Cam nhan kho tho dau va kho tho cuoi bai tho vieng lang bac

Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác - Mẫu 1
Trong bài thơ Viếng lăng Bác của nhà thơ Viễn Phương, nhà thơ đã có những
dịng thơ xúc động về hồn cảnh ra viếng thăm vị cha già kính yêu của dân tộc:
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng”
Bài thơ mở đầu bằng câu thơ bộc bạch hoàn cảnh ra viếng lăng Bác của một
người con miền Nam "Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác". Cách xưng hô "conBác" cho thấy sự gần gũi và kính trọng như của một người con đối với một
người cha vĩ đại. Cách xưng hô này làm em liên tưởng đến những dòng thơ:
"Bác nhớ miền Nam, nỗi nhớ nhà
Miền Nam mong Bác, nỗi mong cha".
Đối với mỗi người dân miền Nam nói riêng và Việt Nam nói chung thì Bác Hồ
chính là vị cha già bao dung ơm cả đất nước vào lịng. Nay nhà thơ ra miền Bắc
thăm lăng Bác và tác giả dùng từ "thăm" thay vì "viếng" như một cách nói giảm
nói tránh. Người đọc có cảm giác giống như một buổi đi thăm người thân, mà ở
đây là một người con miền Nam đi thăm vị cha già kính yêu của mình. Câu thơ
thứ ba là một câu cảm thán của tác giả "Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam". Câu
thơ như một tiếng reo hân hoan và niềm tự hào về biểu tượng của dân tộc và con
người Việt Nam: tre Việt Nam trồng quanh lăng Bác. Tre Việt Nam là hình ảnh
ẩn dụ của con người Việt Nam qua bao thế hệ với phẩm chất "Bão táp mưa sa,
đứng thẳng hàng". Bão táp mưa sa chính là ẩn dụ của những năm tháng khó
khăn, vất vả lam lũ của người dân Việt Nam. Tuy nhiên, trong hồn cảnh khó
khăn ấy, con người Việt Nam vẫn chẳng hề sợ hãi mà chính là những cây tre
Tổng hợp: Download.vn

1

Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

quật cường, anh dũng, nhân hậu với những phẩm chất tốt đẹp và tre xanh Việt
Nam cũng giống như vậy. Còn ở khổ thơ cuối, nhà thơ Viễn Phương viết:
"Mai về miền Nam thương trào nước mắt
....
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này".
Cảm xúc bịn rịn, lưu luyến ko muốn rời xa đối với Bác của nhà thơ Viễn
Phương đã được thể hiện ở khổ thơ cuối này. Cụm từ "thương trào nước mắt"
thể hiện một nỗi buồn thương mãi mãi khơn ngi trong lịng tác giả đối với sự
ra đi của Bác và việc sắp phải xa Bác. Khi sắp phải trở về miền Nam, tâm trạng
của nhà thơ như tâm trạng của 1 người con sắp phải xa cha, đau buồn vô cùng.
Tiếp theo, tác giả dùng điệp ngữ "muốn làm" để thể hiện khát vọng muốn được
hóa thân vào những thứ bé nhỏ để được mãi ở bên Bác. Những hình ảnh bình dị
như "con chim hót, đóa hoa tỏa hương" thể hiện được sự khát khao cống hiến,
muốn được dâng hiến cho Bác. Chao ôi, đây là một ước mơ vô cùng bình dị mà
lớn lao của tác giả. Nhưng quan trọng hơn, tác giả muốn được làm "cây tre
trung hiếu". Hình ảnh cây tre lại 1 lần nữa xuất hiện. Cây tre trung hiếu dường
như là hình ảnh của người dân Việt Nam với những phẩm chất bình dị, kiên
cường, trung hiếu.
Dường như, tác giả khao khát được hóa thân vào những thứ bình dị để được mãi
mãi ở bên Bác, được Bác soi sáng cho con đường đi của dân tộc Việt Nam.
Những cảm xúc của tác giả là những cảm xúc vơ cùng chân thực, bình dị mà
cao đẹp, đó là tâm trạng của 1 người con trước vị cha già kính yêu của dân tộc.

Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác - Mẫu 2
Khổ thơ đầu là những cảm xúc của nhà thơ khi đã đến lăng Bác, đứng trước
không gian, cảnh vật bên ngoài lăng. Câu thơ đầu “Con ở miền Nam ra thăm
Tổng hợp: Download.vn

2


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

lăng Bác” như một thông báo giản dị mà chứa đựng bao tình cảm thân thương.
Tác giả xưng “con ” gọi “Bác” thể hiện tình cảm vừa gần gũi vừa thành kính.
Đây là cách xưng hơ thường thấy với Bác, nhưng với Viễn Phương, nó vẫn
mang sắc thái tình cảm riêng, bởi ơng là người con của miền Nam, miền Nam
anh dũng chiến đấu, miền Nam trong trái tim Bác. Nhà thơ khơng nói ra “viếng”
mà là ra “thăm”, như con về thăm cha, thăm nơi Bác nghỉ. Nỗi đau như cố giấu
mà giọng thơ vẫn có gì ngậm ngùi.
Hình ảnh đầu tiên và cũng là ấn tượng đậm nét với tác giả về cảnh quan bên
lăng Bác là hình ảnh hàng tre. Dường như nóng lòng, hồi hộp, nhà thơ đã đến
lăng từ rất sớm, từ “trong sương”, và tới đây nhà thơ lại bắt gặp một hình ảnh
rất đỗi thân thương của quê hương Việt Nam: cây tre. Lăng Bác như ở trong tre,
giữa tre. Hàng tre “bát ngát” chạy dài quanh lăng, “xanh xanh” màu đất nước
Việt Nam, hàng tre sống trong mọi không gian, thời gian: “Bão táp mưa sa đứng
thẳng hàng”. Cây tre từ lâu đã trở thành biểu tượng cho sức sống bền bỉ, kiên
cường của dân tộc. Trong cái nhìn xúc động của nhà thơ, hàng tre vừa thực, vừa
ảo, lung linh trong tâm tưởng. Hàng tre ấy cũng là hình ảnh cây cối mang màu
đất nước tụ về đây giữ giấc ngủ bình yên cho Người. Hàng tre như những chiến
sĩ đang canh giấc cho Bác. Đó cũng là hình ảnh của dân tộc kiên cường, bất
khuất, gắn bó, trung thành bên Bác. Hình ảnh hàng tre như khúc dạo đầu đã nói
lên bao xúc động, bồi bồi của nhà thơ khi đến bên lăng Người.
Khổ cuối (khổ thơ thứ tư) là cảm xúc của nhà thơ khi ra về. Nhà thơ lưu luyến
muốn được ở mãi bên lăng Bác. Lịng nhớ thương, đau xót kìm nén đến giờ
phút chia tay đã vỡ òa thành nước mắt: “Mai về miền Nam thương trào nước
mắt". Tình cảm chắp cánh cho ước mơ, nhà thơ muốn được hóa thân, hịa nhập
vào cảnh vật ở bên làng Bác:

Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Tổng hợp: Download.vn

3


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.
Hình ảnh cây tre lặp lại tạo ấn tượng đậm nét và làm cho dòng cảm xúc được
trọn vẹn. Cậy tre khách thể đã hòa nhập cùng cây tre chủ thể. Hình ảnh ẩn dụ
này thể hiện lịng kính yêu và trung thành vô hạn đối với Bác, mãi mãi đi theo
con đường của Bác. Các điệp ngữ “muốn làm” cùng các hình ảnh thơ đứng sau
nó tạo một nhạc thơ dồn dập, tha thiết diễn tả tình cảm, khát vọng dâng trào
mãnh liệt. Bài thơ tưởng khép lại trong sự xa cách của không gian nhưng lại tạo
được sự gần gũi trong tình cảm, ý chí. Đây cũng là những tình cảm chân thành
của mỗi người khi vào viếng Bác, nhất là những người con miền Nam vốn xa
cách về không gian, của cả những ai chưa được đến lăng Bác nhưng lòng vẫn
thành tâm hướng về Người.

Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác - Mẫu 3
Trong các bài thơ viết về Bác Hồ, Viếng lăng Bác của Viễn Phương là một bài
thơ đặc sắc, gây cho em nhiều xúc động nhất. Bao trùm tồn bài thơ là niềm
thương cảm vơ hạn, lịng kính yêu và biết ơn sâu sắc của nhà thơ đối với Bác
Hồ vĩ đại.
Câu thơ mở đầu "Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác" như một lời nói nghẹn
ngào của đứa con đi xa trở về thăm viếng hương hồn Bác Hồ kính u. Tình
cảm ấy là tình cảm chung của đồng bào và chiến sĩ miền Nam đối với lãnh tụ vĩ
đại của dân tộc.

