Giới thiệu phần mềm Luxicon

Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU PHẦN MỀM LUXICON
Luxicon là phần mềm tính toán chiếu sáng của hãng Cooper Lighting (Mỹ),
cho
phép tính
toán thiết kế chiếu sáng trong nhà và chiếu sáng ngoài
trời
Một trong những ưu điểm của phần mềm là đưa ra nhiều phương pháp lựa
chọn
bộ đèn,
không chỉ các bộ đèn của hãng Cooper mà có thể nhập các bộ đèn của
các
hãng khác.
Luxicon còn đưa ra các thông số kỹ thuật ánh sáng, giúp ta thực hiện
nhanh
chóng các quá
trình tính toán hoặc cho phép ta sữa đổi các thông số đó. Cho phép
ta
nhập và xuất các
file bản vẽ *.DXF hoặc *.DWG. Tính toán chiếu sáng trong
những
không gian đặc biệt
(trần nghiêng, tường nghiêng, có đồ vật, vật dụng trong
phòng)
trong điều kiện có và
không có ánh sáng tự
nhiên.
Một ưu điểm khác là Luxicon còn đưa ra một chương trình Wizard rất dễ
dàng
sử dụng để
tính toán chiếu sáng các đối tượng như: mặt tiền nhà (Facade), bảng

hiệu
(Sign), đường phố
(Roadway), chiếu sáng sự cố (Emergency Lighting) và chiếu
sáng
trong nhà (Interior
Layouts).
Luxicon còn cho phép ta lập các bảng báo cáo, tổng kết các kết quả dưới
dạng
số, đồ thị,
hình vẽ… và còn có thể chuyển các kết quả sang các phần mềm
khác
Nói tóm lại, đây là một chương trình tính toán chiếu sáng tương đối hiện đại,
nó
giúp ta thiết
kế chiếu sáng một cách nhanh chóng và đưa ra một hệ thống chiếu
sáng
đạt yêu cầu về số
lượng cũng như chất lượng chiếu
sáng
1.1 CÀI ĐẶT PHẦN MỀM
LUXICON
Luxicon được cài đặt từ một đĩa CD và chạy tốt trên hệ điều hành Windows 95 trở lên.
Trong lần sử dụng đầu tiên, tại màn hình khởi động (Start Up) phần Default Selection
Method cần thay đổi phương pháp lựa chọn mặc định. Sự lựa chọn phương pháp Branch
Name có thể làm cho chương trình bị lỗi, ta có thể chọn bất kỳ bốn phương pháp còn lại
Để xem được catalog của Luxicon ta phải cài đặt Adobe Acrobat 5.0 trở lên hoặc Acrobat
Exchange
Do chúng ta làm việc ở hệ đơn vị “metre”, nên sau khi cài phần mềm vào máy tính, ta vào
File chọn Configuration. Tại phần Program/Program Settings chọn Metric (hệ đơn vị metre)
và chỉ cần làm một lần là được.

1.2 MÀN HÌNH KHỞI ĐỘNG
LUXICON
Để đến màn hình khởi động Luxicon, ta chọn: Start/Programs/Luxicon/Luxicon2.
Màn hình khởi động gồm 3 phần:
Trang 1
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Main Program: Chương trình chính cho phép ta mở một dự án mới (New Project) hoặc
một dự án có trước (Existing Project) hoặc chuyển đến chương trình hướng dẫn sử dụng
(Luxicon Tutorial).
- Available Wizard: Từ đây ta có thể đến một trong năm chương trình thiết kế chiếu sáng
(CS) nhanh của Luxicon Wizard (CS trong nhà, CS mặt tiền, CS đường phố, CS bảng quảng
cáo, CS sự cố)
- Luminaire Selection: Cho phép ta mở catalog điện tử Luxicon và đặt phương pháp chọn
bộ đèn mặc định (Default Selection Method)
- Để bỏ màn hình khởi động khi mở chương trình ta bỏ dấu “√” tại Display this screen on
startup trên màn hình khởi động Cooper hay vào phần File/Configuration.
Hình 1.1: Màn hình khởi
động
1.3 MÀN HÌNH LÀM VIỆC
CHÍNH
Màn hình chính có bốn phần: Main Menu, hai thanh công cụ, vùng làm việc
và
thanh trạng
thái (Status
Bar)
Hình 1.2: Màn hình
chính
Trang 2
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
1- Main

Menu
File: Tại đây có thể tạo dự án mới, mở một dự án đã có, liên kết với dự án
khác,
lưu tin, soạn
thảo trang cài đặt, soạn thảo thông tin dự án, nhập và xuất các file
CAD
và khai đặt các giá
trị mặc
định.
View: Cho phép hiển thị các bảng màu, vùng làm việc CAD, các chức
năng
Zoom, các lớp,
truy bắt các bộ đèn, bảng liệt kê bộ đèn, Catalog điện tử và thiết
lập
chức năng hiện hành
cho chức năng chiếu sáng trong nhà hoặc ngoài
trời.
Add: Cho phép tạo ra một sàn, phòng, bộ đèn, cột đèn, đồ vật, cửa sổ, lối đi
và
tạo lưới
tính toán cho dự
án.
Draw: Cho phép ta vẽ các đoạn thẳng, góc, hình chữ nhật, đường tròn,
cung
tròn…và viết đề
mục trên màn hình làm
việc.
Assit: Sử dụng phần Wizard để thiết kế nhanh các đối tượng (trong nhà,
bảng
hiệu, sự cố,

