lai tin dung
vd dau tu co ban.

1.1.3. Vdn luu ddng cua doanh nghiep.
1.1.3.1. Khai nidm:

Vdn luu ddng cua doanh nghidp la gia tri bang tidn cua toan bo tai

san luu dong va tai san liru thong dd dam bao cho qua trinh tai san xuat
cua doanh nghiep dupe tidn hanh mpt each thudng xuydn, lidn tuc.


14

1.1.3.2. Dac didm:

Vdn luu dpng tham gia toan bp va mpt kin vao chu ky san xua't, gia
tri cua no dirpc chuyd’n hoan toan vao gia tri san pham vh dupe thu hoi

ngay sau khi tidu thu san pham hang hoa. Chinh vi vay, vdn luu dong

dupe thu hoi nhanh hon nhidu so vdi vdn cd dinh.

1.1.3.3. Phan loai vdn luu dpng:
Dd td chuc va quan ly vdn luu dpng ngudi ta phai tidn hanh phan
loai chung. Cd nhidu each, nhung pho bidn nha't la phan loai dua vao vai

tro cua vdn luu dpng. Theo cath phan loai nay vdn luu dpng dupe chia

thanh nhirng loai sau:

+ Vdn km dpng nhm trong qua trinh du tru san xua't bao gom: Vdn

nguydn vat lidu chinh, vdn nguydn vat lieu phu, vdn nhidn lieu, vdn phu

tiing thay thd, vdn bao bi dong goi, vdn cong cu lao dpng nhd.

+ Von km dpng nhm trong qua trinh san xua't bao gom: Vdn vd san
pham do dang, vdn ban thanh pham tu chd, vdn vd chi phi chd phan bd.

+ Vdn luu dpng trong qua trinh luu thong bao gom: Vdn thanh
pham, vdn thanh toan va vdn tidn mat.

1.1.3.4 Xac dinh vdn luu dpng:

Dd phan rich tinh hinh sir dung vdn km dpng cua doanh nghiep
trong didu kien kinh doanh theo co chd' thi trudng noi ma cac mdi quan he
tai chinh da dang, phtre tap, thudng xuydn co hoat dong tin dung. Vdn km

dpng hinh thanh tir cac nguon va dupe xac dinh dua vao bang tong kd't tai

chinh hay edn goi la bang tdng kd't tai san:

Von luu dpng co thd’ dupe tinh:
Cach thu nha't: Su dung phan trdn cua bang tdng kd't


15

Vdn liru dong = Vdn thudng xuydn - Tai san co cd dinh

( Vdn thirdng xuydn: Gom vdn chu so hull va vay dai han)

Vdi each tinh nhu trdn: Nhan manh nguon gdc cua vdn liru ddng va

nhung bidn so quydt dinh ddi vdi no: Dd la su phan tich bdn ngoai vd vdn
luu ddng

So dd 1: Von liru ddng tinh theo phuong phap sir dung ph fin trdn
cua BTKTS

Tai san cd dinh

Vdn

Vdn luu dong

thudng xuydn

+ Khi vdn thudng xuydn tang thi vdn luu ddng tang, tuc la khi
doanh nghiep phat hanh cd phidu, trai phidu hay vay dai han, trung han.
Ndu doanh nghiep giam dau tu hay ban trai phidu dir phan, thi gia tri rong
tai san cd dinh giam lam tang vdn luu ddng.
+ Vdn luu dong cua doanh nghiep se giam khi vdn thudng xuydn
giam (Tire doanh nghidp hoan tra no vay dai han, trai phidu) hoac gia tri
tai san cd dinh tang (dau tu vd hinh, huu hinh hay tai chinh) trong trudng
hop vdn luu ddng du ra, hay noi each khac tai san cd dinh cua doanh
nghiep duoc tai tro bang vdn thudng xuydn day du, didu do bao dam cho
doanh nghiep cd thd chi tra cac khoan no ddn han. Ndu vdn luu dong cua
doanh nghidp bi thidu hut, tuc la mdt phan cua tai san cd dinh duqc tai tro
bang vdn vay nghn han, doanh nghiep se kho khan trong vide thanh toan
nhirng khoan no ddn han.