Nhà thơ đứng lặng đi, trầm ngâm từ phía xa nhìn lăng Bác. Hàng tre để lại cho
anh nhiều cảm xúc và liên tưởng thấm thía. Màu tre xanh thân thuộc của làng
quê Việt Nam ln ln gắn bó với tâm hồn của Bác. Bác đã "đi xa "nhưng tâm
hồn Bác vẫn gắn bó thiết tha với quê hương xứ sở:
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Tổng hợp: Download.vn

4


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.
Cây tre, "hàng tre xanh xanh"... "đứng thẳng hàng" ẩn hiện thấp thoáng trước
lăng Bác. Cây tre đã được nhân hóa như biểu tượng ca ngợi dáng đứng của con
người Việt Nam: kiên cường, bất khuất, mộc mạc, thanh cao... Hình ảnh cây tre
trong lời thơ của Viễn Phương biểu thị niềm tự hào dân tộc làm cho mỗi chúng
ta cảm nhận sâu sắc về phẩm chất cao quý của Bác Hồ cũng như của con người
Việt Nam trong bốn nghìn năm lịch sử.
Trong nền thơ ca Việt Nam hiện đại có nhiều bài thơ nói đến hình ảnh mặt trời:
"Mặt trời chân lí chói qua tim" (Từ ấy - Tố Hữu). "Mặt trời của bắp thì nằm trên
đồi - Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng" (Nguyễn Khoa Điềm). Viễn Phương
có một lối nói rất hay và sáng tạo, đem đến cho em nhiều liên tưởng thú vị:
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng,
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.
Ở đây "mặt trời... rất đỏ" là hình ảnh ẩn dụ tượng trưng cho đạo đức, lịng yêu
nước, tinh thần cách mạng sáng ngời của Bác. Mặt trời thiên nhiên thì vĩnh hằng
cũng tựa như tên tuổi và sự nghiệp cách mạng của Bác Hồ đời đời bất tử.
Viễn Phương đã ví dịng người vơ tận đến viếng lăng Bác như "Kết tràng hoa
dâng bảy mươi chín mùa xuân ".Mỗi người Việt Nam đến viếng Bác với tất cả

tấm lịng kính u và biết ơn vơ hạn. Ai cũng muốn đến dâng lên Người những
thành tích tốt đẹp, những bông hoa tươi thắm nảy nở trong sản xuất, chiến đấu
và học tập. Hương hoa của hồn người, hương hoa của đất nước kính dâng
Người. Cách nói của Viễn Phương rất hay và xúc động: lòng thương tiếc, kính
yêu Bác Hồ gắn liền với niềm tự hào của nhân dân ta - nhớ Bác và làm theo Di
chúc của Bác.

Tổng hợp: Download.vn

5


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

Khổ cuối, cảm xúc thơ dồn nén, sâu lắng, làm xúc động lòng em. Lời hứa thiêng
liêng của nhà thơ đối với hương hồn Bác trước khi trở lại miền Nam thật vô
cùng chân thành. Câu mở đầu nhà thơ viết: "Con ở miền Nam ra thăm lăng
Bác"... đến đây, anh lại nghẹn ngào nói: "Mai về miền Nam thương trào nước
mắt"... Biết bao lưu luyến, buồn thương! Ra về trong mn dịng lệ "thương trào
nước mắt". Xúc động tột cùng, nhà thơ muốn hóa thân làm "con chim hót", làm
"đóa hoa tỏa hương", làm "cây tre trung hiếu" để được đền ơn đáp nghĩa, để
được mãi mãi sống bên Người. Ba lần nhà thơ nhấc lại hai chữ "muốn làm" như
thế giọng thơ trở nên thiết tha, cảm động. Những câu thơ của Viễn Phương vừa
giàu hình tượng vừa dào dạt biểu cảm, đã khơi gợi trong tâm hồn em bao tình
thương tiếc và biết ơn vơ hạn đối với Bác Hồ kính u. Trong câu thơ của Viễn
Phương tuy có tiếng khóc nhưng khơng làm cho chúng ta bi lụy, yếu mềm, trái
lại, nó đã nâng cánh tâm hồn chúng ta:
Xin nguyện cùng Người vươn tới mãi
Vững như muôn ngọn dải Trường Sơn"
(Bác ơi - Tố Hữu)

Ai cũng cảm thấy phải sống xứng đáng, phải sống đẹp để trở thành"cây tre
trung hiếu"của đất nước quê hương:
Mai về miền Nam, thương trào nước mắt,
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác,
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây,
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.