lối đi, mặt tiền), tạo các loại lưới, chọn hoặc tắt các nhóm tính
toán.
Modify: Sửa các thông số bằng cách sử dụng lệnh biên tập (ID/Edit), copy,
xóa,
tạo mảng,
tạo ảnh, xoay, phân bố và lập
nhóm.
Calculate: tiến hành tính toán thiết kế chiếu sáng và tính toán kinh
tế.
Output: Các kết quả được đưa ra dưới dạng một bảng tóm tắt nhanh, tóm tắt
dự
án, bảng liệt
kê các bộ đèn, các kết quả tính toán, ảnh toàn bộ căn phòng, bản báo
cáo
dự án và công cụ
quản lý bản
in.
Window: Cho phép ta chọn bản CAD hiện có từ những bản CAD được mở
và
sắp xếp
những cửa sổ của bản CAD được hiển
thị.
Help: Cung cấp sự giúp đỡ trực tuyến và công cụ tự hướng dẫn
(tutorial)
2- Thanh công cụ
(Toolbar)
Tại đây gồm có hai thanh công cụ. Khi ta nhấp chuột vào các nút trên
thanh
công cụ, tên
công cụ tương ứng sẽ hiển thị bên

dưới
Primary
Toolbar
New Project Mở dự án mới
Open Existing Project Mở dự án đã có
Trang 3
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Save Project Lưu một dự án
Print Current CAD View In màn hình CAD hiện hành
Access Luxicon Wizards Sử dụng Luxicon Wizards
Undo Hủy lệnh CAD vừa thực hiện
Add Floor Thêm một sàn hoặc kéo xuống chọn một sàn đã
có
Add Room Thêm một phòng hoặc kéo xuống chọn một
phòng đã có
Interior Mode Toggle Đặt chế độ chiếu sáng trong nhà
Exterior Mode Toggle Đặt chế độ chiếu sáng ngoài trời
Help Công cụ giúp đỡ
Secondary
Toolbar
Add Luminaire to Shedule Thêm bộ đèn vào bảng liệt kê
Create a New Pole Tạo một cột đèn
Create a New Rack Tạo cột đèn gồm nhiều dàn đèn
Trang 4
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Add Aiming Point Tạo thêm điểm phân bố
Luminaire Editor Biên tập bộ đèn
Luminaire Palette Các bộ đèn dùng trong dự án
Electronic Catalog Catalog điện tử
Add Object Thêm đồ vật

Add Insert Thêm vật chèn
Add Window Thêm cửa sổ
Add Roadway Tạo măt bằng CS đường phố
Add Calc Grid Thêm lưới tính toán
Toolbox Hộp công cụ
Quick Calculations Tính toán nhanh
Detailed Calculations Tính toán chi tiết
Economics Calculations Tính toán kinh tế
Access the CAD Layering Xử lý các đặc tính lớp của vùng CAD
Plan View Vùng làm việc
East View Hướng Đông
Trang 5
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
West View Hướng Tây
North View Hướng Bắc
South View Hướng Nam
Reflected Ceiling View Mặt trần phản xạ
Isometric View Tầm nhìn không gian
Perspective View Tầm nhìn phối cảnh xa gần
3- Vùng làm việc (Plan
View)
Màn hình CAD được biểu thị tại đây và ta sẽ tiến hành phân bố các bộ đèn,
các
đồ vật…
Ngoài ra tất cả các màn hình khác cũng được thể hiện tại đây khi các
thông
tin được chỉ
ra
4- Thanh trạng thái (Status
Bar)

Ký hiệu các lưới:
S – Snap Grid: lưới dùng nền để xác định một vị trí bất kỳ
C – Ceing Grid: lưới trần dùng để phân bố các đèn ở khoảng cách cách đều nhau, mỗi bộ
đèn được đặt trong một ô lưới
O – Ortho Grid: chế độ lưới vuông góc
Trang 6
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
CHƯƠNG 2: TẠO MẶT BẰNG
2.1 XÁC ĐỊNH CÁC KÍCH THƯỚC MẶT BẰNG CHIẾU
SÁNG
1- Tạo mặt bằng đối với chiếu sáng trong
nhà
Một tòa nhà có thể có hình dạng bất kỳ, nhiều tầng và trên một tầng có
nhiều phòng
Click
lên nút Interior trên Toolbar hoặc chọn View/Interior từ Main
Menu
a) Tạo một tầng
(sàn)
- Chọn Add a Floor trên Toolbar hoặc Add/Floor từ Main
Menu
- Màn hình New Floor Definition hiển
thị
- Tại đây ta nhập tên, kích thước, vị trí, độ cao của tầng hoặc ta có thể
click phòng
Click
lên nút Interior trên Toolbar hoặc chọn View/Interior từ Main
Menu
a) Tạo một tầng
(sàn)

