Cơ sở văn hóa VN từ các triều đại

Đề Tài :
Văn Hóa Việt Nam Thời Kỳ Tự Chủ
(938 – 1858)
Tr ng Đ i H c K thu t Công ngh ườ ạ ọ ỹ ậ ệ
Tp.HCM
Khoa Qu n Tr Kinh Doanhả ị
GVHD: …………..
Nhóm Th c hi n: 03ự ệ
L p 09DQD1ớ


Danh Sách Nhóm: L p:ớ MSSV:
2. Lê Văn H n ……………09dqd1ậ 0954010139
3. Nguy n Bá Huy…………09dqd1ễ 0954010183
4. Nguy n Võ Hoài Nam…..09dqd1ễ 0954010…
5. Ph m Ng c H ng………09dqd1ạ ọ ư 0954010…


1. B i C nh Văn Hóa L ch Số ả ị ử
2. Đ c Tr ng Văn Hóa Th i Lý – Tr nặ ư ờ ầ
3. Đ c Tr ng Văn Hóa Th i Minh Thu c Và H u Lêặ ư ờ ộ ậ
4. Đ c Tr ng Văn Hóa T Th K XVI Đ n Năm 1858ặ ư ừ ế ỉ ế


Văn hóa Việt Nam thời kỳ tự chủ


 Sau Chiến Thắng Bạch Đằng, Đại Việt bước vào thời kì xây dựng quốc
gia độc lập

 Năm 938, Ngô Quyền xưng Ngô Vương định đô ở Cổ Loa
 Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân, đặt tên nước Đại Cồ Việt,
đặt kinh đô ở Hoa Lư
 Năm 981, Lê Hoàn lập ra nhà Tiền Lê
 Năm 1010, Nhà Lý dời đô về Đại La, đổi tên thành là Thăng Long.
Đến năm 1954 đổi tên nước Đại Việt
S l c n c Đ i Vi t qua các tri u đ i trong th i kỳ t ơ ượ ướ ạ ệ ề ạ ờ ự
ch :ủ


S l c n c Đ i Vi t qua các tri u đ i trong th i kỳ t ơ ượ ướ ạ ệ ề ạ ờ ự
ch :ủ
 Năm 1226, nhà Trần thay nhà Lý
 Năm 1400, nhà Hồ thay nhà trần, mất nước vào tay quân Minh
 Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi, lập ra nhà Hậu Lê

Năm 1527 nhà Mạc giành ngôi, sau đó là thời kì Nam Bắc Triều và xung đột
Lê – Mạc

Từ năm 1570 đến 1786, Đàng Trong Đàng Ngoài và Trịnh Nguyễn phân
tranh

Năm 1771, khởi nghĩa Tây Sơn, Nhà Nguyễn thắng thế (1802) và đặt nền
móng cai trị đất nước

Năm 1858, thực dân Pháp xâm lược Việt Nam.


Đ c Đi m di n trình l ch s :ặ ể ễ ị ử


Các vương triều liên tục thay thế nhau xây dựng một quốc gia tự chủ

Sự thay thế vẫn là dòng chảy lịch sử liên tục

Đất nước được mở rộng về Phương Nam

Các cuộc xâm lược liên tiếp của phong kiến Phương Bắc và những
cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước của dân Việt


Diễn trình lịch sử chống ngoại xâm :

Năm 981, nhà Tiền Lê với sự xâm lược của quân Tống

Từ năm 1075 đến 1077, nhà Lý kháng chiến chống quân Tống

Năm 1258, nhà Trần kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ I,
lần thứ II

Năm 1288, chống quân Nguyên lần III với nhiều chiến thắng vẻ
vang.

Năm 1406,quân Minh xâm lược

Năm 1428, chiến thắng của khởi nghĩa Lam Sơn.

Năm 1784, chiến thắng quân Xiêm.

Năm 1788 – 1789, Tây Sơn đại phá quân Thanh

 Văn hóa Việt trỗi dậy, vươn lên, đạt tới đỉnh cao.
 Liên tục chống xâm lược là một nét đặc biệt của lịch sử Việt Nam thời tự chủ.

Ba lần phục hưng văn hóa dân tộc

Lần 1, thời Lý – Trần, sau thời kỳ Bắc thuộc

Lần 2, thế kỉ XV, từ đời Lê Thái Tổ đến đời Lê Thánh Tông

Lần 3, vào cuối thế kỉ XVIII
Văn hóa Việt Nam thay đổi cả về lượng lẫn về chất qua từng giai đoạn.
Nhận xét


Văn hóa thời Lý – Trần


Hoàng
thành
Thăng
Long

một công
trình xây
dựng thành
lũy lớn
nhất các
triều đại
phong kiến

 Kiến trúc thời Lý phát triển rất mạnh.
 Di tích còn lại như: Chùa Giạm, chùa Một Cột, tháp
Báo Thiên, Tháp Chương Sơn..……
 Mĩ thuật thời Lý chủ yếu là kiến trúc ở các ngôi chùa
và tượng phật
Đặc Điểm


Chùa Một
Cột

Công trình
kiến trúc
đền chùa
tiêu biểu
Tháp Báo Thiên
Kiến trúc, Mĩ thuật thời Lý
mang nhiều nét tương đồng văn
hóa Chăm, Đông Nam Á