Cach thu hai: Sir dung phan dudi bang tdng kdt tai san
Vdn luu dong duqc thd hien bang chdnh lech giua tai san co luu
dong va no nghn han phai tra
Vdn luu dong = Tai san co luu ddng - No phai tra ngan han


16

So do 2: Vo'n luu ddng tinh theo phuong phap phdn duvi cua bang

tong kd't tai san

mx •
Tai san

No phai tra nghn han

luu ddng

Vo'n luu ddng

Phuong phap thu hai thd hidn rat ro each thtre su dung vdn hru
ddng. No nhdn manh vd viec kheo su dung vdn luu ddng la nguon tai trp
cho tai san co luu ddng. Chinh vi thd' ma no dupe goi la each phan tich

noi bd. Ndu tai san co luu ddng thdp hern no nghn han, vdn luu dong se co

gia tri am. Tinh hinh nay la dang lo ngai cho doanh nghiep, thuong gap 6

doanh nghiep co vong quay hang hoa ton kho nhanh (dudi mdt thang) va

muc mua chiu tang.
1.2. Hieu qua su dung von san xuat kinh doanh.
Cd vdn mdi la didu kien can, nhung chua du dd dat dupe muc dich
kinh doanh. Vdn dd su dung vdn cd hidu qua cd y nghia quan trong. Tuy

nhidn, dd khang dinh tinh hidu qua vd su dung vdn san xudt kinh doanh
trong didu kien nude ta hien nay khdng don gian. Cd nhidu nhan thuc

quan didm khac nhau vd vdn dd nay. Ydu cdu lam rd ban chat, tidu chudn
hieu qua san xudt kinh doanh do'i vdi doanh nghiep la sir edn thidt khach
quan cua cac doanh nghidp Nha nude o nude ta hien nay.

1.2.1. Khai niem hidu qua str dung vo'n san xudt kinh doanh:
Vo'n la mot yd'u to' cua qua trinh san xudt kinh doanh vi vay hieu

qua su dung vo'n khdng tach roi hieu qua san xudt kinh doanh cua doanh
nghiep.


17

1.2.1.1. Hi&u qua san xua't kinh doanh:
La mOt pham tru kinh t6, phan anh trinh do su dung cac nguon lire

san co cua doanh nghiep d£ dat duoc k6t qua lqi ich kinh t& cao nha't voi
cac chi phi tha'p nhat.
Hai y&'u to xac dinh hi&u qua san xua't kinh doanh:

Thu nha't, Cac chi phi nguon lire: Chi phi v£ lao ddng, chi phi thiSt

bi, chi phi nguydn vat li&u.
Thu hai, ka't qua v£ lqi ich kinh t£:
Qua trinh san xua't kinh doanh co the’ dem lai nhi£u k&'t qua khac
nhau. Co k£t qua phu hop voi muc ti&u kinh doanh, co ka't qua nam ngoai

muc ti6u kinh doanh, tham chi di nguqc lai muc ti6u nay. K6t qua trong

khai niem nay la k&'t qua huu ich doi voi doanh nghiep va toan bo n£n
kinh to qud'c dan. No co th6’ cu th£ nhu: san luqng, gia tri su dung, doanh

thu, lqi nhuan..vv.. Hay ke't qua truu tuqng nhu lam sach moi trudng,
nang cao dan tri, bao dam an ninh quo'c phong.

Hieu qua san xua't kinh doanh duoc xac dinh la dai luqng so sanh

giua k£t qua voi chi phi la ty so so sanh d£ phan anh cha't luqng v£ hoat

dong san xua't kinh doanh cua doanh nghiep.

1.2.1.2. Hieu qua sd dung von san xua't kinh doanh:

Quan di£m truoc day coi rang gia tri thang du la k£t qua lao dong

sang tao ra, cac yd'u to khac bi xem nhe. Vi vay khi danh gia cac nhan to
tac ddng ddn san xua't ngiroi ta tap trung vao yOu to' co ban la lao dOng.

Tir do va'n dd su dung von san xua't kinh doanh it duoc quan tarn. So di
nhu vay bdi trong n£n kinh td kd' kd' hoach hoa tap trung cac yd'u to' da't
dai, tai nguydn, von dam bao cho cac doanh nghiep cong nghiep la von

trdn ca'p, khong phai chiu chi phi v£ su dung von va hieu qua bao toan


18

phat tridn no. Bdn canh do co quan didm: Yd'u to von bao ham trdn tat ca,
ho coi hieu qua su dung vdn va hidu qua san xua't kinh doanh la mOt. Vi

theo ho, cac yd'u td vd lao ddng, thidt bi, nguydn vat lieu co duqc ddu

thong qua sd tidn nghn sach cap cho doanh nghiep. Do do vide phan tich
hidu qua su dung vdn san xuat kinh doanh la khong edn thidt vi da co

phan tich vd hidu qua san xuat kinh doanh. Ly do ma trong co chd' kd
hoach hoa tap trung coi nhe hieu qua su dung vdn san xua't kinh doanh la:

Thu nha't: Vdn duqc cap trdn cap, co chd' quan ly lai long leo, chi
tidu vd hieu qua su dung vdn san xuat kinh doanh tu ydu cdu nha nude vdi
cac doanh nghidp bi xem nhe. Ndn cac doanh nghidp it quan tam tdi va'n
dd nay.