- Chọn Add a Floor trên Toolbar hoặc Add/Floor từ Main
Menu
- Màn hình New Floor Definition hiển
thị
- Tại đây ta nhập tên, kích thước, vị trí, độ cao của tầng hoặc ta có thể
click
Draw để vẽ
sàn nhà có hình dạng bất
kỳ
Hình 3.1 Màn hình tạo kích thước
tầng
Để vẽ một sàn đã có và làm việc trên đó, click ID/Edit từ Toolbox hoặc
chọn
Modify/ID/Edit trên Main Menu, hoặc click chuột phải vào sàn và chọn
ID/Edit
Muốn vẽ lại sàn, chọn ID/Edit, màn hình New Floor Definition hiển thị,
click
Redraw để
vẽ lại
sàn.
Muốn làm việc trên một sàn đã có, click Floor trên thanh công cụ, kéo
xuống
và chọn sàn cần làm
việc
Trang 7
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
b) Xác định kích thước một căn
phòng
Một phòng được mặc định là hình chữ nhật và được đặt trên sàn làm
việc

- Chọn Add Room trên Toolbar hoặc Add/Room từ Main
Menu
- Màn hình New Room Definition hiển
thị
- Đưa các thông số căn phòng như: Tên, chiều dài, rộng, cao (Size), vị trí
(Local
Origin), hệ
số phản xạ trần, tường, sàn (Reflectances), chiều cao bề mặt làm
việc
(Work Plane
Height)
- Đối với lưới trần (Ceiling Grid): Xác định kích thước ô lưới (Size), vị trí
ô
lưới
(Origin) hoặc chấp nhận như mặc định. Click Display Grid in CAD Views để
hiển
thị lưới
trần trong màn hình làm việc (Plan View) để quan sát cách bố trí các bộ
đèn
trong
phòng
- Xác định chiều cao chữ thể hiện trên mặt bằng tại Luminaire Text
Height
Nếu muốn sửa đổi các thông số của căn phòng đã có sẵn, click lên hình vẽ
căn
phòng trên
màn hình làm việc, rồi bấm chuột phải chọn nút
ID/Edit
Nếu muốn vẽ căn phòng ta có thể chọn nút Draw (chức năng này thường
sử

dụng khi ta
vẽ lại mặt bằng từ file Auto CAD đã nhập
sẵn)
Hình 3.2: Màn hình xác định kích thước căn
phòng
c) Tạo trần nghiêng
- Chọn Create Sloped Ceiling tại màn hình Room Definition. Màn hình Sloped Ceiling
Constructor xuất hiện
- Chọn hướng của đỉnh nhà (Peak Direction)
- Loại mái nhà (Ceiling Type)
- Đưa các kích thước X hoặc Y (tùy thuộc vào loại Peak Direction) và chiều cao Z của mái
nhà
- Đưa giá trị bước tính (steps) đối với mỗi mái nhà. Click OK
Trang 8
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Hình 3.3 Hình dạng và kích thước mái
nhà
Hình 3.4 Hình chiếu đứng của căn phòng với số mái là
2
và số
bước tính toán là 3 đối với mỗi
mái
d) Tạo tường nghiêng
- Chọn Create Sloped Wall tại màn hình Room Definition
- Đưa tọa độ (X,Y) của các điểm đầu và cuối của tường
- Đưa chiều cao tường và số bước tính toán đối với mỗi phần tường. Click OK
Khi muốn bỏ trần nghiêng hoặc tường nghiêng ta chỉ việc chọn phần muốn bỏ, bấm chuột
phải chọn ID/Edit, màn hình Edit Room Definition xuất hiện. Click Remove Sloped Ceiling
hoặc Remove Sloped Wall
Khi muốn chuyển đổi giữa các phòng ta click lên nút Room và chọn trong danh

sách
2- Tạo mặt bằng đối với chiếu sáng ngoài trời
Đối với chiếu sáng ngoài trời, chỉ tính thành phần quang thông trực tiếp, nên thời gian tính
toán sẽ nhanh hơn chiếu sáng trong nhà
- Click Exterior trên thanh công cụ, hoặc chọn View/Exterior trên Main Menu
- Màn hình New Site Definition hiển thị
- Đưa kích thước và vị trí mặt bằng vào các ô tương ứng
- Nhập vào chiều cao chữ (Luminaire Text Height) hoặc để mặc định
Trang 9
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Hình 3.5 Màn hình xác định kích thước mặt
bằng
3- Tạo mặt bằng đối với chiếu sáng đường phố
- Chọn Add/Roadway từ Main Menu hoặc chọn Add Roadway trên Toolbar. Màn hình
Roadway Properties xuất hiện
Hình 3.6 Màn hình xác định kích thước mặt
đường
- Chọn loại đường Road Type: một chiều (Single) hoặc hai chiều (Divided)
- Đưa các thông số của con đường: rộng (Width), dài (Length), số làn xe (No. of Lanes), bề
rộng dải phân cách (Median Width) nếu có, hướng (Rotation), vị trí của con đường (Road
Origin), loại vỉa hè (Pavement Type)
- Chọn lưới tính toán: đưa các thông số vào phần Grip For Northbound Lanes hoặc ta chọn
các thông số mặc định bằng cách chọn Set RP-8 Defaults. Theo RP-8 độ chói trên mặt
đường và độ chói gây bởi các nguồn chói lóa khác (roadway luminance, veiling luminance)
được tính trên các vạch song song với lề đường và ¼ bề rộng làn đường
Trang 10
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Đưa giá trị vào hộp thoại Windshield cutoff (Windshield cutoff Height: góc nhìn của
người quan sát tạo bởi đường nằm ngang với tấm kính chắn gió). Chiều cao mắt người quan
sát được mặc định 4.75’

