Sơ đồ tư duy chó sói và cừu

Sơ đồ tư duy Chó sói và cừu
Hướng dẫn lập Sơ đồ tư duy bài Chó sói và cừu ngắn gọn nhất, hệ thống kiến thức về tác phẩm
Cố hương dễ hiểu giúp các em ôn tập tốt môn Ngữ Văn lớp 9

Mục lục nội dung
Tóm tắt về tác giả, tác phẩm trước khi vẽ sơ đồ tư duy Chó
sói và cừu

Sơ đồ tư duy Chó sói và cừu vẽ - Mẫu số 1

Phân tích tác phẩm Chó sói và cừu của La - Phơng - Ten

• Mẫu số 1

• Mẫu số 2

Tóm tắt về tác giả, tác phẩm trước khi vẽ sơ đồ tư duy Chó
sói và cừu
I. Đơi nét về tác giả
- Hi-pơ-lít Ten sinh năm 1828, mất năm 1893


- Quê quán: Ông sinh ra tại Vouziers, Pháp
- Cuộc đời và sự nghiệp:
+ Năm ông 13 tuổi, 1841, cha ông mất
+ Ông được biết đến là một sinh viên xuất sắc ở cả hai ngành tự nhiên và xã hội, ông đã lấy
được hai bằng khi ông chưa 20
+ Năm 1853, ơng hồn thành bằng tiến sĩ
+ Ơng được biết đến là triết gia, sử gia, nhà nghiên cứu văn học Pháp, Viện sĩ viện Hàn lâm
khoa học Pháp
+ Tác phẩm tiêu biểu: Ơng là tác giả của cơng trình nghiên cứu La- phơng- ten và thơ ngụ ngộ

của ông (1853)
II. Khái quát Tác phẩm
1. Hoàn cảnh sáng tác
- Văn bản trích từ chương II, phần thứ hai cơng trình nghiên cứu khoa học nổi tiếng “La Phơngten và thơ ngụ ngôn” của ông, xuất bản lần đầu năm 1853, đã tái bản nhiều lần.
2. Bố cục
- Phần 1: (từ đầu đến “Tốt bụng như thế”): Hình tượng cừu trong thơ La Phơng- ten
- Phần 2: (cịn lại) : Hình tượng chó sói trong thơ La Phơng- ten
3. Giá trị nội dung
- Bằng cách so sánh hình tượng con cừu và con chó sói trong thơ ngụ ngơn của La Phơng- ten
với những dịng viết về hai con vật ấy của nhà khoa học Buy- phông, tác giả làm nổi bật đặc
trưng của sáng tác nghệ thuật
4. Giá trị nghệ thuật
- Cách trình bày và sắp xếp luận điểm chặt chẽ giàu thuyết phục, dẫn chứng khoa học, lối viết
hấp dẫn

Sơ đồ tư duy Chó sói và cừu vẽ - Mẫu số 1


Phân tích tác phẩm Chó sói và cừu của La - Phông - Ten
Mẫu số 1
Nghệ thuật trong văn học là nơi thăng hoa của hiện thực, nhìn thấu đời sống nội tâm của mỗi
nhân vật. Khác với nó, văn bản khoa học lại đi sâu vào nghiên cứu tự nhiên rồi rút ra nhận định
về sự vật. Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten là một cơng trình nghiên cứu nổi
tiếng của Hi-pơ-lít Ten, bằng cách so sánh và khám phá nhà văn đã chỉ ra sự khác nhau giữa hai
loại văn bản khoa học và nghệ thuật. Dưới từng góc nhìn khác nhau chó sói và cừu lại bật lên
một nét tính cách đối lập. Chó sói lồi bạo chúa độc ác, quỷ quyệt nhưng có khi lại đáng thương
vơ cùng. Cừu một “thần dân”, hèn nhát yếu đuối nhưng ẩn sâu là một con vật thân thương, tốt
bụng.
Hi-pơ-lít Ten (1828-1893) là một nhà triết gia, sử gia và là nhà nghiên cứu văn học lừng danh
của Pháp, viện sĩ Viện Hàn lâm Pháp. La-phông-ten và thơ ngụ ngôn của ông là một công trình

nghiên cứu nổi tiếng của H.Ten viết năm 1853. Văn bản Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngơn của
La-phơng-ten được trích từ chương II, phần thứ hai của cơng trình trên. Đoạn trích so sánh hình
tượng chó sói và cừu trong cách nhìn của hai tác giả La-phơng-ten và Buy-phơng, từ đó H.Ten