Nghệ thuật điêu
khắc trên đá, trên
gốm thể hiện
phong cách đặc
sắc và tay nghề
thuần thục.
Hình tượng Rồng thời Lý

Nhiều nghề thủ
công rất phát triển
ở thời Lý, như
nghề dệt, gốm, mỹ
nghệ v.v…
Gốm men ngọc thời Lý


 Thời Trần, nghề thủ công có bước phát triển mới
 Hình thành làng nghề chuyên sản xuất một mặt
hàng nhất định,
 Thăng Long mở rộng chia thành 61 phố phường


 Chính sách Tam Giáo
Đồng Nguyên, (Nho – Phật
– Đạo) phát triển dung hòa
 Thế kỉ X, phật giáo phát
triển lớn, nhiều chùa chiền
xuất hiện, vua và quý tộc
rất sùng đạo Phật
 Năm 1031, nhà Lý xây
950 chùa,
 Năm 1129, khánh thành
84000 bảo tháp bằng đất
nung
Lý Thái Tổ, vị vua tiêu biểu thời nhà lý

Về Giáo Dục
 Nhà Lý bắt đầu chăm lo
việc học tập và thi cử,
tuyển chọn quan lại cho bộ
máy hành chính.
 Năm 1070, lập Văn
Miếu, mở Quốc Tử Giám
năm 1075, mở khoa thi
đầu tiên
 Nho giáo cùng với chữ
Hán bắt đầu có địa vị trong
Xã hội
Văn miếu Quốc Tử Giám



Đến nhà trần, lập Quốc Học viện cho
con em quý tộc, quan lại vào học

năm 1247, nhà Trần đặt danh hiệu
Tam Khôi (trạng nguyên, bảng nhãn,
thám hoa) trong các kì thi Đình

Nho sĩ ngày càng đông đảo, Nho giáo
dần phát triển lấn át Phật giáo

Việt Nam từ TK X đến TK XIV có 2 khuynh
hướng cơ bản
 tư tưởng chính trị xã hội gắn với thực tiễn

 chủ nghĩa duy tâm có tính chất tín ngưỡng


Văn học chữ viết hình thành từ hai nguồn: các trí thức
phật giáo, trí thức nho giáo
 từ TK X đến TK XII có trên 50 tác giả đa số là
nhà sư
 từ TK XIII đến TK XIV có trên 60 tác giả là
nho sĩ
Văn học thời Lý chủ yếu là Thơ, như Nam Quốc Sơn
Hà của Lý Thường Kiệt, Chiếu Dời Đô của Lý Công
Uẩn
Thời Trần phát triển mạnh mẽ Thơ chữ Nôm, tiêu
biểu là Trần Nhân Tông với cư trần lạc đạo phú, mạc
Đĩnh Chi với Giáo tử phú v.v….


Cùng với Văn học, các
ngành nghệ thuật khác
như ca múa, nhạc,
tuồng chèo cũng ra đời
và phát triển
Nghệ thuật hát chèo thời Lý – trần



Cuối thời Trần, Nhà Hồ thay thế (1400-1407), coi trọng chữ
Nôm, làm thơ nôm, dịch sách nôm…

tháng 4/1407 nhà minh chiếm Đại Việt, đổi nước ta thành

quận Giao Chỉ
 thủ tiêu nền độc lập nước ta, chiếm đống quân sự
 thủ tiêu nền văn hóa nước ta bằng mọi cách: đặp phá
văn bia, đốt tất cả sách của người Việt, bắt ăn mặc kiểu Trung
Quốc
 Sự cưỡng bức về chính trị, văn hóa dẫn đến sự giao thoa văn hóa cưỡng bức, cả
dân tộc Việt phải giữ gìn bản sắc văn hóa của mình


Đến thời Hậu Lê
Rất quan tâm đê điều, công trình
thủy lợi

Các ngành nghề, làng nghề phát
triển trở lại

Thăng Long với 36 phố phường,
buôn bán và thủ công nghiệp phát
triển

nghề dệt, gốm, đúc đồng cũng
phát triển

Ngoại thương có phần hạn chế
Rồng thời Lê nặn bằng đất nung rất tinh xảo


Về Giáo Dục
Chú trọng mở mang giáo
dục, nhưng theo hướng

nho giáo

Quốc Tử Giám hay
Thái Học Viện là cơ quan
giáo dục lớn nhất, theo
hướng chính quy

xuất hiện trường học tư

con em bình dân đều
được đi học, đi thi
Quốc Tử Giám



Tổ chức thi Hương, thi Hội

người thi đỗ tiến sĩ vào bia đá
dựng ở Văn Miếu gọi là Bia Tiến Sĩ

Ban hành Luật Hồng Đức

văn học chữ nôm không ngừng
phát triển, như quốc âm thi tập của
Nguyễn trãi, hội tao Đàn cùng Lê
Thánh Tôn

phát triển về mặt khoa học như
Đại thành Toán Pháp của Lương Thế
Vinh, lập thành toán pháp của Vũ

Hữu
Bia Tiến Sĩ trong Văn Miếu
Luật Hồng Đức
 Thời kỳ phục hưng của văn hóa Đại việt