- Nếu mặt đường có dải phân cách, ta có thể chọn Copy Grid to Other Side of Median nếu
muốn
- Chọn Edit Display Settings nếu muốn thay đổi màu sắc và số đường cong (đẳng rọi hay
độ chói) trên mặt đường
Để thay đổi thông số mặt đường:
- Click lên con đường, bấm nút chuột phải chọn ID/Edit
- Thay đổi các thông số cần thiết
3.2 NHẬP MẶT BẰNG TỪ CÁC CHƯƠNG TRÌNH KHÁC
Ta có thể nhập các mặt bằng được tạo thành từ khác có phần mở rộng .DXF (Data
Exchange Format) hoặc .DWG (Auto CAD Drawing)
1- Nhập file có phần mở rộng .DXF
- Chọn File/Import from DXF/DWG từ Main Menu
- Trong danh sách chọn file (*.DXF) hoặc file (*.DWG)
- Chọn đường dẫn và chọn file CAD cần nhập từ Look in
- Click Open. Bản vẽ sẽ hiện ra trên màn hình
Chú ý: Cần chuyển file *.DWG thành file *.DXF trong chương trình Auto CAD trước khi
nhập vào Luxicon
2- Sửa đổi các thông số tại màn hình .DXF import
a) Chọn các đường nét vẽ trên màn hình
Tất cả các đường nét trong file .DXF được thể hiện trong Select Layers to import. Ta có thể
thêm vào hoặc bỏ bớt đi bằng cách:
- Chọn đường nét trong phần Select Layers to import. Ta có thể chọn vài đường nét bằng
cách giữ nút Ctrl và chọn các đường nét cần thiết. Hoặc nếu chọn cả một nhóm đường nét
thì chọn đường đầu tiên, giữ nút Shift rồi chọn đường cuối cùng
- Click nút Highlight
- Click nút Add hoặc Remove
b) Tạo phần Luxicon Layers Settings
Trang 11
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Để các file CAD có thể nhập được vào Luxicon cần phải duy trì hệ thống lớp (Preserve

DXF Layers) ở file CAD hoặc nhập nó trên một lớp có trong Luxicon (Use Luxicon Layer).
Chúng ta có thể mở hoặc tắt các lớp DXF trong Luxicon sau khi bản vẽ đã được nhập
c) Nhập các file .DXF và .DWG lên mặt bằng
Ta có thể nhập các file CAD vào Room, floor hoặc site hiện có hoặc mới. File DXF chỉ có
thể vô site khi đang ở hệ chiếu sáng ngoài trời hoặc vào Floor, Room khi đang ở hệ chiếu
sáng trong nhà
- Click vào hộp thoại Add to chọn mặt bằng thích ứng.
- Nếu muốn thay đổi góc tọa độ DXF thì nhập các số vào các ô X,Y
- Chọn tỷ lệ (scale): nếu giữ nguyên như bản gốc thì hệ số tỷ lệ 1:1. Nếu hệ số tỷ lệ bằng
0,25 thì bản vẽ mới sẽ có tỷ lệ 1:4 so với bản vẽ gốc
- Ngoài ra ta có thể xoay bản vẽ
d) Tại phần Auto CAD
- Version: phần này được Luxicon mặc định
- Units: tùy chọn hệ đơn vị (Scientific, Decimal, Architectural…)
e) Cắt xén trong bản vẽ có file .DXF
- Click các nút Zoom
- Chọn Clip DXF
- Khoanh vùng lựa chọn. Luxicon sẽ cắt bỏ những vùng ngoài vùng lựa chọn
f) Cách sử dụng Digitizer (bộ số hóa)
Luxicon cho phép tăng hay giảm kích cỡ bản đồ, các đồ vật, các bộ đèn… Chúng ta chỉ
việc chọn hai điểm trên hình vẽ và tạo kích cỡ (calibrate)
 Tạo kích cỡ hình vẽ (calibrate)
- Tạo Room, floor hoặc site lơn hơn phạm vi bản vẽ
- Chọn Assist/Digitizer từ Main Menu
- Click tọa độ điểm thứ nhất trên hình vẽ, thường là điểm phía dưới bên trái, click tọa độ
điểm thứ hai, thường là điểm phía trên bên phải
 Trở lại kích cỡ ban đầu (Recalibrate):
- Lựa chọn vùng muốn thay đổi kích cỡ
- Bấm chuột phải, chọn ID/Edit
- Click Recalibrate

