Bài 11 quá trình dịch

•

Chương 5

{ Q TRÌNH DỊCH

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929




MỤC TIÊU


1. Trình bày được định nghĩa và các yếu
tố của q trình dịch.



2. Giải thích được vai trị của nguồn
truyền nhiễm.



3. Giải thích được ảnh hưởng của các
yếu tố tự nhiên và xã hội tới quá trình
dịch.



4. Trình bày được cơ chế truyền nhiễm

và phân loại bệnh truyền nhiễm.

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929




1. TÌNH HÌNH





Bệnh bại liệt: loại trừ năm 2000
Bệnh uốn ván sơ sinh: loại trừ
Bệnh ho gà:<3/100.000 (1995)
Bệnh bạch hầu:
<0,4/100.000 (1994)



Bệnh dịch hạch



Bệnh sốt xuất huyết dengue

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929

2. ĐỊNH NGHĨA

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929








Là một dãy những ổ dịch liên quan
tới nhau, ổ dịch này phát sinh ra từ ổ
dịch khác với mối liên quan được quyết
định bởi điều kiện môi trường sống
của lồi người.
Q trình dịch của các bệnh khác
nhau thì mang những nét đặc trưng
khác nhau.

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929




Phụ thuộc?
Phát hiện?
Phịng bệnh?

Tiếp thu?

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929

Điều trị




3. CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN

truyề
n
nhiễm

- Người
- Độn
g
vật

• Đường

3

• Nguồn

2

1

3.1. Ba yếu tố trực
tiếp

truyề
n
nhiễm

Khơng
khí,
máu,
….

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929

• Khối
cảm
thụ

Trẻ em,
người
già…




trực tiếp
3. CÁC 3.1.
YẾU Ba
TỐ yếu

LIÊNtốQUAN
3.1.1. Nguồn truyền nhiễm
a.

Định nghĩa:

Là cơ thể sống của người hoặc động
vật để cho vi sinh vật gây bệnh tồn tại
và phát triển lâu dài, dù có biểu hiện
bệnh hoặc khơng có biểu hiện bệnh.

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929




Sơ đồ
Chuỗi lan truyền của một bệnh
truyền nhiễm, các mắt xích cơ
bản

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929




NGUỒN TRUYỀN
NHIỄM

YẾU TỐ TRUYỀN

NHIỄM
CỬA
RA

- Người bệnh
- Người lành
mang
mầm bệnh
- Động vật

KHỐI CẢM
THỤ
CỬA
VÀO

-

Tiếp xúc
Nước bọt
Đồ dùng
Nước…

- Máu
- Da, niêm
mạc
- Hô hấp
- Tiêu hóa

- Người
lành (tình

trạng sk, dinh
dưỡng, miễn
dịch…)
- Máu
- Da, niêm
mạc
- Hơ hấp
- Tiêu hóa

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929




trực
3. CÁC 3.1.
YẾU Ba
TỐ yếu
LIÊNtốQUAN
tiếp

b. Nguồn truyền nhiễm là người
-

Người bệnh

-

Nguời lành mang mầm bệnh

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929




*Người bệnh
•

Thời kỳ ủ bệnh

•

Thời kỳ phát
bệnh

•

Thời kỳ lui bệnh

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929




•

Người lành mang mầm bệnh

-

Ít quan trọng về mặt dịch tễ học.

-

Mang mầm bệnh khơng lâu dài.

-

Khó phát hiện bệnh, là nguồn lây
lan bệnh.

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929




trực tiếp
3. CÁC 3.1.
YẾU Ba
TỐ yếu
LIÊNtốQUAN
c. Nguồn truyền nhiễm là động vật
- Những động vật trở thành nguồn
truyền nhiễm cho người cần có điều
kiện:
+ Về đặc điểm sinh vật học: động
vật là loài tiếp xúc trực tiếp với con
người.
+ Trong cuộc sống hàng ngày, con
người có tiếp xúc với động vật.

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929




Muỗ
i
Chim
Chim
Muỗ
i

Người
Muỗ
i

Lợn

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929

Muỗ
i

Lợn

Muỗ
i

3.1.2. Đường truyền nhiễm
Yếu tố
truyền nhiễm

Phương thức
truyền
nhiễm

Đường
truyền nhiễm

+
đất, nước,
Đường
khơng khí,
máu
+
Trực
tiếp
thực phẩm,
+
muỗi…
+ Gián tiếp
Đường da
và niêm
mạc
+
Đường
hóa

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929tiêu



3.1.3. Khối cảm nhiễm
a.

Tính cảm nhiễm

- Tính cảm nhiễm cá thể:
-Tính cảm nhiễm tập thể: mọi người đều
cảm nhiễm (bệnh sởi, cúm…).

Gv. Hồng Thị Phương Trang Trường Đại học Cơng nghệ Đồng Nai 01278792929




b. Tính miễn dịch
- Miễn dịch tự nhiên
-

Miễn dịch chủ động

-

Miễn dịch di truyền

-

Miễn dịch nhân tạo thụ động

-

Miễn dịch nhân tạo chủ
động

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929




3.2. Hai yếu tố gián tiếp

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929




BÀI TẬP
Câu hỏi:
Phân tích q trình dịch của
bệnh dại?
- Nguồn truyền
- Đường truyền
- Khối cảm thụ

Gv. Hoàng Thị Phương Trang Trường Đại học Công nghệ Đồng Nai 01278792929