Cổ phần hoá các doanh nghiệp nhà nước trong lĩnh vực xây dựng cơ bản ngành giao thông vận tải ở tỉnh nghệ an

TRUING ©41 HOC KINH Tfi QUdC DAN

©AnG THANH mr&NG

is

] VS!

0
r

HA NQI - 2006


TREOnGt DAI HOC KLVII TE QUOC DAN
CJ

DANG THANH DUdNG

DAI HOCKTQD
TRUNG TAM
I THONG TIN TH J Vl|N

C0 PHAN HtiA CAC DOANH NGHIEP NHA NUIOIC

THONG LINH VUC XAY DUNG CO BAN NGANH
GIAO THONG VAN TAI 6 TINH NGHE AN
■

■

■

■

ChuySn nganh: Kinh t§ Chinh trj

LUAN VAN THAC ST KINH TE*

Ngt/di hitting dan khoa hoc:

GS.TS. PHAM QUANG PHAN
DAI HOC KTQD

TRUNG TAMj^ C
THONG TIN THt/VIEN"
■

m iVoi - 2OOG

. 2222


Ldl CAM DOAN

Toi xin cam doan day la cong trinh khoa hoc

cua rieng toi. Cac so lieu trong luan uan la trung
thuc ua co nguon goc rd rang.

Tac gia luan van

Dang Thanh Difdng


Myc Lyc
DANH MUC CAC CHU VIET TAT
DANH MUC BANG

TOM TAT LUAN VAN
lCJI Md DAU ..................................................................................................................... 1

CHUONG 1: NHQNG VAN DE LY LUAN vf CO PHAN H6A DNNN TRONG LTNH
vyc XDCB NGANH GTVT........................................................................... 5

1.1. Ly luan vd c8 phan hoa DNNN va cdng ty cd phan................................. 5

1.1.1. Ly luan v8 c6 phan hoa DNNN........................................................... 5

1.1.2. Cdng ty c6 phan va dac trung cua cdng ty cd phdn............................ 9

1.2. Co phdn hoa DNNN trong lmh vuc XDCB nganh GTVT....................... 13
1.2.1. Dac di8m cac DNNN trong lmh vuc XDCB nganh GTVT............ 13
1.2.2. Su can lliict co phan hoa DNNN trong lmh vuc XDCB nganh GTVT...... 15

1.2.3. Vai tro va cac nhan td' anh hucrng de'n tie'n trinh cd phan hoa
DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT...................................... 19
1.3. Kinh nghiem c6 phan hoa DNNN d Trung qud'c va Bo Cdng nghiep

cua Viet Nam.......................................

..25

1.3.1. Kinh nghiem c6 phan hoa cac DNNN d Trung Qud'c.... ................ 25
1.3.2. Kinh nghiem co phan hoa cac DNNN thudc Bd Cdng Nghiep .....26

1.3.3. Bai hoc kinh nghiem cho c6 phan hoa cac DNNN trong lmh
vuc XDCB nganh GTVT d tinh Nghe An......................................... 30
CHUONG 2: THI/C TRANG c6 PHAN HOA DNNN TRONG LTNH Vl/C XDCB

NGANH GTVT 6 TiNH NGHE AN............................................................ 31

2.1. Qua trinh hinh thanh va phat tricn cac DNNN trong linh vuc XDCB

nganh GTVT d tinh Nghe An...................................................................... 31

2.1.1. Giai doan trudc d6i mdi nSm 1986.................................................... 31
2.1.2. Giai doan tit sau nam 1986 tori nay.....................................................33


2.1.3. NhAn xet vd co cau td chuc va hoat dong cua cac DNNN trong

linh vuc XDCB nganh Giao thong Van tai tinh Ngh6 An trudc
khi cd phan hoa................................................................................... 36
2.2. Thue trang cd phan hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB nganh
GTVT of tinh Nghd An.............................................................................. 41

2.3. Danh gia ket qua cd phan hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB
nganh GTVT tinh Nghe An...................................................................... 46
2.3.1. Nhung thanh tuu dat duoc.................................................................. 46

2.3.2. Nhung han che, ton tai trong qua trlnh cd phan hoa cac DNNN
trong linh vuc XDCB nganh Giao thong Van tai tinh Nghe An.... 54

2.3.3. Nguyen nhan cua nhung ton tai va nhung van de dat ra can day
nhanh qua trinh cd phdn hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB
nganh GTVT tinh Nghe An................................................................ 57
CHUONG 3: PHUONG HUONG VA CAC GIAI PHAP CHU YEU NHAM THUC DAY
CO PHAN HOA CAC DNNN TRONG UNH VUC XDCB NGANH GTVT

GIAI DOAN 2006- 2010 6 TINH NGHE AN.............................................. 62

3.1. Phuofng huefng cd phan hoa DNNN trong linh vuc XDCB nganh

GTVT tinh Nghe An................................................................................... 62

3.1.1. Quan diem vd cd philn hoa DNNN cua Dang va Chinh phu......... 62
3.1.2. Quan diem va dinh huefng cd phdn hoa DNNN trong linh vuc

XDCB nganh GTVT tinh Nghe An.................................................... 67

3.1.3. Muc tieu tien hanh cd phdn hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB
nganh GTVT trong giai doan 2006- 2010 d tinh Nghe An................... 71
3.2. Cac Giai phap chu yeu nham thuc day cOng tac cd phan hoa cac
DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghe An................ 72

3.2.1. Giai phap vd tu tuemg, nhan thuc doi vcfi cong tac cd phan hoa....72
3.2.2. Giai phap vd

nghiep vu doi vdi cong tac cd phan hoa cac

DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghfe An........75

3.2.3. Giai phap vd phia Nha nude................................................................ 85
kEtluan

........................................................................................................... 101