Trang 12
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Lặp lại các bước như phần calibrate
3.3 XUẤT FILE CAD THÀNH FILE *.DXF
Màn hình CAD (Plan View) có thể được xuất thành một file *.DXF hoặc *.DWG
(AutoCAD) để dùng cho những chương trình khác
- Chọn File/Export to .DWG từ Main Menu. Màn hình DXF/DWG Export hiển thị
- Chọn đường dẫn sẽ chứa file CAD được xuất
- Click vào hộp File Name và nhập một tên mới từ bàn phím hoặc có thể sử dụng tên cũ
- Click Save. Màn hình DXF Export hiển thị
- Click OK. Màn hình CAD được xuất thành file .DXF/.DWG
3.4 CHỌN ĐỘ RỌI VÀ MẬT ĐỘ CÔNG SUẤT
1- Chọn độ rọi trung bình
Có hai cách thức chọn độ rọi:
 Chọn độ rọi theo yêu cầu người sử dụng bằng cách nhập giá trị độ rọi ngang trung bình
cần đạt vào hộp thoại Target Avg. Horiz. Illum tại màn hình New Room Definition
Hình 3.6 Chọn độ rọi theo tiêu chuẩn
Mỹ
 Hoặc chọn độ rọi theo tiêu chuẩn IES:
- Tại màn hình New Room Definition chọn nút IES Selection. Màn hình IES
Selection Procedure hiển thị
- Chọn loại công việc theo danh sách
- Chúng ta có thể thay đổi lứa tuổi người làm việc, hệ số phản xạ trên bề mặt làm việc và
độ chính xác công việc
- Click OK
Trang 13
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
2- Mật độ công suất (Target Unit Power Density-UPD)
Mật độ công suất là giá trị công suất trên một đơn vị diện tích. Giá trị này được Luxicon
mặc định, ta có thể thay đổi bằng cách nhập vào hộp thoại Target Power Density tại màn

hình New Room Definition. Tuy nhiên trong quá trình tính toán mật độ công suất thực sẽ
được hiển thị trên thanh trạng thái, do đó ta không cần nhập thông số này
3.5 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH TOÁN CHIẾU SÁNG
Các đồ vật được thêm vào trong vùng không gian trong nhà lẫn ngoài trời đều gây ảnh
hưởng đến các giá trị tính toán ở vùng không gian đó
Đối với ngoài trời, đó có thể là tòa nhà bên cạnh che ánh sáng trực tiếp rơi lên vùng tính
toán hay căn phòng có cửa sổ trên tường, trên mái nhà. Trong một dự án giới hạn 20 đồ vật
ngoài trời. Đối với không gian bên trong, các đồ vật có thể là các đặc điểm kiến trúc hoặc
đồ đạc như bàn, ghế, các bức vách ngăn…
Luxicon cung cấp một thư viện các đồ vật để lựa chọn. Khi đã có sẵn các vật, ta có thể
copy, tạo ảnh hoặc tạo nhóm một cách nhanh chóng. Việc thêm các đồ vật vào dự án sẽ làm
tăng thời gian tính toán. Do đó chỉ nên thêm những vật có ảnh hưởng lớn đến các giá trị
tính toán như các tường phía trong và các khu vực phân chia
1- Tạo các đồ vật (Object)
- Chọn Add Object trên Toolbar hoặc Add/Object từ Main Menu
- Chọn đồ vật mà mình muốn
- Màn hình Object Properties hiển thị
- Đưa các thông số của đồ vật (tên, kích thước, vị trí, hệ số phản xạ, hướng…) hoặc chấp
nhận như mặc định
- Đánh dấu “√” vào hộp thoại Exclude from Calculations để loại bỏ ảnh hưởng của đồ vật
lên các tính toán ánh sáng
Để chọn lại các đặc tính của vật, ta click chuột trái vào vật, sau đó click chuột phải chọn
ID/Edit từ Menu, hoặc chọn ID từ Toolbar hoặc Modify/ID/Edit từ Main Menu
Ta cũng có thể di chuyển (Move), sao chép (Copy), xóa (Delete), tạo mảng (Array), tạo ảnh
(Mirror). Muốn bỏ qua ảnh hưởng của vật đến các kết quả tính toán ta click Disable, lúc đó
vật sẽ có bóng mờ, ngược lại ta có thể chọn Enable
Khi chúng ta đang ở phần chiếu sáng ngoài trời và muốn đặt các đồ vật có liên quan đến
căn phòng thì ta có thể chọn ở một tầng nào đó và <all+contents> dưới Room. Các cửa sổ
trên tường và cửa sổ trên mái nhà (skylights) sẽ xuất hiện trong phòng
Trang 14

Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Hình 3.7 Các hình dạng đồ
vật
2- Bố trí các vật chèn
(Inserts)
Chúng ta có thể phân bố các đồ vật trên tường, sàn, trần. Các đồ vật có thể
là
cửa ra vào, bức
tranh, tấm thảm và bảng
đen…
- Chọn Add Insert trên Toolbar hoặc Add/Insert từ Main
Menu
- Đưa các thông số của đồ vật (giống như phần Add
Object)
3- Bố trí cửa sổ
(Window)
Ta có thể bố trí các của sổ trên tường hoặc trên trần bằng
cách:
Hình 3.8 Các thông số của cửa
sổ
- Chọn Add Window từ Toolbar hoặc Add/Window từ Main Menu
- Màn hình Window Properties hiển thị
- Nhập tên, kích thước, vị trí của cửa sổ
- Nhập giá trị hệ số phản xạ (Reflectance), hệ số truyền nhiệt (Transmittance)
Trang 15
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Chọn bề mặt phân bố của sổ (Select Room Surface) Để tạo một dãy các cửa sổ ta thực hiện như sau:
- Click chuột trái vào cửa sổ
- Click chuột phải, chọn Array…/Rectangular từ Menu
- Màn hình Array Definition hiển thị