đã làm nổi bật đặc trưng của nghệ thuật là in đậm dấu ấn cách nhìn, cách cảm nhận của người
nghệ sĩ. H.Ten đã mượn lời bài thơ ngụ ngôn Chó sói và cừu của La-phơng-ten để làm chủ đề
nghiên cứu cho tác phẩm của mình. Nhân vật chó sói và cừu trong bài thơ đại diện cho hai thế
lực đối lập. Một bên là tên bạo chúa, hung ác, tàn bạo, xảo quyệt. Một bên là cừu con yếu ớt,
đáng thương, tội nghiệp.
Tác giả Buy-phơng trong cơng trình nghiên cứu Vạn vật học nổi tiếng của mình, ơng đã chỉ ra rõ
những đặc tính tự nhiên của lồi cừu là “ngu ngốc và sợ sệt”. Chính vì vậy mà lồi cừu thường
tập trung thành bầy, khơng bao giờ dám tách đàn, chỉ một tiếng động nhỏ xíu phát ra cũng làm
cho bầy cừu co rúm lại với nhau. Ông nói lồi cừu đã “sợ sệt như thế lại cịn hết sức đần độn”,
bởi vì thế “chúng khơng biết trốn tránh nỗi nguy hiểm”. Loài cừu với sự ngu ngốc của mình
chúng dễ dàng trở thành con mồi ngon của kẻ thù, chẳng thể trốn thốt cũng khơng thể chống trả
bởi sự yếu ớt, bản tính nhút nhát của bản thân. Chẳng những thế theo Buy-phơng lồi cừu cịn là
con vật chậm chạp và kém linh hoạt, chúng ở đâu cứ đứng yên một chỗ “ngay dưới trời mưa,
ngay trong tuyết rơi” chúng dường như không cảm nhận được sự bất tiện của mình, chúng q an
tồn và khơng dám bước ra khỏi cái lối sống rập khn của mình. Cứ đứng lì ra và để chúng di
chuyển phải có một con đầu đàn đi trước và cứ thế những con khác “bắt chước nhất nhất làm
theo”. Có những khi cả con đầu đàn cũng ỳ ra cùng với bầy đàn của nó, phải có gã chăn cừu
“thơi thúc” hoặc “chó xua đi”.
Khác với Buy-phơng, nhà thơ La-phơng-ten đã miêu tả lồi cừu bằng đời sống tâm hồn của nó.
Các con cừu trong thơ ông là con vật “thân thương và tốt bụng”, là con vật có tình mẫu tử thiêng
liêng. Cừu mẹ có thể nhận ra con của nó trong đám đơng chỉ cần nghe tiếng kêu nhẹ nó liền chạy
đến ngay lập tức. Nó đứng yên trên mặt đất lạnh tanh hàng giờ đồng hồ để cho con bú, vẻ mặt
cừu mẹ “nhẫn nhục, mắt nhìn lơ đãng về phía trước”, mặt dù rất lạnh và mệt mỏi con cừu ấy vẫn
chịu đựng, vẫn làm tròn trách nhiệm của người mẹ. Có thể nói La-phơng-ten với con mắt nghệ
thuật của mình đã nhìn thấu nội tâm lồi cừu, ơng động lịng cảm mến và xót thương cho con vật

tội nghiệp ấy.
Nhắc đến lồi sói chắc hẳn ta đều biết đó là một lồi thú hoang dã, độc ác và luôn thèm khát máu
tanh. Nhưng với sự nhạy cảm và sâu sắc của mình La-phơng-ten đã khám phá ra một khía cạnh
khác của lồi sói “khốn khổ và bất hạnh”. Tuy là một tên trộm cướp nhưng cũng đáng thương
chẳng kém, luôn mang bộ mặt “lấm lét”, “lo lắng” chúng sợ hãi khi bị truy đuổi. Với ơng lồi sói
hung ác chẳng qua cũng chỉ là “gã vơ lại” ln ln bị đói khát và bị “ăn địn”. Con sói của Laphơng-ten xảo quyệt và gian manh nó dùng lời lẽ dối trá để đưa cừu con vào tròng nhưng “tính
cách thì phức tạp”, dưới ngịi tâm hồn nhạy cảm và thấu hiểu của người nghệ sĩ lồi sói đáng sợ
nhưng cũng đáng thương. Tuy độc ác đấy nhưng sói lại vụng về và chẳng có tài chí gì, chúng
ln bị mắc mưu, đói meo và hố rồ.
La-phơng-ten đã “dựng một vở hài kịch về sự ngu ngốc” thì Buy-phông lại dựng một “vở bi kịch
về sự độc ác”. Chó sói sống đơn lẻ chúng khơng thích tụ tập bầy đàn, khi ta thấy chúng tụ tập thì
chắc chắn là một cuộc chinh chiến ồn ào ầm ĩ, tiếng kêu hú vang trời, chúng tấn công con mồi
lớn như: Con hươu, con bò, con nai,… Khi kết thúc cuộc rượt đuổi con mồi chúng quay về với
cuộc sống “lặng lẽ và cơ đơn”. Lồi sói với bản tính lấm lét, hoang dã, rùng rợn, hơi hám, hư
hỏng,… “cái gì cũng làm ta khó chịu”. Theo Buy-phơng, chó sói quả là lồi vật đáng ghét “lúc
sống thì có hại, chết rồi thì vơ dụng”.