DANH MUC TAI LIEU THAM KHAO............................................................................. 103


DANH MyC CAC CHO VIET tAt

DNNN

: Doanh nghiep nha nude

DN

: Doanh nghiep

XNQD

: Xi nghiep qu6'c doanh

XHCN

: Xa hdi chu nghla

TSCD

: Tai san co dinh

NSNN

: Ngan sach nha nude

GTVT

: Giao thdng van tai

SXKD

: San xud't kinh doanh

CPH

: Co phdn hoa

XDCB

: Xay dung co ban


DANH MVC BANG
Trang
Bang 1.1: Cac muc ti6u ccf ban cua c6 phdn hoa................................................... 8
Bang 1.2: Cac dac trung co ban cua cong ty c6 phfin......................................... 12
Bang 1.3: Gia tri XDCB cua nganh GT dudng bd giai doan 1999- 2005........ 14

Bang 1.4: Cac chi tieu kinh te' co ban cua cac DNNN tronglinh vuc XDCB

nganh GTVT trudc khi c6 phan hoa tut 1995 - 1998....................... 16

Bang 2.1: Gia tri XDCB nganh GTVT qua mdt s6 nam..................................... 34
Being 2.2: Danh sach cac DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT tinh
Nghe An................................................................................................ 34

Bang 2.3: Bao cao tai chinh cua 25 doanh nghiep nha nude thudc Tinh vuc

XDCB thuoc nganh Giao thdng Van tai tir 1995 - 1997................. 37
Bang 2.4: Cac chi tieu kinh te' co ban cua cac Doanh nghiep nha nude trong

linh vuc XDCB nganh Giao thdng Van tai trucrc khi cd phan

hoa tir 1995 - 1998............................................................................. 38
Bang 2.5: Danh sach cac DNNN da co phan hoa................................................ 42

Bang 2.6: Tinh hinh huy ddng vd'n vao hoat dong kinh doanh d 14 doanh

nghiep nha nude trong lmh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghe

An da c<5 phan hoa.............................................................................. 47

Being 2.7: Ket qua hoat dong cua Cong ty c<5 phan tu van thiet ke' Xay
dung giao thong Nghe An sau khi cd phan hoa............................... 49
Being 2.8: Bao cao tai chinh cua 25 doanh nghiep nha nude thudc linh vuc
XDCB thudc nganh Giao thdng Van tai tur 1997 - 2005................ 51

Being 2.9: Thu nhSp binh quan ddu ngudi d mot so' nude chau a nam 2005............ 58

Being 3.1: Quy trinh chuydn doanh nghiep nha nude thanh cdng ty co phan

d cac DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT............................76
Bang 3.2: Phuong phap xac dinh gia tri doanh nghiep theo Nghi dinh
64/2002/ND-CP va phuong phap xac dinh gia tri cua doanh

nghiep duoc de xuht............................................................................. 81


TRIJtoG DAI HOC KINH TE QUOC DAN
v> LJ

DANG THANH OUdNG

CO PHAN HOA CAC DOANH NGHIEP NHA NUUC
■

THONG UNH VUC XAY DUNG CO BAN NGANH
GIAO THONG VAN TAI OF TINH NGHE AN
■

M

ChuySn nganh: Kinh tfi Chfnh trj

LUAN
VAN THAC
ST KINH TE
•
•

T6M tAt LUAN VAN THAC ST

Ifa MH - 2(HMi


i

Ldl Md DAU
1. Tinh cap thidt cua dd tai nghidn curu.

Doi mdi doanh nghidp nha nude la muc tieu phan da'u cua Dang va Nha

nude trong nhieu nam qua, nh&m nang cao hieu qua cua hoat dong san xua't

kinh doanh. Mot trong cac bien phap d6i mcfi do la co phdn hoa cac doanh
nghiep nha nude.

CJ Viet Nam co phan hoa la mot chu truong, chi'nh sach cua Dang va

Chfnh phu trong nhieu nam qua nham phat trien kinh te, tao ra nhung budc
nhay cho ndn kinh td' tang trudng ben vttng. Qua trinh c6 phdn hoa doanh

nghiep nha nude bat dSu thuc hien ttr nam 1990 cho tdi nay.

Xua't phat tir nhung doi hoi ca'p thiet phai thuc day nhanh qua trinh c6
phan hoa cac doanh nghidp nha nude trong ndn kinh td' quoc dan noi chung va
tinh Nghe an noi rieng, do vay tac gia chon de tai: "Co phan hod cac doanh

nghiep nha nude trong linh vuc xay dung cu ban nganh giao thong van tdi d
tinh Nghe An" lam de tai nghien cun luan van thac sy kinh td.
2. Tinh hinh nghien curu cua de tai:

Mot sd edng trinh nghidn cun co tinh chat chuydn sftu nhu “Cd phan hoa

doanh nghidp Nha nude d Viet Nam” cua PGS.TS Hoang Cong Thi va TS

Phung Thi Doan, Dd tai nghien cun khoa hoc cap Bd, ma sd 91-98-017 cua
uy Ban vat gia Nha nude, nam 1992 “Nhung vain dd ly luan va thuc tidn cua co

phan hoa khu vuc kinh te' qudc doanh” . Chucrng trinh khoa hoc ca'p Nha nude ma
so KX 03 vdi de tai “Ccf sd khoa hoc cua vide chuyen mot sd DNNN thanh Cong
ty Co phan d Viet Nam

Luan an tid'n si khoa hoc kinh td' cua NCS Ld Chi Mai

chuyen nganh tai chfnh vdi dd tai “Van de vd'n trong co phan hoa cac doanh

nghiep Nha nude”. “ Co phan hoa doanh nghidp Nha nude co sd ly luan va kinh
nghiem thuc tidn” cua TS Nguydn Ngoc Quang xud't ban nam 1996.
Gbn day nha't la luan an tid'n si kinh te' cua Nguydn Thi Thom nam 1999
vdi de tai “Co phan hoa doanh nghidp Nha nude d Viet Nam” chuyen nganh


ii
Kinh te chfnh tri. Luan van thac sy kinh t£ cua Bui Quoc Anh vdi de tai “Cd
phan hoa doanh nghiep Nha nude trong nganh giao thong van tai dr Viet Nam”

chuyen nganh Kinh te chfnh tri. Cdng trinh nghidn curu cua Nguydn Thi Thom

va Bui Quoc Anh deu tap trung vao ban chat cua qua trinh co phan hoa va dua
ra cac giai phap nhSm thuc day nhanh tien trinh cd phdn hoa d Vidt Nam.