- Chọn số lượng cửa sổ (# of columns) và khoảng cách giữa chúng (Col spacing)
Hình 3.9 Màn hình phân bố các đồ
vật
Trang 16
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
CHƯƠNG 4: LỰA CHỌN BỘ
ĐÈN
4.1 CÁC PHƯƠNG PHÁP LỰA CHỌN BỘ
ĐÈN
Luxicon cho phép chúng ta có thể sử dụng một trong nhiều phương pháp để
lựa
chọn bộ
đèn. Đó là các phương
pháp:
- Cooper Database (cơ sở dữ liệu
Cooper)
- Cooper Hit List (danh sách
Cooper)
- Catalog Number (mã số
catalog)
- Brand Name (tên sản
phẩm)
- Trade Name (tên thương
nghiệp)
- IES file (nhập từ bên
ngoài)
Ngoài ra còn có phương pháp Project Luminaire Search được sử dụng
khi
chúng ra
làm việc trong phần Luxicon

Wizards
1- Phương pháp cơ sở dữ liệu Cooper (Cooper
Database)
Đây là phương pháp toàn diện nhất, chứa nhiều thông số cần thiết và tự
động
gán các
thông số đó vào bản liệt
kê
Chúng ta có thể đưa ra ít hoặc nhiều các thông số về catalog, đặc tính bộ đèn
và
đường phối
quang của bộ đèn chúng ta cần, mà không nhất thiết phải điền hết
những
thông số mà chương
trình đòi hỏi. Nếu các thông số mà đưa ra càng nhiều thì vùng
lựa
chọn bộ đèn càng chặt chẽ
hơn, sát với các yêu cầu mà ta đòi
hỏi
Quá trình lựa
chọn
Chọn Add/Luminaire từ Main Menu hoặc chọn Add Luminaire to schedule
trên

Toolbar
Phương pháp lựa chọn bộ đèn đã mặc định trước (default selection) sẽ hiện
ra.
Nếu ta muốn
đổi phương pháp khác ta có thể chọn một trong những phương
pháp

(New Search) ở bên
phải màn hình hoặc nếu ta muốn thay đổi phương pháp lựa
chọn
bộ đèn mặc định có thể
vào File/Configuration từ Main
Menu
Chọn Cooper Lighting Database Search. Màn hình hiện ra và chúng ta sẽ
nhập
các thông số
bộ đèn cần thiết mà chúng ta
có
- Phần Catalog Information (thông số trong Catalog):
- Brabd Name: tên loại bộ đèn hãng
Cooper
- Product Line: mặt hàng hãng
Cooper
Trang 17
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Trade Name: tên thương mại hãng
Cooper
- Catalog Number: mã số bộ đèn trong
catalog
- Phần Luminaire Characteristics: (đặc điểm bộ đèn)
- Luminaire Type: chọn All, Interior, Exterior hoặc Poles/Other. Sau đó chọn loại chiếu sáng
trong danh sách (ví dụ: Down Light, Cove Light, Strips, Area Lighting…). Ta có thể
tham khảo thêm tiếng Việt tại Phụ lục (phần B: các loại bộ đèn)
- Project Type: chọn loại đối tượng trong danh sách (ví dụ: Commercial Conference, Industrial
Aisle, Institutional Church…). Tham khảo tiếng Việt tại phụ lục (phần C: đối tượng chiếu
sáng)
- Listings: chọn mã vùng

Hình 4.1 Nhập các thông số lựa chọn bộ
đèn
 Phần Photometric Information: (thông số ánh sáng)
- Distribution: chọn loại phân bố trong danh sách
- Total Wattage: tổng công suất một bộ đèn bao gồm cả trong ballast. Cho giá trị công suất cần
thiết:
Nếu ta đánh dấu “=” thì chương trình sẽ tìm chính xác bộ đèn có công suất như vậy
Nếu ta đánh dấu “>” thì chương trình sẽ đưa ra các bộ đèn có công suất lớn hơn
Nếu ta đánh dấu “<” thì chương trình sẽ đưa ra các bộ đèn có công suất nhỏ hơn
Hoặc nếu ta đưa hai giá trị thì chương trình sẽ đưa ra các bộ đèn có công suất nằm trong
khoảng đó.
- Percent Efficiency: đưa giá trị hiệu suất cần thiết. Cùng tương tự như phần Total Wattage ta
chọn dấu = , > hoặc <
Trang 18
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Photometry Required: Chúng ta đánh dấu phần này nếu chúng ta cần tính toán chiếu sáng.
Nếu không trong kết quả lựa chọn các bộ đèn sẽ có thể có những bộ đèn không có đường phối
quang và chúng ta không thể sử dụng chúng đẻ tính toán. Mặc khác có đường phối quang ta
có thể quan sát và lựa chọn bộ đèn thích hợp.
- Source Type: chọn loại bóng đèn trong danh sách (ví dụ: Fluorescent, Compact
Fiuorescent, High Pressure Sodium, hoặc Metal Halide…)
- Number of Lamps: đưa giá trị số bóng đèn trong một bộ đèn. Cũng tương tự như phần total
wattage ta chọn dấu =, > hoặc <…
Loại bỏ các thông số lựa chọn
Chúng ta có thể xóa bỏ các thông số lựa chọn theo phương pháp Cooper Database
Search để chọn theo phương pháp khác, bằng cách click lên Reset all criteria phía trên
nút Search.
Lựa chọn và xem kết quả
- Click lên nút Search. Số bộ đèn sẽ hiện dưới nút Search.
- Chúng ta xem kết quả bằng cách click lên thanh Search Reults phía trên màn hình. Màn hình