Đoạn trích của H.Ten đã vận dụng thành cơng biện pháp so sánh hai hình tượng cừu và chó sói
trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten cùng với những nghiên cứu của nhà khoa học Buy-phơng
về hai lồi vật ấy đã làm nổi bật đặc trưng của sáng tác nghệ thuật chính là sáng tạo, là nhìn sự
vật, hiện tượng dưới nhiều góc độ hiện thực và nhân văn. Đồng thời H.Ten đã chỉ ra sự khác biệt
giữa hai văn bản khoa học và nghệ thuật. Trong khi văn bản khoa học tập trung nghiên cứu về
đặc điểm, tính chất tự nhiên của sự vật thì văn bản nghệ thuật lại đào sâu khai thác tâm hồn của
từng nhân vật, dưới cái nhìn phong phú, đa chiều của người viết.
Đoạn trích Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngơn của La-phơng-ten của Hi-pơ-lít Ten là một cơng
trình nghiên cứu văn học xuất sắc. Bằng bố cục chặt chẽ, lời nghị luận sắt bén giàu sức thuyết
phục tác giả đã chỉ ra cách nhìn khác nhau giữa nhà khoa học và nhà thơ về hai con vật là cừu và
chó sói. Thơng qua đó H.Ten muốn cho người đọc thấy được tài năng xây dựng hình tượng của
La-phơng-ten trong bài thơ ngụ ngơn Chó sói và cừu.

Mẫu số 2
Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten là bài nghị luận văn chương của tác giả H.
Ten nhằm chỉ ra sự khác biệt giữa cái nhìn của nhà khoa học Buy-phơng với cái nhìn của nhà thơ
La Phơng-ten về hai đối tượng là chó sói và cừu.‘Bài nghị luận này cho ta nhận thức về sự khác
biệt giữa văn chương và khoa học.
Bố cục của đoạn trích gồm hai phần: phần một (từ đầu đến “tốt bụng như thế”) và có thể đặt tên
là “Hình tượng con cừu trong thơ ngụ ngơn La Phơng- ten”. Phần hai (phần cịn lại) có thể đặt
tên là “Hình tượng chó sói trong thơ ngụ ngơn La Phơng-ten”. Hình tượng con cừu trong thơ La
Phơng-ten qua sự đối sánh với hình ảnh con cừu trong cơng trình khoa học của Buy-phơng. Buyphơng viết về loài cừu: ngu ngốc và sợ sệt, chúng “tụ tập” lại“thành bầy” là do chúng “sợ hãi”;
chúng không biết trốn tránh nội nguy hiểm; chúng hết sức thụ động “chúng ở đâu là cứ đứng
nguyên tại đấy, ngay dưới trời mưa, ngay trong tuyết rơi’’, chúng chỉ di chuyển khi con đầu đàn
di chuyển do sự thôi thúc của người chăn cừu hay chó xua đuổi. Buy-phơng khơng nói đến tình
mẫu tử thân thương của lồi cừu vì khơng phải chỉ ở lồi cùn mới có. Nhà khoa học chỉ nêu nhận
xét về đặc tính của lồi cừu nói chung, khơng nói về một con cùn cụ thể. Hình tượng con cừu
dưới ngịi bút La Phơng-ten: nhà thơ xây dựng hình tượng con cùn cụ thể (ở đây là cùn con)
trong một hoàn cảnh cụ thể – cuộc chạm trán và những lời đối thoại với chó sói bên nguồn nước
(xem đoạn trích từ bài thơ của La Phơng-ten mở đầu văn bản).
Bằng tưởng tượng, nhà thơ nhân cách hố con cừu để nó suy nghĩ, nói năng, hành động như con
người. Nhưng sự sáng tạo ấy vẫn dựa trên những đặc điểm vốn có của lồi cừu: hiền lành, nhút
nhát, chẳng bao giờ làm hại ai mà cũng chẳng có thể làm hại ai. Hình tượng chó sói-dưới ngịi
bút của La Phơng-ten trong sự đối sánh với lồi chó sói ở cơng trình khoa học của Buy-phơng:
Buy-phơng miêu tả lồi sói trong tự nhiên hoang dã qua cái nhìn chính xác của nhà khoa học:
chó sói sống cơ độc, chúng “thù ghét mọi sự kết bè kết bạn”, chúng chỉ tập họp nhau lại khi cần
tấn công một con vật to lớn nào đó; chó sói là lồi có “bộ mặt lấm lét, dáng vẻ hoang dã, tiếng hú
rùng rợn, mùi hơị gớm ghiếc, bản tính hư hỏng”; nó làm ta căm ghét bởi vì “lúc sống thì có hại,
chết rồi thì vơ dụng”.Buy-phơng khơng nói đến “nỗi bất hạnh” của chó sói, vì đấy khơng phải là