Tit khi co chi’nh sach cd phan hoa cho tdi nay da co rat nhieu cong trinh

khoa hoc nghidn cuu ve cd phan hoa tren cac goc do khac nhau. Tuy nhien van
de cd phan hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB cua nganh GTVT con mdi me

chua cd cdng trinh nao nghien curu, do vay tac gia chon dd tai ”Co phan hod cac
DNNN trong tinh vice xay dung effban nganh giao thong van tai ff tinh Nghe

An” lam luan van tot nghiep thac si kinh te thudc chuydn nganh kinh td chfnh

tri nham giai quyet nhu cau thuc tidn do.
3. Muc dTch va nhiem vy nghiSn curu:

* Muc dfch:

- Nghien curu qua trinh cd phan hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB nganh

GTVT d tinh Nghe An.
- Danh gia nhung thanh cdng va nhung han che trong qua trinh cd ph;ln hoa

cac DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghd An.
* Nhiem vu nghien ciru:

- Hd thong hoa nhung va'n de ly luan cd phan hoa DNNN.
- Lam ro thuc trang cdng tac cd phan hoa tai cac DNNN trong linh vuc

XDCB nganh GTVT tinh Nghe An.
- De xuat mot sd' giai phap nham day nhanh tien dd cd phan hoa d cac

DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghd An.

4. Doi tuyng va pham vi nghien curu.

* Dd'i tuemg nghien ciru:
Luan van tap trung nghien ciru thuc trang cdng tac cd phan hoa cua cac

DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT d tinh Nghd An.


* Pham vi nghien cum:
- Van de c6 phan hoa DNNN co pham vi rat rang, luan van chi nghien cum c6

phan hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT or tinh Nghft An.
- Ve thcfi gian nghien cum: tir nam 1999 den nam 2005.
5. Phuong phdp nghien cfifu.

Luan van van dung phucfng phap luan duy vat bien chumg va duy vat lich
su cua chii nghia Mac-Lenin, phucmg phap phan ti'ch he thong, phucmg phap
tdng hcrp, phucmg phap thong ke va so sanh.
6. NhUng dong gop khoa hoc cua lufin van.

- He thdng hoa xu thd tat ye'u c6 phan hoa cac DNNN theo quan diem

Kinh td chinh tri lam n£n tang cho vide nghien curu co phan hoa cac DNNN
trong linh vuc XDCB nganh GTVT.

- Rut ra mol sd' kinh nghiem chu yeu ve co ph£n hoa cua Trung Quoc va
cac DNNN thuoc Bo Cong Nghiep.

- Danh gia thuc trang c6 phdn hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB
nganh GTVT tinh Nghe an.

- De xua't cac giai phap chu ye'u nhSm thuc day nhanh tie'n trinh c6 phan
hoa cac DNNN trong lmh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghe an trong thcfi
gian ted.
7. K6t efiu cua ludn van.

Ngoai phan md d£u, kd't luan va danh muc tai lieu tham khao, luan van

gom 3 chuong:
- Chuang 1: Nhung va'n de ly luan chung v6 cd phan hoa DNNN trong
lmh vuc XDCB nganh GTVT.

- Chuang 2: Thuc trang c6 phdn hoa DNNN trong linh vuc XDCB nganh

GTVT d tinh Nghe An.
- Chuomg 3: Phucrng hudmg va cac giai phap chu ye'u nham thuc day co

phan hoa cac DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT
giai doan 2006- 2010 d tinh Nghe An.

Sau day la noi dung chi tie't cua timg chuomg.


Chi/cfng J
NHLfNG VAN DE' LY LUAN VE CO PHAN H6A DNNN
TRONG LTNH VUC XDCB NGANH GTVT

1.1. LY LUAN VE CO PHAN H6A DNNN VA CONG TY CO PHAN

1.1.1. Ly luan ve co phdn hoa DNNN

7.1.1.1. Khai niem cd phan hoa DNNN

Cd phdn hoa doanh nghiep nha nude la vice chuyen mdt phan sd huu
doanh nghiep nha nude sang so huu cua cac cd dong nham muc dich huy dong
moi ngudn von cua cac thanh phiin kinh te, phat huy tinh tu chu cua ngudi lao

dong de nang cao hieu qua san xua't kinh doanh. Thuc chat cua cd phan hoa la
qua trinh thuc hien xa hoi hoa sd huu doanh nghiep nha nude, chuyen doanh
nghiep thudc quydn sd huu nha nude thanh doanh nghidp co nhieu chu sd huu

vdi muc tieu dam bao cho su tdn tai vung chac cua doanh nghiep va su phat trien
khong ngimg cua doanh nghiep theo quy luat kinh td - xa hoi. Su chuydn hoa nay
khdng phai la su thay ddi vd ten goi ma la su thay ddi tren ba mat chat:
Thitnhat, chuydn hoa quydn sd huu

Tint hai, thay doi can ban vd co cau td chdc cua cOng ty.
Tint ba, thay ddi can ban vd quan he quan ly giila Nha nude va doanh nghiep.
7.7.7.2. Muc tieu cd phan hoa DNNN

Qua trinh cd ph^n hoa cac doanh nghidp nhSm dat cac muc tieu sau :
Xet tren goc do tac dong vi mo:

Gop philn vao tang trudng GDP; Giam thSm hut ngcho cac doanh nghidp n^a nude); Tang thu thud cho ngan sach; Dau tu vao cac

doanh nghiep tang.
Xet tren goc do tac dong vi mo:

Tao edng an vide lam cho ngudi lao dong; Cai thien trinh do tay nghd cua
ngudi lao dong; Tang mure song cua nhan dan; Tang chat luong san pham;

Tang nang suat lao dong.