kết quả các bộ đèn xuất hiện.
Hình 4.2 Danh sách các bộ đèn theo dữ liệu
Cooper
- Chọn bộ đèn ta muốn. Hình dạng, đường phối quang bộ đèn xuất
hiện.
- Chọn vài bộ đèn: giữ nút Ctrl và chọn những bộ đèn khác
nhau.
- Chọn một nhóm bộ đèn: bằng cách chọn bộ đèn đầu và giữ nút Shift rồi
click
bộ đèn
cuối.
- Click OK. Màn hình Luminaire Type xuất
hiện.
Ký hiệu loại bộ
đèn
Trang 19
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Trong dự án chúng ta thường sử dụng nhiều loại bô đèn khác nhau. Do
đó
chúng ta
cần phải ký hiệu mỗi loại bộ đèn đã lựa chọn bằng một ký hiệu nào đó,
rồi
được lưu vào
danh sách các bộ đèn của dự án. Chúng sẽ sử dụng sau này để tính
toán.
- Nhập ký hiệu (ví dụ: A) vào hộp thoại Type tại màn hình Luminaire
Type.
- Thay đổi catalog number nếu cần
thiết
- Click OK. Màn hình Luminaire Editor xuất

hiện
Hình 4.3 Ký hiệu loại bộ
đèn
2- Phương pháp Cooper Hit list (danh sách Cooper)
Hit list là một danh sách gồm tất cả bộ đèn thuộc hãng Cooper được sắp xếp theo ngày sử
dụng hoặc theo mức độ thường được sử dụng. Do đó có hai phương pháp lựa chọn bộ đèn:
- Lựa chọn các bộ đèn thường hay sử dụng (frequency of use).
- Lựa chọn các bộ đèn theo ngày sử dụng (by date) với số lượng tối đa 20 bộ đèn trong danh
sách.
Quá trình lựa chọn:
- Chọn Add/Luminaire từ Main Menu hoặc chọn Add luminaire to schedule trên Toolbar.
- Chọn Cooper Hit list từ New Search. Màn hình Cooper lighting Hit List xuất hiện.
Trang 20
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Hình 4.4 Danh sách các bộ đèn theo Cooper Hit
List
- Chọn một trong hai phương pháp (Most frequently Used hoặc Most recently Used). Danh
sách các bộ đèn xuất hiện.
- Đánh dấu các bộ đèn cần chọn.
- Click OK.
3. Phương pháp Catalog Number (mã số catlog)
Khi chúng ta biết mã số catalog của bộ đèn thì chúng ta có thể sử dụng phương pháp này. Mã
số catalog ta biết nhờ nhìn ở Specification Sheets. Ngoài ra Luxicon còn cho phép lựa chọn
các bộ đèn không cần biết tới toàn bộ mã số catalog, mà một phần cũng được.
Quá trình lựa chọn:
- Chọn Add/Luminaire từ Main Menu hoặc chọn Add /luminaire to schedule trên Toolbar.
- Chọn Cat # tại New Search. Màn hình Cooper lighting Catalog Numbern Search xuất hiện.
Hình 4.5 Danh sách các bộ đèn theo mã số
catalog
- Đầu tiên ta chọn một trong phần sau: begins with hoặc includes hoặc ends with.

- Kế đó đánh mã số catalog của bộ đèn và chúng ta có thể chọn bộ đèn trong Available
Specification Sheets. Click find Next cho phép tìm bộ đèn kế tiếp ở phía dưới danh sách .
- Đánh dấu lên bộ đèn đã chọn, ở hộp bên cạnh xuất hiện hình dạng bộ đèn đó và khi đánh dấu
ở danh sách thứ hai sẽ hiện đường phối quang của bộ đèn đã chọn.
- Click OK.
4- Phương pháp Cooper Lighting Brand Name (tên nhãn hiệu chiếu sáng)
Chúng ta có thể chọn bộ đèn bằng cách mở một trong những tập sách và nhìn nội dung trong
đó.
Quá trình lựa chọn:
Trang 21
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Chọn Add/Luminaire từ Main Menu hoặc chọn Add luminaire schedule trên Toolbar.
-Chọn Binder (hình các tập sách) từ New Search. Màn hình Cooper lighting Brand Name
Seach xuất hiện.
- Chọn sách nào có chứa các thông số bộ đèn muốn chọn và lựa chọn bộ đèn trong sách
Specification Sheets, ta sẽ có bộ đèn và đường phối quang của nó.
- Click OK.
5- Phương pháp Cooper Trade Name (tên thương mại)
Phương pháp này cho phép chúng ta dễ dàng lựa chọn bộ đèn, ngay cả khi chưa biết chính xác
bộ đèn nào chúng ta muốn sử dụng. Ví dụ: ta muốn chiếu sáng Galleria (phòng trưng bày), ta
chỉ việc chọn Galleria trong Trade Name Search, thì sẽ hiện danh sách các bộ đèn có thể sử
dụng ở lĩnh vực đó
Quá trình lựa chọn
- Chọn Add/Luminaire từ Main Menu hoặc chọn Add Luminaire to Schedule trên Toolbar
- Chọn nút TM từ New Search. Màn hình Cooper Lighting Trade Name xuất hiện
Hình 4.7 Danh sách các bộ đèn theo tên thương
mại
- Chọn lĩnh vực sử dụng trong Trade Name. Tiếp theo đó lần lượt chọn bộ đèn trong Available
Specification ta sẽ có hình dạng và đường phối quang của nó
6- Phương pháp IES File