Tổng hợp: Download.vn

6


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

"Cây tre trung hiếu" là một hình ảnh ẩn dụ đầy sáng tạo, thể hiện đạo lí sáng
ngời của con người Việt Nam tận trung với nước, tận hiếu với dân, đời đời trung
thành với sự nghiệp cách mạng của Bác.
Bác Hồ đã đi xa, nhưng hình ảnh Bác, sự nghiệp cách mạng và cơng đức của
Bác vẫn sống mãi trong tâm hồn dân tộc. Bài thơ của Viễn Phương đã thể hiên
rất hay và chân thành tình cảm của hàng triệu con người Việt Nam đối với lãnh
tụ Hồ Chí Minh.

Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác - Mẫu 4
“Viếng lăng Bác” là tiếng lòng của nhà thơ đối với Bác Hồ kính yêu trong lần ra
Bắc viếng lăng Bác cùng đoàn cán bộ miền Nam năm 1976, khi đất nước thống
nhất. Bài thơ thể hiện niềm xúc động thiêng liêng, thành kính, niềm tự hào, đau
xót của nhà thơ khi lần đầu tiên được viếng Bác. Tình cảm ấy được thể hiện
chân thành và cảm động qua khổ 1 và khổ 4 của bài thơ.
Mở đầu bài thơ, Viễn Phương không giấu nổi niềm xúc động của một người con
đã đi từ một nơi rất xa cả về không gian và thời gian, giờ đây giây phút được trở

về bên Bác, được nhìn ngắm nơi bác yên nghỉ, hồi tưởng về quá khứ xa xăm:
“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng”
Câu thơ mở đầu như một lời thông báo ngắn gọn, lời lẽ giản dị nhưng chứa
đựng trong nó biết bao điều sâu xa. Nhà thơ nói mình ở miền Nam, ở tuyến đầu
của Tổ quốc, ở nơi máu đổ suốt mấy chục năm trời. Như vậy, không đơn giản là
chun đi thăm cơng trình kiến trúc, khơng chỉ chiêm ngưỡng trước di hài một
Tổng hợp: Download.vn

7


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

vĩ nhân mà đó là cây tìm về cội, lá tìm về cành, máu chảy về tim, sông trở về
nguồn.
Chữ “con” ở đầu câu thơ nghe thật thân thiết và cảm động. Trong ngôn từ của
nhân loại khơng có một chữ nào lại xúc động và sâu nặng bằng tiếng “con”.
Cách xưng hô này thật gần gũi, thật thân thiết, ấm áp tình thân thương mà vẫn
rất mực thành kính, thiêng liêng. Đồng thời, cũng diễn tả tâm trạng xúc động
của người con ra thăm cha sau bao nhiêu năm xa cách.
Nhà thơ sử dụng từ “thăm” thay cho từ “viếng” cũng là một dụng ý đặc biệt.
“Viếng” là đến chia buồn với thân nhân người chết. còn “thăm” là gặp gỡ, trò
chuyện với người đang sống. Cách nói giảm, nói tránh đã làm giảm nhẹ nỗi đau
thương mất mát. Lời thơ khẳng định Bác vẫn còn mãi trong trái tim nhân dân
miền Nam,trong lòng dân tộc. Đồng thời gợi sự thân mật, gần gũi: Con về thăm
cha – thăm người thân ruột thịt, thăm chỗ Bác nằm, thăm nơi Bác ở để thỏa lòng
khát khao mong nhớ bấy lâu.

Câu thơ khơng có một dụng cơng nghệ thuật nào nhưng lại vô cùng gợi cảm,
dồn nén biết bao cảm xúc. Cách xưng hô và cách dùng từ của Viễn Phương giúp
cho người đọc cảm nhận được tình cảm xúc động, nhớ thương của một người
con đối với cha. Đó khơng chỉ là tình cảm riêng của nhà thơ mà cịn là tình cảm
chung của dân tộc Việt Nam. Thế hệ này tiếp nối thế hệ khác song tất cả đều có
chung một tình cảm như thế với Bác Hồ kính u.
Hình ảnh hàng tre bát ngát mở ra khơng gian rộng lớn, khống đạt. Hàng tre tiêu
biểu cho mọi miền quê hương đất nước, biểu tượng tâm hồn của Bác luôn rộng
mở trước thiên nhiên, là biểu tượng cho tinh hoa, cho đất nước, cho sức sống
bền bỉ của dân tộc Việt Nam. Thành ngữ “bão táp mưa sa” nhằm chỉ những khó
khăn, gian khổ, những vinh quang và cay đắng mà nhân dân ta đã vượt qua
trong trường kì dựng nước và giữ nước, đặc biệt là trong hai cuộc kháng chiến
chống Pháp và chống Mĩ vừa qua. “Đứng thẳng hàng” là tinh thần đoàn kết đấu
Tổng hợp: Download.vn