V

Bang 1.1: Cac muc tieu co ban cua co phan 116a
STT

Van de

Muc tieu

1

Ve sd huu

Nhdm da dang hoa va cu the hoa quydn sd huu

2

Ve phdn pho'i

Phan phd'i ket qua kinh doanh cho cac dd'i tUOng gop

ket qua

vd'n va can bo cdng nhan vien

Ve quan ly

Luat phap hoa td chtrc quan ly (theo Ludt doanh

3

nghiep va cac Ludt cd lien quan)

4

Ve hidu qua

Nhdm ndng cao hidu qua san xud't-kinh doanh cua DN.

1.1.1.3. Nhung hinh thuc chu ye'u co phdn hoa DNNN

- Giur nguyen vd'n nha nude hien co tai doanh nghiep, phat hanh cd phieu
thu hut them von ap dung doi vdi nhung doanh nghiep cd phan hoa cd nhu cdu

tang them von didu le.

- Ban mot phan von nha nude hifcn cd tai doanh nghiep hoac ket hop vira
ban bdt mdt phan vd'n nha nude vira phat hanh them co phieu dd thu hut vd'n.

- Ban toan bo vd'n nha nude hien co tai doanh nghiep hoac ket hop vira
ban toan bo von nha nude vira phat hanh them co phie'u dd thu hut vd'n.
1.1.2. Cong ty co phdn va doc trung cua cdng ty co phdn.

7.1.2.1. Cdng ty cd phdn.

Cong ty co phdn la mdt td chut kinh te' ( doanh nghiep ) trong dd co

thanh vien ciing gop von, ciing chia nhau loi nhuan, ciing chiu rui ro tuong
dng vdi phdn vd'n gop va phai chiu trach nhiem vd cac khoan no nghTa vu
trong pham vi phdn von cua minh gop vao to churc kinh te.
1.1.2.2. Dae trung ccf ban cua cdng ty co phdn.

a. Dae diem ve hinh th ire sdhiiu cua cdng ty co phdn.

Cdng ty co phdn co nhieu chu sd huu, chu sd huu cua cdng ty cd phdn la
cac cd dOng. Ho thuc hien quydn sd huu cua minh tren cac mat sau day:
- Huong cd tire tren co sd ket qua kinh doanh cua cdng ty cd phdn.
- Quyet dinh nhung vdn de chien luqc cua cdng ty khi tham gia dai hdi
dong cd dong.


vi
b. Dac diem ve co cau to chile bd may cua cdng ty co phan.

Bo may hoat dong cua cdng ty co phan thudng bao gdm: Dai hdi cd dong,
Hoi ddng quan tri, Ban giam dd'c didu hanh, cac phong, ban chiic nang phuc vu
cho hoat dong san xua't kinh doanh. Quydn quyd't dinh td'i cao cua cdng ty cd

phfin thudc Dai hdi co dong.

c. Dac diem ve von va phan phoi ket qua cua cdng ty co phan.
Xuat phat tir dac trung vfi vd'n cua cdng ty co phan, do vay phan phoi loi
nhuan cua cdng ty cung do Dai hoi cd dong quyd't dinh sau khi da thuc hien day

du cac nghTa vu nop thud' cho Ngan sach Nha nude. Muc tieu phan phoi loi nhuan
cua cdng ty cd phan thudng cho cac muc dfch sau :

- Chia co turc cho cac cd dong.
- Thudng cho Ban giam dd'c didu hanh.
- Thudng cho can bo cdng nhan vien.
- Bo sung quy phat trien kinh doanh.

- Trfch quy khen thudng, quy phuc loi cua doanh nghidp.

Qua nghien cuu cac dac trung co ban cua cdng ty cd phan, co the duoc

khai quat qua bang sau:

Bang 1.2: Cac dac trung co ban cua cdng ty co phan
Sd'TT

Cac tieu thurc

Dac trung

1

Sd thanh vien sd huu cdng ty

Td'i thidu la 3

2

Von didu le

Von didu Id chia thanh nhieu phan

bang nhau goi la co phan

3

Trach nhiem cua cac thanh Cac cd dong chiu trach nhidm vd

vien

cac khoan no va nghia vu trong
pham vi von gop

4

Quan ly, dieu hanh

Hdi ddng quan tri quan ly

Giam doc dieu hanh
5

Giam sat cdng vide

Dai hoi cd ddng, Ban kiem soat

6

Chuydn nhuong von gop

Tu do chuyen nhuong cd phie'u tren

thi trudng chting khoan.

7

Phan phoi loi nhuan, cd turc

Cho cac cd dong sd huu cd phie'u va

cac do'i tuerng khac theo quyd't dinh
cua Dai hoi cd ddng.


1.2. CO PHAN HOA DNNN TRONG LTNH Vl/C XDCB NGANH GTVT.

1.2.1. Dae diem cac DNNN trong ITnh vgc XDCB nganh GTVT.

Bang 1.3: Von dau tu cho xay dung cor ban cua nganh GT ducrng bo

giai doan 1999 - 2005

1999

Von dau tu cho xay dung
cor ban (ty dong)
3.780

Dat ke hoach
(%)
103,61

Trong do von
ODA(%)
75,00

2002

4.960

104,85

99,69

2005

5.120

101,65

100,40

Nam

Nguon tai lieu: Bao cao tong ket cua Bo GTVT.
1.2.2. Sq efln thief cd phdn hoa DNNN trong fTnh vi/c XDCB nganh GTVT.

