Bài 39. Quá trình hình thành các đặc điểm thích nghi ( soạn thi GVG 2009)

Hoàng Thị Châu - Trường THPT Nam Đàn II
Hoàng Thị Châu - Trường THPT Nam Đàn II



•
Cấu trúc bài :
Cấu trúc bài :


•
I. Giải thích sự hình thành đặc điểm thích nghi
I. Giải thích sự hình thành đặc điểm thích nghi
•
II. Hiện tượng đa hình cân bằng di truyền
II. Hiện tượng đa hình cân bằng di truyền
•
III. Sự hợp lý tương đối của các đặc điểm thích nghi
III. Sự hợp lý tương đối của các đặc điểm thích nghi
Hãy quan sát các đặc điểm
thích nghi sau và cho biết
đặc điểm thích nghi là gì ?

Một vài hình ảnh về thích nghi
Cây nắp ấmCây nong tằmSâu đầu rắn
Màu sắc báo
hiệu ở ong
Tắc kè hoa
Bọ lá

Đặc điểm thích nghi là những đặc

Đặc điểm thích nghi là những đặc
điểm chính giúp sinh vật
điểm chính giúp sinh vật
sống sót
sống sót
và
và
sinh sản tốt hơn
sinh sản tốt hơn

Lamác và Đácuyn giải thích
sự hình thành đặc điểm
thích nghi như thế nào ?

Quan điểm của
Lamac về quá trình
hình thành đặc
điểm thích nghi
Quan điểm của
Đacuyn về quá
trình hình thành
đặc điểm thích nghi
-
Theo Lamác: ngoại cảnh thay đổi chậm chạp nên sinh vật có
khả năng thích nghi kịp thời và trong lịch sử không có loài
nào bị đào thải.
-
Theo Đacuyn: thích nghi là kết quả của quá trình chọn lọc
các biến dị , qua đó đào thải các cá thể kém thích nghi , giữ lại
các cá thể thích nghi nhất với môi trường.

Chia lớp thành 4 nhóm:
Chia lớp thành 4 nhóm:
•
Nhóm I: Nghiên cứu mục I.1 SGK và hoàn thành phiếu
Nhóm I: Nghiên cứu mục I.1 SGK và hoàn thành phiếu
học tập số 1.
học tập số 1.
•
Nhóm II: Nghiên cứu mục II.2 SGK và hoàn thành phiếu
Nhóm II: Nghiên cứu mục II.2 SGK và hoàn thành phiếu
học tập số 2.
học tập số 2.
•
Nhóm III: Bằng kiến thức thực tế giải thích tại sao sâu
Nhóm III: Bằng kiến thức thực tế giải thích tại sao sâu
ăn lá thường có màu xanh bằng cách hoàn thành phiếu
ăn lá thường có màu xanh bằng cách hoàn thành phiếu
học tập số 3.
học tập số 3.
•
Nhóm IV: Bằng kiến thức thực tế giải thích sự hình
Nhóm IV: Bằng kiến thức thực tế giải thích sự hình
thành màu sắc ở loài bọ ngựa bằng cách hoàn thành
thành màu sắc ở loài bọ ngựa bằng cách hoàn thành
phiếu học tập số 4.
phiếu học tập số 4.
* Yêu cầu : Mỗi nhóm làm việc trong thời gian 5 phút
* Yêu cầu : Mỗi nhóm làm việc trong thời gian 5 phút

Nhóm I: Nghiên cứu
Nhóm I: Nghiên cứu
mục I.1 SGK và hoàn
mục I.1 SGK và hoàn
thành phiếu học tập số
thành phiếu học tập số
1.
1.

Phiếu học tập số 1
Phiếu học tập số 1
Màu sắc
Màu sắc
bướm
bướm
sâu đo
sâu đo
bạch
bạch
dương
dương
Trắng đốm ( màu
sắc đặc trưng)
Đen ( xuất hiện khi
vùng CN phát triển)
Màu sắc
Màu sắc
bướm
bướm
sâu đo

sâu đo
bạch
bạch
dương
dương
Trắng đốm ( màu
sắc đặc trưng)
Đen ( xuất hiện khi
vùng CN phát triển)
?5
?1
?2
?3
?4
Môi trường không
có bụi than
Môi trường có bụi
than
Bị chim
tiêu diệt
Sống sót nhiều
và con cháu
ngày càng đông
Màu sắc
Màu sắc
bướm
bướm
sâu đo
sâu đo
bạch

bạch
dương
dương
Trắng đốm ( màu
sắc đặc trưng)
Đen ( xuất hiện khi
vùng CN phát triển)

Nhóm II: Nghiên cứu
Nhóm II: Nghiên cứu
mục I.2 SGK và hoàn
mục I.2 SGK và hoàn
thành phiếu học tập số
thành phiếu học tập số
2.
2.
Aa BB CC DD
AA Bb CC DD
AA BB CC DD
AA bbCC DD
AA BB Cc DD
aa BB CC Dd
A B C D
a b c d
Chưa có
D.D.T.
Có
D.D.T
-ĐB
mới...

-Giao
phối
CLTN
CLTN
Aa BB CC DD
AA Bb CC DD
AA BB CC DD
AA bbCC DD
AA BB Cc DD
aa BB CC Dd
Chưa có
D.D.T.
Có
D.D.T
-ĐB
mới...

-Giao
phối
CLTN
aa Bb cc dd
aa bb Cc DD
aa bb cc dd
D.D.T.
lâu dài
1-Khi chưa có DDT, trong QT đã xuất hiện …………………………
2-Khi có DDT, các ĐB kháng thuốc ……………………… xuất hiện
3- …………… phát tán các ĐB trên và tạo ra nhiều tổ hợp gen kháng thuốc
4- …………... làm giảm tần số các alen không kháng thuốc và tăng dần TS các

alen kháng thuốc
5- Dùng DDT lâu dài, QT sâu chỉ còn lại các kiểu gen …………… làm thuốc trở
nên ……….
Gợi ý : Các alen a,b,c,d là các
alen đột biến – kháng DDT
A B C D
a b c d
CLTN
Aa BB CC DD
AA Bb CC DD
AA BB CC DD
AA bbCC DD
AA BB Cc DD
aa BB CC Dd
Chưa có
D.D.T.
Có
D.D.T
-ĐB
mới...

-Giao
phối
CLTN