nét cơ bản trong đời sống hoang dã của chúng. Hình tượng chó sói dưới ngịi bút của La Phơngten: là một con chó sói cụ thể, như “một gã vơ lại, ln đói dài và ln ln bị ăn địn”. Bài thơ

của La Phơng-ten dựng lên một hồn cảnh cụ thể: Chó sói gặp cừu bên nguồn nước và nó muốn
ăn thịt cừu nên buộc cho cừu những “tội” mà cừu khơng hề có: làm bẩn nguồn nước, nói xấu sói
từ năm ngối. Mặc dù những “tội” ấy đều do chó sói bịa đặt, vu vạ, nhưng cuối cùng cừu vẫn bị
sói ăn thịt, bỏi nó có “cái lí của kẻ mạnh”.
La Phơng-ten bằng thủ pháp nhân hố đã xây dựng chó sói thành một hình tượng văn học có mặt
trong nhiều bài thơ. Sự tưởng tượng của nhà thơ vẫn dựa trên cơ sở là những đặc tính vốn có của
lồi chó sói. Ở hình tượng nhân vật này có “hài kịch về sự ngu ngốc” (vụng về, bất tài, chẳng
kiếm được cái gì ăn, bụng ln đói meo…), nhưng chủ yếu là “bi kịch của sự độc ác”, bởi nó
gian giảo, hống hách, tàn bạo, bắt nạt kẻ yếu. Qua sự trình bày của H. Ten về hình tượng chó sói
và cừu trong thơ của La Phơng-ten, có đối sánh với hai lồi vật này trong cơng trình của nhà
khoa học Buy-phơng, có thể rút ra đặc trưng của sáng tác nghệ thuật là dùng tưởng tượng, hư cấu
và thể hiện quan niệm, thái độ của tác giả đối với đối tượng miêụ tả. Đặc sắc về nghệ thuật. Tiến
hành nghị luận theo trình tự ba bước: cừu và chó sói dưới ngịi bút của La Phơng-ten – cừu và
chó sói dưới ngịi bút của Buy-phơng – cừu và chó sói dưới ngịi bút của La Phơng-ten. Trình tự
lập luận này cho thấy trọng tâm của vấn đề nghị luận là nói về đặc điểm của hình tượng chó sói,
cừu trong thơ La Phơng-ten. Việc đối sánh với những nhận xét của nhà khoa học Búy-phông là
nhằm làm rõ những đặc điểm của hai hình tượng nghệ thuật trong thơ La Phông-ten.Sử dụng
phép lập luận so sánh, đối chiếu bằng cách dẫn ra những dòng viết về hai con vật của nhà khoa
học Buy-phông và nhà thơ La Phơng-ten, từ đó, làm nổi bật hình tượng nghệ thuật trong sáng tác
của nhà thơ.
Qua phép so sánh, hình tượng chó sói và cừu trong thơ ngụ ngơn của La Phơng-ten với những
dịng viết về hai con vật ấy của nhà khoa học Buy-phông, văn bản đã làm nổi bật đặc trưng của
sáng tác nghệ thuật là yếu tố tưởng tượng và dấu ấn cá nhân của tác giả. Từ thế giới tự nhiên, chó
sói và cừu non đã được nhà thơ La Phông-ten đưa vào thế giới văn chương với tính cách khái
quát rõ nét, tiêu biểu cho những hạng người cụ thể trong xã hội.
Trên đây là Sơ đồ tư duy Chó sói và cừu do Top lời giải tổng hợp và biên soạn. Hy vọng đây
sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học tốt bộ môn Văn. Tham khảo thêm nhiều bài Văn mẫu 9
được cập nhật liên tục tại toploigiai.vn em nhé.