- Hieu qua san xua't kinh doanh lha'p: Cung nhu DNNN d nhieu nganh

khac, DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT hieu qua kinh doanh tha'p the
hien qua bang sau :
Bang 1.4: Cac chi tieu kinh te cor ban cua cac DNNN trong linh vuc

XDCB nganh Giao thong Van tai trade khi co phan hoa tir 1995 - 1998
Cac chi tieu kinh te co ban

Nam 1995

Nam 1996

Nam 1997

Nam 1998

1. Lqi nhuan tren tdng tai san

2,2%

2,7%

2,9%

2,1%

2. Lqi nhuan tren chi phi

1,9%

1,3%

1,39%

1,98%

4,72%

4,29%

5,67%

6,49%

4. Tdng gia tri tai san (ty d )

61.774

88.428

82.480

97.256

5. Nq phai thu (ty d )

42.337

43.439

45.969

47.091

6. Nq phai tra (ty d )

54.038

55.280

57.902

53.410

3. Lqi nhuan Iren ngudn vdn

chu sd huu

Nguon tai lieu: Bao cao tai chfnh nganh GTVTcd ntf&c.

- Co ca'u nganh nghe bat hop ly chua thuc su tap trung vao nhung nganh

linh vuc then cho't.
- Cong nghe lac hau, trinh do quan ly yeu, chua thuc su tu chu trong san
xua't kinh doanh con y lai nhieu vao Nha nude.

- Stic canh tranh yeu, khong dap ting duqc nhu cau ddi hoi cua thi trudng.


viii
1.2.3. Vai tro vd cac nhdn td anh hifdng den tien trinh cd phdn hoa doanh

nghiep nha nude trong finh vi/c XDCB nganh GTVT.

Co phan hoa cac DNNN co vai tro quan trong trong viec thuc day ndn

kinh te' phat tridn, tao ra su tang trudng thuc sir cho cac doanh nghiep, thu
nhap cua ngucri lao dong ngay cang duoc ndng cao.
- Nhifag yen tdben trong cua cac doanh nghiep khi cdphdn hod.
- Tam ly vd quydn Icri cua can bd cdng nhdn vien trong doanh nghiep.
1.3. KINH NGHIEM CO PHAN HOA DNNN 6 TRUNG QUOC VA BO CONG

NGHIEP CUA VIET NAM

1.3.1. Kinh nghiem cd phan hoa cac DNNN d Trung Quoc.

Co phdn hod doanh nghiep Nha nude 6 Trung Quoc

Cai each doanh nghiep nha nude d Trung Qud'c duoc thuc hien kha rong
rai va thanh cdng va thuc su la mdt kinh nghiem cho viec cai each doanh

nghiep nha nude ma khong phai tu nhdn hoa hang loat. Trong giai doan tir
1978 den 1993, Trung Qud'c tim each the nghiem cac giai phap cai each doanh

nghiep nha nude song khong ddng cham den so huu trong doanh nghiep nha
nude. Giai doan tur 1994 den nay la giai la giai doan cai each doanh nghiep
nha nude trong giai doan nay trd thanh chie'n luqc cua Trung Qud'c trong viec
hien dai hoa va phat trien kinh te'.
1.3.2. Kinh nghiem cd phan hoa cac DNNN thugc Bo Cdng Nghiep

Cho tori khi ta ddi Nghi dinh 187 nam 2004 cua Chfnh phu va tinh de'n

thcri didm thang 12 nam 2005, Bo Cdng Nghiep da co 92 don vi da lien hanh

co phdn hoa.

Nhung thanh tuu dat duuc sau cdphdn hoa.

Mot Id, hau het cac DN sau co phdn hoa da md rong quy md san xud't,
84% DN cd doanh thu tang so vdi trudc cd phdn hoa va 94% so' DN cd quy
md vd'n kinh doanh tang so vdi trudc co phdn hoa.


ix

Hai la, cac doanh nghidp sau co phan hoa deu sir dung het lao dong
chuyen tit doanh nghiep nha nurcfc sang.

Ba la, cac DN sau cd phva tang thu nhap cho ngifcri lao ddng.

Bon Id, cac DN sau cd phan hoa ddu co mifc ddng gop cho ngan sach nha
nude tang hem so voi trade.

Nam Id, hidu qua sir dung von cua cac doanh nghiep cd phan hinh thanh
tir co phSn hoa cao hern so veri trirdc cd phan hoa.

Sau Id, hidu qua sir dung lao dong of cac DN sau cd phdn hoa tuy duoc
nang cao nhimg chua thuc su dat duoc nhung tien bo ccr ban.
1.3.3. Bai hoc kinh nghiem cho co phfin hoa cac DNNN trong ITnh vuc
XDCB nganh GTVT cf tinh Nghe An.

- Hinh thanh khung phap ly ve cd phan hoa quy dinh chi tiet trinh tu tien
hanh cd philn hoa danh gia gia tri doanh nghiep cd phfin hoa, phucmg thurc

ban, chinh sach dd'i voi nguefi lao dong.

- Quy hoach lai ccf cau doanh nghidp nha nude de tao didu kidn thuan loi
va dam bao cho cd phan hoa duoc thanh cong.

- Can thanh Up cac co quan quan ly, dieu hanh cd phan hoa.
- Co ph^n hoa theo thur tu doanh nghiep co quy mo nhd trudfc, quy mo

vira va ldn sau.


X

Chuang 2

THI/C TRANG CO PHAN HOA DNNN
TRONG LTNH VUC XDCB NGANH GTVT 6 TiNH NGHE AN

2.1 QUA TRINH HINH THANH VA PHAT TRIEN CAC DOANH NGHIEP NHA
NUDC TRONG LTNH VUC XDCB NGANH GTVT 0 TiNH NGHE AN.
2.1.1. Giai doan trade doi moi nam 1986.