Chúng ta có thể sử dụng bất cứ bộ đèn nào có file IES được cài vào máy tính
Quá trình lựa chọn
- Chọn Add/Luminaire từ Main Menu hoặc chọn Add Luminaire to Schedule trên Toolbar
- Chọn nút IES từ New Search. Màn hình Cooper Lighting IES File Selection xuất hiện
Trang 22
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
- Click Browse và chọn file mà ta muốn nhập
- Nếu số bộ đèn chọn nhiều hơn một thì ta đánh số bộ đèn trong hộp thoại. Và như vậy ta sẽ
có bộ đèn cần thiết và đường phối quang của nó
- Click OK
7- Phương pháp Project Luminaire Search (tìm kiếm bộ đèn trong dự án)
Phương pháp này chỉ được sử dụng khi chúng ta làm việc trong Luxicon Wizards. Nó
cho phép chúng ta chọn bộ đèn một cách nhanh chóng
Quá trình lựa chọn
- Chọn Luminaire từ New Search
- Danh sách Project Luminaires xuất hiện. Chọn bộ đèn. Click OK. Bộ đèn được gán vào
Wizard
4.2 CHỌN BỘ ĐÈN, XÁC ĐINH ĐẶC TÍNH VÀ SỐ LƯỢNG BỘ ĐÈN
1- Chọn bộ đèn
Khi chọn một bộ đèn theo một trong các phương pháp trên, có bốn biểu tượng có thể hiển thị
trước mã số catalog
Biểu tượng đồ thị cho biết bộ đèn được chọn có đường phối quang, do đó có thể sử dụng được
trong các tính toán
Các biểu tượng cho biết các yếu tố liên quan của bộ đèn đã được thêm vào hoặc sửa đổi và bộ
đèn mới đã được lưu vào trong cơ sở dữ liệu của người sử dụng. Biểu tượng đô la $ cho biết
các thông số kinh tế đã được thêm vào, biểu tượng mũi tên ↑ cho biết tờ thông số kỹ thuật của
bộ đèn đã được chú thích trong catalog điện tử và biểu tượng Φ cho biết một thông số nào của
bộ đèn đã được thay đổi
2- Các đặc tính bộ đèn
Để tham khảo cấu trúc, các đặc tính điện, ánh sáng, lĩnh vực sử dụng của loại bộ đèn lựa chọn

trong catalog ta chọn View Spec Sheet (tờ các thông số kỹ thuật). Chọn Print Spec Sheet để in
các thông số loại bộ đèn lựa chọn
Để xem các kết quả của bộ đèn được lựa chọn ta click Report. Tại màn hình Report đưa ra các
thông số bộ đèn, Ballast, đường phối quang, hệ số sử dụng (CU Table), giá thành
3- Số lượng bộ đèn
Ta xác định số lượng bộ đèn cần thiết trong phòng ứng với giá trị độ rọi yêu cầu bằng cách
chọn nút Quantily. Màn hình Quantily Estimator hiển thị
Trong hộp thoại Target Illuminance hiện giá trị độ rọi ứng với số bộ đèn phía dưới. Nếu ta
muốn thay đổi số bộ đèn để tiện việc phân bố thì ta có thể sửa lại giá trị độ rọi đó. Ngoài ra ta
Trang 23
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
có thể thay đổi giá trị Light Loss Factor (hệ số suy giảm), Workplane Height (chiều cao bề mặt
làm việc) hoặc Suspension Length (khoảng cách từ đèn đến trần) nếu cần thiết
Trang 24
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Luxicon
Hình 4.8 Màn hình đánh giá số lượng bộ
đèn
Chú ý: Nếu bộ đèn lựa chọn cần thay đổi một số đặc tính thì phần Quantily và Report chỉ nên
tham khảo sau khi đã thay đổi thông số các bộ đèn tại màn hình Luminaire Editor
4- Vai trò của Quick Add
Sau khi lựa chọn, tham khảo các đặc tính bộ đèn và số lượng bộ đèn ta có thể chọn nút Quick
Add nếu ta không cần thiết phải thay đổi các đặc tính bộ đèn. Điều này cho phép chúng ta đến
thẳng trực tiếp màn hình New Luminaire Definition, bỏ qua phần Luminaire Editor Nếu chúng
ta đang ở phần Luminaire Editor thì nút Quick Add không còn giá trị
4.3 THAY ĐỔI CÁC THÔNG SỐ BỘ ĐÈN
Tại phần Luminaire Editor cho phép ta đưa nhiều thông số về bộ đèn. Chúng ta có thể thay đổi
biểu tượng, đặc tính bộ đèn, bóng đèn, Ballast, giá cả và các thông số khác. Để hiển thị màn
hình Luminaire Editor có ba phương thức:
Hình 4.9 Màn hình thay đổi các thông số bộ đèn
Trang 25