8


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

tranh, chiến đấu anh hùng, không bao giờ khuất phục, tất cả vì độc lập tự do của
nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ.
Hàng tre bát ngát ấy như những đội quân danh dự cùng với những loài cây khác
đại diện cho những con người ở mọi miền quê trên đất nước Việt Nam tụ họp về
đây sum vầy với Bác, trò chuyện và bảo vệ giấc ngủ cho Người. Nơi Bác nghỉ
vẫn ln xanh mát bóng tre xanh. Chỉ một khổ thơ ngắn thôi nhưng cũng đủ để
thể hiện những cảm xúc chân thành, thiêng liêng của nhà thơ và cũng là của
nhân dân đối với Bác kính yêu.
Nếu ở khổ thơ đầu, nhà thơ giới thiệu mình là người con miền Nam ra thăm Bác
thì trong khổ thơ cuối, nhà thơ lại đề cập đến sự chia xa Bác. Nghĩ đến ngày mai

về miền Nam,xa Bác, xa Hà Nội, tình cảm của nhà thơ khơng kìm nén, ẩn giấu
trong lịng mà được bộc lộ thể hiện ra ngồi:
“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đố hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này…”
Câu thơ “Mai về miền Nam thương trào nước mắt” như một lời giã biệt. Lời nói
giản dị diễn tả tình cảm sâu lắng. Từ “trào” diễn tả cảm xúc thật mãnh liệt,
luyến tiếc, bịn rịn khơng muốn xa nơi Bác nghỉ. Đó là khơng chỉ là tâm trạng
của tác giả mà cịn là của muôn triệu trái tim khác. Được gần Bác dù chỉ trong
giây phút nhưng không bao giờ ta muốn xa Bác bởi Người ấm áp quá, rộng lớn
quá.
Mặc dù lưu luyến muốn được ở mãi bên Bác nhưng tác giả cũng biết rằng đến
lúc phải trở về miền Nam. Và chỉ có thể gửi tấm lịng mình bằng cách muốn hóa

Tổng hợp: Download.vn

9


Văn mẫu lớp 9: Cảm nhận khổ 1 và 4 bài thơ Viếng lăng Bác

thân, hòa nhập vào những cảnh vật quanh lăng để được luôn ở bên Người trong
thế giới của Người:
“Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đoá hoa toả hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này…”
Điệp ngữ “muốn làm” cùng các hình ảnh đẹp của thiên nhiên“con chim”,”đóa
hoa”,”cây tre” đã thể hiện ước muốn tha thiết, mãnh liệt của tác giả. Nhà thơ ao
ước được hóa thân thành con chim nhỏ cất tiếng hót làm vui lăng Bác, thành

đóa hoa đem sắc hương, điểm tô cho vườn hoa quanh lăng. Đặc biệt là ước
nguyện “Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này” để nhập vào hàng tre bát ngát,
canh giữ giấc ngủ thiên thu của Người.
Hình ảnh cây tre có tính chất tượng trưng một lần nữa nhắc lại khiến bài thơ có
kết cấu đầu cuối tương ứng. Hình ảnh hàng tre quanh lăng Bác được lặp ở câu
thơ cuối như mang thêm nghĩa mới, tạo ấn tượng sâu sắc, làm dòng cảm xúc
được trọn vẹn. “Cây tre trung hiếu” là hình ảnh ẩn dụ thể hiện lịng kính u, sự
trung thành vô hạn với Bác, nguyện mãi mãi đi theo con đường cách mạng mà
Người đã đưa đường chỉ lối. Đó là lời hứa thủy chung của riêng nhà thơ và cũng
là ý nguyện của đồng miền Nam,của mỗi chúng ta nói chung với Bác.
Kết thúc đầu cuối tương ứng khiến bài thơ như một tiếng khóc đau đớn, nghẹn
ngào trước sự ra đi của Bác, là lịng thương nhớ khơng ngi, lịng kính phục vơ
hạn của nhà thơ Viễn Phương và của nhân dân ta đối với Bác Hồ. Khổ 1 và 4
của bài thơ Viếng lăng bác diễn tả thành cơng hình tượng Bác Hồ vĩ đại bằng
những hình ảnh đẹp, nhịp điệu tha thiết, cảm xúc nồng nàn chân thực. Âm
hưởng của bài thơ ngân vang mãi trong lòng người đọc.

Tổng hợp: Download.vn

10