Nhiem vu cua nganh giao thdng tinh nha trong giai doan trudre nam 1986

phuc vu cho giai phong Midn Nam va xay dung xa hoi chu nghTa 6 Mien BAc.
2.1.2. Giai doan tiif sau nam 1986 tdi nay.

Nhung nam cuo'i thap ky 20, giao thdng van tai la mot trong nhung
nganh dau tu trong didm cua ca nude, gia tri xay dung cor ban tang qua sd' lieu

cac nam nhu sau:
Cac doanh nghiep trong linh vuc XDCB nganh GTVT d tinh Nghd An

hien tai (thang 9 nam 2006 ) co 15 doanh nghiep thudc Trung uerng quan ly va

37 doanh nghiep thudc linh quan ly.
2.1.3. Nhfin xet v§ cd eflu to churc vd hoat dong cua cac doanh nghiep nha
nude trong lmh vuc XDCB nganh Giao thdng Vdn tai tinh Nghe An trUdc khi co

phdn hod.

Doanh nghiep nha nuorc trong linh vuc XDCB nganh GTVT da dang theo
churc nang hoat ddng, quy mb von, lao dong theo ttmg cdng ty cung khac

nhau, co thd nhan xet rang:
- Cac nganh nghd kinh doanh chung deu co h^u het d cac cdng ty dac
biet la nganh nghe kinh doanh vd xay dung nha cua va cac cdng trinh xay

dung co ban, nganh nghd ve van tai va xay dung nha may.
- Ty trong loai doanh nghidp vd xay dung nha eda, cdng trinh xay dung
cor ban chiem cao nhat khoang 40%, rdi ddn linh vuc van tai chiem 14% va

tha'p nha't la dcrn vi vd nghien ctiu phat trien cdng nghd chiem hern 1%.
Qua sd' lidu vd luc luong lao dong theo tirng cdng ty va timg chuc nSng ta
co nhan xet:


- Luong lao dong trung binh cua doanh nghiep nha nude trong cac cdng

ty thudc linh vuc XDCB thuoc nganh GTVT d tinh Nghe An la 1.799 ngircri,
cdng ty quan ly va sira chua dudng bo 470 co sd' ngudi la 420 cao nhat.

Van dd hoat dong tai chinh d cac doanh nghiep nha nude trong linh vuc XDCB

nganh Giao thong Van tai 0 tinh Nghe An, sd' lieu duoc the hien trong bang 2.3.

Bang 2.3: Bao cao tai chinh cua 25 doanh nghiep nha nude thuoc
linh vuc XDCB thuoc nganh Giao thong Van tai tir 1995 - 1997
Chi tieu kinh te

1. Doanh thu tir hoat dong san
xuat kinh doanh (ty d )
2. Loi nhuAn trudc thue (ty d)

3. Ty suat loi nhuSn so vdi von
chu so huu (%)

4. Thu nhflp binh quan mdt

ngudi (lOOOd/thang )

Nam 1995 Nam 1996 Nam 1997 Nam 1998
1.567

1.977

26

23

4

3,5

600

620

1.114

1.095

21

23
3,6

680

690

Ngudn tai lieu: Bdo cao tong ket cua nganh GTVT tinh Nghe An.

Bang 2.4: Cac chi tieu kinh te co ban cua cac DNNN trong linh vuc
XDCB nganh GTVT trudc khi co phan hoa tir 1995 - 1998
Cac chi tieu kinh te cor ban

Nam 1995

Nam 1996

Nam 1997

Nam 1998

1. Loi nhuSn trdn tdng tai san

3,2%

3,7%

3,9%

4.1%

2. Loi nhu&n trdn chi phi

2,9%

2,3%

2,39%

2,98%

3. Loi nhuSn tren ngudn vd'n

4,72%

4,29%

5,67%

6,49%

4. Doanh thu tren sd nhdn vien

61,574

88,428

82,480

10,459

2,337

2,439

2,969

2,587

12.038

12.280

13.902

11.049

5. Loi nhuan trudc thud' tren sd'

nhan vien
6. Thud' dong gop vao ngan
sach nha nude (tridu d )

Ngitdn tai lieu: Bdo cdo tai chinh nganh GTVT tinh Nghe An.

* Tinh hinh nor vd cdc khoan cdng net khde cua DNNN trong linh vi(c

XDCB nganh GTVT etti'nh Nghe An.


xii
Nhin mot each tdng quat thi cac khoan no cua cac DNNN trong linh vuc
XDCB nganh GTVT tinh Nghe An ngay cang tang. Tdng nhung khoan no

phai thu cua doanh nghiep theo bao cao la 1.230 ty VND trong nam 1995 va
tang len 1.660 ty VND trong nam 2008. Nhu vay tdc dd tang cua cac khoan

phai thu cao, von bi chi ein dung tang.

* Nhan xet chung ve thuc Hang boat dong san xua't kinh doanh cua cac doanh
nghiep nha nitac trong linh vitc XDCB nganh Giao thdng Van tdi tinh Nghe An.
Cac sd lieu tai chfnh da cho thay cac DNNN trong linh vuc XDVB nganh

GTVT dang chiu sure ep tai chfnh he't sue lcjn, nhin mdt each tong hop cac
doanh nghiep da bao cao no cao hon tai san bien co. Vd'n thieu nhieu cho cac

hoat dong ddu tu, dac biet la dfiu tu co so ha tdng. Co che hoat ddng khong
thong thoang, bi rang buoc boi nhieu chfnh sach cua cac co quan Nha nude.

Do vay CPH cac DNNN do la bien phap tdt nhat dd khai thac ndi luc phat

tridn cua cac doanh nghiep nay va gop phan lorn vao su tang trudng va phat
trien cua dat nude.
2.2. THUC TRANG CO PHAN HOA CAC DNNN TRONG JNH VUC XDCB NGANH
GTVT 6 TiNH NGHE AN.