Thu hai: Dd phd truong hinh thuc cac doanh nghidp chi bao cao vd
thuc hidn cac chi tidu kd't qua nhu san luqng, doanh thu, lqi nhuan. Con

cac chi tidu phan anh cha't luqng hoat dong san xua't kinh doanh, dd cap
so sai hay cd tinh da'u di.
Cung theo cac quan didm trdn, tidu chuhn vd hidu qua su dung vdn
san xua't kinh doanh cua doanh nghidp xac dinh trdn co so : Muc dd thuc

hien cac chi tidu phap lenh, su tid't kiem chi phi trong gia thanh san pham,
khdi luqng gia tri su dung ma doanh nghidp cung cap cho ndn kinh td'.

Day chinh la su lan ldn giua chi tidu kd't qua va chi tidu hidu qua, dan
dd'n danh gia sai vd hieu qua su dung vdn san xua't kinh doanh trong

doanh nghidp. Day la mOt trong cac nguydn nhan cua tinh hinh su dung
vdn san xuat kinh doanh kern hieu qua trong cac doanh nghiep trong co
chd' kd' hoach hoa tap trung trudc day va ca hien nay. Chuydn sang co chd

thi truong, vai tro cung nhu ban cha't vd vdn duqc dd cap mot each day du
hon. Quydn sb hiru va quydn sir dung vdn san xua't kinh doanh cua doanh

nghidp tach roi nhau. Cac yd'u td san xua't cung quan he san xua't cua
doanh nghidp ddu dua vao thi truong. Thi truong khong chi la thi truong

19

hang hoa, dich vu ma con bao gom ca thi trudng sire lao ddng, thi trudng
von. Von duoc coi nhu la mdt trong cac nhan td tao ndn gia tri thang du.

Hieu qua su dung vdn san xua't kinh doanh la mdt mat cua hidu qua san

xuat kinh doanh, no la dai lupng so sanh giua mdt bdn la kd't qua dat duoc
vdi bdn kia la so' vo'n bd ra. Danh gia cac tidu chudn su dung vo'n san xua't
kinh doanh trong co chd thi trudng, co nhidu quan didm khac nhau:

Thu nha't: Quan didm cac nha ddu tu true tid'p la nhung ngudi mua

co phid'u, ho danh gia hieu qua vo'n vd mat kha nang sinh ldi thdm ddng
vdn. Con quan didm cac nha ddu tu gian tid'p, ho danh gia hidu qua su

dung vdn vd mat bao toan gia tri thuc td' cua ddng vdn. Quan didm cua
nha nude, vdi tu each la chu so huu, tidu chudn hieu qua su dung vdn
ddng nghia vdi hieu qua san xua't kinh doanh. Nghia la tidu chuan dupe
xac dinh thong qua ti trong vd thu nhap mdi sang tao ra, ti trong cac

khoan thu vd ngan sach... so vdi so vdn doanh nghiep ddu tu vao san xua't
kinh doanh.

Thu'hai: Dua vao didu hoa vdn trong san xua't kinh doanh cho rang;

tidu chuan hieu qua su dung vdn phai dua trdn co so didm hoa vdn xac
dinh. Tire la hidu qua su dung vdn thuc sir khi ma thu nhap bii dap dupe

so vdn bd ra, phai vupt ldn trdn didm hoa vdn moi co thu nhap dd xac
dinh hieu qua su dung vdn san xua't kinh doanh.
Thu ba: Dua trdn lpi nhuan kinh td' cho rang: trong qua trinh san
xua't kinh doanh nhung chi phi nhu tidn luong cua doanh nghidp, da't dai,

nha cua, lpi thd vi tri, uy tin doanh nghidp ..vv.. cung vdi chi phi thoi co
hay chi phi co hdi khong dupe tinh vao gia thanh. Vay hieu qua su dung
vdn san xua’t kinh doanh phai dupe xac dinh trdn co so lpi nhuan kinh td:

Lpi nhuan kinh td' = Tdng doanh thu - Tong chi phi kinh td'