Cac don vi thuoc Trung UOng quan ly: da co phan hoa duoc 2 don vi.

Cac don vi thudc Tinh quan ly da cd phan hoa duoc 12 don vi.
2.3. DANH GIA KET QUA CO PHAN HOA CAC DNNN TRONG LTNH Vl/C XDCB

NGANH GTVT TINH NGHE AN.
2.3.1. NhOng thanh tuu dat duoc

Thit nhdt: So lugng doanh nghiep cd phbn hoa so vdi tong so doanh
nghiep nha nude Giao thong Van tai hien co 52 doanh nghiep nha nude (Chua

ke doanh nghiep nha nude hoat dong edng ich) thi tfnh den 2006 sd doanh
nghiep nha nude cd phan hoa la 14 doanh nghiep chiem 26 %. Mac du so vdi
nhieu tinh khac thi tinh nha di ddu trong thuc hien chu truong cd phSn hoa.

Thit hai: Quy mo doanh nghiep, trong sd doanh nghiep nha nude da cd

phdn hoa thuoc nganh Giao thong VSn tai thi doanh nghiep nha nude da cd
phan hoa co sd von nha nude Idn nhdt la 29,4 ty VND (chiem 50% ) do la


xiii
cong ty cd phdn Xay dung va tir van thiet ke' dudng bO Nghe An. Cdng ty co

so von nha nude tha'p nhat la 94 trieu VND ( chie'm 13%) do la Cong ty cb
phan tir van thiet ke Giao thdng xay dimg cdng trinh Nghe An.

Thu ba: Va'n de huy ddng von trong cong tac co phan hoa.

Qua khao sat mot sd cdng ty trong lmh vuc XDCB nganh GTVT tinh
Nghe An, co thd rut ra mot sd' nhan xet sau:

Thu nhat: Cac cdng ty cd phan da khac phuc dircrc tinh trang thie'u von
phuc vu cho hoat ddng san xua't kinh doanh,

Thu hai: Ngubi cdng nhan duoc lam chu that sir, tu giac lao dong, pha'n
da'u lam ra chat luong san pham cao, dap ung nhu cau cua khach hang. Md

hinh cdng ty cd phan
Tin? ba: Cdng an vide lam co ban on dinh, theo do la thu nhap cua ngubi

lao dong khong ngbng on dinh va nang cao.

Van de hoat ddng tai chinh d cac doanh nghiep nha nude trong ITnh vuc XDCB
nganh Giao thdng Van tai b tinh Nghe An, so lieu duoc the hien trong bang 2.8.
Bang 2.8: Bao cao tai chinh cua 25 DNNN thudc lmh vuc XDCB
thuoc nganh Giao thdng Van tai tir 1997 - 2005
Chi tieu kinh te

Nam 1997

NAm 2000

Nani 2003

Nam 2005

2.567

2.977

3.095

4.114

86

73

98

121

4,2

7,6

9,6

12,5

6,6

9,6

12,7

15,9

1.200

1.450

1.750

1.950

1.680

2.150

2.560

1.980

1.Doanh thu tir hoat dong san

xua't kinh doanh (ty d )
2. Led nhuan trade thud (ty d)

3. Ty suat loi nhuan so vdi tai san (%)
4. Ty sua't leri nhuan so vdi von

chu so hiru ( % )

5. Thu nhap binh quan mot
ngubi (lOOOd/thang)

6. Gia tri tai san mdi dau tir
(ty ddng)

Nguon tai lieu: Bao cao tai chinh cua nganh GTVT tinh Nghe An.


xiv
2.3.2. NhOng hgn ch&, ton tgi trong qua trinh co phdn hoa cac DNNN
trong finh vuc XDCB nganh Giao thdng Vfln tai tinh Nghe An.

Qua khao sat thuc t€ va du luSn chung cua toan xa hoi, cua nganh ve van

de CPH DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghe An thi th ay ndi
len nhung ton tai can phai nhanh chong giai quyet do la:

- Nhan thurc van dd CPH DNNN con han chd.
- Mot so lanh dao chfnh quyen co so lo ngai CPH lam mat chu quyen cua
Nha nucrc, lam mat vai tro cua kinh te' quoc doanh.
- Cdng tac chi dao cua Nha nude ve CPH doanh nghiep nha nude con
cham va lung tung, cu the la:

a. Nha nude chua co du cac van ban tim cd ve mat phap ly nhu (luSt,

phap lenh vd co phdn hoa).
b. Mot sd' ndi dung trong van ban chi dao chua rd rang, thieu cu the,

nhieu van de chua duoc khang dinh dirt khoat nhu:

+ Trach nhiem cac BO, cac nganh, cac di a phuong trong viec chi dao co
phan hoa.

+ Cd phan hoa la tu nguydn hay bat buoc.
+ Nhtfng doanh nghiep nao se cd phfin hoa, nhung doanh nghiep nao

chua hoac khong cd phan hoa.
Ty le cd phdn chi phoi cua Nha nude, ty Id gianh cho ngudi lao dong

trong doanh nghiep, ty le ban ra ngoai xa hdi bao nhieu la vtfa.

+ Vide ban cd phdn cho ngudi nude ngoai co quy dinh nhung chua co van
ban hudng din de thuc hien.

c. Vide giai quyet mdt sd' thu tuc vd phap ly.

d. Quy trinh cd phan hoa rudm ra, phurc tap, nhieu thu tuc phien phirc, ton kern.


XV

2.3.3. Nguyen nhdn cua nhung tdn tai vd nhung vdn de dat ra cdn ddy

nhanh qua trinh co phdn hoa cac DNNN trong ITnh vuc XDCB nganh GTVT tinh
Nghe An.

a. Nh&ng nguyen nhan khach quan.

- Ti'nh chat va trinh do xa hoi hoa cua luc luomg san xu£t tha'p.
- Nen kinh td thi trudng dang trong qua trinh hinh thanh va phat trien.

- Su than trong hem ve phfa cac nha dfiu tu, dac biet la cac nha dau tu

nude ngoai.
b. Nhitng nguyen nhan chu quan.

- Cdng tac tuy£n truydn chu truemg cua Dang va chfnh sach cua Nha

nucrc ve cd phan hoa DNNN tai doanh nghiep chua tdt.

- Can bo lanh dao va can bo quan ly cac ca'p scr mat quyen va loi fch nen
tao ra luc can trong td chiic thuc hien cd phdn hoa DNNN.
- Chfnh sach uu dai ddi vdi doanh nghifep vdi ngudi lao dong trong doanh
nghiep cd phan hoa.

- Thieu kinh nghidm thuc te ve co phdn hoa DNNN.


xvi
Chuang 3

PHlfONG HUONG VA CAC GlAl PHAP CHU YEU NhAm THUC DAY

CO PHAN HOA CAC DNNN TRONG LTNH Vl/C XDCB NGANH GTVT

GIAI DOAN 2006- 2010 6 TlNH NGHE AN
3.1. PHUONG HUONG CO PHAN HOA DOANH NGHIEP NHA NUOC TRONG
LTNH Vl/C XDCB NGANH GTVT TINH NGHE AN.

3.1.1. Quan diem vd co phdn hod DNNN cua Dang vd Chfnh phu.

Chu truong cua Dang va Nha nude ve cd phan hoa DNNN ngay cang
duoc cu thd hoa ca ve muc tidu va giai phap cho trucrc mat va lau dai. Muc tieu

nha't quan co phan hoa DNNN la de huy dong von, tao didu kien de cho ngucfi

lao dong duoc lam chu thuc su trong doanh nghiep, tao ddng luc ben trong,
thay ddi phuong there quan ly nham nang cao hieu qua va Stic canh tranh cua

doanh nghiep. Ddng thdi lam tang tai san Nha nucrc va thay doi co cau doanh

nghiep. Phuong cham chi dao cua Dang la day manh cd phdn hoa DNNN, xac

dinh ro loai DNNN giU 100% vdn, loai DNNN khong giu 100% von thi td
chdc cd phan hoa, trong dd phai quy dinh cac linh vuc Nha nude can giu cd
phan chi phoi. Ve ddi tuong ban cd phan bao gom moi ca nhan trong va ngoai

doanh nghiep, cac td chirc phap nhan khac de huy dong vd'n cho dau tu phat
trien. Nhung chu trong tao dieu kidn cho can bo cdng nhan vidn trong doanh

nghiep co so huu cd phan.
3.1.2. Quan di§m vd dinh hudng cd phdn hoa doanh nghiep nha nude trong

ITnh vuc XDCB nganh GTVT tinh Nghd An.

De thuc hien tot chu truong noi tren can quan trict nhung quan diem co
ban sau day:
Thi( nhat: Thong qua cac phuong tidn thong tin dai chung, cac cuoc hoi

thao khoa hoc, khao sat thuc te tai DNNN trong linh vuc XDCB nganh GTVT

tinh Nghe An da duoc cd phdn hoa trong thdi gian qua. Lam cho cac nha quan
ly doanh nghidp, ngudi lao dong trong doanh nghiep va nhan dan hieu rd loi ich
va su can I hie I phai cd phan hoa mot bo phan trong DNNN la nhu cau tat yeu.


xvii
Thi'c hai: Lua chon doanh nghiep nha nude trong ITnh vuc XDCB nganh

GTVT du didu kien dd cd phfin hoa,
Thi'c ha, Cac co quan cd thfim quyen la ngudi cd du tu each lua chon va

quyet dinh cd phan hoa,
Thi'c tic Xay dung quy trinh, hudng dan ky thuat cd phfin hoa doanh
nghiep nha nude

Thi'c nam: Chinh sach dai ngo ddi vdi lao dong ddi du khi cd phfin hoa,
Thi'c sau: Tiep tuc nghidn curu hoan thien chinh sach phu hop vdi nhidu

loai hinh doanh nghiep nha nude Giao thdng Van tai cd phan hoa.

Thi'c bay: Cung cd' cac doanh nghiep kinh doanh chua hieu qua trd thanh

doanh nghiep du dieu kien cd phan hoa.
Thi'c tarn: Tao lap mdt khuon kho tai chinh binh dang giffa cac loai hinh

kinh doanh, loai hinh doanh nghiep, phat trien thi trudng chung khoan.
3.1.3. Muc tifiu tidn hanh cd phfln hod cac DNNN trong ITnh vuc XDCB

nganh GTVT trong giai doan 2006- 2010 d tinh Nghe An.

Muc tidu chi dao cua tinh Nghe An trong vide cd phan hoa cac DNNN

thuoc ITnh vuc XDCB nganh GTVT t£r nam 2005 - 2010 nhu sau:
Thi'c nhat, xu ly thoa dang van dd ncf tdn dong cua cac DNNN.

Thi'c hai, phan loai lao dong ddi du trong doanh nghiep.
3.2. CAC GIAI PHAP CHU YEU NHAM THUC DAY CONG TAC CO PHAN HOA
CAC DNNN TRONG UNH Vl/C XDCB NGANH GTVT TiNH NGHE AN

3.2.1. Giai phap vd tu tudng, nhfin thde ddi vdi cdng tac cd phdn hoa.

- Luat doanh nghiep veri hoat dong cdng ty cd phSn.
- Muc tieu va tinh hinh cd phfin hoa cua cdng ty.
- Quy trinh cd phfin hoa, nhung vuefng mac thudng gap trong tien trinh cd
phan hoa va each thao g<5.

- Kinh nghiem cd phan hoa cua cac doanh nghiep khac da thuc hien va
hieu qua san xu£ft kinh doanh hien tai cua cac doanh nghiep do.